DE ONSTUITBARE OPMARS VAN INDEXPRODUCTEN

nummer 2

* juni 2015

Financieel advies en inzicht voor gevorderden

* jaargang 10

FONDS NL GIMME AN GI Financiële doelen en de obstakels onderweg

E T F!! F

GIMME G MM M A Ivar Roeleven praat met filmregisseur Rita Horst en haar dochter Eva

GIMME G MM ME AN N De gevaren van gratis geld

DE ONSTUITBARE OPMARS VAN INDEXPRODUCTEN

1.940.000! 1.940.000 mensen hebben inmiddels via RTL Z gekeken naar de uitzendingen van Beleggen International. Gepresenteerd door Wilfred Genee en zijn vaste tafelheer Valentijn van Nieuwenhuijzen, hoofd strategie bij NN Investment Partners. De heren ontvangen in elke uitzending spraakmakende gasten met wie ze de actualiteit van het grote en kleine geld doornemen. Beleggen International bewijst dat praten over economie en beleggen niet saai hoeft te zijn. UITZENDING GEMIST? Ga naar www.beleggeninternational.nl. Ook voor de vijf minuten versies. Beleggen International wordt mede mogelijk gemaakt door

BI h l

d 010615 i dd 41

05 06 15 18 55

Financieel advies en inzicht voor gevorderden

FONDS NL nummer 2

* juni 2015

6

14

18

5

8

14

Trending topic

Point of view

Wat is het grootste obstakel dat

Rutger Koopmans was

Ivar Roeleven & My Generation

consumenten tegenkomen op

werkzaam in de financiële sector.

Een zoektocht naar de rol

weg naar de realisatie van hun financiële

Hij heeft dus recht

die geld speelt in het leven

doelen? Drie beleidsmakers

van spreken als het over de

van mensen die een familieband

geven het antwoord.

beloningsdiscussie gaat.

met elkaar hebben.

6

18

En verder… 4 Klantbewegingen

Gratis geld

De opmars van de ETF’s

9 Kapitaalstromen In de Verenigde Staten gaat later dit jaar

10 Transfernieuws

de rente weer stijgen, maar in de

Het begon bijna twintig jaar geleden met

rest van de wereld verlagen centrale

11 Thank God it’s Monday

één indextracker, inmiddels kunnen

banken de rente nog steeds.

12 Onze man in Londen

beleggers kiezen uit meer dan 2.000

Wat heeft dat voor gevolgen voor de

Exchange Traded Funds. Alles over

13 Beursweerbericht

de onstuitbare groei van passief

mondiale economie? 28 Valentijns visie

beleggen – en hoe beleggers deze

31 Strategie

.

FONDS NL is een uitgave van Graham CCC BV Herengracht 518 1017 CC Amsterdam (020) 626 10 20 [email protected]

•

producten kunnen inzetten.

•

•

Concept Paul van Engen Client Services Yvonne Stoeltie Hoofdredacteur Michiel Pekelharing Basislay-out Marc van Meurs Vormgeving Richard Ottema Eindredactie Els Mannaerts Productiebegeleiding Dennis Sol Correctie Evelyn Jongman Medewerkers RuudBinnekamp, Kay Coenen, Maurits Giesen, Suzanne van Gerwen, Jeroen Klaver, Zoltan Koraï, Leendert Masselink, Martyn F. Overweel, Martijn Rijven, Rik van Schagen, Marc Sassen, Kato Tan, Eelco Ubbels, Martijn Zwaan Drukwerk Drukkerij Roelofs B.V. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. FONDS.NL bevat informatie en wenken die met de meeste zorgvuldigheid zijn samengesteld. Graham CCC BV en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die voortvloeien uit de in deze uitgave opgenomen informatie en wenken. Copyright 2015 FONDS.NL

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

fonds•nl > 3

5 18 55

KLANT BEWEGINGEN

Alles draait om de klant, zeggen beleidsmakers en adviseurs in de financiële sector. Maar weten ze ook echt wat klanten denken en wensen? En zeggen klanten ook echt wat ze willen? Fonds.nl peilt de werkelijke gedachten van gevorderde klanten.

1 2 3 Willem Rienks Ondernemer duurzame landbouw. Eigenaar Buitengewone Varkens

Zijn er aspecten van uw financiële toekomst waar u zich weleens zorgen over maakt? Verwacht u dat uw financiële situatie de komende twaalf maanden verbetert of verslechtert? Heeft u de afgelopen maanden geld belegd of gespaard?

Marieke Sterrenburg

Ernst van Woerkom

Ondernemer. Eigenaar De Smaakimporteur (wijnimport en -verkoop)

Ondernemer. Eigenaar Ernst van Woerkom Bloemservice

Eerlijk gezegd maak ik me nooit zorgen over mijn financiële toekomst.

Ik mag mij gelukkig prijzen met een toename van klanten en besteding per klant. Dat

Simpelweg omdat ik eigenlijk nooit op die

is mooi, want de trend in de bloemenbranche is

Soms wel. Ik ben een kleine ondernemer

manier met geld bezig ben. Mijn man kan

juist een afname van omzet, terwijl de kosten de

en dan is het altijd weer kijken of de

zich weleens zorgen maken, maar dat zit meer

laatste jaren wel stijgen. De marges zijn over het

markt brengt wat je ervan hoopt. Blijven er

in de aard van het beestje dan in werkelijke

algemeen niet hoog. Mijn persoonlijke financiële

genoeg mensen die nodig hebben wat wij

problemen.

risico’s zijn vooral de druk van het personeel: blijven zij wel presteren op niveau en leveren de ont-

doen? Doorwerken tot mijn 67ste is prima, zolang ik gezond blijf.

Ik heb het even gecheckt bij ‘de zorgen-

wikkelingen niet te veel werkstress op, waardoor

maker’ in onze familie, maar volgens

arbeidsongeschiktheid op de loer kan liggen.

Die verbetert. De afgelopen jaren was

hem is onze financiële situatie al jaren vrij sta-

Overigens geldt dat ook voor mijzelf. Wat als ik

het financieel wel eens krap met de

biel. Dat zal ook in 2015 wel zo blijven. Maar als

zelf langere tijd niet mijn werk zou kunnen doen?

bouw van een eigen huis en de start van

ik zou moeten kiezen, dan zou het eerder een

Een bijna niet te verzekeren aspect.

Buitengewone Varkens. De kost gaat nog altijd

verbetering dan een verslechtering zijn. De consument heeft meer vertrouwen in

voor de baat uit. Daarbij heb ik me zeer verkeken op het feit dat de banken veel minder leningsbereid zijn. Dat is me erg tegengevallen, zeker van de Rabobank.

Zelf heb ik niet belegd of gespaard. Maar ‘wij’ wel. Onze beleggingen zijn er voor een extra oudedagsvoorziening.

de economie. Genoeg groeikansen voor de winkel dus. Naast mijn winkel doe ik veel werk als bloemenarrangeur tijdens evenementen en bloemenbeurzen, zowel in binnen- als buiten-

Nee, we hadden het geld nodig om de

land. Ook deze markt is sterk afhankelijk van de

laatste fase van de bouw van ons huis te

economie. Er staan dit jaar meer evenementen in

bekostigen.

mijn agenda dan in voorgaande jaren. Door het positieve resultaat de eerste maanden van dit jaar is het mogelijk om geld opzij te zetten voor komende uitgaven als een nieuwe bedrijfsauto en aanpassingen aan de

‘De consument heeft meer vertrouwen in de economie’ 4

winkel en de opslagruimte. En het is altijd handig om wat meer financiële armslag te hebben voor als er toch nog tegenslag mochten komen.

TRENDING TOPIC Wat is het grootste obstakel dat financieel consumenten tegenkomen op weg naar de realisatie van hun financiële doelen?

Zoltan Korai

DOELGERICHT

Hilko de Brouwer – Directeur Kempen Capital Management; president CFA Society Netherlands Financiële educatie

Tim Mortelmans – Hoofd afdeling Doorlopend Toezicht Autoriteit Financiële Markten Lastig te formuleren

Hans Janssen Daalen – Algemeen directeur Dutch Fund & Asset Management Association (DUFAS) Terugtredende overheid

‘Naar mijn overtuiging heeft het grootste deel

‘Als belegger kom je jezelf tegen op weg naar

‘In onze verzorgingsstaat wist de financiële con-

van de consumenten relatief overzichtelijke

je financiële doel. Je moet over stalen zenu-

sument op gebieden als pensioen, zorg- en studie-

financiële doelen. De meeste mensen stre-

wen beschikken en je emoties kunnen uit-

kosten nog waar hij aan toe was. Nu de overheid

ven naar spaargeld als reserve, een huis dat

schakelen. Je niet laten verleiden tot instap-

steeds meer stappen terug doet, staat hij in toene-

vrij is van hypotheek en het vooruitzicht op

pen op basis van rendementen uit het verle-

mende mate voor de ingewikkelde opgave zelf te

een comfortabele oude dag. Sommigen gaan

den. In paniek verkopen als de beurzen lager

moeten vaststellen wat zijn financiële behoeften

een stap verder door te investeren of beleg-

staan, helpt ook niet echt om je doel te berei-

en planning voor de langere termijn zijn.

gen. Het grootste obstakel is dat terwijl men-

ken. Dat doel formuleren is voor de gemiddel-

Bovendien moet hij zelf uitmaken welke financië-

sen deze doelen nastreven, heel vaak niet de

de belegger best lastig en ingewikkeld. Want

le producten en diensten hij nodig heeft. En zelf-

juiste voorkennis en opleiding aanwezig zijn.

hoeveel moet je bijvoorbeeld maandelijks

discipline om dat vervolgens uit te voeren. Het

Een hypotheek legt mensen voor vele jaren

inleggen om de studie van je kinderen te kun-

ontbreken van goede financiële educatie vormt

vast in hun financiële flexibiliteit, dus het is

nen financieren? Gelukkig kunnen aanbie-

voor de consument een lastig obstakel bij het

een raadsel waarom we jongeren geen beter

ders beleggers helpen. Door rekentools aan

maken van keuzes. Marktpartijen, consumenten-

besef meegeven van de keuzes en de effec-

te bieden. Door te adviseren en door te vra-

organisaties en overheid hebben de gezamenlijke

ten in dit verband. Financiële educatie gaat

gen welke risico’s een belegger kan en wil

maatschappelijke verantwoordelijkheid deze

nu veelal over macro-economische zaken

lopen. Door regelmatig een overzicht te

barrière voor iedereen te slechten. Hoe? Een klei-

die ver afstaan van onze financiële behoef-

geven hoe ver je bent op de weg naar je doel.

ne greep uit een volle toolbox: luisteren naar de

ten. Het fundament van financiële kennis

Beleggers stimuleren keuzes te maken op

wensen van de consument; gericht onderwijs;

moet aan de basis verstevigd worden zodat

basis van rendement, kosten en risico helpen

eerlijke, heldere, op de behoeften toegesneden

mensen betere keuzes kunnen maken en

het doel te halen. Dat is waar het uiteindelijk

beleggingsoplossingen. Niets staat een gezamen-

financieel advies extra voorlichting is in

om gaat.’

lijke aanpak in de weg, maar het moet wel gebeu-

plaats van de enige.’

ren. In het belang van burger en maatschappij.’

•

fonds•nl > 5

In de Verenigde Staten wordt hoogstwaarschijnlijk in september voor het eerst in jaren de rente weer verhoogd, maar in de rest van de wereld verlagen centrale banken de rentetarieven en verzwakken ze hun valuta’s. Als dat maar goed gaat.

EEN WERELD VAN GRATIS GELD Tekst Jaap van Tilburg | Illustratie Zoltan Koraï

m economische groei aan te jagen hebben centrale banken sinds het begin van 2015 massaal naar het rentewapen gegrepen. Dit voorjaar verlaagden beleidsmakers in zo’n 25 landen – inclusief China, Canada, Rusland en Australië – hun rentetarieven. De Europese Centrale Bank, die hiervoor geen ruimte meer heeft, besloot tegelijkertijd tot het opkopen van obligaties tot maximaal € 1,1, triljard. Alles bij elkaar opgeteld voeren landen die de helft van de mondiale economie vertegenwoordigen momenteel een soepele monetaire politiek. En dat is op zijn minst opmerkelijk, gezien het feit dat de laatste wereldwijde recessie zo’n vijf jaar geleden eindigde. Beleidsmakers hanteren het rentewapen ditmaal dan ook vooral omdat ze ontevreden zijn over de inflatie-vooruitzichten. Die zijn in hun ogen te laag. Een ruimhartig monetair beleid is volgens hen de beste remedie om de afnemende inflatie – onder meer het gevolg van gedaalde grondstoffenprijzen – een halt toe te roepen. Maar de grootste economie ter wereld, de Verenigde Staten, staat aan de vooravond van een renteverhoging. Analisten hielden er eerder dit jaar

6

rekening mee dat de rente al in juni omhoog zou

macro-economische onderzoeksorganisatie, iden-

gaan van nagenoeg nul naar een kwart procent,

tificeert Brazilië, Turkije en Zuid-Afrika als het

maar een forse koersstijging van de dollar – het

meest kwetsbaar voor een hogere dollar en een

gevolg van lagere rentes elders in de wereld – heeft

oplopende Amerikaanse rente, aangezien deze

die prognose aan het wankelen gebracht.

landen worstelen met een omvangrijke schulden-

September lijkt nu een reëlere optie.

positie. Maar ook veel Zuid-Europese economieën

De grote vraag is natuurlijk hoe financiële markten

lopen gevaar.

gaan reageren als de Federal Reserve, het stelsel

Kortom: de stimulerende acties van talloze centra-

van centrale Amerikaanse banken, in actie komt.

le banken in de wereld hebben zo hun effect, maar

Het belang van de dollar voor talloze andere eco-

het zijn de bewegingen van de Federal Reserve die

nomieën betekent dat een monetaire verkrapping

de meeste invloed hebben. De rest van 2015 zou

in de Verenigde Staten als tegenwicht fungeert

daardoor weleens minder vrolijk kunnen uitpak-

voor het effect van versoepeling elders. Hogere

ken voor heel wat landen en economieën.

rentetarieven zijn op zich al voldoende om beleg-

•

gers naar Amerikaanse aandelen en obligaties te lokken – weg van risicovollere regio’s en landen. Capital Economics, een in Londen gevestigde

fonds•nl > 7

POINT OF VIEW RUTGER KOOPMANS

BOONTJE KOMT OM ZIJN LOONTJE

D

Natuurlijk zullen ze de voorwaarde stellen dat dit

niet te verlaten. Iedereen heeft er

sectorbreed wordt ingevoerd. Overigens was die

een mening over en laat die steeds

beloning tien jaar geleden ook zeker niet beroerd.

duidelijker horen. De discussie

De pijn zit voornamelijk bij de commissarissen,

richt zich terecht niet op ondernemers die risico’s

die redeneren vanuit een ouderwetse context

lopen en zichzelf hiervoor al dan niet belonen. En

waarin ze zelf zijn beloond. En niet te vergeten bij

die soms een groot gedeelte van hun geld weer

de headhunter, want die is gebaat bij hoge belo-

investeren in de groei van de onderneming. Nee,

ningen. Een veel gehoord argument is dat we

de pijlen worden gericht op werknemers die lei-

moeten belonen conform internationale maat-

dinggeven aan een bedrijf dat aan anderen (aan-

staven om de competitie met het buitenland blij-

deelhouders, belastingbetalers) toebehoort.

vend aan te kunnen. Maar dat geldt hooguit voor

Other people’s money dus.

een klein groepje werknemers, misschien een

De discussie is aangewakkerd door de Staat die

paar honderd in totaal. Leendert Masselink

e beloningsdiscussie lijkt ons maar

met de Wet Normering Topinkomens (WNT) de aanval heeft ingezet op de inkomens van topfunctionarissen die indirect vanuit publieke middelen betaald worden. Dat zijn er nogal wat, want al het belastinggeld dat wij gezamenlijk ophoes-

Ik weet ook niet of we economisch zoveel verliezen als onze banken niet behoren bij de wereldtop. Zou het niet beter zijn om financiële instellingen te hebben die zich erop richten om lokale producten en diensten te leveren aan

ten wordt uiteindelijk uitgegeven aan allerlei ‘pro-

legenheid van tienduizenden werknemers is

bedrijven en particulieren?

ducten en diensten’ die via overheidsbedrijven of

gered. Misschien zijn de instellingen wel weer

Afspraak is afspraak, hoor je soms ook zeggen.

door de overheid gefinancierde of gesubsidieer-

sterk genoeg om op eigen benen te staan zodat ze

Maar dat geldt niet voor afspraken uit het ver-

de bedrijven bij de burger terechtkomen.

nooit meer gered hoeven te worden, want nog

leden die vandaag de dag niet meer gemaakt

een rondje staatssteun zit er natuurlijk voor nie-

worden, want die hebben geen waarde meer.

