De nieuwe Machinerichtlijn
De nieuwe Machinerichtlijn
Wat is de Machinerichtlijn?
geduid met IIA (machines) en IIB (niet-voltooide machines). De
Elke machine die binnen de Europese Unie op de markt wordt
IIC-verklaring (veiligheidscomponenten) komt te vervallen. Deze
gebracht of in gebruik wordt genomen, moet voldoen aan essentiële
producten krijgen nu een IIA-verklaring van overeenstemming en,
veiligheids- en gezondheidseisen. Deze eisen zijn vastgelegd in de
in tegenstelling tot voorheen, ook een CE-markering. Bovendien
Europese richtlijn voor machines: de Machinerichtlijn. Deze richtlijn
vallen machines met vrijwel uitsluitend elektrische gevaren niet
is in Nederland verwerkt in het Warenwetbesluit Machines. De
meer onder de Machinerichtlijn maar onder de Laagspannings-
eisen zijn dus niet vrijblijvend maar wettelijk vastgelegd.
richtlijn.
De eisen in de richtlijn zijn geformuleerd in de vorm van
Wat is er veranderd op het gebied van normen?
algemene veiligheidseisen. Voor de vertaling van deze eisen
Alle bestaande Europese normen die in het kader van de
in constructieve oplossingen zijn zo’n 600 Europese normen
Machinerichtlijn waren opgesteld, zijn kritisch tegen het licht
opgesteld. Het is voor u als ontwerper, bouwer en beheerder van
gehouden. Waar nodig zijn deze normen aangepast, zodat zij
machines van belang om deze normen toe te passen, omdat de
ook voor de nieuwe Machinerichtlijn kunnen worden toegepast.
machine daarmee helpt te voldoen aan de wettelijke eisen.
Van een aantal normen heeft de herziening plaatsgevonden op wereldwijd niveau, binnen ISO en IEC. De nummering van
Wat is er veranderd met de nieuwe
die normen is dus gewijzigd. Zo is NEN-EN 1050 voor risico-
Machinerichtlijn?
beoordeling gewijzigd in NEN-EN-ISO 14121-1.
De Machinerichtlijn 98/37/EG is op grond van praktijkervaringen herzien. Op 29 december 2009 is deze Machinerichtlijn ingetrokken
Wat betekent de nieuwe Machinerichtlijn voor uw
en geldt alleen nog de nieuwe Machinerichtlijn 2006/42/EG.
bedrijf? Of er voor u veel verandert, hangt af van het type product dat
In de nieuwe richtlijn is duidelijker omschreven wat precies
u ontwerpt of in de handel brengt. Indien u componenten of
onder deze richtlijn valt en welke eisen voor de verschillende
niet-voltooide machines maakt (ook een aandrijfsysteem is een
typen machines van toepassing zijn. Zo zijn de eisen voor
niet-voltooide machine!), zult u aan nieuwe eisen moeten voldoen.
niet-voltooide machines aangescherpt. Er moet nu onder meer
Bent u producent van bijvoorbeeld veiligheidscomponenten, dan
een risicobeoordeling worden uitgevoerd, een technisch dossier
dient uw product onder de nieuwe richtlijn een CE-markering te
worden aangelegd en een montagehandleiding worden meege-
krijgen. Indien u een voorsprong wilt hebben of behouden op uw
leverd. Tevens legt de richtlijn meer nadruk op het samenstellen
concurrenten, is het van essentieel belang dat u goed op de hoogte
van machines. Deze worden namelijk beschouwd als nieuwe
bent van de nieuwe wettelijke eisen.
machines.
Door wijzigingen aan bestaande of nieuwe machines (samen-
Machines die voldoen aan de Machinerichtlijn, worden voorzien
stellen van machines) kunnen beheerders en/of technische
van een EG-verklaring van overeenstemming. Ze worden aan-
diensten de rol van fabrikant krijgen, waarop de nieuwe
Machinerichtlijn meer nadruk legt. In dat geval moet de machine
Normen
aan de vereisten van de Machinerichtlijn en mogelijk andere
De Machinerichtlijn verwijst nadrukkelijk naar het gebruik van
relevante Europese richtlijnen voldoen.
