“Leekster Courant”, donderdag 24 oktober 1991, pagina 7
Kijkbungalow in Hoogkerk reikt woonideeën aan
De kunst van het wonen Wat brengt iemand ertoe z’n huis dagelijks voor Jan en alleman open te stellen? En: is het wel een huis of is het een kunstwerk? Is de slaapkamer nu een badkamer of is de badkamer een slaapkamer? Vragen die zich opdringen bij een bezoek aan de Kijkbungalow in Hoogkerk. Johan Meijering en Marije Breeuwsma hebben hun huis sinds 7 oktober opengesteld voor wie geïnteresseerd is in kunst en binnenhuisarchitectuur of gewoon wat ideeën op wil doen voor de inrichting van een nieuwe woning.
Johan Meijering in de woonkamer van zijn Kijkbungalow. Achter hem staat een Wurlitzer 1100 uit 1947.
Twee jaar geleden kochten zij een zojuist opgeleverd rijtjeshuis aan de Jan van der Zeestraat. Terwijl de buren verhuiswagens lieten voorrijden en woningstoffeerders aan het werk zetten, begonnen Johan (42) en Marije (31) direct maar aan een verbouwing. De garagedeur moest plaats maken voor een glaswand, muren werden uitgebroken en nieuwe gemetseld. Het resultaat is opmerkelijk. Een rondleiding in Kijkbungalow ’Minerva’, zoals de bewoners hun rijtjeshuis hebben gedoopt, neemt al gauw een tot anderhalf uur in beslag. Meijering is niet te beroerd om bij elk detail uitvoerig stil te staan en elke nieuwsgierigheid van de bezoeker te bevredigen.
“Leekster Courant”, donderdag 24 oktober 1991, pagina 7
Tweede prijs We beginnen de rondleiding buiten, staande voor het huis. De Kijkbungalow maakt deel uit van het bestemmingsplan Minerva, dat ontworpen werd door architectenbureau Timmer uit Scheemda. Het project kreeg de tweede prijs van zowel de vakjury als de publieksjury bij een enquête die onlangs werd gehouden in het kader van de Dag van de Architectuur. Het zijn achttien rijtjeshuizen, afwisselend met en zonder schuine kap, zodat een karakteristieke daklijn ontstaat. De Kijkbungalow is al direct herkenbaar aan de opvallende lantaarn ervoor, waarin het haaietandmotief van de daken herhaald wordt. De lamp werd speciaal door Bert Zikkens ontworpen voor dit huis, maar is inmiddels al in serieproductie genomen door Artilite. Niet zonder trots meldt de eigenaar dat het prototype in zijn voortuin staat. In Meijerings toelichting valt direct al het toverwoord ‘multifunctioneel’, een woord dat nog vaker tijdens de rondleiding zal opduiken: “Behalve een lamp is het een zitelement door het bankje aan de voet van de paal. Maar in de eerste plaats is het toch een kunstwerk, waaraan bezoekers ons huis kunnen herkennen. De kleuren van de lamp – oranje en groen – zijn twee van de basiskleuren die overal in huis terugkomen.”
De slaap/badkamer, gezien vanaf het waterbed. Lelijke regenpijp Zelfs aan de regenpijp langs de grijze bakstenen gevel zit een verhaal. “Met een regenpijp kun je twee dingen doen: je kunt hem eruit laten knallen in een felle kleur of hem onopvallend wegwerken,” licht Meijering toe. “Nou is dit een lelijke regenpijp, dus we hebben ervoor gekozen hem weg te werken door hem crème te schilderen, in de zelfde kleur als de daklijst. Het aardige is dat steeds meer buren dat idee hebben opgepakt en nu de regenpijp ook crème hebben geschilderd.” En als praktische tip voegt hij er aan toe: “Je moet trouwens wel een goede grondverf gebruiken, want verf hecht slecht op PVC.” Na binnenkomst door wat eens de garagedeur was mag de bezoeker zijn jas aan de, alweer multifunctionele, kapstok hangen. Het is een verwarmingsradiator met knoppen eraan, die rechtop aan de muur is bevestigd. Natte jassen zijn in een mum van tijd droog en als het buiten koud is heb je een voorverwarmde jas. Handig. In de hoek staat een bakbeest van een jukebox, een Rock-Ola uit 1951. Hij is gevuld met 78-toerenplaten en functioneert nog prima. Amper verstaanbaar door de knetterende ruis schalt rock ‘n roll uit vervlogen tijden door de nieuwerwetse inrichting.
