Omslag:Omslag 25-07-11 11:11 Pagina 1
De kracht van verbinding
Van afval naar nieuw product Een betekenisvol moment Onze focus op
Postadres: Postbus CG Emmen Bezoekadres: Columbusstraat VP Emmen Telefoon particulier: - (lokaal tarief) Zakelijk: () • Fax () Website: www.areareiniging.nl • Email:
[email protected]
J A A R V E R S L A G
A R E A
R E I N I G I N G
N V Juli
area
Durf te verbinden Samenwerken betekent krachten bundelen
Inhoud Alles wat u over AREA wilt weten Samen op zoek naar duurzaamheid | directieverslag ............................................ Alles wat u over AREA wilt weten ....................................................................................... Een betekenisvol moment ................................................................................................... Handige weetjes en slimme koopjes .................................................................................. Afvalbeleidsplannen maken ambities concreet ................................................................. Column Jenne Holman ......................................................................................................... Van afval naar nieuw product ............................................................................................. Indrukwekkende berg afval inzamelen .............................................................................. Kerncijfers AREA Reiniging NV ............................................................................................ Zelf zien hoeveel afval er is, maakt kinderen bewust ....................................................... De excursie bracht veel teweeg .......................................................................................... Als grootverbruiker hebben we onze wensen in afvalbeheer ......................................... Waar het kan, wil ik lokaal inkopen ................................................................................... Column Kees Klomp ............................................................................................................. Fit ouder worden ................................................................................................................. Handige weetjes en slimme koopjes ................................................................................. Personeel in cijfers ............................................................................................................... Betrokken ondernemersraad .............................................................................................. Scherp blijven organiseren .................................................................................................. Onze focus op ............................................................................................................. Vakmanschap en gedrevenheid in toezicht ...................................................................... Positief financieel jaar voor AREA ...................................................................................... Financieel verslag ....................................................................................................... Balans per december ............................................................................................ Winst- en verliesrekening .......................................................................................... Kasstroomoverzicht over ........................................................................................... Toelichting op de balans en de winst-en-verliesrekening ................................................ Toelichting op de individuele posten van de balans en de winst-en-verliesrekening ................................................................................................ Overige gegevens ................................................................................................................ Accountantsverklaring ......................................................................................................... Colofon .................................................................................................................................
We zijn actief in de regio en hebben dagelijks contact met burgers, bedrijven en overheden. Toch is niet altijd volledig duidelijk wie we zijn en wat we precies doen. Daarom een overzicht van AREA. Pag.
Afval wordt nieuw product Een groot deel van het afval dat we dagelijks scheiden kan worden hergebruikt. Zo wordt van een leeg pak hagelslag nieuw karton gemaakt. En van een wijnfles nieuw glas. Pag.
De kracht van verbinding De mens is van nature gericht op verbinding. Samen ontwikkelen, samen werken en samen verantwoordelijkheid dragen zit in onze genen. En toch lijken we de essentie van onze menselijkheid soms te zijn vergeten. We willen genieten, beleven, consumeren, presteren en profileren, liefst met de factor X: maximaal. In de tientallen jaren die achter ons liggen, hebben we daarmee aanzienlijk meer aardse grondstoffen en energieën verbruikt dan ons lief is. Dat brengt bovendien veel extra kosten met zich mee. De roep om verandering is groot. Omslag Hoe onlogisch het misschien ook klinkt, lekker in je vel zitten en goed leven en
Fit ouder, gezondheidsmanagement We willen allemaal lekker leven maar ook zo lang mogelijk gezond blijven. Moeten we daarvoor ons hele leven omgooien? Nee, niet noodzakelijkerwijs, zo leert het BRAVO-project van AREA. Pag.
Onze focus op , vooruitzichten AREA Reiniging NV bestaat vijf jaar. De afgesproken ambities en doelstellingen van AREA worden geëvalueerd. Deze zelfreflectie biedt zicht op verbeterpunten en de prioriteitstellingen hiervan. Pag.
werken gaan hand in hand met duurzaamheid. De omslag zit in het vinden van een nieuwe, innovatieve en meer verantwoorde manier van leven. Het aangaan van die zoektocht naar duurzame en kostenbesparende oplossingen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dat doet een beroep op ons vermogen om buiten vertrouwde kaders te denken. En, als dat nodig is, iets van onszelf los te laten. Stuwende kracht van dat proces is de verbinding tussen mensen en organisaties. Ook in Noord-Nederland. Inspireren In dit jaarverslag staat de verbinding van en met AREA Reiniging NV centraal. In de eerste plaats omdat het mensen zijn die AREA maken. Onze medewerkers zetten zich dagelijks gezamenlijk in om het afval in Coevorden, Emmen en Hoogeveen te voorkomen, te verminderen, in te zamelen en te verwerken. Tegelijkertijd hopen we u als lezer - aandeelhouder, partner, klant, burger of werkend mens te inspireren om contact met elkaar te maken en aandacht te hebben voor een groener en zuiniger Drenthe.
Samen op zoek naar duurzaamheid Directiejaarverslag
AREA staat al vanaf het begin van haar bestaan in nauwe verbinding met veel verschillende organisaties. Ontstaan vanuit de reinigingsdiensten van de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen, staan we voortdurend in contact met onze gemeentelijke aandeelhouders. Zij zijn bovendien onze grootste opdrachtgevers. Samen met hen hebben wij op een daadkrachtige manier vorm gegeven aan een nieuwe, professionele organisatie in regionaal afvalbeheer. En ook de samenwerking binnen de Werkgroep MarkeRein toont de verbondenheid van alle twaalf Drentse gemeenten, als het gaat om afval. AREA draagt aan die samenwerking graag haar steentje bij.
drs. Alfride F.A.F. Groenewold Directeur AREA Reiniging NV
We kijken terug op vijf goede jaren. We zijn trots op de ontwikkelingen van onze organisatie en de bedrijfseconomische stabiliteit die we hebben gerealiseerd. Sinds onze oprichting in zijn we uitgegroeid tot een sterke overheidsgedomineerde afvalorganisatie in de regio. Een bedrijf dat met een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid zich inzet voor duurzame, innovatieve oplossingen in afvalinzameling, het duurzaam beheer van de openbare ruimte en het duurzaam laten bewerken en verwerken van huishoudelijk en zakelijk afval.
Reiniging, Zakelijk en Kennis & Regie Ons bedrijf bestaat inmiddels uit drie bedrijfsonderdelen. AREA Reiniging is verantwoordelijk voor de dagelijkse organisatie van de inzameling van huishoudelijk afval in de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Ook verzorgen we hier het beheer van de openbare ruimte, het reinigen van kolken, het bestrijden van ongedierte en - in Emmen en Hoogeveen - het bestrijden van de gladheid. AREA Zakelijk regelt deze activiteiten voor onze duizenden zakelijke klanten. En met AREA Kennis & Regie zetten we in op strategische en beleidsmatige ondersteuning en advisering van Drentse gemeenten in afvalbeheer, op contract- en facilitymanagement en op preventie en voorlichting aan verschillende groepen belangenhouders: gemeenteraden, burgers, bedrijven, verenigingen en scholen. Klantgericht, kostenbewust en betrouwbaar In ons dagelijks functioneren speelt de verbinding met elkaar en met andere organisaties een grote rol. Wij staan voor inspirerend en verbindend leiderschap. Wij luisteren, inspireren en mobiliseren. Onze leidinggevenden creëren een klimaat waarin iedereen naar vermogen wordt uitgedaagd om zijn competenties in te zetten en het beste te geven.
Niet voor niets dragen wij al vijf jaar de slogan ‘Mensen maken AREA’ uit. Dat is inherent aan onze kernwaarden. We zijn klantgericht, kostenbewust en betrouwbaar. Tegelijkertijd zijn we integer en vasthoudend.
We zoeken continu naar feedback en zijn transparant over resultaten Dialoog In de afgelopen jaren heeft het versterken van de verbinding met aandeelhouders en opdrachtgevers centraal gestaan. Zo zijn werkprocessen, samenwerkingsrelaties en prestatie-indicatoren in nauwe samenspraak vastgesteld. De procesbeheersing, in combinatie met onze professionaliteit en verbetergerichtheid, is de basis van het nu ontstane vertrouwen. We zoeken continu naar feedback, zijn open in onze verantwoording en transparant over resultaten. Alles draait om contact en afstemming. Jaarlijks nemen we bovendien deel aan de benchmark van de NVRD (de vereniging voor afval- en reinigingsmanagement) om de eigen operationele prestaties te toetsen aan die van andere overheidsgedomineerde organisaties. Onze blik hebben we naar buiten gericht. We werken intensief samen met alle Drentse gemeenten en met partners in
ons netwerk. Samen zoeken we naar de toegevoegde waarde voor een groene en zuinige omgeving. Maar het is ook tijd voor reflectie en evaluatie. We durven kritisch naar onszelf en naar onze omgeving te kijken. En zijn bereid gebaande paden te verlaten wanneer dat zou bijdragen aan een effectievere, meer kostenbesparend en schoner afvalbeheer in de regio. Ter voorbereiding op deze evaluatie hebben we in deelgenomen aan benchmarks. Zo wordt zichtbaar hoe onze resultaten zich verhouden tot die van onze collega’s. Financieel resultaat In heeft ons bedrijf een forse omzetstijging gerealiseerd: de omzet is gegroeid naar , miljoen euro versus , miljoen euro in . Die stijging is toe te schrijven aan de inzet van gladheidsbestrijding in de winter van / en de inzameling van kunststofverpakkingsafval. Ook het omzetaandeel van AREA Zakelijk is gegroeid. Als gevolg van de extra inzet van mensen en materieel hebben we hogere directe kosten gemaakt. Toch zijn de indirecte kosten beheersbaar gebleven. Zo hebben we in een forse productiviteitswinst gerealiseerd, wat heeft geleid tot minder overuren en minder inhuur van derden. Ook is het ziekteverzuim verder gedaald, naar , procent, en is ten opzichte van veertig procent minder kosten gemaakt als gevolg van bedrijfsschades. Terugkijkend op de eerste vijf jaren van AREA hebben de aandeelhouders,
commissarissen en de directie geconcludeerd dat de bij de oprichting beoogde efficiencyslag ruimschoots is gerealiseerd. In is, naar tevredenheid, effectief ingezet op een verdergaande kostenreductie. Toch is van ‘op lauweren rusten’ geen enkele sprake. De gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen hebben alle drie een afvalbeleidsplan voor de periode tot ingevoerd. Een van de uitdagingen van deze plannen is het aangaan van marktconforme afvalverwerkingscontracten en het realiseren van verdergaande schaalvergroting, met als doel nieuwe kostenverlagingen.