Europese normen. Deze normen geven een technische uitwerking van de globale veiligheids- en gezondheidseisen van de richtlijn.
Hoe kan NEN mij helpen met de overstap?
Het is belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de eisen uit de
NEN kan u helpen met de volgende producten en diensten:
actuele wet- en regelgeving. Normen zijn methoden om aan die
•
eisen te voldoen.
Normen: waarin de technische gegevens staan om aan de gestelde eisen uit de nieuwe Machinerichtlijn te voldoen. Online producten en praktijkgidsen: vertalen de normen naar
Alle machinebouwnormen kunt u uiteraard bij NEN bestellen.
de praktijk en geven u extra praktische informatie.
Voor een overzicht van alle relevante normen, zie www.nen.nl/
•
Adviespunt Machinebouw: Biedt u advies op maat.
nieuwemachinerichtlijn. Of neem contact met ons op, dan helpen
•
Cursussen: met praktijkvoorbeelden leert u hoe u de norm
we u graag verder.
•
toepast bij uw (dagelijkse) werkzaamheden
Wegwijzer Machinerichtlijn Werk met de nieuwe Machinerichtlijn via de NEN Wegwijzer Machinerichtlijn (ringband + cd-rom). De verschillen tussen de oude en de nieuwe Machinerichtlijn zijn helder aangegeven. U bent met dit product niet alleen op de hoogte van de actuele normen, maar ook van de relevante wetgeving. • Navigeer moeiteloos tussen de tekst van de nieuwe Machinerichtlijn, de officiële toelichtingen en de bijbehorende normsamenvattingen van type A-, B- en C-normen • Actuele wetgeving en normen • Collectie van 64 volledige digitale normteksten (printbaar) • 1000 normsamenvattingen • Veel gestelde vragen Machinerichtlijn Als u de Wegwijzer Machinerichtlijn koopt, bespaart u maar liefst 70% ten opzichte van de aanschaf van de losse normen.
Praktijkgidsen De onderstaande praktijkgidsen zijn uitermate geschikt voor ontwerpers, fabrikanten, technische diensten en installateurs van machines die meer willen en moeten weten over de intenties en inhoud van de Machinerichtlijn. Hierdoor kunnen ze een betere koppeling leggen tussen de eisen van de Machinerichtijn, aanverwante normen en de dagelijkse praktijk.
1. Praktijkgids Machinerichtlijn praktisch toepassen In deze geheel herziene uitgave worden verbanden tussen de Machinerichtlijn, aanverwante richtlijnen en relevante normen helder uiteengezet, zodat de juiste veiligheidsmaatregelen rond machines kunnen worden genomen. Er is een koppeling gemaakt naar de dagelijkse praktijk en de handige stroomschema’s zijn eenvoudig op de eigen situatie toe te passen.
2. Praktijkgids De nieuwe Machinerichtlijn De praktijkgids ‘De nieuwe Machinerichtlijn – Wijzigingen en commentaar’ gaat in op de veranderingen in de nieuwe richtlijn. In deze uitgave worden de verschillen tussen de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ Machinerichtlijn heel duidelijk aangegeven en is de officiële toelichting opgenomen. Het geheel is voorzien van redactioneel commentaar.
3. Praktijkgids Risicobeoordeling Machinerichtlijn Risicobeoordeling is een specifiek onderdeel van de Machinerichtlijn. Deze uitgave geeft uitleg over het thema risicobeoordeling aan de hand van de Machinerichtlijn, andere richtlijnen en relevante normen. Bovendien bevat de handige gids stappenschema´s en praktijkvoorbeelden.
Voor meer informatie over deze publicaties ga naar www.nen.nl/nieuwemachinerichtlijn.