“Leekster Courant”, donderdag 24 oktober 1991, pagina 7
Kamerscherm Het volgende snufje is een verrijdbare, licht gebogen wand, waardoor een wasmachine en een stapel wasgoed aan het oog worden onttrokken. Aan de ene kant staat hij op een wieltje; aan de andere kant is hij met scharnieren aan de muur opgehangen. Het alternatieve kamerscherm is bekleed met laminaat in een van de basiskleuren: een ondefinieerbaar donkergroen met een zweem blauw erin. En nu je ‘t zegt – het is precies dezelfde kleur als Meijerings colbert. Ook het toilet verdient nadere inspectie. Eén van beide zijwanden is geheel met spiegels bekleed, zodat jejezelf uitgebreid kunt bekijken terwijl je met je broek op de schoenen de natuur zijn gang laat gaan. Door de spiegelwand lijkt het kleinste kamertje twee maal zo groot, met twee toiletpotten. “Ik zeg altijd tegen bezoekers dat ze het rechter toilet moeten gebruiken,” lacht Meijering. Vanuit de ontvangstruimte stappen we de woonkamer binnen. Hier heeft Meijering, in samenwerking met binnenhuisarchitect Sip Hofstede uit Groningen, zijn interieurideeën volledig tot hun recht kunnen laten komen. Vrijwel elk meubel is meer dan een gebruiksvoorwerp om op te zitten, de koffiekopjes op kwijt te kunnen of om serviesgoed in op te bergen: dit is interieurkunst. Het is een veelheid van kleuren, vormen en materialen die tezamen een harmonieus geheel vormen. Kunstobjecten en gebruiksvoorwerpen werken samen om een stijlvolle, rustige sfeer tot stand te brengen. Patio Door toepassing van glaswanden lijkt de woonkamer door te lopen in de patio, de binnenplaats waaromheen de bungalow in hoefijzervorm is gebouwd. Dit effect wordt nog versterkt doordat de groene plavuizen van binnen gedeeltelijk doorlopen naar buiten. Ook hier gaan kunst en architectuur een symbiose aan. Een kunstmatig beekje met watervalletje zorgt voor een bubbelend, rustgevend geluid. Ook de keuken is een lust voor het oog, met zijn kersehouten greeploze deuren waarachter alle apparatuur geraffineerd is weggewerkt. Spiegels zorgen ook hier voor een ruimtelijk effect. Zo wordt koken behalve een culinair gebeuren ook een esthetische belevenis. Op naar de slaapkamer. Nou ja, slaapkamer is misschien niet helemaal het goede woord. Bekleed met zalmroze marmer uit Portugal staat in het midden een royale badkuip. Rond dit eiland bevinden zich een waterbed, een douchecel met glazen deur en twee wastafels. Twee zwart-marmeren zuilen, aan de bovenkant schijnbaar afgebroken, dragen zorg voor de verlichting. Boven de badkuip hangt een spot, om in bad een boek te kunnen lezen. Een multifunctionele slaapkamer, dus. Meijering “Toen het marmer voor de badkuip geleverd werd, kwamen we tot de ontdekking dat het een iets andere tint was dan die we hadden uitgezocht. Dat was dus paniek in de tent, want alles was ingepland: de tegelzetter, de schilders en stukadoors. We hebben die partij teruggestuurd en alle marmertegels stuk voor stuk uit laten zoeken op kleur. Daarom geven we bezoekers altijd de raad om marmeren tegels in een partij te kopen en niet te bestellen aan de hand van één exemplaar. Marmer is tenslotte een natuurproduct, in tegenstelling tot keramische tegels.” Meijerings enthousiasme komt hier pas goed tot zijn recht: »Het grote voordeel van deze combinatie van baden slaapkamer is dat je kunt blijven communiceren met elkaar. Als de een in bad zit en de ander wil alvast naar bed kun je tenminste nog even wat met elkaar kletsen. Omdat Marije overdag werkt zien we toch al niet zoveel van elkaar. Ik weet trouwens niet eens zeker of het volgens de bouwvoorschriften wel is toegestaan.”
