De Mentale Stoppen Met Roken Methode
Hoofdstuk 1 Mijn eerste sigaret was een sigaar! Toen ik voor het eerst met tabak in aanraking kwam, was ik nog zeer jong. Ik was amper vijf jaar toen ik uit de grote antieke eiken kast, die thuis in de salon stond, een grote sigaar nam en ermee naar boven naar mijn kamer holde. Daar opende ik het venster en ‘genoot’ ik van mijn eerste trekjes. De eerste trek was afschuwelijk en ik hoestte mijn longen haast uit mijn lichaam. Het deed pijn, het smaakte verschrikkelijk en ik voelde me helemaal duizelig. Toch hield ik nog even vol en trok nog eens met volle teugen van de sigaar. Dit alles in de hoop dat het nu beter zou gaan, ik dacht namelijk dat ik iets verkeerd gedaan had. Het resultaat was echter net hetzelfde, om niet te zeggen dat het enkel erger werd. Ik hoestte en pufte op zoek naar wat frisse lucht. De hele kamer tolde rond me heen en ik voelde me heel ziek worden. Ik was kotst misselijk. Mijn ouders begrepen niet zo goed waardoor ik zo plotsklaps ziek geworden was. De volgende twee dagen lag ik een beetje zielig in bed. Het enige wat ik deed was alle zoveel tijd uit mijn bedje hollen naar het toilet. Blijkbaar had het ook een enorme uitwerking op mijn darmen. Zo holde ik dus ettelijke keren op en af naar het toilet, in een poging van mijn lichaam om van die sigaar verlost te geraken. Het was werkelijk een afschuwelijke belevenis. ‘Witlof eten’ op die leeftijd was een lachertje vergeleken met wat ik nu meemaakte. Na deze gebeurtenis besloot ik ‘er voor een tijdje mee te stoppen’. De redenen lagen nogal voor de hand. Ik had een afschuwelijke ervaring meegemaakt, ik was er twee dagen zwaar ziek van geweest en veel steun van mijn ouders diende ik ook al niet te verwachten. Ondanks al deze gegronde redenen om nooit nog in contact te komen met tabak, liet ik me op mijn elfde toch weer verleiden om het nog eens te proberen. De verleiding was nu veel groter. Het ging er nu om een echte man te worden, ‘cool’ te doen, en bij de groep te horen. Het gebeurde allemaal toen ik in Turnhout bij de Jezuïeten op internaat ging. Zoals later zal blijken speelden de Jezuïeten een niet onaardige rol in mijn ‘rokers carrière’. In het 6de leerjaar sliepen we met vier leerlingen op één grote kamer. Wat een feest! Alle kattenkwaad waar we ooit van gedroomd hadden konden we hier eindelijk in groep gaan beleven. We hadden dolle pret, geloof me. 1
Het was voor ieder van ons een nieuwe ervaring, we leerden elkaar snel kennen en vanaf de eerste avond kwam het al naar boven wie er al wel eens een sigaretje gerookt had. Mark, één van de kamergenoten vertelde er niet enkel over, hij haalde er prompt een pakje sigaretten bij; blauwe Belga. ‘s Anderendaags zouden we in de tuinen wel een sigaretje gaan roken. Zo gebeurde het dat we de volgende morgen, nadat we in klasjes waren onderverdeeld en nadat we een rondleiding hadden gekregen door de prachtige tuinen van onze school, wij met z’n vieren voor de eerste maal ‘ ontsnapten’ naar het grote bos. Daar zouden we samenkomen achter de grote grot. We waanden ons net in een spannende film! Het was een beetje akelig, de ‘pakkans’ was niet gering want er gebeurde een grondige ‘surveillance’. Nu ja, grondig, uiteindelijk bevonden we ons alle vier achter de grot. De sigaretten werden uitgedeeld en de aansteker deed de ronde. Niemand in de groep twijfelde, we wilden immers allemaal erbij horen en laten zien hoe stoer we wel waren. Alleen al de sensatie was een avontuur op zich dat we niet wilden missen. Kortom, 6 jaar na mijn ‘fameuze’ kennismaking met de tabakswereld, had ik een volgend nicotinestokje tussen mijn lippen steken. Ik zou nu eindelijk ervaren