Cursussen Machineveiligheid
Adviespunt Machinebouw
NEN organiseert verschillende cursussen op het gebied van
Door middel van advies op maat kan NEN samen met u bekijken
Machineveiligheid. Alle cursussen die u bij ons volgt, zijn gebaseerd
welke gevolgen de nieuwe richtlijn voor uw product heeft.
op actuele normen en slaan een brug tussen theorie en praktijk.
Indien u vragen heeft over bijvoorbeeld het technisch dossier,
Ideaal om uw kennis op te frissen en te vergroten. Veel van onze
de montagehandleiding, risicobeoordeling, EG-verklaringen of het
docenten hebben zitting in de commissie van de norm waarop de
praktisch toepassen van normen, dan kunt u terecht bij het
cursus is gebaseerd, of zijn consultant bij NEN. Daardoor ontvangt
Adviespunt Machinebouw.
u de informatie uit eerste hand! Bezoek www.nen.nl/cursussenmachinebouw voor een compleet
Neem vrijblijvend contact met ons op via telefoon (015) 2690 180
overzicht van de cursussen op het gebied van machinebouw en
of e-mail:
[email protected]. NEN biedt u advies op
-veiligheid.
maat!
1. Eendaagse (introductie)cursus Wet- en regelgeving machineveiligheid
2. Eendaagse cursus Consequenties van de nieuwe Machinerichtlijn
Bestaande en nieuwe machines en productielijnen moeten voldoen aan de wettelijke veiligheids- en gezondheidseisen. Nieuwe machines moeten voldoen aan de Europese Machinerichtlijn en voorzien zijn van de CE-markering. Voor reeds in bedrijf genomen machines gelden de eisen van de Europese Richtlijn arbeidsmiddelen. Veel eindgebruikers komen daarnaast door zelfbouw en ingrijpende ombouw of samenbouw op de stoel van de fabrikant te zitten en zullen op deze machines de CE-markering moeten aanbrengen.
Nieuwe machines moeten voldoen aan de Machinerichtlijn en voorzien zijn van CE-markering. U heeft al ervaring met het toepassen van de huidige Machinerichtlijn, maar wilt weten wat er voor u in 2010 verandert door de komst van de nieuwe Machinerichtlijn (2006/42/EG)?
Na het volgen van deze cursus bent u vertrouwd met de eisen van de nieuwe Machinerichtlijn (2006/42/EG) en de Richtlijn arbeidsmiddelen. Voor wie? Deze cursus is bedoeld voor iedereen die nog weinig tot geen kennis heeft van de wet- en regelgeving rondom machineveiligheid. U leert • het verschil tussen Europese richtlijnen, Nederlandse wetten en Europese normen; • wat de nieuwe Machinerichtlijn en de Richtlijn arbeidsmiddelen van u en uw bedrijf eisen; • de procedures voor het aanbrengen van de CE-markering op machines / productielijnen; • welke CE-markeringsdocumenten er zijn en wat de inhoud daarvan dient te zijn; • bij wie de verantwoordelijkheid en (product)aansprakelijkheid liggen. Meer informatie? Bezoek www.nen.nl/cursusmachineveiligheid voor meer informatie.
