België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 338
Oktober 2014
Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek
strijd solidariteit socialisme
Van ‘links’ naar rechts: Bart De Wever (N-VA), Kris Peeters (CD&V) en Charles Michel (MR).
D
e rechtse partijen die warm lopen voor de federale regering kennen maar één logica, die van de vrije markt en de winstmaximalisatie van de grote bedrijven. Hoe meer cadeaus de grote bedrijven krijgen, hoe meer er daarvan zou doorsijpelen naar de gewone bevolking. Op die manier zouden inleveringen op onze levensstandaard uiteindelijk aan ons ten goede komen, zo luidt hun logica. Op deze manier stapt de ‘Zweedse regering’ volledig mee in de oude achterhaalde logica van Margaret Thatcher en Ronald Reagan uit de jaren 1980.
beterd. Bovendien maakt de becijfering duidelijk dat er ook bij ongewijzigd beleid onvoldoende jobs zouden bijkomen om een antwoord te bieden op de massale en groeiende werkloosheid in ons land. Voor de rechtse politici is de vaststelling van het Planbureau slechts een “ongemakkelijke waarheid” waar geen rekening mee wordt gehouden. Daarvoor zitten ze te vast in hun neoliberale dogma’s. Zoals Marc Reynebeau in De Standaard schreef: “Politici zijn zo doordrongen van het marktdenken, dat ze het niet langer zien als de ideologische keuze die het nochtans is, maar alleen nog als een onwrikbare noodzaak.” Ook dat was kenmerkend voor de retoriek van Thatcher, volgens de toenmalige en huidige neoliberalen is er nu eenmaal geen alZelfs het Federaal Planbureau becijferde dat het ternatief. volgen van een strikt traject met tegen 2016 een Het neoliberale beleid van Thatcher en co heeft begroting in evenwicht zou leiden tot het verlies de ongelijkheid tot nooit geziene hoogten gestuwd. van 47.000 jobs. De becijfering gebeurde al in juni, De enorme transfer van rijkdom van gewone wermaar het resultaat raakte nu pas bekend. Sindsdien kenden en uitkeringstrekkers naar superrijken zijn de algemene economische cijfers er niet op ver- heeft toen en sindsdien nooit geleid tot het door-
Enkel massaal sociaal verzet kan dit stoppen! P2
Ziekenhuizen continue onder vuur door besparingsdrift P5
sijpelen van de welvaart naar beneden. Het heeft Moesten we nu eens niet op de levensstandaard ook niet geleid tot meer jobs. Waarom zou dit van de meerderheid van de bevolking besparen vandaag anders zijn? Wat heeft het besparings- maar net publieke middelen pompen in de broodbeleid de gewone Grieken, Spanjaarden of Ieren nodige investeringen in zowat alle publieke dienal opgeleverd? Hun levensstandaard ging er enkel sten, van kinderopvang over onderwijs en jeugdmaar op achteruit. bewegingen tot gezondheidszorg, huisvesting, openbaar vervoer en energie tot pensioenen? Heilige huisjes Moesten we nu eens het geld hiervoor zoeken waar het zit, in de zakken van de superrijken? Net zoals Thatcher destijds wil de rechtse regeNeen, die optie is voor de neoliberalen onrearing zich niet beperken tot een hard neoliberaal listisch en onmogelijk. De reden hiervoor is even beleid, maar moeten er symbolen aan geloven. overtuigend als deze waarom we moeten bespa‘Heilige huisjes’ of ‘linkse taboes’ moeten sneu- ren: het is zo omdat het zo is en omdat er geen alvelen. Dat het gaat om ‘taboes’ als de sociale ze- ternatief zou zijn. Wij aanvaarden deze logica niet kerheid die honderdduizenden mensen uit de ar- en strijden voluit voor een socialistisch alternamoede houdt, maakt hen niets uit. De N-VA van tief. Harde strijd tegen de rechtse regering zal noDe Wever verkiest bijvoorbeeld de ‘korte pijn’ bij dig zijn, maar ook ‘iron lady’ Thatcher is destijds het aanpakken van het pensioenstatuut van amb- door massaprotest neergehaald. Laat ons bouwen tenaren, de afschaffing van het stakingsrecht door aan een front van verzet met een breed gedragen het opleggen van minimumdienstverlening bij het info- en actieplan om een einde te maken aan de openbaar vervoer of de indexsprong. rechtse regering en het rechtse beleid.
Nationale kwestie bij ons na het Schotse referendum P7
thema Binnenland
de
Linkse Socialist
Geen Thatcher in België
Enkel massaal sociaal verzet kan dit stoppen!
Foto: MediActivista door
Eric Byl
D
e nieuwe rechtse federale regering is er nog niet. Pas ten vroegste midden oktober wordt haar regeerverklaring verwacht. Maar dat er drastisch en structureel ingegrepen zal worden, staat al langer vast. Deze rechtse coalitie wil symbolen slopen, krachtsverhoudingen omgooien naar het voorbeeld van De Wevers’ idool Margaret – Maggie - Thatcher. De coalitie denkt een confrontatie met de vakbonden aan te kunnen en hen voor lange tijd te kunnen verzwakken. Door al op 23 september een eerste keer te mobiliseren, toont het gemeenschappelijk vakbondsfront de inzet te begrijpen. Dit tegenhouden, zal goed georganiseerd en massaal verzet vereisen dat wellicht in een of meerdere algemene stakingen zal moeten uitmonden. Die andere rechtse regering, die van Bourgeois in Vlaanderen wil 5,9 miljard euro verhalen op de werknemers, 2.300 euro per Vlaams gezin. Ze wil daarvoor minder ambtenaren, gemeenten onder curatele plaatsen, de culturele sector doorverwijzen naar privésponsors, kinderopvang duurder maken, kindergeld afromen, ... Inschrijvingsgeld voor een jaar hoger onderwijs wil ze optrekken van 620 naar 1.000 euro. In het verleden stootte elke verhoging op hevig protest, maar dat is net de bedoeling: de weerbaarheid van studenten testen als graadmeter voor wat kan gebeuren als heel de arbeidersbeweging wordt aangepakt. Rechts viseert ons allemaal
Een problematiek veralgemenen naar de globale context van besparingen, een studentenbeweging aansluiting doen vinden bij het personeel, openbare diensten en privésectoren samen op straat brengen, ... het is altijd moeilijk. De rechtse federale coalitie is die klus voor ons aan het klaren. Wat in Vlaanderen gebeurt, is niets vergeleken met wat ons federaal te doen staat, waarschuwde De Wever al. De rechtse coalitie wou al 17,3 miljard beparen, 3.760 euro per gezin, maar door tegenvallende groeicijfers wordt het nog meer. Daarvoor wil ze niet één, maar veel ‘heilige huisjes’ slopen. Marc Leemans (ACV) heeft al gewaarschuwd dat men van de index af moet blijven. Maar de coalitie heeft nog veel andere ‘symbolen’ in het vizier: vervroegd pensioen pas vanaf 62, uitkleden van het ambtenarenstatuut, ‘convergeren’ van pensioenen op basis van het puntensysteem Vandenbroucke, verkoop meerderheidsparticipaties in BPost en Belgacom, minimumdienst in gevangenissen, spoorwegen en luchthavens, verplichte gemeenschapsdienst voor werklozen, BTW-verhoging, ... De rechtse coalitie wil ook een einde aan alle bijzondere uittredingsstelsels. In het onderwijs en bij de politie, die op 17 september met 14.000 op straat kwamen, werden ze al afgeschaft of staan ze op de helling. Zal met de beperking van de groeinorm in de gezondheidszorg tot 1,5%, binnenkort ook de arbeidsduurvermindering voor 45+, 50+ en 55+ voor de bijl gaan? Wat met de varianten op dat systeem die werden onderhandeld in bedrijven met ploegenarbeid? Benieuwd hoeveel burn outs dat zal opleveren.
De rechtse coalitie wil nog eens ‘banen creëren’ door de patronale lasten terug te brengen, deze keer van 32,25% van de brutowedde naar 25%. Kostprijs? Er wordt gesproken over 2, 4 en zelfs meer dan 5 miljard. Rijken of bedrijven belasten, kan niet. Ons land staat al aan de top inzake fiscale druk, weet je wel. Maar sociale bijdragen aanrekenen op de syndicale premie, stakersgeld belasten of de hulpkas uitbreiden in de hoop dat het lidmaatschap van de vakbonden in elkaar zal storten zodra ze de werkloosheidsuitkeringen niet meer mogen uitbetalen, dat is allemaal geen probleem. Hoe een krachtsverhouding opbouwen?
Het is mogelijk dat niet alles wordt uitgevoerd, maar de N-VA wil ‘vette vissen’ nu ze haar communautaire agenda moest inruilen voor een sociaaleconomische. De rechtse partijen bieden tegen elkaar op qua radicaliteit. Wie rekent op de CD&V om dat tegen te houden, is bij voorbaat verloren. Dit vereist integendeel krachtsverhoudingen en een massabeweging.
Waarom geen informatiecampagne, met degelijke argumentatie, pamfletten en affiches om collega’s op de werkvloer aan te spreken en te motiveren? De regering zal niet alle munitie ineens verschieten, maar spreiden over verschillende aanvalsgolven. Daarom heeft het gemeenschappelijk vakbondsfront gelijk dat we te laat zullen komen als we afwachten tot alle details gekend zijn. Maar ook de actie beperken tot overtuigden, door delegees en militanten te mobiliseren terwijl hun collega’s aan het werk blijven of door onvoldoende tijd te nemen om collega’s voor te bereiden en te betrekken bij het bepalen van de acties, is geen te beste tactiek. Iedereen is nodig, ook wie bij een andere vakbond is of bij geen enkele. Niet door hen van alles te verwijten, maar door samen te zoeken hoe we de moei-
lijkheden kunnen overstijgen, kunnen we hen winnen voor gezamenlijke strijd. De rechtse regering zal om ons te verdelen maatregelen nemen die de ene regio harder treffen dan de andere. Veel Vlaamse arbeiders zijn net zo hard tegen het rechtse beleid als hun Waalse en Brussselse collega’s, andere hebben zich schromelijk vergist. We willen hen niet isoleren, maar argumenten aanreiken waarmee ze ook hun gemeenschap kunnen overtuigen. Solidariteitsbezoeken kunnen wonderen verrichten. Waarom geen informatiecampagne, met degelijke argumentatie, pamfletten en affiches om collega’s op de werkvloer aan te spreken en te motiveren? Liefst met een concreet ordewoord zodat we gezamenlijk reageren en niet alle richtingen tegelijk uitgaan. Dat kan een nationale betoging of meerdere provinciale betogingen en meetings zijn om de strijdvaardigheid te meten. We kunnen er algemene vergaderingen tijdens de werkuren op de werkvloer aankondigen. Daar kan dan een actieplan ter discussie worden voorgelegd, met provinciale beurtstakingen en betogingen die uitmonden in een nationale 24- of 48-urenstaking. Als de regering tegen dan nog niet toegegeven heeft of gevallen is, kan een week later op algemene vergaderingen op de werkvloer de idee van een dagelijks hernieuwbare staking worden voorgelegd, gestemd en georganiseerd. Wat hierboven beschreven wordt, is uiteraard geen blauwdruk of vaste kalender voor verdere actie. Het is slechts een voorbeeld van wat we zouden kunnen doen, dat bijgesteld moet worden aan de hand van de concrete gebeurtenissen. De algemene stakingen van 1993, van 2005 en van 30 januari 2012 waren er niet op gericht de regering te doen vallen. Ieder mogelijk alternatief leek toen nog rechtser dan de zittende regering. Daardoor konden deze stakingen niet ontwikkelen tot politieke stakingen. Dat argument is nu van de baan.
Programma gericht op onze behoeften We moeten integendeel strijden voor een programma dat de reële behoeften vervult van de overgrote meerderheid van de bevolking, niet het winstbejag van een handvol superrijken. Volledig herstel van de index, vrije loonsonderhandelingen en een minimumloon van 15 euro bruto/uur Geen ondermijning van de arbeidscontracten door onderaanneming, interim of andere precaire banen Handen af van het statuut van de openbare ambtenaren, geen afbouw van de openbare diensten, geen privatisering en liberalisering, insourcing in plaats van outsourcing Brugpensioen op 55 jaar, eindeloopbaansystemen met ADV en vervroegd pensioen op 60 Optrekken van de pensioenen tot minimum 75% van het laatst verdiende loon met een minimum van 1500 euro per maand Geen gemeenschapsdienst voor werklozen, volledige tewerkstelling door een veralgemeende arbeidsduurverkorting tot 32u/week zonder loonverlies
De patroons vinden dit onbetaalbaar. We hebben nochtans nog nooit zoveel rijkdom geproduceerd als vandaag. Niet de middelen, maar de politieke wil ontbreekt. Ook LSP wil rechtvaardiger fiscaliteit, maar kapitaalbezitters en huiseigenaars zullen de toegenomen fiscale druk doorrekenen aan consumenten, werknemers of huurders. Enkel de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle door de gemeenschap biedt daaraan garanties. We willen een einde aan dit voorbijgestreefd systeem van privaat bezit van productiemiddelen en winstbejag en strijden voor een modern democratisch socialisme met vrij gebruik van kennis en middelen ten behoeve van allen.
Scherpe kantjes afvijlen, volstaat niet
Het betekent niet dat de vakbeweging zich nu in de armen moet gooien van de tripartite of de alternatieve coalities in Brussel en Wallonië. Die blijven wel van de symbolen af, maar hun strategie is die van de vorige federale regering: besparingen waarvan de scherpe kantjes zijn afgevijld in de hoop erger te voorkomen. Waar dat toe leidt weten we. Bij veel werknemers heeft het de idee gevoed dat besparen de enige mogelijkheid is, bij de patroons de lust opgewekt naar nog meer. In plaats van erger te voorkomen, heeft men zo de rode loper uitgerold voor de rechtse coalitie. De federatie Wallonië-Brussel bespaart de komende twee jaar 300 miljoen euro in het onderwijs, dat is proportioneel meer dan Vlaanderen. Bovendien worden de eerste twee jaren slechts 1 op de 5 vertrekkende ambtenaren vervangen, 1 op 3 de volgende jaren. Dat is geen alternatief.
ABVV Charleroi voerde eind september actie aan de kantoren van Albert Frère. Foto: Collectif Krasnyi
ons onze standpunt mening
www.socialisme.be Oktober 2014
Om steeds grotere ongelijkheid te stoppen, moeten we een einde maken aan het kapitalisme
M
eer dan een op de vijf Belgen riskeert onder de armoedegrens te vallen of het slachtoffer te worden van sociale uitsluiting. Dat blijkt uit een recente studie van de Duitse denktank Bertelsmann Stiftung, in ons land naar voor gebracht door de krant De Standaard. Het armoederisico ligt dubbel zo hoog als in Tsjechië.
EDITO door
N icolas C roes
h o o f d redacteur
L u t t e S ocialiste
De studie wijst erop dat de armen, werklozen, kinderen en zieken slecht in de samenleving geïntegreerd zijn door een erg beperkte strijd tegen armoede, ongelijkheid in het onderwijs en een gebrek aan jobs. Op het vlak van onderwijs heeft de sociaaleconomische context van de ouders slechts in zeven andere Europese landen een grotere invloed op de schoolresultaten. Ondanks deze vaststellingen wordt ons voorgehouden dat België een van de meest gelijke landen van Europa zou zijn. Dat beweert althans nog steeds Bertelsmann Stiftung. “Meest gelijk” betekent in dit geval dat de 10% rijksten goed zijn voor 44% van de nationale rijkdom en de 1% rijksten zelfs voor 17%. Tegelijk leeft 15% onder de armoedegrens. Zonder sociale zekerheid zou dat oplopen tot 42%. De geplande besparingen op alle machtsniveaus en zeker op het federale niveau zullen dit nog versterken.
Collectieve verarming
De zogenaamde ‘Zweedse coalitie’ wil 17 miljard besparen, met nog enige discussie over de timing, het begrotingsevenwicht uitstellen tot 2018 zou de onmiddellijke inspanning beperken tot 11 miljard. Dat zal niet gebeuren zonder “een onvermijdelijke collectieve verarming”, stelde hoogleraar Openbare Financiën Herman Matthijs (UGent en VUB). Die vaststelling wordt amper betwist. De studie van Bertelsmann Stiftung legt uit dat het ‘egalitaire’ karakter van ons land in grote mate toe te schrijven is aan de degelijke gezondheidszorg. Het is net daar dat de gevestigde partijen fors willen snoeien. De ongelijkheid wordt volgens de denktank versterkt door de werkloosheid, zeker onder jongeren is dat het geval. De rechtse regering wil de pensioenregels strenger maken en iedere mogelijkheid van vervroegd pensioen afbouwen. Nu al leeft een kwart van de gepensioneerden onder de armoedegrens. In plaats van de pensioenen op te trekken tot een degelijk niveau, wil de regering de betere ambtenarenpensioenen afbouwen en ook een einde maken aan uitzonderingsregels bij de politie en het spoor. Moet iedereen de buikriem aanhalen? Niet echt... De werkgevers krijgen nog eens 2 miljard euro aan
bijkomende fiscale cadeaus en vinden dat nog niet voldoende. Onder meer de diamantsector kan zich in de handen wrijven. De Wever liet weten dat de onderhandelaars nieuwe maatregelen voor de sector voorzien. Zelfs de krant La Libre moet erkennen dat we stilaan “een karikatuur van een rechtse lobby” kennen. De recepten van de rechtse partijen zijn niet nieuw en de ramp die ze teweegbrengen is bekend. We leven in een wereld waar de 85 rijksten evenveel bezitten als de helft van de wereldbevolking, zoals een studie van Oxfam eerder duidelijk maakte. Steeds meer mensen zijn ervan overtuigd dat we niet verder kunnen met dit systeem. Het lijkt een gigantische opdracht om een einde te maken aan het kapitalisme, maar de woede tegenover het establishment neemt toe. We zullen deze woede moeten organiseren met een programma waarmee we de hefbomen van de economie aan de hebzucht van de grote aandeelhouders, speculanten en grote patroons onttrekken om ze in handen van de gemeenschap te brengen. Dat is het programma van democratisch socialisme. “De arbeiders hebben niets dan hun ketenen te verliezen, ze hebben een wereld te winnen.” Dat stelde Karl Marx in zijn tijd. Dat is vandaag bijzonder actueel.
