Veelgestelde Vragen Vakinformatie voor ontwerpers en verwerkers verschijnt op 19-10-2011
Conditie van de ondergrond - ondergrondproblemen In welke conditie moet de ondergrond zijn? De ondergrond voor een succesvol behangresultaat moet droog, opzuigend, gelijkmatig absorberend, schoon en glad zijn.
Wat kan ik doen als de ondergrond vochtig is? Een vochtige ondergrond is in geen geval geschikt voor behangen of een ander type bedekking. Bij een vochtige ondergrond kan zeer snel schimmelvorming ontstaan, waardoor het bouwmateriaal beschadigd kan raken. Als er geprobeerd wordt om op een vochtige ondergrond te behangen, zijn het openen van de naden en een slecht hechtingsvermogen, vaak in het naadgebied, het gevolg. • • • •
Nieuwe pleister heeft in het algemeen een wachttijd van minimaal zes weken. Met een Vochtigheidsmeter kan met de precieze resterende vochtigheid bepalen. Donkere vlekken, schimmel en meeldauw wijzen op een verhoogde vochtigheid van een bestaande wand. Met de folietest kan effectief de toestand van een wand worden bepaald. Als er na 12 tot 24 uur vorming van condenswater achter het folie plaatsvindt, is de wand te vochtig om te behangen. Aanbevelingen: 1. Oorzaken voor de vochtigheid oplossen (opbouw van de wand) 2. Ondergrond laten drogen. 3. Eventueel verwarmen en ventileren 4. Controles uitvoeren
Wat kan ik doen als de ondergrond niet draagkrachtig is? Door het verwijderen van de ondergrond (pleister, dispersieverf, krijtslijtage) kan geen hechtend behangwerk worden gegarandeerd. Naden resp. gehele banen kunnen loslaten van de ondergrond en het uniforme totaalbeeld verstoren. Door de kras of druktest kan de draagkracht van de ondergrond worden gecontroleerd: • • •
•
Als bij het krassen met een hard voorwerp beschadigingen aan het oppervlak optreden als er matige druk wordt uitgeoefend, is het oppervlak te zacht. Dit is mogelijk het geval als er door de druktest met de duimnagel zichtbare plaatsen worden gemarkeerd. De ondergrond is eventueel ongeschikt indien men met vlakke hand over de ondergrond wrijft en een krijtslijtage vaststelt. Met de tapetest kunnen oude dispersielagen op hun draagkracht worden gecontroleerd. Men plakt een strook tape op de dekkingslaag en trekt deze er schokkerig af. Indien er hierbij stukjes deklaag afvallen of aan de tapestrook blijven hangen, moet de deklaag vóór het behangen worden verwijderd. Deklagen met latexverf zijn in het algemeen niet geschikt voor behangen. Aanbevelingen: 1. Losse en niet-draagkrachtige vlakken verwijderen. 2. licht krijtige of zanderige pleisteroppervlakken kunnen met een behangprimer (bijv. Metylan behangprimer voor ouder pleister) worden bewerkt.
-1A.S. Création Tapeten AG I Telefoon: 02261 / 542-0 I Fax: 02261 / 542-321 I Südstr. 47 I D-51645 Gummersbach I E-mail:
[email protected]
Veelgestelde Vragen Vakinformatie voor ontwerpers en verwerkers verschijnt op 19-10-2011
Wat kan ik doen als de ondergrond op een sinterlaag wijst? Sinterlagen zijn bindmiddellagen op het oppervlak van de ondergrond, die een vaste verlijming van behang en andere wandbedekkingen verhinderen. Sinterlagen worden gekenmerkt door een lichte oppervlakteglans en een gering absorptievermogen. • •
Ter controle van de ondergrond kunt u deze met een puntig voorwerp roostervormig insnijden en met water bevochtigen. Als de krassporen donker verkleuren en op de andere plaatsen het water parelend afdruipt, kan het om een sinterlaag gaan. Aanbeveling: 1. Sinterlagen moeten mechanische door afslijpen worden verwijderd.
Wat kan ik doen als de ondergrond niet absorberend/te absorberend is? Het absorptievermogen van de ondergrond is een belangrijke factor voor het resultaat van een behangwerk. Als een ondergrond slechts zeer zwak absorberend is resp. geen vochtigheid meer kan opnemen, is dit ongeschikt voor behangwerk, omdat er geen hechting op de ondergrond kan worden bereikt. Hierbij moet u dan rekening houden met het loskomen van behangbanen. Het is net zo problematisch als de ondergrond te absorberend is. Ook dit kan het bij behangwerk tot bepaalde problemen leiden, omdat het stijfsel te snel door de ondergrond wordt opgenomen en daardoor een zeer hoge oppervlaktespanning veroorzaakt, wat tot het openbarsten van de naden kan leiden. •
•
Het absorptievermogen kan door bevochtiging met water worden getest. Als het water parelend afloopt, is er geen of slechts een zeer zwak absorberende ondergrond aanwezig. Als er daarentegen een snelle wateropname en een duidelijk donkere verkleuring van de ondergrond te zien is, wijst dit op een sterk absorberende ondergrond. Aanbeveling: 1. bij niet absorberende ondergronden wordt de verlijming van een onderlaagstof uit glad vlies aanbevolen. (bijv. Maculatuurvlies; artikelnummer 2000-13) met een dispersielijm (bijv. Ovalit T van Metylan). Het maculatuurvlies creëert een perfecte, behangbare ondergrond. 2. Bij zwak absorberende ondergronden is het aanbevolen om de ondergrond licht op te slijpen, een maculatuurpapier vast te lijmen of als alternatief het maculatuurvlies te gebruiken. Bij vliesbehang kan ook een dispersietoevoeging in de vorm van stijfsel voldoende zijn. 3. Bij zeer sterk absorberende ondergronden moet met een diepgrond het absorptievermogen worden geëgaliseerd of als alternatief het oppervlak met verdund behangstijfsel grondig worden voorbewerkt. Let op: Platen van gipskarton mogen niet voorbewerkt worden met stijfsel.