hoe lekker een sigaret wel kan smaken. Welnu, het was nog erger dan de eerste ervaring. Ik begon onmiddellijk te hoesten en mijn hoofd tolde in het rond. Af en toe dacht ik dat ik ging flauwvallen, zo misselijk voelde ik me. Ik voelde me duizelig en ik zag mijn makkers in het rond draaien. Sommigen begonnen te lachen: “ Ah, je kan niet tegen de rook, slappeling!” of “Je bent maar een zwakkeling als je daar niet tegen kan!” Natuurlijk wou ik me zo niet laten kennen aan mijn nieuwe vriendjes. Dus nam ik nog een grote trek aan de sigaret, in de hoop dat die nu een beetje beter zou smaken. Dit viel nogal tegen. De rook kroop diep in mijn keel en zakte weg in mijn longen. Mijn armen en benen wogen zwaar, ik kreeg knikkende knieën waardoor ik me snel op de grond liet neerzakken. Terwijl alles nog steeds voor me wegdraaide, hield ik mijn ogen wagenwijd open om alles zo goed mogelijk te kunnen observeren. Het was een magere troost op te merken dat ik niet de enige was die zich toch niet zo kiplekker voelde. Stefan en Daniel voelden zich ook niet opperbest. Maar vermits we allemaal de stoere bink wilden uithangen, trachtten we dit zo goed mogelijk voor elkaar te verbergen. Bovendien wilden we er allemaal bij horen, we wilden allemaal grote jongens zijn die ‘konden’ roken en die durfden te ontsnappen naar het grote bos. We overleefden alle vier onze nicotine ervaring en we geraakten ook zonder betrapt te worden terug op de speelplaats waar de andere leerlingen aan het spelen waren. Zulk een onderneming was toch niet zonder risico’s. Indien we betrapt zouden worden door één van de surveillanten dan konden we onze carrière bij de Jezuïeten wel vergeten. Hoe gelukkig zouden onze ouders dan wel niet zijn? Eenmaal terug op de speelplaats verspreidde onze stunt zich als een lopend vuurtje. Wij waren plots de helden van ons jaar, wij waren ontsnapt naar het grote bos en…wij konden al sigaretten roken! Sommigen wilden zich onmiddellijk aan ons groepje toevoegen, anderen hadden wat angst en keken liever de kat uit de boom. In ieder geval, wij waren ‘beroemd’ en iedereen keek ons met ontzag aan. Een heerlijk gevoel. Het gaf ons werkelijk een ‘kick’ om juist al die dingen te doen die verboden waren. Het was een extra stimulans om het te blijven doen en dat deden we dus ook. 2
Iedere vrijdag werden we met een grote bus afgehaald aan de school en naar huis gebracht. Het was een trip van ongeveer anderhalf uur. Mark, die enkele dorpen verder woonde als ik, zat ook op mijn bus. De bus had nauwelijks de terreinen van het internaat verlaten of Mark en ik zaten al te paffen als twee ervaren rotten. Een bijkomende stimulans was nu dat er ook meisjes op onze bus zaten! Deze kwamen van een aanverwant meisjesinternaat en zij deelden de schoolbussen die ons thuis brachten. Ik was vol verwachting, hopend dat het hiermee zou lukken. Nu kan ik zeggen dat het niet zo moeilijk is als de meeste beweren. De Graeve Michel Voor Mark en mezelf was het de ideale gelegenheid om aan de meisjes te laten zien hoe stoer we wel niet waren en wat we allemaal durfden. Alle dingen die verboden waren, waren goed genoeg om indruk te maken. Diep van binnen wisten we dat de meisjes ons ‘hun’ stoere cowboys vonden. Ik ben uiteraard niet op de hoogte van jouw verhaal, hoe dat jij begonnen bent met roken. Ik vind het wel interessant en je mag het me steeds bezorgen per e-mail of per post. (zie info achteraan in het boek) Ongeacht wat precies jouw verhaal is, zijn er misschien hier en daar toch een aantal punten waarin je jezelf hebt kunnen herkennen, of niet soms? Misschien ben je ook begonnen met roken om stoer te doen en om bij de bende te kunnen horen op