Kamikazeregering zoekt piloot
N
a ondertussen meer dan 120 dagen onderhandelen is er nog geen federale regering. In september was er heel wat discussie over wie premier zou worden. N-VA-voorzitter De Wever kondigde eerder aan dat hij dit niet wil doen. Hij vreest dat hij als Belgische Thatcher volledig verantwoordelijk zou gesteld worden voor het harde rechtse beleid. Bij CD&V werd de keuze om het premierschap niet op te eisen voorgesteld als een positieve keuze voor Marianne Thyssen die als trouwe militante een Europese topfunctie kreeg en voor wie Kris Peeters een stap opzij wilde doen. Nochtans was het duidelijk dat CD&V zich voorzichtig moet opstellen in een rechtse regering die een harde confrontatie met de arbeidersbeweging wil aangaan. De waarschuwingen van ACV en beweging.net werden scherper. Marc Leemans sprak zelfs van een ‘Monaco-coalitie’, “een coalitie die rijdt voor vermogens en geen oog heeft voor de economische en sociale ravage die ze zo aanricht.” De oproepen aan CD&V om de rechtse coalitie naar het centrum te trekken, zorgden al voor ongemakkelijke posities waarbij kopstukken als De Crem moesten terugkomen op hun eerdere steun aan het idee van een indexsprong. Waar N-VA pleit voor een directe en harde aanval – de
“korte pijn” - op de pensioenen in de publieke sector, pleit CD&V voor een geleidelijke invoering. “Anders verliezen we al ons draagvlak bij de gewone man in de straat”, stelde een CD&V-onderhandelaar in Het Nieuwsblad (16 september).
“We dreigen al ons draagvlak bij de gewone man in de straat te verliezen” (CD&Vonderhandelaar) Zowel N-VA als de liberalen willen voluit voor een rechts beleid gaan. Zelfs een voorstel tot meerwaardebelasting op aandelen werd door de MR afgeschoten. Reynders verklaarde daarover: “Nu we zonder socialisten gaan regeren, zouden we socialistische voorstellen moeten uitvoeren?” Dat CD&V het harde karakter van de rechtse regering wat kan afzwakken, is een illusie. De opstelling van de partij is er vooral op gericht om niet als hoofdverantwoordelijke voor dat beleid gezien te worden. De christelijke arbeidersbeweging heeft niets te winnen met politieke banden met CD&V. Er moet volledig met die partij gebroken worden om voluit de strijd tegen de aanvallen op onze levensstandaard te organiseren.
Wie was Margaret Thatcher? Een pionier van het neoliberalisme door
Michael B (Gent)
M
argaret Thatcher was een pionier van het neoliberalisme. Met dat beleid antwoordde ze op de toenmalige crisis van het kapitalisme: de inherente en onoplosbare overproductiecrisis waar het toenmalige economische model, het keynesianisme, geen antwoord op had.
De overproductiecrisis was niet zozeer een gevolg van het keynesianisme, maar kon er evenmin door opgelost worden. Het antwoord van Thatcher bestond uit de volledige af bouw van de publieke voorzieningen en de door de overheid gestimuleerde koopkracht. Privatisering en winstmaximalisatie moesten de weg vooruit vormen. Deze ideologie en dit economisch model moesten per definitie leiden tot een harde confrontatie met de arbeidersklasse en bij uitbreiding met de georganiseerde arbeidersbeweging. Alle sociale verworvenheden, de koopkracht en de diensten werden immers in vraag gesteld. De confrontatie was brutaal. Na haar herverkiezing op basis van nationalistische propaganda lukte het Thatcher in 1984/85 – door de impliciete steun van het toenmalige Labour – om de mijnwerkersstaking te breken. Er werden een hele reeks antivakbondswetten ingevoerd. De frontale aanval op de volledige arbeidersklasse met de Poll Tax (een nieuwe belasting die losstond van het inkomen) leidde tot een dermate grote massabeweging dat
de ‘Iron Lady’ ging wankelen, waarna ze door haar eigen partij aan de kant werd geschoven. De niet-betalingscampagne tegen de Poll Tax werd in belangrijke mate mee georganiseerd en geleid door de Militant Tendency, de voorloper van de Socialist Party, onze Britse zusterorganisatie. Het bilan van het Thatcheriaans bewind was bijzonder negatief voor de gewone werkende bevolking. Groot-Brittannië was een sociaal slachtveld geworden. In 1986 klopte de werkloosheid op 3,6 miljoen af. De uitkeringen werden uitgehold, openbare diensten werden door de privatiseringen waanzinnig duur. De kinderbijslag werd fors ondermijnd en de publieke kinderopvang werd tot het laagste niveau van Europa herleid. In de plaats van echte jobs en een reële economie kende het casinokapitalisme een opmars. De financiële zeepbel die in de Londense City werd geblazen, was een essentieel onderdeel van de erfenis van Thatcher. Thatcher was de verpersoonlijking van de agressiviteit van een kapitalisme in crisis.
Margaret Thatcher en een persoonlijke vriend die ze tot het einde bleef steunen: voormalig Chileens dictator Augusto Pinochet.
Sociaal
de
Linkse Socialist
Energie. Van liberalisering tot black-out… door
Baptiste (Nijvel)
D
e Belgische energiesector gaat door een nieuwe fase van chaos. De komende winter zullen slechts drie van de zeven kernreactoren in het land functioneren, wat een vermindering van meer dan een derde van de productiecapaciteit voor elektriciteit betekent. Het brengt het risico van een ‘blackout’ met zich mee, het gevaar dat de elektriciteitsvoorziening in een deel van het land even wordt uitgeschakeld. De reden hiervoor? Volgens Electrabel en staatssecretar is voor energie Catherine Fonck (CDH) is het toe te
schrijven aan de onvoorzienbare sabotage aan de reactor van Doel 4 in augustus. Hierdoor zal deze reactor meerdere maanden buiten dienst zijn. Maar naast deze sabotage is er ook het tijdelijk stilleggen van de reactor Tihange 1 voor het om de tien jaar geplande onderhoud alsook de tijdelijke uitschakeling van de reactoren Tihange 2 en Doel 3 wegens scheurtjes in de reactoren. De uitschakeling van deze twee laatste reactoren zou wel eens definitief kunnen zijn, recente tests door het centrum voor nucleair onderzoek uit Mol tonen aan dat de reactoren verzwakt zijn door duizenden kleine scheurtjes. Het gaat kort gezegd meer om misdadig wanbeheer van productiemiddelen op het einde van hun dienst dan om zogenaamd “onvoorziene omstandigheden”. De reactoren Doel 1 en Doel 2 behoren tot de oudste in Europa en zouden in 2015 na 40 jaar dienst sluiten. Liberalisering = tekorten en prijsstijgingen voor ons, meer winsten voor hen
ZO GEZEGD Niet slecht
Wie wint bij de huidige conflicten en interimperialistische spanningen? Alvast niet de gewone bevolking. Maar er zijn wel degelijk winnaars. Een onverdachte bron als Fortune.com liet Ronald Epstein, een analist van Bank of America, aan het woord. Hij stelde: “De Europeanen zijn bezorgd over wat de Russen in hun achtertuin doen, wij hebben onze handen vol met Irak, er zijn de Israëli’s die hun handen vol hebben in hun regio, en er zijn dan nog de Chinezen en Japanners in de Zuid-Chinese Zee. Als investeerder is deze toename van regionale conflicten ten minste gevoelsmatig niet slecht.” Geen middelen?
De Tijd schreef op 16 september: “De kasreserves van beursgenoteerde bedrijven in Europa, het Midden-Oosten en Afrika hebben recordhoogtes bereikt. Dat zegt consultant Deloitte in een rapport over de groeikansen van bedrijven. De bestudeerde bedrijven hebben gezamenlijk 1.000 miljard euro aan reserves in kas. Dat is 250 miljard euro meer dan in 2007.” Waarom wordt er eigenlijk op onze kap bespaard? Objectief
In De Standaard schreef Marc Reynebeau op 17 september: “Politici hanteren een ogenschijnlijk objectieve, technocratische taal over ‘noodzakelijke’ structuurhervormingen en moderniseringen waarvoor geen alternatief bestaat. Dat gebiedt ‘de rede’, aldus Muyters, met jobs als het ultieme argument: ‘het alternatief is de stilstand.’ In zijn ideologische wanbegrip ziet hij de syndicale keuze alleen als obstructie. Rotsvaste gelovigen worden soms wat beaat en verwarren dan twijfel met ketterij.”
Een black-out in Pakistan. Straks ook bij ons?
pen jaren zouden gebruikt worden om een georganiseerde black-out, is een te investeren in de ontwikkeling van opmerkelijk voorstel. Het is een maatHet is de liberalisering in 2005 die alternatieven. In plaats van dit te doen, regel waar landen als India of Pakistan de energiesector aan de privé overle- denkt de rechtse regering in vorming regelmatig beroep op doen. Het afschaverde om er winsten te maken ten koste erover om de levensduur van de reacto- kelplan van Elia deelt het land in priovan de belangen van de gemeenschap. ren Doel 1 en 2 met tien jaar te verlen- riteitszones in om zo de afschakeling Electrabel, de belangrijkste producent gen, een maatregel die in 2012 al werd gefaseerd te doen. Uiteraard leidde het en leverancier op de Belgische markt gesuggereerd door de regering van Di plan al gauw tot reacties, waarbij onder maakte gebruik van zijn dominante Rupo. Deze logica dient enkel de belan- meer werd opgemerkt dat de Waalse en positie om hoge prijzen op te leggen en gen van de multinationals voor wie de Brusselse gezinnen meer gestraft zoutevens werd het langer openhouden van winsten op alles voorgaan, ook op de den worden dan de Vlaamse gezinnen. de kerncentrales bekomen. Ondanks de veiligheid van de bevolking. Voor ons We mogen ons niet laten vangen aan wet op de kernuitstap uit 2003, werden betekent dit meer tekorten, prijsstijgin- een strijd voor een gelijke verdeling van de vette winsten van Electrabel – waar gen en chaos. de tekorten, laat ons integendeel de tehet bedrijf overigens amper belastinkorten zelf bestrijden. Het gevaar van gen op betaalt – niet aangewend om Voor een publieke een black-out was niet onvoorzienbaar, te investeren in hernieuwbare energie. energiesector! het is het gevolg van de liberalisering Alle hoop wordt gevestigd op kerneneren privatisering van de energiesector. gie als beste garantie op gemakkelijke Om een chaotische onderbreking van LSP verdedigt de volledige nationaliwinsten. Dat er risico’s voor de bevol- de stroomvoorziening te vermijden, satie van de energiesector, van de proking zijn, is niet van tel. Dit is wat on- werden verschillende mogelijkheden ductie over de distributie tot de ontwikvermijdelijk het resultaat is van de pri- aangehaald. Er wordt teruggegrepen keling van nieuwe technologie. Een LSP-affiche van enkele jaren geleden, vatisering van de energiesector. naar generatoren, strategische reserves, publieke energiesector moet onder de maar nog steeds actueel. Een regering die de belangen van de meteorologische schietgebedjes voor democratische controle en beheer van bevolking een beetje zou verdedigen, een zachte winter, het ‘sensibiliseren’ de arbeiders en gebruikers geplaatst had in deze situatie geëist dat de enor- van de consumenten, … Maar vooral worden. Dit zou de sector toelaten om grip van ecologische noden, centraal me winsten van Electrabel de afgelo- het afschakelplan, niets anders dan de noden van de bevolking, met inbe- te stellen.
Besparingsregering wil 6 miljard voor F35’s… door
Maxime (Brussel)
O
p 24 juli hield de legerleiding een persconferentie waarop het een erg technisch document van 25 pagina’s aan de journalisten meegaf. Het document had het onder meer over de vraag van het leger voor een opvolger voor de F16 straaljagers. Het leger wil meer offensieve modellen die meekunnen met de belangrijkste grootmachten zoals Rusland. Uiteraard moet het toestel ook voldoen voor heimelijke spionageactiviteiten. Kortom, alleen de F35 voldoet aan alle voorwaarden die de legertop stelt.
Het feit dat deze vliegtuigen bijzonder duur zijn, lijkt de federale onderhandelaars niets uit te maken. Deze partijen aarzelen niet om op zowat alles te besparen, behalve op de cadaus voor de grote bedrijven of de aankoop van dure Joint Strike Fighters die 150 miljoen euro het stuk kosten, met 40 dergelijke vliegtuigen komen we aan 6 miljard! En dat zijn dan nog maar schattingen voor de aankoopprijs, er zal ook onderhoud nodig zijn. En wat is het doel? Volgens Foreign Policy, een magazine van de Amerikaanse Slate Group, “heeft de F35 niet de wendbaarheid van een F16 of de kracht van een F15 bij bombardementen. (...) Erger nog, de F35 kan niet zo vaak opstijgen om een missie uit te voeren – of, en ook dat is belangrijk, om de piloten
toe te laten om te rusten. De complexiteit van de machine vergt immers een lang onderhoud en beperkt ook de levensduur. (...) In tegenstelling tot wat velen denken is het toestel ook niet in staat om alle radars te omzeilen. Gevoelige radars kunnen de F35 vanuit bepaalde hoeken wel degelijk detecteren.” (1) Het model wordt vooral gekozen om compatibel te zijn met de vernieuwing van de Amerikaanse kernwapens op Kleine Brogel. Dat werd in oktober 2013 nog bevestigd in het kader van een manifestatie tegen kernwapens onder de titel ‘Time to go’. Een platformtekst die toen al stelde dat de aankoop van F35’s het resultaat zou zijn van de modernisering van de Amerikaanse kernwapens werd toen ondertekend door politici van alle rechtse partijen die nu aan tafel zitten. De volgende federale regering wil miljarden besparen, maar wil tegelijk dat de regering daarna miljarden uittrekt voor straaljagers die niet zo performant zijn als ons wordt verteld. Met deze beslissing willen de rechtse partijen internationaal op een goed blaadje staan. Het is een ondersteuning van de NAVO. Hiermee krijgen de rampzalige militaire avonturen van het VS-imperialisme een Belgisch duwtje in de rug. Op een ogenblik dat de sociale tekorten en behoeften groot zijn, wordt ons altijd gezegd dat er geen middelen zijn. Tegelijk wordt zowel in ons land als in de VS en elders steeds meer geld uitgetrokken voor defensie en oorlogstuig. De imperialistische logica van het platbombarderen van landen of regio’s of een dictatuur om terroristische groepen te bestrijden, is tot mislukken gedoemd. Dat bleek ook in het verleden al. De rechtse regering-in-vorming werpt zich op als een harde en repressieve besparingsregering in eigen land en als een avonturier op internationaal vlak. Op een ogenblik dat ons levensstandaard op nooit geziene wijze onder vuur ligt, is de aanschaf van dit oorlogstuig een provocatie van een establishment dat zich alles denkt te kunnen veroorloven. Hoog tijd om hen van antwoord te dienen! Voetnoot
(1) http://www.slate.fr/story/54637/le-f-35-la-ruinedu-pentagone
gezondheidszorg
www.socialisme.be Oktober 2014
Ziekenhuizen continu onder vuur door besparingsdrift
standpunt door
D
Polsslag, actieblad in de non/social profit
e besparingstsunami werd op gang gebracht door de regering-Di Rupo die voor miljarden in de gezondheidszorg snoeide, o.a. door het verlagen van de beruchte groeinorm van het budget van 4,5% naar achtereenvolgens 2% voor 2012 en 3% voor 2013 en 2014. Deze groeinorm is nodig om onder meer de stijgende kosten van vergrijzing op te vangen. De federale Zweedse coalitie in wording wil de groeinorm verder verlagen tot 1,5%.