Na het volgen van deze cursus weet u op welke punten de nieuwe Machinerichtlijn (2006/42/EG) gewijzigd is en wat daarvan de consequenties zijn voor uw organisatie. Tijdens de cursus behandelt een deskundige docent, die de normen en de praktijk kent, ook praktijk cases. Zo leert u hoe u door toepassing van (geharmoniseerde) normen aan de essentiële eisen van de nieuwe Machinerichtlijn kunt voldoen. Voor wie? Deze cursus is bedoeld voor iedereen die al kennis heeft van de Machinerichtlijn en de Richtlijn arbeidsmiddelen en wil weten wat de consequenties zijn van de nieuwe gewijzigde Machinerichtlijn. U leert • wat de voornaamste wijzigingen in de nieuwe Machinerichtlijn (2006/42/EG) zijn; • wat de mogelijke consequenties hiervan zijn voor uw organisatie; • over de relatie met aanverwante Europese richtlijnen; • de gewijzigde eisen kennen m.b.t. de risicobeoordeling, risicoreductie en technische documentatie, ook ten aanzien van deelmachines; • hoe u kunt voldoen aan de vernieuwde essentiële veiligheidsen gezondheidseisen; • de toepassing van geharmoniseerde normen aan de hand van praktijkcases. Meer informatie? Bezoek www.nen.nl/cursusmachinerichtlijn voor meer informatie.
Waar vind ik nog meer informatie? www.nen.nl/nieuwemachinerichtlijn
Machinebouwmail
Op deze pagina vindt u veel informatie en directe links naar
Machinebouwmail is een gratis e-mailnieuwsbrief, die twee-
bijvoorbeeld de belangrijkste machinebouwnormen en relevante
maandelijks verschijnt. De e-mailnieuwsbrief is bedoeld voor
producten en diensten. Bovendien kunt u daar deze folder ook
alle bedrijven die machines ontwerpen, gebruiken, onderhouden,
vinden.
maken/leveren of controleren. Het betreft vooral bedrijven in de industrie, zoals voedingsmiddelenconcerns. Maar ook in de
Machinebouw Nieuws
gezondheidszorg en het onderwijs wordt met machines gewerkt. Met een abonnement op het blad
Onderwerpen die regelmatig in NEN Machinebouwmail aan bod
Machinebouw Nieuws, bent u altijd
komen, zijn:
op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van de
• Machinerichtlijn
Machinerichtlijn, de Richtlijn druk-
• CE-markering
apparatuur en verwante onder-
• aandrijftechniek
werpen.
tweemaandelijkse
• drukapparatuur
nieuwsbrief biedt u veel actuele
• tanks en vaten
Deze
• machineveiligheid
informatie en praktische tips. Ook is er ruime aandacht voor de recente ontwikkelingen op het gebied van de Europese machinebouwnormen.
Meld u aan via www.nen.nl of via het bijgevoegde bestelfomulier.
Vaste rubrieken in Machinebouw Nieuws zijn onder andere: • laatste nieuws over de Machinerichtlijn, PED en CE-markering; • praktijkervaring in de vorm van interviews met bedrijven;
Over NEN
• NEN-informatieproducten;
NEN maakt samen met bedrijven, overheden en consu-
• column en agenda cursussen/evenementen;
mentenorganisaties heldere afspraken. Bijvoorbeeld over
• de nieuw verschenen normen, als handig katern om te bewaren;
hoe veilig veilig nu precies is. Deze afspraken noemen
• ‘de Noodstop’ tweemaandelijkse rubriek waarin praktijkcases
we normen. Normen geven u zekerheid. Meer weten over
worden toegelicht.
normen en normontwikkeling? Kijk op www.nen.nl.
Bestelformulier
Stuur dit formulier ingevuld retour aan: NEN-Uitgeverij, t.a.v. afdeling Marketing, Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (een postzegel is niet nodig) U kunt ook faxen naar (015) 2 690 186 Online bestellen: www.nen.nl
Normen …. ex. NEN-EN-ISO 14121-1:2007 nl Veiligheid van machines - Risicobeoordeling – Deel 1: Principes
€
120,23
…. ex. NPR-ISO/TR 14121-2:2008 en Veiligheid van machines - Risicobeoordeling - Deel 2: Praktische gids en voorbeelden van methoden
€
129,85
…. ex. NEN-EN-ISO 12100-1:2003 nl Compleet (nl) + A1:2009 (en) € Veiligheid van machines - Basisbegrippen, algemene ontwerpbeginselen - Deel 1: Basisterminologie, methodologie
142,87
€
142,87
€
625,00
€ € €
59,00 49,00 59,00
€
119,50
…. ex. NEN-EN-ISO 12100-2:2003 nl Compleet (nl) + A1:2009 (en) Veiligheid van machines - Basisbegrippen, algemene ontwerpbeginselen - Deel 2: Technische beginselen
Wegwijzer Machinerichtlijn …. ex. Complete Wegwijzer Machinerichtlijn 2009 (uit 34) Mijn organisatie neemt ❏ wel / ❏ geen abonnement (geen abonnementskosten!) Indien u een abonnement neemt, dan ontvangt u op elk volgende geheel geactualiseerde versie (1x per jaar) 15% korting!