REDDINGSOPERATIE

mand meer in.

De wet is er niet om recht te breien wat inmiddels

In het rijtje van overheidsbedrijven hebben zich

Anderen zullen zeggen dat er bijna niets veran-

krom is.

sinds de financiële crisis ook een aantal banken

derd is in de manier waarop de sector zijn econo-

geschaard. Als bedrijven failliet gaan, zijn de werk-

mische functie vervult. Seizoens- en RC-krediet is

HERZIEN

nemers meestal genoodzaakt hun weg naar het

nauwelijks meer voorhanden. In het mkb klaagt

De brede maatschappelijke opinie is dat de topsa-

UWV te vinden. Sommigen mogen in een door-

men over een gebrek aan relatiebankieren en

larissen moeten worden herzien en dat wat erna

startscenario blijven doorwerken en hopen op

zzp’ers voelen zich in de kou staan. Dat zijn toch

overblijft nog altijd ruim voldoende is om erg

een betere toekomst voor hun bedrijf. De tiendui-

de groepen waarop onze economie drijft.

tevreden mee te zijn. Bovendien wordt de status,

zenden die werkzaam waren bij de banken die

De beloningsdiscussie blijft als een zwarte wolk

de immateriële beloning, niet aangetast.

werden genationaliseerd mochten daags na de

boven de financiële sector hangen en bepaalt in

Toezichthouders die dit nog niet begrijpen moe-

nationalisatie gewoon naar hun werk en kregen

hoge mate het maatschappelijke beeld ten

ten de fakkel overgeven aan een nieuwe genera-

als vanzelfsprekend (maar eigenlijk dus niet) aan

opzichte van banken en daarmee doet de finan-

tie toezichthouders die modern toezicht wil hou-

het einde van de maand hun salaris. Hetzelfde

ciële sector zichzelf tekort.

den. Leidinggevenden die gevoel hebben voor

salaris als altijd, met alle secundaire arbeidsvoor-

De discussie zit vast bij de toezichthouders, in

het maatschappelijk sentiment én tegelijkertijd

waarden en met de voordelige opbouw van pen-

mindere mate bij de topfunctionarissen en al

de consequentie nemen om hun beloning te

sioen. De leidinggevenden die verantwoordelijk

helemaal niet bij de werknemers. De werknemers

laten herzien, verdienen de steun die een ware

waren voor die banken toen de crisis uitbrak

zijn er klaar mee om altijd en overal maar te wor-

leidinggevende toekomt. Zij zijn hun beloning

mochten ongehinderd gaan genieten van hun

den aangesproken op de hoge salarissen van

dubbel en dwars waard.

vervroegde pensioen.

enkele topfunctionarissen. Ik vermoed dat zelfs

Reflecterend kunnen we zeggen dat de reddings-

veel van deze topfunctionarissen bereid zijn hun

Rutger Koopmans was werkzaam in de financiële

operatie geslaagd is omdat de financiële sector er

beloning te laten herzien en terug te brengen

sector. Inmiddels is hij alweer vele jaren actief

weer relatief goed voor staat en omdat de werkge-

naar het niveau van pakweg tien jaar geleden.

ondernemer en commissaris.

8

•

KAPITAALSTROMEN Grafieken Rik van Schagen | Tekst Michiel Pekelharing Inflation Linked-obligaties 2 %

$4 1.4

De ultieme multi asset-portefeuille Staatsobligaties

grote hoop worden geschept, levert dat

25 %

een enorme berg geld op verspreid over

ljard mi 00

Als alle beleggingen wereldwijd op één

een aantal belangrijke beleggingscategorieën. Economen Ronald Doeswijk, Trevin Lam en Ronald Swinkels hebben in 2012 in kaart gebracht hoe groot die

Investment Grade-obligaties

berg is en hoe de verdeling er door de tijd heen uit ziet. Eerder dit jaar heeft het

17 %

drietal een nieuwe tussenstand berekend

Aandelen

van deze utlieme multi asset-portefeuille.

39 % EM-obligaties 3 % High Yield-obligaties 2 %

Vastgoed 6 %

Opkomende alternatieven

Aandelen: groot vs klein

In de ultieme multi asset-portefeuille is het gewicht van

De totale beurswaarde van

alternatieve beleggingen ongeveer 2,5 maal zo groot als in

largecap-aandelen is bijna

1990. Binnen het alternatieve segment zijn vastgoed en

zeven keer zo groot als

private equity de grootste beleggingscategorieën.

die van smallcaps.

2014

sma

rd ilja 0m 70 $ 5.

ll c

15%

ap

27%

2014

Verschuiving in de mix

41%

17% 13,4% meer belegd vermogen dan in 2012

In 2014 was de waarde van de portefeuille met 13,4% toegenomen ten opzichte van twee jaar eerder. Het

30%

14%

grootste deel van die groei is van het aandelesegment. De

37%

19%

totale waarde van beursgeruim 25% gegroeid tot $ 41.379 miljard. De weging van 40,3% die aandelen nu in de portefeuille hebben ligt

Aandelen

overigens ruim lager dan het

Investment Grade-obligaties

gemiddelde van 52,3% in de

Staatsobligaties

periode 1959 tot 2011.

Overig

jard mil 00 8.6 $8

noteerde bedrijven is met

iljard .700 m $ 100

2012

te danken aan de snelle groei

ljard

1990

Private Equity 4 %

16,5 %

largec $ 36.9 ap 00 m i

6,6 %

Bron: The Global Multi-Asset Market Portfolio 1959-2011 / Ronald Doeswijk, Trevin Lam, Laurens Swinkels

fonds•nl > 9

TRANSFER

Was: Global head of sales

Private Banking @ retail ABN Amro Markets Wordt: Head of distribution sales Netherlands BNP Paribas Investment Partners

NIEUWS

Gerard Bergshoeff Je loopt al jarenlang mee op de internationale markt voor distributie

komen van de gekozen referentie-index. Een andere belangrijke trend is de

van beleggingsproducten. Wat zijn op dit vlak de grootste verschillen

groei van het aantal execution only-klanten in Nederland. In het verleden ver-

tussen Nederland en omliggende landen?

liep de distributie van fondsen vooral via adviseurs bij banken. Nu kiest een

‘In Nederland zijn de distributievergoedingen afgeschaft voor banken en

steeds grotere groep beleggers ervoor dit zonder adviseur te doen. Dat bete-

tussenpersonen. We lopen hiermee echt voor op de andere landen.

kent dat wij onze eindklanten op een andere manier moeten aanspreken.’

Verwacht wordt dat de ontwikkelingen die zich hier voordoen ook zullen volgen in andere landen waar BNP Paribas Investment Partners actief is

Op welke wijze moet een aanbieder van beleggingsproducten zich

als aanbieder van beleggingsfondsen. Hoe ontwikkelt zich de groep exe-

tegenwoordig onderscheiden?

cution only-klanten bijvoorbeeld en hoe speel je daar op in als fondsaan-

‘Ik geloof persoonlijk heel sterk in het begrijpelijk maken van de complexe

bieder? Gaan banken weer meer eigen fondsen verkopen? Allemaal inte-

beleggingswereld. Veel beleggers hebben behoefte aan steun, begeleiding of

ressante vragen die mijn nieuwe rol uitermate boeiend maken.’

advies en ik vind het belangrijk dat wij als aanbieder van beleggingsproducten hierin voorzien zodat mensen een bewuste keuze kunnen maken. Een

Wat wordt de komende jaren de meest spraakmakende ontwikkeling

mooi voorbeeld hiervan vind ik de support die beleggers in turbo’s hebben.

in de Nederlandse beleggingswereld?

Een goede website en informatiebijeenkomsten maken dat beleggers met

‘Er zijn een paar belangrijke trends in de markt zichtbaar die de komende

meer kennis en zelfvertrouwen in deze producten handelen. Ook BNP

jaren voor grote veranderingen gaan zorgen. Allereerst de definitieve door-

Paribas Investment Partners zet de laatste jaren sterk in op de online infor-

braak van passieve beleggingsfondsen, waar veel groei te zien zal zijn.

matievoorziening, omdat wij onze klanten goed willen informeren over

Hieraan gekoppeld ontwikkelt het kwantitatief modelleren zich sterk. Beide

zowel onze producten als onze visie op de markt. Niet alleen goede produc-

zijn ontwikkelingen die de actieve beleggingsfondsen onder druk zullen zet-

ten, maar juist ook een stapje extra willen doen in de service rondom onze

ten. Een actieve manager zal duidelijke keuzes moeten maken en los moeten

producten kan het verschil maken.’

Carrièrecarrousel •

De afgelopen maanden waren voor de Nederlandse financiële industrie meer een tijd van

gaan dan van komen. Theodor Kockelkoren – bestuurslid van de Autoriteit Financiële

Markten en de afgelopen jaren telkens te vinden in de bovenste regionen van Fonds.nl’s Belangrijk Top 30! – vertrekt in oktober na 13 jaar bij de toezichthouder. Hij gaat zijn loopbaan in de publieke of private sector voortzetten. Bij BlackRock vertrekken Marc van Heel en GertJan Verhagen. Van Heel was landenmanager bij BlackRock Benelux. Hij is om persoonlijke redenen teruggetreden en blijft als non-executive actief voor de Amerikaanse vermogensbeheerder. Van Heel wordt tijdelijk vervangen door Peter Nielsen. Verhagen was hoofd iShares Theodor Kockelkoren

in Nederland en hij gaat op zoek naar nieuwe uitdagingen binnen de sector. Jack Jonk treedt per 1 juli terug als fondsmanager en hoofd aandelen bij Delta Lloyd Asset Management. Voor hem is nog geen vaste opvolger aangesteld en het is nog onduidelijk waar en hoe Jonk zijn carrière voortzet. Dat geldt ook voor Bart Vemer, die eind vorig jaar vertrok als hoofd distribution

Rectificatie – In de

sales Nederland bij BNP Paribas Investment Partners. Die vermogensbeheerder maarkte in

vorige editie van

maart bekend dat ze in Gerard Bergshoeff (zie hierboven) een opvolger gevonden hebben.

Transfernieuws is de

Marcel Danen maakte in april bekend dat hij opstapt bij Vanguard. Nog geen maand later werd

voornaam van Pieter

bekend dat Danen executive directeur en hoofd ETF’s wordt bij UBS Global Asset Management in

Gevers – senior relatie-

Nederland. In de categorie nieuwkomers springt de transfer van Pieter de Jong in het oog. Hij

manager bij Optimix

wordt hoofd State Street Global Services in Nederland. Eerder werkte hij voor het Amerikaanse con-

Vermogensbeheer – abu-

cern in Schotland en Zuid-Afrika. JPMorgan Asset Management heeft per 1 mei Jeroen Roskam

sievelijk afgekort tot Piet.

aangesteld als cliënt advisor Nederland. Hij maakt de overstap van Schretlen & Co.

10

Bart Vemer

Helaas kan Loek Winter, die in mijn Raad van Aanbeveling zit, Deze week staat in teken van de

niet mee naar New York en heeft

laatste voorbereidingen voor de

hij de lunch gemist, maar we pra-

Trademission die ik dit jaar organi-

ten bij over de business op kan-

seer naar New York en Boston/

toor en maken mooie verbindin-

Harvard. De eerste zes afspraken

gen, samen met een van zijn

op kantoor zijn met nieuwe poten-

zakenpartners en gewaardeerd

tiële fCN-leden die zijn voorgedra-

fCN-lid Igor Tulevski.

gen door bestaande leden. In een uur tijd probeer ik altijd een

koffie met burgemeester

indruk te krijgen van persoon,

Eberhard van der Laan en een

bedrijf, product en ieders netwerk.

De dag begint goed om acht uur

resumé van de recente handels-

Er blijft haast geen tijd over om uit

met een door ons als select event

trip naar Beijing en de China

te leggen wat er nog meer in een

georganiseerd ontbijt tussen de

Business Summit. We mogen trots

lidmaatschap is inbegrepen, zoals

schuttersstukken in de Hermitage.

zijn op zo’n gepassioneerder bur-

de lifestyle service en family office

Als bestuurslid van het Amster-

gemeester met een geweldige

onderdelen. Met medewerkers

dam Museum draag ik kunst en

drive. De middag besteed ik aan

bespreek ik de gastenlijst van de

cultuur een warm hart toe. Paul

de goede doelen waar ik deels

deelnemers aan de Harvard pre-

Spies geeft de 35 aanwezigen een

ambassadeur van ben.

lunch morgen in het Rijks@ res-

prachtige lezing over de tijd van

taurant. Professoren Rodria La

de regenten in de grote zaal.

Ligne en Fred van Eenennaam zijn hiervoor speciaal ingevlogen.

Vandaag drie afspraken met mensen uit het zuiden des lands, waarbij Ik rij door naar Arjen Paardekoper

het mooi is te zien hoe de

Alle (!) deelnemers aan het

van Blenheim om met hem de

netwerken elkaar overlap-

Harvard Entrepreneural

Haringpartij, die wij mede-organi-

pen. Ook de aankomende

Leadership programma in Boston

seren, te bespreken en meteen

co-founder voor fCN

zijn aanwezig voor de lunch.

een mooie verbinding te maken

België draait een dagje

De twee professoren gaan met

tussen hem en een van mijn leden

mee. De middag loop ik

ons aan de slag en onder het

die onenigheid heeft met een

minutieus met het hele

genot van een heerlijk driegangen-

zakenpartner. Hij wil hem uitko-

team het draaiboek voor

menu nemen we het hele

pen en zoekt een investeerder.

de reis naar New York en

programma door. Ik merk nu al

Ik run fCN met passie. Wij geven

Boston door. Ik mail alle

de vibe die er onder elkaar ont-

om te geven en delen graag.

sprekers en Marc de

staat. Na de lunch zetten we snel

Kuyper, telg en CEO van

alles online – van foto’s tot

Dutch Distillers de

lijsten en info.

Kuyper. Marc mailt direct Om 9 uur ontbijt met Ziyad Al Arfaj

terug dat hij voor ons gere-

uit Dubai. We bespreken de han-

geld heeft dat we na ons

delsmissie voor november dit jaar,

bezoek aan de consul met

zijn relaties die hij kan uitnodigen

hem doorgaan naar de

en wanneer we langs de ambassa-

beste cocktailbar in New

deur gaan in Abu Dhabi. Daarna

York!

Merlin Melles-Winkel is de oprichter, in 2011, van Founders Carbon Network (fCN), een organisatie van entrepreneurs en captains of industry met als doelstelling het delen van contacten, kennis, kansen en het persoonlijk verbinden van de leden in binnen- en buitenland. fCN heeft maximaal 500 leden, waardoor de intimiteit en exclusiviteit gewaarborgd blijft. Voor haar leden organiseert fCN met grote regelmaat netwerkevents en sinds 2012 handelsmissies, onder andere naar China en de Verenigde Staten. Inmiddels heeft fCN twee buitenlandse chapters (in China en Brazilië) en een 24/7 butler service, die het leven van de leden gemakkelijker en plezieriger beoogt te maken.