“Leekster Courant”, donderdag 24 oktober 1991, pagina 7
Tegenslag Enkele jaren geleden werd Meijerings werkzame leven abrupt afgebroken doordat hij, tijdens het versjouwen van een bureau, door zijn rug ging. Er werd een dubbele hernia geconstateerd en hij werd voor honderd procent afgekeurd. Vanzelfsprekend was dit een zware tegenslag voor iemand met een dergelijk gevarieerd verleden als hij. Eerder was hij hoofdagent van de gemeentepolitie van Leeuwarden, maatschappelijk werker van de gemeente Den Ham in Overijssel, coördinator van een onderzoeksteam van de provincie Friesland en beleidsmedewerker stadsvernieuwing bij de gemeente Leeuwarden. Hij studeerde achtereenvolgens aan de kweekschool en aan de politieschool, deed een opleiding kinderbescherming, een opleiding creatieve handvaardigheid, een middelbare beroepsopleiding sociale dienstverlening, Sociale Academie en studeerde sociologie. Ten tijde van zijn ongeluk was hij bezig met een studie rechten en een opleiding makelaardij, welke hij inmiddels heeft afgebroken. Nog dagelijks speelt zijn rug hem parten, maar ondanks dat omschrijft Meijering zijn omstandigheden als “een gelukkige situatie, dankzij een ongelukkige gebeurtenis. Vroeger ging ik altijd naar de mensen toe, nu laat ik ze bij mij komen. Als je een beetje gaat zitten piekeren ben je verloren. Ik heb ook een sterke behoefte met anderen te communiceren en mijn, ideeën over interieurinrichting uit te dragen. Ik probeer een soort ombudsfunctie te vervullen door mensen van zo goed mogelijk advies te voorzien. Daarom wil ik ook volstrekt onafhankelijk blijven. Er is hier om die reden niets te koop. Als iemand bijvoorbeeld geïnteresseerd zou zijn in die bank daar, dan zou ik er belang bij hebben alleen maar de voordelen op te noemen en niets meer zeggen over eventuele nadelen.” Creativiteit Al toen hij twintig jaar was, kocht Meijering zijn eerste huis. De bungalow in Hoogkerk is zijn negende huis en allemaal heeft hij ze grotendeels verbouwd. “Wat ik voorsta is een totaal andere wooncultuur: verrijkend, innoverend. Ik wil mensen stimuleren hun creativiteit aan te spreken bij de inrichting van hun huis en daarbij ook kunstenaars betrekken. Op die manier zouden veel meer kunstenaars van hun werk kunnen gaan leven. Er zijn nu al verschillende kunstenaars die bekendheid hebben gekregen door werk dat ze hier hebben uitgevoerd. Er hebben hier gigantisch veel specialisten met elkaar samengewerkt: architecten, binnenhuisarchitecten, kunstenaars en noem maar op.” Om samenwerking met kunstenaars in de bouw te stimuleren, ziet Meijering wel wat in een uitbreiding van de 1 procentsregeling naar het bedrijfsleven. De regeling houdt in dat bij de nieuwbouw van overheidsgebouwen 1 procent van de bouwkosten moet worden uitgegeven aan kunst. Meijering: “Als de 1 procentsregeling ook in het bedrijfsleven zou worden toegepast, zou dat een heleboel kunstenaars in staat stellen van hun werk te leven.” Voor de reguliere woningbouw heeft Meijering geen goed woord over: “Het moet snel, goedkoop en zoveel mogelijk standaard. Het barst van de voorschriften die bovendien ook nog telkens weer veranderen. Vandaag is het zus en morgen weer zo. Al die regels zijn heel beperkend en ze doden de creativiteit. Voor mij is het niet gauw
Sofa in de woonkamer. Het glas in loodwerk werd voor de Kijkbungalow ontworpen door glasatelier Ballast en Bonekamp.
“Leekster Courant”, donderdag 24 oktober 1991, pagina 7
gek genoeg. Ik probeer te stoeien met de ruimte en daarbij zoveel mogelijk multifunctioneel bezig te zijn. Daarbij moet je een huis constant aan kunnen passen aan een veranderende behoefte.” De Kijkbungalow is elke dag, behalve zondags, geopend voor publiek. Adres: Jan van der Zeestraat 4, Hoogkerk (Groningen). Tussen 9 en 10 uur ‘s morgens kan een telefonische afspraak worden gemaakt via telefoonnummer 050-567964. De toegang is gratis. Er zijn regelmatig wisselende exposities, waarvoor jonge kunstenaars worden uitgenodigd hun werk te tonen.