De Nederlandse Landgeit

De Nederlandse Landgeit Jaargang 29, nr. 2, Juni 2013 1

Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten De "Nederlandse Landgeit” is het officiële orgaan van de LFNL.

Abonnementen en adreswijzigingen: Wilna Boink, Mortel 4, 5071 NA Udenhout "De Nederlandse Landgeit” verschijnt 4 keer Tel: (013) 511 23 98 per jaar in de maanden maart, juni, september E-mail: [email protected] en december. Lidmaatschap LFNL per jaar: Oplage: 480 stuks - € 30,- voor leden - € 15,- voor jeugdleden - € 22,50,- voor (gezins)leden excl. “De In dit nummer: Nederlandse Landgeit 2 Colofon en LFNL - € 10,- voor jeugd(gezins)leden excl. “De 5 Van de voorzitter Nederlandse Landgeit” 6 Van de ledenadministratie - Eenmalig inschrijfgeld per aanmelding: 7 Nieuwsgrazer € 10,8 Van het stamboekbeheer In geval van automatische incasso: € 8,9 Agrarisch-cultureel erfgoed 11 SMEK in Drenthe Opgave beëindiging van het lidmaatschap 12 Stallentocht fokkersclub Drenthe voor 1 november bij de ledenadministratie. de GEIT in het Midden 14 Vanuit de regio: een nieuwe voorzitter 15 Cursus SMEK 16 De keuze van de bok (vervolg)

Automatische incasso van de contributie vindt plaats in januari. Leden zonder incasso voldoen voor 21 januari de nota die met het 4e nummer wordt meegestuurd.

18 Geboortejaar 2013 22 Leve de koning! 24 Studiedag duurzaam groenbeheer 26 Agenda 27 Cursus SMEK 28 Papieren en dieren

Redactie: Gijsbert Six Almaatsweg 5 7856 TJ Benneveld Tel: (0591) 372696 E-mail: [email protected] Drukkerij: De Printfarm, Postbus 1026, 3900 BA Veenendaal www.printfarm.nl

Sluiting kopij voor volgende DNL: 22 september 2013

voorpagina: 28 april 2013, 05:50 uur, vanaf Chaletpark Zwartkruis, tegenover het graasgebied van de LG-bokkengroep. (foto: Gooitzen en Cathy Zijlstra)

2

Bestuur - Stamboek Bestuur LFNL:

Ledenadministratie: Wilna Boink, Mortel 4, 5071 NA Udenhout Tel: (013) 5112398 E-mail: [email protected]

Voorzitter: Johannes Tigchelaar Rijpsterdijk 45, 9034 XA Marssum Tel:(058)2542321 E-mail: [email protected]

Stamboekadministratie: Johan en Tiny Vennedunker Tuinbouwstraat 14 9571 TA 2e Exloërmond Tel: (0599) 639775 E-mail: [email protected]

Secretaris: Francine Sieders-Cremers Verlengde Hoogeveensevaart 48 7861 TB Oosterhesselen Tel: (0524)582826 E-mail: [email protected]

Bank: ING-rekeningnummer: 838994 t.n.v. Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten Mortel 4, 5071 NA Udenhout

Penningmeester: Wilna Boink, Mortel 4, 5071 NA Udenhout Tel: (013) 5112398 E-mail: [email protected]

Info voor betalen buitenlandse leden: IBAN: NL15INGB0000838994 BIC: INGBNL2A Kosten opdrachtgever

Regiovertegenwoordiger Noord: Jan Ritsma, Houtwal 19, 9363 XA Marum, Tel: (0594) 642482, E-mail: [email protected]

Kamer van Koophandel KvK-nummer: 40480648

Regiovertegenwoordiger West: Hans Loor, Noorderweg 101, 1456 NK Wijdewormer Tel: (0299) 416020 E-mail: [email protected]

Website: www.landgeit.nl

Regiovertegenwoordiger Midden: Arno Bertens Halteweg 8, 7122 MB Aalten Tel: (0543) 461686 E-mail: [email protected] Regiovertegenwoordiger Zuid: Wietse Velthuijs, Vijverweg 16, 5482 ZN Schijndel Tel: (073) 5498034 E-mail: [email protected]

3

Regionale clubs – Advies – Fokcentra- Commissies Regionale fokkersclubs: Groningen Secretaris: Jan Ritsma Houtwal 19, 9363 XA Marum, Tel: (0594) 642482, E-mail: [email protected] Friesland Secretaris: Albert Thalen Zevenhuisterweg 7, 9291 MG Kollum Tel:(0511) 451520, E-mail: [email protected] Drenthe Secretaris: Pauline de Vree Zuiderdiep 104, 7876 AE Valthermond Tel:(06) 41894804 E-mail: [email protected] West-Nederland Secretaris: Joke Spijker Noorderweg 21, 1757 PD Oude Sluis Tel: (0224) 221687 E-mail: [email protected] Midden-Nederland Secretaris: Hans Scheltinga Poggebeltweg 7, 8112 PN Nieuw-Heeten Tel:(0572) 321154 E-mail: [email protected] Zuid-Nederland Secretaris: Anneke van den Heuvel – Visser Halvemaanweg 17, 5754 RB Deurne Tel: (0493) 321198 E-mail: [email protected]

Commissies: Commissie Fokbeleid fok- & stamboekreg., standaard , populatiebeheer, foktechnische aspecten, dierenonderzoek en inzet onderzoek. voorzitter: Johannes Tigchelaar (0582542321) leden: Leo Witteman, Edgar de Poel, Karel Fentsahn, Geert Boink. Commissie Stamboekbeheer Stamboekadministratie, keurmeesterscorps / keuringen, (digitaal) archief voorzitter: Wietse Velthuijs (073-5498034) leden: Johan en Tiny Vennedunker, Joost Boer, Anja van Noord, Doeke Nicolaï Commissie PR & communicatie algemeen, clubblad DNL, www.landgeit.nl en dieruitwisseling voorzitter: Jan Ritsma (0594-642482) leden: Jans Kelder, Gijsbert Six, Gerard van der Horst Commissie Onderzoek regelgeving en bestuurszaken voorzitter: Francine Cremers (0524-582826) leden: Gijsbert Six, Frans Buis Ereleden: Johan Wesselink Ed Hazebroek Antoinette Kooper-Nelemans Annelies de Heer Jon de Heer Rinze Dijkstra Wietse Velthuijs Leo Witteman

Informatiepunten: Kinderboerderijen - CAE/CL vrij: Myra Buursema: KB "De Warande”, Weegbree 34, 1273 AR Huizen (035) 5257461 Natuurbeheer / begrazing: Henk.Warners, De Fledders 1, 9335 TH Zuidvelde, (0592) 613751 / 06-22608389 Fokcentra: Zie www.szh.nl

