De NVAO heeft op 11 april 2005 een gesprek gevoerd met de LOI om over een aantal aspecten van de opleidingen een nadere toelichting te krijgen

Aan het bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit

datum

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de hbo-bachelor opleiding HEAO Bedrijfseconomie van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI)

1. Inleiding

23 augustus 2005 onderwerp

Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor HEAO Bedrijfseconomie LOI ons kenmerk

NVAO/20052298/CT

Bij brief van 15 december 2004 heeft de heer M.J.Kuipers, voorzitter van het bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) een aanvraag om accreditatie, als bedoeld in artikel 5a.9 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, hierna WHW (Stb.2002, 302), voor de hbobachelor opleiding HEAO Bedrijfseconomie van de LOI ingediend. Het betreft de deeltijdse variant van de opleiding die in de vorm van afstandsonderwijs wordt verzorgd.

bijlagen 2

Ter ondersteuning van de aanvraag heeft de LOI een rapport overgelegd van een door haar ingeschakelde Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI): Certiked. Het rapport van Certiked, hierna VBI-rapport (27 juni 2005), heeft de NVAO ontvangen op 29 juni 2005. De visitatie van de opleiding heeft plaatsgevonden op 11 december 2003 en 27 april 2005. Het VBI-rapport is opgebouwd aan de hand van het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor] van de NVAO, Stcrt. 2003, 120, hierna: het Accreditatiekader. De NVAO heeft op 11 april 2005 een gesprek gevoerd met de LOI om over een aantal aspecten van de opleidingen een nadere toelichting te krijgen. 2. Bevindingen Op grond van het van toepassing zijnde Accreditatiekader wordt een opleiding beoordeeld aan de hand van zes onderwerpen, te weten: doelstellingen van de opleiding, programma, inzet van personeel, voorzieningen, interne kwaliteitszorg en resultaten. Ad: Doelstellingen opleiding Het VBI-panel, hierna panel, stelt vast dat de eindkwalificaties van de opleiding HEAO Bedrijfseconomie zijn gebaseerd op het Beroeps- en opleidingsprofiel van de reguliere HBO- opleiding Bedrijfseconomie. Dit profiel is vastgesteld door het Landelijk Overleg Bedrijfseconomie Opleidingen (LOBE). LOBE is het samenwerkingsverband van de HBOopleidingen bedrijfseconomie in Nederland. Het Beroeps- en opleidingsprofiel is in juni 1999 vastgesteld.

Inlichtingen

Niek Pronk 070 312 23 49 [email protected]

Parkstraat 28 | Postbus 85498 | 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 | 2508 CD The Hague | The Netherlands T +31 (0)70 312 2300 | F +31 (0)70 312 2301 [email protected] | www.nvao.net