•

fonds•nl > 11

Martijn Rijven

Professionele beleggers worden door hun particuliere soortgenoten vaak gezien als wegbereiders als het gaat om nieuwe markten en nieuwe vermogensstrategieën. Maar niet alles wat de pensioenfondsen doen verdient navolging. Soms is hun drang naar rendement net iets te gevaarlijk voor risicobewuste beleggers.

is sprake van een sterke toename van de leenactiviteiten. Ook andere alternatieve beleggingsvormen laten een sterke groei zien. De instroom in private equity-beleggingen was in het eerste kwartaal van dit jaar zeer fors: met $ 116 miljard het op één na hoogste bedrag sinds het eerste

M

et het economisch her-

kwartaal van 2009. Achter al deze kapitaalstro-

stel in het Verenigd

men zitten sommige van de grootste en meest

Koninkrijk en de

conservatieve institutionele beleggers, zoals

Verenigde Staten na de

Deense en Noorse pensioenfondsen.

crisis, valt een toene-

Wat betekent dit allemaal? Op het eerste

mende belangstelling

gezicht is het een logische ontwikkeling.

waar te nemen voor de activiteiten van profes-

Banken moeten denken aan hun buffers en

sionele beleggers in het segment van de alter-

kunnen zich als gevolg van regelgeving niet

natieve beleggingen. Deze professionals

meer zo veel veroorloven op het gebied van

bestaan voor een belangrijk deel uit private

alternatieve beleggingen – wat de deur heeft

equity-beleggers, CLO managers en beheerders

geopend voor institutionele beleggers.

van hedge funds – partijen die niet zo lang gele-

De trend naar meer alternatieve beleggingen

den werden gezien als de zwakste schakels in

door institutionele beleggers is zeker niet zon-

het financiële systeem dat uiteindelijk de

der critici. De grote Warren Buffet, bijvoorbeeld,

financiële crash van 2006-2007 tot gevolg had.

omschrijft de gehele alternatieve sector als een

Afgezien van het gedrag van de banken, waren

‘fools game’ – een tak van sport waar jarenlang

het destijds de moves van hedge funds en pri-

onder de maat presterende pensioenfondsen

vate equity-beleggers die de meeste aandacht

niets hebben te zoeken. Buffet heeft een punt,

trokken.

maar het is duidelijk dat de rol die institutione-

Velen vragen zich af wat er sindsdien is veran-

le beleggers momenteel spelen in de financiële

derd. Opereren deze partijen thans echt anders

markten gunstig heeft uitgepakt voor talloze

en zijn er aanwijzingen dat ze zich confirmeren

centrale bankiers, ministers van financiën en

aan de veranderingen die toezichthouders (en

andere politici die zich in de afgelopen jaren

belastingbetalers) van ze verwachten?

hebben ingezet om hervormingen en structuur

Het economische herstel in het Verrenigd

aan te brengen in het moindiale financiële sys-

Koninkrijk en de Verenigde Staten heeft geleid

teem. Die mensen zullen zeker niet in de weg

tot een ware explosie in leenactiviteiten in de

gaan staan als van oudsher risicomijdende

voorbije twee jaar. In de Verenigde Staten is dat

beleggers zich willen meten in geavanceerde

met name zichtbaar in de zogeheten CLO

en niet van gevaar ontblote markten.

markt, waar vorig jaar een record werd geves-

12

•

tigd met $ 97 miljard aan uitgeleend geld voor

Gerald Frost is een ervaren financieel

179 transacties. Het vorige record werd geves-

en IT-consultant. Werkte onder meer bij

tigd in 2006, toen er $ 96 miljard werd wegge-

Bank of England, Norinchukin – een van

zet. De prognoses voor 2015 gaan uit van een

de grootste hedge funds ter wereld –

vergelijkbaar bedrag als in 2014. Ook in Europa

en de Japanse bank Daiwa.

Beursweerbericht Het beursweerbericht is een grafische weergave van het verwachte economische en beleggingsklimaat in de belangrijkste regio’s, samengesteld aan de hand van prognoses en analyses van verschillende vermogensbeheerders en banken. Illustratie Leendert Masselink

India – Felle zon Asoka Wöhrmann, chief investment officer bij Deutsche Asset & Wealth

onderzoek zelfs tegen de heer-

Groot-Brittannië – Opklaring

waar een meeval-

Management

sende trend ingaat. Voorlopig

Bill Street, head of investments for

ler. Zelf kijk ik bij

lijken de hervormingen die

EMEA bij State Street Global

voorkeur naar hoe

kan op de middellange tot lange ter-

premier Abe heeft ingezet te wer-

Advisors

de arbeidsmarkt zich ontwikkelt

mijn nog verder oplopen. De econo-

ken. Japanse bedrijven geven het

‘In tegenstelling tot bijna alle ver-

zonder daarin de cijfers van de zeer

mische groeivooruitzichten zijn

hervormingsprogramma

wachtingen heeft de conservatieve

volatiele bouw- en retailsector mee

goed, vooral ook met het oog op

Abenomics het voordeel van de

partij een zege behaald bij de parle-

te nemen. In dat geval zijn er 155.900

nieuwe renteverlagingen die door-

twijfel, en de indicatoren wijzen op

mentsverkiezingen. De markt rea-

banen bijgekomen na een groei van

gevoerd kunnen worden als de

een effect voor de reële economie.’

geerde zowel verrast als opgelucht,

78.500 in maart. Dat ligt allebei

‘De aandelenmarkt van India

aangezien deze uitslag op korte ter-

onder het gemiddelde van 166.000

slag meevalt. Er bestaat namelijk

China – Doorbrekende zon

mijn alle politieke onzekerheid weg-

banen dat tussen 2011 en 2013

een kans dat de grondstofprijzen

Victoria Mio, beheerder Robeco

neemt. De bedrijfsvriendelijke koers

gehaald werd.’

stijgen en de rente op peil moet blij-

Chinese Equities Fund

van het kabinet blijft naar verwach-

ven om te voorkomen dat de inflatie

‘De Chinese Centrale Bank heeft het

ting intact. Dat is goed nieuws voor

Brazilië – Regenwolkje waar de

oploopt. Op de lange termijn kan de

niveau van de reserve-vereisten

sectoren zoals huizenbouwers en

zon achter vandaan kruipt

Indiase economie profiteren van

verlaagd. Hierdoor kan de krediet-

nutsbedrijven, die het gevaar van

Edwin Gutierrez, head of emerging

verschillende hervormingen, zoals

verlening weer beter op gang

strengere regelgeving zien wegeb-

markets sovereign debt bij

de invoering van een langverwach-

komen zodat de economische groei

ben. Op de lange termijn kunnen

Aberdeen AM

te belasting op diensten en goede-

in het derde kwartaal kan versnel-

referendums over Schotse onafhan-

‘Brazilië heeft het economische lot

ren. Een laatste positieve factor voor

len. De kans is groot dat er in de loop

kelijkheid en lidmaatschap van de

in eigen hand. De economie is

beleggers is de kracht van de roepie.’

van dit jaar nog meer maatregelen

EU voor nieuwe onzekerheid zor-

behoorlijk gesloten, met een export-

volgen om de groei aan te jagen.

gen, maar voorlopig is Groot-

sector die slechts 15 procent van het

Japan – Doorbrekende zon

Door het samenvoegen van de ver-

Brittannië het toonbeeld van rust in

bbp vormt. De uitvoer van grond-

Henk-Jan Rikkerik, head of equity

schillende binnenlandse beurzen

de op geopolitiek vlak onrustige

stoffen naar China komt slechts op 2

research bij Fidelity Worldwide

ontstaat de tweede aandelenmarkt

wereld.’

procent uit. De toegenomen wel-

Investment

ter wereld, waardoor de aantrekke-

‘Uit de jaarlijkse Fidelity Worldwide

lijkheid van Chinese aandelen voor

Verenigde Staten –

danken aan de maatregelen die het

Investment Analyst Survey blijkt

buitenlandse beleggers toeneemt.

Lichte bewolking

land zelf genomen heeft. Als presi-

dat het vertrouwen van het Japanse

Het land wordt bovendien binnen-

Michael Bazdarich, econoom bij

dent Dilma Roesseff de juiste men-

bedrijfsleven harder is gestegen dan

kort opgenomen in de MSCI World

Western Asset (dochter van Legg

sen aan het roer plaatst, kan Brazilië

in alle andere regio’s ter wereld en

Index en dat was in het verleden

Mason AM)

ondanks de huidige problemen

dat het land de Verenigde Staten en

vaak het startpunt voor een langdu-

‘De werkgelegenheidscijfers over

opnieuw een mooie groeiperiode

Europa zelfs heeft ingehaald. Het is

rige koersstijging.’

april wijzen erop dat de groei van de

doormaken.’

gewasschade door de recente neer-

vaart is voor het overgrote deel te

heel interessant om te zien dat

Amerikaanse economie in het

Japan eruit springt als sterkste regio

tweede kwartaal niet versnelt. De

en op een aantal gebieden in het

banengroei van 213.000 was welis-

•

fonds•nl > 13

Ivar Roeleven & My Generation

‘met

pensioen is iets wat je ouders doen’

gaan

In deze aflevering praat Ivar Roeleven met Eva Leysen (24 jaar, studeert af aan de HKU audiovisuele media) en haar moeder Rita Horst (58 jaar, film- en televisieregisseur van onder andere De Daltons, Evelien en Moeder, ik wil bij de Revue.). Fotografie Kato Tan | Tekst Paul van Engen

beltje tien keer om te draaien kon hij daarna een tweede huis kopen. En een derde. Die huizen verhuurde hij vervolgens. Zo heeft hij een behoorlijk kapitaal opgebouwd. Hij zei ook altijd: investeren in vastgoed betaalt zich op lange termijn altijd terug. Zelf heb ik ook op redelijk jonge leeftijd mijn eerste huis gekocht.’ Eva: ‘En ik ben ook bezig met het kopen van een huis. Ik woon nu in een te dure huurkamer in Amsterdam. Dat is echt weggegooid geld. Dus ben ik op zoek naar een woning in Amsterdam. Opa zou vast trots op me zijn.’ Ivar: ‘Dat is wel bijzonder voor iemand van jouw leeftijd. Het mooie van een eigen huis is natuurlijk dat het tastbaar is en een heel concreet financieel doel.’

Ivar: ‘Hoe kijken jullie naar de wereld om je heen? Zijn er zaken die jullie opvallen aan onze samenleving?’ Rita: ‘De tijd van het onuitputtelijke is volgens mij voorbij. De bomen groeien niet langer tot in de hemel. Zeker

Eva: ‘Ja. Ik vind een eigen huis een stabiele basis voor de rest van je leven. Een plek waar je in alle opzichten veilig bent.’ Rita: ‘Ik zie jou niet snel ergens in vaste dienst gaan wer-

voor mensen die gewend zijn aan steeds maar méér is

ken, dus zo’n eigen huis is ook een financiële zeker-

dat moeilijk. Ik prijs me gelukkig dat ik ben opgevoed

heid voor later. Je wordt na je studie regieassistente,

met beide benen op de grond. Mijn ouders waren

maar je wilt uiteindelijk films gaan regisseren. Dan ben

spaarzaam. Toch nam mijn vader op zijn manier risi-

je feitelijk een eenmanszaak, net als ik altijd ben

co’s door al op jonge leeftijd een huis te kopen dat

geweest. Alleen heb ik door de jaren heen nooit iets

eigenlijk boven zijn macht lag. Maar door ieder dub-

aan pensioenopbouw gedaan, afgezien van wat woekerpolissen. Ik zie wel waar het schip strandt. Mijn huis is mijn pensioen. Eva heeft het voordeel dat ze op jonge leeftijd kan beginnen met pensioenopbouw. Je

Welke rol speelt geld in het leven van financiële consumenten? Wat zijn hun doelen – en hoe denken ze die te bereiken? En in

in te leggen om tot een mooi eindbedrag te komen.’ Eva: ‘Ik weet dat pensioen iets is waar ik eigenlijk over

hoeverre verschilt de kijk op geld van jonge

zou moeten nadenken, maar het is zo ver van mijn

mensen met die van hun ouders of

bed.’

grootouders? Ivar Roeleven, directeur

14

hebt zoveel jaren de tijd dat je nu relatief weinig hoeft

Rita: ‘Met pensioen gaan is iets wat je ouders doen, maar

beleggingsfondsen Europa bij NN Investment

zelf sta je daar nooit bij stil. Tot je ineens denkt: hee,

Partners, gaat op zoek naar antwoorden.

over een jaar of tien ga ik ook met pensioen.’

fonds•nl > 15

ivar roeleven & my generation

‘Mijn studiefinanciering houdt op en dat geldt ook voor mijn bijbaan, want ik ga nu de echte wereld in’

Ivar: ‘Hebben jullie een beeld van je financiële toekomst?’ Rita: ‘Dan is nu het moment aangebroken waarop ik

kwaad. Dus als ze het hebben over de noodzaak om te beleggen gaat dat mijn ene oor in en het andere weer uit.’

onder de tafel verdwijn.’ Eva: ‘Ik heb een omslagpunt bereikt. Mijn studiefi-

Ivar: ‘Dat snap ik, maar los van het imagoprobleem

nanciering houdt op en dat geldt ook voor mijn

van een deel van de financiële sector hebben we

bijbaan, want ik ga nu de echte wereld in. Een paar

als burgers te maken met een realiteit die daar

maanden heb ik me wel zorgen gemaakt, maar ik

deels los van staat: een terugtredende overheid

weet nu dat ik na mijn afstuderen vijf maanden

waardoor we financieel zelfredzamer moeten

werk heb en daarna waarschijnlijk ook weer. Dat zorgt voor rust. En verder is natuurlijk de aan-

worden.’ Rita: ‘Ik werk sinds mijn 25ste als freelancer en door

schaf van mijn eerste huis belangrijk. Dat is toch

de verhoging van de penisoengerechtigde leeftijd

wel een droom.’

zal ik langer door moeten werken. Zo simpel is

Rita: ‘Ik heb Eva altijd opgevoed vanuit de gedachte dat ze wellicht met minder welvaart genoegen zou moeten nemen. Haar leeftijdgenoten kregen

het. Een vetpot gaat in het in ieder geval niet worden.’ Eva: ‘Ik heb het idee dat het op sommige terreinen

als kind alles: van spelcomputers tot een eigen

aan het doorslaan is, met die zelfredzaamheid.

televisie. Ik heb haar geleerd dat niets vanzelf-

Neem de bezuinigingen in de zorg. Ik heb mee-

sprekend is. Vriendinnetjes konden bij hun

gemaakt dat je vijf keer langs je huisarts wordt

ouders geld lenen, maar van mij moest ze sparen

gestuurd voordat je bij een specialist terechtkomt.

als ze iets graag wilde hebben.’

