De Omroeper. Informatieblad van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zutphen (preekplaatsen Zutphen, Twekkelo en Hengelo)

De Omroeper Informatieblad van de

Evangelisch-Lutherse Gemeente Zutphen (preekplaatsen Zutphen, Twekkelo en Hengelo)

35e jaargang, nr 4 (december 2015 – februari 2016)

Kerkgebouw

1

Beukerstraat 10, 7201 KP Zutphen tel.: 0575 516593 Postadres: Korte Beukerstraat 15 7201 KP Zutphen Secretariaat: ELG Zutphen, p/a Heeckerenlaan 24 7203 BC Zutphen; e-mail: [email protected] Kerkdiensten Elke zondag om 10.15 uur Predikant Mw. ds. Louisa Vos, Backermarke 59, 8016 LJ Zwolle tel: 06-44113497; e-mail: [email protected] Ledenadministratie Dhr. Peter Folmer, Ramshof 19, 7232 DA Warnsveld tel.: 0575-521437; e-mail: [email protected] Koster Dhr. Peter van der Zalm, Rossinistraat 10, 7204 NX Zutphen tel.: 0575-523838 Cantor Mw. Agnes Bedeker, Van Hoornlaan 52, 7207 JL Zutphen tel.: 0575-527845; e-mail: [email protected] Organist Dhr. Jan de Ruiter, tel.: 06-50228776; [email protected] Website: www.luthersegemeentezutphen.nl [email protected]

Namen, telefoonnummers en e-mailadressen van de kerkenraadsleden vindt u in het Kerkenwerkboekje.

Inhoud

Van de redactie

3

2

Overweging Uit de Bongerd In memoriam Carolien Damhoff Luther en de Joden Luthers schaduwzijde Van Twentse bodem Adventsbrunch Terugblik op enkele kerkdiensten Een nieuwe diaken Gelukkig Nieuwjaar Kerstavond Een meevaller Stilte in de stad Collecteopbrengst en bloemengroet Vooraankondiging Polenreis Anna tot Jozef Korte berichten Onze Vader U3L, universiteit voor de derde leeftijd Roosters

4 5 7 8 9 11 11 12 13 13 14 14 15 16 16 17 19 19 20 21

Van de redactie Dit is het vierde nummer van de 35e jaargang van De Omroeper. U vindt hierin de gegevens over de kerkdiensten tot in de veertigdagentijd. Daarnaast natuurlijk de vaste rubrieken die u gewend bent van mw. ds. Vos en mw. ds. De Mol. Ook staat er weer een stukje van ds. Griffioen in over het Onze Vader. En een artikel van Trinette Verhoeven, over de schaduwzijde van Luther. Daarnaast een variëteit aan andere artikelen. Daaronder ook een gedicht van Michel van der Plas over wat de bezorgde moeder (volgens de overlevering: Anna) tegen Jozef zei. De redactie wenst u veel leesplezier.

Overweging Kerst

3

Waarom vieren we Kerst eigenlijk altijd op 25 december? In elk geval niet omdat we zo zeker weten dat Jezus op die datum geboren zou zijn. Kerst is dan ook geen verjaardagsfeest, maar iets heel anders. Het is, eeuwen later, op 25 december terechtgekomen omdat dat in onze contreien de kortste dag van het jaar is, de dag waarop het ‘t kortst licht en het langst donker is. Er waren op deze dag al veel langer feesten die met het licht te maken hadden of met de zon als bron van het licht. Juist vanwege deze associatie met het licht en de zon wordt het Kerstfeest op 25 december gevierd. Op een vaste datum dus, terwijl Pasen altijd op een ‘zwevende’ datum valt, en wel op de eerste zondag na de eerste volle maan in de lente. En precies zeven weken later vieren we dan Pinksteren, een kwestie van bijbels tellen! Kerst gaat dan wel over licht, maar het heeft ook weet van het donker. Het donker van de schaduw die zomaar op klaarlichte dag over je heen kan vallen, het donker van alles waar je leven in verstrikt kan raken: ziekte, uitzichtloosheid, ruzies. In dat donker schijnt o zo klein en kwetsbaar licht, dat is het verhaal van Kerst. Niet dat het donker daarmee plotsklaps verdwenen is, het is er wel door opengebroken. Het licht is het licht van gezien en gekend worden, van de moeite waard gevonden worden, ook in die dingen waardoor je leven in de knoop kan raken. Het licht is het licht van liefde die tot in het donker naar je omziet. Het is Gòd die naar je omziet, die voor jou in beweging komt, die in een klein en kwetsbaar Kind naar je afdaalt. Het gebeuren van Kerst is dan ook allesbehalve naïef en wereldvreemd. Het weet wat je op je levenspad kan overkomen aan duistere en onheilspellende dingen. Met Kerst echter mogen we horen dat er méér is dan donker alleen, er is ook licht. Dat ietwat naïeve, lievige karakter heeft Kerst gekregen door de manier waarop het door menigeen gevierd wordt. Met een overkill aan licht en een boodschap van vrede, zo overweldigend dat het lijkt of er geen donker meer is. Dat is een misverstand. Dat wat ons in de evangeliën over Jezus’ geboorte verteld wordt onderstreept dat ook. Het gebeurt immers allemaal in de nacht en in een tijd waarop keizers de dienst uitmaken die zich aan gewone mensen weinig

4

gelegen laten liggen. God doet dat wèl, hij trekt zich ons lot wèl aan. Hij blijkt midden in de nacht onder ons aanwezig om ons door de nacht heen te helpen, om ons moed te geven zodat we het donker aankunnen, om ons een kompas te geven door het donker van de tijd zodat we in onze handel en wandel het donker niet over gaan nemen maar ons blijven oriënteren op het licht. Zò’n Kerstviering wens ik u allen van harte toe! Ds. IJ. de Mol.