Zorgnet Vlaanderen, de grootste werkgeverskoepel in de sector, raamt de jaarlijkse stijging van de vergrijzingskosten op 2,3%. “Als de verwachte halvering eraan komt, komen de ziekenhuizen jaarlijks 1.500 jobs te kort”, zegt gedelegeerd bestuurder van Zorgnet, Peter Degadt. “Doordat de nodige omkadering zal ontbreken, zullen we per patiënt minder verpleegkundigen hebben.” Verdere besparingen via de kaas schaafmethode zullen dieper en dieper in het weefsel van de ziekenhuizen snijden. Op basis van een analyse van de financiële balans beweert Santhea, de werkgeverskoepel van Franstalige publieke en niet-confessionele privéziekenhuizen, dat 25,6 % van de algemene ziekenhuizen in gevaar is en dat hun toekomst verre van verzekerd is.
ringen’. Dit betekent onder meer uitstel- beidsvoorwaarden naar beneden toe wil len van investeringen, organiseren van nivelleren naar het niveau van de private groepsaankopen met verschillende zie- sector. Sinds 2008 is er in het ASZ een kenhuizen om de kosten te drukken, geen continue aanval op die arbeidsvoorwaarte grote haast maken met het vervangen den. De specifieke structuur van het zievan personeel, ... De ziekenhuizen die het kenhuis maakt het de directie heel makkewater toen al aan de lippen stond, gingen lijk om verschillende personeelsgroepen over tot inkrimping van het personeels- tegen elkaar op te zetten: de statutairen bestand en andere maatregelen die het en contractuelen in het publieke gedeelpersoneel rechtstreeks raakten. Bij een te, de contractuelen bij MSSZ (beter gevolgende ‘kaasschaaf’ zouden sommige kend als ‘de VZW van de dokters’). Het van deze ziekenhuizen wel eens kunnen groot aantal vakbonden actief op het terverzuipen. Dat in dit geval ‘de politiek’ rein maakt eengemaakte strijd er ook niet zou ingrijpen, valt te betwijfelen, aange- makkelijker op. zien vooral de rechterzijde van mening is dat er tot 25% te veel ziekenhuisbedden in Wat te doen? Lessen trekken België zijn. In de praktijk heeft er nu een uit het verleden ‘survival of the fittest’ plaats in een sector waarbij de zuiver commerciële logica De mobilisatiekracht van de witte woede doorgetrokken wordt in wat ooit publie- werd ernstig ondergraven door het begin van de crisis in 2008. Deze werd door de regering als excuus gebruikt om komaf te maken met de traditie van meerjarige sociale akkoorden (4 à 5 jaar) in de federale sectoren van de gezondheidszorg. In de plaats kregen we een reeks van mini-akkoorden in de maag gesplitst. ‘Mini’ slaat zowel op de duur van de akkoorden als op de inhoud. Eengemaakte nationale acties met grote mobilisaties tegen de besparingsplannen bleven uit. Er zal moeten gediscussieerd worden hoe we de dynamiek van de massale witte woedes van weleer terug op gang kunnen krijgen. In deze discussie, die zo breed mogelijk dient georganiseerd te worden, spelen basismilitanten een belangrijke rol aangezien zij de situatie op het terrein het beste kennen. De Zweedse coalities (zowel Vlaams als Federaal) willen komaf maken met alle zogenaamde taboes van de vakbonden: de index, het stakingsrecht, het brugpensioen, … Tegelijkertijd doet men een Op 8 september was er een staking bij het ASZ in Aalst aanval op alle groepen en sectoren in de maatschappij. De enige manier om deze Uiteraard moeten we de ‘alarmbellen’ ke dienstverlening was die voor iedereen tsunami van sociale afbraak tot staan te van de werkgevers in de juiste context toegankelijk moest zijn. brengen is een eengemaakte massabeweplaatsen. De sluipende privatisering en ging van alle groepen en sectoren in de commercialisering van de sector zorgt De specifieke situatie van maatschappij die moeten opdraaien voor ervoor dat de winsten geprivatiseerd ‘hybride ziekenhuizen’ de winsthonger van de bedrijven en de worden (o.a. richting aandeelhouders en rijken. In principe kan zo een massabeartsen). De gemeenschap blijft dus opgeOp de keper beschouwd is de publieke weging maar één doel hebben: het ten val scheept met de kosten… Een fundamen- ziekenhuissector in Vlaanderen aan het brengen van deze antisociale, rechtse retele hervorming van de gezondheidszorg uitdoven. Zo omschrijft werkgeversor- geringen. Met het bijschaven van de scherdringt zich dan ook op om komaf te ma- ganisatie ICURO (sinds 2010) zich als pe kantjes zijn we, gezien de ernst van de ken met de ‘melkkoefunctie van de zorg’, “vertegenwoordiger van de Vlaamse zie- aanvallen, niets. Hiervoor kunnen we alwaarvoor uiteindelijk personeel en patiën- kenhuizen met publieke partners.” Het leen maar rekenen op onze eigen kracht ten de rekening betalen. uitdoofscenario heeft ook betrekking op als werknemers en jongeren, via onze Bij de eerste besparingsgolf van Di de betere arbeidsvoorwaarden die voor- organisaties (vakbonden, middenveld en Rupo werd op verschillende manieren heen van toepassing waren in de publie- consequent linkse partijen) en niet op de gereageerd. De financieel gezonde zie- ke ziekenhuizen. Het ASZ in Aalst, waar zogenaamde ‘progressieve oppositieparkenhuizen hadden ‘nog wat vet over’ om in september nog werd gestaakt, is een tijen’ die in de feiten niet fundamenteel te gaan voor zogenaamde ‘slimme bespa- schoolvoorbeeld van hoe men die ar- breken met het besparingsverhaal.
polsslagnonprofit.blogspot.com
Bedenkingen bij de Ice Bucket Challenge door
Holger Dröge, Sozialistische Alternative (Duitsland)
O
p sociale media valt er niet aan te ontsnappen. We worden overspoeld met filmpjes in het kader van de Ice Bucket Challenge. Mensen gieten een emmer ijskoud water over hun hoofd en doneren voor de bestrijding van de neurologische ziekte amyotrofe laterale sclerose (ALS). Er werd al meer dan 90 miljoen dollar opgehaald. Dat deze hype zo breed verspreid is, wijst er vooral op dat veel mensen bereid zijn om iets voor het goede doel te doen, ook op financieel vlak. Het wijst op het breed gedragen gevoel van solidariteit. Maar er kunnen ook enkele kritische kanttekeningen geplaatst worden. Ten eerste is er een maatschappelijk debat nodig over hoe de gezondheidssituatie van de mensheid kan verbeterd worden. ALS is een vreselijke ziekte. Gelukkig is het een relatief zeldzame ziekte met ongeveer een tot drie zieken per 100.000 mensen. Het betekent dat er jaarlijks in de VS ongeveer 5.000 mensen aan deze ziekte sterven. Aan hart- en vaatziekten overlijden er jaarlijks meer dan 600.000 mensen in de VS, aan longziekten 150.000 en aan diabetes 75.000. Voor deze ziekten waar veel meer mensen aan overlijden, wordt minder geld opgehaald, zelfs indien een financiële inspanning meer resultaat zou opbrengen. Met het bedrag dat nodig is om het leven van iemand met ALS een jaar draaglijker
te maken, is het ook mogelijk om meer dan 500 mensen tegen malaria te beschermen. Niet dat ziekten met een beperktere omvang minder belangrijk zijn, maar er is een globale discussie over gezondheidsbeleid nodig. Meer dan 800 miljoen mensen hebben geen toegang tot drinkwater, elke drie seconden verhongert er iemand op deze planeet. Dat is wat het kapitalisme voor onze gezondheid betekent. Een tweede opmerking is dat we kritisch moeten staan tegenover de ALS-vereniging. In 2013 beschikte deze vereniging over ongeveer 24 miljoen dollar. Daarvan ging de helft naar personeelsleden, met een toch wel opmerkelijk aandeel voor de toplui. Zo is de voorzitster goed voor een jaarloon van 339.475 dollar. De financieel verantwoordelijke had 201.260 dollar en diens medewerker 118.726 dollar. De ‘chief public policy officer’ kreeg 182.862 dollar, de verantwoordelijke voor ‘care services’ 160.646 dollar, de ‘chief chapter relations and development officer’ 152.692 dollar,
de verantwoordelijke voor communicatie en marketing 142.875 dollar, ... Zullen zij met het succes van de Ice Bucket Challenge een extra bonus krijgen dit jaar? Hoe moeten we het gebrek aan middelen voor gezondheidszorg aanpakken? Door de bestaande rijkdom aan te spreken. Er zijn in de VS ongeveer 500 miljardairs. De meesten van hen betalen amper belastingen. Ze geven misschien wel veel aan liefdadigheid, maar dat lost het probleem niet op. Moesten ze al eens beginnen met belastingen te betalen zoals gewone mensen, er zouden al veel minder tekorten zijn. Of waarom niet meteen democratische controle en beheer van de bevolking op de sleutelsectoren van de economie zodat we kunnen beslissen wat er met de geproduceerde rijkdom gebeurt? Vervolgens kan democratisch besproken en besloten worden hoe de middelen besteed worden. Het zou kunnen voorzien in de nodige publieke middelen voor onderwijs, gezondheid en onderzoek. Op deze manier kan een nationale gezondheidsdienst gevestigd worden waarbij alle behandelbare ziekten worden aangepakt, de preventie wordt opgedreven en er werk wordt gemaakt van onderzoek gericht op de belangen van de volledige bevolking in plaats van de winst van farmaceutische multinationals.
thema syndicaal
de
Linkse Socialist
Foto: Nicolas P
Stakingsrecht onder vuur genomen door regering en patronaat Nicolas P (Brussel)
ben als ze bijvoorbeeld niet op het werk Van gezondheidszorg over openbaar geraken als gevolg van protestacties vervoer tot de ambtenaren. Niets of inds 21 augustus is er een van het personeel bij de NMBS. Mee niemand wordt gespaard. De rechterstaking van de arbeiders aangevoerd door de steeds driestere zijde weet dat het spoorpersoneel relavan het schoonmaakbedrijf patronale propaganda vergissen velen tief goed georganiseerd is en historisch BM&S tegen onder meer het zich als ze hun woede tegen de stakers wel meer een voortrekkersrol heeft ontslag van twee delegees en in plaats van tegen de directie keren. De gespeeld in het verzet tegen rechtse drie werknemers die al lange rechtse partijen beseffen dit en probe- maatregelen. Door hun stakingsrecht tijd met een interimcontract ren dit uit te spelen. aan te pakken, wil de rechterzijde de voor het bedrijf werkten. Vanaf Ook op normale dagen zitten de mogelijkheid van sociaal verzet aan de eerste dagen deed de directie treinen op de spitsuren soms overvol. banden leggen om zo sterker te staan beroep op de politie om de Slechts een derde van de ritten laten in de harde en langdurige confrontatie stakerspost te breken. Dankzij de doorgaan in het kader van een mini- die wordt voorbereid. vastberadenheid van de stakers mumdienst zou leiden tot een nog groHet recht op collectieve actie is een en de vele militanten die steun tere druk op de reizigers. Het bedreigt fundamenteel recht dat internationaal kwamen betuigen was het niet ook de veiligheid van zowel het perso- wordt erkend door het Europees Charter mogelijk om de stakerspost neel als de reizigers. Als de regering van Sociale Rechten en in de menseneffectief te stoppen. dienstverlening zo belangrijk vindt, rechtenverdragen. Het is opmerkelijk waarom wordt er dan op alle dienstver- om te zien hoe in naam van Europese Er werd ook naar de rechtbank getrok- lening bespaard? regels met sancties wordt gedreigd als ken om de medewerking van de politie De rechtse regering wil alle sociale Griekenland niet genoeg inspanningen af te dwingen. Bij het beroep door de verworvenheden onder vuur nemen. doet om de publieke schulden af te bouvakbonden tegen de eenzijdige beschikkingen moest de rechter erkennen dat het bedrijf de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg “om de tuin probeerde te leiden” en een poging ondernam om “stakingsbrekers in te zetten” in de vorm van nieuwe interimmers. Op federaal vlak wil de rechtse regering een ‘minimumdienstverlening’ bij het spoor, de gevangenissen en de luchthavens opleggen. Bij de NMBS is het niet evident om slechts een paar treinen te laten rijden. Zelfs voor een minimale dienstverlening is een bijna maximale personeelsbezetting nodig. Het invoeren van een verplichte minimale dienstverlening zou het stakingsrecht voor een overgrote meerderheid van het personeel afschaffen. De voorstanders van deze aanval op het stakingsrecht proberen in te spelen op de frustraties die veel mensen heb- Aan de stakerspost van BM&S. Foto: Collectif Krasnyi door
S
wen, terwijl tegelijk internationaal er- gestreden hebben. kende basisrechten zonder problemen Met een rechtse federale regering zal met de voeten worden getreden. het patronaat zich nog sterker voelen Alle sociale verworvenheden, van het om over te gaan tot een aanval op het stemrecht over betaalbare gezondheids- stakingsrecht. De afgelopen jaren werzorg tot betaald verlof, werden histo- den al heel wat instrumenten in stelling risch bekomen door stakingsacties en gebracht, van mediapropaganda tot patandere collectieve acties. Het recht op ronale leugens. We mogen hen niet toecollectieve actie afbouwen is onderdeel laten om het verzet te ontwapenen, zevan de algemene aanval op alle sociale ker niet op een ogenblik dat strijd meer verworvenheden waarvoor onze ouders, dan ooit nodig is! grootouders en de generaties daarvoor
1-0 voor de stakers van BM&S door
Laure (Brussel)
O
p maandag 8 september kwam er een uitspraak de rechtbank van Brussel in de zaak rond BM&S op de site van de NMBS in Schaarbeek. De arbeiders gingen drie weken eerder in staking. Sindsdien kreeg de directie op eenzijdig verzoekschrift een uitspraak waarbij het dwangsommen tot 500 euro kon laten opleggen aan stakers. Er werd onmiddellijk beroep hiertegen aangetekend. Tegelijk werd de stakerspost behouden en werd de poging om nieuwe interimmers aan het werk te krijgen gestopt. De rechtbank van eerste aanleg oordeelde dat de directie van BM&S probeerde om de staking te breken en de rechtbank hiervoor te gebruiken. Er werd gewezen op de CAO 108 uit 2013 die het inzetten van interimmers bij een staking verbiedt.
De strijd is hiermee niet gedaan. De arbeiders zijn vastberaden om door te gaan tot hun vijf collega’s terug aan de slag mogen met volwaardige contracten. Steun de arbeiders van BM&S door de stakerspost aan het station van Schaarbeek te bezoeken en/of een bijdrage te storten voor de solidariteitskas die opgezet is door ACOD-Spoor in Brussel: BE20 0682 1834 9956 met vermelding “Solidariteit BM&S”. • Allemaal samen, solidair met de arbeiders van BM&S! • Voor de onmiddellijk reïntegratie van de vijf afgedankte arbeiders, delegees en interimmers, met echte contracten en degelijke lonen! • Voor de insourcing van de schoonmaakdiensten bij de NMBS! • Zelfde werk, zelfde loon, zelfde strijd! • Stop de privatisering van de openbare diensten!
Doosan Infracore in Frameries
Patronale inhaligheid en nieuw sociaal bloedbad door
Stéphane Delcros
D
e arbeiders van het ZuidKoreaanse bedrijf Doosan in Frameries (Henegouwen) kregen op maandag 1 september een harde slag te verwerken. Van de ene dag op de andere kondigde de directie aan dat de productie van graafmachines wordt gestopt. Hierdoor verdwijnen 313 van de 330 jobs. Er wordt enkel gerekend op 20 tot 25 overblijvende werknemers om het productiematerieel dat vanuit Zuid-Korea werd geïmporteerd te verkopen.
Om de beslissing te ‘rechtvaardigen’ stelde de directie dat de site in Frameries al sinds 2008 verlies maakt, waarbij het verlies op 70 miljoen euro sinds 2010 werd becijferd. Het is een leugen die al gauw ontmaskerd werd: het bedrijf maakte de voorbije twee jaar 13,4 miljoen euro winsten. De werkgevers hebben bovendien fiscale en financiële steun van de overheid gekregen voor een totaal
bedrag van 9,5 miljoen euro. Op de winsten werd de voorbije twee jaar amper 1,43% vennootschapsbelasting betaald. Verder waren er directe publieke subsidies en besparingen via economische werkloosheid gedurende verschillende maanden. Sinds de aankondiging van het plan had de directie het meermaals over ‘diefstal’ en ‘vandalisme’ in de werkplaatsen. Het ‘vandalisme’ had betrekking op wat kantoorgerief. Inzake de vermeende ‘diefstal’ moet opgemerkt worden dat de directie in de dagen voor de aankondiging van afgelopen maandag overging tot het verplaatsen van 200 graafmachines naar andere sites, er blijven er slechts een tiental over in Frameries. Ongetwijfeld voorzag de directie dat het personeel de sluiting niet zomaar zou aanvaarden en mogelijk zou overgaan tot een bezetting van de fabriek. Na de patronale aankondiging ging het personeel meteen in staking. Het bedrijf werd zelfs bezet, een belangrijke methode om het volledige personeel te betrekken in een confrontatie met de directie.
Uiteraard begrijpen we eisen zoals de terugbetaling van de publieke subsidies en de fiscale cadeaus die in de zakken van de aandeelhouders zijn verdwenen. De enorme publieke steun aan dit bedrijf dat zo’n sociaal bloedbad aanricht, is een schande. Maar we mogen onze eisen niet daartoe beperken. We mogen het jobverlies niet aanvaarden. Regionale en interprofessionele acties en betogingen kunnen deze defensieve strijd omvormen tot een offensieve beweging die opkomt voor het behoud van elke job en de intrekking van het herstructureringsplan. Er is geld genoeg om alle jobs en lonen te behouden, ook voor het personeel met contracten van bepaalde duur, zelfs indien de arbeidstijd naar beneden moet herzien worden bij eventuele verminderingen van bestellingen. De gevestigde partijen stellen nu dat ze de arbeiders van Doosan willen ondersteunen. Ze willen vooral een akkoord onderhandelen tussen personeel en directie. De duizenden arbeiders van ArcelorMittal kunnen getuigen wat ze aan dergelijke ‘steun’ hadden. De poli-
tici weten dat het behoud van alle jobs en van de knowhow enkel kan door de productiemiddelen te nationaliseren. Dat vereist een confrontatie met de patronale vrienden, een scenario waar de gevestigde politici helemaal niet tot bereid zijn. Nochtans is het enkel mogelijk om de belangen van de meerderheid van de bevolking te verdedigen indien de sleutelsectoren van de economie onder democratisch beheer en controle van de werkenden en de gemeenschap worden geplaatst. Bij het ter perse gaan van deze krant hadden de arbeiders het werk hervat en werden onderhandelingen opgestart over zowel de productie van de komende maanden als de procedure-Renault inzake collectief ontslag. Gezien de opstelling door de directie, zal het personeel waakzaam moeten zijn om de beste oplossing te vinden voor alle arbeiders, ook diegenen zonder vast contract. De beste garantie hiervoor is door de strijd niet te stoppen, maar druk te blijven zetten, in de eerste plaats met regelmatige algemene personeelsvergaderingen.
Nationale kwestie thema
www.socialisme.be Oktober 2014
Revolte tegen besparingsbeleid bij Schotse onafhankelijkheidsreferendum
Waarom socialisten zowel tegen N-VA-nationalisme als voor Schotse onafhankelijkheid zijn
O
ndanks de enorme intimidatie door het volledige Britse establishment, van de grote bedrijven en hun politieke marionetten tot de gevestigde media, stemden 1,6 miljoen Schotten op 18 september voor onafhankelijkheid. Socialisten voerden een actieve campagne om Ja te stemmen voor een onafhankelijk socialistisch Schotland. Ook bij ons voelen velen sympathie voor de Schotse revolte tegen het besparingsbeleid, maar duiken er vragen op. Is de roep naar Schotse onafhankelijkheid niet hetzelfde als het communautair opbod van N-VA bij ons? Wij vroegen het aan Anja Deschoemacker, onze specialist inzake de nationale kwestie.
