DE KRANT VOOR ALLE OMWONENDEN VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN NR. 10 JAAR 3 JUNI 2011 DOEN. Fietsen op de Landtong PAGINA 6

DE KRANT VOOR ALLE OMWONENDEN VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN

– NR. 10 JAAR 3 –JUNI 2011

MISSION

DE HAVEN ROND IN 1 DAG ZONDER AUTO START

9.00 UUR DEADLINE 19.00 UUR DISTANCE

BEELD: MARTIN DIJKSTRA, FOTO WATERTAXI: DAVID ROZING

100 KM REWARD

EEN WEEK GEEN TAFELDEKDIENST PAGINA 6-7 VIER KEER PER JAAR VERSCHIJNT DEZE UITGAVE VAN HET HAVENBEDRIJF ROTTERDAM. DE KRANT LAAT ZIEN HOE BEWONERS, BEDRIJVEN, GEMEENTEN EN HET HAVENBEDRIJF SAMEN AAN EEN MOOIE EN VEILIGE HAVEN WERKEN. ZO BRENGEN WE DE HAVEN DICHTERBIJ.

WETEN

WINNEN

DOEN

…EN DIT KUN JE BELEVEN

Aanleg zeewering begonnen

10 kookboeken met recepten van scheepskoks

Fietsen op de Landtong

Duister avontuur in het reuzenrad van de Onderzeebootloods

PAGINA 2

PAGINA 6

PAGINA 6

PAGINA 10

VERDER IN DIT NUMMER: BOMMEN OP EEN BERGER, ZEELUI VAN DE TOEKOMST, TOP 5 MODELBOUWSCHEPEN EN NOG VEEL MEER…

01-01_HavenKrant 1011.indd 1

27-05-11 13:00

2

De haven 24/7

foTo: RIES Van WEnDEL DE JooDE

De havenspot van acteur Kees Brusse

‘Ik herinner me hoe de  Maastunnel werd gegraven’

M.J. Brusse (1873-1941) was niet alleen schrijver van ‘Boefje’ – het ontroerende boek over het straatschoffie uit Rotterdam – maar ook de vader van Kees Brusse, bekend acteur uit de vorige eeuw. Kees (85) woont nu in Australië, maar was in zijn geboortestad om zijn biografie te promoten. Met TV Rijnmond voer hij door de haven. ‘Ik herinner me dat ik met mijn vader langs de Maas liep en paarden tegenkwam die hielpen bij het graven van de Maastunnel. Ze waren afkomstig uit de Limburgse kolenmijnen en gewend om in het donker te werken.’ Later – in

hoe staat het met Maasvlakte 2? Aanleg zeewering begonnen »» De»aanleg»van»de»blokkendam»–»onderdeel»van»de»harde»zeewering»–»is»in»april» van»start»gegaan»en»begin»2012»klaar »» Deze»3,5»kilometer»lange»zeewering» beschermt»de»haven»tegen»stormen» die»eens»in»de»10.000»jaar»voorkomen

tInYurl.CoM/BruSSEInDEHAvEn

50m

OnTwerP DuinTraPPen aF

De Blockbuster kan tot 50 meter uit het ‘hart’ tillen, 30 keer de lengte van de gemiddelde Nederlander

15cm

Tot op 15 centimeter precies kan de Blockbuster de blokken plaatsen

Nu het gros van het zand op Maasvlakte 2 op z’n plek ligt, is het tijd voor de afbouw van de harde zeewering. Voor het deel van de zeewering in de noordwesthoek van Maasvlakte 2, de harde zeewering, is een innovatief ontwerp uitgedokterd. Het onderging uitvoerige tests in schaalmodelonderzoeken. De ontwerpers wilden zeker weten dat de wering een storm kan doorstaan die hooguit eens in de 10.000 jaar voorkomt.

20.000

Zoveel blokken bevat de blokkendam

2½m

uit het hart van de machine tot op 15 centimeter nauwkeurig op hun plek.

VuistDiKKe Keien Achter de blokkendam komt het stenig duin. De kern van zand wordt aan de bui-

De Rotterdamse kunstenaar Jan Konings ontwierp de negen meter brede, betonnen trappen van de drie strandopgangen van Maasvlakte 2. Hij liet zich inspireren door de Egyptische piramides, maar ook door de monumentale trap in het Russische odessa. De trap figureert in de beroemde film ‘pantserkruiser potemkin’ van Sergej Eisenstein over een opstand in Rusland in 1905. Volgens de kunstenaar sluit de ‘strakke maar toch speelse vorm’ goed aan op de duinen. De trappen zijn handig om het duin over te steken, maar ook om er te gaan zitten om het zand tussen je tenen weg te halen of te picknicken. De strandopgangen moeten in het voorjaar van 2012 gereed zijn als het badstrand opengaat.

tenkant afgedekt met een laag vuistdikke keien, ‘cobbles’ genoemd. Ze steken 14 meter uit boven NAP. Tussen de blokkendam en het stenen duin ontstaat een lagune, waarin het zeeleven zich kan ontwikkelen. www.MAASvlAKtE2.CoM ILLuSTRaTIE: Jan pETER HEMMInga

De kraan werkt vanaf het land, zodat een woeste zee hem niet kan hinderen. Met een eigen gewicht van zo’n 1200 ton, een contragewicht van 360 ton en drie dubbele sets rupsonderstellen tilt deze krachtpatser de 40 ton wegende blokken tot 50 meter

foTo: aERoVIEW

Zo hoog, lang en breed is elk blok van 40 ton

DoBBelstenen De wering bestaat uit een blokkendam met daarachter een ‘stenig duin’. De dam (3 meter boven NAP) vormt de eerste verdedigingslinie tegen de golven. Voor het plaatsen van de gigantische betonblokken, die afkomstig zijn uit de bestaande zeewering van de Maasvlakte, is een kraan ontworpen: de Blockbuster.

1952 – maakte Kees samen met broer en cineast Ytzen de promotiefilm ‘Hij, zij en een Wereldhaven’. De hoogbejaarde acteur herinnert zich weinig van de opnames. ‘U trouwt in de film’, helpt de journalist van TV Rijnmond hem. ‘Alweer’, grapt de acteur. Naast hem staat mevrouw Brusse. Ze is de vijfde echtgenote van de man die jarenlang het ‘Zwitserleven-gevoel’ promootte op de Nederlandse televisie. Kees Brusse: Herinneringen: ovatie aan  het leven (Uitgeverij Aspekt)

beste LeZers, Zo maken we de haven schoner


Dit voorjaar organiseerden we als Havenbedrijf elf informatiemarkten in (deel)gemeenten rond de haven. Zelf was ik aanwezig bij een aantal bijeenkomsten om iets te vertellen over de toekomst van de haven. Wat opviel was dat veel vragen van omwonenden gingen over milieuvraagstukken, zoals luchtverontreiniging. Niet zo gek natuurlijk, want het gaat hier om onze directe leefomgeving. Bovendien heeft CO2-uitstoot, zoals we weten, op termijn impact op ons klimaat. Daarom willen wij in 2030 de meest duurzame haven ter wereld zijn. Een schone haven word je niet van de ene op de andere dag. Daarom zijn wij voortdurend bezig om slimme dingen te verzinnen om de haven te verduurzamen. Dat kun je niet alleen en daarom werken we al een tijd samen met gemeente en bedrijfsleven in het Rotterdam Climate Initiative (RCI). Tezamen hebben we een ambitieuze doelstelling, namelijk: 50% minder CO2 in 2025 ten opzichte van 1990 en 100% klimaatbestendigheid in 2025.

Dat willen we enerzijds bereiken door steeds meer energie te winnen uit hernieuwbare bronnen, zoals wind en biomassa. Maar die overgang gaat langzaam en daarom hebben we ook behoefte aan een ‘overgangstechniek’ om de bestaande havenindustrie schoner te maken. Daarbij verwachten we veel van de afvang van CO2. Dit gebeurt nu bijvoorbeeld al bij de Shell-raffinaderij. De opgevangen CO2 wordt via leidingen naar kassen in het Westland afgevoerd. De tuinders zijn er blij mee, omdat hun gewassen sneller groeien. We zijn met partijen in gesprek over CO2-opslag in lege gas- en olievelden onder de Noordzee. Zodat we op termijn een economisch sterke haven blijven, maar tegelijkertijd ook schoner worden. De schoonste ter wereld, als het aan ons ligt. www.portoFrottErDAM.CoM/ optournEE (verslagen) www.portoFrottErDAM.CoM/ portCoMpASS (havenvisie 2030)

‘

DE TUINDERS ZIJN BLIJ MET DE AFGEVANGEN CO2

’

foTo: VInCEnT MEnTZEL

In elke Havenkrant vertelt Hans Smits, algemeen directeur Havenbedrijf, wat er speelt in de Rotterdamse haven. Dit keer: het afvangen van CO2 is één van de oplossingen om de haven schoner te maken.

27-05-11 13:02

De haven 24/7 3

gespot Bunkertanker

foTo: VT gRoup

Het is de grootste bunkertanker ter wereld: de MTS Vorstenbosch. In mei werd de trots van VT Group uit Rotterdam gedoopt. De Vorstenbosch is 147 meter lang, 22 meter breed en kan ongeveer 560 vrachtwagens aan lading meenemen. De gemiddelde bunkertanker kan ongeveer 177 tankvrachtwagens aan. De VT Group heeft de tanker op eigen initiatief gebouwd omdat het bedrijf vermoedt dat hun klanten, met de komst van Maasvlakte 2, behoefte hebben aan schepen met hogere efficientie, groter laadvermogen en meer aandacht voor milieu en veiligheid.

-10% emissie

www.vtgroup.nl

HET CIJFER

3650

De uitstoot van schadelijke stoffen (zoals stikstof- en zwaveloxiden) als gevolg van Maasvlakte 2 is in 2020 10% minder dan oorspronkelijk verwacht. Dit is grofweg vergelijkbaar met de jaarlijkse emissie van alle personenauto’s in de stad Utrecht. Dit komt omdat het Havenbedrijf en Milieudefensie het eens zijn geworden over uit te werken maatregelen, zoals korting op het zeehavengeld voor schepen die schonere brandstof gebruiken. Ook moet het verkeersmanagement worden verbeterd, zodat de schepen minder lang de motor moeten laten draaien in afwachting van een plekje in de haven.