De samenstelling van het restafval bepaalt de hoogte van de verwerkingskosten MarkeRein In is de werkgroep MarkeRein verder verankerd in Drenthe. Alle beleidsmedewerkers afval & milieu van de twaalf Drentse gemeenten hebben onlangs aangegeven MarkeRein een goed instrument te vinden om de eigen functie binnen de gemeente nog beter uit te kunnen voeren. De samenwerking op het gebied van afvalbeheer en afvalbeleid, met elkaar en met AREA Kennis & Regie, is van toegevoegde waarde gebleken. Dat is een compliment aan alle partijen. >>>
bedrijven en één beleid te voeren, worden de kansen op succes vergroot en ontstaan mogelijk meerdere samenwerkingsopties. Binding en verbinding dragen ook hier bij aan meer duurzaamheid in de regio. MarkeRein leert dat de Drentse gemeenten alle uiteenlopende vragen hebben op het gebied van afvalbeheerbeleid. In stond binnen de werkgroep de vraag centraal hoe zij daarin meer resultaatgericht kunnen werken en verdergaand kunnen besparen op kosten en milieuvervuiling. Om die vraag nader te onderzoeken, heeft AREA Kennis & Regie in een uniforme afvalsorteeranalyse voor al deze gemeenten uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat de samenstelling van het restafval een belangrijke kostenfactor is. In elke honderd kilo huishoudelijk restafval - alles wat in de grijze container wordt gestopt - wordt maar liefst zeventig kilo herbruikbare grondstoffen aangetroffen. Hiermee bedoelen we papier en karton, glas, groente-, fruit- en tuinafval (GFT), kunststofverpakkingen, harde kunststoffen, metalen en batterijen. Wanneer burgers deze grondstoffen zouden scheiden van het restafval, kunnen we forse kostenbesparingen realiseren en de CO uitstoot aanzienlijk verminderen. In de benodigde bewustwording en gedragsverandering ligt een heel belangrijke rol voor de Drentse gemeenten. AREA pleit voor het verkennen van een gezamenlijke visie op afvalbeheer en een gezamenlijke benadering van de vermindering van het restafval in Drenthe. Door één visie uit te dragen naar alle Drentse burgers en
Afvalbeheer in Coevorden, Emmen en Hoogeveen Terug naar . AREA Kennis & Regie heeft in het afgelopen jaar bijgedragen aan de ontwikkeling en de implementatie van de meerjaren afvalbeleidsplannen in Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Daarmee hebben de drie gemeenten invulling gegeven aan de wens om te komen tot een gezamenlijke visie op afvalbeheer. Vanuit deze visie kan AREA inzetten op de uitvoering van goed doortimmerd afvalbeleid. Ook heeft AREA in de afvalbeheermonitor voor haar gemeenten uitgebracht. Hiermee kunnen zij zien hoe de be- en verwerking van afval zich verhoudt tot de CO reductie en welke verbeterslagen per afvalstroom gerealiseerd kunnen worden. Groenvisie Nieuw is ook de groenvisie van de gemeenten Coevorden en Emmen, als het gaat om het be- en verwerken van groenstromen. Aan de totstandkoming van deze visie, maar ook aan de implementatie ervan, leverde AREA Kennis & Regie een belangrijke bijdrage. Zo is in het afgelopen jaar een biorangeerplein ontwikkeld. Dit is een plein op de milieustraat in Emmen waar verschillende soorten afvalgroen uit de gemeenten Emmen en
Coevorden worden samengebracht. Deze zogenaamde groenrecepturen worden vervolgens vermarkt tegen aanvaardbare, marktconforme tarieven. Vanwege de verwachte groei van biostromen en de behoefte aan bio-energie is het biorangeerterrein gebouwd op groei. Dat betekent dat AREA ook voor omliggende, niet-aandeelhoudende gemeenten groen afval op een financieel aantrekkelijke en duurzame wijze kan verwerken. Voor hen ligt hier een aantrekkelijk synergievoordeel. Kunststofverpakkingen De organisatie en de implementatie van de inzameling van kunststofverpakkingen is in eveneens geheel door AREA verzorgd voor de drie gemeenten. De inzameling is voorspoedig verlopen. Burgers blijken zeer bereidwillig én consistent om het kunststofverpakkingsafval te scheiden van het grijze afval. Gemiddeld is in , kilo per huishouden ingezameld, oftewel , kilo per inwoner. Dit is tien procent meer dan verwacht. Om burgers te informeren over de inzameling en hen de gelegenheid te bieden gemakkelijk nieuwe inzamelzakken te bestellen, heeft AREA Kennis & Regie de website drentsplastic.nl gelanceerd. Hier kunnen burgers van negen Drentse gemeenten gebruik van maken.
Ondergrondse containers Voor bewoners van appartementencomplexen is de plaatsing van ondergrondse containers een behoorlijke verbetering ten opzichte van de oude situatie. Ondergrondse containers zorgen voor minder overlast als gevolg van stank, ongedierte en zwervend afval. In waren door AREA al ondergrondse containers geplaatst in Hoogeveen. In samenspraak met de gemeente zijn in plannen voorbereid om in nog eens ondergrondse containers te plaatsen. Ook samen met Emmen is een dergelijk plan opgezet; hier zullen in containers onder de grond worden geplaatst. Beeldbestek reinigen Hoogeveen Samen met de gemeente Hoogeveen heeft AREA het beeldbestek reinigen afgelopen jaar ingevoerd. Hierin is vastgelegd op welke momenten AREA het onkruid op verhardingen in het openbaar gebied duurzaam bestrijdt. Kennisdeling met Omrin Vanuit de kernwaarden klantgericht, kostenbewust en betrouwbaar heeft AREA in tevens ingezet op een audit voor de kosten die voor het product inzameling worden gemaakt. Wat we hiermee willen bereiken, is het optimaliseren van de tarieven van onze dienstverlening naar
een marktconform kostenniveau. In dit proces worden we geadviseerd en ondersteund door onze overheidsgedomineerde kennispartner Omrin uit Friesland. Eind maken we de balans op. We zijn uitgegroeid tot een sterke partner van onze aandeelhouders en andere Drentse gemeenten en staan in verbinding met opdrachtgevers, burgers, bedrijven en andere partijen. Dat er nog een wereld te winnen valt op het gebied van duurzaamheid en kostenbesparing, is evident. Door verdergaande verbindingen aan te gaan, kunnen we die ambities werkelijk realiseren. drs. Alfride F.A.F. Groenewold Directeur AREA Reiniging NV
Over duurzaamheid De term duurzaamheid wordt tegenwoordig heel vaak genoemd. Maar wat zegt het eigenlijk? Duurzaam betekent dat iets lang meegaat en dus lang blijft bestaan. Het scheiden van een leeg pak hagelslag van het restafval is dus duurzaam. Zo kan het karton opnieuw worden gebruikt en hoeft het niet nutteloos te worden verbrand in een verbrandingsinstallatie. Dat scheelt niet alleen kosten, maar ook CO uitstoot en energieverbruik.
Juli
“Als je wilt dat er iets gebeurt, moet je bij jezelf beginnen” De Dalai Lama
Wie Mensen maken AREA. Dat zijn er inmiddels . En waar nodig vullen we onze ploegen aan met flexibele medewerkers, zoals bij extreme of langdurige gladheid of tijdens de vakantieperiode. We zijn een sterk mensgericht bedrijf. Zo beschikken we over goed sociaal beleid en een stevig gedragen pakket arbeidsvoor-
Alles wat u over AREA wilt weten Wie we zijn en wat we doen We zijn actief in de regio en hebben dagelijks contact met burgers, bedrijven en overheden. Toch is niet altijd volledig duidelijk wie we zijn en wat we precies doen. Daarom volgt hier een overzicht van het bedrijf AREA.
waarden. Daar hechten we veel waarde aan. Vakmanschap en inzet vinden we een beloning waard! In samenspraak met de ondernemingsraad zijn tevens duidelijke huisregels opgesteld. Deze regels zijn de basis van ons integriteitsbeleid. Transparantie vormt immers het uitgangspunt van onze kernwaarden: klantgericht, kostenbewust en betrouwbaar. Dat is waar we voor staan.
Wat AREA is een overheidsgedomineerde organisatie. Dat betekent dat de aandelen van onze organisatie in handen zijn van overheden. Dit zijn de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Zij zijn tevens onze grootste opdrachtgevers. Voor hen verzorgen we de inzameling van huishoudelijk afval, het reinigen van straten en openbare ruimten, het verwijderen van onkruid op wegen, het voorkomen van gladheid, het zuigen van kolken en het bestrijden van plaagdieren. Maar we doen meer. Met ons bedrijfsonderdeel AREA Kennis & Regie adviseren we onze aandeelhouders én andere gemeenten in de regio over hun vragen over afval. Het verminderen van afval en het verminderen van de CO uitstoot zijn hierin belangrijke thema’s. Ook bieden we voorlichting aan burgers, scholieren, verenigingen en bedrijven, zoomen we in op preventie en
adviseren en ondersteunen we bij campagnes om mensen bewust te maken van de noodzaak om minder afval te produceren. Voor zakelijke klanten, dit zijn er inmiddels ongeveer ., zamelen we eveneens afval in. En AREA Zakelijk biedt ook een Milieuscan aan. Dit is een gratis test plus advies waarmee bedrijven inzicht krijgen in een goedkopere en milieuvriendelijkere omgang met afval.
Waar Met onze inzamel- en reinigingsactiviteiten zijn we actief in Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Maar als kennispartner zijn we ook actief in andere Drentse gemeenten. We zoeken nadrukkelijk de verbinding met andere partijen en willen een actieve bijdrage leveren aan het realiseren van lagere verwerkingskosten en minder CO uitstoot in de totale regio. Als lid van de werkgroep MarkeRein, waarin beleidsmedewerkers van alle twaalf Drentse gemeenten zitting hebben, denken en sturen we hierin actief mee. Uiteraard werken we ook samen met andere afvalinzamelingsbedrijven en afvalverwerkingsbedrijven. Uitgangspunt van die samenwerking is steeds een schoner, duurzamer en zuiniger Drenthe.
Wanneer AREA is in opgericht en ontstaan uit een fusie van de reinigingsdiensten van de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Sindsdien zijn we uitgegroeid tot een krachtige, stabiele organisatie die inmiddels haar blik naar buiten richt. Toch beschikken we over meer dan vijftig jaar kennis en ervaring in het inzamelen en be- en verwerken van afval. We zijn meegegroeid met maatschappelijke trends en de technologische ontwikkelingen. Een deel van onze tweeëntachtig voertuigen rijdt bijvoorbeeld op aardgas, alsook twee vuilniswagens op biodiesel. Alle chauffeurs hebben bovendien de training ‘Het nieuwe rijden’ gevolgd. Daarmee besparen we tot tien procent op de brandstofkosten. Verder is het dak van het gebouw voor klein
gevaarlijk afval in Emmen voorzien van zonnepanelen voor de levering van elektriciteit. Maar we staan ook voor nieuwe innovaties, zoals het produceren van biogas en groene energie uit het groene afval dat in onze gemeenten wordt ingezameld. Daarom hebben we in een biorangeerplein ingericht. Dit plein is ingericht op groei. Ook andere gemeenten dan Coevorden, Emmen en Hoogeveen kunnen hun groenafval hier laten brengen en be- en verwerken tot groene energie.