Interview met Anja Deschoemacker Kan de brede steun van de Schotten voor onafhankelijkheid vergeleken worden met het nationalisme van N-VA en co? Anja: “Neen. Ook de N-VA zelf erkent dat er in Vlaanderen op dit moment geen draagvlak bestaat voor onafhankelijkheid. Alle ernstige peilingen tonen dat slechts een minderheid van de Vlamingen de idee van onafhankelijkheid genegen is (15-20%), terwijl in Schotland iets minder dan de helft van de bevolking voor onafhankelijkheid stemde in het referendum. “Maar ook buiten de peilingen en het resultaat van het referendum valt het verschil in draagkracht op. Wanneer in Schotland wordt gemobiliseerd om steun voor onaf hankelijkheid uit te drukken, komen daar honderdduizenden mensen naartoe. Meetings over de kwestie trokken steeds opnieuw grote aantallen mensen aan. Iemand tegen het lijf lopen die er onverschillig bij blijft, is niet evident. Terwijl een grote massa Vlamingen enkel een zucht laat als het communautaire gedoe opnieuw begint. Peilingen tonen steun voor meer regionale bevoegdheden, maar het aantal mensen dat hiervoor ook effectief op straat zou komen, is zeer beperkt. “Wanneer mensen wordt gevraagd naar de reden van hun steun voor Schotse onaf hankelijkheid, dan valt de naam Thatcher zo goed als altijd. De hele periode waarin zij aan de macht was, bestond er een Labourmeerderheid in Schotland, een meerderheid voor linksere politiek. In die zin is Schotland eerder te vergelijken met Wallonië – met dat verschil dat Schotland er na een periode van desindustrialisering economisch sterker voor staat, vooral door de ontwikkeling van de energiesector en de banken – dan met Vlaanderen. “Waar de steun voor de N-VA een steun is voor een economisch rechtsere politiek dan de traditioneel Belgische, is dat in Schotland het tegenovergestelde voor wat betreft het onafhankelijkheidsstreven. De ja-stem is het sterkst in arbeiderswijken, waar afscheiding van Groot-Brittannië deel uitmaakt van het verzet tegen harde besparingen.
“Zoals de Socialist Party Scotland begin september stelde: ‘Steeds meer mensen voeren actief campagne voor een ja-stem en de publieke meetings zijn bijzonder groot. Dat staat in een scherp contrast met voorbije verkiezingen die een steeds verder afkalvende deelname kenden en weinig enthousiasme voor de discussies die door de gevestigde partijen werden opgeworpen. Het enthousiasme vandaag wijst Socialistische meeting in Dundee over het referendum. Foto: Socialist Party Scotland op de hoop dat een ja-stem een realistische mogelijkheid wordt en voor het levensstandaard indien Vlaanderen zijn voorstander van grotere gehelen En wat met de nationale kweseerst in het leven van veel mensen een “niet meer moet betalen voor Wallonië”, van de vele kleine naties en regionale tie in ons land dan? kans vormt om de levensomstandighe- zullen ze daarvoor niet op straat komen. groepen, maar dan wel op een vrijwilden te veranderen. (...) Het belangrijkste Dat zal de klasse wel massaal – en nati- lige basis. “In Vlaanderen is de situatie totaal anreden waarom de neen-campagne nog onaal – indien de federale regering een “Een ander centraal element, uiter- ders. Het Vlaams-nationalistische disvoorop ligt, moet gezocht worden bij programma als beschreven in de forma- aard verbonden met het eerste, is de cours is quasi eenduidig rechts en burde terechte twijfel over wat een onaf- teursnota zou uitvoeren.” vraag over steun aan organisaties en gerlijk. Er is niet bepaald het gevoel dat hankelijk kapitalistisch Schotland zou partijen die een burgerlijk nationalisme Vlaamse onafhankelijkheid de arbeibetekenen voor de meerderheid van de Is het niet tegenstrijdig dat soci- voorstaan, zoals N-VA, SNP of CIU in ders instrumenten in handen zou geven bevolking. De beloften van de SNP over alisten in België zich tegen natiCatalonië of nog de PLO in Palestina. om de politiek radicaal om te gooien en lagere belastingen voor de grote bedrij- onalisme - zowel Vlaams natioEchte socialisten bieden nooit steun een einde te maken aan de besparingsven en aanhoudende besparingen zijn nalisme als Waals regionalisme aan burgerlijk nationalisme. In navol- politiek die ons al drie decennia raakt. een grote hinderpaal voor een meerder- - verzetten terwijl ze in Schotland ging van o.a. de Ierse arbeidersleider en Integendeel, de absoluut dominante heid van ja-stemmen. (...) De grote so- de YES-campagne steunen? socialist James Connolly leggen we uit N-VA wil zelfs een pak verder gaan in cialistische meetings tonen dat er een dat een eigen nationale staat die onder het besparingsbeleid dan wat de tradigroeiende steun is voor ideeën zoals het “Neen. Revolutionaire socialisten de leiding staat van de nationale bur- tionele partijen ons serveren. gebruiken van de bevoegdheden van de – van Marx over Lenin en Trotski tot gerij voor de grote meerderheid van “Het kan een andere kwestie worden onafhankelijkheid om de besparingen het CWI vandaag – hebben nooit één mensen gewoon betekent dat de bui- indien in Wallonië onder de kamikate stoppen, de olie en gassector alsook formule uitgewerkt voor de nationale tenlands baas vervangen wordt door zeregering – met steun van enkel zo’n de bankensector in publieke handen te kwestie. De reden is duidelijk: iedere een binnenlandse baas, terwijl de eco- 23% van de Franstaligen – het gevoel nemen en iedereen een degelijk loon te nationale kwestie is anders. nomie onderworpen blijft aan de kapi- van onderdrukking vanwege het domigeven.’ “ Wa t c e n t r a a l talistische wereldnante Vlaanderen “In Vlaanderen staat in onze analy- economie. Echte zou groeien. Dit Socialist Party is dit anders. De se is de kwestie van nationale vrijheid zou – zeker in het We moeten steun voor “meer arbeiderseenheid kan enkel bestaan geval van grote Scotland roept begrijpen dat Vlaanderen” is stertegen het bespaop socialistische nederlagen van de op voor een programma’s ker onder vooral de ringsbeleid en ul- basis en dat geldt arbeidersstrijd en socialistisch voor de kleine patroons. In tiem tegen het ka- ook voor echte naeen sterke demoonafhankelijk nationale kwestie de arbeidersklaspitalisme. Wanneer tionale verzoening. ralisatie - kunnen Schotland, waarbij se is de optie van een gevoel van na- Het kapitalisme ontwikkelen tot veranderen nationale eenheid tionale onderdruk- zal steeds opnieuw een nationaal gede verkregen naarmate rond o.a. de verdeking aanwezig is alle verschillen en voel zoals dat vanbevoegdheden de situatie diging van de socien het verzet er- tegenstellingen ondaag in Schotland moeten worden verandert: ze zijn ale zekerheid dan tegen groeit onder der de grote meerbestaat: dat men gebruikt om in de altijd concreet, weer een pak sterde arbeidersklasse, derheid van de beenkel een andenodige middelen ker. Uiteraard heeft zoals in Schotland, volking uitbuiten re politiek kan afniet abstract en een deel van het kan die eenheid enen aanstuwen om dwingen als men voor de behoeften eeuwig geldend. lidmaatschap van kel verzekerd wor- de macht voor de het juk van de bevan de meerderheid A BV V e n ACV den indien er in de burgerij te behoustaande nationale te voorzien voor de N-VA gestemd, al was het en- arbeidersbeweging respect wordt opge- den. staat verwerpt. In kel uit onvrede met de traditionele par- bracht voor de nationale aspiraties van “In Schotland roedat geval zou LSP tijen. Maar zelfs als onder lagen van de Schotse arbeiders. Echte socialisten pen onze kameraden van de Socialist een ernstige discussie voeren over de arbeiders ook illusies zouden bestaan zullen nooit nationale eenheid opleggen, Party op voor een socialistisch onaf- mate waarin we daaraan steun geover een mogelijke verbetering van hun dat is een kwestie van democratie. We hankelijk Schotland, waarbij de ver- ven. Dat is hoe dan ook niet het geval kregen nationale bevoegdheden moe- voor het heersende Vlaams-nationaten worden gebruikt om in de nodige listische discours dat gebaseerd is op middelen voor de behoeften van de economisch egoïsme en de illusie dat meerderheid te voorzien, met eisen als Vlaanderen het beter zou doen zonder de nationalisatie van de sleutelsectoren het arme Wallonië. van de economie, o.a. Schotse olie en “Op dit moment is er in ons land nood de bankensector. Dit kan als voorbeeld aan nationale strijd tegen het bespadienen voor de arbeidersklasse in de ringsbeleid. De eenheid van de arbeiandere delen van Groot-Brittannië. We dersklasse is nodig om daar overwinroepen op om die strijd ook daar te voe- ningen te boeken en we denken dat de ren – vertrekkende van een eengemaakt grote meerderheid van de arbeidersbeverzet tegen het besparingsbeleid – en weging dat ook beseft. We zullen een te gaan naar een vrijwillige confedera- rol moeten spelen in het verzekeren dat tie van Schotland, Engeland, Wales en het communautaire steekspel van enerNoord- en Zuid-Ierland op socialisti- zijds de Vlaamse burgerlijke partijen sche basis als opstap naar een socialis- en de N-VA en anderzijds PS en CDH tische Europese confederatie. geen obstakels creëert voor die arbei“In Schotland zijn grote lagen van de derseenheid. Verre van het ontkennen arbeidersklasse aangetrokken tot dit van de nationale kwestie zoals vele anidee. Dat werd ook aangetoond door deren ter linkerzijde doen, moeten we de grote interesse voor de campagne er in die zin aandacht aan besteden. We van o.a. onze Schotse zusterpartij en moeten ook begrijpen dat programma’s Tommy Sheridan ‘Hope over Fear’, voor de nationale kwestie veranderen waarbij meetings in de Schotse ste- naarmate de situatie verandert: ze zijn den honderden geïnteresseerden aan- altijd concreet, niet abstract en eeuwig trokken.” geldend.”
Duizenden mensen kwamen op straat voor onafhankelijkheid
thema dossier
de
Linkse Socialist
Hoe stoppen we de besparingen in het hoger onderwijs?
Dossier door Mathias (Antwerpen)
D
e woede rond de besparingsplannen is groot. En terecht! Iedereen, scholier, student of werkende, is de dupe van de maatregelen die Bourgeois I wil doorvoeren. Maar met woede en verontwaardiging alleen zullen we de besparingen niet stoppen. Daarvoor moeten we een krachtsverhouding uitbouwen: een massale beweging van studenten, scholieren en personeel die samen in actie komen! Foto: betoging in Québec in 2011
Voor democratische actiecomités!
Een dergelijke beweging uitbouwen, kan enkel door studenten en scholieren actief te betrekken. Laat ons daarom actiecomités oprichten op elke universiteit, hoge- en middelbare school in Vlaanderen. Deze comités kunnen ruimte scheppen om van onderuit een beweging uit te bouwen. Het laat studenten toe om te discussiëren en democratisch te beslissen over de eisen die we gebruiken en de acties die we zullen organiseren. Deze actiecomités zullen ook woordvoerders, organistoren en vertegenwoordigers verkiezen. Alle studenten, studentenorganisaties en personeelsleden die de strijd willen aangaan, moeten er een plaats in vinden. De kracht van zo’n democratische strijdorganen werd al aangetoond bij het studentenprotest van 2011 in Québec. De rechtse Québecse regering besloot toen om het inschrijvingsgeld op te trekken naar 1.650 CAD (Canadese Dollar), een verhoging van 75%. De studenten pikten dit niet en kwamen massaal in actie. De meerderheid van de Québecse studenten is aangesloten bij een van de vier grote studentenvakbondsfederaties. Na enkele waarschuwingsacties gericht naar de regering, besloten deze
om een algemene studentenstaking van onbepaalde duur te organiseren. De respons van de studenten was enorm: 100.000’en studenten gingen gedurende vijf maanden in staking. Op het hoogtepunt waren er 215.000 studenten in staking en betoogden er 310.000 studenten in verschillende steden! De regering probeerde de beweging met brute repressie te breken. Op een gegeven moment werd er de beruchte wet 78 gestemd in het Québecse parlement. Acties rondom campussen werden verboden. Wie toch in actie kwam, riskeerde een boete van 1.000 tot 7.000 CAD. Indien je een leidinggevende functie had bij een studentenvakbond liep dat zelfs op tot 35.000 CAD. Bovendien kreeg de studentenvakbond zelf daar nog eens een boete van 125.000 CAD bovenop. Verder verbood wet 78 zowat alle vormen van protest in de meeste steden en werd het de politie toegestaan om zelfs de meest omstreden repressiemiddelen te gebruiken. Studentenbetogingen of -acties gingen steevast gepaard met de nodige wolken traangas en op sommige momenten werden er zelfs rubberkogels afgeschoten. Maar repressie was niet meer in staat om de beweging te breken. Het was onmogelijk om de lessen nog te laten doorgaan en het academiejaar werd uit-
eindelijk noodgedwongen afgelast. Na een verkiezingsnederlaag van de rechtse regering werd de verhoging van het inschrijvingsgeld afgevoerd. Dat alles was enkel mogelijk doordat de beweging van onderuit werd opgebouwd en elke student op een democratische wijze kon deelnemen. Dagelijks vonden er op de verschillende universiteiten en hogescholen algemene studentenvergaderingen plaats. Vaak zat men daar met honderden of zelfs duizenden studenten. Er werd gediscussieerd over de politieke ontwikkelingen, over welke actiemethoden er gebruikt werden en waar en wanneer de acties plaatsvonden. Bovendien zorgden deze algemene vergaderingen ervoor dat de studenten ook betrokken waren bij de onderhandelingen met regering. En maar goed ook. Midden in de protestbeweging probeerde de leiding van de rechtsere studentenvakbonden het op een akkoordje te gooien met de regering. De verhoging van het inschrijvingsgeld zou niet over vijf maar over zeven jaar gespreid worden en er zou een commissie komen waar ook studenten in zetelen. Deze commissie moest dan beslissen over hoe er bespaard zou worden. Er zou m.a.w. geen enkele eis van de studenten worden ingewilligd. Het voorstel werd massaal weggestemd: ongeveer
324.000 studenten stemden tegen en slechts 4.600 voor! Zonder deze mogelijkheid om democratisch beslissingen te nemen, had de beweging waarschijnlijk op een nederlaag uitgedraaid. In Vlaanderen werden er vanuit de studentenraden al de eerste actiecomités opgericht. Deze moeten verder uitgebouwd worden naar representatieve democratische strijdorganen. Een belangrijke eerste stap is om in de verschillende steden een open en democratische algemene studentenvergadering bijeen te roepen. Vervolgens zouden de actiecomités op de verschillende hogescholen, middelbare scholen en universiteiten moeten worden uitgebouwd. Voor een actieplan!
Simpelweg vergaderen zal de Vlaamse regering niet van gedachten doen veranderen. Daarvoor moeten we op straat komen! Niet zomaar één keer, dat zal niet voldoende zijn. De strijd moet gevoerd worden op basis van een opbouwend actieplan tot de regering de besparingsmaatregelen intrekt. De petitie die al werd opgestart is een uitstekend middel om studenten aan te spreken, te informeren en te activeren. Mediagenieke en ludieke acties zijn nuttig om de beweging in de kijker te zetten. Maar we hebben ook nood aan actiemomenten waar studenten massaal aan deelnemen en die echt de kracht van de beweging tonen. In eerste instantie kunnen we mobiliseren naar lokale acties op de campussen. Die acties kunnen dienen om op te roepen voor regionale betogingen in de verschillende studentensteden. Deze regionale betogingen kunnen op hun beurt het startpunt zijn van een campagne voor een nationale betoging tegen de besparingen in het onderwijs. Verder moeten we ook al eens nadenken over welke stappen we na zo’n nationale betoging kunnen nemen indien de regering vasthoudt aan haar besparingsplan. In Québec was de studentenstaking de centrale strijdmethode. Het legde niet alleen het hele academische leven stil, maar gaf de studenten ook de tijd om deel te nemen aan de algemene vergaderingen en de verschillende acties. Een nationale betoging zou een perfect moment zijn om op te roepen voor algemene studentenstaking van 24 uur. Het zou de druk op de regering nog verder opvoeren. Bovendien kan zo’n studentenstaking makkelijk worden uitgebreid naar één van 48 uur of zelfs een week.
Tegen alle besparingen!
Hoe breder de beweging gedragen wordt, hoe sterker ze staat, dat spreekt vanzelf. We mogen ons daarom niet beperken tot slogans tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld. Anders zou de besparing volledig op het personeel kunnen worden afgewenteld, zo ontstaat de ruimte voor de regering om personeel en studenten tegen elkaar op te zetten. We moeten duidelijk zijn: al 30 jaar wordt er bespaard op onderwijs, elke bijkomende besparing is onaanvaardbaar! Er is nood aan massale publieke investeringen in het onderwijs. Een verhoging van het onderwijsbudget naar een bedrag ter waarde van 7% van het BBP moet dat mogelijk maken. Onder de huidige economische omstandigheden zal het enorm moeilijk zijn om zo’n herinvestering af te dwingen. Studentenprotest alleen zal daar niet genoeg voor zijn. Dat is één van de negatieve lessen van de studentenbeweging in Québec. Want vergeleken met de omvang van die beweging, zijn de resultaten ervan uiteindelijk beperkt. Het fundamentele probleem was dat de beweging zich voornamelijk beperkte tot studenten. Een studentenstaking, hoewel lastig, raakt de regering en de patroons niet waar het pijn doet: in hun portefeuille. Hadden de studenten erin geslaagd om de georganiseerde arbeidersbeweging in het protest te betrekken, dan had er veel meer afgedwongen kunnen worden. Het probleem was dat geen enkele studentenvakbond met een concreet actieplan naar buiten kwam dat opriep voor een algemene 24-urenstaking in Québec. De noodzaak ervan werd echter wel duidelijk voor de studenten. Dat uitte zich bijvoorbeeld in de eis van CLASSÉ, de linkse studentenvakbond, voor een “sociale staking”. Het bleef echter bij deze vage omschrijving. Verder moeten we ons ook uitspreken over andere besparingen die de verschillende rechtse regeringen willen doorvoeren. Want besparen op onderwijs mag dan wel schandalig zijn, het zou even schandalig zijn te stellen dat het geld dan maar gezocht moet worden bij kinderopvang, rusthuizen of het openbaar vervoer. Haal het geld waar het zit! Bij de 1% rijken met hun enorm vermogen en de grootste bedrijven die amper belastingen betalen! socialisme.be /nl /tag/onderwijs
Dossier thema
www.socialisme.be Oktober 2014
Meer publieke middelen voor een ander onderwijs! door
Tim (Brussel)
D
e nieuwe gemeenschapsregeringen hebben allen besloten zwaar te besparen op onderwijs. In de Franstalige gemeenschap gaat het voorlopig om 320 miljoen euro, de Vlaamse gemeenschap plant 850 miljoen euro besparingen. Beide regeringen tonen zich bereid om frontaal in de aanval te gaan tegen scholieren, studenten en het personeel in het onderwijs.