pagina 2 van 7

In 2004 is een geactualiseerde versie van het Beroeps- en opleidingsprofiel HBOBedrijfseconomie verschenen. Omdat dit meest recente profiel nog niet is gevalideerd door het beroepenveld, heeft de opleiding besloten dit profiel nog niet te hanteren. De opleiding heeft wel vastgesteld dat het profiel niet zodanig van het bestaande afwijkt dat tot een grondige herziening van het curriculum moet worden besloten. Het nieuwe profiel en het bestaande komen grotendeels overeen. Binnen de ontwikkelde profielen zijn als taakgebieden van de bedrijfseconoom gedefinieerd “financieel-economisch management” en “bestuurlijke informatieverzorging”. Het panel constateert dat de Dublin descriptoren op adequate wijze aan de orde komen en uitgewerkt zijn in de eindkwalificaties van de opleiding. Het bachelorniveau is daarmee aantoonbaar aan de maat. Samenvattend concludeert het panel dat “de eindkwalificaties van de opleiding zijn gevalideerd door het beroepenveld. Ze komen overeen met de algemene kwalificaties voor het HBO-bachelorniveau. Daarnaast zijn ze in overeenstemming met de eisen die aan een beginnend beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau gesteld moeten worden.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Doelstellingen als voldoende. Ad: Programma Het panel komt tot de volgende vaststellingen. Het studiemateriaal wordt ontwikkeld door externe auteurs, die bijna allen in de beroepspraktijk werkzaam zijn. Een beoordelaar controleert het materiaal op theoretische en praktische vakinhoud en actualiteit. De ontwikkeling van dergelijke lesmaterialen is van voldoende kwaliteitsbewakingsmechanismen voorzien. Het studiemateriaal is actueel, theoretisch van voldoende niveau en sluit in voldoende mate aan bij de beroepspraktijk. In de opleidingsmodulen worden de eindkwalificaties uit het opleidings- en beroepsprofiel op de voornaamste taakgebieden ( “financieel economisch management”en “bestuurlijke informatievoorziening”) in voldoende mate weerspiegeld. Op programmaniveau constateert het panel wel dat in de module Bestuurlijke Informatievoorziening het onderwerp “risicoanalyse als basis voor de interne controle” in te beperkte mate aanwezig is. Tevens oordeelt het panel dat in de module Bedrijfseconomie het onderwerp “ sturen op financiële en niet-financiële indicatoren” meer aandacht verdient. De internationale component in de opleiding is relatief bescheiden maar is functioneel gezien de (primaire) gerichtheid van de opleiding op het Nederlandse bedrijfsleven. De propedeuse roept een adequaat (oriënterend) beeld van de opleiding op; de samenhang van de algemene en vakspecifieke modulen is voldoende en er is sprake van een geleidelijke opbouw van complexiteit. De opleiding kent voorzieningen in functie van de studievoortgang, die deels specifiek zijn voor afstandsonderwijs, zoals bewaking van de termijn waarbinnen docenten de correctie van inzendopgaven aan studenten toesturen. De stage, die plaatsvindt binnen de (relevante) werkkring van de student, vormt de verbinding met de beroepspraktijk. De relevantie van de werkkring van de student wordt via de stageaanvraagprocedure gegarandeerd. Aan de stage zijn drie specifieke opdrachten verbonden, die gericht zijn op het aanleren en oefenen van gedrags- en reflectieve competenties. Toelaatbaar zijn studenten met een diploma havo, vwo en mbo-4, evenals studenten zonder één van deze diploma’s die ouder zijn dan 21 jaar en naar het oordeel van de toetsingscommissie relevante kennis en/of ervaring hebben opgedaan. Bij de toelating stelt

pagina 3 van 7

de opleiding vast of de student in een relevante werkomgeving werkzaam is. Zo niet, dan volgt geen negatief advies. Wel zal dan sprake zijn van een aanvullende stageverplichting. Het programma heeft een omvang van 240 ECTS. Het gemiddelde aantal studie-uren van actieve (diploma)studenten bedraagt 15 tot 20 per week. Dit hangt samen met het concurrency-beginsel: de studenten zijn werkzaam in een werkomgeving waar zij die opgedane kennis kunnen toepassen. Ook de vrijheid van studietempo speelt een rol. Het panel heeft waardering voor de mate waarin het afstandsonderwijsconcept is toegepast bij de realisatie van het curriculum. De lesmaterialen zijn goed gedidactiseerd en bieden zowel vakinhoud als uitleg. Het merendeel van de modulen wordt via extern gelegitimeerde examens getoetst. Hier spelen SPD- certificaten, certificaten MBA (Moderne Bedrijsadministratie), NIMA-A (Nederlands Instituut voor Marketing) en de NEMAS (Nederlandse Management Stichting) een rol. Het niveau van de externe examens is adequaat en de wijze van examinering sluit in het algemeen aan bij de aard van de modulen. De practicabeoordeling en -toetsing wordt door de opleiding zelf verzorgd. Vorm en niveau van toetsing van deze practica zijn adequaat. Het panel constateert dat het examen Privaatrecht in dit verband een uitzondering is. Bij dit examen ligt de nadruk te veel op kennistoetsing en blijft het toetsen van inzicht achter. De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. Derhalve beoordeelt de NVAO het onderwerp ‘Programma’ als voldoende. Ad: Inzet personeel Het panel komt tot de volgende vaststellingen. De opleiding kent acht functies waarin externe medewerkers bij het onderwijs betrokken zijn: auteur, beoordelaar, redacteur, docent, examinator, scriptiebegeleider, vakdeskundige en marktverkenner. Kandidaten worden geselecteerd op beroepservaring, theoretische en vakinhoudelijke kennis en op hun didactische vaardigheden. In het geval dat zij optreden als auteur, schrijven zij een proefhoofdstuk, dat de beoordelaar nakijkt op vakinhoud en de redacteur op didactiek. Op basis van inzage in de procedures rond planning en inzet van personeel en de effectuering daarvan, beoordeelt het panel de kwantitatieve inzet van personeel als voldoende. In afstandsonderwijs is het volgens planning insturen van de correctie van huiswerkopdrachten van studenten van groot belang. De planning en de realisatie van de werkzaamheden van docenten en examinatoren zijn de verantwoordelijkheid van de afdelingen Organisatie Opleidingen en het Examenbureau. Zij zien erop toe dat de termijnen voor het corrigeren van huiswerk en examenopgaven in acht genomen worden. Studenten krijgen de gelegenheid om over de inhoud van de lessen en over de correctie van hun antwoorden door de docenten, opmerkingen te maken. Opmerkingen over auteurs en docenten worden in de ERD ( Externe Relatie Database) opgenomen, zodat indien nodig de opleiding actie kan ondernemen. Samenvattend concludeert het panel: “de opleiding stelt de relevante eisen aan docenten en auteurs en ziet op de naleving daarvan toe. De docenten blijken aan de eisen van vakinhoudelijke, didactische en beroepsmatige kennis en ervaring te voldoen.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Inzet personeel als voldoende.