Wat kan ik doen als de ondergrond niet glad resp. niet schoon is? Ruwe en vuile ondergronden schijnen door bij een behangwerk. Het verwerkte behang geeft daardoor na het renoveren geen mooie vlakwerking. • •
Voor de visuele controle moet u de ondergrond met het licht van een zaklamp op gladheid en reinheid controleren. Aanbeveling: 1. Ruwe ondergronden kunnen met geschikte plamuur glad worden gemaakt. Een plamuurlaag conform Q3 en een aansluitende verlijming van maculatuurvlies wordt aanbevolen.
-2A.S. Création Tapeten AG I Telefoon: 02261 / 542-0 I Fax: 02261 / 542-321 I Südstr. 47 I D-51645 Gummersbach I E-mail:
[email protected]
Veelgestelde Vragen Vakinformatie voor ontwerpers en verwerkers verschijnt op 19-10-2011
Wat kan ik doen als de ondergrond alkalisch is? Alkalische ondergronden, zoals bijvoorbeeld nieuwe pleister of beton zijn niet geschikt voor behangen met gras-, brons- en metallic-behang. Ook bij ander behang kan het in bepaalde gevallen tot uitslagvorming leiden, die als vlekken op het behang te zien zijn. • • •
Als controle op alkaliteit wordt de ondergrond met gedestilleerd water bevochtigd en indicatorpapier aangebracht. De ontstane kleuromslag wordt vergeleken met het bijgevoegde kleurenschema en de PH-waarde wordt bepaald. Het neutrale bereik ligt ongeveer bij 7. Een alkalische ondergrond kan bij een waarde vanaf 7,8 worden aangetroffen. Aanbeveling: 1. De alkalische ondergrond moet met een meervoudig spoelmiddel (bijv. Olafirn van Pufas) tweemaal worden afgewassen. 2. Vervolgens moet de ondergrond een keer met helder water worden nagewassen. 3. Op de voorbereide ondergrond moet maculatuurvlies (artikelnummer 2000-13) worden verlijmd.
Wat kan ik doen als de ondergrond scheuren bevat? Scheuren in wanden en deklagen kunnen een behangwerk duidelijk negatief beïnvloeden. Men deelt de scheuren hierbij op in drie verschillende groepen: • • • •
Haar- en netscheurtjes zijn fijne, netsoortige scheuren in het pleisteroppervlak, die vaak pas door het bevochtigen van het oppervlak zichtbaar worden. Slijtage- en voegscheurtjes zijn te vinden door de gehele pleisterlaag en lopen door tot in de voegen van de muur. Statische scheurtjes en rekscheurtjes zijn door de constructie van het gebouw of door de beweging van de bouwgrond bepaald en verlopen vaak loodrecht door het gehele gebouw. Aanbeveling: 1. Voor de eerste beide scheurgroepen moet maculatuurvlies (artikelnummer 2000-13) als scheuroverbrugging worden gebruikt. 2. Voor het saneren van statische scheuren zijn er speciale scheuroverbruggende maatregelen noodzakelijk.
Wat kan ik doen als de ondergrond op schimmelaantasting wijst? Schimmelaantasting kan ontstaan op plekken waar schimmelvoeding aanwezig is en vochtigheid optreedt. (Raadpleeg de extra informatie Schimmelvorming.pdf) • • •
Als de ruimtelucht te vochtig is, slaat deze neer op de koudste plaatsen van de wand en deklaag. Typische koude plaatsen zijn kamerhoeken en onvoldoende geïsoleerde buitenwanden, die bijna niet door hete lucht worden verwarmd. Zonder vaststelling van de schimmeloorzaak en de oplossing kan een duurzame schimmelsanering niet succesvol worden uitgevoerd. Aanbeveling: 1. Preventieve maatregelen zoals bijv. regelmatig ventileren en gecontroleerd verwarmen ter verlaging van de relatieve luchtvochtigheid, verminderen de vochtigheidsneerslag.