De besparingen vinden plaats nadat het onderwijs in heel België al decennialang ondergefinancierd werd. Daar waar begin jaren ’80 nog meer dan 7% van het BNP naar onderwijs ging, schommelt dit percentage, naargelang de berekening, vandaag de dag rond de 4 à 5%. Steeds minder personeelsleden moeten instaan voor steeds groter wordende groepen leerlingen en studenten. Ondersteuning wordt op alle mogelijke manieren afgebouwd: de infrastructuur en uitrusting van veel scholen is vaak ondermaats om op een degelijke manier les te geven, overal is er een nijpend tekort aan administratief en technisch personeel. De privésector krijgt steeds meer greep op ons onderwijs: diensten zoals schoonmaak, resto’s etc. worden uitbesteed aan firma’s die meestal dramatische werkomstandigheden bieden aan hun personeel, en een slechte dienstverlening aan te hoge prijzen voor de instellingen. Vooral in het hoger onderwijs wordt steeds meer uitgekeken naar private financiering van onderzoek en onderwijs, zowel door bedrijven als door verhogingen van de inschrijvingsgelden. Privéfinancierders hebben vaak meer oog voor hun winsten dan voor het bieden van een degelijke opleiding aan jongeren.
betere bibliotheken, … Ook zou extra personeel kunnen worden aangetrokken, om zo de hoge werkdruk in het onderwijs te verlichten. De kwaliteit van het onderzoek en onderwijs zullen ook stijgen, een gezondere werkdruk zal zorgen voor minder stress en meer ruimte om degelijk onderwijs en onderzoek te voorzien. Het extra geld kan het onderwijs ook verder democratiseren: we kunnen komaf maken met alle studiekosten, en alle economische barrières om deel te nemen aan het onderwijs wegnemen. We kunnen extra aandacht en begeleiding voorzien voor leerlingen die het op sommige vlakken moeilijker hebben, en het onderwijs uitdagend en interessant maken voor elke leerling. Het uiteindelijke doel is een onderwijs waarin elke leerling en student wordt opgeleid tot een breed gevormd, kritisch en mondig lid van de maatschappij. Op de Gentse scholierenactie van 10 september. Foto: Liesbeth Een ander onderwijs in een andere samenleving
Stages en meer praktijkgericht onderwijs kunnen de lessen interessanter maken, en het schoolcurriculum moet zo georganiseerd zijn dat jongeren al hun individuele talenten ten volle kunnen ontplooien. Scholen moeten in de Meer publieke middelen! wijken een rol kunnen spelen als lokale gemeenschapscentra, waar muziekMet LSP en onze jongerenorganisatie lessen, debatten, cursussen en andere ALS pleiten we voor een grondige pu- sociale activiteiten kunnen doorgaan. blieke herfinanciering van het onder- Universiteiten en hogescholen moewijs. Met het extra geld zou kunnen ten de middelen krijgen om ook voor geïnvesteerd worden in goed lesma- werkenden een uitgebreid aanbod aan teriaal, goede onderzoeksfaciliteiten, interessante vormingen te bieden. Ten
slotte willen we scholen en universi- meteen ook eisen stellen rond een maatDaarom brengen we ook de noodzaak teiten die democratisch worden geor- schappij waarin de rijkdommen ter be- van een democratisch socialistische ganiseerd, waarin zowel studenten en schikking staan van de hele bevolking, maatschappij naar voren. Een maatscholieren, personeel als de lokale ge- zodat elkeen de middelen heeft een de- schappij waarin de sleutelsectoren van meenschap hun zeg hebben. gelijke toekomst uit te bouwen! de economie worden genationaliseerd, “Wie een school opent, kan een gevanMet een sterke beweging kunnen we en onder democratische controle gegenis sluiten”, zei Victor Hugo. Wij besparingen stoppen. Maar onder het plaatst van de hele bevolking. Enkel zo denken dat de maatschappij rond die kapitalisme is geen enkele verworven- kan de rijkdom die er is ook worden beschool even belangrijk is om jongeren heid permanent. Vandaag zijn het im- steed aan zaken die prioritair zijn, zoeen degelijke toekomst te kunnen bie- mers de patroons van de grote multina- als onderwijs. Een onderwijssysteem den, maar er valt iets voor te zeggen: tionals die beslissen over wat er gebeurt waarin de behoeften van studenten en een degelijk gefinancierd onderwijs, met de rijkdom die wij allemaal samen scholieren centraal staan, en waar iewaar jongeren kunnen worden opgeleid produceren, en zij hebben er geen enkel dereen de mogelijkheden heeft om te tot kritische, solidaire en individuen vol belang bij die rijkdom aan te wenden studeren naar zijn/haar eigen interesses, zelfvertrouwen is van cruciaal belang. om bijvoorbeeld gratis en degelijk on- en waar de ontplooiing van alle talenten Laten we hiervoor de strijd voeren, en derwijs te voorzien voor iedereen. van een individu centraal staan.
Voor toegankelijk onderwijs! Voor een studentenloon! door
Emily (Namen)
D
e afgelopen decennia is de publieke financiering van het onderwijs steeds verder ondermijnd. Met de economische achtergrond waarbij het voor steeds meer mensen moeilijk is om de eindjes aan elkaar te knopen, wordt het tijd om het geld te zoeken waar het zit zodat kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen toegankelijk wordt. Chronische onderfinanciering van het onderwijs
Op 40 jaar tijd zijn de middelen per student gehalveerd en verdween ook een groot deel van de begeleiding. Het aandeel van het Bruto Binnenlands Product dat naar hoger onderwijs gaat, bedraagt nog amper 1,3% terwijl zelfs de Europese Unie aanbeveelt dat het 2% zou bedragen. Deze 2%-norm halen, is voor de regeringen in ons land geen prioriteit. Sommige normen zijn belangrijker dan andere... Naast het tekort aan publieke middelen, zijn ook de studiekosten de pan uit gerezen. Vorig jaar is de schoolpremie nog eens met 15% verminderd, waardoor het stilaan een belachelijk bedrag wordt. Voor 6-11 jarigen bedraagt de schoolpremie 43 euro, voor 12-17 jarigen is dat 60 euro en voor 18-24 jarigen 80 euro. Als er recht is op een verhoogde kinderbijslag gaat het om lichtjes hogere bedragen. Hierbovenop dreigt de indexering van de kinderbijslag te verdwijnen. De bevoegdheid hierover is geregionaliseerd terwijl niet alle middelen volgen. Terwijl de kinderbijslag al niet volstaat om de kosten te dekken, is ook de indexering ervan bedreigd. Verder zal de verhoging van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs van 600 tot 900 à 1.000 euro hard aankomen voor werkende gezinnen. En dan hebben we het nog niet over de kosten voor huisvesting, transport, boeken, ...
Onzekerheid troef
De crisis zorgt ervoor dat steeds meer jongeren tot het OCMW veroordeeld zijn. In Brussel was er in 2012 een verdriedubbeling. De toevloed bij het OCMW en het gebrek aan middelen, zorgen ervoor dat er snel gezocht wordt naar alle opties om de kosten door te schuiven naar familieleden. Het maakt jongeren afhankelijk van hun familie, waarbij deze liefdadigheid zelfs gerechtelijk kan afgedwongen worden. Jongeren die wel een OCMW-uitkering genieten, moeten van deze instantie toelating krijgen vooraleer ze hogere studies mogen aanvatten. Al deze elementen maken dat een groeiend aantal jongeren – niet enkel diegenen die van het OCMW afhangen – geen toegang meer heeft tot hogere studies. Maar ook de zoektocht naar een job waarmee jongeren financieel onafhankelijk kunnen zijn is niet evident. Een kwart van de jongeren onder de 25 jaar zit zonder werk en het duurt gemiddeld 8,9 maanden om werk te vinden. Dan hebben we het nog niet over de arbeidsvoorwaarden en lonen. Jongeren zonder werk zijn volgens de autoriteiten ofwel lui ofwel gaat het om fraudeurs. Er komen controles in de 7de en de 11de maand nadat de studies beëindigd zijn en nog voor er zelfs maar recht is op een vorm van uitkering. Die controles kunnen het recht op een uitkering meteen kelderen. Een groot aantal jongeren dat het avontuur van hogere studies aangaat,
doet dit niet met gelijke wapens. Het aantal aanvragen voor studiebeurzen is tussen 2010 en 2012 met een kwart toegenomen. Studenten zonder rijke ouders moeten vaak werken, niet enkel om wat zakgeld te hebben maar steeds meer om de studies te betalen en te leven. In 2012 zijn de regels voor jobstudenten aangepast zodat het gemakkelijker wordt om naast de studies ook te werken. Het Jongeren komen dus niet gelijk aan de te studeren of hun ouders in de schulden geeft aan dat dit als normaal wordt ge- aftrap, ze komen in een onderwijs met duwen. Studieschulden zijn in de VS al zien. Studenten die in hun eigen finan- twee snelheden. We moeten ons orga- aan het exploderen en ook in Europa is ciering moeten voorzien, hebben aan- niseren om dat te veranderen. er een scherpe toename van. zienlijk minder tijd voor hun studies. In plaats hiervan moet het onderwijs Ze zijn oververtegenwoordigd onder de Voor financiële volledig door de gemeenschap gefigebuisde studenten. En het is niet altijd onafhankelijkheid, voor een nancierd worden. We eisen naast gramogelijk om een jaar over te doen of studentenloon! tis en degelijk onderwijs maar ook een een andere richting te kiezen, financistudentenloon die hogere studies voor eel is dat niet altijd haalbaar en als het Opdat iedereen een echte keuze zou iedereen toegankelijk moet maken. Het OCMW het moet goedkeuren zijn er hebben om al dan niet hogere studies zou alle studenten toelaten om alle kanook problemen. aan te vatten, is het nodig dat jongeren sen op goede resultaten te benutten Zo wordt het geleidelijk aan enkel – maar ook minder jonge studenten – al maar ook om een degelijk leven te leivoor jongeren met rijke ouders moge- hun tijd aan hun studies kunnen beste- den zonder van de ouders afhankelijk lijk om zich bij het studeren ook effec- den. Daartoe moeten ze financieel on- te zijn. Hiervoor moeten we het geld tief op het schoolwerk te concentreren afhankelijk zijn. Het is onaanvaardbaar zoeken waar het zit, niet in onze zakzonder zich zorgen te moeten maken dat studiekosten en het gebrek aan mid- ken, maar bij de bankiers, speculaten over de 9.000 euro studiekosten per jaar. delen jongeren verhinderen om verder en kapitalisten.
10
internationaal thema
de
Linkse Socialist
De onzachte landing...
door
...van het PS-model in Frankrijk...
Cécile (Brussel)
W
aar François Hollande zich tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen nog opwierp als een alternatief op het harde Europese besparingsbeleid, blijft er van dat imago of van zijn populariteit vandaag niet veel over.
Door zijn regering te herschikken heeft premier Manuel Valls een nieuwe stap in de bocht naar rechts van de Franse PS gezet. Uiteraard ging de PS ook voor deze interne politieke crisis al over tot de uitvoering van een neoliberaal beleid. Maar er was een polarisering in de PS die steeds meer vast zit in haar eigen tegenstellingen. Valls liet zich de lof op de zomerschool van de werkgeversfederatie MEDEF welgevallen. Hij hield er een resoluut patronaal discours. Zo stelde hij dat “links en de bedrijfswereld doorgaans als tegengestelde krachten worden voorgesteld. We moeten daarvan af.” (1) Aan de andere kant van het debat was er Arnaud Montebourg, de voormalige minister van Economie die door Valls en Hollande aan de kant werd geschoven en die zich graag voordoet als de grote criticus van het besparingsbeleid. Het ‘vraaggericht’ beleid dat Montebourg voorstaat, met een verlaging van de belastingen voor de gezinnen en de bedrijven, is nochtans slechts een flauw afkooksel van een keynesiaanse politiek zonder langetermijnperspectief. (2) Wie kan er profiteren van dit failliet van het PS-model, een failliet dat samengevat wordt door de nooit geziene val van de populariteit van de Franse president Hollande tot 13 à 17% in de
peilingen? Als er één partij is die voordeel haalt uit het gebrek aan oplossingen van de sociaaldemocratie op de crisis van het kapitalisme, dan is het wel het extreemrechtse Front National. Het klopt niet als beweerd wordt dat de electorale groei van het FN en Marine Le Pen louter toe te schrijven is aan racisme, seksisme en andere reactionaire standpunten. Het feit dat de partij zich een anti-establishmentimago kan toemeten waarbij het gezien wordt als een partij die ingaat tegen het neoliberale kapitalisme, de globalisering, de macht van de financiële sector en andere pijlers van het wereldwijde neoliberalisme, maakt dat het FN hoge scores kan neerzetten (3). Het komt erop aan om duidelijk te maken dat het populisme van het FN slechts een imago is voor een politieke kracht die bijzonder asociaal, antisyndicaal en sterk patronaal is. De verantwoordelijkheid van de radicale linkerzijde is des te groter, niet alleen om een alternatief op het systeem aan te bieden maar ook om een verdere groei van extreemrechts te kunnen doorprikken. De situatie in Frankrijk omvat alle economische, politieke en sociale tegenstellingen die eigen zijn aan de huidige context. De autoriteit van de gevestigde partijen is sterk ondermijnd, extreemrechts kan groeien terwijl het Front de Gauche wat uitgeblust lijkt. Heel wat werkenden die een hele reeks aanvallen op hun levensstandaard over zich kregen zonder dat daar een actieplan tegenover werd gesteld, staan open voor de retoriek van extreemrechts. Dat wordt nog versterkt door de toenemende ongelijkheid. De 40 grootste Franse bedrijven waren in het eerste kwartaal van 2014 alleen al goed voor 30 miljard
François Hollande is de minst populaire Franse president sinds de oprichting van de Vijfde Republiek in 1958. euro winst (4). Tegelijkerijd blijft de verschillende acties in dat kader tot de werkloosheid toenemen. eisen ingewilligd zijn (5). De regering-Valls II wil de overheidsGauche Révolutionnaire, onze Franse uitgaven beperken door te besparen op zusterorganisatie, steunt het verzet en de openbare diensten, de tekorten op komt op voor een andere samenleving te voeren en te privatiseren. Dat leidt waarin een einde wordt gemaakt aan tot steeds meer verzet. Er is een toena- het besparingsbeleid en het patronale me van het aantal stakingsacties, beto- dictaat. gingen en sociale bewegingen die zich verzetten tegen de aanvallen op de levensstandaard. De buschauffeurs van Noten het bedrijf Montélibus van de groep Kéopolis hebben een stakingsaanzeg- 1. http://www.lepoint.fr/economie/disging tot in december ingediend met cours-de-valls-les-patrons-veulent-
... en van het conservatieve Zweedse model Per Olsson, R ättvisepartiet Socialisterna
levendige arbeidersbeweging waarbij isoleren. Mogelijk zal de Linkse Partij de gevestigde partijen naar rechts op- niet tot de regering toetreden, maar wel e Zweedse verkiezingen van 14 september waren rampzalig voor schoven en steeds meer op elkaar lijken. gedoogsteun geven. de zittende rechtse coalitieregering. De roodgroene ‘oppositie’ Dat bleek onder meer uit de verkiezingsdeed er nochtans alles aan om de verkiezingsoverwinning nog uit campagne die nog nooit zo Amerikaans Extreemrechts handen te geven. Het feit dat het extreemrechtse Sverige Demokraterna was met een grote nadruk op televisie(SD) zijn stemmenaantal kon verdubbelen, zorgde voor een schok en reclame en optredens. De zwakke oppositie van links liet protest. De roodgroene alliantie bracht geen ruimte voor extreemrechts om te scoantikapitalistisch project naar voor of ren met een mengeling van populisme Het verkiezingsresultaat is een uit- genoeg. Het zag er in de peilingen lange zelfs maar suggesties die kunnen geïn- en racisme. SD stemde de afgelopen jadrukking van een toenemende polarise- tijd naar uit dat de roodgroene opposi- terpreteerd worden als een poging om ren in zeven tot acht op de tien gevallen ring in Zweden en het versterkt de reeds tie (de sociaaldemocraten en de Groene een deel van de middelen te zoeken bij met de regering mee, maar probeerde diepe politieke crisis. De strijd tegen ra- Partij met de steun van de Linkse Partij) de superrijken, de grote bedrijven of de zich nu voor te doen als oppositie tegen cisme en tegen het rechtse beleid moet een duidelijke overwinning zou boeken. banken die allen op een berg geld zit- de regering. Dat werd gecombineerd met nu opgevoerd worden. De Groene Partij stond lange tijd op ten. De Linkse Partij probeerde zich aanvallen op de vermeende ‘massale imwinst waarbij het uitstekende resultaat te onderscheiden als consequente te- migratie’ die ‘te veel kost’. Rechtse partijen verliezen van de Europese verkiezingen eerder dit genstander van aanvallen op de sociale De vooruitgang van SD wordt mee jaar kon herhaald worden. zekerheid, maar dat botste met de alge- veroorzaakt door het feit dat het poliDe verkiezingen van 2014 vormen Naarmate de verkiezingen dichterbij mene poging van de partijleiding om tieke bewustzijn nog ver achterop loopt. vooral een nederlaag voor de recht- kwamen, smolt de voorsprong van de deel te nemen aan de nieuwe regering. Daarnaast is er een volatiele publieke se alliantie van vier partijen die sinds roodgroene oppositie. Er zijn verschil- Partijleider Sjöstedt had het op de ver- opinie en verwarring als gevolg van de 2006 de regering vormden. Nooit voor- lende redenen hiervoor. De belangrijk- kiezingsavond al over de nood aan bre- algemene bocht naar rechts bij het poliheen haalden de vier traditionele kapi- ste is het gebrek aan een strijdbare en de samenwerking om extreemrechts te tieke establishment. SD kon profiteren talistische partijen zo’n slecht resultaat. Samen komen ze aan minder dan 40% van de stemmen. Het stemmenverlies komt overeen met het aantal kiezers van een grote stad als Göteborg, het gaat om 470.000 stemmen minder in vergelijking met 2010. Alle vier de partijen verloren en de grootste rechtse partij, de Gematigden, staan dicht bij het rampzalige verkiezingsresultaat van 2002. Op de verkiezingsavond kondigde premier Fredrik Reinfeldt het ontslag van zijn regering aan en nam hij ook ontslag als partijvoorzitter van de Gematigden. De dag nadien kondigde minister van Financiën Anders Borg aan dat hij de politiek zou verlaten. Andere rechtse partijen zullen mogelijk ook nieuwe partijleidingen verkiezen na de rampzalige resultaten. Mogelijk komen er barsten in de alliantie tussen de rechtse partijen. De verkiezingen vonden plaats tegen de achtergrond van een sterke verandering in de publieke opinie die zich keerde tegen de regering en tegen het rechtse beleid. Acht jaar Reinfeldt was meer dan Stockholm, twee dagen na de verkiezingen. Massale betoging tegen extreemrechts. Foto: Rättivsepartiet Socialisterna door
plus-qu-une-declaration-d-amour-2708-2014-1857141_28.php 2. http://www.gaucherevolutionnaire. fr/?p=1387 3. http://dissidentvoice.org/2014/05/therise-of-the-european-right-reactionto-the-neoliberal-right/ 4. http://www.lesechos.fr/finance-marches/marches-financiers/0203730581279-pres-de-30milliards-deuros 5. http://www.gaucherevolutionnaire. fr/?p=1392
D
van de groeiende kloof tussen de gewone bevolking en de elite. Als isolatie niet helpt, is het niet uitgesloten dat een of meer rechtse partijen met SD gaat samenwerken. In Denemarken maakte de Deense Volkspartij gedurende tien jaar deel uit van de regering en in Noorwegen zit de extreemrechtse Vrijheidspartij in een coalitie met de conservatieven. Zowel ‘isolatie’ als ‘samenwerking’ zullen SD niet stoppen en zullen evenmin een einde maken aan de economische, sociale en politieke crisis die leidt tot ongenoegen waar de racistische rechtse partijen op kunnen groeien. Een ander risico van de vooruitgang van SD is een toename van activiteiten door gewelddadige neonazi’s. Wat de gevestigde partijen nu ook mogen zeggen, ze zullen niet aarzelen om desnoods met SD samen te werken en ze zijn bereid om een harder antimigratiestandpunt in te nemen. Linkerzijde
Met een versterkte SD in de peilingen en de verkiezingen, is er ook een roep naar actie tegen racisme, seksisme en ongelijkeid. Dat bleek uit de verkiezingsnederlaag voor de rechtse partijen en de regeringsverandering, maar ook uit de hoge score voor het Feministisch Initiatief (FI), dat bijna aan de kiesdrempel raakte. FI is een nieuw feministisch en links initiatief. De formatie raakte in 13 van de 21 gemeenteraden waarvoor het kandidaten had verkozen. Onder de 18 tot 21 jarigen halen de Linkse Partij en FI opvallend meer stemmen dan bijvoorbeeld extreemrechts. In de gemeenteraadsverkiezingen behield Rättvisepartiet Socialisterna haar twee zetels in Haninge (in het zuiden van Stockholm) en ook twee zetels in Luleå (in het noorden van Zweden). Er is meer dan ooit nood aan verzet van onderuit tegen de vermarkting van de sociale zekerheid, voor degelijke jobs, …
internationaal thema
www.socialisme.be Oktober 2014
Bombardementen zullen geen stabiliteit brengen
11
Van waar komt Islamitische Staat en hoe kan het gestopt worden?