Hoe Restafval, groente-, fruit- en tuinafval en kunstofverpakkingsafval wordt in ons werkgebied huis aan huis ingezameld. Verder rijdt in elke gemeente de Chemokar voor de inzameling van klein chemisch afval. In Hoogeveen en Coevorden rijdt op gezette tijden tevens de Restgoedwagen, die het voor burgers mogelijk maakt om snel en gemakkelijk vele afvalsoorten uit het restafval te scheiden, zoals papier en karton, blik, textiel en harde kunststoffen. Afval kan ook door burgers en bedrijven
worden gebracht naar een van de milieustraten in ons werkgebied. Deze bevinden zich in Coevorden, Zweeloo, Emmen en Hoogeveen. Hier kunnen vrijwel alle afvalsoorten worden gebracht.
Waarom Alle afvalsoorten, dit zijn er vijftien, worden door AREA bewerkt. We scheiden de afvalstromen waar mogelijk verder en laten de verschillende fracties afvoeren naar afvalverwerkingsbedrijven. Een van de voorbeelden is de verwerking van batterijen. Een gespecialiseerd bedrijf, elders in Nederland, haalt de chemicaliën uit de batterijen en verkoopt de overgebleven metalen omhulsels aan de metaalindustrie. Zo worden ook andere afvalsoorten verwerkt tot zoveel mogelijk herbruikbare grondstoffen. Dat spaart verwerkingskosten, energie, CO uitstoot en dus het milieu.
“Wees zelf de verandering die je wilt zien” Mahatma Ghandi
Restafval in cijfers Coevorden
Emmen
Hoogeveen
..
..
..
Totaal ingezameld in kg per inwoner
,
,
Doelstelling inzameling per inwoner in
..
..
..
Coevorden
Emmen
Hoogeveen
..
..
..
,
,
,
.
.
.
Totaal ingezameld in kg
Doelstelling CO reductie in kg in Groente-, fruit- en tuinafval (GFT) in cijfers
Totaal ingezameld in kg Totaal ingezameld in kg per inwoner Totaal niet ingezameld in kg per inwoner (in restafval) Doelstelling inzameling per inwoner in Doelstelling CO reductie in kg in
Bert Bouwmeester, burgemeester Gemeente Coevorden: “De verantwoordelijkheid voor huishoudelijk afval bindt gemeenten in Drenthe.”
Een betekenisvol moment Strategische kansen voor een groene, zuinige en economisch sterke regio
Coevorden, Emmen en Hoogeveen, de gemeenten waar AREA afval inzamelt, moeten veel schoner, mooier en economisch sterker worden. Aan dat proces wil AREA een belangrijke bijdrage leveren. AREA kan dat. We bieden werkgelegenheid aan bijna mensen. Beschikken over een bewezen professionele uitvoeringsorganisatie. En hebben veel specialistische kennis in huis van het voorkomen, verminderen, beheren, verwerken en vermarkten van afval. Hoe kijken onze aandeelhouders naar de toekomst? En wat is de koers van de directeur van AREA? Een relaas.
Jan Kuper, wethouder Gemeente Emmen “Als je over AREA spreekt, dan heb je het ook over onze drie gemeenten.”
Bert Bouwmeester is burgemeester van Coevorden en vanuit die functie aandeelhouder van AREA. Dat geldt eveneens voor Ton Bargeman, wethouder in Hoogeveen. In Emmen vervult wethouder Nynke Houwing de rol van aandeelhouder, maar wethouder Jan Kuper deed dat in de vijf jaren daarvóór. Daarom kijken we samen met deze drie heren en met de directeur van AREA Reiniging, Alfride Groenewold, terug op de afgelopen vijf jaar van ons bestaan. Om vervolgens direct vooruit te kijken. Waar staan we? Waar willen we naar toe? Meer dan afvalbeheer alleen De meningen verschillen, zo blijkt. Maar alle vier bestuurders zien AREA als een organisatie die voor gemeenten, burgers en bedrijven in Coevorden, Emmen en Hoogeveen van betekenis kan zijn op veel meer terreinen dan afvalbeheer alleen. Zoals op het gebied van werkgelegenheid. Ton Bargeman: “Gemeenten staan voor de uitdaging om mensen met een arbeids-
beperking een plek te bieden op de arbeidsmarkt. Dat is een lastige opgave. In Hoogeveen, maar ook in andere regio’s, is gebleken dat de huidige reintegratietrajecten te weinig effect hebben gehad. Of te duur zijn geweest. Als gemeente willen we hiermee zelf actief aan de slag. Dan kan het handig zijn om over een eigen organisatie te beschikken die deze mensen wellicht een plek kan bieden.” Eigenaarschap Het eigenaarschap is dus een belangrijk punt. Dat zeggen ook de twee andere aandeelhouders. Zelf regie houden voelt anders en ís anders. Jan Kuper: “Als je over AREA praat, dan heb je het ook over onze drie gemeenten.” Bert Bouwmeester hecht als aandeelhouder waarde aan de grotere betrokkenheid van de gemeente bij de afvalinzameling. “In kwalitatieve zin is een aanmerkelijke slag gemaakt. De kwaliteit van onze dienstverlening is verbeterd.” Financiële resultaten zijn een
andere, belangrijke parameter. AREA heeft in de afgelopen vijf jaren een totaal aan dividend uitgekeerd van , miljoen euro. Dit is bedrijfswinst die direct is teruggevloeid naar Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Hadden gemeenten dat financiële resultaat zelfstandig, dus zonder de samenwerking in AREA, gerealiseerd? Bert Bouwmeester: “Ik durf te stellen dat onze huidige positie, met AREA, beter is dan de oude. Dat vind ik wel een belangrijk punt om te markeren. De vraag is alleen: kan het beter? Vanuit de huidige basis én onze publieke verantwoordelijkheid moeten we overwegen hoe we het afvalbeheer in de toekomst gaan sturen.” Regie blijven houden In de visie van AREA is het zaak om bij elke nieuwe stap het eigenaarschap te blijven koesteren. Afval is allang geen product meer dat we weggooien. Afval vertegenwoordigt veel waarde. Er zal steeds meer geld in de branche omgaan. Gemeenten doen er verstandig aan daar zelf de regie op te houden. Want, zo is de stelling van Alfride Groenewold, als je eigenaar blijft van het afval dat in het eigen werkgebied is ontstaan, kun je je eigen koers blijven bepalen en regie houden op de revenuen die het oplevert. Inkomsten uit afval behoren toe aan de gemeenten met hun burgers en bedrijven, zo vindt Groenewold. Bovendien betekent regie dat gemeenten uiteindelijk zelf volledig de keuze hebben of hun burgers alle afvalproducten moeten scheiden of dat dit na de inzameling gebeurt. Dit wordt bronscheiding en nascheiding genoemd. Alfride Groenewold: “Ik durf te stellen dat >>>
bronscheiding nog steeds effectiever is. We halen op dit moment bijvoorbeeld al tachtig procent van de kunststofverpakkingen uit het afval. Dat is gigantisch, met grote dank aan de medewerking van burgers. Een nascheider kan dat resultaat op dit moment nog lang niet evenaren. Met eigen regie kunnen gemeenten dus zelf sturen op duurzaam afvalbeheer én op kosten versus opbrengsten.” Ambities Voorwaarde om werkelijk tot een kosteneffect te kunnen komen, is een grotere schaal. Ton Bargeman: “AREA werkt efficiënt in haar uitvoeringsorganisatie, maar heeft een te klein productievolume. Dat is een constatering die impliceert dat we moeten groeien.” Jan Kuper zegt erover: “AREA is uitgegroeid tot een professionele organisatie. Die kracht willen we verder versterken, maar ik pleit ervoor dat we dat zorgvuldig doen.” Ton Bargeman wil, afhankelijk van de evaluatie die in plaatsvindt, samenwerkingsvormen onder de loep nemen waarbij een groter volume het uitgangspunt is. “Alle gemeenten hebben baat bij kostenverlagingen. We willen onderzoeken hoe we onze volumes
kunnen vergroten en daarmee onze kosten kunnen verlagen.” Bert Bouwmeester vindt dat AREA en haar aandeelhouders moeten vasthouden aan de eigen agenda. “We staan op een betekenisvol moment. Zonder lokaal de strategische keuzes ter discussie te stellen, verkennen alle Drentse portefeuillehouders milieu op dit moment de potentiële meerwaarde van een nieuwe samenwerkingsvorm. Kern van de vraag is: zien wij onszelf in een rol om gezamenlijk meer te sturen op afvalbeheer? Wat zijn de aanknopingspunten? In welke organisatievorm kunnen we dat het best doen? Elke gemeente zal voor zichzelf beoordelen in hoeverre die mogelijke vorm past bij de eigen wensen en eisen.” Samenwerken Bert Bouwmeester deed eerder, als burgemeester van de Zuid-Hollandse gemeente Westland, ervaring op met grootschalige privatisering van publieke taken. Daarover zegt hij: “Het risico van privatisering is dat
de nieuwe organisatie een te hoog ver van mijn bed show gehalte krijgt. Daarvoor moeten we waken. Ik ben ervan overtuigd dat de maatschappelijke verantwoordelijkheid een bindende factor van gemeenten in deze regio is. Samenwerking en partnerschap in Drenthe zijn van groot belang.” Maar samenwerking is geen sinecure. Er zijn legio voorbeelden van organisaties die moeite hebben om wérkelijk samen een project te realiseren. Neem alleen al de zorgsector, waar marktwerking speelt en ketensamenwerking moeizaam van de grond komt. Alfride Groenewold: “Het is machtig ingewikkeld. Samenwerking vereist in eerste instantie moed en durf op politiek bestuurlijk niveau. Maar de potenties zijn aanwezig. Veelzeggend vond ik bijvoorbeeld het fusieproces waaruit AREA is voortgekomen. Dat is zeer zorgvuldig verlopen: in samenspraak met de vakbonden en vertegenwoordigers van het personeel is een heel goed en stevig sociaal plan onder de oprichting van AREA gelegd. De gemeenten en hun raden traden hierin zeer coöpererend op, terwijl het sociaal plan een enorm struikelblok had kunnen worden. Dat heeft indruk op me gemaakt.”
Ton Bargeman - wethouder Gemeente Hoogeveen “Het maken van een combinatie van verschillende maatschappelijke functies wordt van belang.”