4

Van de voorzitter door: Johannes Tigchelaar Begin juni alweer en het mooie voorjaarsweer moet nog komen. En dat terwijl we de zomer DNL voor het keuringsseizoen voor de neus hebben liggen. De koude klei, al hoe vruchtbaar ook, zorgt voor een trage grasgroei. De geiten kunnen relatief grote percelen bijhouden, het gras groeit hen nog zeker niet in de bek. Wel valt op dat ze met dit pittige gras een half pak hooi per dag erg waarderen. Die structuur erbij hebben ze blijkbaar echt nodig. Door geen guste geiten/jaarlingen in de kudde te hebben kan ik dit jaar de boklammeren beduidend langer, tot 4 maanden leeftijd, bij hun moeders laten lopen. Zo zie je maar, elk jaar leer je weer meer over de dieren. Toch even over de vereniging en dan in het bijzonder haar goede relatie met de Stichting Zeldzame Huisdieren. Een waakzaam oog voor onze zeldzame huisdieren, waar onze landgeit natuurlijk ook ondervalt. In het april nummer van de SZH geeft het CGN een periodieke inventarisatie van zeldzame rassen, hun status van bedreigd zijn en de trend. Van de vier bedreigde Nederlandse geitenrassen (bont, wit, toggenburger en landgeit) blijkt onze populatie het grootst met als trend groei. Het aantal vrouwelijke (fok)dieren nam toe van 1923 in 2007 tot 2141 in 2012. Sinds de invoering van Zoo Easy is het geboorteboek ook in dit aantal verwerkt, een administratieve toename. Het daadwerkelijk aantal fokgeiten (incl. nog niet afgemelde dode geiten) was op 31 december 2012, 1858, dus de trend is stabiel met een status bedreigd. Wel is er nu jaarlijks een afname in geboren lammeren en daarmee van het aantal dekkingen. Het afgelopen jaar waren dat er 510. Er wordt dus slechts met ruim 500 geiten gefokt en de tendens is krimp. Gelukkig worden veel bokken gebruikt en hebben we een lage inteelttoename want anders zou je de status van onze geit kritiek kunnen noemen. Een tweede gezamenlijke actie met de SZH is dat, in opdracht van de overheid, na de voetstootse dierruimingen uit het eerste decennium gezocht is naar een systeem om dergelijke catastrofale acties te voorkomen. Dan zal vooraf bekend moeten zijn waar deze zeldzame dieren zich bevinden. Het paraplubestand: hiermee zijn diereigenaren maar vooral hun dieren in het I&R systeem bij Dienst Regelingen aangemerkt als dier met beschermde status, voor wat het waard is. Alle leden zijn vorig voorjaar benaderd om een machtiging te geven aan SZH om hun dieren bij DR te laten vlaggen. Ondanks dat dit proces gekenmerkt wordt door kinderziektes, vind ik de deelname van 140 leden tot nu toe, boven verwachting. Zij die zich aangemeld hebben, kregen van DR een schriftelijke bevestiging. Bovendien kan je deze machtiging, maar ook de gevlagde dieren inzien in jou digitale dossier bij DR. 5

De meeste lammeren zijn geboren, zodat de stamboekadministratie de SZH binnenkort een actueel dierbestand zal aanleveren. Wel moet het Individueel Diernummer in ZooEasy exact hetzelfde zijn, tot op de laatste nul, als bij DR anders wordt er niet gevlagd. Voor (nieuwe) leden die zich ook aan willen melden, ga naar onze website. Op de homepage zie je gelijk al ‘paraplubestand’ met een nadere uitleg en de link naar het SZH machtiging- formulier. Na al deze bureaucratie gaan we de komende tijd genieten van gezellige stallentochten, keuringen en niet in het minst van het eigen spul.

Van de ledenadministratie door: Wilna Boink Af en toe wordt een nieuwsbrief verstuurd naar de leden waarvan een E-mail adres bekend is. Wie deze nieuwsbrieven niet heeft ontvangen kan het juiste E-mail adres doorgeven aan de ledenadministratie: [email protected] Het ledenbestand is in te zien in ZooEasy online. Leden kunnen de ledenlijst op papier opvragen bij de ledenadministratie middels telefoon, post of E-mail met volledige naam en adres of naam en lidcode. Nieuwe leden per maart 2013: OV099 Zorgboerderij “de Pieperhoeve”, t.a.v. Gert Molenaar Slaperdijkweg 1a, 8281 PL Genemuiden, [email protected] OV100 Hilko Letink ( jeugdlid) Brummelaarsweg 4, 7475 RJ Markelo, 0547-362685, [email protected] OV101 Ruben Broenink Balkenbeltsweg 37, 7679 TD Langeveen, 0546-681246 / 06-36083645 [email protected] NB157 William Schalkx Baarschotsestraat 52, 5087 KW Diessen, 06-28136805, [email protected] GR082 M.Timmer Schildwolderdijk 20, 9626 AS Schildwolde, 06-55814099, [email protected] GE198 R.M. Vleesch du Bois - Paauwe Dokter Kimmijserlaan 13, 6741 DR Lunteren, 0318-484507, [email protected] IN039 Tineke Kuipers Grüner Weg 17, 26899 Nue Rhede Niedersachsen, 06-54362482, [email protected] 6

Ander e-mailadres: IN029 Hans Haak, [email protected] Andere contactpersoon: GE030 KB de Schouw Elsbeth Lankwarden 0575-528921, [email protected] Adreswijziging: FR182 Marije Potijk Gaestdijk 17, 8522 MV Tjerkgaast, [email protected] DR182 De Naoberhoeve Erica t.a.v.Gerrit Posthuma, Omhaal 39, 7887 CD Erica [email protected], 06-57339826 Afzeggingen: FR150 Nynke Sikkema, Katlijk DR068 C. Schouls, Beilen.