Zoveel containers verplaatst Almatis per jaar van de weg naar het water. Almatis is een producent van aluminiumproducten in de Botlek. Voorheen stonden om 7 uur ’s ochtends 4 vrachtwagens aan de poort om containers op te halen. Nu vervoert 1 chauffeur de containers naar het binnenvaartschip, een afstand van 4,5 kilometer in plaats van 25 naar de Maasvlakte. Dus beter voor milieu.

op stap met De havenpoetsbrigaDe

‘Mangat open, mannetje erin, poetsen’ rige olie. ‘Dat zit dan overal. Ook in je haar.’ Hij haalt zijn hand over zijn eigen, gemillimeterde hoofd. Aangekomen bij ATM Moerdijk staat manager scheepvaart Barend Sleeuwenhoek klaar om ons rond te leiden. Voortdurend rijden tractors met giertanks vol water rond om het terrein nat te houden. Gebeurt dat niet, dan hangt er een grote stofwolk boven het terrein, opgeworpen door alle vrachtwagens die af en aan rijden, legt Barend uit.

foTo: Van WInDEn CLEanIng

VerwronGen staal

A

an de muur in een bouwkeet op een industrieterrein in Rozenburg hangt een poster van de Saipem 7000, ’s werelds op één na grootste kraanschip. Jaren geleden heeft Paul van Winden voor reparatiewerkzaamheden de stookolietanks schoongemaakt. ‘Het kraanschip was zo groot, dat medewerkers aan de binnenkant met een krijtje tekens op de wand krasten om niet te verdwalen.’ Paul (40) is in 1995 in de scheepsreiniging en –onderhoud gaan werken. Zijn vader was voor zichzelf begonnen, hij kwam erbij. Zijn bedrijf maakt naast scheepstanken ook machinekamers en kettingbakken schoon. Pas dan kunnen noodzakelijke reparaties aan het schip worden verricht. Dat kan bij de werven of op locatie, als het schip is afgemeerd. ‘Classificeren noemen we dat: mangat open, mannetje erin, poetsen’, vat hij zijn werk samen. Dat doet hij met dertien man in vaste

‘Vroeger draaiden  we soms diensten  van 32 uur’


dienst. Zwaar werk? ‘Ja. Vroeger, toen ik net bij mijn vader kwam werken, draaiden we soms diensten van 32 uur. Toen zaten we ook nog in Antwerpen. Een week hard werken, zonder slaap en dan nog terug naar huis.’ Hij knikkebolt met zijn hoofd. ‘Dan dacht ik op de snelweg wel eens: dit gaat niet goed.’

Grote stofzuiGer Nu draaien zijn ploegen maximaal twaalf uur bij diverse bedrijven in de Rotterdamse haven. Zwaar is het nog steeds. Bij één van

Pauls klanten hebben de jongens net slib opgeruimd. Paul stelt voor om met zijn truck mee te rijden. ‘Eigenlijk is dit een hele grote stofzuiger waarmee we tanks leegzuigen’, legt Danny, chauffeur van de 27 kuubs tankwagen uit. ‘Deze zuigt dan ook je tapijt mee’, grapt Paul. We stappen in en rijden achter Danny aan. Kan iedereen dit werk doen? ‘Ja, maar niet iedereen is geschikt.’ Wie vies durft te worden, kan een goede boterham verdienen. De ‘jongens’ staan vaak in tanks met heel strope-

Luiwagens en asvarkens

foTo : DaVID RoZIng

»» Met»poetswerk»valt»in»de»haven»een» goede»boterham»te»verdienen» »» Van»de»drek»maken»ze»elders»in»de»» haven»weer»wat»nuttigs

ATM verwerkt allerhande afvalstoffen tot brandstof of sediment, legt hij uit. Danny staat er al. Zijn lading wordt net bemonsterd. Een meterslange peilstok gaat in de tank van de wagen. De peilstok zuigt zich vol. Een medewerker van ATM laat deze leeglopen in een jampot extra large. We lopen, met helm, veiligheidsbril en jampot naar het laboratorium. Danny gaat ondertussen richting bedrijfsbrandweer in een garage naast het kantoor om een praatje te maken. Hij weet dat de analyse anderhalf uur duurt. Wij gaan de trap op en komen in een laboratorium van een half voetbalveld groot. Mannen en vrouwen in witte jassen analyseren alle ladingen die hier binnenkomen. ‘Wij hebben de best gedocumenteerde bedrijfstak van Nederland’, grapt Barend. Als de lading voldoet aan alle eisen, mag Danny lossen. Hij stapt in de wagen, steekt de vrachtwagen achteruit een loods in voor het kantoor en de brandweer langs. Dan zet hij de afsluiter open en met donderend geraas verdwijnt 27 kuub slib in een put. Vandaar gaat het goedje via pompen en leidingen naar diverse tanks waar het ‘uit elkaar wordt getrokken’. Dan zit de klus erop. Terug naar Rozenburg. Wij draaien de Vlasweg op. En pas dan zie ik het verwrongen staal van Chemiepack, pal naast ATM. Paul: ‘Danny reed er langs toen het gebouw in brand stond. Hij gaf flink gas maar had het goed warm in de vrachtwagen.’

Chauffeur Danny helpt bij het ‘peilen’ van een monster uit zijn vacuümwagen.

Classificeren – het schoonmaken van scheepstanks – is de afgelopen jaren enorm gemoderniseerd. Zo beschikt Van Winden Cleaning over een vacuümwagen waarmee hij restanten in olietanks kan opzuigen. Capaciteit: 27 kuub. Toch gaan de mannen nog altijd de tanks in om daar met poetsdoeken en luiwagens schoon te maken. Luiwagens? Inderdaad: een luiwagen. Een bezem om gladde oppervlakten mee

schoon te kunnen maken. De harde haren (ook wel de ‘baard’ genoemd) zijn ideaal om te schrobben. Verwar trouwens de luiwagen niet met de ragebol of het asvarken. Die laatste werd vooral in de jaren vijftig en zestig gebruikt om as uit verwarmingsketels, gebruikt in de tuinbouw, te vegen. De ragebol is een ronde bezem, vooral gebruikt in het huishouden om spinnenwebben op hoogte te verwijderen.

27-05-11 13:02

4

Verhalen van overzee

‘SALVAGEPIET’ SLEEPTE TERWIJL DE BOMMEN VIELEN

‘Dat soort avontuurtjes doe ik niet meer’ Piet Sinke is een sleper en bergingswerker met als uitvalsbasis Singapore. Tussen de bedrijven door pent hij het ‘best gelezen maritieme dagblad ter wereld’ vol. ‘Vorig jaar heb ik geen dag gemist.’

P

iet Sinke (52) raakte besmet met het maritieme virus toen hij opgroeide langs de waterkant van Maassluis. Na de binnenvaartschool trad hij op zestienjarige leeftijd in dienst van Smit Internationale, het roemruchte Rotterdamse slepers- en bergingsbedrijf. ‘Ik heb gewoon op de deur geklopt en werd aangenomen.’ Bij zijn eerste reis op de Smit Londen was Piet meteen zes maanden van huis. ‘Eerst heb ik vóór de mast gevaren’, vertelt hij. Vroeger sliepen de matrozen en dekjongens namelijk in het vooronder, want daar had je de meeste last van deining. ‘In 1983 behaalde ik mijn diploma aan de Hoge Zeevaartschool en werd ik aangesteld als tweede stuurman’, vertelt de zeebonk die tussen 1975 en 2008 alle functies bij het slepersbedrijf doorliep, alvorens hij naar Singapore verhuisde.

Met de Griekse tanker Glaros haalde hij in 1983 zelfs het Guiness Book of Records. De bemanning van sleper de Noordzee sleepte de afgeschreven tanker van Piraeus naar Kaohsiung over een afstand van bijna 25.000 kilometer. Het was toen de langste, onafgebroken zeereis ooit, meer dan vier maanden non-stop op zee.

DRIEMASTER In 2001 begon Piet met het versturen van maritieme knipsels aan drie vrienden. Nu

KOERSK

teerders bedruipt de knipselkrant zichzelf. Binnenkort fêteert Piet ze met een vaartocht. Dat doet hij graag, maar het is eigenlijk niet nodig want alle betrokkenen helpen hem. Het zijn allemaal maritieme liefhebbers en Maasmond Maritime is pure reclame voor de scheepvaart.

BOMMEN Als berger en sleper kent Piet het klappen van de zweep. Hij sleepte tankers tijdens de Eerste Golfoorlog. Met zijn maten van Smit trok hij een olieleiding van de kust van Iran naar 21 kilometer verderop gelegen boeien terwijl om hen heen de Irakese bommen insloegen. ‘Leuk werk ondanks alle ellende’, vindt Piet nog steeds. Toch doet hij dit soort avontuurtjes niet meer. ‘Mijn zoon van elf kijkt ook tv. Het is niet fair tegenover hem en zijn moeder.’ Drie jaar geleden nam Sinke afscheid van Smit en trad hij in dienst van T&T Bisso. Voor deze Amerikaanse maritieme dienstverlener zette hij samen met Richard van der Werf (ook ex Smit) een kantoor op in Singapore. Piet is blij met de overstap. ‘Ik doe hetzelfde, maar op kleinere schaal.’ Hij doelt op de twintig man personeel, want zijn werkterrein bestrijkt het gebied tussen het Midden-Oosten en China. ‘Je krijgt alles voor elkaar als je het maar netjes vraagt’, luidt zijn motto. Piet houdt van de ‘after sales services’, het persoonlijk contact en heeft daarbij veel baat van zijn uit de hand gelopen hobby: zijn Maasmond Maritime.