Uit de Bongerd Er is veel onrust in de wereld. We weten het, zoveel dat we er niet goed uitkomen waar te beginnen om erover te spreken. Bij de armoede in ons land? Of bij de dramatische toestand in Syrië? Misschien bij die enorme vluchtelingenstroom? Mensen onderweg en hopend om een toekomst in vrede. Of misschien moeten we het hebben over de verhouding tussen de Nederlandse politiek en de samenleving. Of over het economisme, waar Jesse Klaver over schreef. Als u het mij vraagt zijn het allemaal goede insteken, want stuk voor stuk tekenen ze het verhaal van mensen. Hoe ze waar ook ter wereld hun menswaardigheid overeind willen houden, ook waar die steeds aan gort wordt geschoten of ‘georganiseerd’. Ook de kerk toont zich onrustig, vooral vanwege de terugloop in kerkgang. Allerlei plannen om het tij te keren. Op landelijk niveau en op plaatselijk niveau. Op landelijk niveau ligt er het plan van scriba Arjan Plaisier, ‘Kerk 2025: waar een Woord is, is een weg’. Op de synode van november is een begin gemaakt met het bespreken van dit plan als uitgangspunt voor verdere plannen. Ik volg dat nauwgezet en heb vragen voor wat betreft de inhoudelijke basis en doordenking op het terrein van de ecclesiologie (kerkleer) en de ambtstheologie. Maar er zijn ook andere initiatieven. Zo las ik in Trouw dat driekwart van de christenen vinden dat de kerken op koopzondag open moeten worden gesteld. “De meeste kerken sluiten op zondag hun deuren direct na de kerkdienst. Veel christenen zien liever dat de godshuizen worden opengesteld voor winkelend publiek. Meer dan de helft van de ondervraagden vindt het 'een missionaire plicht van de kerk' om shoppers te bereiken. Tijdens de extra opening kan er

5

plaats zijn voor een extra dienst, een korte vesper of een moment van stilte en bezinning. Zo komt wellicht publiek in de kerk dat er anders niet komt.” (Trouw, 5 november 2015) Ook ik vind het belangrijk dat de kerk in allerlei toonaarden de verbinding met de samenleving tracht te zoeken. Ik ben bijvoorbeeld heel blij met de openstelling van de Lutherse kerk in Adventstijd en Veertigdagentijd op zaterdagmiddag. Ik vind het heel mooi dat op die middagen mensen een voorbede kunnen schrijven, die dan in de zondagse dienst klinkt. De kerk staat dan midden tussen de mensen, voor God. En de kerk bidt dan voor wie niet meer kan bidden of wil bidden. En als het gaat om wederzijdse toegankelijkheid tussen de kerk en de wereld om ons heen: iedere zondagmorgen zijn mensen van harte welkom in de kerk, en wie wil kan daarna de stad in om te shoppen. Op monumentendag is de Lutherse kerk voorheen ook op zondag open geweest, en daarin maakte ze deel uit van een grote traditie om monumenten open te stellen. Eén maal per jaar. Mooi. Maar nu kwam in Trouw dat andere initiatief aan de orde: de kerk openstellen op koopzondag. Ik ben hier niet voor. Om verschillende redenen, ik noem er twee. De eerste is: wie moet die openstelling gaan bemensen? In de ochtend naar de kerk en daarna de kerk open, terwijl de zondag ook voor kerkgangers die ene onderscheiden dag is, waarop ons van oudsher rust is toebedeeld. Na de dienst gaan we allemaal weer onze weg. De één gaat naar radio 4 luisteren, of de dienst en preek doordenken en de liederen opnieuw zingen, de ander naar de kinderen die misschien ver weg wonen, weer een ander gaat wandelen, en weer een ander gaat naar de partner die niet naar de kerk gaat of naar zijn partner die elders woont. Dat is ons gegund, die rust. Om daarna weer zes dagen te werken, op welke manier ook. Een andere reden om niet voor openstelling op koopzondagen te zijn is ook gelegen in het begrip ‘rust’. Achter ons liggen decennia van missionair denken, en die heeft zeker veel vruchten opgeleverd. Natuurlijk, een kerk kan en mag zich niet in isolement begeven. Maar er zit een keerzijde aan. Wanneer de kerk, een gemeente zo