Wat heeft dat met bezuinigen en efficiency te

Eva: ‘Als kind vond ik dat wel gemeen, maar nu besef

maken? Ik ga ervan uit dat ze op een gegeven

ik dat het waardevolle lessen zijn geweest. Ik

moment inzien dat dit niet werkt en dat ze het

kreeg zoveel euro aan zakgeld en daar moest ik

terugdraaien.’

het mee doen. En als ik méér wilde, moest ik er

Rita: ‘Wat ik het meeste mis in het verhaal van de

zelf iets op verzinnen. Vandaar dat ik sinds mijn

terugtredende overheid is wat wij als burgers daar-

vijftiende bijbaantjes heb gehad.’

van vinden. Er wordt geen serieus gesprek gevoerd met zijn allen over wat we nu eigenlijk willen en hoe

Ivar: ‘De kans is groot dat we in de toekomst steeds

we vinden dat onze samenleving eruit zou moeten

meer zelf moeten gaan regelen op financieel

zien. Wat we belangrijk vinden en waardevol. Bij de

gebied. Niet alleen pensioen, maar ook zorg. Als

laatste verkiezingen heb ik voor het eerst niet

industrie proberen we dat duidelijk te maken aan

gestemd omdat ik het niet meer weet. Iedereen ver-

mensen, dat het bijvoorbeeld slim is om maande-

koopt dezelfde marketingslogans zonder betekenis.

lijks vijf tientjes opzij te zetten zodat je vermogen

Het wordt tijd dat degenen die beleid maken in dit

opbouwt voor later. Maar op de een of andere

land de rest van de mensen eens serieus gaat

manier blijft het een moeilijk verhaal.’

nemen. En dat ze eerlijk en transparant zijn over

Eva: ‘Beleggen is voor mij iets abstracts. Ik denk daarbij aan Wall Street en rijke mannen. Ik heb er nooit

hun plannen.’ Eva: ‘Het gebrek aan transparantie is iets wat mijn

zo over nagedacht, misschien ook omdat nie-

generatie ook wel bezighoudt, al kan ik het niet

mand in mijn omgeving het er over heeft. Er hangt

generaliseren. Een deel van mijn vriendenkring is

een mystiek omheen die niet direct uitnodigt om

vooral druk met hun studie omdat ze daarna bij

ermee te beginnen.’

Shell willen gaan werken. Ze zijn heel erg gericht

Rita: ‘Wat voor mij een grote rol speelt is dat banken

op carrière en geld. Maar een ander deel is precies

en verzekeraars alle krediet hebben verspeeld. Ze

het tegenovergestelde. Die zijn bezig met filosofie

hebben nooit sorry gezegd over wat er is gebeurd

en psychologie en denken na over hoe ze dingen

en hebben ook nooit duidelijk gemaakt wat ze

in de samenleving kunnen veranderen. Dat zien

van de crisis hebben geleerd. Dat maakt mij

ze echt als hun levensdoel.’

•

16

VAN10

U staat als klant centraal (Dat is onze tweede natuur)

De Vanguard Group Inc. bracht in 1976 het eerste indexfonds op de markt en is thans één van de grootste vermogensbeheerders voor particuliere en institutionele beleggers ter wereld. We hebben de afgelopen 35 jaar een degelijke reputatie als expert in indexfondsen opgebouwd. Waarom neemt u de proef niet op de som? Informeer eens wat onze indexexpertise voor u kan betekenen. vanguard.nl 020 - 575 2580

Experience the Vanguard difference.

Deze advertentie is uitsluitend bedoeld voor professionele beleggers en is ongeschikt voor particuliere beleggers om hun beleggingsbeslissingen op te baseren. De waarde van beleggingen en van de inkomsten daaruit kan zowel dalen als stijgen en het is mogelijk dat beleggers minder dan hun inleg terugkrijgen. Uitgegeven door Vanguard Asset Management, Limited, dat in het VK is goedgekeurd door de Financial Conduct Authority en onder haar toezicht valt. © 2014 Vanguard Asset Management, Limited.

VAN10750 340 235 INSTITUTE DUTCH EXHIB MAG AD i dd 1

03/06/2015 17 29

DE MARKT VOOR ETF’S

DYNAMIEK! Tekst Paul van Engen | Fotografie Ruud Binnekamp

Het begon in 1993 met één indextracker, inmiddels kunnen beleggers kiezen uit meer dan 2.000 zogeheten Exchange Traded Funds – indexvolgers die vooral na de financiële crisis een grote vlucht hebben genomen. Met drie belangrijke spelers op de ETF-markt bespreekt Fonds.nl de actuele ontwikkelingen.

Martijn Rozemuller

18

etf-Feature

Kirst Kuipers

Koen Hoogenhout

fonds•nl > 19

‘Het grote pluspunt van EFT's is dat er heel veel zijn. Het nadeel is dat er te veel zijn’

Martijn Rozemuller is managing director en oprichter – in 2009 – van Think ETF’s, de eerste Nederlandse aanbieder van ETF’s. Think ETF’s is inmiddels een 60 procent dochter van BinckBank.

ONTWIKKELINGEN IN NEDERLAND Kuipers: ‘Door een aantal ontwikkelingen die in andere Europese

Kuipers: ‘Veel partijen bevinden zich nog in de leerfase, dus educatie is inderdaad belangrijk. Beleggers komen er steeds meer achter dat de voordelen van ETF’s verder gaan dan lage kosten. De spreiding en diversiteit die je in portefeuilles kunt aanbrengen

landen nog niet spelen hebben ETF’s in Nederland een behoorlij-

met ETF’s is vele malen groter dan wat je met individuele titels

ke vlucht genomen. Er is veel verschillende regelgeving in Europa.

kunt doen.’

Zo is Nederland een van de eerste landen geweest die de retroces-

Hoogenhout: ‘Toch blijft het kostenaspect cruciaal. Beleggen is een

sies hebben afgeschaft waardoor banken op zoek zijn gegaan naar

zero sum game. Het kan niet zo zijn dat alle beleggers een boven-

goedkopere bouwstenen voor de portefeuilles van klanten.’

gemiddeld rendement halen. Het marktrendement wordt onder

Hoogenhout: ‘Ook in andere opzichten loopt Nederland voorop.

beleggers verdeeld. Degenen met de laagste kosten houden op

De professionaliteit van partijen die indexproducten hebben

de lange termijn het meeste over. Vanguard is al sinds 1975 actief

omarmd, zowel pensioenfondsen als banken, is groot.’

als indexbelegger en sindsdien hebben we ons er altijd voor

Kuipers: ‘Volgens het CBS is het aantal beleggende huishoudens in

ingezet om de kosten verder omlaag te brengen. Daarnaast is een

Nederland weer aan het stijgen. We zien dan ook veel nieuw geld

goed gespreide portefeuille op basis van een degelijk financieel

naar indexing gaan, zowel van institutionele beleggers als parti-

plan natuurlijk van het grootste belang.’

culieren. Met name pensioenfondsen zien ETF’s steeds vaker als onderdeel van hun kernportefeuille: onderzoek leert dat ze ETF’s gemiddeld negentwintig maanden in portefeuille houden.’ Rozemuller: ‘Wij richten ons vooral op particuliere beleggers en daar zien we een toenemende belangstelling voor fixed income: obligaties en vastrentend. Ik ben daar blij mee, want de gemiddelde belegger richt zich te veel op aandelen. De beweging naar fixed income is dus goed voor de bouw van evenwichtiger portefeuilles.’ Kuipers: ‘In onze dagelijkse praktijk leveren bijna al onze klantcontacten vervolgvragen op. Vergeet niet dat de ETF-markt nog relatief jong is. Als je het totaal wat er nu wereldwijd in ETF’s zit afzet tegen de omvang van beleggingsfondsen, kom je op pakweg 3 procent uit. Dat is nog weinig, maar we zien een enorme dynamiek. De inflows zijn goed. De uitdaging voor actieve fondsbeheerders om het beter te doen dan hun benchmark wordt steeds groter, het kostenbewustzijn onder beleggers neemt toe en ook de regelgeving speelt een rol.’

20

Rozemuller: ‘Wij zien echt geld verschuiven van actief beheer naar

Koe

passief. In Nederland zien we dat particuliere beleggers steeds

bij V

meer interesse in ETF’s tonen. Ze raken steeds beter geïnfor-

van

meerd en zetten stappen. Al vind ik dat er meer aandacht voor

Stat

educatie moet zijn.’

inde

etf-Feature

Kirst Kuipers is managing director van iShares, veruit de grootste aanbieder van ETF’s wereldwijd. Kuipers is verantwoordelijk voor de activiteiten in de Benelux. iShares is onderdeel van BlackRock.

‘De realiteit is dat in de meeste gevallen EFT's beter presteren dan de onderliggende waarden’ TRENDS

AANBOD EN INNOVATIE

Kuipers: ‘Bij ons is momenteel fixed income een van de grote moto-

Rozemuller: ‘Het grote pluspunt van ETF’s is dat er heel veel zijn, het

ren. Dat die ETF’s populair zijn is begrijpelijk: door hun liquiditeit

nadeel is dat er te veel zijn. In de Verenigde Staten zit meer beheerd

zijn fixed income ETF’s superieur aan de onderliggende waar-

vermogen in minder ETF’s dan in Europa. De efficiency in Europa

den. Zeker in perioden van stress op de financiële markten is de

zou een stuk kunnen verbeteren: vijftig verschillende ETF’s op de

liquiditeit van ETF’s een groot voordeel. Als iedereen alles verkoopt gaan ook ETF’s omlaag. Maar de realiteit is dat in de meeste gevallen ETF’s beter presteren dan de onderliggende waarden.’ Rozemuller: ‘Ik denk dat stilaan het onderscheid gaat vervagen

Euro Stoxx 50 Index is misschien een beetje veel van het goede.’ Hoogenhout: ‘Je zult in Europa altijd meer ETF-aanbieders en producten houden dan in de Verenigde Staten. Dat is nou eenmaal het gevolg van een gefragmenteerde markt met meerdere mun-

tussen passieve aanbieders en actieve huizen. Die laatste groep

ten en voor elke jurisdictie een andere toezichthouder en juridi-

ziet natuurlijk ook wat er nu gebeurt. En ze weten dat het ver-

sche en fiscale omgeving.’

slaan van de markt heel moeilijk is en met zijn allen de markt ver-

Kuipers: ‘Een van onze grote voordelen als iShares is schaalgrootte.

slaan onmogelijk is. Er zal een versobering komen in wat actieve

iShares heeft nu ruim $ 1.000 miljard in haar ETF’s zitten. Hoe

partijen beleggers aanbieden en beloven. De verhoudingen

hoger het beheerd vermogen binnen een ETF, hoe groter de

komen anders te liggen.’

liquiditeit. Daardoor kunnen de kosten laag worden gehouden

Hoogenhout: ‘Er zal altijd een plek blijven voor actieve beheer-

en kunnen we investeren in innovatie.’

ders, maar actief tegen hoge kosten gaat het absoluut afleggen

Hoogenhout: ‘De ETF is al behoorlijk ingeburgerd, maar feitelijk is

tegen actief tegen lage kosten. Het is begrijpelijk dat veel beleg-

het als fenomeen nog steeds een innovatie. Het is het meest

gers teleurgesteld zijn geraakt in actief beheer, vooral in de

democratische en toegankelijke beleggingsvehikel dat er is,

afgelopen periode. Wat niet wil zeggen dat goed actief beheer

tegen lage kosten. Maar je ziet dat de enorme groei de innovatie

tegen lage kosten geen toekomst zou hebben.’

én het aanbod aanjaagt. Vaak is dit goed, maar soms is het aan-

Kuipers: ‘Klanten zoeken steeds meer precisie-exposure. Denk

bod wel erg ver verwijderd van de oorspronkelijke kracht van

aan vormen van vastgoed, vastrentende waarden met een bepaalde looptijd of specifieke markten of regio’s. Het is vaak

het product: eenvoud en diversificatie tegen lage kosten.’ Rozemuller: ‘Op innovatief gebied is het grootste verschil met een

moeilijk om in zulke gevallen rechtstreeks de juiste oplossing te

paar jaar geleden dat de discussie over fysieke versus syntheti-

vinden, dus bieden wij goedkope en gespreide toegang door

sche replica van indices helemaal naar de achtergrond is verdwe-

middel van speciale ETF’s. Daar zit heel veel toegevoegde

nen. Bijna alle ETF’s zijn nu fysiek. Het voordeel van synthetisch

waarde in.’

lag vooral bij de aanbieder. Onder druk van klanten en de toezichthouder is dat nadrukkelijk verschoven en dat is een goede zaak. De introductie van het soort nieuwe toepassingen waar Koen aan refereerde zorgt voor meer variatie en dat wekt aanbod op.’

Koen Hoogenhout is senior sales executive

Kuipers: ‘We staan op de ETF-markt aan het begin van een groei die

bij Vanguard, groot geworden met het beheren

vele jaren doorgaat. Daarmee plaats je innovatie ook wel enigs-

van indexfondsen en ETF's in de Verenigde

zins in perspectief. Producten waar geen behoefte aan bestaat

Staten. Sinds enkele jaren biedt Vanguard naast

zullen verdwijnen en dat geldt ook voor bepaalde aanbieders.’

indexfondsen ook ETF’s aan in Europa.

Rozemuller: ‘Dat is een natuurlijke selectie.’

•

fonds•nl > 21

etf-Feature De

ies

46 %

et

rit

2,8 %

iSh

ctu

ar es

tre

Se

rig Ove % 7,7

at eS

,6% k1 an

ET F

B ka

St

2,9 % uar d3 ,3%

Sourc e Hold ings 3,5 %

Grootste spelers Europese ETF markt

Amundi 4,1%

5,6%

Marktaandeel 2015

L So yxo cG r/ 10 en ,8%

UBS

Deutsche A & Manageme W nt 11,7%

Van g

503

305 167 71

118

104

2002

2003

115

6 2000 2001

2004 2005 2006 2007

ZELF BELEGGEN IN EXCHANGE TRADED PRODUCTS

ZOEK DE VERSCH Beleggers in Europa hebben de keuze uit meer dan 2.200 beleggingsproducten die gerelateerd zijn aan indices. Alleen door eerst de verschillende eigenschappen van een product goed in kaart te brengen, kan de best passende oplossing worden gevonden. Tekst Michiel Pekelharing | Infographics Kay Coenen

E

xchange Traded Products - afgekort tot ETP’s – is de verzamelnaam voor alle indexvolgende producten die op de beurs verhandeld worden. Het bekendste voorbeeld zijn Exchange Traded Funds (ETF’s), maar er zijn onder meer ook

Exhange Traded Currencies, Commodities en Notes. In 2000 werden er slechts 6 ETP’s verhandeld, maar tegenwoordig zijn dat er 2.288, volgens het door BlackRock samengestelde ETP-Landscape. Dat zijn er ruim 500 meer dan in de Verenigde Staten, waar deze producten al eerder een doorbraak beleefden en waar het belegd vermogen in ETP’s ruim vier keer hoger ligt dan in Europa. Aan de hand van de volgende stappen kunnen beleggers hun weg vinden in het enorm brede Europese ETP-aanbod.

22

ETF’S IN DE PRAKTIJK 2500

De klant wil het! (En zo niet, dan is hij er op zijn minst klaar voor)

2288 2257 2167 2105 2000

1893

1593 1500

1108 1000

854

Sander Luyendijk

Groei ETP's in Europa

Senior private banker Theodoor Gillissen 500

‘Bij Theodoor Gillissen was ik een aantal jaar geleden een van de eersten die in kaart bracht wat de mogelijkheden waren van de relatief onbekende beleggingsproducten die ETF’s toen nog waren. In die beginfase lag de nadruk heel sterk op educatie. Met name in de periode na de kredietcrisis wilden klanten heel goed weten welke risico’s er aan dit nieuwe product kleefden. Bij fysieke ETF’s is dat heel goed uit te leg-

0

2008 2009 2010

2011

2012

2013

2014

2015-apr.

gen. Dat is een belangrijke reden waarom we de voorkeur geven aan dit soort producten boven de synthetische variant. Inmiddels hebben zowel wij als veel van onze klanten behoorlijk wat ervaring op kunnen

S

doen met ETF’s. Het komt zelfs al regelmatig voor dat we in gesprek zijn over de kansen in een bepaalde regio of sector, waarbij de klant zelf al vraagt of daarvoor ook een ETF beschikbaar is.’