school. Misschien deed je het om indruk te maken op de meisjes. Misschien ben je beginnen met roken door een oudere broer of zus, je vond het wel ‘cool’ zo’n sigaret in de mond. Misschien wilde je indruk maken op je vriendje. Wilde je je stress verminderen of wilde je vermageren? Misschien zag je het wel aan als een laatste hulpmiddel. Ben je begonnen op advies van je beste vrienden. Heb je je laten bekoren door de publiciteit op TV of sportmanifestaties. Je zag je helden op het witte doek met een sigaret in hun mond. Ze hadden iedere situatie onder controle, ze leken zo ontspannen. Dit zijn slechts enkele van de vele mogelijkheden van hoe je in aanraking gekomen bent met sigaretten. Misschien ben je pas beginnen roken op volwassen leeftijd, tijdens een stressvolle periode, of wanneer je je depressief voelde, een dierbaar iemand verloren hebt, je kreeg een sigaret aangeboden… en de rest is geschiedenis. Hoe je ook in aanraking gekomen bent met sigaretten, het is waarschijnlijk wel een interne strijd geweest of je het nu wel dan niet zou moeten doen. Je gedachten twijfelden daar ze, sinds de dag dat je geboren bent, overspoeld werden met tegenstrijdige berichten. Vaak zijn we ons niet eens bewust van deze interne strijd. Grootvader komt de pasgeboren baby even bezoeken. Hangende over het babywiegje, zijn sigaar bengelend aan zijn lippen tot de moeder het uitschreeuwt om onmiddellijk die vuile sigaar bij dat kind weg te halen! (Ja, de tijden zijn veranderd maar minder dan 40 jaar geleden was dergelijk scenario dagelijkse kost. Vandaag de dag zal het zelden gebeuren dat iemand nog rokend een pasgeborene gaat bezoeken.) Voor zover de baby al iets gewaar kan worden, stinkt de sigaar en komt ze onaangenaam over. Indien hij de wijze raad van zijn moeder maar voor altijd zou onthouden. Eenmaal het kindje begint op te groeien ziet het grootvader op regelmatige tijdstippen, en…steeds met de sigaar in z’n mond. Nu krijgt het kind een heel ander beeld van de sigaar; een sigaar is voor volwassenen die het zich kunnen veroorloven. 3
Of het kind hoort grootvader vertellen hoe lekker hij de sigaar wel niet vindt en hoe hij er erg van kan genieten na een lekkere maaltijd. Deze verhalen blijven voortduren terwijl het kind ouder wordt. Langs de andere kant zijn er de negatieve impulsen. Het jonge kind ziet de grootvader hoesten en kuchen in de ochtend of het kind hoort op school vertellen hoe slecht en ongezond roken wel niet is, je kan er zelfs kanker van krijgen. De gedachten van het kind geraken helemaal in de war. Op TV hoor je je helden vertellen hoe lekker hun sigaret wel niet smaakt. Je ziet je favoriete acteur weer helemaal opfleuren tijdens een scène, nadat hij een stevige trek genomen heeft van een sigaret. “Wie heeft het hier eigenlijk bij het rechte eind?” vragen je verwarde gedachten zich af. Deze stroom van tegenstrijdige berichten blijft voortduren. Aan de ene kant zie en hoor je een groot deel van de bevolking die je vertellen dat roken slecht is en vies smaakt, en aan de andere kant hoor je precies het omgekeerde. Roken is ‘cool’, het helpt tegen stress en verveling, het smaakt lekker, het helpt je prestaties verbeteren,… Ongeacht welke partij gelijk heeft, als jongeling ben je compleet in de war. Je weet het niet, je twijfelt. Nu, wat is een vaak geziene reactie bij twijfel?