6

op ‘buiten’ gericht is, kan er risico ontstaan dat ze onthecht raakt van de bezinning op de diepgang van de Schrift en het geloof. En die onthechting is merkbaar. Op talloze plaatsen hoor ik zeggen dat begrippen uit de Bijbel niet zoveel meer zeggen, bijvoorbeeld rechtvaardiging, leven, dood, bevrijding, opstanding, Het Avondmaal, barmhartigheid, Christus, het koninkrijk van God. De kerk heeft het nodig dat we dichtbij de Schrift blijven leven en ons laten doordringen van wat er geschreven staat. De kerk heeft het nodig om van daaruit de wereld tegemoet te treden en mensen bij te staan, bijvoorbeeld door diaconaat. Dat is de beweging. En daarvoor is concentratie en vrijheid nodig. Onlangs hoorde ik van een gemeente dat daar uit 1 Korinthiërs 15 over de opstanding was gelezen. Na de dienst ging een gemeentelid naar de predikant toe om deze voor te leggen dat die lezing toch echt niet geschikt was. Want wat als er mensen van buiten in de kerk zouden zijn geweest, hoe zou dat bij die mensen zijn gevallen? De predikant antwoordde: als we het in de dienst niet meer kunnen over deze lezing en over de opstanding, waar dan wel? De kerk leeft in vrijheid voor Gods aangezicht en ten opzichte van de wereld om ons heen. Die vrijheid is een gave die zij niet uit handen moet geven. Vrijheid die wij ontspannen en rustig mogen voorleven. Ds. Louisa Vos. In memoriam mevrouw Carolien Damhoff Op 16 september 2015 overleed in de vroege morgen van Vorden mevrouw Carolina Anna Magdalena Damhoff – ten Broek, geboren op 29 juli 1937 in Amsterdam. Carolien is 78 jaar geworden. Daarvan is zij ruim 25 jaar getrouwd geweest met Jan Damhoff. Jan stierf in 2008 na jaren van ziekte. Tot aan haar einde sprak Carolien vol liefde over haar man. Ze miste hem. Hij was haar gesprekspartner en de man met wie ze veel dingen ondernam. Carolien heeft een actief leven geleid; ook voor de Lutherse kerk heeft ze veel gedaan. In de jaren 90 was ze kerkenraadslid. En ook was ze zeer actief betrokken bij de renovatie van het kerkgebouw en het orgel, alsmede bij de aankoop van de lezenaar in de kerk.

7

Carolien spande zich voluit in voor de kerk en we zijn haar daar dankbaar voor. Wie Carolien persoonlijk heeft gekend, weet dat ze veel humor had, met veel kwinkslagen. Maar ook dat ze eigenzinnig kon zijn, en het niet schuwde om dingen te zeggen waarvan zij het nodig vond om die te zeggen. De afgelopen jaren tobde Carolien met haar afnemende gezondheid. Haar conditie had daar veel onder te lijden. In deze jaren werd haar leefwereld kleiner, ze had minder dan voorheen contacten met andere mensen. Dat kon niet anders, omdat haar conditie het niet toeliet, maar dat was wel moeilijk voor haar. In deze jaren is ze bijgestaan door behulpzame mensen. Ze kon rekenen op trouwe ondersteuning, mensen die haar bijstonden in ziekenhuisbezoek, in de dagelijkse verzorging, in wat er bij een huishouden voeren allemaal komt kijken, waarbij Ineke en Gerrit Azink voor haar een toeverlaat waren. Ze was daar heel blij mee. Op 22 september namen we afscheid van haar in de Omarming. Voorop de kaart en de orde van dienst de zwaan, als een symbool voor haar liefde voor de Lutherse kerk. We moesten Carolien uit handen geven, in de handen van de levende God. Ds. Louisa Vos. Luther en de Joden In 2017 herdenken we in veel landen dat Maarten Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaat op de deur van de Slotkerk in Wittenberg spijkerde. Deze gebeurtenis wordt breed aangegrepen om de hele reformatie te herdenken. In Duitsland leeft dat heel sterk en zijn er nu al allerlei ‘voorrondes’ op die herdenking. Ook in Nederland staat veel al in de steigers om het straks tot een jaar vol van festiviteiten en gedachtenisbijeenkomsten te laten worden. Maar nu 2017 nadert, dringt zich, vooral via de media, ook een andere kwestie op. Die van Luther en de Joden. Lutheranen en kerken worden opgeroepen om excuses aan te bieden voor wat Luther over de Joden schreef. Hierop zijn al veel reacties verschenen. Ook de

8

presidente van de Lutherse Synode, ds. Trinette Verhoeven, schreef een reactie. Die treft u ook in deze Omroeper aan. De kerkenraad vindt het belangrijk om zorgvuldig met deze kwestie om te gaan en heeft prof. dr. Hans-Martin Kirn bereid gevonden om hierover met de gemeente te spreken. Dat doet hij op zondag 14 februari 2016, na de dienst. U wordt van harte uitgenodigd om hierbij aanwezig te zijn. Deze uitnodiging geldt natuurlijk ook de gemeenteleden die in Twente wonen. Prof. Kirn zal eerst een inleiding verzorgen, daarna is er gelegenheid tot het stellen van vragen. Ds. Louisa Vos. Luthers schaduwzijde (een artikel van Trinette Verhoeven uit juli 2015) “De vijfhonderdste verjaardag van de Reformatie, in 2017, hoeft niet alleen maar feestelijk te zijn. Nederlandse kerken moeten dat jaar ook stilstaan bij de onfrisse kant van reformator Maarten Luther, vinden Joodse prominenten. Zij roepen de kerken op om dan excuses te maken voor Luthers jodenhaat.” Zo opende Trouw enkele weken geleden. En de meningen buitelden over elkaar. Velen meenden dat de Protestantse Kerk in Nederland excuses voor haar verleden aan zou moeten bieden. Maar kan de Protestantse Kerk excuses maken voor iets waar zij part noch deel aan had? Lutheranen worstelen al langer met dit deel van hun geschiedenis. Ooit heeft Luther zelf gezegd dat de nieuwe kerk geen verwijzing naar zijn naam zou moeten dragen omdat wij volgers van het evangelie moeten zijn en niet van een mens. Ongelukkigerwijs is de naam van Luther toch gebruikt. Lutheranen hebben daardoor anno nu nog meer de verplichting zich te verhouden tot hun geschiedenis dan anderen die deze geschiedenis delen. Antisemitisme Luther heeft een onfrisse kant. Wat hij over Joden heeft gezegd, kan absoluut niet. We komen er niet door te zeggen dat het antisemitisme wortelt in een lange Europese geschiedenis. Luther