FOTO: ERIK BUIS

‘Salvagepiet’ is gek op zijn vak. ‘De kunst van het slepen is de ideale balans zoeken tussen snelheid en brandstofverbruik. Daarbij is het zaak gebruik te maken van de snelheid van de sleep zelf.’ De vakfanaat werd overal ingezet door Smit. Als langdurig vrijgezel met een hang naar avontuur was hij een ideale werknemer. Zijn ‘vakantiehuis’ aan de Berghaven in Hoek van Holland is behangen met foto’s van hoogtepunten. Op een plaat overhandigt de Russische ambassadeur in Nederland namens president Poetin een medaille aan Piet voor zijn aandeel in de berging van de Koersk in de Barentszzee bij Moermansk.

verzorgt hij een dagelijkse knipselkrant voor 16.500 abonnees en een geschat bereik van 200.000 lezers. ‘Ik krijg zo’n tweehonderd mailtjes per dag.’ Twee uur doet Piet over zo’n editie en hij verzaakt geen dag. De foto’s zijn vaak van eigen makelij. ‘Eenmaal in de vier weken huur ik een bootje en fotografeer ik voor de kust van Singapore schepen.’ Er liggen daar steevast honderden vaartuigen te wachten op een ligplaats of bunkerolie.’ Dankzij sponsors, de vele fans en adver-

PIETS KRANT: MAASMOND MARITIME

Wat begon als het vrijblijvend rondsturen van enkele maritieme berichtjes aan een paar vrienden groeide uit tot een digitaal dagblad met 16.500 abonnees en een geschat bereik van 200.000 lezers. Sinds 2001 maakt Piet Sinke zijn Maasmond Maritime, een dagelijkse portie scheepvaartnieuws. Voor veel opvarenden is de nieuwsbrief zelfs de belangrijkste bron van informatie. Piet maakt de Maasmond Maritime in zijn eentje, maar krijgt wel veel hulp en tips van lezers. Op zijn website zijn alle oude nieuwsbrieven te doorzoeken. Tevens kun je je hier als abonnee aanmelden. WWW.MAASMONDMARITIME.COM


PIETS OUD WERKGEVER: SMIT INTERNATIONALE Smit Internationale – het bedrijf waar Piet Sinke de kneepjes van het bergers- en slepersvak leerde – is al bijna 170 jaar oud. Het werd in 1842 opgericht door de 60-jarige Fop Smit. Hij begon met één schip: raderstoomboot Kinderdijk van 140pk. Bij zijn dood in 1866 had het bedrijf al een vloot van zes slepers. In 1923 fuseerde Smit – na een hevige concurrentiestrijd – met de Internationale Sleepdienst. Door de gecombineerde kracht van beide ondernemingen kon het nieuwe bedrijf zijn werkgebied uitbreiden tot alle wereldhavens. In 2010 fuseerde Smit opnieuw, nu met Boskalis, een andere maritieme dienstverlener van wereldfaam. WWW.SMIT.COM

27-05-11 13:03

De haven 24/7 5

Het verband tussen kokkels, slib en Maasvlakte 2 » Het Havenbedrijf houdt voortdurend de invloed van de aanleg van Maasvlakte 2 op het zeeleven in de gaten » Kokkels in de Haringvlietmonding zijn niet minder gegroeid dan in de jaren vóór de zandwinning

200 km

H

25 km

Lengte van het onderzoeksgebied, van Vlissingen tot aan Petten

oeveel keer Wil Borst de afgelopen jaren op een schip is gestapt om metingen op de Noordzee te verrichten, kan hij uit zijn hoofd niet zeggen. De civiel ingenieur, betrokken bij de aanleg van Maasvlakte 2, is met zijn collega’s verantwoordelijk voor onderzoek naar de invloed op het zeeleven van de aanleg van Maasvlakte 2. Daartoe heeft een team van experts sinds 2007 honderden watermonsters genomen en ontelbare keren de inhoud van planktonnetten geanalyseerd, vissen geteld die achterbleven in sleepnetten en ‘plakken’ zeebodem opgeschept, gezeefd en bekeken. En dat voor een strook water van gemiddeld 25 kilometer breed en 200 kilometer lang, van Vlissingen tot aan Petten.

Gemiddelde breedte van de onderzochte kustwaterstrook

300

Op zoveel plekken wordt het bodemleven jaarlijks onderzocht

50+

Aantal vissoorten aangetroffen, waaronder zeepaardjes

SLIBATLAS Een van de speerpunten van het onderzoek was de verspreiding van slibdeeltjes in het Noordzeewater. Dit leidde eind vorige maand tot de verschijning van de ‘slibatlas’ voor 2007, het resultaat van metingen en wekenlang rekenwerk door geschakelde computers die de onderzoeksdata aanvulden met satelliet-

65.000

Zoveel vissen onderzochten de wetenschappers in 2007

beelden en meteogegevens. Een tijdrovend klusje, waardoor de slibatlassen voor latere jaren pas tegen eind 2011 verschijnen. En bovendien: een unicum. ‘Nooit eerder is de verspreiding van slib als gevolg van zandwinning zo nauwkeurig en op zo’n schaal in beeld gebracht’, vertelt Borst. Die focus op de slibdeeltjes in het kustwater is niet voor niks. Bij het opzuigen van zand van de zeebodem voor de aanleg van Maasvlakte 2 worden minuscule slibdeeltjes losgewoeld die in het water terechtkomen. ‘De meeste deeltjes zakken snel naar de bodem en slaan daar neer als klei. Maar een deel waaiert uit door de zeestroming’, legt Borst uit. Hoe meer slibdeeltjes, hoe troebeler het water. Die houden zonlicht tegen, waardoor algen minder hard groeien. ‘Algen dienen als voedsel voor schelpdieren, bijvoorbeeld kokkels. Die zijn op hun beurt weer de maaltijd voor grotere dieren, zoals zee-eenden.’ Op basis van theoretische voorspellingen hebben de tot nu toe geanalyseerde onderzoeksresultaten geen onverwachte uitkomsten opgeleverd. ‘Dat is goed nieuws’, vertelt Borst, ‘want het betekent dat het milieu waarschijnlijk weinig hinder heeft ondervonden van de grootscheepse werkzaamheden.’ Zo blijkt uit het onderzoek dat voor de kokkels in 2009 en 2010, het jaar waarin het meeste zand werd gewonnen, de normale hoeveelheid voedsel voorhanden was. ‘De

KOKEN MET KOKKELS Een van de diersoorten waarnaar de wetenschappers specifiek hebben gekeken bij hun onderzoek naar de invloed van de aanleg van Maasvlakte 2 zijn de kokkels in de Haringvlietmonding. De kokkel is een klein schelpje van zo’n 5 á 6 centimeter breed en een geliefd ingrediënt voor allerlei gerechten, van vissoep tot paëlla. Of gekookt in witte wijn, zoals in dit recept uit de Belgische keuken:

kokkels in de Haringvlietmonding zijn dus niet minder gegroeid dan in de jaren voorafgaand aan de zandwinning.’

ZEEZIEK Dit onderzoek naar het zeeleven is niet alleen belangrijk om de gevolgen van de aanleg van Maasvlakte 2 in de gaten te houden. Het levert ook een goudmijn aan gegevens op voor wetenschappers. Zo zijn onlangs twee studenten afgestudeerd op het gedrag van het zoete rivierwater dat vanuit de Rijn en de Maas langs de kust naar het noorden stroomt en zich mengt met het zeewater. Ook de overheid doet zijn voordeel met de verzamelde data. Voor de versterking van duinen en andere kustbeschermingswerken moet de komende decennia veel zand worden gewonnen in zee, zo is de verwachting. Eén ding is daarom zeker, zegt Borst: ‘De vele zeezieke uurtjes die ik en mijn collega’s op de onderzoeksschepen hebben doorgebracht, zijn niet voor niks geweest.’

Ingrediënten voor 4 personen • 3 kg verse kokkels • 1 ui • 2 wortels • 1 prei • 1 stronk bleekselderij • verse peterselie • 2 dl droge witte wijn • verse tijm • zwarte peper van de molen Bereiding: Kook de zandvrij gemaakte kokkels in een ruime pan met een glas droge witte wijn en de gesneden groente plus flink wat peper uit de molen. De kokkels zijn gaar wanneer ze open zijn. Zeef het kookvocht door een keukendoek, bind dit met wat koude boter tot de gewenste dikte, en giet het over de kokkels. Serveer de kokkels met dipsausjes naar keuze, friet of stokbrood, en sla. Tip! Echt zandvrij zijn verse kokkels nooit helemaal. Spoel ze daarom eerst een tijdje goed uit met zout water en laat ze vervolgens in een emmer met een ruime hoeveelheid zout water een paar uur in de ijskast staan. Door het water elk uur te verversen, spoelen de kokkels zichzelf redelijk schoon. Recept afkomstig van: WWW.SMULWEB.NL

Nieuwe elektriciteitscentrale op de Maasvlakte In de nieuwe centrale van E.ON worden kolen en biomassa efficiënt en milieuvriendelijk verstookt. De centrale zal ongeveer 7% van alle Nederlandse huishoudens van stroom kunnen voorzien. In 2012 moet hij klaar zijn.

Hoe werkt het?

20% minder CO2-uitstoot dan een normale centrale

1

Aanvoer Steenkool/biomassa wordt naar de kolenmolens vervoerd.

3 Poederkool wordt bij een zeer

Kolenmolens

4

2 Kool wordt fijngemalen tot poederkool.

Rookgasontzwaveling

Kolenverbranding

hoge temperatuur en druk (620°C, 285 bar) verbrand en omgezet in stoom. Turbinehal Stoom wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken.

1 Elektrofilter Haalt vervuilende vlieg-as uit DeNOx-installatie het rookgas. Haalt schadelijke stikstofoxiden uit het rookgas

Ketelhuis Landelijk net Kolenmolens

2 620°C

3

Turbinehal

4 Amsterdam Den Haag

8 9

Hoek van Holland

Elektriciteit gaat via een verdeelstation het landelijk net in.

10

A13

Nie

20% efficiënter Met deze methode om energie op te wekken ligt het energierendement 20% hoger dan bestaande WestEuropese centrales.

uw

eW ate

rw

eg

Proces waterbehandeling Drinkwater wordt gereinigd tot ‘proceswater’. Van dit water wordt in de ketel stoom gemaakt. 11

13

n

10

12

Beneluxtunne l

as

A4 17 A15 Beneluxplein

Capaciteit: 1.070 MW Netto Investering: ruim € 1,2 mld


Dor dr echt Gorinchem M as

18

Bodemas opslag Blijft achter op de bodem van de ketel na verbranding. Wordt gebruikt in beton en cement.

Hulpketel Bevat dieselolie die nodig is om de installatie te kunnen opstarten.

Koelwaterbassin Hier wordt gebruikt water uit de centrale opgeslagen voor later gebruik.

