De onderwijs- en examenregeling Algemeen In de onderwijs- en examenregeling (OER) wordt informatie gegeven over het onderwijs van een opleiding of een groep van opleidingen. Heeft de OER betrekking op een groep van opleidingen, dan moet duidelijk blijken over welke opleidingen het gaat. Als het gaat om de deelnemers aan het door de hogeschool aangeboden onderwijs, dan wordt er een onderscheid gemaakt tussen studenten, extranei en cursisten. Studenten en extranei volgen opleidingen die door de overheid zijn erkend en in de meeste gevallen ook worden bekostigd. Cursisten volgen niet door de overheid bekostigde - commerciële onderwijstrajecten die soms wel of soms niet door de overheid zijn erkend. De OER geldt voor studenten en extranei en niet of slechts in beperkte mate voor cursisten. De Hogeschool van Amsterdam biedt in Amsterdam ruim 80 – door de overheid erkende - opleidingen aan. Naast bachelor opleidingen biedt de hogeschool ook masteropleidingen aan en een beperkt aantal Associate Degreeprogramma’s. Voor masteropleidingen gelden – deels - andere regels dan voor bacheloropleidingen. Masteropleidingen hebben daarom een OER die afwijkt van die van een bacheloropleiding. De hier verstrekte informatie heeft vooral betrekking op bacheloropleidingen. Voor gedetailleerde informatie over masteropleidingen kan men het beste informatie inwinnen bij de betreffende opleiding. Contactgegevens over de masteropleidingen worden vermeld op de website van de hogeschool. De regels die gelden voor een Associate Degreeprogramma zijn opgenomen in de OER van de opleiding waartoe het programma behoort. De hierna volgende onderwerpen zijn alfabetisch gerangschikt. Aanvullende eisen voor toelating Bij sommige opleidingen worden aanvullende eisen aan de toelating gesteld. In de regel is dit een medische keuring. Dit kan echter alleen als er een wettelijke basis voor is. Sommige opleidingen kiezen er voor voorafgaand aan de inschrijving een intake gesprek te houden, waarin wordt gekeken naar de motivatie van een student. Vindt de opleiding iemand niet of minder geschikt, dan hoeft dit geen belemmering voor inschrijving te zijn; het oordeel van de opleiding over de geschiktheid heeft in dat geval het karakter van een advies dat betrokkene kan negeren. Dit laatste is echter anders als uit gedragingen of uitlatingen van betrokkene blijkt dat hij of zij duidelijk niet geschikt is om een beroep uit te oefenen waarvoor de opleiding opleidt. In dat geval – zo blijkt uit artikel 2.9 OER - kan de examencommissie een negatief advies over de toelating uitbrengen. Uiteraard gaat het daarbij steeds om zeer uitzonderlijke gevallen die zich in de praktijk nauwelijks zullen voordoen. Het spreekt voor zich dat een betrokkene die op grond van zijn gedrag of uitlatingen niet wordt toegelaten hiertegen in beroep kan gaan. Afstudeerrichting Sommige bacheloropleidingen kennen specialisaties. In de OER spreken wij in dat geval van een afstudeerrichting. Als een opleiding een afstudeerrichting kent, dan wordt dit aangegeven in artikel 3.2 OER. Meestal wordt een afstudeerrichting door één opleiding aangeboden; het is echter ook mogelijk dat een afstudeerrichting door meerdere hogescholen gezamenlijk wordt aangeboden; in dat geval is er sprake van een gezamenlijke afstudeerrichting. Een afstudeerrichting heeft steeds hetzelfde CROHO nummer als dat van de opleiding(en) waartoe de afstudeerrichting behoort. In de OER kan worden bepaald dat het voor studenten in de hoofdfase niet mogelijk is om zondermeer vanuit de opleiding over te stappen naar de tot de opleiding behorende afstudeerrichting, of omgekeerd. Is dit het geval, dan wordt dit vermeld in artikel 6.7 OER. Besluitvorming over OER De OER is een onderdeel van het studentenstatuut. Elk jaar wordt bekeken of de OER (op onderdelen) moet worden aangepast. De onderwerpen in de OER die gelden voor alle studenten worden vastgesteld door het college van bestuur; onderwerpen die alleen gelden voor een bepaalde opleiding