9

heeft hierin een akelige rol gespeeld. Wij wijzen zijn gedachtegoed over Joden dan ook met klem af. Na de Tweede Wereldoorlog is de lutherse kerk in Nederland er zich goed van bewust geweest dat het bij een simpele afwijzing van het gedachtegoed van Luther in deze niet kon blijven; zij is een van de oprichters van een Europese Commissie voor de Kerk en het Joodse Volk geweest. Deze commissie brengt 25 Europese lutherse kerken bijeen. In deze commissie is de viering van 2017 en het duistere verleden al in 2011 aan de orde geweest. Zij benadrukt de eenheid van oude en nieuwe testament en de noodzaak van kennis van de Joodse exegese. Joodse rechten De lutherse geschiedenis kent ook andere opvattingen dan die van Luther; te denken valt aan de opvattingen van Urbanus Rhegius en Andreas Osiander die de dialoog zochten en voor Joodse rechten opkwamen. Het wordt tijd dat deze mensen onder ons meer aandacht krijgen. Gelukkig zijn er op dit terrein ook gesprekken met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap geweest. In 1983 zijn er naar aanleiding van het jubileum van de 500ste geboortedag van Luther gesprekken gevoerd tussen de lutherse en de Joodse wereldgemeenschap. Deze gesprekken, die in Stockholm gevoerd werden, hebben geleid tot een gezamenlijke verklaring waarin de integriteit en waardigheid van elkaars geloofsgemeenschappen werden bevestigd. Daarbij werd de wederzijdse verplichting op zich genomen om iedere vorm van racisme en religieuze vooroordelen te bestrijden, alsook volle geloofsvrijheid te bevorderen. Zending onder Joden zij ons verre. Gezamenlijke erfenis Ik wil in dit verband dan ook de conclusie van toen onderstrepen dat Joden en lutheranen met de profeten van Israël een gezamenlijke erfenis delen. Deze inspireren ons om aan een wereld te werken waarin oorlog niet meer dreigt, armoede en honger niet meer bestaan en geweld en vooroordelen worden overwonnen. Dat komt heel dicht bij de intentie van onze kerkorde dat onze kerk geroepen

10

is gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. Ds. Trinette Verhoeven is president van de evangelisch-lutherse synode van de Protestantse Kerk in Nederland. De evangelischlutherse synode is een verankering voor de lutheranen in de Protestantse Kerk, en een adviesorgaan voor de synode van de Protestantse Kerk.

Van Twentse bodem Een enkel kort bericht om te beginnen. De ziekenboeg is inmiddels, althans voor zover mij bekend, weer aardig leeggelopen. Yvonne Eenink is na haar verblijf in het Trivium niet meer naar haar oude adres teruggekeerd maar woont nu in De Elsmors, Zwavertsweg 160, 7552 ML Hengelo. Adventsbrunch Die houden we dit jaar op zondag 13 december na de (Avondmaals)dienst in Twekkelo, die voor die gelegenheid dan begint om 10.30 uur. Noodgedwongen min of meer, want op de zaterdagmiddag die we uitgekozen hadden bleek de zaal al bezet te zijn. We hopen dat dit voor u geen bezwaar is, misschien vindt u het zelfs wel handig dat u zo de reis maar één keer hoeft te ondernemen. Iedereen is hartelijk welkom, uiteraard ook Zutphenaren, hoe meer zielen hoe meer vreugd, zullen we maar zeggen. Wilt u zelf iets bijdragen, in natura of in de vorm van een verhaal o.i.d., neemt u dan even contact op met Patricia of Ans (adressen achterin). Ook zou het wel prettig zijn als onze keukenprinsessen globaal weten op hoeveel mensen zij kunnen rekenen, dus graag een belletje of mailtje! Ds. IJ. de Mol.

Van de kerkenraad Terugblik op enkele bijzondere diensten Jammer genoeg had ik geen fototoestel bij me in de dienst van 25 oktober, de oogstdienst. Het zag er zo prachtig uit, al die gaven: noten, flessen, hard fruit, blikken, allemaal voor de voedselbank,

11

waarvoor in de dienst ook werd gecollecteerd. De gaven zijn later die week afgeleverd bij de voedselbank, en de medewerkers daar toonden zich er heel blij mee. De dienst was extra feestelijk omdat in deze dienst ook de nieuwe diaken, Frederik Hillebrink werd bevestigd. Ook een delegatie van de PG Zutphen, waarmee onze diaconie nauw samenwerkt, was in die dienst aanwezig om, net als onze gemeente, de heer Hillebrink moed, sterkte en Gods zegen toe te wensen bij zijn diaconale werk. Op de zondag daarop, 1 november, Allerheiligen, was er aandacht voor de overledenen uit onze gemeente van dit jaar. Met de tekst: “Met liefde en eerbied gedenken wij...” werden de namen genoemd van Mw. Johanna Henriëtte Grabandt-Pleging 2 november 1925 - 17 november 2014 Dhr. U.H.W. Gijsberts 8 november 1959 - 10 januari 2015 Mw. Gesina Anni Allaart-Wilkens 2 oktober 1929 - 20 maart 2015 Dhr. Gerrit Jan Lorenz 17 mei 1968 - 17 maart 2015 Mw. Caroline Anna Magdalena Damhoff – ten Broek 29 juli 1937 - 16 september 2015 Hun namen werden genoemd, bij elke naam werd een kaarsje aangestoken. Daarna staken alle gemeenteleden op hun beurt een kaarsje aan, ter gedachtenis aan een voor hen dierbare overledene. Ook in Twekkelo werden, in de dienst van 15 november, de namen genoemd van de overleden gemeenteleden in die kring. mw. Walda-Koch, 12 juli 1930 - 26 januari 2015 mw. Wetterling-Mayer, 12 augustus 1932 - 25 april 2015 mw. Pasman, 15 mei 1922 - 1 mei 2015 Jan van Beijeren. Een nieuwe diaken: Frederik stelt zich voor