INFOGRAPHIC: LOEK WEIJTS

Rot terdam Utr echt

16

a N ieuw e M

11

27-05-11 13:03

6

Dingen doen in de haven

win

FIETSEN OVER DE LANDTONG: volg de bordjes

EEN ECHT SCHEEPSKOK-kookboek

Een oase van ruimte en rust te midden van havenindustrie: dat is de Landtong bij Rozenburg. Deze smalle strook land, ingeklemd tussen de Nieuwe Waterweg en het Calandkanaal, is ideaal fietsgebied. Er is een lange, ononderbroken weg zonder verkeerslichten, perfect om lekker door te trappen en te genieten van de Schotse Hooglanders en de passerende containerreuzen en olietankers. Uiterlijk eind juli is hier een bewegwijzerde fietsroute met

De haven smaakt naar meer. Dit is het thema van de Wereldhavendagen op 2, 3 en 4 september in Rotterdam. Vandaar onze prijsvraag: stuur het recept van jouw favoriete, homemade Chinese gerecht in (foto’s mogen ook) naar: [email protected]. Je maakt daarmee kans op één van de tien boeken ‘Van alle wereldzeeën. Gerechten van scheepskoks.’ Waarom Chinees? Omdat precies 100 jaar geleden de eerste Chinezen via de haven van Rotterdam arriveerden. Eet smakelijk! Volg ondertussen de Wereldhavendagen via Facebook of Twitter. En blijf op de hoogte van andere prijsvragen.

informatiepanelen. Ideale startpunten zijn de aanlegplaatsen voor de veerdienst Rozenburg-Maassluis (Nieuwweg) en voor de Fast Ferry (Scheurhaven). WWW.PORTOFROTTERDAM.COM

Kies >Over de haven van Rotterdam >Beleef de haven >Fiets- en wandelroutes. Hier vind je ook fietsroutes door de stadshavens en over de Maasvlakte.

WWW.WERELDHAVENDAGEN.NL

Wedden dat we de haven in 1 dag kunnen doorkruisen, zonder auto, zegt Maas. Van Hoek van Holland tot Dordrecht. Wedden van niet, zegt z’n moeder Maureen. Maas’ Mission (im)possible in de grootste haven van Europa en een moeder-zoondag om niet snel te vergeten.

MISSION: DE HAVEN DOOR IN 1 DAG ZO START: 9.00 UUR DEADLINE 19.00 UUR DISTANCE: 100 KM REWARD: EEN WEEK GEEN TAFELDEKDI

MAAS’

STARRING MAAS VAN OMMEN (12), AND MAUREEN LAND,

zit in groep 8. Bij topo (aardrijkskunde) leerde hij dat Rotterdam de grootste haven is van Europa. Zo groot dat je wel drie dagen nodig hebt om ‘m te kunnen bezichtigen. ‘Onzin’, zegt Maas. ‘Dat doen we in 1 dag, zonder auto!’

moeder van Maas. Ze is geboren in Rotterdam en schrijft wel eens artikelen over de haven voor haar werk. In één dag de haven door: ze gelooft er niks van en gaat met Maas de weddenschap aan. ‘Als jij wint, dan neem ik een week lang jouw tafeldekbeurt over.’ ‘En als ik verlies, was ik de auto’, belooft Maas. ‘Deal!’

HOEK VAN HOLLAND-HAVEN MAASSLUIS

LANDTONG MAASVLAKTE ROZENBURG

9.15 UUR ROTTERDAM CENTRAAL

9.55 UUR HOEK VAN HOLLAND HAVEN –

11.00 UUR SCHEURHAVEN

100 KM TE GAAN

67 KM VOOR DE BOEG

56,5 KM TO GO

TREIN NAAR HOEK VAN HOLLAND HAVEN

De weddenschap begint op Rotterdam Centraal. De missie liegt er niet om: 100 km in 1 dag. Zoveel mogelijk over water, met de fiets of de trein. Van het uiterste puntje van de Maasvlakte tot in hartje Dordt. In Schiedam stapt het duo over op de sprinter naar Hoek van Holland Haven. Met de OV-fiets uit de stalling tegenover de patatkraam rijden ze met een noodvaart richting haven.


FAST FERRY - FUTURELAND

De Fast Ferry schiet over het water. Een half uur later stappen moeder en zoon uit bij halte Yangtzehaven op de Maasvlakte. Ze fietsen de 2½ kilometer naar FutureLand, het infocentrum over Maasvlakte 2. Met de wind in de rug langs metershoge basaltblokken en immense kranen. Het ruikt naar olie. Goederentreinen en vrachtwagens razen voorbij. Eenmaal aangekomen, gunt Maas zich nauwelijks tijd voor de interessante tentoonstelling. Hij wil verder! Ze bikkelen tegen de wind in en komen net op tijd voor de ferry terug.

– DE LANDTONG

12.00 UUR MAESLANT-

KERING, HALVERWEGE DE LANDTONG NOG

50 KM

Van de Maasvlakte naar de Landtong is het 15 minuten varen. Het duo stapt van boord bij halte Scheurhaven. Sleepboten liggen op een rijtje. Tijd om uit te blazen op een oude boomstam: genieten van het uitzicht, de vogeltjes en een boterham. Gek genoeg is het hier stil en groen. Maureen wil hier wel uren blijven zitten. ‘Het ruikt naar strand en vis, de geur van vakantie.’ Maas kan niet stilzitten, want de tijd dringt.

Maas en Maureen kunnen de waterkering bijna aanraken als ze langs het stalen gevaarte fietsen. Een zeecontainerschip van Maersk passeert. Maas: ‘Vet, het schip lijkt wel een flatgebouw zo hoog!’ Ze halen de gigant bijna in, maar moeten dan stoppen voor een groep jonge zwanen. Maas telt er 38. Even later speuren ze naar Schotse Hooglanders. Helaas, de runderen houden zich schuil. ‘Ik zie alleen maar vette vlaaien’, zegt Maas. Wel zien ze paarden en een fazantje. Daarna hard doortrappen tot aan de veerpont naar Maassluis. Daar leveren ze om 14.02 uur de fietsen in en stappen op de trein naar Vlaardingen. Goed op schema.

27-05-11 13:05

Dingen doen in de haven 7

ZELF SLEUTELEN aan de wagen Een plek waar havenmedewerkers goedkoop aan hun auto konden sleutelen, maar ook een plek voor een gezellig bakkie koffie. Dat was het idee achter drie autoclubs die in de jaren zestig werden opgericht en nog steeds bestaan. Het zijn de Gusto Auto Club (Gustowerf ), de RODAC (Rotterdamsche Droogdok Maatschappij) en de WAC (Wilton-Fijenoord). De clubs van de scheepswerven hadden voldoende ruimte voor hobbysleutelaars. Na de sluiting van de werven kon iedereen lid worden. Gusto heeft vandaag de dag 1.200 leden. Daaronder is geen enkel levend lid, overigelrns. ‘Niet de bestuurder, maar de auto is lid’, verklaart Ary Barendrecht, voorzitter van de RODAC en vanaf de oprichting in 1969 bij de club. ‘Dus als

WWW.HOBBYGARAGE.NL WWW.GUSTOAUTOCLUB.NL WWW.WACSCHIEDAM.NL

15.10 UUR ROTTERDAM,

16.15 UUR ROTTERDAM,

HEIJPLAAT

TAFELDEKDIENST!

ERASMUSBRUG

40 KM TOT EINDSTREEP

36 KM

NOG FINISH IN ZICHT

In Heijplaat, het voormalige RDM-tuindorp, heerst rust. Een muziekkapel zonder kapel, een paar voetballende kinderen. Maar rond 15.30 uur komen uit alle hoeken van de RDM-Campus studenten aangelopen richting walkant. Daar wacht de Aqualiner. Overvol is hij op dit uur. De meesten stappen uit bij de St-Jobshaven. Maas en Maureen varen door langs de Euromast en Hotel New York en leggen aan bij de voet van de Erasmusbrug.

Het is druk bij de halte Erasmusbrug van de Waterbus naar Dordrecht. De vaste lijndienst brengt je – ook met fiets – in een uur naar Dordrecht. Maas zit op rozen, het kan niet meer misgaan. Zeecontainers zijn niet meer te zien, wel volgeladen binnenvaartschepen op weg naar het achterland. Ook indrukwekkend: de enorme vaartuigen in aanbouw bij rederij Keppel Verolme. Maas kijkt op z’n horloge, hij gaat de weddenschap winnen. Na een uur doemt de historische haven van Dordrecht op, alsof je de Gouden Eeuw binnenvaart.

17.25 UUR DORDRECHT HAVEN

START

100 KM:

FINISH!

ROTTERDAM CS

Klokslag 17.25 uur zet Maas voet aan wal. ‘Mamma, ik heb gewonnen, hè. Ik heb deze week vrij van tafeldekdienst’, lacht Maas. Samen lopen ze door de oude binnenstad naar het treinstation. ‘Dit was een supercool dagje’, zegt Maas. Missie geslaagd: de haven rond en een topdag met zijn moeder.

WILLEMSKADE

SCHIEDAM VLAARDINGEN HEIJPLAAT

14.45 UUR VLAARDINGEN, HOTEL DELTA

42,5 KM TOT FINISH De waterkant, achter het station van Vlaardingen biedt uitzicht op de Shellraffinaderijen en de zeeschepen op de Nieuwe Waterweg. Daar wacht de watertaxi, die Maureen per telefoon heeft besteld. Maas grijpt zijn pet vast, anders is hij hem kwijt. De boot gaat wel 50 kilometer per uur. ‘Dit is net een James Bond-film’, zegt Maas. Een tikkie wiebelend zetten Maas en Maureen voet aan wal bij het oude RDM-dok.

DORDRECHT

WAT KOST DAT? Trein

Rotterdam CS – Hoek van Holland Haven € 5,00 (enkeltje) Maassluis – Vlaardingen Centrum € 2,00 (enkeltje) www.ns.nl

Fast Ferry

Hoek van Holland – Maasvlakte € 5,50 (dagretour) www.ret.nl

Veerdienst

Maasluis-Rozenburg


€ 1,15 (enkeltje) www.connexxion.nl

Watertaxi

Rotterdam, wisselende prijzen: Vlaardingen – Heijplaat € 34,75 reserveren 010-4030303 www.watertaxirotterdam.nl

Aqualiner

RDM Heijplaat – Willemskade

€ 3,50 (enkeltje, studenten gratis) www.aqualiner.nl

Waterbus

Willemskade – Dordrecht; alleen met OVchip € 4,21 (enkeltje) www.dewaterbus.nl

Fiets

Eigen fiets meenemen of huur een ov-fiets (€ 3, abonnement verplicht) www.ov-fiets.nl

BEELD: MARTIN DIJKSTRA, FOTO WATERTAXI: DAVID ROZING, FOTO’S: MAUREEN LAND

IN 1 DAG ZONDER AUTO E 19.00 UUR

jouw auto lid is, kan je buurman er ook mee langskomen.’ De 78-jarige Ary Barendrecht werkte zelf 39 jaar bij de RDM. ‘Aan de carrouselbank – dat is een omgekeerde draaibank – maakten we drukvaten voor kerncentrales in onder andere Spanje. Zulke drukvaten zijn in Fukushima kapotgegaan.’ De voorzieningen van de autoclubs zijn na veertig jaar verbeterd, zegt Ary. Trots is hij óók, dat de club na veertig jaar nog altijd bestaat, op dezelfde plek waar het ooit allemaal begon.