of een groep van opleidingen worden vastgesteld door de domeinvoorzitter. De medezeggenschapsraad en de deelraden zijn betrokken bij de besluitvorming met betrekking tot de OER. Opleidingscommissies hebben daarbij een adviserende stem. Centraal register opleidingen hoger onderwijs Is een opleiding door de overheid erkend, dan wordt zij ingeschreven in het Centraal register opleidingen hoger onderwijs (CROHO). Dit is een openbaar register dat door iedereen kan worden geraadpleegd en dat wordt bijgehouden door de IB-groep van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) van het ministerie van OC en W (www.ib-groep.nl). In het register staat ondermeer sinds wanneer de opleiding is erkend, wat de looptijd van de erkenning is, in welke plaats(en) de opleiding is gevestigd en of de opleiding in voltijd, deeltijd en/of duale vorm wordt aangeboden. Elke opleiding die in het CROHO staat geregistreerd heeft een zogenaamd CROHO nummer. Dit nummer wordt vermeld in de OER. Decanaat Met persoonlijke problemen kan de student terecht bij de decaan. Decanen hebben een informerende en adviserende functie. Zij beslissen niet. Dit betekent dat – als het gaat om het onderwijs – de decaan een examencommissie adviseert. Een examencommissie kan besluiten van het advies van een decaan af te wijken. In de praktijk wordt echter in veel gevallen het advies van de decaan overgenomen. Zouden persoonlijke problemen kunnen leiden tot studievertraging, dan is het zaak daarover snel contact op te nemen met de decaan. Doet men dit niet of te laat, dan loopt men het risico dat er geen rekening gehouden wordt met de problemen van de student. Bij de uitoefening van hun werkzaamheden hanteren de decanen de Gedragscode studentendecanen Hogeschool van Amsterdam,waarin onder meer wordt aangegeven wat men van een decaan mag verwachten en hoe met vertrouwelijke informatie wordt omgegaan. Diploma en titel Wordt een opleiding met succes afgerond, dan wordt het daarbij behorende diploma uitgereikt en wordt aan de student de graad van bachelor, master of Associate Degree toegekend, met een daarbij behorende titel. In veel gevallen wordt aan de titel een aanduiding toegevoegd. Deze aanduiding verschilt per opleiding en wordt aangegeven in artikel 4.2 OER. Eisen werkkring In het duale onderwijs is men werkzaam in het beroep waar de opleiding voor opleidt; in het voltijd en deeltijd onderwijs is dit niet het geval. Desondanks kan een deeltijd opleiding de eis stellen dat men om tot een opleiding te worden toegelaten in een bepaalde branche werkzaam moet zijn. Wordt deze toelatingseis gesteld, dan is dit geregeld in artikel 2.3 OER. De eisen die in het duale onderwijs aan een werkkring worden gesteld, worden vermeld in artikel 2.4 OER. EVC procedure Een EVC procedure (EVC staat voor: eerder verworven competenties) vindt altijd plaats voor inschrijving. Dit is logisch omdat de examencommissie op basis van de EVC rapportage bepaalt of betrokkene wordt toegelaten tot de opleiding, alsmede voor welke onderwijseenheden – of onderdelen daarvan – vrijstelling kan worden verleend. Dit is geregeld in artikel 2.6 OER en artikel 5.10 OER. De EVC rapportage is een advies aan de examencommissie; de examencommissie is niet verplicht dit advies over te nemen en bezit op dit punt een eigen verantwoordelijkheid. Besluit een examencommissie iemand op basis van een EVC rapportage niet tot de opleiding toe te laten, dan kan betrokkene tegen dit besluit in beroep gaan. Dit leidt echter niet tot restitutie van het bedrag dat voor de opstelling van de EVC rapportage is betaald en het beroep kan daar ook geen betrekking op hebben. Examencommissie Aan elke opleiding of groep van opleidingen is een examencommissie verbonden. De leden van de examencommissie worden benoemd door de voorzitter van het domein waartoe de opleiding behoort. De examencommissie speelt een belangrijke rol als het gaat om het verlenen van vrijstellingen en de toekenning van een BAS. Ook is het de examencommissie die bepaalt of aan een student het diploma