Kansen Ook Alfride Groenewold ambieert verdere groei, al ligt die niet noodzakelijkerwijs in de huidige uitvoeringsorganisatie. Groenewold denkt aan een alliantie van alle gemeenten in de regio waarbij vanuit één centraal punt wordt gestuurd op de bewerking en verwerking van afval. “De urgentie zit in de kosten. Met een grotere alliantie kunnen we werkelijk een kostenslag maken. Dat betekent niet dat AREA bij alle gemeenten het afval wil inzamelen. We willen juist op het punt van regievoering samenwerking zoeken. Een dergelijke aanpak borgt de autonomie van gemeenten en biedt enorme kansen voor het verlagen van kosten”. Jan Kuper beaamt dat de onafhankelijkheid en zelfbeschikking van gemeenten een belangrijk punt is. “Maar dat kan wellicht hand in hand gaan met verdergaande samenwerking. Ik zie een beweging ontstaan waarbij gemeenten de verbondenheid met elkaar als een goede, praktische optie zien. Een mooi voorbeeld daarvan is de gezamenlijke sturing op de opstart van het inzamelen van kunststofverpakkingsafval.” Minder grijs afval Op dit moment werkt AREA aan een verdere kostenverlaging door het verminderen van de hoeveelheid restafval. Alfride Groenewold: “Ondanks verbeterd scheidingsgedrag van de burger gooien we nog steeds grote hoeveelheden oud papier en karton, glas, kunststofverpakkingen, textiel en groente-, fruit en tuinafval weg in de grijze afvalcontainer. Dat is een gemiste kans, want de verwerking ervan is duur: het kost veel geld om restafval te verbranden. Het is bovendien niet goed voor het milieu vanwege de CO uitstoot. Het enige wat we met verbranding winnen, is nieuwe energie. Daarom moeten we het hogerop zoeken, zo is onze visie.
Alfride Groenewold - directeur AREA Reiniging NV “We ambiëren samenwerking in de regie op afvalbeheer in de gehele regio, ook met andere overheidsgedomineerde afvalorganisaties.”
We willen burgers stimuleren om álle restproducten te scheiden. Dan kunnen wij deze vermarkten en vloeien de winsten hiervan terug naar de gemeenten en hun burgers en bedrijven. Om die reden zullen we de komende jaren sterker gaan inzetten op bewustwording, voorlichting en preventie.” Maatschappelijke rol Voor een terugblik op vijf jaar AREA is het nog te vroeg. “Al hoor ik de naam AREA in Emmen geregeld genoemd worden als successtory van gemeentelijke samenwerking”, aldus Jan Kuper. De toekomst zal uitwijzen welke keuzes de drie aandeelhouders, maar ook de andere Drentse gemeenten gaan maken. Daarbij lijkt, concluderend, de maatschappelijke rol
van AREA een nieuw motief te zijn om de regie in eigen hand te houden en een onderscheidende positie in de afvalmarkt te verkiezen. Dat is inherent aan de trend van meer lokale regie. Ton Bargeman: “Het beschikbaar hebben van min of meer eigen organisaties die verschillende maatschappelijke functies kunnen combineren, kan weleens van belang gaan worden.” Bert Bouwmeester: “Mijn persoonlijke mening is dat we moeten proberen de maatschappelijke relevantie van een samenwerkingsorganisatie als AREA vast te houden en te vertalen naar de bedrijfsvoering. Als je me vraagt welk beeld bij me opkomt als ik terugkijk op de afgelopen vijf jaar, dan is dat het. AREA heeft ook maatschappelijk gezien toegevoegde waarde.”
Handige weetjes en slimme koopjes Veel mensen willen best bijdragen aan een duurzaam milieu. Maar hoe? Op welke momenten? En waarmee precies? Daarom hebben wij enkele praktische tips voor u opgespeurd. Doe er uw voordeel mee!
Waardevolle mobieltjes Het recyclen van afgedankte mobiele telefoons is zeer de moeite waard. Geschat wordt dat het alleen al in de VS draait om miljoen mobieltjes. Oude mobieltjes die worden ingezameld, kunnen worden verwerkt in een recyclingfabriek die er belangrijke grondstoffen uithaalt. Welke grondstoffen dit zijn? Een ton erts uit een goudmijn bevat gemiddeld gram goud, maar een ton mobiele telefoons kan wel gram opleveren! En daarnaast nog eens kilo koper en kilo zilver. Breng dus uw oude mobiel terug naar de winkelier of naar de bruin- en witgoed container op een van de milieustraten. In Coevorden kan dit bij het depot klein chemisch afval, in Emmen bij de Chemokarstandplaats en in Hoogeveen bij de Restgoedwagen.
Lampen op zonnecellen IKEA verkoopt een bureaulamp op zonnecellen. Ideaal om een boek mee in de tuin te lezen of mee te nemen op vakantie; u neemt de lamp gemakkelijk overal mee naar toe. Bij IKEA is ook een buitenlamp op zonnecellen te koop.
Solar Boom De prestigieuze 'Publieksprijs Beste Premium ' is door Interimage gewonnen. Op maart werd tijdens het PromZ Event bekend gemaakt dat het bezoekende publiek de 'Solar Boom' als beste premium heeft gekozen. Dit compleet groene gadget kan, zonder batterijen, allerlei elektronische apparaten met een lithumbatterij opladen. De Solar Boom bewijst dat duurzaam en hip goed samengaan. Hij heeft een speels en strak design, handige functionaliteit en is natuurlijk zeer milieuvriendelijk. De Solar Boom is te koop bij groenegadgets.nl.
Energiebesparend drogen De meest milieuvriendelijke manier om uw was te drogen is natuurlijk met een waslijn en knijpers. Maar als dat niet lukt, droogt u uw was duurzaam met deze drogerballen. De kunststof ballen rollen in uw droger tussen de kleding, zodat er ruimte ontstaat waar vervolgens de hete lucht door kan stromen. Hierdoor is de was eerder droog. De nopjes ‘masseren’ de stoffen bovendien, waardoor deze voller en zachter worden zonder enig gebruik van chemicaliën. Geschikt voor alle soorten stof. De was is tot % eerder droog, kreukt minder en er komen minder pluizen vrij. U spaart het milieu én uw energierekening. Op de koop toe krijgt u nog eens FSC houten knijpers en een bamboe waslijn van twee meter lang. U kunt de drogerballen kopen bij giftkikker.nl.
ONE for ONE Motion sensor Hij geniet al een tijdje bekendheid, maar veel minder als sensor ín een bestaande lamp. Draai in uw bestaande buitenlamp eerst deze sensor en vervolgens een spaarlamp. Zo hoeft u geen extra sensors aan de muur te schroeven en profiteert u toch van licht wanneer dat gewenst is. De Motion sensor is een lichte sensor met een detectiehoek van graden. Ook handig in de schuur. U koopt de Motion sensor bij giftkikker.nl.
De ONEforONE Waterfles is speciaal ontwikkeld als een gezond en milieuvriendelijk alternatief voor plastic. Hij is gemaakt van hoogwaardig roestvrij staal en dus sterk, licht én recyclebaar. Het unieke design combineert duurzaamheid met functionaliteit. De fles wordt geleverd met een sportdop van BPA-vrij plastic en een fraai labeltje met uitleg over ONEforONE. Nog mooier is dat u per verkochte fles een leven lang schoon drinkwater voor iemand in Afrika sponsort. Help mee en bestel er nu een! Dat kan bij oneforone.nl
Afvalbeleidsplannen maken ambities concreet Gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen voltooien afvalbeleidsplan Afvalbeleid is een thema dat op de agenda van veel gemeenten in Drenthe staat. Zo ook in Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Bij deze gemeenten stond het jaar in het teken van de voltooiing en de implementatie van het meerjaren afvalbeleidsplan. AREA Kennis & Regie was aanjager, katalysator, adviseur en regisseur van dit plan. Gezamenlijk ontwikkelden we een basisplan en zetten we de specifieke doelen per gemeente af tegen de landelijke en Europese normen.
Het resultaat van deze samenwerking is dat in de drie gemeenten nu wordt gewerkt volgens het eigen afvalbeleidsplan. Hierin is helder en concreet beschreven welke maatregelen de gemeenten de komende jaren gaan nemen om de hoeveelheid restafval terug te dringen en het nuttig hergebruik van waardevolle grondstoffen te stimuleren. Dat is nodig, want uit sorteeranalyses die we ook in hebben uitgevoerd, is gebleken dat het huishoudelijk en zakelijk restafval nog veel te veel afvalsoorten bevat die grotendeels hergebruikt hadden kunnen worden als ze gescheiden waren ingeleverd.
willekeurige container wordt aangetroffen. Jaarlijks zetten we per gemeente steekproefsgewijs enkele containers letterlijk op zijn kop. Zo kunnen we zien hoeveel groente-, fruit- en tuinafval (GFT), glas, papier en karton, kunststofverpakkingsafval, textiel en klein chemisch het restafval nog bevat. In bleef de verhouding / ongewijzigd. Dat betekent dat van elke honderd kilo afval nog steeds zeventig kilo nuttig herbruikbaar is. Daarmee bedoelen we dat we bij een betere scheiding door burgers en bedrijven grotere hoeveelheden van de verschillende afvalsoorten hadden kunnen verwerken tot waardevolle grondstoffen.
Sorteeranalyses Een sorteeranalyse is een onderzoek naar de samenstelling van het afval dat in een
Totale hoeveelheid afval per inwoner in de drie gemeenten Coevorden
Emmen
Hoogeveen
Totaal ingezameld in kg
..
..
..
Totaal ingezameld in kg per inwoner
Landelijke norm
Europese norm
Gemiddeld ontstaat nu nog kilo afval per inwoner per jaar tegenover het landelijke streven van kilo en de Europese richtlijn van kilo
Verhouding totale hoeveelheid afval ten opzichte van het LAP en Europese normen Coevorden Totaal ingezameld in kg per inwoner
Minder CO uitstoot Uit de afvalbeheerplannen spreekt de ambitie om ook de totale hoeveelheid afval - dus alles wat wordt ingezameld en gebracht naar de milieustraten - in de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen te verminderen. Gemiddeld ontstaat nu nog kilo afval per inwoner tegenover het landelijke streven van gemiddeld kilo in . Dit streefgetal is afgeleid van het LAP , het landelijke afvalbeheerplan voor de periode tot . De Europese richtlijn is zelfs nog lager: kilo. Dat is niet voor niets. In Europa en in Nederland hebben
Emmen
Hoogeveen Landelijke norm
Europese norm
overheidsbesturen met elkaar afgesproken dat de hoeveelheid CO moet worden teruggedrongen. In Drenthe gaat het dan om een vermindering van kiloton in . Ketenbeleid Hier is ook een schone taak weggelegd voor producenten. De gemeenten worden immers pas in de eindfase geconfronteerd met het productgebruik van burgers en bedrijven. Producenten moeten al in de ontwerp- en productiefase (meer) rekening gaan houden met de uiteindelijke milieubelasting van producten en verpak>>>
publiek en privaat afvalbeheer, zodat we als regio meer grip gaan krijgen op het reduceren van kosten en CO uitstoot. Parallel daaraan zullen we vanaf tevens gaan inzetten op afvalpreventie, optimale scheiding en het nuttig (her)gebruik van afvalstromen. Dit vraagt om bewustwording bij burgers en bedrijven. De afvalbeheerplannen van de drie gemeenten geven de prioriteiten, het tempo en de strategische keuzes om die ambities te verwezenlijken, heel gericht aan.