27-05-11 13:05

8

Werk in de haven

Zeelui van morgen Het Scheepvaart en Transport College (STC) aan de Lloydstraat leidt buitenlandse studenten op voor een carrière in de scheepvaartsector. Ze dromen over banen als scheepskapitein, loods en rederijeigenaar. ‘Als ik ga huilen over een gebroken nagel, dan zit ik hier niet goed.’ Yu is straks

Eigenaar van een rederij

Maria urmann (22), derdejaars hogeschool voor de Zeevaart komt uit: Regensburg, Duitsland. is straks: kapitein van haar eigen kruiplijncoaster, een schip voor zowel zee- als binnenvaart. Gaat nog vaak in Rotterdam aanleggen.

‘De Rotterdamse haven heeft internationaal een heel grote naam. Daarom wilde ik graag hier studeren. Ik werk voor de Qingdao Free Trade Zone, een havengebied van de Chinese regering. Wij verkopen gebieden in de zone aan internationale rederijen en handelsorganisaties. Voor dat werk kom ik bij de NMU in Rotterdam kennis opdoen, bijvoorbeeld over de beste manieren om havens logistiek in te richten, of om de transportverbindingen tussen haven en binnenland te organiseren. Een voorbeeld? Tot nu toe gebruikten we in China vooral trein en vrachtwagens voor dat transport, maar hier leer ik over het gemak van binnenvaartschepen. Die zouden wij efficiënt kunnen inzetten op waterwegen zoals de Yangtze-rivier. Scheepvaart is voor China erg belangrijk, omdat het een van de beste trans-

portmanieren is voor mijn land. Er bestaan veel goede waterverbindingen tussen China en havens in de rest van de wereld. Omdat China nog steeds economisch groeit, blijft een snelle im- en export van goederen (zowel luxe-artikelen als grondstoffen) van vitaal belang. Ik voorzie in de toekomst meer groei van de Chinese scheepvaart. Dat is goed voor mijn carrièrekansen in die sector. Wat ik leer in Rotterdam, zet ik straks in voor mijn werkgever. Maar ik denk erover voor mezelf te beginnen. Of ik ga bij een Chinese rederij in Rotterdam werken. Ik voel me thuis in Nederland. De mensen zijn vriendelijk, ik spreek veel medestudenten uit allerlei landen. Wat me opvalt aan Nederland is dat de mensen zo verbonden zijn met de natuur. Iedereen gaat op een mooie dag meteen op het gras liggen. Dat vind ik mooi.’

Maria is straks

Kapitein van haar eigen schip gebruiken. En dan droge lading vervoeren tussen Engeland, Nederland, Duitsland en Finland, want ik denk dat daar veel werk zit de komende jaren. Mijn Nederlandse vriendje zit ook op de zeevaartschool. Ooit zie ik voor me dat we samen op een schip gaan varen, kinderen naar het internaat… Maar dat is nog heel ver weg, hoor. Leren op het STC is super. Omdat de opleidingen klein zijn, krijg je persoonlijke aandacht. De faciliteiten, zoals de simulatieruimte van een brug, zijn heel gaaf. Het mooiste gevoel op een schip? Aan het eind van de dag, op het achterdek, met een biertje in de hand in de zon, nadat je iets hebt gerepareerd. Ja, dat klinkt als een jongensuitspraak. Maar jongensachtig moet ik ook zijn in dit beroep. Als ik ga huilen over een gebroken nagel, dan zit ik hier echt niet goed.’

Buitenlandse studenten per jaar leidt stC (scheepvaart en transport College) ongeveer 500 buitenlandse studenten wereldwijd op. van die studenten volgt het merendeel opleidingen tot officier, of voor werk in de zeevaart, waterbouw en offshore. Jaarlijks volgen ongeveer 50 studenten een opleiding aan de netherlands Maritime University (de internationale management opleidingentak van stC). alle reguliere opleidingen worden in principe in het nederlands gegeven, die van de nMU in het engels. www.stc-r.nl


ian is straks

Loods in Curaçao

ian de swart (25), derdejaars hogeschool voor de Zeevaart komt uit: Willemstad, Curaçao is straks: loods in de haven van Willemstad op Curaçao

‘Ik ben opgegroeid bij het water, maar was meer een landrot. Sleutelen aan auto’s, dat vond ik leuk. Toen het tijd was om een opleiding te doen, koos ik voor de ict-branche. Maar ik kwam er al snel achter dat kantoorwerk niks voor mij is. Tijdens mijn zoektocht op internet naar iets nieuws kwam ik de opleiding tegen tot maritiem officier in Rotterdam. Je leert hier van alles, van sturen, tot machines repareren, tot sterrenkunde (als onderdeel van navigatie). Met zoveel vaardigheden kun je altijd wel ergens aan de slag, dacht ik. Ik heb net vijf maanden stage gelopen op een schip van rederij Wagenborg. We zijn in Brazilië, Denemarken, Amerika en Duitsland geweest. Geweldig. Het werk is altijd

weer anders en nooit op vaste tijden. Als ik over een half jaar klaar ben met de opleiding, ga ik varen. Hopelijk lukt het me om stuurman te worden, want die functie moet je eerst hebben gedaan om loods te worden. Als dat gelukt is, keer ik terug naar Curaçao. Om als loods in de haven te werken. Drie jaar geleden kwam ik naar Nederland. Eenzaam? Dat viel wel mee. Zo’n 60% van de studenten uit Curaçao komt hierheen, m’n zusje en m’n neef wonen in Rotterdam. M’n familie mis ik wel. Maar ik houd voor ogen dat ik dit doe om leuk werk te krijgen en dat ik uiteindelijk weer naar huis ga. Ach, op dit moment vind ik het niet zo belangrijk waar ik zit. Ik wil meer van de wereld zien. Anywhere you like, you can call it home.’

Foto’s: theo van pelt

‘Mijn geboortestad ligt aan de Donau. Van jongs af aan zag ik schepen voorbij varen. Ik ging vaak mee op de veerpont van mijn tante en kreeg op mijn zestiende een vakantiebaantje op een binnenvaartschip. Daar heb ik een aantal jaren op meegevaren. Ik vond het fantastisch, het sturen, het sleutelen aan machines... Toen we met het schip in Rotterdam waren, ben ik in een half uurtje naar het Scheepvaart en Transport College gerend en heb ik een formulier ingevuld om de opleiding binnenvaart te gaan volgen. Rotterdam heeft een goeie reputatie en ik was meteen verliefd op de haven. Na een jaar ben ik overgestapt naar de Hogeschool voor de Zeevaart, ik wist al te veel van de binnenvaart. Als ik later groot ben, haha, dan ga ik een kruiplijncoaster kopen. Da’s een schip dat je zowel voor zeevaart als binnenvaart kunt

Yu Guan (26), derdejaars Master shipping & transport bij de netherlands Maritime University (nMU), onderdeel van de stC-Group komt uit: Qingdao, China is straks: eigenaar van een rederij, of werkt bij een rederij om allerlei processen in de haven te coördineren.

27-05-11 13:08

Werk in de haven 9

HavenBANEN Adviseur Risicomanagement het havenbedrijf Rotterdam zoekt een adviseur risicomanagement die risico’s en kansen binnen de organisatie en in de omgeving identificeert en beoordeelt. Je hebt een wo-opleiding met auditing-ervaring en minimaal vijf jaar ervaring in een vergelijkbare functie. Je bent in staat ontwikkelingen te analyseren en hier betekenis aan te geven voor het havenbedrijf. Je hebt overtuigingsen daadkracht en weet daarmee in de organisatie

draagvlak te creëren zodat je collega’s met jouw adviezen aan de slag gaan. Je adviseert vooral de directie, managers en projectleiders en ontwikkelt nieuwe methodieken voor ‘risk and opportunity management’. het salaris bedraagt maximaal € 5.311 bruto per maand bij een 36-urige werkweek en is afhankelijk van leeftijd en ervaring. Business Controller Commercieel Wij zoeken een business controller die gevraagd én ongevraagd de commerciële afdelingen adviseert en assisteert bij financieel-economische, juridische en administratief organisatorische vraagstukken en projecten. voor deze positie zoeken we een ervaren finance

professional, bij voorkeur (post) academisch werken denkniveau met een ruime ervaring in een commerciële omgeving, aangevuld met een zelfverzekerde en overtuigende uitstraling. Je bent proactief, doelgericht, een deskundige sparringpartner en analytisch sterk. het salaris bedraagt maximaal € 5.864 bruto per maand bij een 36-urige werkweek en is afhankelijk van leeftijd en ervaring.

WAT ZIEN WE HIER? Foto’s: aRChIeF havenBeDRIJF

Het Havenbedrijf is actief voor heel de haven. Dit levert spannende banen op. Wij zoeken nog een:

Kiekje

Meer info en havenbanen? www.POrtOFrOttErDAM.cOM/ VAcAtUrEs

Uw fotobijschrift

Riegl VQ250 scant haven in 3D

A

ls een schip te hard aanmeert of vast komt te zitten, levert dat veel schade op aan vaartuigen en de haven. Om dat te voorkomen, is het belangrijk over uiterst precieze havenkaarten te beschikken. Om die kaarten te maken, heeft het Havenbedrijf een nieuwe laserscanner gekocht met de welluidende naam Riegl VQ250. Kosten: ongeveer een ton. De scanner kan eenvoudig op allerlei vaartuigen worden gemonteerd. De boot vaart dan lang-

Foto: RIes van WenDel De JooDe

Een gloednieuwe laserscanner brengt de Rotterdamse haven in 3D in kaart. Dat levert betrouwbare plattegronden op die nodig zijn om schepen veilig door de haven te leiden. Deze scanner brengt de haven in kaart.

zaam door de haven, terwijl de scanner alle gebouwen en objecten die hij ziet ‘inleest’.