-3A.S. Création Tapeten AG I Telefoon: 02261 / 542-0 I Fax: 02261 / 542-321 I Südstr. 47 I D-51645 Gummersbach I E-mail:
[email protected]
Veelgestelde Vragen Vakinformatie voor ontwerpers en verwerkers verschijnt op 19-10-2011
Wat kan ik doen als de ondergrond uitslagvorming bevat? Witte zoutvorming op het pleisteroppervlak ontstaat bijv. door een stijgende luchtvochtigheid van een beschadigde horizontale blokkering, door muren met scheuren/openingen of na waterschade. •
Aanbeveling: 1. Er mag hier geen behangwerk worden uitgevoerd, als er geen geschikte saneringsmaatregelen zijn uitgevoerd.
Voorbehandeling van de ondergrond Hoe moet ik de ondergrond voor het behangen voorbehandelen? Een professionele voorbehandeling van de ondergrond is een voorwaarde voor een probleemloos behangresultaat. Beperkte voorbehandeling kan het hele behangwerk nadien nadelig beïnvloeden.
Moet oud behang voor het behangen worden verwijderd? Oud behang moet voor het behangen altijd worden verwijderd. Een verlijming op bestaand behang brengt altijd het risico mee van een slecht hechtingsvermogen of naadwerk of het doorschijnen van het onderliggende behang. Men kan het oude behang handmatig met water, behangoplosser, dekborstel en spatel verwijderen. Hardnekkig gehecht oud behang, dat na meerdere keren bevochtigen nog niet loslaat, perforeert men met een spijkerwals. Was- en scheurbestendig behang kan zo beter worden losgehaald. Als het behang met dispersielijm is verwerkt, helpt vaak alleen nog het machinale afstomen met een hittestomer. Bij deelbare wandbekleding mag de maculatuur er alleen overheen worden behangen, als deze zich vast op de ondergrond hecht. Dit kan gecontroleerd worden door het maculatuurbehang op een bepaalde plaats met water te bevochtigen en dan ca. 15 minuten te wachten. Als er dan geen bellen zijn ontstaan, kan op het aanwezige maculatuur worden behangen.
Wat moet ik doen als er oude lagen op de wand zitten? Oude, niet draagkrachtige of gescheurde verf- en laklagen moeten voor het behangen worden verwijderd. Dit kan door slijpen of afkrabben gebeuren. In lastige gevallen helpt het aflogen resp. het afbijten van de verfresten.
Wat moet ik doen als er lijm- of dispersielagen op de wand zitten? Oude lijmverflagen moeten grondig met water worden afgewassen. Het toevoegen van behangoplosser maakt dit makkelijker. Niet afwasbare dispersielagen (oftewel mengbindlagen) moeten door het inweken met water en door toevoeging van behangoplosser wellen en vervolgens worden verwijderd. Na de reiniging van de ondergrond moet deze met behangprimer op waterbasis worden verstevigd.
-4A.S. Création Tapeten AG I Telefoon: 02261 / 542-0 I Fax: 02261 / 542-321 I Südstr. 47 I D-51645 Gummersbach I E-mail:
[email protected]
Veelgestelde Vragen Vakinformatie voor ontwerpers en verwerkers verschijnt op 19-10-2011
Wat moet ik doen als er olie- of lakverflagen resp. metalen- en kunststof oppervlakken op de wand zitten? Deze oppervlakken bieden geen geschikte ondergrond voor behangwerk. Als men deze oppervlakken toch wil behangen, moeten eerste alle klontermiddelen zoals bijv. stof, vet of vuil van het oppervlak worden verwijderd en daarop een maculatuurvlies met een dispersielijm (bijv. Metylan Ovalit T) worden verlijmd. Zo kan men ook deze vlakken tot een behangbare ondergrond voorbereiden.
Welke ondergrondvoorbehandeling moet ik bij minerale ondergronden uitvoeren? Draagkrachtige, minerale ondergronden moeten met verdund behangstijfsel worden voorbewerkt. Eventueel kan bij dit type ondergrond, zoals bijv. betonoppervlakken, platen van gipskarton, gipsplamuur en nieuwe plamuuroppervlakken, de wand met een diepgrond worden bewerkt. Eventueel moeten zanderige resp. andere sterk zuigende ondergronden met een diepgrond worden verstevigd.
Moet de ondergrond voor de verwerking van vliesbehang op een speciale manier worden voorbehandeld? Vliesbehang brengt vele voordelen met zich mee, waardoor het behangwerk duidelijk wordt vereenvoudigd. Bovendien is vliesbehang, in tegenstelling tot het originele papierbehang, niet ondoorzichtig. Daarom moet de ondergrond voor het behangen met een vliesbehang qua kleur worden geëgaliseerd. Voor de egalisering van de ondergrond resp. ook voor het verkrijgen van een gelijkmatig absorptievermogen moet men een gepigmenteerde behangprimer gebruiken. Ook bij gladde, geplamuurde vlakken wordt deze bewerking met primer aanbevolen.
-5A.S. Création Tapeten AG I Telefoon: 02261 / 542-0 I Fax: 02261 / 542-321 I Südstr. 47 I D-51645 Gummersbach I E-mail:
[email protected]