Waaruit bestaat het restafval in ?
AREA
Restafval
Steenachtig
Hout
Bruin- en witgoed
Kunststof verpakkingen
Plastic
Textiel
Glas
Papier
Drankenkartons
Rol van AREA Afvalbeheerorganisaties zoals AREA Reiniging en afvalkennispartners, zoals AREA Kennis & Regie, spelen een belangrijke rol in het voorkomen van afval en het duurzaam hergebruiken ervan. Wij hebben immers de mogelijkheid om verregaande
samenwerking in de keten met elkaar aan te gaan en daarmee te voldoen aan de norm om de hoeveelheid afval aanmerkelijk te reduceren. Daarom gaat onze aandacht de komende jaren uit naar het aangaan van nieuwe, slimme samenwerkingsverbanden met allerlei partijen in
Klein Chemisch Afval
Minder kosten Voor gemeenten speelt ook de betaalbaarheid van het afvalbeheer een grote rol. Gemeenten willen en moeten verregaande bezuinigingen doorvoeren en burgers en bedrijven willen lagere afvalstoffenheffingen. Kostenreductie is dus een belangrijke drijfveer voor gemeenten geweest om in het afvalbeleidsplan heldere, concrete doelen te stellen voor de periode tot . En hoewel nog niet direct voelbaar, doet ook de schaarste straks een duit in het zakje. Grondstoffen worden schaarser, waardoor grondstofprijzen verder zullen stijgen. Het voorkomen van afval en het verregaand recyclen daarvan moet vanzelfsprekend worden, voor iedereen.
AREA Kennis & Regie wil een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen en duurzaam hergebruik van afval in Drenthe
Groente-, fruit- en tuinafval
kingen; het LAP schrijft hierin regels voor. Het plan heeft niet voor niets de ondertitel ‘Naar een materiaalketenbeleid’. In Nederland en ook in Coevorden, Emmen en Hoogeveen komt de nadruk dus steeds meer te liggen op het gehele traject, van winning van een grondstof tot en met de verwerking ervan en het hergebruik.
Prov. Drenthe
Textiel in cijfers Coevorden
Emmen
Hoogeveen
.
.
.
Totaal ingezameld in kg per inwoner
,
,
Doelstelling inzameling per inwoner in
.
.
.
Coevorden
Emmen
Hoogeveen
.
.
.
Totaal ingezameld in kg per inwoner
,
,
,
Doelstelling inzameling per inwoner in
Doelstelling CO reductie in kg in
Totaal ingezameld in kg
Doelstelling CO reductie in kg in Klein chemisch afval
Totaal ingezameld in kg
Afval is een te complex thema om korte termijn politiek te bedrijven
Huishoudelijk afval zal straks aanzienlijk meer verdiensten gaan genereren. Wie is dan degene die de opbrengst van afval terug moet ontvangen? Wiens belang staat voorop? En wie moet daarop regie houden? Zijn dat private bedrijven? Of zijn dat de gemeenten?
“Het is nog vroeg als ik mijn groene container aan de weg zet. Het lijkt een mooie voorjaarsdag te worden. Even later hoor ik de vuilniswagen door mijn straat rijden. De mannen. Ik weet nog goed hoe we ze op een vroege ochtend in het voorjaar, zes jaar geleden, informeerden over de veranderingen die op stapel stonden. De gemeentelijke reinigingsdiensten van Coevorden, Emmen en Hoogeveen gingen fuseren, met als doel een samenwerkingsvorm te realiseren die maximaal rendement zou opleveren voor de gemeenten en hun burgers. En ook min of meer als opstart kon dienen voor een sterk regionaal afvalbeheer. Onze woorden brachten toen begrijpelijkerwijs veel teweeg. Het doet het me dan ook goed om de mensen van AREA hun werk vandaag te zien doen. Vakkundig, toegewijd en met een open blik. Het is van grote kwaliteit, vind ik, dat de drie gemeenten zelf de regie hebben over hun afvalbeheer. Misschien past een organisatievorm als AREA niet bij het grote, verleidelijke verlangen naar publiekprivate samenwerking. Met als insteek om vooralsnog lagere prijzen voor de verwerking van afval te bewerkstelligen. Maar afval is een te complex thema om louter korte ter
mijn politiek te bedrijven. Afval staat voor waarde. Met de steeds bewuster wordende burger in de scheiding van afval zal die waarde de komende jaren alleen maar verder stijgen, wat zich ook terugvertaalt in een verder dalende CO uitstoot. Dat betekent dat huishoudelijk afval straks aanzienlijk meer verdiensten gaat genereren. Wie is dan degene die deze opbrengst terug moet ontvangen? Wiens belang staat voorop? En wie moet daarop regie houden? Zijn dat private bedrijven? Of zijn dat de gemeenten? Ik vind die vragen evident voor de fase waarin gemeenten nu zijn beland. Bestuurders en gemeenteraadsleden staan voor de taak om, op mandaat van hun kiezers, de komende tijd goede afwegingen te maken in lokaal en regionaal afvalbeheer. Dat is geen sinecure. Het vergt onderzoek, analyse, interpretatie en ontwikkeling van visie en beleid. Daarbij is het wijs om als gemeenten zoveel mogelijk gezamenlijk op te trekken en te onderzoeken of een Drentse koers tot de mogelijkheden behoort. Zo omvangrijk is Drenthe immers niet. Twaalf portefeuillehouders en twaalf gemeenteraden, of ten minste de meerderheid daarvan, moeten toch tot consensus kunnen komen? Zeker wanneer duidelijk wordt dat een gezamenlijke aansturing - en wellicht niet meer dan dat - de beste en zelfs de meest renderende oplossing is voor de langere termijn. Misschien komen op dit moment buitengewoon aanlokkelijke aanbiedin-
gen voorbij. Maar een sterk politiek bestuur verkoopt zijn ziel niet. Nooit. Mijn motto is: de eerste stap om het onzichtbare, zichtbaar te maken, is het stellen van een doel. De belangen van burgers en gemeenten in afval, nu én in de toekomst, staan voorop. Gezamenlijke regie kan het sleutelinstrument zijn om ook over vijf of tien jaar aan het roer te staan van het eigen afvalbeheer. Want afval is van burgers en haar gemeenten. Zij betalen daar de kosten van, maar verdienen het ook om de opbrengsten uit afval één op één terug te ontvangen. Ik loop de straat op en haal mijn container binnen. Hij is weer netjes geleegd maar vraagt gezien de reuk eigenlijk ook om een grondige schoonmaakbeurt. Daar ga ik mij vandaag eens op storten. Tegelijkertijd gaan mijn gedachten uit naar de bestuurders en raadsleden van nu. Hen wens ik veel moed en vooral durf toe, om vast te houden aan hun eigen, publieke kracht.” Jenne Holman was in de periode tot wethouder van de gemeente Emmen en portefeuillehouder milieu. Tussen en zat hij namens de PvdA in de gemeenteraad en richtte hij zich op dezelfde portefeuille.
Van afval naar nieuw product Beter scheiden van afval levert veel voordelen op
Oud papier en karton Een groot deel van het afval dat we dagelijks scheiden kan worden hergebruikt. Zo wordt van een leeg pak hagelslag nieuw karton gemaakt. En van een wijnfles nieuw glas. Groente-, fruit- en tuinafval (GFT) wordt vergist tot compost en kunststofverpakkingsafval versmolten tot nieuwe kunststoffen. Maar hoe gaat dat precies? Wat gebeurt er met het afval vanaf het moment dat het is ingezameld? Wij volgen de ingezamelde afvalsoorten glas en oud papier en karton.
In werd in de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen per inwoner gemiddeld kilo oud papier en karton ingezameld. Hiervan kon procent worden hergebruikt. Oud papier en karton zijn namelijk de belangrijkste vezelbron voor de papier- en kartonindustrie. Dit betekent dat per inwoner ongeveer kilo oud papier en karton wordt hergebruikt. Uit die hoeveelheid blijkt de grote waarde van het dagelijks scheiden van oud papier en karton. Groener en goedkoper En toch wordt nog steeds gemiddeld kilo oud papier en karton per inwoner per jaar nutteloos verbrand, omdat deze
afvalsoorten niet door burgers worden gescheiden van het restafval. Dat is alleen al uit kostenoverweging een gemiste kans. Verbranding van het papier en karton, omdat het in de grijze container wordt gestopt, is immers veel duurder dan recycling. Dat zien burgers terug in de afvalstoffenheffing die ze aan de gemeente moeten betalen. Daarnaast leidt meer hergebruik van oud papier en karton ook tot lagere prijzen voor papier. Een tweede kans betreft het milieu: door het scheiden van oud papier en karton van het restafval is minder energie nodig voor de productie van nieuw papier en kunnen ook minder bomen worden gekapt.
Wat kan in de papierbak? Alle soorten en vormen oud papier en karton kunnen in de papierbak. Tot oud papier behoren bijvoorbeeld kranten, folders, brochures, tijdschriften (ook de glanzende exemplaren), brieven, enveloppen (ook met venster), kleur- en leesboeken, pockets en agenda’s. Maar denk ook aan kartonnen dozen van spelletjes of verpakkingskarton van etenswaren, zoals kruidenmixen, theezakjes, soepstengels en boterhambeleg. Ook cadeaupapier en het papier dat Chinese restaurants gebruiken om het voedsel warm te houden, hoort in de papierbak. De kunststof verpakkingshoesjes waarin (reclame)drukwerk zit, moeten wel thuis of op het werk worden verwijderd. De enige papieren verpakking die niet in de papierbak thuishoort, zijn pizzadozen en andere dozen met een (vet geworden) folielaag.