3D WOLKEN De Riegl geeft die gescande gebouwen en objecten weer in de vorm van 3D wolken van puntjes. De plaatjes zijn erg gedetailleerd, omdat de scanner twee meter onder water, vijf meter boven NAP en 360 graden

om zich heen kan kijken. De 3D-modellen die het Havenbedrijf binnenkrijgt, worden vervolgens opgestuurd naar een IT-bedrijf in India. Zij koppelen de beelden van de scanner aan GPS-gegevens, sonarbeelden, digitale plattegronden en elektronische navigatiekaarten van het havengebied.

Zomerplezier in de haven. Op deze foto uit de jaren dertig zoeken Rotterdammers verkoeling in de Waalhaven. Wat was het nummer van de pier waar dit strandje zich bevond? Onder de inzenders van het goede antwoord verloten we drie exemplaren van het boek ‘Mooie schepen en banen, in de Rotterdamse haven’ van Hans Roodenburg en Cees de Keijzer. [email protected]

80 KILOMETER KADES Die kaarten zijn essentieel voor een veilige haven. Hoe gedetailleerder ze zijn, hoe beter schippers weten met welke snelheid ze de haven kunnen binnenvaren. Loodsen kunnen de vaartuigen nog beter door de haven begeleiden. Het gaat vier jaar duren om de tachtig kilometer aan kades van de haven op deze manier in kaart te brengen. Toch leveren de eerste gegevens nu al waardevolle informatie op. Dankzij de scanner is te zien dat kades de afgelopen jaren soms wel meters zijn verschoven door de druk van het water.

Oplossing vorige Havenkrant In de vorige havenkrant vroegen wij welk boorplatformonderdeel op deze foto door de nieuwe Maas wordt geduwd. De plaat is geschoten op 21 januari 1974. Wie goed kijkt, ziet dat het om een helikopterplatform gaat. De vijf winnaars hebben hun prijs ontvangen.

ZO DOEN WE DAT NU Brandje blussen annO 1927 Lastig te besturen De gemeente Rotterdam besloot in 1927 om uit Ohio (VS) 7 exemplaren van de Ahrens Fox-brandweerauto te importeren. De pomp aan de voorkant van de kolos kon 3.800 liter water per minuut spuiten. Voorin de auto was plek voor de chauffeur en de bevelhebber. De voorkant van de Ahrens Fox was meer dan 5 meter lang. Dit maakte hem lastig te besturen. Nam de auto op hoge snelheid een scherpe bocht, dan trapte de chauffeur het gaspedaal vol in, terwijl hij tegelijkertijd aan de handrem trok. De auto’s waren tot na de oorlog in gebruik en werden ingezet tijdens het bombardement van Rotterdam. De Ahrens Fox is te zien in het Nationaal Brandweermuseum in Hellevoetsluis.

Dit kanon spuit

37.000

de hoeveelheid van literflessen water per minuut

Een brandweerman installeert de pomp van de Ahrens Vox. Waar en wanneer de foto is gemaakt, weet de redactie niet. U wel? Mail ons.

Hans Buurman (Gezamenlijke Brandweer): ‘Het waterkanon van de Gezamenlijke Brandweer spuit maximaal 37.000 liter water en schuim in één minuut. Eigenlijk zijn het twee kanonnen, officieel de blusmonitor genaamd.’ Het kanon kan worden ingezet in het gebied Pernis-BotlekEuropoort-Maasvlakte bij grote branden bijvoorbeeld met opslagtanks. Dan zijn er wel 30 man nodig om het systeem op te bouwen. ‘We kunnen 2 kilometer slang uitrollen. Twee vaartuigen van het Havenbedrijf voeden de blusmonitoren met water, zes vrachtwagenopleggers leveren het schuim.’ Rotterdam had de primeur met de kanonnen van Nederlandse makelij. Straks staan ze ook in Amsterdam, Terneuzen en bij DSM in Limburg.


Foto: GeZaMenlIJKe BRanDWeeR/hans BUURMan

annO 2011 Voor heel grote branden

27-05-11 13:08

10

Uit & Thuis in de haven FOTO: PUBLICITEITSFOTO

Agenda De Havenkrant selecteert uitstapjes in het havengebied. Film, muziek, exposities, evenementen. Zolang ze maar een maritiem bijsmaakje hebben.

Doen 25 juni

Doen Het hele jaar door

27 en 28 augustus

OPENLUCHTCONCERT

Zelf achter het roer staan van een Spido schip? Vanaf nu kan het! Het achterdek van de Abel Tasman, één van de schepen van de Spido vloot, is omgebouwd tot een hypermodern ‘Experience Deck’. Jonge bezoekers kunnen hier op touch-screens computerspelletjes spelen met een licht educatief, maar vooral vermakelijk karakter. WWW.SPIDO.NL

Geheimzinnige tentoonstelling

Het Scandinavische kunstenaarsduo Elmgreen & Dragset creëert een surrealistische tentoonstelling in de Onderzeebootloods, genaamd: The One And The Many. De exacte invulling hiervan blijft tot op het laatste moment geheim. Het is de tweede keer dat Museum Boijmans Van Beuningen en het Havenbedrijf de loods inzetten voor een grote tentoonstelling. Elmgreen & Dragset kregen in 2005 veel aandacht door hun nagebouwde Prada-winkel in de woestijn van Texas. WWW.ONDERZEEBOOTLOODS.NL

Uitzicht vanaf de 17de

LUISTEREN

Experience Deck

Kijken 28 mei t/m 25 september

nen? Heeft een kraanmachinist wel eens hoogtevrees? En welke opleiding moet je volgen voor een havenberoep? Tijdens de familietentoonstelling ‘Havenhelden’ in het Maritiem Museum worden de spannendste havenberoepen uitgelicht. Kinderen kunnen zelf een hijskraan besturen of touwknopen leren maken. WWW.MARITIEMMUSEUM.NL

Geniet vanuit je eigen bootje of vanaf de kade van de violen, fagotten, klarinetten en trompetten tijdens het OVG Veerhavenconcert. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest treedt op zaterdagavond op met violiste Simone Lansma en mezzosopraan Cora Burggraaf, twee Nederlandse talenten. Voor de jeugd staat op zondagmiddag het Rotterdams Jeugd Symfonie Orkest op het programma met optredens van dansstudio La Barre. Toegang gratis. WWW.VEERHAVENCONCERT.NL trio dat traditionele instrumentale muziek uit Brazilië speelt. Of neem de kinderen tijdens North Sea Jazz for Kids mee naar de JazzBabar, een voorstelling van Frank Groothof, bekend uit Sesamstraat. Er zijn zo’n 200 jazzevenementen tijdens het North Sea Around Town, ook op ‘maritieme’ locaties als het Maritiem Museum Rotterdam, de Oude Haven, de Veerhaven en Hotel New York. WWW.NORTHSEAROUNDTOWN.COM

Doen 11 en 19 juni

Haven & Vis Vis bakken en op zoek naar de verhalen van de haven: dat is het idee van Haven & Vis. Drie zondagnamiddagen is de buitenkeuken van Kaap Belvédère (een historisch pand aan de Rechthuislaan 1 in Katendrecht) tussen 17 en 21 uur geopend en kunt u luisteren naar havenmannen, -vrouwen en -kinderen. Kosten € 15 p.p. (exclusief drank). Reserveren via [email protected]. Vermeld datum, naam en aantal personen.

Luisteren 24 juni t/m 10 juli

Doen Permanent

Ga brunchen of tapas eten op Saloonboot de Animathor en geniet ondertussen van een jazzconcert van Tripartido, een Nederlands

Wilt u weten hoe de haven er in 2030 misschien wel uitziet? Neem dan een kijkje op het Port Compass, een interactieve presen-

North Sea Around Town Port Compass 2030

tatie van de visie die het Havenbedrijf heeft op de ontwikkeling van de haven voor de komende twintig jaar. Bijvoorbeeld als het gaat om bereikbaarheid en duurzaamheid. WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ PORTCOMPASS

Doen 25 juni

Dieren en planten ontdekken in de haven In de haven leven bijzondere dieren en planten zoals vuurvlinders, nachtegalen, rugstreeppadden en groenknolorchissen. Op 25 juni, 6, 15, 20 en 29 juli kunt u die soorten bekijken tijdens een busexcursie die vertrekt vanaf informatiecentrum Futureland op de Maasvlakte. Deskundigen geven ter plekke uitleg. In Futureland kun u de tentoonstelling ‘Havennatuur groeit en bloeit’ bezoeken. Kosten excursie: €12,50,(kinderen tot 12 jaar € 5,-). WWW.FUTURELAND.NL

Doen Juli en augustus

Op zoek naar de havenhelden

Wie het 124 meter hoge World Port Center op de Wilhelminapier in Rotterdam van een afstand bekijkt, herkent in het gebouw een boeg van het schip. Hier zetelt het Havenbedrijf Rotterdam. Het gebouw is op de Dag van de Architectuur te bezichtigen. Op de 17de verdieping (fraai uitzicht op de haven en Rotterdam!) is een tentoonstelling over architectuur in de haven. Bezichtigingen beginnen om 10.30, 11.30 en 12.30 uur. Aanmelding vooraf is niet nodig. Wel legitimatie meenemen. WWW.AIRFOUNDATION.NL

Doen 22, 27, 29 en 30 juni

Info over westelijke Maasoeververbinding

In juni vinden vier informatieavonden plaats over de Nieuwe Westelijke Oeververbinding (NWO). Deskundigen geven een stand van zaken, lichten resultaten toe van eerdere meedenksessies en presenteren verkeerscijfers. De inloopavond met informatiemarkt is van 18.30 tot 21.30 uur. Data: 22 juni in Maassluis, 27 juni in Rozenburg, 29 juni ’s Gravenzande en 30 juni in Vlaardingen. Organisatie: ministerie van Infrastructuur en Milieu. Voor het volledige programma: WWW.PROJECTNWO.NL

Doen 25 juni, 30 juli, 27 augustus

Maasvlakte 2 bij avond Zie de zon in de zee zakken vanaf het nieuwste stukje Nederland. Ervaar de bijzondere sfeer van het nu nog lege nieuwe land waar straks de schepen af en aan varen. Dat kan tijdens deze speciale avondopenstellingen tot 22 uur van FutureLand. Maak een rit met de FutureLand Express en geniet van een maaltijd op het terras aan zee. Data en aanmelden: WWW.FUTURELAND.NL

Wie loodst de schepen veilig de haven bin-

MOOIE, GRAPPIGE EN ONTROERENDE HAL-HERINNERINGEN

HavenTAAL

De havenwereld kent veel bijzondere woorden. In deze rubriek lichten we er telkens eentje uit. Dit keer: halve zool.

