De ouderlijke aansprakelijkheid De aansprakelijkheid van ouders voor de daden van hun minderjarige kinderen Raymond en Kathleen Eugène
Graffiti
jongen van 16 jaar
die inwoont bij gescheiden moeder
brengt (opzettelijke) schade toe aan woning
PRINCIPES
Art. 1384 B.W.: Men is aansprakelijk voor de schade welke men veroorzaakt door zijn eigen daad maar ook voor die welke veroorzaakt wordt door de daad van personen voor wie men moet instaan, of van zaken die men onder zijn bewaring heeft.
PRINCIPES
Art. 1384 lid 2 B.W.: De vader en de moeder zijn aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door hun minderjarige kinderen.
OUDERS pas sinds 1977: “vader én moeder” biologische afstammingsband niet noodzakelijk degene die ouderlijk gezag uitoefent ook adoptieouders (ook van zelfde geslacht) echtscheiding ?
TOEZICHTHOUDERS bijvoorbeeld onderwijzers samenloop met ouderlijke aansprakelijkheid mogelijk
KINDEREN
tot 18 jaar
verlengde minderjarigen ? Van Sweevelt: contra toch: dekking in polis
ENGELAND
geen specifieke regels omtrent ouderlijke aansprakelijkheid “negligence” moet worden aangetoond (Carmarthensire County v Lewis [1955]) ouders dienen voldoende toezicht te houden over hun kinderen
DUITSLAND
art. 832 BGB: wie op grond van de wet of een contract toezicht houdt op een persoon, kan aansprakelijk worden gesteld voor de schade veroorzaakt door deze persoon. Het vermoeden van aansprakelijkheid is weerlegbaar.
NEDERLAND
drietrapsredenering (art. 6:169 B.W.):
tot 14 jaar kan een kind niet aansprakelijk worden gesteld, enkel degene die het ouderlijk gezag uitoefent tussen 14 en 16 jaar is degene die het ouderlijk gezag uitoefent aansprakelijk, tenzij hem niet kan worden verweten dat hij de gedraging van het kind niet heeft belet tussen 16 en 18 jaar: ouders zijn niet meer aansprakelijk
ONRECHTMATIGE DAAD graffiti zaak niet noodzakelijk strafrechtelijk feit art. 1384 lid 5 B.W. weerlegbaar vermoeden:
toezicht opvoeding heel wat onduidelijkheid in rechtspraak en rechtsleer
Pol. Charleroi 3e k 22 april 2008 Een kind van 5 jaar dat de rijweg oploopt om een bal te vangen, heeft een fout begaan in de zin van art. 42.4.4 wegcode. Een kind van die leeftijd met een bal laten spelen aan de rand van een rijweg, in een niet afgesloten omgeving en zonder enig bijzonder toezicht, vormt een tekortkoming in de toezichtsplicht, die strikter moet worden geïnterpreteerd wanneer het om jonge kinderen gaat.
Gent 1eK 29 november 2007 De omstandigheid dat de onrechtmatige daad waarvoor een minderjarige aansprakelijk is, werd begaan op het ogenblik dat hij verbleef bij zijn vader, die het hoederecht niet heeft, neemt niet weg dat zijn moeder, die het hoederecht heeft, op grond van art. 1384 lid 2 B.W. aansprakelijk kan worden gesteld, omdat zij niet alleen het tegenbewijs van voldoende toezicht maar ook van een goede opvoeding dient te leveren.
Gent 1eK 29 november 2007 De moeder levert het tegenbewijs van een goede opvoeding niet door in algemene bewoordingen aan te voeren dat haar zoon nooit enig agressief, baldadig of ongewoon gedrag vertoonde, zonder hiervan een concreet bewijs voor te leggen.
Jongeren in de speelclub een jongen van 11 jaar loopt tegen een andere jongen die daardoor ten val komt en schade oploopt aan zijn gebit moeder toont voldoende opvoeding en toezicht aan
WEERLEGBAAR VERMOEDEN niet evident om een negatief bewijs te leveren in Frankrijk: enkel ontsnappen indien eigen fout slachtoffer of overmacht wetsvoorstellen in België tot wijziging
VERZEKERING Aansprakelijkheidsverzekering AG INSURANCE Top Familiale: zeer uitgebreid: verzekerde is verzekeringnemer evenals de personen die met hem in gezinsverband samenwonen en deze die door hem of partner onderhouden worden
VERZEKERING Uitsluiting: opzettelijk veroorzaakte schadegevallen vanaf 16 jaar Verzekeraar kan derhalve regres uitoefenen op kind van zodra dit 16 jaar is – de aansprakelijkheid van de ouders is wel gedekt
OPZETTELIJKE SCHADE
Art. 8 WLVO:
“niettegenstaande enig andersluidend beding, kan de verzekeraar niet verplicht worden dekking te geven aan hem die het schadegeval opzettelijk heeft veroorzaakt”
Cass.(1e K) 24 april 2009
Een schadegeval is opzettelijk veroorzaakt, in de betekenis van art. 8 lid 1 WLVO, wanneer de verzekerde vrijwillig en bewust schade heeft toegebracht. Voor de toepassing van die bepaling is niet vereist dat de verzekerde de bedoeling had de schade te veroorzaken zoals zij zich heeft voorgedaan.
Graffiti Verzekeraar ouders is gehouden tot vergoeding Indien evolutie naar objectieve aansprakelijkheid ouders – best ook aansprakelijkheidsverzekering verplicht stellen
Einde
DANK VOOR UW AANDACHT