Stap : transport naar bewerkingsbedrijven De recycling start bij het transport vanuit de woonwijken in Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Hier wordt oud papier en karton huis aan huis ingezameld. Dit wordt gebracht naar de milieustraten van AREA, waar het in containers wordt verzameld. Volle containers worden vervolgens verkocht aan bewerkingsbedrijven. Onze vrachtwagens brengen deze containers naar die bedrijven toe. Vaak is dat in de nabije omgeving van onze milieustraten. Stap : sorteren, reinigen en persen De verwerkingsbedrijven sorteren de verschillende papier- en kartonsoorten. Dat is nodig om ook weer uiteenlopende soorten nieuw papier en karton te kunnen produceren, zoals krantenpapier, folderpapier, boekenpapier, toiletpapier, verpakkingspapier, golfkarton, vouwkarton en massiefkarton. Tevens worden alle materialen die niet van papier of karton zijn, zoveel mogelijk verwijderd. We noemen bijvoorbeeld kunststof hoesjes die om tijdschriften en folderpakketten zitten of vette pizzadozen met aan de binnenzijde een folielaag. Stap : transport naar papierfabrieken Na de eerste sortering zijn de papier- en kartonsoorten gereed voor aftransport naar de papierfabrieken. Stap : productie van nieuw papier en karton Aangekomen in de papierfabriek, wordt het papier voor de tweede keer gesorteerd. Dit gebeurt door het oud papier en karton met water te vermengen. Daaruit ontstaat pulp. Uit deze papiervezelbrij worden vervolgens de nog aanwezige fijne verontreinigingen gezeefd. Daarna wordt de brij ontinkt door het met zeepachtige stoffen te wassen. Nu kan de productie van nieuw papier beginnen. Daarvoor wordt de gereinigde pulp eventueel vermengd met verse houtvezels, waarna het in een grote papiermachine wordt gedaan. Afhankelijk van de gewenste kwaliteit worden vulstoffen en hulpstoffen toegevoegd, zoals klei en hars. Aan het begin van de papiermachine zit een spuitmond die de pulp gelijkmatig verdeelt over een snel ronddraaiend zeefdoek. De pulp bestaat dan nog voor procent uit water en uit één procent vezels. Om de pulp te ontwateren, worden enkele handelingen verricht: het water wordt weggezogen met behulp van zwaartekracht, en de dunne pulplaag wordt geperst en gedroogd. Eventueel wordt het oppervlak nog voorzien van een strijklaag of coating van latex. Stap : snijden Het papier of karton heeft nu nog niet de juiste afmeting. Daarom worden de papiersoorten gesneden. Dit gebeurt op rollensnijmachines. Hier worden de grote, brede rollen uit de papiermachines op de gewenste breedte gesneden, volgens specificaties van de klant. Papier in getallen in Coevorden
Emmen
Hoogeveen
..
..
..
,
,
,
Totaal niet ingezameld in kg per inwoner (in restafval)
Doelstelling inzameling per inwoner in
Doelstelling CO reductie in kg in
..
..
..
Totaal ingezameld in kg Totaal ingezameld in kg per inwoner
Glas In de drie AREA-gemeenten wordt gemiddeld achttien kilo glas per inwoner per jaar gescheiden van het restafval. Vijftig tot tachtig procent daarvan kan worden gerecycled tot nieuw glas. Dit betekent dat per inwoner acht tot ruim veertien kilo glas per jaar opnieuw wordt gebruikt voor de productie van nieuw glas. Glas is prima geschikt voor recycling. Het kan oneindig vaak worden hergebruikt voor de productie van nieuw glas. Groener en goedkoper Uit sorteeranalyses blijkt dat toch nog maar de helft van al het afvalglas wordt
gescheiden: in werd gemiddeld nog zestien kilo per inwoner in Coevorden, Emmen en Hoogeveen in de grijze container gestopt! Door veel meer glas te gaan scheiden, kunnen we een aanzienlijk grotere milieuwinst realiseren: er wordt minder geput uit natuurlijke, ruwe grondstoffen als zand, kalk en soda en ook de CO uitstoot vermindert. De recycling van glas leidt bovendien tot een lager energieverbruik: met elke tien procent aan gebruikte glasscherven wordt een energiebesparing van , procent gerealiseerd. Glas (beter) scheiden doet er dus toe!
Wat kan in de glasbak? Al het glas, in welke vorm, kleur of toepassing dan ook, kan worden hergebruikt. We hebben het dan over de glazen flessen, potten en potjes. Níet in de glasbak hoort hittebestendig glas, zoals glazen deksels van pannen en glazen deuren van magnetrons en ovens. Natuurlijk is het van belang dat het glaswerk zoveel mogelijk gereinigd wordt ingeleverd, ontdaan van deksels, kroonkurken en andere soorten materiaal. Maar wanneer dit niet kan of niet is gebeurd, is het altijd nog beter om dit glas(deel) in de glasbak te doen, in plaats van in de grijze container.
Stap : transport naar verwerkingsbedrijven Het glas dat in de glasbakken – in de woonwijken en op de milieustraten – is verzameld, wordt in containers naar glasverwerkingsbedrijven gebracht. AREA werkt hiervoor zo veel mogelijk samen met bedrijven in de regio.
“De schoonheid der aarde is niet te koop; zij behoort aan wie haar ontdekt, haar begrijpt en haar weet te genieten” Henry Bordeaux
Stap : composteren, sorteren, pletten en verder scheiden De glasverwerkingsbedrijven maken gebruik van een composteerterrein waar de organische resten die nog aan het glas zitten, in zes tot acht weken composteren. Denk bijvoorbeeld aan resten mayonaise, ketchup, pindakaas, chocoladepasta, olijfolie en wijn. Op deze wijze wordt het glas gereinigd zonder dat duizenden liters spoelwater nodig zijn. Vervolgens worden handmatig en per kleursoort grote verontreinigingen van het glas ontdaan zoals kunststof flessen, plastic zakken, kranten, tijdschriften en materialen van keramiek, steen en porselein. Daarna wordt het glas, wederom per keursoort, met een breker tot kleine scherven gebroken en door een automatische sorteermachine gevoerd. Nu kunnen ook alle ferro en non-ferro metalen, zoals deksels en andere onderdelen, uit de glasstroom worden verwijderd. De twee soorten metalen worden gescheiden afgevoerd naar de metaalrecyclage, waar ze verder worden verwerkt tot nieuwe grondstoffen voor de metaalindustrie. Tijdens de volgende verwerkingsfase worden de scherven opnieuw per scherfgrootte verdeeld in verschillende stromen. Een dubbele batterij scheiders haalt kleinere delen keramiek, steen en porselein uit de glasstroom en ook worden andere overgebleven afvalsoorten, zoals papier en kunststof, met behulp van luchttechnieken van de glasscherven gescheiden. Tijdens de eindcontrole, waarbij ook camera’s worden gebruikt, worden eventueel afwijkende kleuren glas nog uit de stroom gehaald. Stap : transport naar glasproductiebedrijven Als het glas de verwerkingsbedrijven verlaat, kan de glasverwerkende industrie ermee aan de slag. Deze productiebedrijven gebruiken liever gerecycled glas dan nieuwe, ruwe grondstoffen vanwege de lagere grondstofprijzen en de kleinere hoeveelheid energie die nodig is. Belangrijker nog is de winst voor het milieu. Stap : productie van nieuw glas Voor de productie van nieuw glas worden de glasscherven per kleursoort in een oven gestopt. Het glas wordt verhit tot een temperatuur van ongeveer graden. Vervolgens kan het glas worden geblazen tot elke gewenste vorm. Voor glas dat aan de bron, dus in de glasbak, zo goed mogelijk is gescheiden, zijn de minste energie- en verwerkingskosten nodig. Glas in getallen in Coevorden
Emmen
Hoogeveen
.
..
..
,
,
,
Totaal niet ingezameld in kg per inwoner (in restafval)
Doelstelling inzameling per inwoner in
Doelstelling CO reductie in kg in
.
.
.
Totaal ingezameld in kg Totaal ingezameld in kg per inwoner
Indrukwekkende berg afval inzamelen Voor één dag mee op de enkellader
Weer of geen weer, dagelijks zijn ruim honderd mannen van AREA in de weer om afval huis aan huis in te zamelen. Efficiëntie en routeoptimalisatie staan daarbij centraal. In een zo kort mogelijke tijd legen de chauffeurs zoveel mogelijk containers met afval. Jaarlijks gaat het dan om gemiddeld kilo grijs afval en kilo groen afval per inwoner. Hoeveel is dat eigenlijk? De redactie wilde er het fijne van weten en klom voor één ochtend op een inzamelauto.
Het is nog maar kwart voor zeven en al een en al bedrijvigheid op de locatie in Emmen. Ronkende motoren en neuriënde mannen lopen af en aan. We stappen het hoofdgebouw binnen waar we worden verwelkomd door een opgewekt team. Onze chauffeur vraagt direct of we koffie willen, want met een buitentemperatuur van - - we noteren februari - zal het koud zijn in de vrachtwagen. Met een kop koffie lopen we richting de DAF enkellader met vaste opbouw. De chauffeur opent de linkerdeur en wenkt ons in te stappen. We schrikken. We hoeven toch niet zelf achter het stuur te klimmen? Dan zien we dat het stuur aan de rechterkant zit. De eerste verrassing is een feit.
De werkdag van de mannen begint om zeven uur en duurt tot half vijf. Alle routes zijn zo geoptimaliseerd dat zij zo veel mogelijk afval op één
dag kunnen inzamelen. Iets na zevenen verlaten we het terrein, op weg naar de wijk Rietlanden in Emmen. In de eerste straat verlicht het zwaailicht van de vrachtwagen de huizen. Op het beeldscherm in de wagen is te zien hoe de eerste container wordt getild en leeg gekiept in de afvalbak. Op alle enkelladers, zoals deze, zijn camera’s bevestigd vanuit drie invalshoeken: aan de zijkant van de vrachtwagen, bovenop de wagen en bovenop de afvalbak. De dubbelladers – de inzamelauto’s die twee containers tegelijkertijd legen – hebben zelfs zeven camera’s, met in de vrachtwagen drie beeldschermen. Hierdoor hebben de chauffeurs goed zicht op de hefarm, de inhoud van de container en het verkeer in de straat. Dat is nodig, want er moet op veel zaken worden gelet: fietsers, voetgangers, spelende kinderen, huisdieren, auto’s, hekjes en tuinen. Bovendien is de manoeuvreerruimte door geparkeerde auto’s, bochten en perkjes vaak niet groot.
Het wordt lichter en auto’s vullen het straatbeeld. In de vrachtwagen blijft het wat koud, wat wij als kantoorfreaks natuurlijk niet echt gewend zijn. Onze chauffeur vermoedt dat hij de koelvloeistof moet bijvullen. Dit soort kleine onderhoudsklussen verzorgt hij zelf. Met een vaste wagen en dito route weet hij precies hoeveel olie, vet en brandstof zijn wagen verbruikt. Het groot onderhoud wordt uitbesteed aan de garage. AREA heeft twee plaatsen waar de chauffeurs brandstof kunnen tanken. Aan de nieuwere wagens wordt AdBlue toegevoegd. Dit is een zeer zuivere oplossing die vijfentachtig procent van de stikstofoxiden in waterdamp en onschadelijke oxiden omzet. Dat levert een schonere verbranding op en een brandstofbesparing van twee tot vijf procent. Alle chauffeurs tanken om de twee dagen, zodat ze hun route nooit hoeven onderbreken en dus efficiënt kunnen rijden.