Nieuwsgrazer

NVWA controleert ontsmettingsboekje Er zijn signalen dat de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) in de komende tijd scherper zal controleren op het ontsmettingsboekje. Veewagens moeten na ieder transport gereinigd en ontsmet worden. Uitgevoerde reinigingen en ontsmettingen van veewagens moeten worden geregistreerd. Dit kan op 3 manieren: • op het NVWA formulier 'Logboek Veevervoer / R&O Register'. (te vinden op www.nvwa.nl) • in het ontsmettingsboekje dat de VWA tot 31 december 2008 heeft uitgegeven. • op een ontsmettingsblad, dat door het Platform KSG is opgesteld. (te vinden op www.platform-ksg.nl in de rubriek 'Informatie/service' keuze 'Meer ...' ) De registratie van de ontsmettingen moet aanwezig zijn in het voertuig. 7

Van het stamboekbeheer door: Johan en Tiny Vennedunker Het adres van het stamboekbeheer is: Tuinbouwstraat 14, 9571 TA 2e Exloërmond, 0599-639775 Het geboorteboek 2013 Het geboorteboek 2013 wordt half juni op de site van de LFNL geplaatst op de pagina ZooEasy/Stamboek. Diegenen die niet over internet beschikken kunnen het geboorteboek aanvragen bij het stamboekbeheer. ZooEasy Online Leden van de LFNL kunnen een account krijgen voor het online programma van ZooEasy waarin de LFNL de stamboekadministratie bijhoudt. Met een leesaccount kan men zijn eigen stallijst bekijken. Ook kan men stambomen bekijken en afdrukken of de keuringsuitslagen raadplegen. Er kunnen proefdekkingen worden uitgevoerd, om vervolgens de verwantschap te berekenen en een proefstamboom van het fictieve dier te maken. Met een fokkersaccount kunt u bovendien zelf lammeren toevoegen, en gegevens van dieren aanpassen zoals bijvoorbeeld het registratienummer, overlijdensdatum en eigenaar. Wilt u zich aanmelden stuur dan een mail naar [email protected] en geef aan of u een leesof fokkersaccount wilt. 240 leden hebben een account voor ZooEasy. Voorportaal ZooEasy online op de site van de LFNL Op de site van de LFNL www.landgeit.nl is een aparte pagina ingericht voor ZooEasy. Wij adviseren om via deze pagina in te loggen. Hierop houden wij u op de hoogte van ontwikkelingen en aanpassingen aan het programma en kunt u de meest actuele gebruikershandleiding vinden. Heeft u vragen over het programma dan kunt u daarvoor contact opnemen met de stamboekbeheerder. Nieuw in het programma Sinds de vorige uitgave van de DNL zijn er voor onze vereniging geen wijzigingen in het programma. Sinds de vorige up date worden wel problemen gemeld in verband met inloggen of dat er geen inhoud van een pagina wordt getoond. Krijgt u daar ook mee te maken, stuur ons dan een bericht zodat wij u kunnen helpen. Daarbij krijgen we gelijk ook een beeld hoe groot het probleem is en geven dit door aan de ontwerper. In de loop van 2013 staan nog twee up dates van het programma gepland. Op het moment dat we dit stukje schrijven zijn de wijzigingen bij ons nog niet bekend. Eventuele wijzigingen zullen bekend gemaakt worden op de pagina ZooEasy / Stamboek. Registratienummers in ZooEasy De registratienummers moeten aansluiten bij die van de I&R databank. Het registratienummer begint met NL en daarna 12 cijfers van het registratienummer. 8

Voor registratienummers die bestaan uit een UBN nummer met volgnummer dient de opbouw te beginnen met NL gevolgd door het UBN nummer en daarna het volgnummer. Het volgnummer moet hetzelfde aantal tekens hebben als het nummer in de I&R databank. Als in de I&R databank het volgnummer uit 3 cijfers bestaat dan moet het volgnummer in het registratienummer in ZooEasy ook 3 cijfers zijn. In het registratienummer mogen geen streepjes of spaties voorkomen. Invoer van dekkingen Voer alleen de datum van de dekking in als deze bekend is. Is de datum niet bekend, bijvoorbeeld bij inscharen, dan geen datum invullen. Alleen op deze wijze krijgen we betrouwbare informatie over de draagtijd van de landgeit. Een fout die eenvoudig gemaakt kan worden bij het invoeren van dekkingen is het wijzigen van de moeder bij de dekking in plaats een nieuwe dekking toe te voegen. Als alleen de moeder wordt aangepast in de dekking komen de lammeren in de administratie bij de verkeerde ouders. De naam van de lammeren moet met hoofdletters worden ingevoerd. Te laat aanmelden van lammeren Volgens het Fok- en stamboekreglement dienen lammeren binnen 30 dagen aangemeld te worden voor het Geboorteboek. Het programma houdt zelf bij of lammeren voldoen aan de voorwaarden voor inschrijving in het Geboorteboek. Niet tijdig opgeven heeft tot gevolg dat lammeren in het Hulpboek komen.

Agrarisch-cultureel erfgoed door: Lucas van Diepen Landgeiten in Italië Op de website: razze caprine italiane minori - www.agraria.org - staat een uitgebreide inventarisatie van geitenrassen in Italië. Een 18 tal ook bij ons bekende geitenrassen en ongeveer 50 landras typische variaties die per dal, per vallei of per regio in beeld en tekst zijn opgetekend. Het is voor mij na een eerste kennismaking niet duidelijk of het hier gaat om verbasterde rassen en landrassen of restanten van de authentieke bron. 9

Verwantschap met Duitse- en Zwitserse geiten waaronder de Toggenburger en ook met Alpine geiten en Steenbokken is soms duidelijk zichtbaar. Deze verzameling van landras typische geiten toont uniek en authentiek materiaal. Met name: de “Cilentana Nera”, de “Fiurina”, de “Garganica”, de “Capra del Passiaria” (Passeier), de “Valnerina”, de “Valdostana”, de “Valzaschese” en twee varianten, de “Sarda Primitiva” en de “Capre Sevatiche di Montecristo” met sterke Bezoar elementen. Een website die het waard is om grondig te bekijken. Zoeken op 'Capra' of 'capre' op Google afbeeldingen geeft ook veel beeld informatie. Bezoar aftekening Er lijkt een lijn te lopen van Klein-Azië via Griekenland, Kreta en Italië over Centraal-Europa, Zwitserland, Duitsland, naar het noorden, Scandinavië, Noorwegen, naar Bretagne in het westen en van daaruit of uit het noorden naar Brittannia. Afgaande op de restant populaties die er nu nog zijn. Mogelijk ook bij geiten uit Nederland van 1000 v.Chr. tot 1800 (1900). Een bok uit Glendalough op - feral goats, afbeeldingen - toont het grondtype van een Bezoar. Een bok van Simonside Graig, Northumberland, toont Bezoar aftekening op het beenwerk. Op een bijna te mooie foto - afbeeldingen, norske geiter, Nord-Salten - staan drie bokken op een rotsachtige kustlijn tegenover spectaculair gebergte, één 100% Landgeit, één ruig behaarde witte en één bijzonder zware kortharige “Bezoar”. Commissie onderzoek Een idee uit noord-oost LFNL land. Naast een foktechnische commissie ook een commissie onderzoek. Kennis en inzichten kunnen zich ontwikkelen door breedte- en detail onderzoek.