12

Mijn naam is Frederik Hillebrink ik ben op 14 september 1961 geboren in Rotterdam. Met korte tussenstops in Zeist en Wehl woon ik met mijn vrouw Alize en dochter Marite alweer 6 jaar in Zutphen. Mijn zoon Thomas (23), uit een eerder huwelijk, woont en studeert in Helsinki. Naast mijn (vaak te) drukke baan als bestuursadviseur voor de gemeente Doetinchem breng ik graag tijd door met mijn gezin. Na een periode van “stage” ben ik 25 oktober jl. bevestigd tot diaken. Gelukkig Nieuwjaar Een gelukkig Nieuwjaar gewenst! In de kerk begint het nieuwe jaar op de eerste zondag van de advent, het begin van de kerstkring. In deze tijd bereiden wij ons voor op de komst van Christus, het is tegelijk ook een voorbereiding op de Wederkomst. Die voorbereiding vind je terug in de soberder liturgie: de kleur van het antependium is paars (kleur van inkeer), het Gloria verdwijnt uit de orde van dienst van de adventszondagen. We branden adventskaarsen om vooruit te kijken naar de komst van het Licht. Kerstmis is in het licht van de geschiedenis van de kerk een vrij recent feest: lang werd het geboortefeest van de Heer niet gevierd als Kerst, maar men vierde het verschijnen van de Heer op aarde op 6 januari, de dag die wij als Epifanie kennen. In het Westen werd het kerstfeest in de loop van de vierde eeuw pas ingevoerd, als middel om de seculiere midwinterfeesten bij het lengen van de dagen (men vierde de onoverwinnelijkheid van de zon) te kerstenen. Bij Kerst en Epifanie is er de blijdschap om de komst van de Heer; die uit zich liturgisch in de terugkeer van Gloria en de kleur wit. Die witte kleur blijft tot en met de laatste zondag vóór de Paaskring begint, die begint op zondag Septuagesima, 24 januari (we tellen met grote stappen: de 70e, 60e, 50e dag voor Pasen schelen telkens maar één week). Dat zijn een paar zondagen waarop de kleur groen domineert: de kleur van de hoop. Na de dag die we als Aswoensdag kennen verandert de kleur alweer. Vanaf 14 februari is het antependium paars, het Gloria en ook het Halleluja blijven achterwege, de veertigdagentijd is begonnen. Weer een voorbereidingstijd, nu voor

13

Pasen. Het is geen toeval dat het veertig dagen betreft: in de Bijbel komt het getal 40 verschillende malen voor in het teken van inkeer en voorbereiding. Vroeger waren zowel de advent als de veertigdagentijd een periode van inkeer en vasten. In onze dagen is daar nog maar heel weinig van terug te vinden op doordeweekse dagen. Maar in de kerk leeft dat besef nog wel. Jan van Beijeren. Kerstavond Op Kerstavond komen we om 19.00 uur bijeen rondom het kerstevangelie en liederen en Sophieke Folmer vertelt een kerstverhaal. Na de dienst is er kerstbrood en chocolademelk. De kerkenraad zou het fijn vinden als ook mensen die niet kunnen komen om vervoersredenen, dan wel in de kerk kunnen zijn. Wanneer u graag wilt komen en wilt worden opgehaald, wilt u dit dan aan mij doorgeven? Graag voor 22 december, om te kijken hoe het vervoer het best geregeld kan worden. Ds. Louisa Vos. Een meevaller In de gemeentevergadering van 31 mei jl. en in De Omroeper heeft de kerkenraad u op de hoogte gebracht van de hoofdlijnen van het nieuwe beleidsplan en het voornemen om voor de komende 4 jaar, de periode 2016 tot en met 2019 opnieuw subsidie aan te vragen om een groot deel van de kosten van de predikant te kunnen betalen. Dat voornemen moet de kerkenraad aanpassen en wel om de volgende reden. Bij velen van u zal bekend zijn dat ons gemeentelid mevrouw C.A.M. Damhoff-ten Broek op 16 september is overleden. Hoe verdrietig het overlijden van een zo betrokken gemeentelid ook is, toch leidt dat in dit geval tot een onverwachte financiële meevaller voor onze gemeente. Mevrouw Damhoff heeft in haar testament o.a. bepaald dat de hele erfenis (woning, inventaris en banktegoeden) bestemd is voor de Evangelisch-Lutherse gemeente te Zutphen. De heer Azink is benoemd tot executeur testamentair.