Onze chauffeur rijdt rustig en trekt na iedere container langzaam op. Daarmee wordt bespaard op de brandstofkosten. Alle chauffeurs zijn getraind in dit nieuwe rijden. Tijdens een cursus wordt aandacht besteed aan de rijstijl, veilig rijden, besparing op brandstofkosten en bijdragen aan een beter milieu. Ook voorkomt het nieuwe rijden zoveel mogelijk heen en weer geschud, wat beter is voor de rug van de chauffeurs. Inmiddels heeft de chauffeur al flink wat containers geleegd. Met één druk op de knop schuift hij het afval via een arm naar de voorkant van de bak. Hierdoor ontstaat bij de stortplek van de vaste hefarm weer ruimte voor nieuw afval. Bij dubbelladers werkt dit anders, zo vertelt de chauffeur. De hefarm van de dubbelladers is namelijk verplaatsbaar. Daardoor kan het afval over de gehele bak worden verdeeld. Bijkomend voordeel is dat de dubbellader niet steeds een halve meter naar voren hoeft te rijden om een nieuwe container te grijpen, maar gewoon kan blijven staan. Dit scheelt niet alleen tijd, maar ook brandstof. De teller geeft aan dat de afvalbak goed vol zit. Tijd om terug te keren naar het terrein van AREA. Bij aankomst scant de chauffeur zijn milieupas en laat hij de wagen wegen. Dan rijden we het overlaadstation op, achteruit. Na een sein van een collega mogen we lossen. De chauffeur kiept de bak van de vrachtwagen graden, zodat deze helemaal wordt geleegd. En wanneer het geluidssignaal aangeeft dat de bak leeg is, brengt hij hem weer terug naar zijn oorspronkelijke positie. We stappen uit. Dan pas valt de bedieningskamer boven de afvalbak op. Hier kijken we onze ogen uit: we zien op een paneel van ongeveer twee meter breed wel honderd bedieningsknoppen. Een collega houdt vanuit deze >>>
Het restafval wordt na inzameling gemaald en samengeperst om het aantal aftransporten tot een minimum te beperken.
ruimte toezicht op al het afval dat is opgehaald. De grote afvalbak van het overlaadstation is opgedeeld in twee hoogtes. Op de hoogste verdieping ligt ons afval. Een machinaal bedienbare arm verplaatst het van links naar recht. Daardoor valt het op de lager gelegen hoogte, waar het afval wordt gemaald en samengeperst. Het aantal containertransporten naar het afvalverwerkingsbedrijf blijft zo tot een minimum beperkt. De chauffeur wenkt ons weer in te stappen. Hij rijdt terug en weegt de wagen voor de tweede keer. Het beeldscherm laat zien dat we containers hebben geleegd. Dit betekent dat we in twee uur tijd , ton afval hebben ingezameld! Wat een berg afval in twee uur tijd. Het is tijd voor koffie. We lopen richting kantine. Hier zitten zes col-
lega’s aan tafel, allen met een kop koffie en brood. Op tafel liggen verschillende kranten, maar niemand leest. Er worden grappen verteld, tips uitgewisseld over computerprogramma’s en het dieet van een collega wordt besproken. De sfeer is goed. Er is interesse in elkaars leven, elkaars thuissituatie en ieders gezondheid. We drinken onze koffie op en wensen onze collega’s weer succes. Met de radio aan en een lege bak gaan we op naar route nummer twee! We komen aan in de wijk Ganzenveld, waar veel perkjes, smalle bochten en geparkeerde auto’s zijn. De chauffeur heeft het zwaailicht weer aangezet en begint aan een nieuwe rij containers. Door het raam zien we dat er bij het legen vuil op straat is gevallen. We stappen uit en gooien het in de bak. Soms
wordt een container niet volledig geleegd. Het kan zijn dat een bewoner zijn afval te stevig heeft aangedrukt. Maar ook bevroren afval kan vast gaan zitten in de container. Zo ook vanochtend. Met de hefarm schudt onze vrachtwagen de container een paar keer krachtig heen en weer. Het bovenste gedeelte van het afval valt in de bak, maar het onderste gedeelte blijft in de container zitten. De chauffeur laat de hefarm nog een paar keer flink schudden, maar het helpt niet. Deze container wordt dus niet goed geleegd. De chauffeur vertelt dat hij daarop wel eens wordt aangesproken door een bewoner, soms boos of zelfs agressief. Hij zegt veel te hebben gehad aan ‘Omgaan met agressie’, een van de verplichte trainingen bij AREA. Hij spreekt mensen daardoor nu anders aan en probeert ook in gesprek te blijven door eerst de boosheid en de on-
vrede te erkennen. We gaan weer verder. Op het beeldscherm ziet de chauffeur even later dat bij het legen van een container een paar lege verfblikken verschijnen. Die hadden niet in de grijze container gemogen. Daarom noteert hij het nummer van de container. De wagens zijn namelijk uitgerust met een herkenningssysteem waarmee de gebruikers van een container kunnen worden getraceerd. Het noteren van alleen een nummer scheelt bovendien tijd. We kunnen weer snel verder. We zijn vier straten verderop als er opnieuw afval naast de wagen valt. Direct na het opruimen daarvan draait en rookt onze chauffeur buiten een sjekkie. Het is hem nog niet gelukt om te stoppen met roken, zo vertelt hij. Daarom heeft hij zich nu aangemeld voor de training ‘Stoppen met roken’ die bij AREA wordt gegeven. Van enkele collega’s weet hij dat ze inderdaad zijn gestopt. Hij ziet wel. Snel stapt de chauffeur weer
in en gaan we verder. Bij het legen van een volgende container horen we plotseling een enorm kabaal. Op het beeldscherm is te zien dat een stuk beton in de bak is terechtgekomen. Hadden we vandaag op een nieuwere vrachtwagen gereden, dan was een vervelende situatie ontstaan. De nieuwere vrachtwagens hebben namelijk in hun bak twee schroeven die het afval vermalen. Zo kan het bij het afvalverwerkingsbedrijf door kleine ruimtes vallen en beter nagescheiden worden. Maar beton blokkeert de schroeven, wat voor de chauffeurs betekent dat zij het uit de bak moeten spitten. Dit brengt veel tijdsverlies met zich mee en juist de factor tijd is beperkt. De hele organisatie van de inzameling staat in het teken van planning en op tijd rijden. Het is tien over twaalf als we de laatste container legen. Met een volgeladen bak rijden we naar het terrein van AREA waar de chauffeur de wagen weer laat scannen en wegen. Daarna
rijden we opnieuw achteruit het overlaadstation op om het afval te lossen. Bij het uitchecken toont het beeldscherm ons dat we containers hebben geleegd. Ook dit afval weegt , ton. In één ochtend hebben we dus ton afval opgehaald bij huishoudens. En dan te bedenken dat van deze hoeveelheid maar liefst zeventig procent hergebruikt had kan worden! In gedachten gaan we ons eigen scheidingsgedrag na: dat halfvolle potje met jam dat over de datum was, dat verpakkingsdoosje van een sausmix en die te klein geworden shirts hadden we vorige week eigenlijk niet in de grijze container moeten doen. Beter scheiden betekent minder restafval en meer nuttig hergebruik. We besluiten ons leven te beteren, en wel meteen. Op ons werk, maar zeker ook thuis. Nu weten we waar we het voor doen.
Kerncijfers AREA Reiniging NV
AREA Reiniging NV zet zich dagelijks in voor een beter milieu, een prettige leefomgeving en zo laag mogelijke kosten. Dat doet AREA voor drie gemeenten in Zuid- en Oost-Drenthe. Daarbij wil het ambitieuze bedrijf een trouwe bondgenoot voor gemeenten, burgers en andere relaties zijn. AREA wil hen van de beschikbare kennis en mogelijkheden laten profiteren. Die kennis en mogelijkheden betreffen zo’n medewerkers, ruim tachtig voertuigen, vier milieustraten en een stevige dosis kennis van zaken betreffende de omgeving, dagelijkse praktijk en toekomstige ontwikkelingen. Daarbij kiest het bedrijf voor een duurzame omgang met afval en wordt de cradle to cradle filosofie omarmd.
Producten en diensten Coevorden
Emmen
Hoogeveen
Inzameling restafval en GFT
X
X
X
Inzameling grof huishoudelijk afval (grof vuil) aan huis
X
X
X
Inzameling papier en karton
X
X
X
Inzameling glas in glascontainers
X
X
X
Inzameling KCA (aan huis)
X
X
X
Afvalbrengstation (milieustraat)
X
X
X
Afvaltransport van huishoudelijk afval
X
X
X
Beheer en onderhoud van containers
X
X
X
Afvalkenniscentrum
X
X
X
Kolkenreiniging
X
X
X
Straatvegen
X
X
X
Plaagdierbestrijding
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Gladheidbestrijding Inzameling kadavers kleine (huis)dieren
X
Inzameling clandestien afval
Calamiteitendienst
X
X
X
Meldpunt (klachten en grofvuil-lijn)
X
X
X
Communicatie
X
X
X
Coevorden
Aantal inwoners
.
.
.
.
.
Aantal aansluitingen
.
.
.
.
.
Bezoekers Milieustraat
.
.
.
.
.
Afval per inwoner (kilo)
,
,
,
,
Totaal afval per gemeente (ton)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Aantal aansluitingen
.
.
.
.
.
Bezoekers Milieustraat
.
.
.
.
,
,
,
.
.
.
.
.
Aantal inwoners
.
.
.
.
.
Aantal aansluitingen
.
.
.
.
.
Bezoekers Milieustraat
.
.
.
.
.
Afval per inwoner (kilo)
,
,
,
,
Totaal afval per gemeente (ton)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Bezoekers Milieustraat
.
.
.
.
.
Afval per inwoner (kilo)
,
,
,
,
.
.
.
.
.
Emmen
Aantal inwoners
Afval per inwoner (kilo) Totaal afval per gemeente (ton) Hoogeveen
Totaal AREA Reiniging
Aantal inwoners Aantal aansluitingen
Totaal afval per gemeente (ton)
‘Zelf zien hoeveel afval er is, maakt kinderen bewust’ Leni van der Beek | leerkracht Basisschool De Kap, Klazienaveen Een van de taken van AREA Kennis & Regie is voorlichting aan burgers, bedrijven en scholen. Regelmatig ontvangen we uiteenlopende groepen. We verzorgen dan een boeiende presentatie en geven een rondleiding over onze milieustraten. Door inzicht te geven in het bewerken, verwerken en beheren van afval proberen we bewustwording te creëren. Anders omgaan met afval is de belangrijkste voorwaarde om te komen tot minder restafval in Drenthe.