Norske geiter - Nord Salten 10

SMEK in Drenthe door: Hilda Kort Op 6 en 20 april is de cursus “selecteren met een keurmeestersoog (SMEK)” geweest. Voor de cursus hadden zich elf leden opgegeven, waaronder ondergetekende. Drie deskundige keurmeesters hebben een groot deel van de cursus verzorgd: Johan Wesselink, Albert van de Streek en Wardit Tigchelaar. De catering werd uitstekend verzorgd door Cor en Anja van Noord. De fam. Tuin uit Dwingeloo stelde een prachtige schuur en hun tuin ter beschikking voor het geven van de cursus. Hartelijk dank voor deze service! Johan Vennedunker heeft uit de doeken gedaan hoe je ZooEasy kan gebruiken voor de fokkerij. De eerste dag is er aandacht besteed aan de anatomie en de rasstandaard van de Nederlandse Landgeit, een stukje theorie. Er worden veel vragen gesteld door de belangstellende deelnemers. Er wordt ons duidelijk gemaakt hoe men de Nederlandse Landgeit het liefst zou willen zien. Maar ook: een perfecte Nederlandse Landgeit bestaat niet. Cor en Anja van Noord hebben hun geiten meegenomen en na de theorie hebben we onder leiding van de keurmeesters de geiten bekeken en vooral veel gevoeld. Dan blijkt hoe moeilijk het is om een geit anatomisch goed te voelen, te bekijken en te beoordelen naar de ras standaard! Maar al doende leren we. We leren ook een fokdoel te bepalen. Iedereen gaat na deze dag naar huis met een heel klein beetje een keurmeestersoog. Thuis gekomen ben ik meteen de weide ingegaan om naar mijn eigen geiten te kijken. Ik zie dingen die ik nog niet bewust had gezien. Ik begrijp nu ook de terminologie van de keurmeesters. Tijdens het voeren van mijn geiten ook eens hier en daar wat gevoeld.. Ik ben niet ontevreden en ze blijven mijn fijne geiten. De tweede dag zijn de bokken aan de beurt. Ik heb oude kleren aan, want ik voorzie natuurlijk een enorme bokkenlucht bij al dat gevoel aan die bokken. Bij nader inzien valt dat reuze mee. In het najaar tijdens de keuringen is dat wel eens anders horen we van onze keurmeesters. Johan Vennedunker legt tenslotte allerlei handigheidjes van ZooEasy uit. Het kan veel gezoek in ZooEasy schelen als je alle trucs toe kan passen. Zo leren we hoe je 11

een bok, die bij jouw fokdoel past, kan selecteren uit de beschikbare bokken in ZooEasy. SMEK blijkt een zeer leerzame cursus: kijken, voelen en beoordelen van je geit. Een fokdoel bepalen en tenslotte een passende bok zoeken bij je fokdoel. Dat is wat we deze dagen hebben geleerd. Nu nog in de praktijk brengen.

Stallentocht fokkersclub Drenthe door: Hilda Kort Zaterdag 25 mei maakten we met 19 leden een stallentocht. Als eerste ging de tocht naar To en Sebo Abels in Eexterzandvoort, alwaar we ontvangen werden met koffie en thee.

To en Sebo hebben rondom hun huis een prachtig stuk natuur waarin ze verschillende stukken hebben afgerasterd waar hun geiten kunnen lopen. Naast landgeiten hebben ze ook andere geiten, o.a. landgeiten met Engels bloed. Sebo heeft laten zien waar hij zijn geiten melkt: hij zet ze op een verhoging, voert ze daar en melkt ze ondertussen. Hij melkt zijn geiten aan de achterzijde. To heeft uitgelegd hoe zij van de melk vervolgens kaas maakt. Ze maakte 12

aanvankelijk alleen kaas voor eigen gebruik, maar verkoopt nu ook kaas als ze zelf te veel heeft voor eigen gebruik. To maakt verse kaas, Fèta en ook harde kaas die langer bewaard kan worden. Het boekje dat ze gebruikt heet; ,,Zelf kaas en boter maken,, door Joop Rademaker, nog te verkrijgen bij de webwinkel: www.levenvanhetland.nl, waar ze ook andere kaas benodigdheden koopt.

Van To en Sebo ging de tocht verder naar Bert en Petra Bouwman in Annen. Onderweg liet Bert ons nog een natuurterrein van ca. 1 hectare zien, waar sinds september 2012 twee Nederlandse landgeiten en twee Schotse hooglanders lopen. Wat eerst een onherkenbare woestenij was met opschot van zo`n twee meter, is nu een terrein ontstaan waar een duidelijk herkenbare structuur in zit. Thuis hebben Bert en Petra een tiental geiten lopen in een terreintje waar ook een dobbe in zit waaruit de geiten kunnen drinken. Bert heeft bovendien geiten in natuurterreinen in de omgeving waar ze samen met Schotse hooglanders hun werk kunnen doen. Geiten en hooglanders zijn samen een goed team om terreinen op te schonen, vertelt Bert. In de winter loopt een gedeelte van de kudde bij huis, omdat in een aantal natuurgebieden 's winters onvoldoende voedsel aanwezig is. De overige dieren zijn het hele jaar te vinden in natuurgebieden. De bokken die in natuurgebieden blijven lopen, worden regelmatig voorzien van geitenbrokken, zodat deze in goede conditie blijven. Om 16.30 uur hebben we deze stallentocht afgesloten bij Bert en Petra in huis met een hapje (toast met heerlijke kaas van To!) en een drankje. Voorzitter Johan Vennedunker bedankt To, Sebo, Bert en Petra en biedt hen wat lekkers aan voor de inwendige mens en wat lekkers voor de geiten. To, Sebo, Bert en Petra: hartelijk dank voor jullie gastvrijheid en jullie inspanning om deze dag tot een leerzame en leuke dag te maken. We hebben genoten deze middag!