pagina 4 van 7

Ad: Voorzieningen Het panel komt tot de volgende vaststellingen. Er is voldoende capaciteit om de postale verzending te beheersen. Telefonisch contact met studenten vindt plaats door het customer contact center, dat specifiek voor deze activiteit is gecertificeerd. De digitale leeromgeving LOI Campus Pro biedt meerwaarde in de vorm van faciliteiten voor het inzenden van huiswerk, voor interactie met docenten en voor het retour zenden van de (gemotiveerde) correcties op huiswerk. De behoefte aan studiebegeleiding van studenten is in afstandsonderwijs beperkt; de voorzieningen zijn daarmee in lijn. Er zijn – afhankelijk van de werkvormen - diverse modaliteiten van studentbegeleiding. Er is sprake van een goed functionerend studievoortgangsregistratie en – opvolgingssysteem, Het samenvattend oordeel van het panel luidt: “dat de materiële voorzieningen goed zijn en dat de opleiding voldoende rekening houdt met de kenmerken van de studenten in termen van hun zelfstandigheid en hun beperkte behoefte aan begeleiding.” NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Voorzieningen als voldoende. Ad: Interne kwaliteitszorg Het panel komt tot de volgende vaststellingen. De instelling is ISO 9001-gecertificeerd ten aanzien van bedrijfsprocessen die te maken hebben met het concipiëren en ontwikkelen van opleidingen en examens voor afstandsonderwijs. De relevante procedures en werkwijze zijn in een kwaliteitshandboek beschreven. De opleiding kent een onafhankelijke Raad voor de Kwaliteitsbevordering, die toeziet op de totstandkoming en naleving van het kwaliteitssysteem. Het panel is van oordeel dat de positie van de Raad voor de Kwaliteitsbevordering een sterk punt van de opleiding is. Het systeem van interne kwaliteitszorg hanteert streefdoelen (voor zowel de proceskwaliteit als de productkwaliteit) en heeft een cyclisch karakter; er is een sterke link aanwezig tussen doelen stellen, evalueren en vervolgens verbeteren. Het betrekken van medewerkers, studenten en beroepenveld geschiedt op een gestructureerde wijze en conform de procedures voor het kwaliteitszorgsysteem. Alumni echter worden niet systematisch en structureel bij evaluaties betrokken. Het panel heeft waardering voor de proactieve wijze waarop de LOI haar netwerken benut voor het verkrijgen van goede informatie. De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Interne kwaliteitszorg als voldoende. Ad: Resultaten Het panel stelt vast dat een groot deel van de examens waarvoor de modulen van de opleiding opleiden externe examens zijn. Deze examens zijn van voldoende inhoud en niveau, m.a.w. het niveau van de toetsing en examinering waarborgt dat de studenten na het afleggen van deze examens, de eindkwalificaties op het juiste niveau gerealiseerd hebben. Ten aanzien van de examens heeft de opleiding als streefcijfer geformuleerd dat examenresultaten van de studenten van LOI als geheel boven het landelijk gemiddelde liggen, indien de examens extern worden afgenomen. Het panel stelt vast dat deze norm over het algemeen wordt gehaald. Het panel heeft 14 afstudeerscripties ingezien en geconstateerd dat deze scripties van voldoende niveau zijn in termen van complexiteit en eigen oordeelsvorming. De scriptiebeoordeling is adequaat.

pagina 5 van 7

Het panel constateert dat de LOI c.q. de opleiding als uitgangspunt hanteert, dat in afstandsonderwijs de verantwoordelijkheid voor het tempo van studeren en de termijn van afstuderen bij de individuele student ligt. De opleiding heeft daarom geen streefcijfers geformuleerd over dit rendementsaspect. De NVAO onderkent het eigenstandig karakter van het begrip rendement in het afstandsonderwijs met name gezien de vrijheid van studietempo en de individuele studiedoelen van de studenten. Samenvattend concludeert het panel: “Het gerealiseerde niveau wordt effectief bereikt en de opleiding heeft streefcijfers voor het rendement opgesteld. Deze streefcijfer worden over het algemeen gehaald.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Resultaten als voldoende.