14

Begin volgend jaar, de kerkenraad denkt aan 31 januari, zullen wij u op een gemeentevergadering nader informeren over deze erfenis, de gevolgen daarvan voor de begroting voor de komende jaren en andere zaken die van belang zijn voor onze gemeente. Stilte in de stad Op een drukke zaterdagmiddag in december loop je door de Beukerstraat. Allemaal mensen. De één gehaast, nog gauw even een paar dingen aanschaffen voor de feestdagen; anderen lopen meer relaxed te shoppen. Maar ze zijn allemaal gericht op de etalages van al die winkels. En dan loop je opeens langs een pand dat géén winkel is. De deur staat open. Even binnen kijken wat dit is. Hé, een kerk. Er branden kaarsen. Wat is hier aan de hand? Zo zou het zomaar kunnen gaan op enkele zaterdagen voorafgaand aan kerst, van één uur tot een uur of vier in de middag. Beukerstraat 10 is het adres van de lutherse kerk. Een gastvrije kerk, waar je op zo’n zaterdagmiddag zomaar kunt binnenlopen om even stil te zijn. Wat afstand te nemen van het gedoe in de drukke winkelstraat. Even mediteren. Misschien een kaarsje aansteken; of een gedachte noteren in het boekje dat daarvoor klaar ligt; of een gebedsintentie opschrijven. Die wordt als het even kan in de zondagse dienst meegenomen door de voorganger. Er zijn als gastheer/gastvrouw steeds twee vrijwilligers aanwezig. Als je dat wilt, kun je met hen in gesprek gaan. Zo’n gesprek kan gaan over jezelf, je zorgen of vreugde; misschien wil je wat weten over het gebouw, dat kan ook. Of over de lutheranen die wekelijks in deze ruimte samenkomen. Maar misschien wil je alleen even komen luisteren naar de stilte in deze ruimte. Want dat is primair de bedoeling: een moment van stilte in een drukke stad. Je bent hartelijk welkom op zaterdagmiddag tussen 13.00 en 16.00 uur op 3 december, 12 december en 19 december. Collecteopbrengsten en bloemengroet De 2e collecte is zoals bekend bestemd voor kerk en eredienst. Datum Doel 1e collecte 2e collecte bloemengroet 06-09 Miss. Werk KiA 32,30 30,15 Ds. J. Bras

15

13-09 Diaconie 27,50 13-09 Diaconie 34,77 20-09 Vredesweek 58,35 27-09 Polen 42,15 04-10 Kerk & Israel 36,77 11-10 Lutherstichting 49,20 18-10 Kerk in Actie 40,15 25-10 Voedselbank 75,90 01-11 KiA Vlucht.werk 51,72 08-11 Noodhulp 32,31 08-11 Noodhulp 35,13 15-11 Binnenlands diac.51,00 Irma Wessels-Derks

27,25

Mw. vd Bovenkamp (middagdienst) Mw. A. Bedeker Mw. S. Folmer Mw. C. v. Reeuwijk Mw. M. Westdorp Mw. W. Reinders Dhr. F. Hillebrink Mw. L.Timmermans

48,90 39,25 37,00 27,70 34,25 54,10 30,25 39,76 (middagdienst) Mw. R. Poesse 36,65 dhr. H. vd Zalm

Vooraankondiging Polenreis Dit jaar is besloten om de contacten met onze partnergemeente Dzialdowo/Lidzbark breder te trekken. Ook de Lutherse gemeente van Arnhem en Apeldoorn doen nu mee in dit partnerschap. Om dit meteen goed kracht bij te zetten gaan we komende zomer weer naar Polen. De heenreis onderbreken we een paar dagen in Thüringen en bezoeken daar plaatsen uit het leven van Maarten Luther. Het plan is om daarna een ruim weekend in Dzialdowo/Lidzbark te zijn. De reis begint op 14 juni en op 21 juni komen we weer thuis. Ds. Klaas Touwen en ds. Louisa Vos begeleiden de reis. Anna tot Jozef Het eten was al opgedaan. Ik had haar al driemaal moeten roepen, had driemaal de lepel in mijn hand gewogen. Toen zag ik haar op de drempel staan met nieuwe ogen, groter, nee kleiner, ik weet niet, ze gaven zich uit voor duiven, o ja, ik zag duiven achter haar sluier: de ogen van een bruid. Zij dorst ze haast niet op te slaan. Ze zei alleen: Een bries.... er is een bries door mijn kamer heengegaan.

16

Ik weet niet waarom, maar ik geloof dat ik ben gaan staan. Ik dacht opeens dingen uit boeken, ik weet niet, ik dacht aan een roos na zachte regen. Ik stond met die lepel in mijn hand, van de wijs, verlegen; dat kwam door het licht dat zij in de kamer bracht; dat kwam door de witte holten boven haar blos, daar wilden de duiven uit los. En het was of achter haar huid een vuur te trillen stond, zoals dat bos, waarvan ik dikwijls las, dat brandde zonder te verteren in heilige grond. Wij aten zwijgend, zij en ik, als luisterend naar een ver zwaar onweer. Pas na het danken, huiverend opgestaan, een ver zwaar, een oneindig ogenblik, keek zij mij aan. O moeder, zei ze; een wingerd aan de deurpost, zachtjes bevend; breekbaar; een kaars van wil je ’t mij vergeven. O moeder, zei ze en schreide, maar ik zag geen traan. En nog eens: moeder, of zij het woord kon strelen. En langzaam, fluisterend: Gegroet door een schaduw nee, Overschaduwd door een groet (ik weet niet of ik het heb verstaan) en zuchtend dansend, onder geluk gebogen (ik weet niet hoe ik het zeggen moet) is zij de schemer het weiland ingegaan. Er zijn dingen die ons te boven gaan.