13

de GEIT in het midden Vanuit de regio: een nieuwe voorzitter door: Ben Wouters Even voorstellen voor wie mij niet kent, mijn naam is Ben Wouters. Ik ben met mijn gezin 14 jaar lid van LFNL. Ik ben afgelopen december gevraagd om na te denken om het voorzitterschap van Midden Nederland op mij te nemen. In januari zijn Arno Bertens, Hans Scheltinga en Piet Enserink bij mij op bezoek geweest. Zij hebben mij kunnen overhalen voor het voorzitterschap. Op de bestuursvergadering d.d. 1 juni is dit definitief geworden. Ik wil even wat vertellen over mijn geitengeschiedenis. In het jaar 2000 op een personeelsdag van ARCADIS, waar ik toendertijd werkte, ontmoette ik Gé Ruiter. We raakten aan de praat en hij vertelde over zijn grote hobby landgeiten. Mijn vrouw Dia en ik maakten een afspraak om een keer te gaan kijken met de kinderen. Wij waren meteen enthousiast en kochten onze 1e landgeit YLONA Van D'ESRAND. Al snel waren we er achter dat één geit geen geit is, en we kochten snel een 2e geit. In het begin hadden nog geen plannen om met de geiten naar keuringen te gaan, maar al snel bleken de keuringen en stallentochten prima gelegenheden om advies in te winnen voor de fokkerij. Tevens bleken de leden van de LFNL een gezellige groep mensen. In de beginjaren toen onze kinderen nog klein waren leenden we in het dekseizoen een bok. Onze stalnaam Salau hebben onze oudste 2 dochters bedacht (Sanne en Laura). De eerste jaren van de fokkerij verkochten wij alle lammeren en kochten we een- of meerjarige geiten terug om direct mee verder te kunnen fokken, het aantal geiten groeide ook snel. Later besloten we ook eigen lammeren te houden, in eerste instantie bleven de lammeren die we overhielden. Dit bleek geen goede keuze, dus we besloten in het vervolg eerst de geitenlammeren te selecteren die we wilden houden. Dit leidde al snel tot betere resultaten op de keuringen. Onze kudde varieert tussen de 12 en 16 moederdieren en 2 tot 4 bokken. Een beetje handel en selecteren met geiten en bokken is mij niet vreemd en ik kan het niet altijd laten om toch weer geiten en bokken te kopen en na selectie weer te verkopen. Ik blijf dit leuk vinden. Tijdens de stallentocht van 1 juni j.l. zei Arno Bertens tegen mij (we waren beiden aan het kijken naar een jonge bok voor het komend seizoen), ,,je voelt je als een kind in een snoepwinkel”. Ik vond dit wel een pakkende verwoording. Hieruit blijkt wel dat ik nog steeds erg enthousiast ben over de fokkerij van de landgeiten en er veel plezier aan beleef. 14

Mijn persoonlijk fokdoel is het fokken van een diversiteit aan bonte kleuren in de wei, hierbij uiteraard niet de landgeit typische kenmerken uit het oog te verliezen. Dit betekent dat wij soms nog een geit kopen (geen goed excuus). Bij verkoop van geiten en lammeren probeer ik steeds de kopers te interesseren om lid te worden van de LFNL door hun de voordelen te vertellen van het lidmaatschap zoals het ontmoeten van collega fokkers op keuringen en de stallentocht en de adviezen voor de fokkerij. Ik wil mij de komende jaren samen met de andere bestuursleden en alle leden van de LFNL inzetten om onderdeel te zijn van een functionele en gezellige fokkersclub. Kopij voor de regiopagina’s in de DNL kunt u voortaan mij toesturen. Dat kan via [email protected].

de GEIT in het midden Cursus Selecteren met een keurmeestersoog (SMEK) door: Ben Wouters Enige jaren geleden heeft de regio Midden Nederland een cursus georganiseerd “selecteren met keurmeestersoog”. Het doel van deze cursus is om als fokker meer inzicht te verwerven in de kwaliteiten van de eigen dieren en voor je zelf een fokdoel te benoemen. Ervaren keurmeesters zullen je op interactieve wijze het beoordelen van de Nederlandse landgeit uitleggen. Daarnaast zal er informatie gegeven worden over de historie, het fokdoel, de standaard en inteeltbeheersing. De mogelijkheden die het Zooeasy programma biedt om tot een gefundeerd fokbesluit te komen worden uitgelegd. Deze cursus heeft ook zijn vervolg gekregen in de andere regio’s. De cursus is ook door de goede uitleg en bevlogenheid van degenen die de cursus verzorgen, met veel enthousiasme ontvangen door de deelnemers. De cursus bestaat uit een gevarieerd programma, met een afwisseling van theorie en een praktijk. Mede doordat het in de regio Midden weer enige tijd geleden is, er gelukkig ook weer nieuwe leden bij zijn gekomen en er wellicht nog leden zijn die de cursus alsnog willen volgen, hebben wij als regio Midden Nederland het voornemen om in het voorjaar 2014 deze cursus opnieuw te organiseren. De kosten voor deze tweedaagse cursus (zaterdagen), inclusief handboek, inclusief koffie, thee en lunch zijn deels afhankelijk van locatie en zullen nader bepaald worden (richtlijn ongeveer € 50 euro per deelnemer). De cursus zal georganiseerd worden bij opgave van minimaal 10 leden. Bij voldoende aanmeldingen zullen de plaats en de datums z.s.m. worden ingepland. Uiteraard zijn leden uit de andere regio’s ook van harte welkom. Voor de cursus kunt u zich opgeven bij Ben Wouters ([email protected] of 0481-377076) 15

de GEIT in het midden De keuze van de bok (vervolg) door: Hans Scheltinga In het decembernummer 2012 van 'De Nederlandse landgeit' beschreef ik welke keuze we hadden gemaakt met betrekking tot de inzet van bokken. Rode lijn daarbij was dat we graag de lange beharing en de laaggesteldheid wilden terug zien bij dieren met een wildkleur. Tot nu had de combinatie van onze wildkleur bokken met onze geiten wel de gewenst wildkleur opgeleverd, maar de eerder genoemde eigenschappen bleven achter. Voor het dekseizoen besloten we een niet wildkleur bok (Ludo van de Poggebelt) die aan onze eisen voldeed te koppelen aan onze wildkleur geiten om zo de langharigheid en de laaggesteldheid ook in de wildkleur te krijgen. Andersom besloten we onze wildkleur bok(Leroy van de Poggebelt) in te zetten bij onze nietwildkleur geiten die voldoen aan de typering langharig en laaggesteld. En dan is het afwachten!!!!!!

Ludo van de Poggenbelt In de maand februari werden er 22 lammeren bij ons geboren.(8 geitlammeren en 14 boklammeren) Zijn de verwachtingen die we hadden bij onze keuzes nu uitgekomen? Het antwoord is: deels 16

Uit de combinatie Ludo met onze wildkleur geiten zijn een aantal lammeren voortgekomen die goed in de beharing zitten en ook behoorlijk laaggesteld zijn. Ook zijn er veel lammeren uit voortgekomen die een wildkleur aftekening hebben. Waarom dan deels zou je denken? Het volgende is het geval. Ludo heeft een aftekening met een wit laken (zie foto) En ja hoor een aantal van de wildkleur lammeren heeft in combinatie met de wildkleur ook deze laken aftekening. De combinatie van onze wildkleur bok en de niet-wildkleur geiten leverde duidelijk minder wildkleur op. Wel zitten er, in onze ogen, een aantal mooie lammeren bij. De meeste geitlammeren hebben we inmiddels verkocht. Een dezer dagen zullen we de boklammeren gaan selecteren. We willen er enkele aanhouden om uit te laten groeien. Hoe nu verder in het volgende dekseizoen? voor volgend jaar houden we dezelfde doelstelling: wildkleur fokken met landgeit type, veel beharing en een laag inteelt coëfficiënt. Voor een goede bok houden we de komende tijd ogen en oren open.