dossier door
D
Geert Cool
e barbarij van willekeurige executies beperkt zich niet tot het gebied van Irak en Syrië dat vandaag door de Islamitische Staat (IS) wordt gecontroleerd. In het land waar heel wat financiële steungevers van IS gehuisvest zijn, Saoedi-Arabië, waren er sinds begin augustus minstens 19 publieke onthoofdingen. Daar wordt minder aandacht aan geschonken omdat het nu eenmaal een bondgenoot van het VS-imperialisme betreft. Op de hypocrisie van het imperialisme staat geen grenzen. Maar de barbaarse praktijken van Islamitische Staat werpen wel terechte vragen op, zoals: van waar komt deze groepering en hoe kan ze gestopt worden? Monster van Frankenstein
De Islamitische Staat (IS) wordt gesteund door olierijke sjeiks uit de golflanden. Net zoals Al Qaeda past het binnen de Wahhabistische versie van de politieke islam van de heersende elite in Saoedi-Arabië en Qatar, zelfs indien IS net als Al Qaeda het Saoedische koningshuis als ‘verraders’ bestempelt. De conser vatieve leer van het Wahhabisme dateert uit de 18de eeuw toen het Arabische schiereiland haar economische en strategische belang grotendeels verloren was. De Eerste Wereldoorlog leidde niet alleen tot een herverdeling van de regio met onder meer een kunstmatige grens tussen Irak en Syrië (door het akkoord Sykes-Picot van 1916 tussen Groot-Brittannië en Frankrijk) maar ook tot een terugkeer van het Wahhabisme in Saoedi-Arabië toen de Britten daar een bondgenoot in zagen. Na de Tweede Wereldoorlog werd het conservatieve regime een belangrijke bondgenoot van het VS-imperialisme. Het Saoedische regime mocht er dan wel barbaarse praktijken op nahouden, zolang het betrouwbaar voor olie zorgde, was dit geen probleem. Bovendien hadden de VS via deze weg makkelijk toegang tot bondgenoten als de moedjahedin die in Afghanistan tegen de Russische invasie na 1979 vochten. Er werd onder meer steun gegeven aan de Pakistaanse opleiding van strijders die nadien in Afghanistan tegen de Russen vochten. Op een sociale basis van wanhoop en toenemende barbarij van armoede, werkloosheid en extreme miserie – allen verder in de hand gewerkt door de versnelling van het neoliberale beleid na de val van het stalinisme – was er een opmars van elkaar bekampende krijgsheren. In de context van deze chaos kon de Taliban, die voortkwam uit moedjahedin-strijders, als stabiliserende factor de macht grijpen. Na de aanslagen van 11 september 2001 keerde het VS-imperialisme zich tegen de vroegere bondgenoot. Waar de populaire actiefilm Rambo 3 in 1988 nog werd opgedragen aan de “moedige Moedjahedin-strijders”, werden dezelfde strijders in 2001 de spil in de ‘as van het kwade’ waartegen Bush en Blair ten oorlog trokken. Met de oorlogen in Afghanistan en
Irak heeft het VS-imperialisme geen einde gemaakt aan groeperingen zoals Al Qaeda. De voedingsbodem is immers niet weg genomen: de aanhoudende sociale ellende creëert integendeel nog meer ruimte voor religieus sectarisme en barbarij. Bovendien wordt deze barbarij financieel sterk ondersteund door conservatieve sjeiks uit de Golflanden. Het leidt tot een vreemde combinatie van feodale praktijken en standpunten aangevuld met oliedollars en een moderne propagandastrategie waarbij onder meer in sociale media wordt geïnvesteerd om strijders uit het westen aan te trekken. Tot voor kort was er vanuit het VSimperialisme, maar ook bijvoorbeeld vanuit NAVO-bondgenoot Turkije, minstens indirecte steun voor ISIS – de groepering die de Islamitische Staat (IS) heeft uitgeroepen. In de strijd tegen het regime van Assad in Syrië was ISIS immers een nuttige factor. Maar nu ISIS op basis van het soennitische ongenoegen ten aanzien van de sjiitische dominantie in het Irak van na de oorlog een bredere steun kon verwerven en een opmars kende waarbij ook de olierijkdommen in het Koerdisch gebied bedreigd worden, wordt ISIS een bedreiging voor de imperialistische belangen. Als een hedendaagse Rambo trok de Amerikaanse conservatieve senator John McCain in mei 2013 nog naar Syrië waar hij met strijders op de foto ging die nadien ISIS zouden uitbouwen, waaronder de voormalige leider van de Iraakse afdeling van Al Qaeda, al-Baghdadi, die naderhand de zelfverklaarde ‘kalief’ van de Islamitische Staat zou worden. Na decennia van imperialistische inmenging en steun aan dictatoriale regimes die een kleine laag superrijken heeft opgeleverd en toenemende ellende voor de meerderheid van de bevolking (met inbegrip van de meerderheid van de Saoedische bevolking die onder de armoedegrens leeft), is het duidelijk dat dit de bevolking enkel sectaire verdeeldheid en barbarij oplevert en zelfs vanuit het standpunt van het VS-imperialisme heeft geleid tot de ontwikkeling van oncontroleerbare monsters van Frankenstein. Laat het evenwel duidelijk zijn: deze monsters zijn het resultaat van het werk van de heersende klassen en hun lokale marionetten, niet van de gewone bevolking.
Zullen bombardementen de IS stoppen?
De IS kende een snelle opmars waarbij het niet aarzelde om banken te plunderen of gas- en olierijkdommen over te nemen (waarmee het overigens ook handel met Syrië drijft). Het voornaamste doelwit van de IS bestaat uit al wie de eigen oerconservatieve soennitische versie van de islam niet volgt, in de eerste plaats sjiitische moslims. De onthoofdingen van journalisten en de schrijnende vervolging van tienduizenden Jezedi’s vestigden wereldwijd de aandacht op de opmars van de IS. Dat de groepering niet tot Syrië kon beperkt worden, maar heel het Midden-Oosten in het vizier nam, was de belangrijkste aanleiding voor het militair ingrijpen.
Als de meerderheid van de bevolking geen toekomstperspectief heeft, zal er ruimte blijven bestaan voor reactionaire uitdrukkingen van wanhoop die financieel ondersteund worden in een sectaire regionale strijd. Bommen die nog meer verwoesting aanrichten, zullen dit proces niet stoppen.
Zelfs indien ze erin slagen om ISIS met luchtaanvallen terug te dringen, blijft de vraag wat er in de plaats komt en wat de regionale gevolgen zijn. Komt er een Koerdische staat waarbij de bevolking de Iraakse maffialeiders aan de kant schuift? Komt Iran versterkt uit het conflict? Hoe organiseren de Iraakse soennieten zich? Met een aanwezigheid van fundamentalistische groeperingen van het noorden van Nigeria over Mali, Libië, Somalië en Jemen tot Pakistan, wordt het voor het VS-imperialisme en de ‘coalition of the willing’ stilaan heel moeilijk om de situatie onder controle te krijgen. Wat indien IS of een gelijkaardige kracht morgen toegang krijgt tot de kernwapens in Pakistan? Bombardementen zullen dat niet verhelpen, net zomin als de interventie in 2001 in Afghanistan en in 2003 in Irak tot stabiliteit heeft geleid.
standen tot hun logische conclusie in de vorm van een breuk met het kapitalisme, zorgde ervoor dat het revolutionaire proces kwam vast te zitten en ruimte creëerde voor andere krachten zoals de salafisten of het leger. Aangevuld met directe en indirecte imperialistische interventies in Libië en Syrië, werd de impasse verder benadrukt. De opbouw van een eengemaakte arbeidersbeweging die in verzet gaat tegen de lokale en internationale elite, is wat aan de orde is. Dat dit niet onmogelijk is, bleek onder meer in de gezamenlijke acties van Sjiieten en Soennieten in 2004 toen er tot 200.000 betogers tegen de Amerikaanse bezetting waren. Als de werkende massa’s van de verschillende etnische en religieuze groepen er niet in slagen om zich te organiseren en de strijd aan te gaan, dan dreigt het imperialistische en sectaire geweld gewoon door te gaan. Het opbouwen van democratische en Wat moet er dan wel niet-sectaire organisaties van onderuit is essentieel om de verdediging van gebeuren? alle gemeenschappen te organiseren De revolutionaire golf van 2011 in het en een antikapitalistische programma Midden-Oosten en Noord-Afrika was naar voor te schuiven als uitweg uit het niet alleen het begin van een nieuw bloedbad, de repressie en de armoede. tijdperk van arbeidersprotest, het toon- Een dergelijk programma zou moeten de ook het failliet van de strategie van ingaan tegen de belangen en de inhaAl Qaeda en co aan. Niet massaterreur ligheid van de pro-kapitalistische pomaar collectieve massastrijd leidde litieke en militaire leiders die hun intot de omverwerping van dictators en vloed doorheen Irak willen vergroten. tot discussie over wat er dan wel in de Een antikapitalistisch programma zou plaats moest komen om de massa’s uit ervoor pleiten om hen van de macht te het moeras van werkloosheid en ar- verdrijven en te vervangen door demomoede te trekken. cratisch verkozen vertegenwoordigers De gebeurtenissen in Tunesië en van de arbeidersbeweging die opkoEgypte kregen regionaal navolging en men voor een socialistische oplossing hadden een verenigend effect. Het niet die de belangen van alle werkenden en doortrekken van de revolutionaire op- armen dient.
Dit maakt geen einde aan de sectaire verdeeldheid die mee door de VS in de hand werd gewerkt in de vorm van steun aan het sjiitische regime van Irak dat niet aarzelde om de soennieten, die onder Saddam Hoessein een leidinggevende positie innamen, te discrimineren en te vervolgen. IS bestaat vooral uit wanhopige radicaliserende jonge mannen die totaal vervreemd zijn van de samenleving en bij gebrek aan perspectieven moet hun woede over de vervolging van soennieten bij de IS terechtkomen en meegesleurd worden in een reactionaire revolte. Als de meerderheid van de bevolking geen toekomstperspectief heeft, zal er ruimte blijven bestaan voor reactionaire uitdrukkingen van wanhoop die financieel ondersteund worden in een sectaire regionale strijd. Bommen die nog meer verwoesting aanrichten, zullen dit proces niet stoppen. De expliciete militaire steun aan het sjiiitische regime in Bagdad zal de sectaire kloof enkel vergroten en het kan de positie van IS betonneren, daar waar de voorlopers van Al Qaeda in Irak aan steun Centraal: de conservatieve Amerikaanse senator John McCain op bezoek bij verloren wegens hun gewelddadige op- Syrische strijders in 2013. Achteraan links van McCain: de huidige leider van stelling tegen de lokale bevolking. de Islamitische Staat
12
sociaal thema
de
Linkse Socialist
Na de GAS-boetes voor hangjongeren…
Besparingen bedreigen jeugdbewegingen en sportclubs Cathy (Luik)
hun permanente middelen met 26% kend en is er sprake van 1,04 miljard afnamen terwijl de projectgebonden euro besparingen op subsidies voor soen rapport van de Koning financiering met 36% afnam. Er wordt cioculturele verenigingen, sportclubs Boudewijnstichting uit 2013 steeds meer met tijdelijke middelen ge- en jeugdverenigingen. over de dagelijkse realiteit werkt, terwijl een langdurige werking van 700 non-profitverenigingen duurzamer is. Wat betekent dit concreet? maakte duidelijk dat de gevolgen Wat zijn de gevolgen van de afbouw van de crisis vanaf 2008 zich van de subsidies? De verenigingen Volgens Bloso zal de sportclub gevooral vanaf 2011 lieten voelen. moeten hun werking afbouwen of el- middeld 10 tot 15% duurder worden, in De financiële middelen maakten ders middelen zoeken. sommige gevallen zijn er stijgingen met stilaan een vrije val. In 2012 ging Een op de twee verenigingen moet 30%. Dit komt niet alleen door de afeen op de vier verenigingen erop overgaan tot een herstructurering on- bouw van de subsidies maar ook omdat achteruit, in 2013 was dat een op der het personeel met afdankingen (19% clubs meer moeten betalen voor het gedrie. (1) van de verenigingen), vermindering bruik van sportinfrastructuur. Dat leidt van de arbeidstijd tot deeltijdse con- er ook toe dat sommige scholen erover De Waals-Brusselse Federatie maakte tracten (14%) of een groeiend gebruik denken om zwemlessen te schrappen. in 2013 al plannen om 23 jobs van pe- van vrijwilligers (34%). (2) Daarbij De jeugdbewegingen denken erover lijk maken, zeker voor jongeren zonder dagogische medewerkers in de sector moet overigens opgemerkt worden dat om het lidgeld op te trekken. “Het wa- rijke ouders. Door de aanval op de levan de jeugdorganisaties te schrappen. vrijwilligerswerk niet erkend wordt ter staat ons aan de lippen”, klonk het vensstandaard van ouders worden ook De nieuwe regering zal nog harder het door de RVA. bij Chirojeugd. De Scouts en Gidsen kinderen het slachtoffer van het bespames zetten. De verenigingen zijn zich In Vlaanderen zijn de cijfers voor de Vlaanderen stelden dat er “al veel be- ringsbeleid. Zelfs met twee lonen wordt daar bewust van. Ze stellen vast dat vermindering van de subsidies al be- knibbeld is op jeugdwerk”. Samen heb- het voor veel ouders moeilijk om hun ben ze naar eigen zeggen al over acties kinderen te laten opgroeien in de besgesproken. te omstandigheden met de nodige ontVoor gezinnen komen deze extra kos- spanningsmogelijkheden en dan nog ten bovenop de vele prijsstijgingen als eens toegang tot studies die ook steeds gevolg van het asociale beleid. Denk duurder worden. maar aan de mogelijke stijgingen van De gewone werkenden en uitkeringsde elektriciteitsprijs, de hogere accijn- trekkers voelen deze maatregelen het zen voor diesel die overwogen worden, hardst. Het af bouwen van subsidies de tariefverhogingen voor openbaar voor sportclubs, jeugdhuizen, jeugdvervoer, de mogelijke indexsprong of bewegingen, ... heeft bovendien een nog de boterhammentaks waardoor domino-effect. Als er minder subsidies kinderen zelfs voor het eten van bo- zijn, gaan de kosten omhoog maar dreiterhammen in een schoolrefter een bij- gen ook bijkomende extra kosten. Denk drage moeten betalen. maar aan huurprijzen voor kampen. Sport en ontspanning zijn nochtans De besparingen beperken de ontbelangrijk voor kinderen. De bespa- spanningsmogelijkheden van jongeren ringsmaatregelen zullen de buiten- tot het rondhangen op pleintjes. Daar schoolse activiteiten minder toeganke- kunnen ze maar beter niet verkeerd op door
E
een bank zitten, zoniet loert de GASboete om de hoek. Met dit beleid is de keuze van jongeren beperkt. Ofwel zitten ze en zwijgen ze, ofwel gaan ze in verzet. Een idee kan een kracht worden indien het overgenomen wordt door brede lagen van de bevolking. Laat ons het besparingsbeleid dat onder meer de jongeren bedreigt massaal verwerpen. Laat het ons bestrijden met een front van verzet van jongeren en werkenden samen zodat de meerderheid van de bevolking haar eigen toekomst in handen kan nemen! Voetnoten
(1) Baromètre des associations 2013, Fondation Roi baudouin, www.kbsfrb.be (2) Alice Shils, « Crise financière : où se situent nos associations ? »
Systeemverandering in plaats van klimaatverandering door
S
Jarmo Van Regemorter
inds de economische crisis lijkt het milieuthema in de actualiteit enigszins overschaduwd. Nochtans is de problematiek meer dan acuut. Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) publiceerde eerder dit jaar de eerste delen van het vijfde rapport waarvan de samenvatting in oktober wordt gepubliceerd. Het IPCC waarschuwt voor de onomkeerbare en rampzalige gevolgen die de kapitalistische samenleving voortbrengt voor onze planeet. Een blijvende aandacht voor dit thema blijft dan ook noodzakelijk.