17

Had ik maar tranen gezien, haar stem maar horen breken, ik had haar naam geroepen, over haar haar gestreken, maar zij was haar naam niet, ik heb niets gedaan. Er zijn grote dingen aan haar gedaan. Er zijn dingen aan haar gedaan en wij zijn niet gewaarschuwd, wij hebben de duiven niet achter haar sluier neer zien strijken. Wij zijn bedrogen; zij is al hemelend; goud, en al gewogen; zestien en zonder gisteren; zestien en met verzadigde ogen. God is met ons bezig, God is met ons bezig en het is verschrikkelijk. Wij zijn niet gewaarschuwd, wij zien ook geen schaduw, wij gaan dingen uit boeken denken, wartaal uitslaan. Wij zullen zwijgen, jij en ik, wij zullen dikwijls eenzaam zijn voortaan, en stomgeslagen en met lege handen, vervreemdend van de schouders en wangen waar zij nu naar staan. Zij zal veel dingen zeggen die wij niet verstaan. Zij zal van vuur zijn en maar niet opbranden. Want als de bries haar dit heeft aangedaan, wat als de storm opstaat? En als de schaduw haar al doet verdwijnen, wat dan wanneer het licht eens in zal slaan? Jongen, probeer haar tegemoet te gaan. Michel van der Plas

Korte berichten Onze Vader

18

Uw wil geschiede gelijk in de hemel als ook op aarde Weer wordt de hemel genoemd. Nu in één adem met de aarde. Het is een spiegelbeeld: de aarde moet de hemel weerspiegelen. Dat is een goed ijkpunt voor ons doen en laten. Daarom neem ik u dit keer mee naar de roeping van de profeet aan het begin van het boek Ezechiël. Verbaas u met mij over de wonderlijke beelden. Wagens, beladen met tempelschatten, als oorlogsbuit weggevoerd uit de tempel naar Babylonië. Onverbiddelijk draaiden de wielen door. Wie viel werd een prooi voor de gieren. Ook Ezechiël, een priester, was een der ballingen, maar hij wordt geroepen door de Eeuwige om diens profeet te zijn. Dat gebeurt in een visioen van de troon van de Eeuwige, een troon op wielen, die maar draaiden en draaiden een zware toekomst tegemoet. "Uw Koninkrijk kome, uw wil geschiede." En wat zien we: die verschrikkelijke wielen dragen de troon van de Eeuwige: hij gaat mee! Vertroostend is dat, als de wielen van gemis, verdriet, het opraken van de levenstijd en maar doordraaien: hij gaat mee! Dat lijkt onwaarschijnlijk, maar de messias Jezus behoorde geheel en al bij de Eeuwige en toch ging hij ten onder. Maar zo kan het Pasen worden. Geloven doe je tegen de klippen op. Dat moest Ezechiël ook. Hij moest alle priesterlijke werkzaamheden loslaten, om het dan toch te kunnen aanvaarden. Ondanks de klippen, ondanks de wielen die maar draaiden naar een toekomst, die je niet wilde. En toch wordt het Pasen. Ger Griffioen v.d.m. U3L universiteit voor de derde leeftijd Leergang dogmatiek Een theologische verdiepingsleergang in zes lessen van 11.00-13.00 u inclusief discussies, pauze en een slotlied uit het nieuwe liedboek. Thema’s van de lessen: 1. Joodse Jezus De broers en zussen van Jezus. Aan de orde komen: de streek waar Hij woonde, zijn omgang met mensen, met de Romeinse bezetter, de boerenbevolking van Galilea. Wat waarschijnlijk waar is over Jezus. Wat zijn de opvattingen van Jezus. 2. Leven en sterven

19

over het leven en sterven van een mens en wat er meer te zeggen valt. Een mens sterft, en dan. Wat wordt daarover “geleerd”, hoe wordt er nu tegenaan gekeken. We baseren ons op het nieuwe boekje van Wolfgang Beinert. 3. Oosters Orthodoxe Kerk De kerk van iedere zondag. We bezinnen ons op de oosterse orthodoxe kerken. We vragen ons af hoe ging dat, die kerk van de eerste duizend jaar? Wat is eigenlijk de eenheid van de kerk. Wat betekent katholiciteit? 4. Reformatie Dan de reformatie. Waar ging het over. Waar gaat het over. Wat betekent het voor jou. Is je leven daardoor vastgelegd. 5. Maaltijd des Heren Avondmaal en Eucharistie. De oude kerk en de middeleeuwen. Oecumenische theologie. Offerkarakter en betekenis voor de individuele gelovige. Kerk en ambt. 6. Maria Maria, zuster van hen die geloven, door Maarten Luther hoog geëerd. Locatie: Parochiezaal ’t Klankbord, Stationsweg 9, Wijhe Docent: dr. J. Bras, tel. 0570-653509 Collegedagen: 10, 17 februari, 2, 9, 16 en 23 maart Inschrijven: www.U3L.nl Kosten: € 120 Basisboek: Wolfgang Beinert, Ulrich Kühn: Ökumenische Dogmatik , Ev. Verlaganstalt, Leipzig 2013 Bij iedere les ontvangt elke student een Nederlandse tekst van de inhoud.