17

Van het stamboekbeheer - geboortejaar 2013 door: Johan en Tiny Vennedunker In het geboorteseizoen 2013 zijn tot en met 31 mei 2013, 849 lammeren aangemeld voor het geboorteboek. Het werkelijk aantal geboren lammeren ligt waarschijnlijk een stuk hoger. In 2012 zijn tot half mei 980 lammeren geboren. Uitgaande van dit aantal, missen er nog ruim 100 lammeren. Het aantal geboren lammeren is de afgelopen jaren afgenomen van 1200 in 2009 en 2010 naar 1000 in 2012. Van de 849 opgegeven lammeren zijn 737 lammeren opgenomen in het geboorteboek. De lammeren die niet zijn opgenomen in het geboorteboek, maar in het hulpboek, zijn lammeren waarvan vader niet op de dekbokkenlijst staat of moeder niet in het stam- of registerboek is opgenomen. Tevens zijn de dieren die een raspercentage van minder dan 96% Nederlands Landgeit en afstammen van ouders in het Hulpboek hebben niet in het geboorteboek opgenomen. Elf dieren zijn ook niet in het hulpboek opgenomen omdat deze een raspercentage < 50% Nederlands Landgeit heeft. Conclusie hieruit is dat 13% van de lammeren buiten het stamboek is gefokt. Het geboorteverloop gedurende dit voorjaar is weergegeven in een staafdiagram.

Het vervolg van dit verslag gaat over die lammeren die opgenomen zijn in het geboorteboek. De 737 lammeren zijn geboren uit 430 moederdieren en gefokt bij 117 fokkers, met behulp van 131 bokken. 18

Er is dit jaar één vierling geboren, de verdeling over één - en meerlingen is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Een samenvatting is weergegeven in tabelvorm. De bok Guppie van Marssum heeft de meeste lammeren (22) voortgebracht. Dit is 3,1% van de 737 lammeren. De oudste bok die dit seizoen voor nageslacht heeft gezorgd, is Crack van de Mortel, geboren in 2003. Hij heeft dit jaar voor 2 nakomelingen gezorgd. De oudste geiten die dit seizoen nakomelingen op de wereld zetten zijn Zola Vita Wana (11-2-2000). Zij bracht twee geitlammeren ter wereld. Het gemiddelde aantal nakomelingen per moeder is vanaf 2009 stabiel met 1,7. Bij de 30 geitlammeren van 2012 die in 2013 35 lammeren hebben gekregen is dit een stuk lager met 1,2. Er zijn dit dekseizoen 102 geiten gedekt door een boklam. Hiervoor zijn 31 verschillende boklammeren gebruikt en deze hebben voor 165 nakomelingen gezorgd, dit laatste is 19% van de totaal geboren lammeren. De grootste fokker van lammeren in het geboorteboek, ”zag” dit jaar een maximum van 22 lammeren geboren worden. De gemiddelde inteeltcoëfficiënt berekend over 737 lammeren is 9,6%, en is toegenomen met 0,2% ten opzichte van 2012 en varieert van 3,6 tot 33,0%. Samenvatting van de 737 lammeren die opgenomen zijn in het geboorteboek: boklammeren: geitlammeren: totaal:* eenling 2-lingen 3-lingen 4-lingen totaal aantal moeders aantal vaders aantal fokkers grootst aantal lammeren van dezelfde bok:

377 359 737 151 252 26 1 737 430 131 117

51 % 49 % 100 % 20 % 68 % 1% 0,5 % 100 %

23

3,1 %

* van 1 doodgeboren dier is geen geslacht opgegeven

19

In onderstaande tabel de verdeling van het aantal lammeren per provincie: NB peildatum is 31 mei van enig jaar.

provincie Friesland Groningen Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord Holland Zuid Holland Zeeland Noord Brabant Limburg Flevoland Internationaal

aangemelde lammeren

Totaal

lammeren geboorte boek

243 24 130 97 117 47 63 0 11 82 7 2 26

189 23 122 85 97 47 48 0 11 82 5 2 26

849

737

% % 2013 2012 25,6 25,1 3,1 7,3 16,6 13,9 11,5 13,1 13,2 12,9 6,4 4,3 6,5 6,5 0,0 0,1 1,5 0,0 11,1 13,0 0,7 0,0 0,3 0,6 3,5 3,1 (784) 100 100

% 2011 19,9 6,8 12,9 12,2 14,8 6,2 5,2 1,5 0,0 16,8 0,0 0,5 3,2 (730) 100

% 2010 20,1 3,4 15,7 10,1 13,9 6,7 9,5 1,1 1,9 13,1 0,7 0,0 3,9 (804) 100

De top 3 van namen van alle aangemelde lammeren ziet er als volgt uit: Naam bok Max Maarten Marten

aantal 16 15 12

% 3,7 3,4 2,8

Naam geit Maaike Maartje Mieke en Minke

20

aantal 13 12 11

% 3,0 2,8 2,5

% 2009 25,2 5,1 13,0 9,1 16,6 7,1 8,1 0,1 0,4 12,2 0,3 0,4 2,3 (959) 100

Een overzicht van het aantal lammeren dat bij de verschillende fokkers is geboren, vindt u in de onderstaande grafiek. Hiervoor zijn alle 849 aangemelde lammeren meegenomen. In de tabel leest u bijvoorbeeld dat 14 fokkers 2 lammeren kregen.

Tijdens het samenstellen van al deze feiten en cijfers blijkt dat er veel fouten zaten in de ingevoerde dekkingen. Vaak is daar geen geboortedatum of een verkeerde geboortedatum ingevuld. De in te vullen dekdatum is duidelijk, dat is de datum wanneer de geit is gedekt door de bok (als deze bekend is). De in te vullen geboortedatum is de geboortedatum waarop de lammeren uit de dekking zijn geboren en niet de geboortedatum van de moeder! Ook begaan sommigen de fout door een tweeling over 2 dekkingen te verdelen. Hebt u per ongeluk toch een onjuiste dekking ingevoerd, als er geen lammeren ‘aan hangen’ dan kunt u deze zelf weer verwijderen.