… Inderdaad, je gaat het eens uitproberen! Je wil nagaan wie het nu bij het rechte eind heeft. Je wil het zelf ervaren en uitproberen. Op die manier neem je zelf al de twijfels weg. Welke bron heeft er nu gelijk? Zijn het mijn ouders, is het de school? Of zijn het mijn vrienden? Mijn helden van het witte doek? De meeste eerste ervaringen met sigaretten zijn gelijkaardig; het is een walgelijke ervaring. Alhoewel ik hier dadelijk dien aan toe te voegen dat ik verschillende mensen heb ontmoet die beweerden dat ze hun eerste sigaret echt lekker vonden. Meestal ging het om personen die op latere leeftijd begonnen waren met roken. Ik neem dus aan dat voor de meeste van jullie die eerste sigaret geen werkelijke ‘hmm’ ervaring was. Waarschijnlijk smaakte ze een beetje dof, zorgde ze ervoor dat je begon te hoesten en misschien werd je er wel in mindere of meerdere maten duizelig van. Indien het allemaal hierbij zou gebleven zijn, zouden we moeten gelukkig zijn. Test uitgevoerd! Gekeurd en slecht bevonden. Het zou vrij eenvoudig zijn om uit te maken welke groep het bij het rechte einde had. Indien nicotine zich aan zulk een simpele test liet onderwerpen, zou het eenvoudig zijn. Helaas, komt er meer bij kijken. Eerst en vooral heb je het ‘balloneffect’ op gang gebracht in je lichaam. Deze ballon is in ieders lichaam aanwezig maar zo lang deze niet van buitenaf gevoed wordt met nicotine, blijft hij op non-actief. We komen hier later uitgebreid op terug. Een tweede factor is het feit dat je zelf alleen maar meer verward bent geworden. Je denkt aan je helden…hoe kunnen zij zo verkeerd zijn? Al de mensen die je verteld hebben hoe lekker een sigaret wel niet smaakt. Kunnen zij zo verkeerd zijn? Of wat heb ik zo vreselijk verkeerd gedaan? Misschien moet ik het nog eens proberen?! En dat is precies wat je gedaan hebt. Je hebt nog een sigaret aangestoken om jezelf te bewijzen dat je verkeerd was. Je wilde jezelf overtuigen dat die sigaret niet zo slecht smaakt als je wel dacht. Je helden, je vrienden, zij hebben gelijk, zij weten hoe het moet. Indien je dit niet weer geprobeerd had, zat je nu waarschijnlijk niet in dit boek te lezen. Maar ja, je probeerde het een tweede maal, zelfde resultaat, een derde maal, idem dito, een vierde maal,… 4
En telkens ben je bezig de nicotine ballon te voeden met verse nicotine en je bezorgt hem meer energie en kracht om terug te vechten. Langzaam maar zeker raken je mond, je keel en je longen ook gewend aan die verstikkende rook en merk je minder en minder hoe vies het eigenlijk wel smaakt. Je lichaam waarschuwt je nog via het kuchen en hoesten, maar het begint zich al snel over te geven aan ‘de wil’ van zijn baasje. Boven op dit alles ben je ook het slachtoffer geworden van de sociale controle van je omgeving. Je vrienden moedigden je aan om te blijven volhouden, je hebt een bepaalde ‘status’ verworven binnen de groep, de ‘kick’ van het verboden terrein,… Plots ben je niet meer verward! Je hebt het gevonden! Eindelijk kan jij het ook! Roken is lekker, roken is ‘cool’!! Je bent nu een overtuigd roker! Proficiat! Een ander aspect waarmee je geconfronteerd werd is de negatieve houding en reactie van een deel van je omgeving, toen je met roken begon. Denk maar aan je ouders en school die je waarschijnlijk trachtten te verbieden te roken. Dit aspect hangt uiteraard af van de leeftijd waarop je begonnen bent. Nochtans, zelfs indien je op latere leeftijd begonnen bent met roken, meen ik te durven stellen, dat je weinig positieve reacties gekregen hebt van je onmiddellijke omgeving. Het feit dat iets verboden is, maakt het alleen maar boeiender om het uit te proberen, zeker als zulk een verbod komt van ouders en school bij kinderen op jongere leeftijd. Ik herinner me hoe ik de sigaretten thuis binnensmokkelde en verstopte in mijn slaapkamer. Ik had de perfecte oplossing uitgedokterd. Een bepaalde vrijdag kwam ik thuis van school met een grote zak vol met lege pakjes Marlboro. “ Ik begin alles van Marlboro te verzamelen “ zei ik tegen mijn ouders en mijn zus. Niemand was hierover echt verbaasd vermits mijn ouders heel goed wisten dat ik een grote fan was van Niki Lauda die toen voor het McLaren formule 1 team reed wiens wagens helemaal beplakt waren met reclame van Marlboro. Ik plaatste die pakjes sigaretten op verschillende schapjes in een rekje. Het waren zo’n vijftig pakjes sigaretten. Eén van die vijftig pakjes was een vol pakje. En ik was uiteraard de enige persoon die precies wist waar dit pakje zich bevond in de hoop. Noch mijn vader noch mijn moeder zouden zich gaan bezig houden om alle vijftig pakjes vast te pakken en na te kijken om te controleren of zoon lief al dan niet rookte. Ik ben blij dat ik de stap heb gezet, en de rookstop workshop gevolgd heb. Glorie Erwin De collectie bereidde zich ook snel uit, mede dank zij de enorme hulp van mijn zus. Zij wandelde alle tabakswinkeltjes af op zoek naar reclame van Marlboro. Stickers, reclame borden, asbakken, aanstekers, matjes, stylo’s, je kan het zo gek niet bedenken of ik heb er wel een exemplaar van. De collectie groeide snel uit tot een heuse verzameling van meer dan duizend pakjes, vlaggen, grote posters enz. Het werd een mini-museum van Marlboro met een videofilm erop en eraan. Tot vandaag de dag bevindt dit ‘museum’ zich nog steeds in dezelfde toestand in het huis van mijn ouders. Een ander truc die ik toepaste was het eten van zwarte chocolade. Op school had iemand verteld dat dit een zeer goed middel was om je ‘rookadem’ te verdoezelen. Dus iedere vrijdag voor ik van de bus stapte, at ik smakelijk een stuk zwarte chocolade zodat mijn moeder geen verdachte geuren zou bespeuren.
5
Af en toe vond mijn moeder toch wel dat ik nogal ‘naar de sigaretten rook’. Ik antwoordde dan dat de rook van anderen in mijn kleren kroop en ik liet dan zelf even mijn adem ruiken! De ‘chocolade truc’ deed zijn werk prima! Ook op school waren we zeer inventief in het stiekem roken van onze sigaretten. Tijdens korte breaks gedurende de dag, wilden alle rokers uiteraard een sigaretje gaan roken en de favoriete plaats hiervoor waren de toiletten. Gevolg was een overrompeling van de toiletten en meestal bevonden we ons dan ook met drie of vier personen in één hokje! De leraars die toezicht hielden waren natuurlijk ook niet van gisteren en zij controleerden onder de deuren van de hokjes hoeveel paar voeten ze telden. Was dit meer dan één paar, dan bleven ze dat hokje in de gaten houden tot het groepje naar buiten kwam…Jammer. Je kreeg dus de situatie dat één persoon ‘normaal’ op het toilet zat terwijl de drie anderen met hun voeten op de ring of op de bak stonden. Naargelang het gestalte van de persoon diende deze zich dan wat te bukken om niet boven het deurtje uit te komen. Het was werkelijk een grappig zicht. Een ander probleem was natuurlijk de rook zelf! Vier sigaretten in zulk een kleine ruimte betekende een serieuze rookpluim die boven het hokje uitkwam. Ook hier hadden we iets op gevonden. We hadden namelijk gemerkt dat als we onze sigaret snel heen en weer bewogen, er helemaal geen rookontwikkeling was, of toch nauwelijks zichtbaar. (Blijkbaar heeft dit te maken met de zuurstof die aan de tabak en papier gegeven wordt, maar dat beseften wij toen nog niet. Het werkte, dat was toen voldoende.) Dus stonden wij daar te waaien met onze sigaretten om zo weinig mogelijk rook ontwikkeling te veroorzaken. Als we vervolgens inhaleerden, hielden we de rook net zo lang binnen tot er eigenlijk niets meer naar buiten kwam. ( Lekker gezond!) Als de sigaretten op waren, dienden we weer naar buiten te geraken, en dit zonder op te vallen. Vaak stonden de leraren buiten te tellen hoeveel personen