Maar weinig Nederlanders zullen zich realiseren dat het scheldwoord ‘halve zool’ is ontstaan in de havens. Deze krachtterm heeft namelijk niks met hele of halve schoenzolen te maken, maar is een verbastering van het Engelse scheldwoord ‘arsehole’. Rond 1900 was deze term vaak te beluisteren in de Nederlandse havens tijdens het lossen van de steenkolenboten afkomstig

uit Engeland. Een historische erfenis die nog altijd doorklinkt in het begrip ‘steenkolenengels’. Maar met schelden alleen kwam de boot niet leeg uiteraard. Vandaar dat de havenwerkers af en toe nog iets anders blaften naar de Engelse zeelieden, namelijk: ‘lekko’, oftewel het loslaten van het anker of de trossen. Raden waar dit een verbastering van is. Juist, ‘let’s go’.

Weet je ook een bijzonder havenwoord? Laat het ons weten via [email protected]

o.v.v. ‘haventaal’.


Wat is uw herinnering, associatie of band met de Holland Amerika Lijn? Die vraag stelden we in de vorige Havenkrant. Het viel niet mee om een keus te maken uit alle inzendingen.

Ontroerend vonden we de bijdrage van Nel Haket van der Meer. Omdat haar man ziek werd, moest het echtpaar in 2010 een voorgenomen cruise afzeggen. Toen zij samen een wandelingetje maakten in Hoek van Holland werden zij plots opgeschrikt door luid getoeter:

T

ientallen reacties kregen we op onze prijsvraag, waarmee tien inzenders een rondleiding op de MS Rotterdam hebben gewonnen. Daartussen veel jeugdherinneringen. Zoals van Petra Teeuwkens die schrijft hoe zij telkens weer afscheid nam van de varende familieleden, zoals haar lievelingsoom Piet, deck steward op de Nieuw Amsterdam. Zwaaien vanaf de kade, een traantje wegpinken. ‘Soms waren we zo gek om in het gammele autootje te springen en naar Hoek van Holland te sjezen en daar met een grote, rode paraplu op het uiterste puntje van de pier te zwaaien.’

Conny Bruin-Ballhaus stuurde ons deze foto van haarzelf (vooraan, met paraplu) op het dek van de SS Rotterdam. Naast haar een geëmigreerd buurmeisje dat even in Nederland op bezoek is.

een cruiseschip van de HAL voer de zee op. Zwaaiende mensen op het dek. ‘Niet mee met de boot, maar toch even het gevoel…’, zo besluit Nel haar inzending.

SLINGERBAK Een mooie anekdote van Gerard de Goede over een onstuimige overtocht met de Maasdam – ‘een vreselijke slingerbak’ – in augustus 1963, waar hij als klerk van de chef hofmeester werkte. Door de storm ging het schip woest te keer en lagen bijna alle passagiers ‘bijkans groen van narigheid’ in hun bed. Groot was dan ook Gerards verbazing toen hij drie Ierse nonnen gezellig keuvelend zag meewiegen op de woeste zee. ‘Met nauwelijks onderdrukte verbazing vroeg ik hen “Well, don’t you have problems with the weather ladies?” “No”, zeiden ze, “We only have problems keeping our glasses dry.”’ De namen van de winnaars en hun bijdrage vindt u op: WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ HAVENKRANT

27-05-11 13:10

Uit & Thuis in de haven 11

HAVEN

HAVENKRANT ONLINE

meer terug, maar wie er vandaan gaat – zoals de zeelieden – hopelijk wel, schrijft Gerard Verkroost.

vrienden

TEU De heer L. Boers wees ons op een fout in de verklaring van de afkorting TEU, een standaardmaat voor containers. We zijn de toevoeging ‘Unit’ vergeten. TEU staat voor Twenty Feet Equivalent Unit. Ook viel hem op dat we in het artikel over open overslagbedrijf Rubis spreken over een opslagcapaciteit van 110.000 vierkante meter. Dit moet uiteraard kubieke meter zijn.

Niets menselijks is de redacteuren van de Havenkrant vreemd. Zo kon het gebeuren dat in de vorige Havenkrant – nummer 9 – tot onze spijt een paar fouten zijn geslopen. Oplettende lezers wezen ons hier terecht op. Waarvoor onze dank.

KETELBINKIE Gerard Verkroost uit Rotterdam mailde ons naar aanleiding van de zin ‘Toen wij uit Rotterdam vertrokken’ op de cover van de vorige Havenkrant. Dit moet zijn: ‘Toen wij van Rotterdam vertrokken’, zoals gezongen in de bekende Rotterdamse smartlap Ketelbinkie. Immers, wie uit een plaats vertrekt komt niet

RUGSTREEPPAD We moeten een storende fout rechtzetten in het artikel over havennatuur in de vorige Havenkrant. Daarin wordt gesproken over het verplaatsen van broedende meeuwen door het Havenbedrijf. Dit is onjuist. Het Havenbedrijf verplaatst

géén broedende meeuwen. Wél verplaatst de groenbeheerder van het Havenbedrijf – met toestemming van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie – rugstreeppadden als dat nodig is. Daar had deze passage over moeten gaan.

HAVENFAN Andere havenliefhebbers ontmoeten? Dat kan op Twitter of op de Hyve van het Havenbedrijf Rotterdam, waar havenfans filmpjes, foto’s en informatie met elkaar delen. HAVENROTTERDAM.HYVES.NL TWITTER.COM/ HAVENROTTERDAM

U kunt de Havenkrant ook via het internet lezen. Dat is handig als u vrienden buiten de regio wilt laten kennismaken met de Havenkrant. Gebruikt onderstaand webadres of de QR code als u een smartphone heeft. WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ HAVENKRANT

SCHRIJF OF MAIL Heeft u een fout ontdekt in de krant of kent u mensen met een bijzonder verhaal over de haven? Mail [email protected] of schrijf naar Havenbedrijf Rotterdam, redactie Havenkrant, Postbus 6622, 3002 AP, Rotterdam.

Bas bouwt bootjes Dit jaar is het een kwarteeuw geleden dat Bas van der Zwan (63) Rotterdams enige en unieke scheepvaartboekhandel opende, aan de Leuvehaven. Naast boeken verkoopt hij ook bouwplaten. Zijn top vijf vind je hieronder

BEZOEKADRES Havenbedrijf Rotterdam World Port Center (WPC) Wilhelminakade 909 3072 AP Rotterdam Havennummer 1247 POSTADRES Afdeling Corporate Communicatie Postbus 6622 3002 AP Rotterdam 010-2521010 [email protected]

Bas van der Zwan was graag net als zijn vader kapitein op een koopvaardijschip geworden. Maar hij heeft slechte ogen: min tien. Nu heet hij mensen welkom aan boord in zijn boekwinkel. Terwijl zijn vader naar Sjanghai of Istanbul voer, las Bas zijn verzameling boeken over schepen en scheepvaart. De liefde voor boeken en alles wat met scheepvaart te maken heeft, bleef. Evenals de vraag naar boeken over schepen. ‘Shiplovers’, opvarenden van de cruiseschepen in de haven en museumbezoekers weten de Rotterdamse Scheepvaartboekhandel te vinden. Spijt van zijn beroepskeuze heeft Van der Zwan nooit gehad: ‘Elke dag is een feest. Ik kan hier wel 300 jaar worden.’ De Scheepvaartboekhandel verkoopt oude en nieuwe boeken over koopvaardij, marine en binnenvaart, over de oude zeilvaart, kustvaart, visserij, over sleepboten en havens. Je vindt er ook kinderboeken en scheepjes in flessen, bouwdozen en bouwplaten. Van die laatste biedt Van der Zwan enkele honderden modellen te koop aan in zijn winkel. De modelbouw wordt herontdekt. ‘Na 50 jaar bouw ik zelf weer scheepsmodellen. Dit werkt heel therapeutisch. Met zo’n hobby hoef ik nooit naar een dokter.’ Soms knipt hij tot diep in de nacht aan zijn schepen. Minimodellen met een schaal van 1:2450. Van der Zwan: ‘Dat is voor een vijfjarige niet weggelegd. Maar voor kinderen heb ik de Kameleon, bijvoorbeeld. Met grotere lipjes, dat knipt makkelijker.’

COLOFON De Havenkrant is een uitgave van het Havenbedrijf Rotterdam. De krant wordt vier keer per jaar verspreid onder inwoners van de regio Rijnmond in een oplage van 465.000 exemplaren. Overname van artikelen en beeld uit de Havenkrant is alleen toegestaan na goedkeuring van het Havenbedrijf. De inhoud is met zorg gemaakt. Ondanks de zorgvuldigheid kunnen er onjuistheden in staan. Aan de inhoud van de krant kunnen geen rechten worden ontleend. Meningen in deze krant zijn niet noodzakelijkerwijs de mening van de directie van het Havenbedrijf.

TOP 5

MODELBOUWBOTEN

1

ms ‘Willem Ruys’ (schaal 1:250)

FOTO: MERLIJN DOOMERNIK

Vlaggenschip van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd, uit 1947. Geliefd schip onder emigranten en Indiëgangers. In 1965 werd de Willem Ruys omgedoopt tot cruiseschip Achille Lauro dat 20 jaar later werd gekaapt. Het schip kwam door een brand in 1994 aan zijn einde.

2

ss ‘Rotterdam’

(schaal 1:250) ‘Het schip van morgen … reeds vandaag’ was de slogan waarmee de RDM dit grootste passagiersschip ooit in Nederland gebouwd introduceerde in 1959: 228 meter lang en 29 meter breed, voor maximaal 1456 passagiers.

3

ms ‘Oranje’

(schaal 1:250) Werd vlak voor de oorlog ingezet als lijndienst naar Indonesië, met 26 knopen (48 km/uur) het snelste motorschip ter wereld. Omdat tijdens de eerste reis de oorlog uitbrak diende de ms Oranje als hospitaalschip voor de Australische marine.

4

ms ‘Rijndam’ en ms ‘Maasdam’

(schaal 1:300) Gebouwd bij Wilton-Fijenoord in 1951 en 1952. De schoorstenen dragen de kleuren van Rotterdam, groen en wit. Ze voeren voornamelijk op New York. De Rijndam werd later een gokschip in de Golf van Mexico.