kan worden uitgereikt. De bevoegdheden van de examencommissie worden beschreven in artikel 7.2 OER. Fraude Fraude die verband houdt met het deelnemen en/of afleggen van toetsen, tentamens en examens wordt bestraft. Afhankelijk van de aard van de fraude kan de straf oplopen tot uitsluiting van deelname voor een periode van maximaal een jaar. Bij ernstige fraude kan de examencommissie zelfs adviseren de inschrijving van betrokkene te beëindigen. Dit is geregeld in artikel 5.16 OER. Functiebeperking Ook voor studenten met een functiebeperking moet het onderwijs goed toegankelijk zijn. Is dat niet of in onvoldoende mate het geval, dan kunnen voorzieningen worden getroffen. Dit is geregeld in artikel 3.4 OER. Geldigheidduur van studieresultaten Bij sommige opleidingen is de geldigheidsduur van met goed gevolg behaalde onderwijseenheden beperkt. Dit wordt aangegeven in artikel 5.13 OER. Is een student na het verstrijken van de geldigheidsduur van een onderwijseenheid nog niet afgestudeerd, dan moet voor de betreffende onderwijseenheid opnieuw tentamen worden gedaan. Indeling opleiding Opleidingen worden in voltijd, deeltijd of duale vorm aangeboden. In welke vorm de opleiding wordt aangeboden, wordt vermeld in artikel 3.2 OER. Minor Een bacheloropleiding - en dus ook in een tot die opleiding behorende afstudeerrichting – kent een major en een minor gedeelte. Het major gedeelte bevat onderwijseenheden die door alle studenten in de betreffende opleiding/afstudeerrichting moeten worden gevolgd; in het minor gedeelte kan de student kiezen uit bepaalde onderwijseenheden en daarmee een meer persoonlijke invulling geven aan het te volgen onderwijs. Wil een student een bepaalde minor volgen, dan moet de examencommissie daar toestemming voor geven. De minor moet niet alleen tegemoet komen aan de wensen van de student, maar ook passen in het profiel van de opleiding. Sommige minoren worden alleen aangeboden bij voldoende belangstelling. Het aanbod van minoren is te vinden op de website van de hogeschool (www.minoren.hva.nl) . In artikel 3.9 OER is aangegeven welke informatie ten minste over een minor moet worden verstrekt. Rechtsbescherming Tegen besluiten van de examencommissie of van examinatoren kan beroep worden ingesteld als men het er niet mee eens is. De termijn voor het instellen van beroep bedraagt zes weken. Het beroep wordt ingesteld bij het bezwaar, beroep en klachtenloket en wordt behandeld door het college van beroep voor de examens. De regels over de rechtsbescherming zijn te vinden in het studentenstatuut. In artikel 8.1 OER staat tegen welke besluiten over het onderwijs in de opleiding men in beroep kan gaan. Studieadvies In de propedeutische fase ontvangen studenten een studieadvies. Dit studieadvies kan een afwijzend karakter hebben. In dat geval is er sprake van een bindend afwijzend studieadvies (BAS). Ontvangt een student een BAS, dan kan de opleiding niet verder worden gevolgd en moet betrokkene de opleiding verlaten. De voorwaarden voor een BAS kunnen per opleiding verschillen en worden vermeld in artikel 6.2 OER. Masteropleidingen kennen geen BAS. Studieduur Een bachelor opleiding bij de Hogeschool van Amsterdam heeft een nominale studieduur van vier jaar en is verdeeld in een propedeutische fase van een jaar en een postpropedeutische fase van drie jaar.