er uit zo’n hokje kwamen! Het record was, geloof ik, zeven personen! Eén voor één, met een tussenpoos van een dertigtal seconden, verlieten we het hokje, zodat het net leek alsof we werkelijk één voor één van het toilet kwamen. Na verloop van tijd echter kenden de leraars wel wie de grote rokers waren en werd er vaak meer om gelachen dan gestraft. Enfin, al deze zaken maakte het roken een spannende en leuke bezigheid en het was, althans dat dacht ik toen, een van de voornaamste redenen waarom ik bleef roken. Zelfs al smaakte de sigaretten in het begin niet zo lekker, je bleef er mee doorgaan omwille van alle dingen die erbij kwamen kijken. Je werd als het ware meegezogen in een spannende avonturenfilm waar je de held bent en dient te ontsnappen aan de boze krachten die je willen betrappen of aanpakken. En het is werkelijk een dol avontuur met vriendjes, hoog oplopende emoties, een goed en ‘cool’ gevoel, teamspirit, enz. Dus die minder lekkere smaak werd ruimschoots gecompenseerd door het avontuur en de adrenaline. Als je deze voorbeelden leest, herken je jezelf er misschien in, maar misschien ook helemaal niet. Misschien heb jij een heel ander verhaal! Laat het ons weten! Misschien ben je wel op veel latere leeftijd beginnen met roken en kan je je dergelijke boyscouts verhalen nauwelijks voorstellen. Indien dit laatste het geval is, komen we bij een volgende vraag: “Is er een leeftijd waarop het beginnen met roken compleet gek lijkt?” Ik denk dat het antwoord hierop negatief is. De reden is ook dat je eigenlijk niet bewust kiest om een roker te worden. 6
Laten we eens even trachten terug te gaan naar het moment juist voordat je je eerste sigaret rookte. Kan je dat moment nog herinneren? Kan je je nog herinneren hoe je je toen voelde? Sommigen onder jullie zullen dit nog kunnen, voor anderen zal het te ver weg zijn. Sta me toe even het volgende met jullie te delen; ongeacht of jullie dat moment nog kunnen herinneren of niet, het was het laatste moment waarop je echt van het gevoel van vrijheid hebt kunnen genieten. Ik heb nog een vraag voor je : “ Wat miste je in je leven, juist voordat je je eerste sigaret rookte?” Heb je jezelf ooit deze vraag gesteld? Kan je ze beantwoorden? Je vraagt je misschien af waarom ik je dergelijke vraag stel. Het antwoord is eenvoudig. Ik wil langzaam een denkproces op gang brengen over je rookgedrag en je zal dit proces verder ontwikkelen door dit boek. Dat is alles. Ik ga je hier niet hersenspoelen betreffende het roken, noch ga ik je vertellen hoe slecht het roken wel niet is voor je. Jij bent de enige persoon die dergelijk oordeel kan vormen. Ik wil je enkel op weg helpen om een bepaald denkproces op te starten dat je tijdens je verdere avontuur in dit boek gaat ontwikkelen zoals jij dat zelf wil. Het zal je gids worden doorheen dit boek en daar het vanuit jezelf komt, kan je er 100% op vertrouwen. Ik wil je verder nog wel vertellen dat je nu en dan serieus met jezelf gaat geconfronteerd worden. Dit kan soms hard overkomen en je kan dan de neiging hebben dit boek kwaad weg te gooien. Doe dit alstublieft niet of raap het boek tenminste weer op indien je je niet hebt kunnen bedwingen. Lees verder! Je weet waarom je aan dit boek begonnen bent. Wees voorbereid dat je soms eens diep in jezelf moet gaan kijken. Indien je met een open en constructieve geest door deze cursus gaat en je eerlijk dit denkproces op gang wil laten komen, dan beloof ik je dat je een geweldig avontuur gaat beleven tot aan je Uiteindelijke Bevrijding! En ik beloof je dat het een ontspannen, makkelijk en adembenemend avontuur zal zijn, zolang je maar je krachtige gedachten gebruikt en…redeneert.
7