21

Leve de koning! Hoezee, hoezee, hoezee! door: Alex Dobbelsteen Nee, dit is geen uitroep op 30 april in Amsterdam, maar op 19 april jl. in Ierland. Op die datum stond ik in Ierland voor het beeld van koning Puck! Niets vermoedend reed ik met een vriend door het Ierse landschap op weg naar Valentia Island voor een weekje vakantie. We spraken onderweg over allerlei zaken en onder andere over het feit, dat ik het jammer vond nog geen wilde landgeiten gezien te hebben. Deze feral goats komen in de UK en Ierland nog op een klein aantal plaatsen voor. Al pratende reden we het plaatsje Killorgin binnen. En aangekomen in het centrum op de plaatselijke rotonde stond hij daar: een levensgroot standbeeld van een landgeit met kroon en al. De titel op het standbeeld luidde: King Puck. Na een paar rondjes op de rotonde toch maar een parkeerplaatsje gezocht om in alle rust hier een foto van te kunnen maken (links rijden op een rotonde en fotograferen valt erg tegen). Direct na het uitstappen zie ik ook een groot plakkaat met daarop een landgeit met de titel ‘Puck fair’. Ook hier maar een foto van gemaakt, zodat ik later op onze plaats van bestemming het fijne hiervan op kan zoeken. Helemaal verbaasd over zoveel aandacht voor deze geiten heb ik ‘s avonds toch maar opgezocht waar dit nou allemaal over ging… Er zijn een aantal verhalen over de verering van King Puck. Het eerst verhaal vertelt over een kudde geiten die opgeschrikt werd door een groep soldaten. Een van de dieren, een bok, kwam in paniek het dorp Killorgin in gerend. Hij behoedde zo de plaatselijke bevolking voor de troepen van Oliver Cromwell die in de 17e eeuw Ierland veroverde. Om dit dier te eren wordt er jaarlijks een festival georganiseerd ter zijner ere. Een ander verhaal vertelt over het feit dat een plaatselijke lord zijn rechten om tol te eisen ontnomen waren. In het document waarin dit stond, waren onder andere allerlei dierenmarkten opgenoemd, maar er stond niets in over geiten. Zo kon het dus gebeuren dat hij nog wel tol kon eisen over een geitenmarkt en aldus geschiedde. Hij organiseerde een jaarlijkse geitenmarkt waar ook alle andere dieren verhandeld mochten worden. Het meest waarschijnlijke verhaal is, dat het een oud vruchtbaarheids- of 22

oogstdankfeest betreft van voor onze jaartelling, dat nog jaarlijks gevierd wordt. Hierbij was Puck het symbool van de vruchtbaarheid gelijk aan de god Pan. De eerste vermelding van deze fair stamt uit 1613 waarbij koning James I het feest een officiële status verleende. Jaarlijks wordt er voor deze fair een wilde geit gevangen. Deze verblijft 4 dagen in een klein hokje om het middelpunt van de festiviteiten te vormen. Er is een scala van activiteiten. Tevens wordt er ook een miss Puck gekozen uit de plaatselijke jeugdige schoonheden. Kortom: ook in Ierland zijn ze plaatselijk gek van landgeiten. Rest mij nog te vertellen dat toch mijn wens in vervulling is gegaan. Net voordat we arriveerden op de plaats van bestemming, stonden ze daar gewoon naast de weg. Een paar prachtige bokken en geiten. Volgens de plaatselijke bewoners krijg je ze bijna niet te zien. Ik heb ze later ook nog gefilmd en zal proberen dit korte filmpje op youtube te plaatsen. With kind regards, Alex Dobbelsteen

23

Lekker geiten - Studiedag duurzaam groenbeheer door: Marcel Bleekendaal, fortwachter C-Fordt Maarsseveen Op 17 april 2013 organiseerden het Vestingmuseum in Naarden en C-Fordt Maarsseveen een studiedag over het inzetten van de Nederlandse Landgeit als duurzaam groenbeheerder op forten. Deze dag werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie in het kader van Groen en Doen van het ministerie E,L&I. Sinds 2012 heeft de stichting C-fordt het beheer over fort Maarsseveen bij Maarssen. Een van de doelstellingen van deze stichting is om van het fort een paradepaardje te gaan maken waar het gaat om duurzaamheid. Met warmteopslag in het gebouw en een eigen energie- en watervoorziening moet het eiland straks op zichzelf kunnen draaien. Wat deze elementen betreft zijn we druk met de planvorming en het voeren van gesprekken. En ondertussen groeit buiten het gras. In het verleden kwam er om de paar maanden een grote maaimachine het terrein op om dat gras kort te houden en volgde een paar dagen later de gepeperde rekening. Dat is weinig duurzaam, helemaal voor onze bankrekening. Wij zijn dus te rade gegaan bij onze collegafortbezitters om te zien hoe zij hun gras in toom houden. Zo kwamen wij terecht bij het Vestingmuseum. Het Vestingmuseum in Naarden heeft sinds 2006 een tiental Nederlandse Landgeiten in dienst als maaimachines. De negen dames en een heer houden het gras kort maar vormen daarnaast ook een mooie aankleding van de vestingwallen. Het Vestingmuseum fokt niet met haar geiten maar werpt zich op als pension voor geiten die het huis uit moeten of niet in de fok-lijn passen. Onder het mom: ‘beter goed gepikt dan slecht bedacht’ is ook C-Fordt lid geworden van de Landgeiten-vereniging en sinds december 2012 wordt ook ons fort begraasd door Nederlandse Landgeiten. In eerste instantie hebben wij nog aan een bevriende schapenboer gevraagd of we zijn schapen niet af en toe op het fort konden laten grazen, maar het gevaar dat er af en toe een van de hoge muren naar beneden komt of van de wal in het water valt is te groot. Bij de Landgeiten is dat risico veel minder aanwezig. In december begonnen wij met vier geiten waarvan er twee net bij de bok waren geweest. In februari van dit jaar bleken wij een zeer goede koop te hebben gedaan want na een kleine geboortegolf hebben wij nu zeven geitjes. Het begin van een sprookje... Om ook andere fortbeheerders te laten delen in ons enthousiasme hebben C-Fordt en het Vestingmuseum in april een studiedag georganiseerd. Met een subsidie van Groen en Doen hebben wij een dertigtal vrijwilligers alle kanten van het inzetten van de Landgeiten laten zien. Wij hadden hiervoor een aantal sprekers uitgenodigd: 24

Allereerst heette Bas Kreuger, directeur van het Vestingmuseum de deelnemers welkom en sprak over hun ervaringen met de landgeiten. Daarna vertelde de heer Boink ons over de geschiedenis van de Nederlandse Landgeit en de activiteiten van de vereniging. Johan Griffioen, beheerder van het Goois Natuurreservaat was ooit eigenaar van de laatste exemplaren van de landgeit. Tegenwoordig hebben zij ander vee dat hun gebieden begraasd, maar hij mist de geiten. Gradus Lemmen van Natuurmonumenten vertelde ons over de verschillende vormen van maaibeheer in natuurgebieden. Machinaal, met koeien, met schapen of met geiten. Ook de lunch was geïnspireerd door het thema van de dag met heerlijke broodjes met geitenkaas (en ander beleg). Daarna vertelde Marieke Volkering, dierenarts van het Vestingmuseum over de gezondheid van de geiten. Wat moet je wel en wat moet je niet doen om de dieren het naar de zin te maken. Tot slot rekende duurzaam ondernemer Pascal van Droogenbroeck ons voor wat de inzet van de geiten kan betekenen voor de economische, sociale en milieutechnische balans van de forten.