Iedereen die op de aarde leeft zal onvermijdelijk getroffen worden door deze problemen. Het hoge noorden en de koraalriffen staan onder zeer grote druk en ondergaan vandaag al onomkeerbare veranderingen. Wanneer de ijskap op Groenland smelt - bij een opwarming van 3 graden Celsius - zal de zeespiegel met 7 meter stijgen. Dat zal leiden tot het onbewoonbaar worden van grote gebieden en enorme vluchtelingenstromen tot stand brengen. Oogsten zullen vaker mislukken; honderdduizenden mensen zullen door honger getroffen worden, niet alleen in het Zuiden. Volgens het rapport moeten broeikasgassen snel verminderen en binnen 80 jaar zelfs volledig verdwijnen. Dit is geen nieuws. De 19 klimaattoppen die sinds 1992 georganiseerd werden, waren stuk voor stuk kronieken van een aangekondigde mislukking. Zolang de grote multinationals niet op hun verantwoordelijkheid gewezen worden en er niet nagedacht wordt over een andere manier om te produceren en de samen-
leving te organiseren, blijft elke discussie over het aanpakken van de milieuproblematiek zinloos. Er worden steeds meer schadelijke gassen zoals koolstofdioxide uitgestoten. In mei werd de symbolische grens van 400 op een miljoen deeltjes overschreden. Voor het IPCC gaat het meest ambitieuze plan om de opwarming van de aarde tot twee graden celsius te beperken uit van een beperking van de concentratie tot 421 per miljoen deeltjes in 2100. Het cijfer van twee graden komt niet uit de lucht vallen. De gevolgen van de klimaatveranderingen zouden rampzalig zijn als die grens wordt overschreden. Om dit te vermijden is er een drastische vermindering van de wereldwijde uitstoot nodig tegen 2020. Als er niets verandert, dan dreigt er volgens wetenschappers een opwarming van maar liefst 5 graden. De Belgische regeringsonderhandelaars hebben het momenteel te druk met het plannen en uitvoeren van de aanvallen op onze levensstandaard om
zich met bijzaken als de toekomst van de aarde bezig te houden. Grote bedrijven die het meest vervuilen en grotendeels verantwoordelijk zijn voor de huidige situatie worden door hen gespaard. Als er al iets rond de klimaatverandering beslist wordt, gaat het om het laten betalen van de werkende bevolking die voor een minimaal deel van de vervuiling instaat. Als we het klimaat en onze planeet willen redden, zullen we een andere richting moeten inslaan. We zullen de grote bedrijven uit handen van de winstlogica moeten halen. Door grote vervuilers onder democratische controle van de bevolking te plaatsen, kan begonnen worden met een andere manier van produceren, waarbij de nadruk op hernieuwbare en duurzame energie ligt. Gezien de aard van het kapitalisme, dat slechts de winstmaximalisatie tot doel stelt, is een dergelijke - noodzakelijke - oplossing enkel mogelijk binnen de context van een democratisch socialistische samenleving.
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van
diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.
Voor socialisme en internationalisme
Arbeidersdemocratie
LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
partijnieuws thema
www.socialisme.be Oktober 2014
Retrouvailles in Luik: veel discussie over de strijd tegen de rechtse regering door
Nicolas Croes
H
et weekend ‘Retrouvailles’ is al sinds 20 jaar de jaarlijkse afspraak van de Luikse verenigingen. Vorig jaar waren er ongeveer 35.000 aanwezigen die rustig tussen de stands van de aanwezige verenigingen wandelden. De afgelopen jaren zijn LSP en ALS met de campagne ‘Internationaal Verzet’ steeds aanwezig geweest op Retrouvailles. Dit jaar waren de discussies opmerkelijk anders. Aan het begin van het nieuwe werkjaar na de zomer is Retrouvailles een ideale gelegenheid om met enkele honderden mensen te discussiëren en wat de sfeer in de samenleving op te meten. Dit jaar voerden we onder meer campagne voor een actie aan de lokalen van de MR in Luik om er het besparingsbeleid aan te klagen en vooral de
asociale dreigementen die uitgaan van de zogenaamde ‘Zweedse’ regering (zie een verslag van de actie op pagina 15). We hadden pamfletten en affiches bij van de AAA (Alliantie voor Alternatieven op het Besparingsbeleid). Toevallig stonden we met onze stand recht tegenover die van de jongeren van de MR. De sfeer zat er dus meteen in. Vlak voor de liberalen campagne voeren op twee dagen voor er een actie aan hun lokaal zou plaatsvinden, was wel vreemd. Maar het interessantste was natuurlijk de reactie van de omstaanders op de MR die een nooit geziene sociale aanval wil doorvoeren. Sommigen passeerden eerst langs onze stand en toonden vervolgens trots ons pamflet aan hun stand, sommigen aarzelden niet om het pamflet van de MRJongeren te verfrommelen en weg te gooien. Er werden verwijten naar het hoofd van de liberalen geslingerd. Zo zagen we een oudere vrouw die
het helemaal op haar heupen kreeg. Ze schreeuwde hen toe: “We zitten al in de problemen en jullie gaan het nu nog erger maken.” De liberale jongeren waren al gauw weinig offensief in de verspreiding van hun pamfletten en materiaal. Ze trokken zich al gauw terug in elkaars veilige gezelschap. Een occasioneel bezoek van een liberaal kopstuk aan de stand zorgde voor de enige steun die ze vonden. Wat een verschil met onze stand! We hadden een kleine maar dynamische groep die met veel voorbijstaanders uitstekende discussies had. Dat bleek onder meer uit het feit dat we 154 exemplaren van ons maandblad en ook drie abonnementen verkochten. Daarnaast verdeelden we 2.000 pamfletten voor de actie aan de lokalen van de MR. Drie dagen later voerden we met een 200-tal actie aan de lokalen van de MR, waaronder enkele mensen die we het eerst op Retrouvailles tegenkwamen.
13
Agenda
• do 2 oktober. Brussel. Betoging tegen besparingen in onderwijs van de Vereniging van Vlaamse Studenten • woe 8 oktober. Antwerpen. Studenten in verzet tegen besparingen. ALS-meeting aan de UA, Rodestraat • woe 8 oktober. Namen. Startvergadering ALS: hoe de rechtse regering bestrijden? Rue Notre-Dame • do 9 oktober. Leuven. Studenten in verzet tegen besparingen. ALS-meeting. Hogeschoolplein, MTC 00.08 • za 11 oktober. Brussel. Protestmeeting tegen TTIP. 14u30-21u, Tricoterie, Theodore Verhaegenstraat 158 • woe 15 oktober. Gent. ALS-meeting: studentenprotest wereldwijd, lessen van Chili en Québec. Aud A Blandijn • za 18 oktober. Antwerpen. SAF-Moment, antifascistische bijeenkomst met ook spreker van Blokbuster. 18u Bondsgebouw, Ommeganckstraat • zo 19 oktober. Brussel. Protest Parade 14u Noordstation • woe 5 november. Gent. ALS-film: ‘Fascism Inc’. Aud A Blandijn • za 9 nov. Brussel. Nationale betoging tegen racisme
Sterke start nieuw academiejaar
N
a de scholieren begin september volgden eerst de Franstalige studenten vanaf midden september en eind september de Nederlandstalige studenten. Het nieuwe academiejaar verschilt van de vorige. Dit jaar beginnen we met een perspectief van harde aanvallen die een even hard antwoord vereisen.
Met de Actief Linkse Scholieren en Studenten hebben we de start van het academiejaar alvast niet gemist. Naast de eerste scholierenacties in Gent en Antwerpen waren er ook de eerste campagnemomenten en startmeetings. Zo hielden we op 17 september aan de ULB een startmeeting met een 30-tal aanwezigen, waaronder ook twee stakers van BM&S (zie pagina 6), wat een enorme verrijking voor de discussie was. Een dag later was er in Luik een startmeeting van de Actief Linkse Studenten met een 20-tal aanwezigen. De interesse onder jongeren is groot. Aan verschillende scholen in Gent en Antwerpen haalden we tientallen contactadressen van scholieren op die zich mee willen organiseren tegen de besparingen in het onderwijs. We kregen bij deze campagne overigens ook heel wat positieve reacties van leerkrachten en personeel. We roepen de jongeren op om zich te organiseren en in hun omgeving anderen mee actief te krijgen. Voor het organiseren van ons verzet kunnen we enkel op onze eigen krachten rekenen. Om het potentieel maximaal te benutten, hebben we daar iedereen voor nodig. Doe mee, organiseer je met de Actief Linkse Scholieren Campagneploeg op de startdag aan de ULB en Studenten! Campagne voeren op Retrouvailles in Luik. Met een uitstekend resultaat: onze militanten verkochten 154 exemplaren van ons maandblad en hadden uitstekende discussies.
Tweejaarlijkse congres van LSP wijkt uit voor hete herfst Els Deschoemacker
om op straat te komen tegen deze besparingen nog veel meer. Ondertussen erwijl de vorming van worden er actiecomités opgezet in de openlijk rechtse scholen en universiteiten, wordt opZweedse coalitieregering geroepen tot lokale en nationale betoin werkgeverskringen wellicht gingen, en neemt ook de vakbond het op gejuich wordt onthaald, initiatief voor een eerste massameeblijft er voor de Belgische ting. In Luik en Charleroi vonden de arbeidersbeweging, van jong eerste acties plaats aan de kantoren tot oud , met zo’n regering van de MR of nog aan het huis van niets te vieren over. Sinds Albert Frère. Onze Franstalige studendeze onderhandelingen bezig ten van EGA organiseren overal meezijn, verschijnt er wel elke dag tings over hoe een dergelijke regering een bericht over hoe men het te bestrijden. M.a.w. de toon is gezet. gezinsbudget wil plunderen. De kans op een hete herfst waarbij Het lijstje is jammer genoeg jongeren en werkenden deze regering ellendig lang. Van hogere van antwoord zullen proberen dienen, inschrijvingsgelden, tot is huizenhoog. afschaffen van zwemlessen, Op onze afdelingen wordt dezer daduurdere sportaccommodatie gen intensief gediscussieerd over de en kinderopvang, energieprijzen lessen van de rechtse regeringen en die opnieuw dreigen te ontsporen. de strijd ertegen in de jaren 1980. Ook Een van de Gentse scholieren die toen werden we geconfronteerd met op 10 september mee betoogde, een meer brutale vorm van regering zei: “Op alles wat belangrijk is die de volle prijs voor de crisis op de voor ons, wordt bespaard”. schouders van de zwaksten wilde leggen. Het lokte grote protestbeweginDat een petitie tegen hogere inschrij- gen uit die in 1987 uiteindelijk leidvingsgelden ondertussen meer dan den tot de val van deze regering. Ook 20.000 handtekeningen verzamelt is vandaag is een dergelijke ontwikkesprekend. Dat zo’n 80 scholieren na ling mogelijk! Het argument dat in de een week campagne de moed hebben algemene stakingen van 1993, 2005 door
T
en 2012 gebruikt werd om de gemoederen te bedaren en een politieke staking te vermijden, met name dat het alternatief op deze regering enkel een rechtsere regering kan zijn, gaat vandaag niet meer op. M.a.w. als het tot een algemene stakingsbeweging komt, is de kans dat het tot een politieke staking komt, niet gering. In zo’n staking kunnen jongeren en werkenden opnieuw een idee krijgen van hun werkelijke macht in deze maatschappij als ze zich organiseren en samen in actie gaan. LSP wil van de organisatie en het versterken van deze strijd in woord en daad de prioriteit maken en heeft haar leden voorgesteld om het tweejaarlijkse congres dat dit najaar gepland was uit te stellen naar volgend jaar. In de plaats komt er een uitgebreid nationaal evaluatieweekend om een tussentijdse inschatting te maken van de ontwikkeling van de beweging, alsook van onze interventie erin. Ondertussen roepen we al onze leden, sympathisanten en lezers van dit blad op om zich te organiseren en samen met ons en anderen de uitdaging aan te nemen om deze regering van antwoord te dienen. In België geen Thatcher!
Strijdfonds LSP aarzelt niet om initiatieven te nemen om het protest tegen de rechtse regering mee vorm te geven. We deden dit al met een grote nadruk op onze jongerenwerking waarbij we tijd en middelen vrijmaakten voor de scholierenwerking met eerste acties in Gent en Antwerpen. Ook onder studenten is er een groeiende openheid. En op bijeenkomsten van onze syndicalisten bleek ook op dat vlak heel wat mogelijkheden van verzet. Kortom, het kan wel eens een hete herfst worden. Om daarin een zo sterk mogelijke rol te kunnen spelen, heeft LSP financiële steun nodig. Het drukken van affiches, pamfletten of het uitsturen van verantwoordelijken naar verschillende regio’s kost heel wat geld. We proberen elke drie maanden 11.000 euro steun op te halen. Hieronder vind je de cijfers voor de periode juli-september, althans een voorlopige stand van zaken op 21 september. Steun onze werking. Schrijf je bijdrage over op BE69 0012 2603 9378 van LSP. Waarom maak je er geen maandelijkse steun van minstens 2 euro van? Dan sturen we meteen ook deze krant op. Henegouwen-Namen: 2.020 € O en W Vlaanderen: 2.608 € Vl Brab-Limburg: 783 € Antwerpen: 898 € Bxl-W.Brab: 884 € Luik-Lux: 360 € Nationaal: 837 €
202% 84% 78% 53% 40% 36% 54%
TOTAAL: 8.090,75 €
74%
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:
[email protected]. Redactie:
[email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press
14
antifascisme thema
de
Linkse Socialist
Kan een fenomeen als Gouden Dageraad ook bij ons ontwikkelen?
N
aar aanleiding van de nationale betoging tegen racisme op 9 november in Brussel, spraken we met Geert Cool van onze antiracistische campagne Blokbuster over extreemrechts in Europa en bij ons. De betoging van 9 november komt er na een oproep door de Griekse antifascistische comités die zich begonnen te organiseren als reactie op de opmars van de neonazi’s van Gouden Dageraad. Ook al wordt die formatie vervolgd en is algemeen bekend dat ze betrokken was bij moordpartijen, dan nog blijft ze tot 10% in de verkiezingen en peilingen scoren.
Interview met Geert Cool klasse. In Duitsland wordt die historische taak vervuld door nazi’s, een brede stroming waarvan de ideologie bestaat “De economische crisis houdt lelijk uit alle rotte dampen van een desintehuis in Griekenland. De economie grerende burgerlijke samenleving.” Hij kromp sinds het begin van de crisis voegde eraan toe dat dit enkel mogelijk met een kwart, de werkloosheid steeg was omdat de arbeidersbeweging geen tot 27% en onder jongeren tot een eind stappen vooruit zette in de strijd tegen boven de 50%. Wie wel werk heeft, ver- het kapitalisme. dient tot 30% minder dan voor de cri- “Niet dat het fascisme voor de deur sis. In de gezondheidszorg werd sinds staat in Griekenland, maar Gouden 2008 maar liefst 40% van de middelen geschrapt. “Er was hier sterk verzet tegen met tal van algemene stakingen. Maar als deze strijd niet in staat is om vooruit te gaan, dan begint het ongeduld toe te slaan en ontstaat er ruimte voor krachten als Gouden Dageraad. Trotski stelde destijds over het Duitse fascisme: “Als de sociale crisis onhoudbaar wordt, zal een specifieke partij op het toneel verschijnen met als bedoeling om de kleinburgerij op te jutten en haar woede en wanhoop te richten tegen de arbeidersHoe kon Gouden Dageraad zo groot worden en blijven?
Jongeren protesteren tegen de komst van Marine Le Pen in Brussel eerder dit jaar. Foto: PPICS Dageraad kan inspelen op de wanhoop raakt ondermijnd. Tegen deze achtervan die lagen die losgekomen zijn van grond is er electorale ruimte voor exde arbeidersbeweging en zelfs op een treemrechtse krachten. Kijk maar naar aantal arbeiders om uiteindelijk deze Frankrijk waar het Front National en wanhoop te richten tegen de werkende Marine Le Pen in de peilingen hoge rebevolking. En ook de ideologische ba- sultaten blijven halen en het FN zelfs sis bestaat nog steeds uit alle rottigheid de grootste partij is. van de desintegrerende samenleving.” “In ons land staan we aan het begin van een confrontatie tussen het besparingsbeleid en de arbeidersbeweging. Is dit geen puur Grieks Doorheen deze strijd is het mogelijk om gegeven, bij ons lijkt politieke initiatieven vanuit de arbeidersbeweging te nemen of te versterken. extreemrechts net te Maar als het ongenoegen onvoldoende verdwijnen… tot uiting komt in actief verzet, kan de “De economische context doorheen ruimte groeien voor diverse protestEuropa en ook in ons land is er geen stemmen, ook voor extreemrechts. van groei. We gaan niet bepaald naar “In de medialuwte is het overigens een periode waarin het evident is om niet uitgesloten dat er in en rond het de levensstandaard van de meerderheid Vlaams Belang een grotere nadruk van de bevolking te verbeteren. De au- komt te liggen op methoden en ideeën toriteit van alle burgerlijke instellingen die aansluiten bij het Griekse Gouden
Dageraad.” (zie het artikel over de nieuwe VB-voorzitter) Wat kunnen we dan doen?
“Blokbuster is sinds 1991 actief in de strijd tegen extreemrechts. Daarbij verdedigden we steeds de nood aan werk, sociale huisvesting, openbare diensten, … als verenigd antwoord op verdeeldheid zoals racisme, homofobie of seksisme. Deze benadering is tegen de achtergrond van een diepe crisis meer dan ooit actueel. We willen met initiatieven zoals de actiedag van 9 november zowel de kwestie van internationale solidariteit als de noodzaak van gezamenlijke strijd voor jobs naar voor brengen. Werk mee om van deze campagne een succes te maken!”