CHILLEN

Lage kosten en snel schakelen ‘Klanten hebben de mogelijkheid om hun vermogen in beheer te geven of om op basis van een adviesrelatie samen een portefeuille samen te stellen. In beide gevallen worden ETF’s vaak gebruikt voor

De wijze waarop een ETP de index volgt kan veel zeggen

het aanbrengen van een tactische over- of onderweging. Een goed

over een product. Er zijn twee hoofdstromingen. Bij fysieke

voorbeeld is de periode na de eerste vier maanden van het jaar, waar-

replicatie wordt een mandje aandelen gekocht dat groten-

in de beurzen zo snel gestegen waren dat veel klanten met een deel

deels of volledig identiek is aan de samenstelling van de

van het vermogen de zijlijn op wilden zoeken. Via ETF’s kan dan

index. Die stukken worden aangehouden door een custodi-

razendsnel een portefeuille worden bijgesteld. Bij beleggingsfondsen

an, zodat beleggers nooit geraakt kunnen worden als de ver-

duurt het altijd een dag voordat de transactie wordt doorgevoerd.

mogensbeheerder in de problemen komt. Er worden uiter-

Daarnaast zijn de lage kosten voor ons een heel belangrijk argument

aard wel transactiekosten gemaakt en omdat de timing van

om voor ETF’s te kiezen. We hebben een selectie van dertig tot veertig

aan- en verkopen soms iets afwijkt van de momenten waar-

ETF’s waarin we vaak positie kiezen of die we aan onze klanten aanra-

op een herweging van de index plaatsvindt, kan het rende-

den. In de meeste gevallen hebben we echter toch een voorkeur voor

ment afwijken van de onderliggende waarde.

actief beheerde fondsen. Dat geldt bijvoorbeeld op de markt voor high

Die tracking error ligt gebruikelijk een stuk lager bij ETP’s die

yield-obligaties, die niet altijd zo efficiënt is als andere markten. Ook

gebruikmaken van synthetische replicatie. In dat geval

bij dividendoplossingen gaat de voorkeur regelmatig uit naar beleg-

wordt het koersverloop via derivaten nagebootst. Het

gingsfondsen omdat klanten zo de zekerheid hebben dat ze ook daad-

belangrijkste nadeel is dat beleggers hierbij tegenpartij—

>

werkelijk dividendinkomsten ontvangen.’

fonds•nl > 23

ETF’S IN DE PRAKTIJK

> risico lopen. In de praktijk wordt het mandje met activa dat het onderpand vormt vaak op dagbasis bijgesteld en de waarde ligt meestal hoger dan de intrinsieke waarde van de ETP. Veel Nederlandse vermogensbeheerders geven duidelijk de voorkeur aan de iets veiligere fysieke variant. In sommige gevallen – bijvoorbeeld bij bederfelijke grondstoffen – is alleen synthetische replicatie mogelijk. Ten slotte zijn er geoptimaliseerde ETF’s. Hierbij wordt slechts een deel van de aandelen, obligaties of andere beleggingen aangekocht. Activa met een (zeer) lage weging in de index worden niet opgenomen of het koersverloop daarvan wordt op een andere wijze nagebootst. Deze methode wordt vaak gebruikt bij indices die opgebouwd zijn uit honderden of zelfs meer dan duizend posities. In dit geval zouden de transactiekosten bij fysieke replicatie hoog kunnen oplopen.

Marc Boom

KOSTEN EN TRACKING ERROR

Senior adviseur beleggen ING Private Banking

De lage kosten worden vaak als het belangrijkste voordeel

(Amsterdam en Kennemerland)

genoemd van ETP’s. Binnen het segment passieve producten zijn er ook flinke verschillen in het niveau van de lopende kos-

‘Twintig jaar geleden ben ik aan de slag gegaan bij ING. Aanvankelijk

ten. Met name bij ETP’s op populaire indices zoals de MSCI

was ik actief bij de handel in valuta’s en aandelen en na verschillende

World AC Index of de EuroStoxx 50 tekent zich de laatste jaren

functiewisselingen groeide ik door naar mijn huidige rol als senior

een flinke prijzenslag af, terwijl de lopende kosten van indices

adviseur beleggen. Het mooie van die ontwikkeling is dat ik zowel

met een meer alternatieve samenstelling – die bijvoorbeeld zijn

met institutionele klanten als met consumenten heb mogen werken.

gebaseerd op smart beta-factoren – nog een stuk hoger liggen.

De eerste groep bestaat uit professionele partijen die precies weten

Het kostenniveau moet echter altijd in het perspectief worden

wat ze willen en hoe financiële markten in elkaar steken. De ervaring

gezien van de tracking error. Het kan immers niet de bedoeling

die ik in die fase van mijn loopbaan heb opgedaan, komt nu goed van

zijn dat er een paar (fracties van) procentpunten wordt

pas bij het bijstaan van private banking-relaties. Dat zijn bijvoorbeeld

bespaard op de kosten, terwijl het prijsverloop van de ETP ster-

vaak ondernemers die binnen hun vakgebied van alle ontwikkelin-

ker afwijkt van dat van de onderliggende waarde dan vergelijk-

gen op de hoogte zijn, maar die bij het beleggen van hun vermogen

bare producten. Ten slotte moet een belegger ook de spread in

buiten hun comfortzone terechtkomen. Door een gebrek aan erva-

de gaten houden. Het verschil tussen de bied- en laatprijs gaat

ring komt het niet vaak voor dat deze klanten uit zichzelf vragen of er

ten koste van het rendement.

in ETF’s belegd kan worden. De laatste jaren heb ik vaak uitgelegd wat dit soort producten zijn en bovendien lezen mensen natuurlijk wel

ETF OF INDEXFONDS

het nieuws hierover in kranten en op internet, zodat de kennis

ETF’s en indexfondsen proberen het koersverloop van een

gestaag toeneemt.’

bepaalde index zo goed mogelijk te kopiëren. Dat verklaart waarom beide producten regelmatig in één adem genoemd

Fysiek verdient de voorkeur

worden – of zelfs door elkaar worden gebruikt. Een heel belang-

Vorig jaar heeft ING een speciale beheeroplossing geïntroduceerd

rijk verschil is dat ETF’s continu verhandeld kan worden binnen

waarbij de assetallocatie wordt bepaald door ons investment office en

de gebruikelijke openingsuren van de beurs, terwijl de opdrach-

waarbij de portefeuille vervolgens volledig met indexfondsen wordt

ten voor indexfondsen eenmaal per dag worden verzameld. De

ingevuld. Aanvankelijk kende deze oplossing een hoge instroom, wat

volgende handelsdag worden die opdrachten tegen intrinsieke

aangeeft dat er duidelijk in een behoefte wordt voorzien. ING kiest ove-

waarde doorgevoerd.

rigens alleen voor fysieke replicatie. Hierdoor vallen verschillende

24

beleggingscategorieën waarbinnen geen fysieke ETF’s beschikbaar

DIVIDENDLEKKAGE

zijn, zoals high yield-obligaties, bij voorbaat al af. Bij onze andere

Met een rente die maar net boven het nulpunt staat zijn

beheerproposities wordt bij de strategische invulling van de portefeuil-

dividendinkomsten belangrijker voor beleggers dan ooit. Een

le alleen voor indexfondsen gekozen als er in een bepaald segment

deel van die dividendinkomsten komt echter terecht bij de

geen geschikte actieve fondsen beschikbaar zijn. Daarnaast gebruiken

belastingdienst. Hoe groot dat deel is, wordt voor een flink deel

we passieve beleggingsproducten voor het invullen van de tactische

bepaald door het vestigingsland van de ETP-aanbieder.

visie. Als we bijvoorbeeld tijdelijk winst willen nemen na een flinke

Nederlandse partijen hebben fiscaal een streepje voor, aange-

koersstijging, gebeurt dat via indexfondsen. Momenteel vormen die

zien beleggers in de producten van deze partijen de in het bui-

circa 13 procent van de totale beleggingsportefeuille, maar dat percen-

tenland ingehouden dividendbelasting kunnen terugvorderen.

tage schommelt uiteraard door de tijd.’

Dit verklaart waarom ABN Amro nog geen jaar na het opdoeken

ETF’S IN DE PRAKTIJK Meest g

eno

em

de

v oo

rd

ele

Beheerd vermogen Europese ETP's

nE

600

TF's

400

200

0 07

Lag

09

11

13

15 -apr.

% % % 39 8 e b e h e e r k o s t e n 4 2d i n g n t 3 e rei Brede sp endem R

Stefan Sas Beleggingsadviseur Rabobank Amsterdam ‘Er zijn klanten die zelf het onderwerp ETF’s aansnijden, bijvoorbeeld omdat ze hebben gehoord of gelezen over de lagere kosten, maar over het algemeen zijn wij als adviseurs toch degenen die hen wijzen op de mogelijkheden van trackers. Kosten zijn daarbij één aspect, maar ook het gegeven dat actief beheer het niet structureel beter doet dan passief beleggen. Natuurlijk zijn er nog steeds situaties en markten waarin we eerder kiezen voor een actieve oplossing. Denk aan een themafonds: als je daarmee iets wilt doen kan de kennis en expertise van een actieve fondsmanager het verschil maken. Een ander voorbeeld is een klant die wil beleggen in opkomende markten met een conservatieve beleggingsdoelstelling en behoefte aan kasstromen. Met zo’n vraagstuk kom je sneller uit bij een actieve beleggingsoplossing.’

van de eigen ETF-range door de Amerikaanse vermogensbeheerder Northern Trust een drietal nieuwe ETF’s laat ont-

Core-satellite principe

wikkelen met Nederland als vestigingsland.

‘De wensen en doelstellingen van onze klanten staan altijd centraal in onze aanpak. Wij informeren onze klanten vooraf over de verschil-

AANDELENUITLEEN

len tussen actief en passief beleggen. Het spreekt voor zich dat dit

Een belangrijke reden waarom ETF-aanbieders de lopende kos-

onderwerp ook in de evaluaties weer terugkomt. Bij de invulling van

ten zo laag kunnen houden is omdat ze een alternatieve inkom-

de portefeuilles speelt core een prominente rol. Dit geldt voor zowel

stenbron hebben in de vorm van aandelenuitleen. De vergoe-

aandelen als obligaties. De ETF’s die wij aanbieden zijn allemaal vol-

ding die ze hiervoor ontvangen, wordt meestal voor het grootste

ledig fysiek nagebouwde trackers. We willen zo min mogelijk tegen-

deel in eigen zak gestoken. In het jaarverslag kan gevonden wor-

partijrisico lopen. Daarnaast proberen wij outperformance te realise-

den hoe een partij omspringt met aandelenuitleen en eventu-

ren door ook te beleggen in actieve fondsen. Op dit moment beleggen

eel ook welk percentage van de inkomsten naar de ETF-

wij bijvoorbeeld binnen de regio emerging markets een deel in de

beleggers stroomt.

frontiermarket en zetten wij bij obligaties actief accenten in high

Met name bij ETF’s die smallcap-indices volgen kunnen de

yield en emerging market debt. Een aantal aspecten speelt een rol bij

inkomsten uit securities lending helpen om de kosten flink te ver-

de keuze tussen een passieve en actieve beleggingsoplossing. Kosten

lagen. De vergoeding voor het uitlenen van dit soort aandelen is

zijn uiteraard belangrijk, maar ook spreiding en de hoge mate van

door de lagere liquiditeit relatief groot. Hierdoor slagen sommige

transparantie ten aanzien van de samenstelling van de portefeuille.

ETF’s erin om zelfs na kosten een rendement te halen dat hoger

Portefeuilles bouwen wij altijd op via het core-satellite principe.

ligt dan dat van de index die ze volgen.

Gelukkig hebben wij bij de Rabobank al lange tijd een positieve visie

Beleggers moeten echter in het achterhoofd houden dat er

op de asset-categorie aandelen. Om invulling te geven aan deze

bij de uitleen van aandelen net als bij synthetische ETF’s het

tactische ‘overweging’ gebruiken wij zowel actieve als passieve

(kleine) gevaar bestaat dat een tegenpartij in de problemen

instrumenten. Op dit moment adviseren wij om de portefeuille

komt en niet aan de verplichtingen kan voldoen.

55 procent actief en 45 procent passief in te richten.’

•

fonds•nl > 25

etf-Feature

ACTIEF VERSUS PASSIEF

SPRINGLEVEND Het proberen te verslaan van een index lijkt het af te gaan leggen tegen het volgen ervan. Actieve fondsbeheerders zitten echter niet stil. Tekst Michiel Pekelharing

cijfers. De posities worden immers alleen maar aangepast bij een herweging van de index. Naarmate indexproducten een groter gedeelte van de markt vormen, ontstaan dus betere kansen voor actieve partijen om oplossingen te bieden die beter aansluiten bij de behoeften van eindklanten dan via passief beleggen mogelijk is. Daarbij moet niet alleen gedacht worden aan producten die een hoger rendement behalen dan een index, maar ook aan producten met een relatief lage of juist hoge volatiliteit of een rendement dat goeddeels los-

I

n de Verenigde Staten was eind vorig jaar 32,6 procent

staat van de ontwikkelingen op aandelen- of obligatiemarkten

van het belegd vermogen van aandelen- en obligatie-

(absolute return).

fondsen geïnvesteerd in ETF’s en soortgelijke oplossingen, terwijl dat eind 2007 nog 19,2 procent was. Volgens

De index verslaan

fondsenbeoordelaar Morningstar ging vorig jaar 99 pro-

Veel grote banken en vermogensbeheerders zijn overtuigd van de

cent van de netto-instroom in dit segment naar passieve

voordelen van actieve beleggingsfondsen. Dat betekent niet dat ze

producten. In Europa is het marktaandeel van ETF’s beduidend

denken dat het doorsneefonds de index voorblijft, maar juist dat

lager, maar ook hier tekent zich hetzelfde patroon af.

via een zorgvuldige analyse de goede fondsen gevonden kunnen

De opmars van ETF’s en andere passieve producten gaat ten koste

worden die consequent beter presteren dan hun graadmeter. Om

van de positive van actieve beleggingsfondsen. John Bogle, die

ondanks hogere kosten een index voor te blijven, is het een voor-

veertig jaar geleden indexbeleggen introduceerde, voorspelde

waarde om een portefeuille te hebben die flink afwijkt van de

onlangs in een interview met nieuwsdienst Bloomberg dat er op

samenstelling van de index.

termijn helemaal geen actieve fondsen meer zullen overblijven.

De publicaties van wetenschappers Martijn Cremers en Antti

Die voorspelling gaat echter niet uitkomen. Zonder actieve beleg-

Petajisto over hun in 2006 geïntroduceerde maatstaf Active Share

gers is er namelijk geen goede marktwerking. Als iedereen in

– die meet hoe groot het verschil is tussen de portefeuille van een

indexfondsen zou zitten, zou er geen enkele koersreactie komen

fonds en de index – hebben veel aandacht getrokken. Veel minder

na een winstwaarschuwing of juist de publicatie van heel goede

aandacht is er voor de minstens even interessante uitkomst van

Martine Snoek Hoofd Product Development bij Robeco, over actief en passief Vormt de groei van het in ETF’s

naar zowel oplossingen die

belegde vermogen aanleiding om

dichtbij de index blijven als oplos-

veranderingen door te voeren

singen die juist zonder bench-

binnen de organisatie?

mark beleggen.’

‘We streven ernaar onze organisa-

26

tie continu in lijn te houden met

Lage kosten zijn een veelgehoord

ontwikkelingen in de markt, zoals

argument om in ETF’s te beleg-

de opkomst van passief beleggen.

gen. Valt er iets van te merken dat

Dit betekent echter niet dat we

het afschaffen van de distributie-

passief beleggen zijn gaan aan-

vergoedingen geleid heeft tot een

bieden in de vorm van replicering

meer egaal speelveld?

van market cap weighted indices.

