De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research
Jan Peters
Directeur Asset Management Enexis
Inhoud
2
Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige energienetten Flexibiliteit & de rol van elektrisch vervoer Impact op huidige energienetten en beleid
Energiescenario’s 2050 Energiebronnen Biomassa
3000 PJ/j
Wind
2500
Lokale warmte Restwarmte
2000
Zon PV
1500
Fossiele olie
1000
Kolen Aardgas
500
Kernenergie
3
huidig
scenario C
scenario B
scenario A
0
Beeld energievoorziening 2030 Elektriciteit Elektrificatie mobiliteit en warmtevraag (warmtepompen) Decentrale productie is enorm gegroeid Lokale opslag van elektriciteit wordt meer en meer toegepast LS- en MS-netten zijn belangrijker geworden, van ICT voorzien en uitgebreid
Gas Geen aardgas in nieuwbouw wijk Groen gas vervangt in bestaande bouw steeds meer aardgas
Warmte Lokale warmtelevering met lokale seizoensopslag 4
Inhoud
5
Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige energienetten Flexibiliteit & de rol van elektrisch vervoer Impact op huidige energienetten en beleid
Energieverbruik huishouden Gasverbruik, elektriciteit en autobrandstof huidige woning:
Actie 1: Energie besparen Zuiniger verwarmen Isoleren
Zuiniger autorijden Elektrisch rijden
Actie 2: En lokaal energie opwekken en opslaan Wat is er nú al mogelijk? Twee voorbeelden! 6
buurten stimuleren om samen energie te besparen
SAMEN MET
Het Econexishuis: een huis van nu! Bij het realiseren van energieneutrale woningen is het belangrijk om systemen op elkaar af te stemmen
Warmtevraag beperken Warmte opslaan door goede isolatie en/of buffervat Auto opladen als zon schijnt
8
Inhoud
9
Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige energienetten Flexibiliteit & de rol van elektrisch vervoer Impact op huidige energienetten en beleid
Belasting elektriciteitsnet verandert Piekbelasting in winter kan door warmtepomp en elektrische auto flink toenemen (gemiddeld 0,8 kW/huishouden in 2013 1,3-3,0 kW in 2040*)
Winter
*Afhankelijk van scenario. Bron: PhD thesis E. Veldman ‘Power play – Impacts of flexibility in future residential elelctricity demand on disitrbution network utilisation, TU/e Eindhoven 10
Belasting elektriciteitsnet verandert Piekbelasting in winter kan door met name warmtepomp en elektrische auto flink toenemen (gemiddeld 0,8 kW/huishouden in 2013 1,3-3,0 kW in 2040*) In de zomer mogelijk een terugleverpiek
Zomer
*Afhankelijk van scenario. Bron: PhD thesis E. Veldman ‘Power play – Impacts of flexibility in future residential elelctricity demand on disitrbution network utilisation, TU/e Eindhoven 11
Inhoud
12
Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige energienetten Flexibiliteit & de rol van elektrisch vervoer Impact op huidige energienetten en beleid
Belasting verdelen door flexibiliteit te creëren Na goede isolering en door slim gebruik van de flexibele vraag voor warmte en de elektrische auto is de benodigde capaciteit van het elektriciteitsnet te beperken
13
Flexibiliteit creëren Er zijn verschillende manieren om flexibiliteit te creëren. Om
te leren hoe flexibiliteit gecreëerd kan worden en wat de impact hiervan is op het net doet Enexis onderzoek en wordt dit in de praktijk uitgevoerd.
Voorbeelden van verschillende projecten: Slimme energiewijk: Jouw Energiemoment in Breda en Zwolle Buurtbatterij: Smart Storage in Etten-Leur Elektrisch vervoer: Smart charging All-electric wijk: Helmond All Electric Street (HAES)
14
Slimme woonwijk De bewoner speelt een cruciale rol Op welke wijze kan flexibiliteit in elektriciteitsgebruik aan de vraagzijde gecreëerd worden?
Is de consument bereid en in staat zijn gedrag te veranderen? Wat is het effect hiervan op de elektriciteitsnetten?
15
Slimme woonwijk 239 deelnemende huishoudens, drie woonwijken (Breda en Zwolle)
Starters- en gezinswoningen, zowel koop- als huurwoningen O.a. zonnepanelen, warmtepompen, slimme wasmachines Energie-inzicht wordt gepresenteerd op een display
Klant krijgt in blokken van 2 uur dynamische tarieven aangeboden Draagvlak pilot is groot
16
Slimme woonwijk Deelnemers geven aan bereid te zijn energieverbruik te verschuiven naar gunstige momenten, dit is ook zichtbaar in het wasmachineverbruik: Gemiddeld wasmachine verbruik (weekdagen)
Jouw Energie Moment: januari 2013 tot augustus 2013
EU huishouden JEM huishouden
Belasting
Belasting
Wasmachine Zonproductie
0
17
2
4
6
8
10
12 Tijd
14
16
18
20
22
0
2
4
6
8
10
12 Tijd
14
16
18
20
22
De buurtbatterij in Etten-Leur 1. Optimalisatie lokale netuitnutting
2. Handhaven lokale systeembalans 3. Verhogen betrouwbaarheid
18
Elektrisch vervoer: Smart Charging Accu’s van elektrische auto’s bieden veel flexibiliteit voor het lokale elektrische systeem:
Jaarverbruik elektrische auto ≈ jaarverbruik huishouden Een auto staat gemiddeld 23 uur per dag stil, en kan in enkele uren geladen worden Elektrische auto’s staan stil nabij huishoudens en bedrijven Het vermogen waarmee geladen wordt en de hoeveelheid energie die geladen is flexibel
Ontwikkeling goedkopere en slimmere laadpalen in samenwerking met stichting E-laad en Provincie Brabant 19
Helmond All Electric Street (HAES) Energieleverende woningen en gedeeld elektrisch vervoer met een smart grid op straatniveau
Concept wordt momenteel doorontwikkeld met potentiele klanten (consumenten, huizenkopers) via co-creatie
Partners: Overheid Gemeente Helmond, Brabantse Ontwikkelings Maatschappij Kennisinstellingen TNO, ECN Bedrijven Athlon Car Lease (Rabobank), Enexis, Heijmans, Stichting KIEN 20
(installateurs)
Inhoud
21
Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige energienetten Flexibiliteit & de rol van elektrisch vervoer Impact op huidige energienetten en beleid
Voorbeeld: ontwikkeling nieuwe, allelectric woonwijk Meerstad Voorbeeld ontwikkeling Meerstad, nieuwe woonwijk in gemeente Slochteren met een volledig all-electric infrastructuur
Impact op netten: Geen gasnet Elektrische infrastructuur 5 keer zwaarder Net is 45% duurder dan combinatie van regulier E- en Gasnet
22
Beleid inzake all-electric woonwijken In een volledig duurzame nieuwbouw woonwijk kan een elektriciteitsnetwerk volstaan.
De woningen in deze wijk moeten voldoen aan de volgende voorwaarden:
Zeer goede isolatie
Veel energieopwekking met zonnepanelen of windmolens Verwarming met warmtepompen zonder elektrische bijverwarming
Indien aan één van deze voorwaarden niet wordt voldaan, is het vanuit maatschappelijke kosten oogpunt beter om naast het elektriciteitsnet ook een gasnet aan te leggen
Voor grootschalig vervangen van oudere gasnetten in 23
bestaande woonwijken is nog geen alternatief .
Zijn er nog vragen? 24
Kijk ook op: www.enexisinnovatie.nl