Praktijkgidsen …. ex. Praktijkgids Machinerichtlijn praktisch toepassen (uit 7) …. ex. Praktijkgids De nieuwe Machinerichtlijn (uit 57) …. ex. Praktijkgids Risicobeoordeling Machinerichtlijn (uit 58)* * De praktijkgids Risicobeoordeling Machinerichtlijn verschijnt naar verwachting in februari 2010.
Machinebouwnieuws ❏ Abonnement op Machinebouwnieuws (6x per jaar) ❏ Machinebouwmail (gratis) E-mailadres:
Bedrijf / Instelling: ❏ dhr. / ❏ mw:
T.a.v. E-mailadres: Klantnummer: Uw ordernummer:
btw nummer:
Postbus / Adres: Postcode & Plaats: Telefoon: Factuuradres
Datum: • • •
• •
Fax: (indien dit afwijkt van bovenstaand adres)
:
Handtekening:
Prijzen zijn geldig tot en met 31 december 2010. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud. Abonnement Wegwijzer Machinerichtlijn: deze overeenkomst heeft een minimale duur van twee jaar, waarna deze telkens stilzwijgend wordt verlengd met één jaar. Opzeggen doet u door dit schriftelijk mee te delen vóór 1 oktober van het lopende kalenderjaar. Meer informatie over abonnementen: NEN-Klantenservice: telefoon (015) 2 690 391, op werkdagen van 8.30 tot 12.30 uur. Bij bestellen gelden de algemene leveringsvoorwaarden van NEN. Kijk op http://leveringsvoorwaarden.nen.nl. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. biv 2010
Aanmeldingsformulier
Stuur dit formulier ingevuld retour aan: NEN Cursussen Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (een postzegel is niet nodig) U kunt ook faxen naar (015) 2 690 228 Online aanmelden: www.nen.nl/cursussen
Cursussen Ja, ik meld mij aan voor de eendaagse cursus Consequenties van de nieuwe Machinerichtlijn:
€ 540,00 (excl. btw)
❏ 3 februari 2010 in Utrecht - van 9.30 tot 16.30 uur ❏ 22 april 2010 in Delft - van 9.30 tot 16.30 uur ❏ 30 juni 2010 in Utrecht - van 9.30 tot 16.30 uur Ja, ik meld mij aan voor de eendaagse cursus Wet- en regelgeving machineveiligheid:
€ 540,00 (excl. btw)
❏ 3 februari 2010 in Utrecht - van 9.30 tot 16.30 uur ❏ 9 april 2010 in Delft - van 9.30 tot 16.30 uur ❏ 8 juni 2010 in Utrecht - van 9.30 tot 16.30 uur Cursist
Organisatie
Naam cursist:
Voorletter(s):
Afdeling:
Functie:
Telefoon:
E-mail:
❏ dhr. / ❏ mw:
Naam bedrijf / instelling: Postadres: Postcode & Plaats: Naam contactpersoon:
Voorletter(s):
Afdeling:
Functie:
Telefoon:
E-mail:
❏ dhr. / ❏ mw:
Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres):
Datum:
Handtekening:
Ik heb kennisgenomen van de algemene voorwaarden (http://algemenevoorwaarden.nen.nl) en ga hiermee akkoord.
machn10-iv