Roosters Kerkdiensten in de komende tijd Datum zondagsnaam kleur 1e collecte voorganger 29 november 1e Advent paars Lutherse kerk ds. D. Akerboom Miss. Werk KiA Kinderkerk: Agnes Bedeker De Wijngaard ds. R. Heins 6 december Lutherse kerk De Wijngaard

2e Advent mw. M. Brussel mw. ds. I. Pijpers

13 december Lutherse kerk De Wijngaard

3e Advent paars mw. ds. H. Günther-vD Polen mw. ds. I. Pijpers Kinderkerk: Liesbeth Ormel

20

paars pastoraat KiA

20 december Lutherse kerk De Wijngaard

4e Advent ds. K. Touwen ds. R. Heins

24 december Lutherse kerk Walburgiskerk Walburgiskerk

Kerstavond wit mw. ds. L. Vos 19.00u kind in de knel KiA mw. ds. I. Pijpers 19.00 ukinderkerst ds. R. Heins 23.00 ukerstnacht

25 december Lutherse kerk De Wijngaard

1e Kerstdag wit mw. ds. L. Vos kind in de knel KiA mw. ds. I. Pijpers Kinderkerk: Henk van der Zalm

27 december Lutherse kerk De Wijngaard

1e z. na Kerst wit mw. ds. K. Wedemeijer-H ds. E. Wijnands

31 december De Wijngaard

Oudejaarsdienst mw. ds. I. Pijpers

3 januari Lutherse kerk De Wijngaard

Epifanie mw. M. Brussel ds. S. Sluis

10 januari Lutherse kerk De Wijngaard Lutherse kerk

1e z. na Epifanie wit mw. ds. L. Vos Polen mw. ds. I. Pijpers mw. ds. L. Vos HA 15.30 u middagdienst Kinderkerk: Agnes Bedeker

17 januari Lutherse kerk De Wijngaard

2e z. na Epifanie dr. D. Akerboom ds. R. Heins

24 januari Lutherse kerk De Wijngaard

Septuagesima groen ds. H. Günther onderhoudsfonds ds. R. Heins Kinderkerk: Liesbeth Ormel

31 januari Lutherse kerk De Wijngaard

Sexagesima mw. ds. L. Vos ds. R. Heins

7 februari Lutherse kerk

Quinquagesima groen mw. ds. H. Günther-vD werelddiaconaat

21

paars

diaconie

onderhoudsfonds

19.30 u wit diaconie

wit oecumene KiA

groen

missionairwerk KiA

De Wijngaard

mw. ds. I. Pijpers Kinderkerk: Henk van der Zalm

14 februari Lutherse kerk De Wijngaard

Invocavit paars mw. ds. I. Pijpers project diaconie mw. ds. L. Vos (kanselruil)

Twekkelo 13/12 mw. ds. IJ. de Mol HA 26/12 mw. ds. IJ. de Mol 24/1 mw. ds. IJ. de Mol

(NB: 10.30 uur)

Hengelo 6/12 mw. ds. L. Vos 3/1 ds. O. Mulder 7/2 mw. ds. L. Vos Rooster Middagpauze diensten 3/12 mv. pastor G. Pols 24 /12 ds. S.A.Meijer 14/1 ds. W. Stolte 10/12 mv. ds. A.C.Thimm 31 /12 ds. G.W. vd Brug 21/1 ds. S.A. Meijer 17/12 mw. ds. I. Builtjes 7 / 1 mw. ds. M. Terwel 28/1 mw. G. Pols Bankrekening Diaconie: NL74ABNA 055 41 58 094 t.n.v. Diaconie Evangelisch-Lutherse Gemeente Zutphen Bankrekening Evangelisch-Lutherse Gemeente Zutphen: NL18ABNA 048 63 42 522 t.n.v. Kerkrentmeester van de ELGZ te Almelo Financiële bijdrage De Omroeper: Postgiro NL72INGB 000 092 02 24 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen o.v.v. "voor de Omroeper" Autodienst: Wilt u opgehaald worden om naar de kerk te gaan? Belt u dan uiterlijk een dag tevoren naar Jos Petersen (0575-511543). Hand- en spandiensten: Peter Folmer (0575-521437; e-mail: [email protected]) Verhuur kerk/gemeentecentrum: mw. Irma Wessels-Derks; tel.: 0575-516388 e-mail:[email protected] Gegevens preekplaats Twekkelo: Johanneskerk, Twekkelerweg 110, 7547 RN Enschede

22

Predikant Twekkelo: Mw. ds. IJ. de Mol-Buizert, Zuivelweg 17, 7003 CA Doetinchem tel.: 0314- 343642; e-mail: [email protected] Postadres: Duivenvoorde 20, 7608 KW Almelo Kerkrentmeester Twekkelo: Mw. F.A. van Dijk De Wiersse 29, 7608 CD Almelo; tel.: 0546- 825059 e-mail: [email protected] NL65RABO 012.22.89.986 t.n.v. ELG Enschede Contactadressen Twekkelo: Mw. P. Veerman - de Graav , Gentiaan 15, 7521 BE Borne tel. : 074-2662998; A. Wolff Moerbeistraat 10, 7552 SR Hengelo; tel.: 074-2917425 Gegevens preekplaats Hengelo: Lebuïnuskapel, Dorpsmatenstraat 40, 7551 BV Hengelo Kopij voor het volgende nummer inleveren: uiterlijk Zaterdag 30 januari 2016 bij de redactie p/a : [email protected]

23