Na dat inspirerende verhaal mochten wij naar buiten om de geiten te voeren onder leiding van Willem Ehlert, de verzorger van de geiten op het Vestingmuseum. Onder het voeren kwamen nog de hekloze omheining, de onderkomens, de omgang met het puliek en de emotionele kant van de geiten ter sprake. Na al deze inspiratie werd de dag afgesloten met een heerlijk Lentebokbiertje. Terugkijkend mogen wij concluderen dat het een geslaagde dag is geweest. Dankzij de inspirerende sprekers en de bereidwillige medewerking van de Landgeiten van het Vestingmuseum is bij de deelnemers duidelijk geworden wat de voor- en nadelen zijn van geiten als duurzame groenbeheerders. Bij een aantal forten is de inzet van de geiten zeker een optie, bij andere (bijvoorbeeld zij die een kleine camping hebben) zouden de geiten een deel van het jaar aan het werk kunnen of alleen op bepaalde delen van het terrein. Maar wat ons betreft wordt de Nederlandse Landgeit een beeldbepalend onderdeel van de Hollandse forten. 25

Agenda

zondag 4 augustus: Keuring bij Karl en Fried Hoefkens, Lenkestaat 9, 2220 Heistop-den-Berg (Bruggeneinde), België, Aanvang 13.00 uur zondag 11 augustus: Keuring in Gemert. Locatie: Boerenbondsmuseum (www.boerenbondsmuseum.nl), Pandelaar 106, 5421 NJ Gemert. Aanvang 10.00 uur zaterdag 24 augustus; Keuring in het themapark De Spitkeet, De Dunen 3, 9281 KT Harkema (FR), (www.despitkeet.nl) Aanvang 10.00 uur zondag 25 augustus: Keuring in het Zuiderzeemuseum, Wierdijk 12 22, 1601 LA Enkhuizen (NH) (www.zuiderzeemuseum.nl). Aanvang 10.00 uur zaterdag 31 augustus: Keuring op de Brink in Orvelte (DR), Aanvang 10.00 uur. zondag 1 september: Keuring in Geffen (NB) op manifestatie "Effe naor Geffe" (www.effenoargeffe.nl), Alleen Q-koorts gevaccineerde dieren. Aanvang 10.00 uur. zaterdag 7 september: Keuring bij kinderboerderij 'De Warande' in Huizen. Keuring voor CAE/CL vrije dieren. (www.kibohuizen.nl) Aanvang 10.00 uur zondag 8 september: Keuring op Landgoed Nienoord. (www.familieparknienoord.nl), Nienoord 20, 9351 AC Leek. Aanvang 10.00 uur zaterdag 14 september: Keuring in Museumboerderij "De Bovenstreek", Bovenstraatweg 10-1, 8096 PE Oldebroek (GE) (www.museumoldebroek.nl) , Aanvang 10.00 uur. zaterdag 23 november 2013: Algemene ledenvergadering LFNL. Kijk op www.landgeit.nl voor de actuele agenda.

26

Papieren en dieren Dieren te koop zetten: U kunt geiten te koop aanbieden op onze website www.landgeit.nl. U kunt de dieren ook schriftelijk (bij voorkeur) of telefonisch aanmelden bij de marktmeester: Jans Kelder Brinkweg 8, 7864 TD Zwinderen telefoon: 0524 - 291220 E-mail: [email protected] Overdracht van dieren: Geef de stamboekpapieren, eventuele keuringsrapporten en de benodigde adressen mee aan de nieuwe eigenaar. Geef ook zelf de overdracht door in ZooEasy. Het kan ook schriftelijk of per E-mail aan de stamboekadministratie (contactgegevens op pagina 3 van deze DNL) Er is nog geen automatische doormelding naar de centrale I&R database van DR. De houder moet dit zelf doorgeven . Regelgeving ( I&R, etc.) De geldende regelgeving kunt u vinden in de 'Regelwijzer schapen en geiten' op onze website. (www.landgeit.nl) Voor vragen kunt u terecht bij het DRloket: Telefoon 0800-2233322 (gratis). Overlijden van dieren: De houder kan het overlijden zelf melden in ZooEasy. De datum van overlijden, het stamboeknummer en de naam van het dier kunnen ook schriftelijk of per Email worden doorgegeven aan de stamboekadministratie. Meld het overlijden ook in de centrale I&R database van DR.

Dekking en geboorte: Let op! - De fokker kan nu dekking en geboorte zelf invoeren in ZooEasy. Zie www.landgeit.nl voor de handleiding. - Meld de geboorte ook aan de centrale I&R database van DR. Het kan ook nog op de oude manier. Bestelling dekbewijzen / geboorteberichten door het bedrag over te maken op postgironummer 838994 t.n.v. Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten te Udenhout aantal/bedrag: 4/€ 1,88 10/€ 3,82 ; 25/€ 8,00 Na ontvangst van het bedrag krijgt u de formulieren toegestuurd. Dit kan maximaal 1 maand duren omdat de girobijschrijvingen eenmaal per maand worden ontvangen. De bokhouder vult het dekbewijs / geboortebericht met daarop o.a. de gegevens van de bok in. De bokhouder geeft het dekbewijs/geboortebricht aan de geithouder. Binnen 30 dagen na de geboorte stuurt de geithouder het volledig ingevulde (schetsen hoeft niet meer) geboortebericht (witte deel) op naar Johan Vennedunker, Tuinbouwstraat 14, 9571 TA 2e Exloërmond Wordt niet aan deze termijn voldaan, dan worden de lammeren niet opgenomen in het geboortenboek. De wettelijke identificatie moet binnen 6 maanden worden aangebracht, zowel bij de levende als de overleden dieren. Uit foktechnisch oogpunt is het van belang om ook doodgeboren lammeren en andere afwijkingen op te geven. 27

28

Mortel 4 5071 NA Udenhout