‘De afschaffing van de distri-

We streven juist in alle gevallen

butievergoedingen in de mana-

naar toegevoegde waarde door

gement fee van fondsen zorgt

actieve afwijking hiervan.

inderdaad per definitie voor

We zien een toenemende vraag

betere kostenvergelijkingen

D

het onderzoek van Randolph Cohen, Christopher Polk en Bernhard Silli. Hun stelling is dat de gemiddelde fondsbeheerder een beperkt aantal heel goede aandelen weet te selecteren, maar dat die voorsprong door de rest van de portefeuille verwatert of zelfs verdwijnt. Afhankelijk van de benchmark ligt het rendement van die meest veelbelovende aandelen 4 tot 10 procentpunten per jaar boven het marktgemiddelde. De oplossing om het rendement van actief beheerde fondsen te verbeteren ligt dan ook voor de hand: krimp de portefeuilles behoorlijk in. Cohen, Polk en Silli merken daarbij op dat volgens de modern portefeuiletheorie een selectie van twintig tot vijftig aandelen voldoende is om de niet-systematische risico’s uit te sluiten.

Slinkende kostenvoorsprong De lage kosten geven ETF’s een voorsprong op actief beheerde fondsen, maar die voorsprong wordt steeds kleiner. In Nederland heeft de invoering van het verbod op distributievergoedingen

hein kuijpers

begin 2014 ertoe geleid dat de beheerkosten flink gedaald zijn. In

Head Intermediary Sales Netherlands, bij Schroders ,

veel gevallen liggen de lopende kosten nog maar een paar tien-

over actief en passief

den van procenten boven die van ETF’s. In de Verenigde Staten trekt de introductie van Exchange Traded

Vormt de groei van het in ETF’s

die trend werkelijk is. Een belegger

Managed Funds de aandacht. Beurstoezichthouder SEC gaf in

belegde vermogen aanleiding om

die groei van zijn kapitaal als doel

mei groen licht voor de introductie van het door fondsbeheerder

veranderingen door te voeren

heeft en kiest voor passief, zal niet

Eaton Vance ontwikkelde product. Er zijn al vijf partijen die de

binnen de organisatie?

altijd de uitkomsten krijgen die hij

ETMF’s – die de merknaam Nextshares krijgen – in licentie gaan

‘Als actief huis maakt ook

voor ogen hebt. Het is dan ook onte-

nemen. Dankzij de lage kosten van deze actieve ETF’s zou 56 pro-

Schroders gebruik van passieve

recht om ETF’s te promoten vanuit

cent van de actief beheerde fondsen met de S&P 500 als bench-

producten, bijvoorbeeld in onze

een oogpunt van lagere kosten of

mark een hoger rendement (na kosten) hebben behaald dan

multi asset strategieën. En bij de

risicobeheersing, want daar valt

deze index over de periode 2007 tot 2013 als ze in een ETMF-

intelligente oplossingen via smart

veel op af te dingen. Het is nog veel

vorm waren gegoten. In werkelijkheid was dat percentage van

beta wordt eveneens een deel pas-

te vroeg om te zeggen of er een egaal

bovengemiddeld presterende fondsen slechts 39 procent.

sief belegd. Sommige regio’s kun je

speelveld gaat ontstaan. We zitten,

beter passief spelen, om vervolgens

om het zo te zeggen, nog steeds in de

risicobudget vrij te spelen voor

oefenwedstrijd en zelfs de plek van

zaken waar dat van toepassing is,

de doelpalen is nog niet bepaald.’

•

tussen actief en passief dan

precies uitpakt, er is nog veel in

bijvoorbeeld in vastgoed, frontier

voorheen. Dit maakt kosten

beweging. Robeco is wereldwijd

markets of insurance linked securi-

Is er een natuurlijke balans tus-

bovendien transparanter, wat

actief, en ziet duidelijk dat de

ties en zo beter rendement te halen.

sen ETF’s en actief beheerde fond-

ook voor ons en onze klanten

dynamiek verschilt per regio en

Hoe groter de markt voor passief

sen op financiele markten, of

belangrijk is.’

doelgroep. In de Verenigde Staten

wordt, des te groter de kansen voor

wordt het beel te veel vertroebeld

is passief beleggen al langer een

actieve managers om te laten zien

door regelgeving en andere facto-

Is er een natuurlijke balans

factor van belang. Maar ook daar

wat er kan worden toegevoegd.’

ren?

tussen ETF’s en actief beheerde

is veel ruimte voor actief beleggen.

fondsen op financiële markten,

In Azië is passief beleggen voor-

Lage kosten zijn een veelgehoord

so dynamisch. Het is afhankelijk

of wordt het beeld te veel

alsnog minder in trek.

argument om in ETF’s te beleg-

van of we in een hoog- of een laag-

‘Wellicht, maar die balans is sowie-

vertroebeld door regelgeving

Nederlandse distributeurs en

gen. Valt er iets van te merken dat

conjunctuur zitten, om maar iets te

en andere factoren?

institutionele partijen maken al

het afschaffen van de distributie-

noemen. Het moet een natuurlijk

‘Uiteindelijk is een balans tussen

bewust actieve of passieve keuzes

vergoedingen geleid heeft tot een

proces zijn waarbij de voorwaarden

passief en actief een gevolg van de

bij de invulling van de beleggings-

meer egaal speelveld?

voor beleggers juist zijn om die

keuzes van klanten. Onze ervaring

portefeuilles. We zien een stevige

‘De Nederlandse retailmarkt zit nu

keuze te maken. Het wordt naar

is dat verschillende klanten een

verschuiving weg van de fondsen

in een transitieperiode door de

mijn idee eerlijker als de focus niet

eigen visie hebben op deze balans,

die dichtbij de index blijven, naar

nieuwe regelgeving. We zien dat de

meer zo sterk komt te liggen op kos-

al dan niet ingegeven door regel-

slimmere indices en oplossingen,

grootbanken onder druk staan van

ten, maar meer op het maken van

geving. Het is volgens mij nog te

en verwachten dat dit nog verder

allerlei partijen om meer te belegger

producten die de consument wer-

vroeg om te kunnen zien hoe dit

doorzet.’

in ETF’s, maar de vraag is hoe sterk

kelijk wil en nodig heeft.’

fonds•nl > 27

VALENTIJNS VISIE

DE GROEI IS TER Ze treffen elkaar wekelijks tijdens de opnamen van Beleggen International, dat te zien is op RTL Z: presentator Wilfred Genee en Valentijn van Nieuwenhuijzen, hoofd strategie bij NN Investment Partners. Maar de financiële markten slapen nooit, dus praten Wilfred en Valentijn tussentijds bij in Fonds.nl.

het mensen zijn die echt bezig zijn met ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie en er niet alleen maar beschouwend over praten en schrijven.’ ‘Enig idee hoe de zomer er macro-economisch uit gaat zien?’ ‘De groei is teruggekeerd in Europa en vooral het hersteltempo in Spanje, Italië en Ierland valt in positieve zin op. Dat gaat zeker doorzetten gedurende de zomer, omdat het echt niet alleen door lagere olieprijzen en een zwakkere euro komt, maar belangrijke steun vindt in herstellende arbeidsmarkten en toenemend consumenten- en ondernemersvertrouwen. De vraagtekens hangen vooral boven de Verenigde Staten en emerging markten. Ik denk dat de zomer zal uitwijzen dat de tegenvallende cijfers in de Verenigde

Fotografie Marc Sassen

Staten van tijdelijke aard waren omdat ook daar de arbeidsmarkt sterk blijft en ook de winstgevendheid van het bedrijfsleven hoog blijft. In de opkomende markten zou helaas de groei nog weleens

‘Nou Valentijn, de zomerstop is begonnen voor Beleggen

verder kunnen wegzakken.’

International. Aan welke gasten van de afgelopen uitzendingen dit

28

voorjaar bewaar je goede herinneringen?’

‘En hoe gaan beleggers daar volgens jou op reageren?’

‘Aan de meeste wel. Ik kan me geen vervelende gesprekspartners

‘Beleggers gaan denk ik de kat een beetje uit de boom kijken deze

herinneren. Sommige waren natuurlijk wel levendiger dan andere.

zomer. Zowel in aandelen- als in obligatiemarkten zijn de laatste

Mensen als Yuri van Geest en Jeroen Mol inspireren me om op een

jaren heel sterke rendementen gehaald en er zweven wat vragen

vernieuwende manier naar de toekomst te kijken. Vooral omdat

over waarderingen en de kracht van het onderliggende herstel

ERUG IN EUROPA boven de markt. Ik ben er zelf van overtuigd dat het onderliggende

het aanpassen aan de veranderende wereld met grotere groei

herstel zal doorzetten, maar geef toe dat de onzekerheid hierover

en Griekenland-risico’s. We hebben nu een meer neutrale toon

groter is dan aan het begin van het jaar.’

in onze allocatie dan we de afgelopen jaren gehad hebben.’

‘De olieprijs is zich weer wat aan het herstellen. Tijdelijk of

‘In de uitzendingen van Beleggen International noem ik je vaak gek-

structureel?’

scherend onze eeuwige optimist. Maar dat ben je dus niet altijd, hè?’

‘Ik denk vooral tijdelijk. Terugvallende groei in China, meer

‘Ik klink de afgelopen jaren vaak optimistischer dan de gemiddelde

efficiënt gebruik van energie en een verruiming en flexibilise-

econoom of belegger. Mijn belangrijkste punt was echter niet dat je

ring van het energieaanbod via technologische vooruitgang

altijd optimistisch moet zijn, maar dat het pessimisme door de cri-

zorgen voor een structureel andere balans in de markt. Dit

sis was doorgeschoten bij velen. Wellicht speelt hierin ook mee dat,

maakt het in mijn ogen onwaarschijnlijk dat olieprijzen de

in tegenstelling tot de meest vocale en zichtbare economen, ik

komende jaren opnieuw zullen stijgen naar boven de $ 100

directe verantwoordelijk draag voor de consequenties van mijn

per vat.’

visie op de toekomt. Elke dag opnieuw wijzen de beleggingsresultaten uit of de visie van het team waar ik leiding aan geef zich uit-

‘Heb je je beleggingsbeleid de afgelopen periode nog aangepast?’

betaalt in financiële markten. Ik moet me continu afvragen wat de

‘Natuurlijk. Naast weerbaarheid is flexibiliteit in onze beleg-

meest realistische richting van verandering van het economisch

gingsaanpak een andere kernwaarde. Juist omdat de wereld

systeem om ons heen is.’

regelmatig onverwachte wendingen neemt, denk ik dat het cruciaal is dat de allocatie naar asset classes, regio’s en sectoren

‘Tot september, Valentijn. Voor een nieuwe serie afleveringen van

binnen een beleggingsfonds zich aanpast aan de nieuwe werke-

Beleggen International. Ik verheug me er nu al op.’

lijkheid. De afgelopen maanden hebben we ons eerst nadrukke-

‘Ik ook heel erg. We gaan het nog levendiger en interessanter

lijk gepositioneerd op stijgende rentes en verder oplopende

maken en ik verwacht dus een paar mooie presentatietrucs van je.

aandelen en vastgoedkoersen. Sinds mei zijn we ons weer aan

Kijk ernaar uit en o ja: eet gezond in de zomer hè…’

•

fonds•nl > 29

Na een bliksemstart in het eerste kwartaal is de rally op de beurzen wat tot rust gekomen. Volgens Martine Hafkamp van Fintessa Vermogensbeheer zijn daar allerlei redenen voor aan te voeren. Pagina 32

32 Het nieuwe realisme Als belegger wilt u beleggingsbeslissingen nemen op basis van realistische informatie over risico en rendement. Maar hoe doet u dat? Ronald Janssen en Ivonne Zweers van Ortec Finance hebben de antwoorden. Pagina 34

Groei tegen een redelijke prijs Is het mogelijk? Een beleggingsstrategie gericht op kapitaalbehoud met een rendement op middellange termijn van 5 tot 7 procent netto. Melles & Partners, onafhankelijk vermogensbeheerder in Amsterdam, zegt dat het kan. Pagina 35

FONDS NL

Regeren is vooruitzien

Voor elk financieel doel Legal & General en Robeco gaan consumenten helpen bij het realiseren van hun financiële doelen met life cycle beleggen. Theo Krins (Legal & General) en Pieter Krom (Robeco) in gesprek over de kansen van een interessant beleggingsconcept dat steeds actueler wordt. Pagina 36

36

Een krachtig signaal

38

De inkoop van eigen aandelen door een beursgenoteerde onderneming is een fenomeen dat zich steeds nadrukkelijker manifesteert. Willem Herman van der Wal, Head Wholesale Netherlands bij Invesco, over de werking van aandeleninkoop en de betekenis ervan. Pagina 38

fonds•nl > 31

tweede helft 2015 volgens fintessa vermogensbeheer

REGEREN IS VOORUITZIEN Na een bliksemstart in het eerste kwartaal is de rally op de beurzen wat tot rust gekomen. Daar zijn allerlei redenen voor aan te voeren.

het huidige niveau ligt voorlopig niet in de lijn der verwachtin-

Tekst Martine Hafkamp | Illustratie Martyn F. Overweel

Aandelen

gen. Al was het maar omdat alle westerse overheden stijf staan van de schulden en enorme problemen blijven houden door allerlei kostbare projecten als zorg en sociale zekerheid te (blijven) financieren. Omdat diezelfde overheden via de centrale banken de rente kunnen bepalen, zal een rentestijging voorlopig beperkt blijven.

Die lage rente blijft het klimaat op de beurs de komende tijd bepalen. Een lage rente betekent dat aandeelhouders de winsten en

Economische ontwikkelingen

dividenden van de bedrijven waarin ze beleggen kunnen blijven

De Europese economie herstelt en dat zou tot een vroegtijdige stop-

verdisconteren tegen een lage rente. Dat is goed voor aandelen.

zetting van het opkoopbeleid van de ECB kunnen leiden. Als gevolg

Diezelfde ondernemingen kunnen zich goedkoop blijven finan-

van dit sterker dan verwachte herstel stijgen de rentes. Dat is nadelig

cieren. Ook dat is goed voor aandelen.

voor de aandelen- én obligatiemarkten.

Daarbovenop zijn andere beleggingen dan aandelen relatief

Daarnaast heeft de Amerikaanse economie een moeizaam eer-

onaantrekkelijk. Ook dat is goed voor aandelen. Aandelen van

ste kwartaal achter de rug en lijkt de kwestie-Griekenland in de

gerenommeerde bedrijven met een mooi dividend blijven daar-

buurt van een eindstadium te komen. Ook maken beleggers

door voorlopig populair, hoewel er als gevolg van het econo-

zich meer en meer zorgen om de afzwakkende groei van ‘motor’

misch herstel een verschuiving kan plaatsvinden van defensie-

China.

ve aandelen richting meer cyclische aandelen en aandelen van

Allemaal waar, maar het is gebruikelijk op de beurs dat er na een

producenten van consumentengoederen. Een economisch her-

voorspoedige periode even een adempauze intreedt. Al was het

stel leidt immers uiteindelijk tot loonstijging en meer consumen-

maar omdat er beleggers zijn die hun behaalde winsten niet graag

tenuitgaven. Er wordt volgens de reisbranche bijvoorbeeld voor

weer zien wegsijpelen. Daarom grijpen zij ieder nieuwsfeitje aan

het eerst sinds lange tijd in Nederland weer meer aan vakanties

om winst te nemen. Daar komt nog eens bij dat de periode april

uitgegeven.

tot oktober doorgaans een mindere periode is op de beurs, terwijl historisch gezien de maanden van oktober tot april gelden als een

Obligaties

goede periode om te beleggen.