3. Besluit Ingevolge het bepaalde in artikel 5a.10, tweede lid, van de WHW heeft de NVAO het bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen te Leiderdorp in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze op het voornemen tot besluit van 26 juli 2005 naar voren te brengen. Bij brief van 28 juli 2005 heeft het bestuur ingestemd met het voornemen tot besluit. De NVAO besluit dat accreditatie wordt verleend aan de hbo-bachelor opleiding HEAO Bedrijfseconomie van de LOI. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 5a.9, vierde lid, van de WHW, treedt dit besluit in werking met ingang van de dag waarop de vorige accreditatie vervalt (accreditatie van rechtswege tot en met 31 december 2005), derhalve op 1 januari 2006, en ingevolge het bepaalde in het zesde lid van genoemd artikel vervalt dit besluit zes jaren na de dag van inwerkingtreding, derhalve op 31 december 2011.

Den Haag, 23 augustus 2005 Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie

Marc Luwel (vice-voorzitter)

Tegen dit besluit kan op grond van het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht door een belanghebbende bezwaar worden gemaakt bij de NVAO. De termijn voor het indienen van bezwaar bedraagt zes weken. Bijlage 1: schematisch overzicht van de oordelen van het Certiked-panel Bijlage 2: de samenstelling van het Certiked-panel

pagina 6 van 7

Bijlage 1: Overzicht van oordelen van het Certiked-panel Onderwerp

Facet

1. Doelstellingen

1.

domeinspecifieke eisen

Voldoende

2.

niveau bachelor/master

Voldoende

3.

oriëntatie hbo

Beoordeling onderwerp 2. Programma

4.

eisen hbo

Voldoende

5.

relatie doelstellingen – programma

Voldoende

6.

samenhang programma

Voldoende

7.

studielast

Voldoende

8.

instroom

Voldoende

9.

duur

Voldoende

11. beoordeling en toetsing Beoordeling onderwerp

Voldoende

13. kwantiteit personeel

Voldoende

14. kwaliteit personeel

Voldoende Voldoende

15. materiële voorzieningen 16. studiebegeleiding

Beoordeling onderwerp 5. Interne kwaliteitszorg

Goed Voldoende Voldoende

12. eisen hbo

Beoordeling onderwerp 4. Voorzieningen

Voldoende Voldoende

10. afstemming vormgeving en inhoud

3. Inzet personeel

Beoordeling door VBI

Goed Voldoende Voldoende

17. evaluatie resultaten

Goed

18. maatregelen tot verbetering

Goed

19. betrokkenheid medewerkers, studenten,

Goed

alumni en beroepenveld Beoordeling onderwerp 6. Resultaten

Voldoende 20. gerealiseerd niveau 21. onderwijsrendement

Beoordeling onderwerp 7. Het bijzonder kwaliteitskenmerk

Voldoende Voldoende Voldoende

n.v.t.

pagina 7 van 7

Bijlage 2: De samenstelling van het Certiked-panel Naam Ir. R.S.Kloosterman (vz.)

Dr. H.A. Klein Obbink

Drs. W.J.J.C.Vercouteren (secretaris en student-lid)

Deskundigheid Audit deskundigheid: directeur Certiked; ruime ervaring met audits ISO 9001 en visitaties hoger onderwijs Afgestudeerd in Technische Bedrijfskunde (TU Eindhoven) Domeindeskundigheid: Finance & Control; huidige functie: financieel adviseur bij Dyade Dienstverlening Onderwijs; eerdere ervaring:als financieel adviseur; ervaring ondermeer bij ABN-Amro bank; Verificatie Bureau (VNG); SBI ; CHN, directeur Finance & Control ; Afgestudeerd als controller (post-HBO) en SPD 1 en 2. Audit deskundigheid: regelmatig secretaris bij visitaties Student postdoctorale controllersopleiding