Straatvechter wordt nieuwe voorzitter Vlaams Belang
Reactie door Blokbuster
E
r werd al even gezocht naar een nieuwe voorzitter voor het Vlaams Belang. De Antwerpse straatvechter Tom Van Grieken nam de bokshandschoen op en stelde zich kandidaat. Van Grieken (°1986) begon zijn activiteiten als scholier met het NJSV (Nationalistisch Jongstudentenverbond), de scholierengroep van de NSV waar hij nadien nationaal voorzitter van werd. Incidenten waarbij geweld tegen tegenstanders werd gebruikt, werden zijn handelsmerk.
In de aanloop naar de NSV-betoging van 2007 in Antwerpen, ging Van Grieken over tot een fysieke aanval op militanten van Blokbuster en Actief Linkse Studenten. Vier studenten die samen op café gingen, waaronder drie linkse activisten en iemand die niet politiek geëngageerd was, werden op 1 maart 2007 aangevallen door een groep NSV’ers onder aanvoeren van Van Grieken. De militanten wisten toen nog niet wie Van Grieken was, ze hoorden de naam vallen toen ze klacht indienden bij de politie en daar op Van Grieken als vaste klant bij vechtpartijen werd gewezen. Amper enkele maanden later was er opnieuw een incident in de Antwerpse binnenstad. Twee Blokbusters die campagne voerden op de Melkmarkt werden aangevallen. Van Grieken werd daarbij onder meer vervoegd door een voormalige kandidaat voor het VB die toen liever met symbolen van Blood&Honour paradeerde. Bij de aanval op de Blokbusters werd de rugzak van een militant gestolen. Ook als student liet Van Grieken van zich spreken. Zo nam hij het voortouw bij het aanvallen van meetings van de Actief Linkse Studenten. Nadat ze erin slaagden om een ALS-meeting in maart 2009 te
verstoren, ging een groepje NSV-vrienden onder de naam ‘Autonome Kameraden’ een stap verder door een aanval op een ALS-meeting in oktober 2009 vooraf aan te kondigen en vervolgens gemaskerd te chargeren op de linkse studenten die hun bijeenkomst verdedigden. Op dit laatste incident hebben we Van Grieken niet herkend, maar zijn trouwe medestanders van het VB deden er alles aan om het neonazigeweld goed te praten. In 2011 werd Van Grieken in het bestuur van de Vlaams Belang Jongeren gedropt om er in 2012 voorzitter te worden. Met het VBJ liet Van Grieken zich vooral opmerken met een weinig smakelijke actie tegen een schoolse barbecue in Schoten waar hij met zijn VBJ-medestander Tim Willekens binnenviel om Zwan-worstjes uit te delen. Aanleiding voor deze actie was de aankondiging dat de BBQ halal zou zijn, terwijl het voor het VB niet mogelijk is om een geslaagd etentje te hebben zonder varkensvlees. Soort zoekt soort, zeker? Onder impuls van Van Grieken was er in 2012 een poging om de Antwerpse NSV-afdeling een nieuwe dynamiek te bezorgen. Er werd een controversiële meeting gehouden met de Duitse NPD-topman Udo Voigt. De NPD aarzelt niet om de banden met neonazi’s aan te halen en werd door de traditionele extreemrechtse formaties, waaronder het Vlaams Belang, buiten de onderhandelingen over een Europese extreemrechtse fractie gehouden. Dat Voigt de holocaust regelmatig ontkent of de verkiezing van Obama toeschreef aan een “alliantie van negers en joden” maakt duidelijk dat de retoriek van de NPD verder gaat dan wat VB-kopstukken doorgaans publiekelijk verklaren. Voor Van Grieken was het echter geen bezwaar om zijn schouders onder de NSV-meeting met Voigt te zetten. Of de komst van Van Grieken – door sommigen een ‘kleine Dewinter’ genoemd - aan het hoofd van het Vlaams Belang de neerwaartse spiraal zal kunnen keren, is onzeker. Het Vlaams Belang kiest voor de vlucht vooruit door een jonge generatie van straatvechters aan de partijtop te installeren. Voor antifascisten is de komst van Van Grieken als VB-voorzitter geen onbelangrijke wending. Het kan door de radicalere groepen in de marge van het Vlaams Belang, waaronder die delen van NSV die onder meer naar het Griekse Gouden Dageraad of het Hongaarse Jobbik opkijken, als een groen licht beschouwd worden om op het ingeslagen pad verder te gaan en dit eventueel aan te vullen met het “occasionele straatgeweld” dat door voormalig voorzitter Valkeniers werd goedgepraat en door de komende voorzitter Van Grieken actief werd beoefend.
18 oktober: SAF-moment in Antwerpen Het Steunpunt Antifascisme (SAF) organiseert op 18 oktober een publieke bijeenkomst in Antwerpen met verschillende sprekers en muziek. Onder de sprekers ook een vertegenwoordiger van Blokbuster. Met Blokbuster vinden we deze dag een uitstekende kans om antifascisten met een lange staat van dienst en jonge activisten samen te brengen.
jongeren thema
www.socialisme.be Oktober 2014
15
Eerste acties tegen het besparingsbeleid Protest aan kantoren van de MR
Foto: Jean-Marie Versyp
D
e oproep voor de actie op 10 september in Luik kwam van de Alliantie voor Alternatieven op de Besparingen (in het Frans: Alliance pour des Alternatives à l’Austérité of AAA). In deze alliantie zitten diverse organisaties uit het Luikse. Er waren bijna 200 aanwezigen op de actie, op hetzelfde ogenblik voerden enkele tientallen mensen een gelijkaardige actie in Brussel. Verschillende mensen namen het woord om in te gaan tegen de besparingsmaatregelen. “We willen de mensen duidelijk maken dat de geplande maatregelen van de toekomstige regering niet onvermijdelijk zijn, maar dat het ideologische keuzes zijn,” verklaarde Thierry
Müller van Riposte.cte en het netwerk tegen artikel 63§2 (tegen de aanvallen op de werklozen). Zoals het mobilisatiepamflet voor de actie het stelde, werd nog nooit zoveel rijkdom geproduceerd als vandaag, maar was ze ook nog nooit zo slecht verdeeld. De 10% rijksten bezitten 44% van de nationale rijkdom terwijl 15% onder de armoedegrens leeft (en zonder sociale zekerheid zou 42% onder de armoedegrens vallen). Na een reeks tussenkomsten van verschillende sprekers van de ondersteunende organisaties, volgde een algemene vergadering om te spreken om toekomstige acties van de AAA. Het was niet de laatste keer dat deze alliantie van zich zal laten horen… Het is nog maar het begin van de strijd!
Gentse scholieren protesteren tegen verhoging inschrijvingsgeld
N
og voor de maatregel geld en uiteindelijk betalen zij.” Een volledig in kannen en andere scholier stelde weekendwerk gekruiken is en nog voor zocht te hebben omdat zijn ouders het de studenten opnieuw aan hun inschrijvingsgeld niet konden betalen, academiejaar begonnen zijn, was maar dat ook dit niet evident is. “Voor er in Gent al een eerste geslaagde 40 F35’s hebben ze wel geld, voor onze scholierenactie tegen de geplande toekomst niet. Dat is absurd. Er wordt verhoging van het inschrijvingsgeld. op onderwijs bespaard om oorlog te Een 80-tal jongeren uit een tiental kunnen voeren.” verschillende scholen verzamelde Een jongere die twee jaar in de VS had op 10 september aan het rectoraat gestudeerd, zei dat hij speciaal was teen trok naar het Sint-Pietersplein ruggekomen om hier verder te studeren waar nog een bijeenkomst werd omdat dit in de VS niet betaalbaar is. gehouden. “Studenten betalen er 20.000 tot 40.000 dollar per jaar en verlaten de unief met Op het Sint-Pietersplein namen ver- 200 tot 300.000 dollar schulden. Als we schillende scholieren het woord en hier niets doen, zal hetzelfde gebeuren. daaruit bleek een bereidheid om actie- We moeten nu de strijd aangaan voor groepen op te zetten. Ook werd geha- gratis onderwijs, zoals dit overigens merd op het asociale karakter van de in landen als Noorwegen bestaat. Dat besparingen die onze toekomst bedrei- kan hier ook, zeker als we de prijs van gen. Een scholiere stelde: “We moeten die straaljagers horen.” niet alleen onder jongeren de strijd orEen scholier van de Voskeslaan zei: ganiseren, maar ook onze ouders be- “Nu hebben we les in containers die in trekken. Die liggen soms wakker van de winter te koud zijn en in de zomer te de verhogingen van het inschrijvings- warm. Ook voor de scouts moeten we
meer betalen. Alles wat voor ons belangrijk is, wordt duurder.” De roep naar meer publieke middelen voor onderwijs wordt breed gedeeld. Wij willen geen systeem waarin onze toekomst wordt weggesaneerd om extra cadeaus te geven aan de superrijken of om oorlogstuig te kopen. We willen het verzet tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld organiseren en opkomen voor een alternatief waarbij het geld gebruikt wordt voor sociale noden zoals jobs, huisvesting, kinderbijslag, onderwijs, … Een beweging tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld en besparingen in het onderwijs kan van lange adem zijn. We staan pas aan het begin, maar ook de eerste stappen zijn van cruciaal belang. Door meteen te gaan voor democratisch georganiseerde actiecomités op de scholen waarbij we als jongeren zelf over onze acties en eisen beslissen, kunnen we een langdurige beweging in stand houden en laten groeien.
Foto: Loic
Niet onze schuld, wij betalen niet! door
Nicolas Croes
O
p 13 en 14 september hield de CADTM (Comité voor de Opheffing van de Derdewereldschulden) een zomerontmoeting met ongeveer 150 Belgische en internationale aanwezigen. Er waren interessante discussies over een hele reeks thema’s die met de kwestie van de schulden werden verbonden. Van de tussenkomsten van de trojka (Internationaal Monetair Fonds, Europese Centrale Bank en Europese Commissie) in Europa over de rol van de schulden in de contrarevolutie in Tunesië, Egypte of Marokko tot de strijd tegen het stelsel van de microkredieten.
De rode draad doorheen de discus- ven. Ter vergelijking: de betaling van sies was de kwestie van verzet tegen werkloosheidsuitkeringen is goed voor de publieke schulden en tegen het ka- ongeveer 3% van de middelen. pitalisme. CADTM is in 1990 opgeDe CADTM klaagt terecht aan dat zet om actief te zijn rond de schulden de publieke uitgaven sinds begin jain het zuiden, maar sinds ren 1980 niet de crisis van 2007-09 is er zijn toegenoook veel aandacht voor de men in verschulden in het noorden. Er In ons land hebben houding tot de verschillende zijn overigens veel gelijhet bruto binkenissen tussen het bespa- overheden tussen nenlands proringsbeleid vandaag en de duct, het bleef 1980 en 2011 maar beruchte structurele aanpas- liefst 479,5 miljard stabiel rond singsprogramma’s die door 42% . M a a r het IMF, de Wereldbank en euro aan intresten toch was er betaalt op de de Wereldhandelsorganisatie een sterke publieke schulden. toename van werden opgelegd. De kwestie van de schulde schulden, In dezelfde den bevestigt de absurditeit vooral door periode nam de van het kapitalisme. In ons de torenhoge land hebben de verschillen- schuldenberg toe rentevoeten van 60 miljard in de overheden tussen 1980 begin jaren en 2011 maar liefst 479,5 1980 tot meer dan 400 1980, dalende miljard euro aan intresten publieke inmiljard vandaag. betaalt op de publieke schulkomsten als den. In dezelfde periode nam gevolg va n de schuldenberg toe van 60 privatiserinmiljard in 1980 tot meer dan 400 mil- gen en fiscale cadeaus aan de grote jard vandaag. De Belgische overheid bedrijven en de allerrijksten (notionele heeft gemiddeld 15 miljard per jaar intrestaftrek, vermindering van de probetaalt aan de interesten op de schuld. gressiviteit van de belastingen, ...) maar Er wordt evenveel aan rente en afbe- ook door de reddingsoperaties voor de talingen van schulden besteed als aan banken in 2008 en 2011 waarbij een de betaling van alle ambtenaren. Het groot aantal private schulden door de gaat over ongeveer 20% van alle uitga- gemeenschap werden overgenomen.
Foto: Cathy Welk alternatief en welk programma?
Een van de interessantste elementen van de bijeenkomst was het internationale aspect dat sterk benadrukt werd door de aanwezigheid van militanten uit Marokko, Spanje, Portugal, ... De getuigenissen beperkten zich echter vaak te veel tot het aanklagen van wat fout loopt en het opsommen van het protest ertegen, zonder uitleg over hoe de strijd werd georganiseerd of analyses van wat de sterktes en zwaktes ervan waren om van daaruit lessen te trekken die de strijd ook elders kunnen versterken. De invalshoek van de schulden werd sterk benadrukt - het onderzoekswerk hierover is overigens vaak indrukwekkend – maar er bleef onduidelijkheid over wat het kapitalisme is. Vanuit die vaagheid beperkten de antwoorden zich soms tot algemeenheden als “een sociaal rechtvaardig ontwikkelingsmodel
dat ecologisch duurzaam is.” Sommige tussenkomsten gingen ervan uit dat het mogelijk is om het kapitalistische systeem aan te passen door een aanklacht van bijvoorbeeld het aantal politici dat uit de financiële wereld komt of van “de oligarchische staatsgreep van de bankiers.” Dergelijke illusies wegen ook door in de aangebrachte oplossingen zoals een taks op financiële transacties (naar het model van de Tobintaks), de vestiging van een wereldwijde taks op grote fortuinen, de “radicale hervorming of vervanging van het IMF, de Wereldbank en de Wereldhandelsorganisatie (...) wat impliceert dat wordt gebroken met het protectionisme en de subsidies aan de export vanuit het noorden en het ondersteunen van het recht van het zuiden op protectionisme”, de mogelijkheid om
alle financiële operaties te traceren en controle op internationale kapitaalbewegingen, de “afschaffing van fiscale paradijzen”, ... Indien de private eigendom van de productiemiddelen niet worden aangepakt, blijven dergelijke eisen en voorstellen erg abstract. Wij denken dat het beter zou zijn om de kwestie van de niet-betaling van de publieke schulden te koppelen aan de strijd voor de nationalisatie van de financiële sector en de sleutelsectoren van de economie zoals energie onder democratische controle en beheer in het kader van een democratisch geplande economie. Dit is geen abstract debat want het uiteindelijke doel bepaalt ook de oriëntatie die aan de strijd vandaag wordt gegeven, onder meer wat de centrale plaats van de georganiseerde arbeidersbeweging betreft.
socialisme.be
7maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 338 Oktober 2014 strijd solidariteit socialisme
D
e woede over de onderwijsbesparingen is groot. Nog voor de maatregelen concreet zijn, ging in Gent de eerste protestactie door. Op 10 september werd betoogd door een 80-tal scholieren. Koerian Verbesselt, woordvoerder van ALSGent, stelde voor de actie: “De Gentse scholieren kunnen niet wachten tot alles in kannen en kruiken is. Ze moeten nu reeds een duidelijk signaal geven en aansluiting zoeken met zowel het personeel van de UGent als met de huidige studenten, die beide evenzeer de dupe zijn van de besparingen. Met deze eerste actie namen de Gentse scholieren het voortouw in de opbouw van een brede beweging.” Deze scholieren hadden een duidelijke boodschap voor minister-president Bourgeois (N-VA) en onderwijsminister Crevits (CD&V): “Van ons
krijg je niets!” Op de toekomst van jongeren mag niet bespaard worden, er moet net in geïnvesteerd worden. Dat de Vlaamse regering miljoenen wil besparen op onderwijs, terwijl de federale regering 6 miljard wil vrijmaken voor nieuw wapentuig als de nieuwe F35’s, gaat er bij veel jongeren niet in. De daaropvolgende weken werden in verschillende scholen scholierencomités opgezet. Ze bereiden zitacties, petitie - en postercampagnes en nieuwe betogingen voor. De Antwerpse scholieren plannen gelijkaardige acties. Ook onder studenten werden initiatieven genomen om het ongenoegen te organiseren. De VVS plant een nationale betoging op 2 oktober in Brussel en aan alle Vlaamse universiteiten werden actiecomite’s opgezet. Het zal er nu op aankomen om van deze actiecomités democratische strijdorganen te maken, de samenwerking te zoeken van al wie wil opkomen tegen de besparingen in het onderwijs, een gezamenlijk actieplan op te stel-
steun dit maandblad
len en daarvoor een maximale betrokkenheid van onderuit op te bouwen. Slechts als scholieren, studenten en personeel de handen in elkaar slaan voor een gezamenlijke strijd, kunnen dergelijke besparingen tegengehouden worden. Daarom stellen we ons ook niet tevreden met het afzwakken van de besparingen, ze moeten volledig van tafel. We gaan niet akkoord met de voorstellen om de besparingen ergens anders te gaan zoeken. We willen geen onderwijs met overvolle klassen en auditoria met te weinig personeel waarbij alle ‘extraatjes’ zoals zwemlessen wegens te duur afgevoerd worden. Geen onderwijs waarbij kant-en-klare volgzame werkmieren aan de grote bedrijven worden afgeleverd. We willen onderwijs met voldoende en gemotiveerd personeel – wat degelijke werkomstandig-
heden en -voorwaarden vereist – om jongeren te vormen tot kritische personen met een brede kijk op de samenleving. Koerian Verbesselt eist dan ook namens ALS: “een onderwijs met middelen aangepast aan de noden van vandaag. Een terugkeer naar minimum 7% van het BBP voor onderwijs lijkt ons noodzakelijk en de enige mogelijkheid om gratis en degelijk onderwijs voor iedereen te garanderen.” Maar voor een ander onderwijs opkomen, betekent ook strijden tegen een systeem dat ons steeds meer besparingen, werkloosheid, onderbetaalde jobs en oorlog te bieden heeft. Een andere toekomst is mogelijk, een ander systeem is mogelijk. Een systeem dat de maatschappijlijke welvaart gebruikt om de meerderheid van jongeren en werkenden een degelijke toekomst te bieden!
2 oktober: betoging tegen de besparingen in het onderwijs!
: BE48 0013 9075 9627 op naam van
Socialist Press