Een belegging in obligaties blijft, uitzonderingen als converteerbare obligaties en obligaties met een variabele coupon daargelaten,

32

Het renteverhaal

de komende periode weinig interessant. De verhouding tussen

Vooralsnog heeft de ECB duidelijk kenbaar gemaakt haar beleid

risico en rendement lijkt op de obligatiemarkt volledig zoek. Als er

om iedere maand voor € 60 miljard aan obligaties op te kopen

al een risico aanwezig is op de financiële markten, zit dat niet

voort te zetten. Het gevolg hiervan zal zijn dat de rente voorlopig

zozeer in de aandelen, maar in de obligaties. Het is uiteraard zeer

aan de lage kant zal blijven – al sluit zij niet uit dat de rente wat

de vraag hoe de aandelenmarkten zullen reageren op een even-

oploopt. Zo steeg de Europese tienjaarsrente begin mei procentu-

tuele prijsval van obligaties. Wanneer beleggers massaal uit obli-

eel zelfs vrij sterk. In absolute zin is de rente echter nog steeds

gaties zouden stappen moeten ze immers ergens heen met hun

erg laag. Bedenk dat de gemiddelde rente op tienjarige staats-

geld, zeker institutionele beleggers.

obligaties in bijvoorbeeld Nederland over de afgelopen 400 jaar,

Sparen blijft oninteressant, hoewel bij een iets oplopende rente

zolang deze er zijn dus, zo’n 4 procent bedroeg. Daar zitten we

het ergste voorbij lijkt. Vastgoed is wellicht wat interessanter, maar

nog erg ver onder.

veel beleggers krijgen bij de gedachte al pijn in hun hoofd gezien

De rente kan best nog wat stijgen, maar een rente veel hoger dan

de vervelende ervaringen uit het verleden.

‘Het is zeer wel mogelijk dat we de komende periode een grotendeels zijwaarts gerichte beurs zullen zien met wellicht een kleine neiging naar beneden’

Uitgelezen instapkans

Verenigde Staten

Het bovenstaande hoeft echter niet te betekenen dat de beurzen

Belangrijk zal vooral zijn hoe de Amerikaanse economie zich ont-

de komende zomerperiode grootse tijden tegemoetgaan. Het is

wikkelt; was de winterdip tijdelijk van aard en herstelt de econo-

zeer wel mogelijk dat we de komende periode een grotendeels zij-

mie zich weer? Het is wel de verwachting van de meeste econo-

waarts gerichte beurs zullen zien met wellicht een kleine neiging

men en de Federal Reserve, het stelsel van centrale banken. Zo

naar beneden. De uiteindelijke verwachting is echter dat, gezien

niet, dan heeft de wereldeconomie een probleem.

de hier genoemde factoren, de beurzen uiteindelijk de weg

Voorlopig gaan we, ook gezien de recente werkloosheidscijfers,

omhoog weer zullen inslaan. De huidige ‘slappe’ periode op de

echter uit van een herstel. In dat geval kan de dollar zijn weg

beurs lijkt dus vooral voor beleggers die nog niet of niet genoeg in

omhoog hervinden. Een duurdere dollar is goed voor Europese

de markt zitten, een uitgelezen kans om in te stappen.

aandelen en houdt de Amerikaanse inflatie in toom. Bij dat scena-

Uitgelezen? Ja, want van euforie is nog steeds geen sprake. De

rio hoeft de Federal Reserve niet direct te rente te verhogen.

stroom beleggers en nieuwe emissies zwelt wel aan, maar het lijkt

Een ander onderwerp dat de komende maanden steeds meer zal

er sterk op dat de vervelende gebeurtenissen van 2008-2009 nog

opspelen is de vraag of en wanneer de Federal Reserve de rente

te vers in het geheugen liggen om alle voorzichtigheid te laten

zal verhogen. Voor langetermijnbeleggers overigens geen punt

varen. Juist die terughoudendheid zorgt ervoor dat er van topvor-

van zorg, want de gebruikelijke reactie op een renteverhoging is in

ming in de markt nog geen sprake lijkt. Zo is in de Verenigde Staten

eerste instantie onrust op de beurs. Dat duurt even en na verloop

volgens onderzoek van American Association of Individual

van tijd wordt een renteverhoging positief beoordeeld. Het duidt

Investors, momenteel maar 27 procent van de beleggers bullish.

immers op een aantrekkende economie. Kijken we echter naar de

Aan de andere kant is ook maar 26 procent bearish. De overige res-

komende zes maanden, dan blijkt de mogelijke onrust over een

pondenten nemen een neutrale houding aan. Dat is een grote

renteverhoging belangrijk. Een van de scenario’s zou kunnen zijn

groep en duidt niet op al te veel enthousiasme. Ook Nederlandse

dat, vooruitlopend op een eventuele renteverhoging in septem-

institutionele beleggers hebben nog steeds, al dan niet door de

ber, de beurzen voor die tijd wegzakken om vervolgens, op het

toezichthouder opgelegde, hoge percentages belegd in vastren-

moment dat de rente daadwerkelijk wordt verhoogd, later dat

tende waarden.

najaar weer te stijgen.

•

fonds•nl > 33

de juiste beleggingsbeslissingen

het nieuwe realisme Als belegger wilt u beleggingsbeslissingen nemen op basis van realistische informatie over risico en rendement. Maar hoe doet u dat?

teitsslag wordt gemaakt door rekening te hou-

sioeninkomen aan te vullen. Als allocatiestrate-

den met alle voor u relevante persoonlijke facto-

gie heeft u gekozen voor een lifecyclestrategie

ren die van invloed zijn op uw vermogensont-

met risicoafbouw. Een model dat hier geen reke-

wikkeling. Een holistisch model houdt hier reke-

ning mee houdt en op basis van een rebalance to

ning mee. De combinatie van realistische econo-

plan strategie doorrekent, geeft u een veel te

mische scenario’s en uw eigen persoonlijke situ-

rooskleurig beeld van de mogelijke ontwikke-

atie resulteert in de informatie waarmee u opti-

ling van uw vermogen. En wanneer u uitgaat

maal in staat bent om de juiste beleggingsbeslis-

van een waardevast pensioen, wilt u ook in de

singen te nemen.

opbouwfase van uw pensioen rekening houden

Tekst Ronald Janssen en Ivonne Zweers (Ortec Finance)

D

met de ontwikkeling en het risico van inflatie. Of u bevindt zich in een situatie waarin u recent

Beslissingsondersteunend model

uw onderneming hebt verkocht en u gebruikt

oor het visualiseren en kwantificeren van mogelijke

de verkoopopbrengst om van te leven. De frePersoonlijk

Realistisch

uitkomsten biedt Scenario

quentie en hoogte van opnames uit uw vermogen hebben impact op de ontwikkeling van uw

analyse de informatie die u

Factoren om rekening mee te houden

vermogen. Wanneer u van een gemiddeld ver-

nodig hebt. Scenario analyse

Met een holistisch model wordt bij elke ver-

wacht rendement uitgaat, kunt u voor verrassin-

geeft inzicht in rendement en risico en onder-

mogensplanning rekening gehouden met een

gen komen te staan. Door uw opnameschema te

steunt de keuze voor een beleggingsstrategie.

breed spectrum aan factoren waarmee een

combineren met economische scenario’s krijgt

Het is daarmee een belangrijke basis voor ieder

belegger te maken heeft. Denk aan kosten, de

u een volledig beeld van uw vermogensont-

financieel advies en iedere beleggingsbeslissing.

keuze voor een allocatiestrategie, maar ook risi-

wikkeling.

In de vorige editie van Fonds.nl hebben we de

co’s. Naast het beleggingsrisico houdt een holis-

Uiteindelijk is het nemen van beleggingsbeslis-

verschillen tussen constante en dynamische

tisch model rekening met inflatierisico, rente-

singen heel persoonlijk. Het is vooral van belang

scenariomodellen geïllustreerd. Belangrijkste

risico of valutarisico. Afhankelijk van uw beleg-

dat u deze neemt op basis van realistische uit-

conclusie was dat dynamische modellen de

gingsstrategie hebben deze factoren in meer of

gangspunten voor zowel de economische

voorkeur verdienen. Door aan te sluiten op

mindere mate grote invloed op het uiteindelijk

scenario’s als uw persoonlijke situatie. Alleen

huidige economische ontwikkelingen geven

behaalde beleggingsresultaat en de haalbaar-

een combinatie van beide resulteert in de infor-

deze modellen inzicht in een realistische ont-

heid van uw beleggingsdoelen.

matie waarmee u optimaal in staat bent om de

wikkeling van het vermogen en ondersteunen

Stel u wilt uw vermogen gebruiken om uw pen-

juiste beleggingsbeslissingen te nemen.

ze beleggingsbeslissingen.

•

Beleggingsdoelen geïntegreerd Aan de basis van elke beleggingsbeslissing staat niet

Doelen

alleen economische informatie, maar spelen ook persoonlijke afwegingen een rol. Zelfs de meest realistische economische scenario’s hou-

Assetallocatie

Stortingen/ opnames

den hier geen rekening mee. Iedere belegger heeft verschillende doelen, andere risicoprofielen en variërende beleggingshorizonnen. In een dynamisch model kunt u informatie toevoegen waardoor uitkomsten persoonlijker worden. U

Allocatiestrategie

Renterisico Realistische economische scenario’s

krijgt inzicht in de ontwikkeling van uw eigen vermogen en de haalbaarheid van uw beleggingsdoelstellingen. Niet alleen onder verschillende economische omstandigheden, maar ook rekening houdend met uw persoonlijke financiele situatie.

Inflatierisico

Belastingen

Een volledig holistische benadering Uw persoonlijke concrete doelen kunnen toevoegen is een eerste belangrijke stap om te kunnen bepalen of uw doelstellingen haalbaar en realistisch zijn. Een tweede belangrijke kwali-

34

Beleggingskosten

Valutarisico

Factoren die de mogelijke ontwikkeling van uw vermogen beïnvloeden.

nieuw: het still equity fund

GROEI TEGEN EEN REDELIJKE PRIJS Is het mogelijk? Een beleggingsstrategie gericht op kapitaalbehoud met een rendement op middellange termijn van 5 tot 7 procent netto. Melles & Partners, onafhankelijk vermogensbeheerder in Amsterdam, zegt dat het kan.

Kwaliteitsbedrijven met weinig schuld op hun balans, met een sterke cashflow en een sterke corebusiness. Bedrijven die overeind blijven in moeilijkere macro-economische omstandigheden. Kortom: de sterke en soms saaie bedrijven. Still Equity is een open ended beleggingsfonds (een fonds voor gemene rekening). Dat betekent dat beleggers altijd maandelijks hun stukken in het fonds kunnen

Tekst Jaap van Tilburg

kopen en verkopen tegen de geldende koers (net asset value).

D

e strategie die dit resultaat

gen ook zelf cliënt zijn van hun eigen bedrijf,

Even belangrijk als het kiezen van het juiste

moet bewerkstelligen richt

beleggen voornamelijk direct in Europese large

bedrijf is het betalen van de juiste prijs.

zich primair op het laag hou-

cap-aandelen op basis van gedegen onderzoek

Waardebeleggen leidt vaak tot contrair beleg-

den van de volatiliteit. Zo

en onafhankelijke beleggingsinformatie. De

gen. Bedrijven worden gekocht op het moment

wordt er geen positie inge-

spreiding binnen de portefeuille is daarbij

dat een tijdelijk event zorgt voor een discount.

nomen wanneer er geen geschikte beleggingen

belangrijk zodat het voor eventuele minder

Research en discipline zorgen ervoor dat de

zijn die voldoen aan de strikte waarderingscri-

geslaagde beleggingen niet mogelijk is een seri-

beheerders pas posities innemen als zij over-

teria. Melles & Partners beheert één gemengde

euze impact te hebben op het rendement van

tuigd zijn van de lange termijn vooruitzichten

modelportefeuille, met daarin aandelen, obliga-

de portefeuille. De aandelen binnen de porte-

van het bedrijf en ze het aandeel goedkoop

ties en andere vermogensbestanddelen. Deze

feuille zijn allemaal beursgenoteerd en kunnen

kunnen kopen. Hun onafhankelijke positie

portefeuille wordt gehanteerd voor alle cliën-

dagelijks aan- en verkocht worden.

maakt het daarna mogelijk een lange termijn

ten van de vermogensbeheerder.

belegger te zijn, waarbij geduld en monitoring

De beleggingsstijl draait om het waarderen van

Aandelencomponent Vanuit de klan-

van de positie centraal staan.

resultaten uit het verleden in plaats van het

tenkring kwam steeds vaker de vraag om

De beleggingsdoelstelling van het fonds is hel-

betalen voor toekomstige groei. Wanneer de

naast de Melles & Partners beleggingsporte-

der: een beter resultaat behalen dan de MSCI

koers van een aandeel stijgt – en alle andere

feuille ook een fonds op de markt te brengen

Europe Index op een voortschrijdende vijf-

factoren gelijk blijven – vermindert het per-

met daarin alleen het aandelencomponent

jaarsperiode met wederom een lagere volatili-

spectief op toekomstig rendement en wordt de

van de portefeuille. Dat fonds is nu geïntrodu-

teit in het fonds dan de volatiliteit van de index.

belegging dus ook minder interessant. Omdat

ceerd, met Melles & Partners als adviseur: het

Dat is een realistische doelstelling op basis van

bij de strategie van Melles & Partners het kapi-

Still Equity Fund. Een fonds dat belegt in

het trackrecord dat Melles & Partners in de afge-

taalbehoud vooropstaat, wordt het mogelijk

bedrijven met een duurzaam karakter.

lopen vijf jaar heeft opgebouwd.

mislopen van een laatste koersstijging voor lief genomen.

•

Bijna vijf jaar na de start van de activiteiten van

De essentie van het Still Equity Fund

Melles & Partners is het gemiddelde rendement

쐌 Focus op kwaliteitsaandelen.

(na kosten) van de portefeuille ruim 6,5 procent

쐌 De mogelijkheid om cash

쐌 Risicomanagement is er op

쐌 Bedrijven pas aankopen wan-

gericht niet te veel te betalen

aan te houden als er geen

over de periode 2011-2015, bij een volatiliteit

neer door tijdelijke ongunsti-

voor een bedrijf en de voor-

aantrekkelijke beleggings-

lager dan 5 procent.

ge omstandigheden de prij-

uitzichten van het bedrijf niet

mogelijkheden zijn.

De beheerders, die trouwens met hun vermo-

zen aantrekkelijk zijn.

te overschatten.

Disclaimer Dit artikel is uitsluitend bedoeld ter informatie en vormt in geen geval een aanbieding van diensten. Hoewel alle

redelijke zorg is betracht ten aanzien van de juistheid van gegevens, kan Melles & Partners niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van deze productie. De waarde van uw beleggingen

kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Melles & Partners is een beleggingsonderneming met een vergunning als bedoeld

in artikel 2:96 Wet op het financieel toezicht (“Wft”). Melles & Partners staat aldus onder toezicht van en is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank.

fonds•nl > 35

life cycle beleggen

VOOR ELK FINANCIEEL DOEL Legal & General en Robeco hebben de handen ineengeslagen om consumenten te helpen bij het realiseren van hun financiële doelen. Het middel dat daarbij wordt ingezet is life cycle beleggen. Theo Krins (Legal & General) en Pieter Krom (Robeco) in gesprek over de kansen van een interessant beleggingsconcept dat steeds actueler wordt.

Life cycle fondsen worden vaak geassocieerd met het pensioenverhaal, maar dat is iets waar de meeste mensen helemaal niet aan willen denken. Terwijl ze er eigenlijk al op jonge leeftijd mee zouden moeten beginnen. Krins: ‘Je kan met die fondsen veel méér dan alleen extra pensioen opbouwen. Ze zijn geschikt om elk financieel doel te realiseren, zolang de horizon van dat doel ten minste tien jaar is. Omdat financiële planning niet tussen de oren van consumenten zit is het belangrijk dat ze daarbij geholpen worden door adviseurs. Gezamenlijk kijken naar de situatie en wensen

Tekst Paul van Engen

van de klant, erover nadenken en tot een optimale invulling komen. Onze ervaring is dat mensen een

Hoe is jullie samenwerking ontstaan?

fysiek aanspreekpunt willen als het gaat om het

Krins: ‘We hebben al langer life cycle fondsen in ons

opmaken van de financiële balans in hun leven. Daar

productenaanbod, maar we waren op zoek naar pensi-

kunnen adviseurs toegevoegde waarde leveren die

oenoplossingen die beter aansluiten bij de werkelijke

met digitale oplossingen, hoe zinvol ook, nooit

einddatum waarop mensen met pensioen gaan. De

bewerkstelligd kan worden.’

meeste oplossingen eindigden namelijk te vroeg.