Masteropleidingen duren een tot twee jaar en kennen geen propedeutische fase. De OER van een masteropleiding wijkt dan ook af van die van een bacheloropleiding. Studieloopbaanbegeleider Tijdens de studie wordt een student begeleid door een studieloopbaanbegeleider. De studieloopbaanbegeleider heeft zicht op de studieresultaten van de student en heeft daarover contact met de student als dat nodig is. Studievoortgang buitenlandse studenten Studenten die niet afkomstig zijn uit Zwitserland of een lidstaat van de EU/EER en op basis van een verblijfsvergunning onderwijs volgen, moeten er rekening mee houden dat de Immigratie-en naturalisatiedienst jaarlijks over hun studieresultaten wordt geïnformeerd. Dit is geregeld in artikel 6.8 OER. Ingeval van onvoldoende studievoortgang kan de verblijfsvergunning worden ingetrokken. Wordt de studieachterstand veroorzaakt door persoonlijke omstandigheden, dan worden er afspraken gemaakt om de achterstand weg te werken. Studenten die hier mee te maken krijgen wordt geadviseerd direct contact op te nemen met de studieloopbaanbegeleider of de studentendecaan. Tentamens, toetsen en toekenning studiepunten Een opleiding is onderverdeeld in onderwijseenheid. Elke onderwijseenheid wordt afgesloten met een beoordeling. Heeft de beoordeling betrekking op de hele onderwijseenheid, dan spreken we van een tentamen, gaat het om een onderdeel van een onderwijseenheid dan is er sprake van een toets. De onderwijseenheden van een opleiding worden vermeld in de bijlagen van de OER. Veel opleidingen vermelden de onderwijseenheden ook in hun studiewijzers en/of op het intranet. De aan de onderwijseenheid verbonden studiepunten worden pas toegekend nadat het tentamen voor de onderwijseenheid is behaald en/of aan de aan de toetsen gestelde eisen is voldaan. Toelating Om tot een opleiding te worden toegelaten moet men voldoen aan de juiste vooropleidingseisen. Voor Nederlandse studenten die een bacheloropleiding willen volgen is dat een mbo- , havo- of vwodiploma met het juiste vakkenpakket. Dit vakkenpakket verschilt per opleiding en wordt aangegeven in artikel 2.1 OER. Beschikt men niet over de hiervoor beschreven diploma’s, dan is toelating in sommige gevallen toch mogelijk als men over gelijkwaardige diploma’s beschikt. Toelating zonder (gelijkwaardige) diploma’s is mogelijk voor personen van 21 jaar of ouder, op basis van een toelatingsonderzoek dat is geregeld in artikel 2.5 OER of op basis van een EVC rapportage als bedoeld in artikel 2.6 OER. Besluiten over een niet-reguliere toelating tot een opleiding worden genomen door de examencommissie. Een positief besluit van de examencommissie om tot de opleiding te worden toegelaten betekent niet dat men dan ook al als student of extraneus is ingeschreven. Aan het onderwijs mag pas worden deelgenomen als ook aan alle andere inschrijvingsvoorwaarden is voldaan. Voertaal Bij de meeste opleidingen is de voertaal Nederlands. Is dat niet het geval dan wordt de opleiding of afstudeerrichting in de Engelse taal aangeboden en dat wordt vermeld in artikel 3.3 OER. In sommige gevallen kan van een student worden verlangd dat hij of zij door middel van een taaltoets aantoont de Nederlandse – of als het gaat om een Engelstalige opleiding – de Engelse taal in voldoende mate te beheersen. Dit is geregeld in artikel 2.1, 2.2 OER en artikel 2.8 OER. Volgorde van onderwijseenheden Sommige opleidingen kiezen er voor een volgorde aan te brengen in de onderwijseenheden die kunnen worden gevolgd. Dit omdat bij voorbeeld in de ene onderwijseenheid over een bepaald onderwerp basale informatie wordt verstrekt, terwijl een andere onderwijseenheid over datzelfde onderwerp een meer verdiepend karakter heeft. Wordt een volgorde in de te volgen onderwijseenheden aangebracht, dan is dat geregeld in artikel 5.2 OER. Ook bij minoren worden eisen gesteld wanneer deze kunnen worden gevolgd.
Vrijstellingen Op grond van bepaalde diploma’s, elders behaalde resultaten en/of eerder verworven competenties kan de examencommissie vrijstellingen verlenen. Vrijstellingen worden steeds vooraf en nooit achteraf verleend. Sommige opleidingen kennen collectieve vrijstellingsregelingen die zijn gebaseerd op - op schrift gestelde - afspraken. Is er sprake van een collectieve vrijstelling dan wordt dit aangegeven in artikel 5.10 OER.