Zelf modelbouwen? Elke donderdag- en zondagmiddag houdt oud-bootsman Henk Willems bouwplatenspreekuur in de boekhandel, Leuvehaven 1 (in de hal van het Maritiem Museum). WWW.SCHEEPVAARTBOEKHANDEL.NL


5

ss ‘Nieuw Amsterdam’

(schaal 1:400) ‘Het mooiste schip ter wereld ooit gebouwd’, volgens Bas. Voer voor de HAL en verscheepte tijdens de oorlog duizenden geallieerde soldaten. Toen het schip in 1946 terugkeerde in de haven stond de kade vol met huilende Rotterdammers.

SUGGESTIES Heeft u opmerkingen over de inhoud of heeft u suggesties voor onderwerpen? Mail [email protected] of schrijf naar Havenbedrijf Rotterdam, redactie Havenkrant, Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam. KERNREDACTIE Noesja Hoffschlag (hoofdredacteur), Gijs Warmenhoven, Bart Jacobs, Wouter Lokker en Tie Schellekens (Havenbedrijf), Jan Joost Aten, Heino van Benthum en Rody van der Pols (Maters & Hermsen Journalistiek) EINDREDACTIE Noesja Hoffschlag (Havenbedrijf Rotterdam), Jan Joost Aten, Heino van Benthum en Rody van der Pols (Maters & Hermsen) TEKSTEN Havenbedrijf Rotterdam, Maters & Hermsen FOTOGRAFIE Aeroview, Archief Havenbedrijf Rotterdam, Erik Buis, Martin Dijkstra (coverbeeld), Merlijn Doomernik, iStock, Maritiem Museum, Vincent Mentzel, Theo van Pelt, David Rozing en Ries van Wendel de Joode ILLUSTRATIES Marieke van Gils, Loek Weijts CONCEPT Heino van Benthum en Jeroen Maters (Maters & Hermsen) BASISONTWERP Jelle Hoogendam (Maters & Hermsen) en Luis Mendo (GOOD Inc.) ART DIRECTION EN VORMGEVING Annemarie Gorissen, Jan Peter Hemminga (Maters & Hermsen) LITHOGRAFIE Mark Boon DRUK Janssen/Pers Gennep VERSPREIDING TNT Post

27-05-11 13:10

DE KRANT VOOR ALLE KINDEREN UIT DE OMGEVING VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN

NR. 10 JAAR 3 – JUNI 2011

Een boot

Plastic BOOT

In de aap

‘Kijk, een boot!’ –‘Nee, dat is een schip.’ Wie heeft gelijk? Een klein, open vaartuig met peddels, zeilen of een motortje noemen we een boot. Een schip heeft een afgesloten ruim en is meestal groter. Kan niet missen! Maar er zijn uitzonderingen: een sleepboot is wél afgesloten. Net als een duikboot, want een open duikboot…

Niet van hout of metaal, maar een boot van plastic, gemaakt van plastic afval dat in de Nederlandse zee of rivieren zwerft. Zo’n boot maakt Marius Smits, vader van twee kinderen. Hij maakt zich zorgen over de grote hoeveelheid plastic afval op zee. Marius noemt zijn project ‘PlasticWhale’. Dit betekent plastic walvis. Als de boot klaar is, vaart hij ermee door Nederland. De Engelsman David de Rothschild deed net zoiets. Hij bouwde een schip van 12.000 plastic flessen. PLASTICWHALE.ORG

Het spreekwoord ‘in de aap gelogeerd’ heeft niets met het dier te maken. De aap was vroeger het kleinste zeil op een schip, dat alleen bij weinig wind werd gebruikt. Als het niet nodig was gebruikte de bemanning de aap als deken of matras. Dubbel pech dus bij weinig wind: het schip kwam nauwelijks vooruit en je had ook geen ‘beddengoed’. WWW.DEBINNENVAART.NL

OF EEN SCHIP

GELOGEERD

‘Op het internaat zijn de mensen niet strenger dan thuis’ Chyenne (15) zit op een internaat voor schipperskinderen, De Robbenoord aan de Waalhaven in Rotterdam. Haar ouders zijn namelijk continu op het water. ‘Mijn ouders kijken me niet zo op de vingers, maar ik mis ze wel.’

op een vaste plek, namelijk de scheepvaart regelen. Ik wil niet dat mijn kinderen ooit ook op een internaat moeten.’ ZIJN JE BEGELEIDERS STRENGER DAN JE OUDERS?

‘Nee, het is net zoals thuis, alleen zijn ze geen vader of moeder.’ WAT ZIJN DE VOORDELEN VAN WONEN OP EEN INTERNAAT?

‘Het is heel bijzonder. Niet iedereen ziet zoals ik zoveel van de wereld. En mijn ouders zitten mij niet zo op de vingers te kijken.’

WAAROM VAREN JE OUDERS?

FOTO: THEO VAN PELT

‘Ze vervoeren grind. Vroeger ook naar België en Duitsland, maar nu alleen nog tussen de Europoort en Den Haag. Als je altijd onderweg bent, is het lastig om naar school te gaan. Daarom zit ik nu al zeven jaar op het internaat aan de Waalhaven; daarvóór twee jaar in Nijmegen.’ LEUK?

‘Ik weet niet anders. Alle andere kinderen op het internaat – dit zijn er vijf – zijn ook mijn vrienden. Niet leuk vind ik dat ik mijn ouders haast nooit zie.’ NOOIT?

‘Alleen in de weekenden en in de vakanties.’ MAAR WAT ALS JE HET HUISWERK NIET SNAPT?

‘Dan moet ik dat aan een leerling van een hogere klas vragen, of een begeleider of een docent.’

SPREEK JE JE OUDERS DAN NÓÓIT?

‘Jawel, elke avond bellen we. Maar dat is toch anders. En als het donderdagavond is en andere kinderen met hun ouders naar de stad gaan, zit ik hier.’ JIJ WILT LATER DUS NIET OP EEN SCHIP WERKEN?

‘Nou, ik zit nu op het Scheepvaart en Transport College. Maar ik leer wel voor een baan

HEB JE WEL EENS RUZIE MET JE OUDERS DAT JE DOOR HUN WERK OP EEN INTERNAAT MOET?

‘Af en toe wel. Dat ik op een internaat zit, vind ik soms best moeilijk. Soms ben ik jaloers op andere kinderen. Dan ben ik minder vriendelijk tegen ze.’ ZIJN ER OOK KINDEREN DIE JALOERS OP JÓU ZIJN?

‘Ja, maar als ik vertel hoe het is op een internaat zeggen ze: ‘Ik ga toch maar niet op een internaat.’ HEB JE EEN FAVORIETE PLEK IN DE HAVEN?

‘De Waalhaven. Ik vind het er mooi, met dat water, maar heb er ook wat mee omdat ik daar al zo lang woon.’

V

g het a a r

DE HAVENMEESTER Wie geeft de bloemen water in de containers op zee? Het antwoord is kort: niemand. Het zit zo. Veel bloemen worden over zee vervoerd naar bijvoorbeeld Japan. Soms zijn ze wel twee tot drie weken onderweg, terwijl de bloemen in de vaas bij jou thuis al veel eerder verwelken! Je kunt bloemen ook sneller vervoeren: per vliegtuig. Maar dit is duurder en slechter voor het milieu. Bloemen worden vervoerd in containers van 11 meter lang, 2 meter breed en 2,5 meter hoog. Een koelsysteem houdt de temperatuur in de container op 2 tot 5 graden Celsius. Dit is nodig omdat bloemen net als mensen lucht nodig hebben om in te ademen. De lucht die de bloemen weer uitademen is warm en vochtig. Daardoor kan het in de container heel warm worden. De bloemen groeien dan sneller en gaan eerder rotten. Getsie! Die wil je niet in je vaas hebben. Met 2 tot 5 graden is de temperatuur zó laag, dat de bloemen weinig water nodig hebben. Het laagje waar ze aan het begin van de reis in worden gezet, is voldoende. De container kan tijdens de reis gesloten blijven.

Heb jij een vraag voor de Havenmeester? Mail [email protected] o.v.v. Havenmeester

VUURTORENS, STERREN EN SATELLIETEN wijzen de weg

T

egenwoordig weet een schip heel nauwkeurig waar het zich bevindt op zee, tot op tien centimeter nauwkeurig. Dat is te danken aan de satellieten die rond de aarde cirkelen. Dit gebeurt met GPS, global positioning system. GPS zit ook in de TomTom en in je mobieltje. De GPS ontvangt een signaal van verschillende satellieten. Hoe verder weg de satelliet, hoe langer het signaal onderweg is. Door de signalen van verschillende satellieten met elkaar te vergelijken kan je GPS precies uitrekenen waar je bent.

MOND Maar hoe deden ze dat vóór de tijd van de satellieten? Toen zagen schepen aan herken-


bare punten aan land waar ze waren: vuurtorens, kerktorens, rotspunten, eilandjes. Daarvoor moesten ze wel dicht langs de kust varen om ze te kunnen zien. Boeien gaven aan waar de schepen konden varen en waar het te ondiep was.

STERREN Waren er geen opvallende herkenningspunten te zien, dan kon de grond aan de kust informatie geven: wat voor soort klei, steen of zand lag er? Sommige schippers namen zelfs een hap modder in de mond om te ‘proeven’ waar ze waren. Ook de plek van de zon aan de hemel kon aangeven waar het schip was. Op die manier

had je de kust niet meer nodig. Je moest dan wel de exacte datum en tijd weten, wat lastig is in een tijd zonder moderne apparaten. Schippers maakten al snel fouten. ’s Nachts kon je zien waar het schip was, door te kijken waar bekende sterren(beelden) aan de hemel stonden. Staat een sterrenbeeld bijvoorbeeld recht boven de thuishaven, dan ‘zakt’ dat sterrenbeeld langzaam naar de horizon als je van de thuishaven wegvaart. Met apparaten als een kompas, sextant en octant konden schippers zien in welke richting en hoe ver het schip voer. De apparaten gaven informatie over de plek op aarde. WWW.VOCSITE.NL/GESCHIEDENIS/ NAVIGATIE.HTML

ILLUSTRATIE: MARIEKE VAN GILS

Op het land wijzen borden de weg. En anders zie je aan gebouwen of de natuur wel waar je bent. Op zee is er alleen water. Tegenwoordig gebruiken schippers satellieten voor de juiste route. Hoe ging dit vroeger?

27-05-11 13:12

DE KRANT VOOR ALLE OMWONENDEN VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN NR. 10 JAAR 3 JUNI 2011 DOEN. Fietsen op de Landtong PAGINA 6

Recommend Documents