Krom: ‘Wij zien een markt voor life cycle fondsen bij

Robeco was bereid en in staat om haar fondsenaanbod

consumenten die bereid zijn de overstap te maken van

uit te breiden waardoor er een optimale match ont-

sparen naar beleggen omdat ze inzien dat ze met de

stond tussen doel en einddatum.’

lage spaarrentes hun doelen moeilijker gaan bereiken.

Krom: ‘Ook bij ons was het fenomeen van de life cycle

Tegelijkertijd willen ze zich niet enorm inspannen om

fondsen al langer bekend en we hadden een aantal van

de merites van het beleggen te doorgronden. Maar ze

deze fondsen in huis met een track record van meer

willen wel het gevoel hebben dat ze goed worden bege-

dan vijf jaar, maar er werd betrekkelijk weinig mee

leid in het realiseren van hun doelstellingen. Met name

gedaan. Pas het laatste jaar zien we een behoefte in de

jongeren willen dat, zo bleek laatst uit een onderzoek

markt naar gemakkelijke en transparante manieren om

dat we hebben gehouden onder een grote groep consu-

vermogen op te bouwen, inclusief pensioen. We heb-

menten. Daar kunnen adviseurs, die de financiële situa-

ben toen besloten om hierop in te zetten en op verzoek

ties van klanten bewaken, hun meerwaarde mee tonen.

van Legal & General een aantal nieuwe fondsen opge-

Als ze dat lukt zijn mensen ook bereid om voor hun

tuigd. We hebben toen meteen de fondsenrange naar

advies te betalen.’

Luxemburg verhuisd en de kosten fors verlaagd.’

Krins: ‘We begeven ons met life cycle fondsen op een nog te ontginnen gebied. Om te beginnen is het cruciaal dat mensen nadrukkelijk bewust worden gemaakt van

Theo Krins is manager

het feit dat beleggen onderdeel is van een groter plan.

vermogensadvies bij Legal &

De mogelijkheden zijn groot, want zoals Pieter al aan-

General. Hij is commercieel en inhoudelijk medeverantwoordelijk voor vermogensproducten

geeft: de behoefte bij consumenten is er. Vervolgens gaat het erom dat we samen met klanten handen en voeten geven aan dat plan.’

en het bijbehorende programma

Krom: ‘Als beleggingshuis zien wij het als onze missie

voor de financieel adviseurs.

om mensen te helpen bij het verwezenlijken van hun

Ook houdt hij zich bezig met

financiële doelen. Dat sluit naadloos aan bij de bood-

productinnovatie.

schap dat mensen zelf vermogen moeten opbouwen.’

Always look on the bright side of life Life cycle fondsen zijn beleggingsstrategieën

naarmate de looptijd verstrijkt. Hoe dichter de

In de Verenigde Staten zijn life cycle fondsen bij-

waarmee vermogen kan worden opgebouwd

einddatum nadert, hoe belangrijker het wordt

zonder in trek bij beleggers, al helpt de fiscale sti-

voor een specifiek vermogensdoel met een voor-

om de potentiële risico’s te beperken. Het risico-

mulans daarbij. Ook Nederlanders zullen door de

af vastgestelde einddatum. Hierdoor zijn ze bij-

profiel van het fonds zal conservatiever worden

aanhoudende vergrijzing en de terugtredende

voorbeeld geschikt voor pensioensopbouw,

en het belang in obligaties en liquiditeiten neemt

overheid steeds meer zelf moeten zorgen voor

maar ook voor het aflossen van een hypotheek,

dan toe ten koste van het belang in aandelen. De

een aanvullend pensioen. Dat kan de populariteit

studie van de kinderen of die lang gewenste

meeste aanbieders ontwerpen hun life cycle

van life cycle fondsen in ons land vergroten.

wereldreis.

fondsen zodanig dat deze als enige financiële

Aanbieders van life cycle fondsen in Nederland

Het life cycle fonds past zijn verdeling tussen risi-

instrument in een portefeuille aangehouden kun-

zijn onder meer BNP Paribas Investment

covolle en minder risicovolle beleggingen aan

nen worden.

Partners, Robeco, Fidelity en ABN AMRO.

Zijn life cycle fondsen in principe geschikt voor het realiseren van alle langetermijndoelen?

Krins: ‘Als het gaat om het dichterbij brengen van je

Krom: ‘Ja. Bovendien kun je meerdere doelen nastre-

gegaan op de beurzen, maar je wilt mensen niet in de

Pieter Krom is hoofd

ven met elk zijn eigen horizon en daarvoor verschillen-

verleiding brengen om zolang door te gaan dat ze hun

wholesale distributie

de fondsen inzetten. Veel mensen die gaan beleggen

uitgangspunt uit het oog verliezen en louter gedreven

Nederland bij Robeco en

denken dat alles draait om een zo hoog mogelijk rende-

worden door hebzucht. Dat is ook een voordeel van

verantwoordelijk voor de

ment. Natuurlijk moeten onze life cycle fondsen op dat

life cycle fondsen: ze schakelen de emotie van de

distributie van alle producten

gebied goed presteren, maar ze moeten vooral stabiel

belegger uit. Er wordt periodiek ingelegd en je hoeft er

van de Rotterdamse

zijn. Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat het

niet meer naar om te kijken. Bovendien bieden wij de

assetmanager via derde

geld dat ze maandelijks inleggen over tien of twintig jaar

fondsen aan via een verzekerering. Het blijkt dat men-

partijen (banken, verzekeraars,

inderdaad tot het gewenste eindbedrag gaat leiden,

sen dan beter beseffen dat het een oplossing is voor de

vermogensbeheerders)

waarbij de afbouw van het risico plaatsvindt zoals afge-

langere termijn en men zich niet moet laten afleiden

in Nederland.

sproken. Dat betekent dat er sprake moet zijn van conti-

door dagkoersen.’

doelen is eventueel gemist rendement niet hetzelfde als verlies. Het is de afgelopen jaren dan wel crescendo

nuïteit in het beheer, duidelijkheid over hoe de ingelegtuur. En flexibiliteit: klanten moeten hun maandelijkse

Hoeveel vrijheden hebben de beheerders van jullie life cycle fondsen?

stortingen kunnen aanpassen als hun financiële situatie

Krom: ‘De beheerder bepaalt wat de beste keuzes zijn

daartoe aanleiding geeft.’

voor beleggers. We hebben meerdere life cycle fondsen

de gelden worden belegd en een scherpe kostenstruc-

en die hebben allemaal een ander beleid omdat hun

Een belangrijk onderscheidend kenmerk van life cycle fondsen is hun automatische risicoafbouw naarmate de einddatum dichterbij komt. Maar als de aandelenmarkten het goed doen, zoals de laatste jaren, ben je daar als klant misschien helemaal niet blij mee.

looptijd en dus risicoafbouw varieert. Onze life cycle

Krom: ‘Het lijkt misschien dat onder alle omstandighe-

beheer. Het gaat om de financiële doelen van mensen,

den afbouwen rendement kost, maar dat is niet zo. Je

dus daar moest best wat meer werk ingaan dan het klak-

kunt ook risico afbouwen binnen de asset class zelf zon-

keloos nabootsen van een paar indices. De beheerders

der dat het rendement ernstig inboet. Dat kan door in de

van Robeco sturen op beperking van het risico, voor ons

obligatiesfeer te beleggen in bijvoorbeeld bedrijfsobliga-

een belangrijk gegeven. We zijn van mening dat met

ties met een lager risico en bij aandelen te kiezen voor

deze fondsen kwalitatief goede oplossingen voor veel

low volatility aandelen.’

voorkomende financiële doelen in ons schap liggen.’

fondsen worden actief beheerd. Dat is belangrijk omdat een beheerder ruimte moet hebben om tot op zekere hoogte af te wijken als de omstandigheden daartoe aanleiding geven.’ Krins: ‘Onze organisatie gelooft in de kracht van actief

Life Cycle beleggen met Robeco en Legal & General 쐌 Life cycle fondsen geven beleggers vermogensbeheer en risicobeheer in één. 쐌 Robeco Life Cycle Fondsen kennen actief vermogensbeheer. 쐌 Life cycle fondsen bieden gemak en ontzorging. 쐌 De dagelijkse verhandelbaarheid geeft optimale flexibiliteit. 쐌 Geschikt voor individueel pensioenopbouw en voor doelbeleggen. 쐌 Maandelijkse inleg mogelijk.

•

de betekenis van aandeleninkoop

EEN KRACHTIG SIGNAAL Wat is een inkoopprogramma? ‘Het is een initiatief van een beursgenoteerd bedrijf om een vastgesteld aantal van zijn eigen aandelen te kopen over een bepaalde aangegeven periode. Een bedrijf kan bijvoorbeeld een inkoopprogramma goedkeuren om voor € 1 miljard eigen aandelen in te kopen gedurende een periode van één jaar.’

Hoe werkt een inkoopprogramma en heeft het voordelen boven de meer traditionele manieren van waarde uitkeren aan de aandeelhouders, zoals dividendbetalingen? ‘Het is goed om te weten dat het eigendom van aandelen, in essentie, een claim vertegenwoordigt op de winst van de onder-

De inkoop van eigen aandelen door een beursgenoteerde onderneming is een fenomeen dat zich steeds nadrukkelijker manifesteert. Willem Herman van der Wal, head wholesale Netherlands bij Invesco, over de werking van aandeleninkoop en de betekenis ervan.

neming. Eén van de taken van de bestuurders is vaststellen hoe die winst op de beste manier kan worden doorgegeven aan de

dividend over de geraliseerde winst. Een belegger die het totale aandeelhoudersrendement wil verdienen, moet het dividend herbeleggen in aandelen van de onderneming. Maar alleen al het betalen van dividendbelasting zorgt ervoor dat zoiets niet mogelijk is.’

Is er iets bekend over de koersperformance van bedrijven na de inkoop van eigen aandelen? ‘De resultaten van bedrijven variëren en de waardering die beleggers bereid zijn toe te kennen aan bedrijven is ook niet altijd hetzelfde, maar algemeen gesproken zorgt het inkopen van eigen aandelen ervoor dat de winst per aandeel toeneemt. Onderzoek heeft aangetoond dat er een direct verband bestaat tussen de omvang van de reductie in uitstaande aandelen door een onderneming als gevolg van inkoopprogramma’s en het extra koersrendement dat in de vol-

Tekst Martijn Zwaan

gende vier jaar wordt behaald ten opzichte van de sector waarin het bedrijf actief is.’

aandeelhouders. Een inkoop van aandelen is een van de twee manieren waartoe kan

telijk aandelen terugkoopt met haar winst

Het terugkopen van aandelen zorgt dus voor een verhogend effect van de winst per aandeel van een onderneming?

om het aantal uitstaande aandelen te ver-

‘Zeker. De teruggekochte aandelen verdwijnen

Amerikaanse ondernemingen zijn al een flink aantal jaren actief met het inkopen van eigen aandelen. Zet die trend door?

minderen, dan vertegenwoordigt elk overblij-

in de boeken van de onderneming en worden

‘De laatste jaren is het aantal inkoopprogram-

vend aandeel een groter deel van de onder-

niet langer meegeteld bij de berekening van de

ma’s toegenomen, vooral dankzij de aanhou-

neming en dus een groter recht op toekomsti-

winst per aandeel, wat tot een verhogend effect

dend lage rente en de relatief beperkte moge-

ge winsten.’

leidt. Vergelijk dat eens met het uitkeren van

lijkheden die ondernemingen hebben om

worden besloten. Wanneer een onderneming een inkoopprogramma initieert en fei-

Dividend versus aandeleninkoop Een belegger bezit 100 aandelen van in

Scenario 1: dividenduitkering. In dit scenario ontvangt de beleg-

totaal 10.000 uitstaande aandelen van

ger € 100 dividend, waarvan € 22 naar de fiscus gaat. Na uitbetaling van het

bedrijf ABC. De aandelen zijn € 20 per

dividend daalt de koers van het aandeel met het dividendbedrag, wat bete-

stuk waard en het bedrijf is van plan

kent dat de belegger € 78 overhoudt om aandelen ABC terug te kopen tegen

om € 10.000 van zijn winst na belasting

een koers van € 19. Dit vergroot zijn belang met 4 procent.

(€ 1 per aandeel) uit te keren aan zijn aandeelhouders. Er zijn twee scenario’s mogelijk.

38

Koers: € 20 Jaarlijks dividend: € 1

Dividend € 100

Beschikbaar voor herbelegging: € 78

Herbeleggen

(bij 22% belasting)

(tegen € 19 per aandeel)

Toename aandelenbelang: 4 %

hun liquide middelen aan het werk te zetten. De cashposities op de balansen staan op een all-time high, zowel bij Amerikaanse bedrijven als elders in de wereld, hetgeen bestuurders voldoende ruimte geeft om die cash uit te keren aan aandeelhouders in de vorm van buybacks.’

Beperkt het fenomeen van de buyback zich niet vooral tot de Verenigde Staten? ‘Voor een deel is dat perceptie omdat de Amerikaanse beurs de grootste ter wereld is en de media-aandacht enorm is. Maar ook in andere markten is er sprake van een toenemende inkoop van eigen aandelen door ondernemingen. Het is ook logisch. Het grootste voordeel van aandeleninkoop, het teruggeven van waarde aan aandeelhouders, is een universeel thema.’

•

Beleg in buybacks met PowerShares Invesco PowerShares biedt beleggers een selectie aan ETF’s die de zogeheten ‘volgende generatie’ indices volgen. Dit zijn indices die méér doen dan louter een willekeurige markt volgen; wat ze proberen is het beter te doen dan een bepaalde markt door een slimme selectie en weging van effecten. Beleggers die aandeleninkoopprogramma’s zien als een interessante strategie voor het

Scenario 2: inkoop aandelen. In dit scenario, in plaats van dividend uit te keren,

realiseren van extra rendement kunnen

gebruikt bedrijf ABC de € 10.000 om zijn eigen aandelen te kopen. Tegen een koers van

terecht bij een nieuwe ETF van PowerShares:

€ 20 per aandeel, koopt de onderneming 500 aandelen. Dit resulteert in een vermindering

Global Buyback Achievers. Het is een ETF die

van 5 procent van het aantal uitstaande aandelen. De 100 aandelen van de belegger ver-

de Nasdaq Global Buyback Achievers Index

tegenwoordigen nu een groter deel van het totaal aan uitstaande aandelen van ABC.

repliceert, een index die bestaat uit ondernemingen die in de afgelopen twaalf maanden

Beschikbaar voor inkoop van eigen aandelen: € 10.000

Inkoop

Reductie van aantal uitstaande aandelen: 500

Resultaat

Toename aandelenbelang: 5,3 %

via inkoop hun uitstaande aandelen hebben gereduceerd met ten minste 5 procent. Tussen begin 2009 en eind 2014 is de index

(tegen € 20 per aandeel)

verdubbeld.

fonds•nl > 39

Fiscaal voordelig pensioen aanvullen?

FitVoorLater – Fiscaal beleggen Vrijstelling box 3 Geen service-/transactiekosten Prijswinnende fondsen

Meer informatie? Ga naar www.fitvermogen.nl/fitvoorlater

De informatie in dit document is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een beleggingsinstrument te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie. Beleggers zouden zelf advies moeten vragen indien ze twijfelen over de geschiktheid van een belegging. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en gebaseerd is op betrouwbare informatiebronnen, wordt er geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid of volledigheid van de informatie. De informatie en mogelijke aanbevelingen in dit document kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. NNIP Asset Management B.V., noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot de NN Group dan wel de ING Groep, noch een van haar functionarissen, haar directeuren of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie of mogelijke aanbevelingen. Het is niet toegestaan dit document te vermenigvuldigen, door te sturen, te distribueren, te verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de voorafgaande uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing.

40