“Op onze school staat het thema afval al jaren centraal. Dat is ook de reden dat we proberen om elk schooljaar met de kinderen van de groepen drie en vier op excursie naar AREA gaan. Voor ieder kind is dat een openbaring: de grote vrachtwagens en containers, de verschillende soorten afval en de diepe bak waarin al het afval uit de vrachtwagens valt. Dan pas wordt zichtbaar hoeveel afval er is en waar dit afval uit bestaat. De excursie laat bij de kinderen vaak een diepe indruk achter.” Bewustwording “Kinderen van zes tot acht jaar zitten in de leeftijdsfase waarin ze zich steeds meer bewust worden van wat er om hen heen
In je hoofd kun je alles Fietsen naar de maan Op de wolken staan Strelen met je handen los Lopen door een donker bos Vechten als een tijger Dansen met een elf Afscheid nemen zonder tranen Alles gaat vanzelf Kindergedicht van Theo Olthuis
gebeurt, zoals het ontstaan van afval. Als leerkracht wil je daar aandacht aan besteden. Er is veel lesmateriaal beschikbaar. Hiermee laten we de kinderen nadenken over afval. Wat is het? Hoe ontstaat het? Hoeveel afval is er? En we stimuleren ze om in hun leefomgeving zelf ook goed met afval om te gaan. Zo maken we misschien wel het hele gezin bewuster van het eigen gedrag in afval.” Actueel project “We hebben gemerkt dat kinderen aandacht blijven houden voor afval, wanneer wij er in alle groepen consequent mee bezig zijn. Lopen we bijvoorbeeld naar de bibliotheek en ziet
‘De excursie bracht veel teweeg’ een van de kinderen zwerfafval liggen, dan wordt hier direct op gereageerd. Ze keuren het af en willen het opruimen. Dat de kinderen er fanatiek mee bezig zijn, is prachtig om te zien. Ik realiseer me dat scholen jaarlijks vele projecten hebben en keuzes moeten maken. Maar afval blijft een actueel thema. Het is een probleem van deze tijd, daar zijn we samen verantwoordelijk voor. Als leerkracht wil ik de kinderen daar bewust van maken.”
Suzan Bruinsma | voorzitter Vereniging KVG Bargeres-Rietlanden “Iedere maand organiseren we met onze vrouwenvereniging een activiteit. Toen we brainstormden over de nieuwe planning, kwam het onderwerp afval ter sprake. Dat is de reden dat we contact hebben gezocht met AREA. Ik hoor het sommige vrouwen nog zeggen: wat moeten we daar dan doen? Ik zei: vragen stellen, want die hebben jullie vast wel. En de vragen bleven maar komen, de hele avond.” Scheiden “Om half acht ’s avonds werden we hartelijk ontvangen. Na een diapresentatie werden we rondgeleid over de milieustraat, wat de mensen van AREA overigens geweldig deden. Tussendoor hebben we veel informatie gekregen. Een excursie is
zo indrukwekkend. Je wordt met je neus op de feiten gedrukt en ziet het belang van scheiden in. Sommige vrouwen van onze vereniging scheidden voorheen ook al afval, maar zijn nu nog nauwkeuriger bezig. Ook zijn er dames die sinds de excursie juist zijn gaan scheiden. Dat is natuurlijk prachtig.” Noodzaak “Afval is een thema van deze tijd; je hoort en leest er steeds vaker over. Door de excursie zijn alle vijfentwintig vrouwen van onze vereniging overtuigd geraakt van de noodzaak van het scheiden van afval. Eigenlijk zou iedereen eens een kijkje moeten nemen, ik kan het van harte aanbevelen.”
‘Als grootverbruiker hebben we onze wensen in afvalbeheer’ Stephan Geerdink | inkoper van Baker Hughes in Emmen
Om prettig te kunnen werken, willen mensen dat hun omgeving schoon, heel en veilig is. En voor bedrijven die klanten ontvangen, is ook de presentatie belangrijk. Dat maakt de behoefte aan zakelijke reiniging en verwijdering van bedrijfsafval groot. Zo ook bij Baker Hughes - voorheen BJ Services - in Emmen, dat al drie jaar klant is bij AREA. Hier worden verschillende afvalstromen ingezameld en kolken leeggezogen.
Stephan Geerdink is inkoper bij Baker Hughes Nederland BV, het bedrijf dat deel uitmaakt van de internationale serviceorganisatie in de olie- en gaswinning. Wereldwijd worden door Baker Hughes bestaande olie- en gasputten gestimuleerd, zodat deze meer kunnen produceren. Baker Hughes Nederland BV is vooral werkzaam in het Nederlandse deel van de Noordzee en op het vaste land in geheel Europa. Op de vestiging in Emmen werken zo’n mensen. Stephan Geerdink
regelt er de inkoop van producten voor de werkplaats en de operationele afdeling en daarnaast de afvoer van al het bedrijfsafval. Hergebruik “Ons bedrijf is bewust bezig met het scheiden van afval. Dat moet; er is een grote diversiteit aan afvalstromen. Zo is er oliehoudend afval maar daarnaast zijn er ook afvalproducten als oliefilters, hout, batterijen, toners, chemicaliën, metaal en restafval”, zo vertelt Stephan Geerdink. Al deze stromen worden door AREA ingezameld en naar een verzamelpunt gebracht waar een groot deel wordt gerecycled. Hout kan bijvoorbeeld prima opnieuw worden gebruikt. Alleen dat wat onbruikbaar is, gaat de verbrandingsoven in. Geerdink heeft een goed inzicht van de hoeveelheden afval en de kosten van de verwerking ervan. Dit is ook een voorschrift van de ISO-certificering. Eén keer per jaar ontvangt hij van AREA een helder overzicht met alle gegevens over de afvalinzameling. Hiermee controleert hij of zijn eigen gegevens kloppen. Altijd dichtbij De inkoper van Baker Hughes is klant geworden van AREA omdat een voorstel
werd gedaan dat hij niet kon weigeren. Maar de nabijheid van AREA is voor Baker Hughes zeker ook een pluspunt. “Het scheelt vrachtkosten, daar ben ik als inkoper natuurlijk op gebrand. Ook het hebben van een vast contactpersoon is erg handig. Je kunt snel zaken doen. Je pleegt bijvoorbeeld één telefoontje en kunt het afval vervolgens direct met de heftruck afleveren. En moet AREA het afval toch zelf ophalen, dan is dat ook gemakkelijk geregeld.” Onlangs raakte bij Baker Hughes een van de olieputten verstopt. “Ik heb AREA gebeld en gevraagd om hulp. Zij zijn immers de afvalverwerker en moeten een oplossing bieden voor dit soort problemen. Dat is tot nu toe steeds gelukt. Ze zijn meteen langsgekomen om de put schoon te zuigen.”
“We kunnen snel zaken doen. Je pleegt één telefoontje en kunt het afval vervolgens direct met de heftruck afleveren” Nog beter scheiden In oktober is bij Baker Hughes in Emmen een milieuscan uitgevoerd. AREA gaat bij zo’n scan het bedrijfsterrein over en bespreekt de mogelijkheden in
het verbeteren van de scheiding van afval en het verlagen van de kosten. Stephan Geerdink: “Uit onze milieuscan bleek dat we eigenlijk heel goed met ons afval omgaan. Een verbeterpunt was het beter scheiden van plastic afval. Dat gooien we nu niet meer in de containers voor restafval. Daarmee verkleinen we de hoeveelheid restafval en kunnen onze kunststoffen nuttig hergebruikt worden.” Beleid Baker Hughes werkt op een milieubewuste manier. Stephan Geerdink legt uit: “Op een booreiland wordt eerst een laag plastic aangebracht. Daaroverheen komen planken waarop de machines worden geplaatst. Olie en chemicaliën kunnen op die manier niet in zee spoelen. Ook is op alle machines een lekbak aanwezig en wordt gebruik gemaakt van vloeistofdichte vloeren in het bedrijf. Afval zien we als een noodzakelijk kwaad dat op een goede en verantwoorde manier weggewerkt moet worden. Je kunt het niet dumpen. AREA adviseert ons hierover uitstekend. Ik ben aardig tevreden.”
‘Waar het kan, wil ik lokaal inkopen’ Jans Heller | vestigingsmanager van Secur Protects@Work, Emmen “Vanuit onze vestiging in Emmen leveren we persoonlijke beschermingsmiddelen en werk- en beroepskleding aan de lokale markt. Dat doen we overigens ook vanuit onze vestigingen in Harlingen, Ridderkerk en Breda. We hanteren het one-stop-shopping model: we zijn leverancier van alle persoonlijke beschermingsmiddelen voor veilig en gezond werken en streven naar totaaloplossingen voor onze klanten. Dankzij ons specialisme kunnen we klanten deskundig adviseren en ondersteunen bij het inrichten van een veilig en gezond werkproces. Aardig om te merken is dat AREA
hetzelfde principe hanteert. We kunnen er terecht voor een gedegen advies op het gebied van duurzaam afvalbeheer. En niet onbelangrijk: al ons afval kunnen we er kwijt. We zijn al klant sinds de oprichting van AREA in , omdat we het principe hanteren: waarom zul je iets van ver halen als het dichtbij voorhanden is en even goed? Ik vind de medewerkers van AREA vriendelijk, deskundig en representatief. Ze lopen er altijd netjes bij. Bovendien zijn ze goed bereikbaar. Secur Protects@Work is goed bezig, AREA ondersteunt ons daarbij.”
Milieuscan In is door ons bedrijfsonderdeel AREA Zakelijk keer de milieuscan uitgevoerd bij bedrijven. Dit is een gratis toets met advies op maat. Hieruit wordt duidelijk hoe het betreffende bedrijf de inzameling van zijn afval beter kan stromen, waar milieuverbeteringen kunnen worden ingevoerd en hoe daarmee op afvalkosten kan worden bespaard. Op onze website areareiniging.nl kunnen klanten en niet-klanten deze milieuscan aanvragen. Er zijn geen kosten aan verbonden.
Duurzaamheid vraagt niet om strengere regels, maar om meer bewustwording “Een aantal jaren geleden is de term duurzaamheid veel meer voor mij gaan betekenen. Dit gebeurde tijdens het aanschouwen van een lezing door de Vietnamese, boeddhistische leermeester Thich Nhat Hanh. In deze lezing legt Thich Nhat Hanh op indrukwekkende wijze het door hem bedachte begrip ‘interzijn’ uit. Hij laat de zaal een prachtige rode bloem zien en vraagt de aanwezigen wat zij zien. Een jonge vrouw op de eerste rij zegt dat zij een rode bloem ziet. Logisch. Ik had hetzelfde gezegd. Thich Nhat Hanh reageert echter met de wedervraag: ‘Weet je het zeker?’ Het meisje kijkt nog eens goed en komt wederom tot de conclusie dat ze écht naar een bloem zit te kijken. En dus zegt ze dit nogmaals. ‘Ik zie een rode bloem.’ Thich Nhat Hanh begint vervolgens met een reeks gewetensvragen die er voor hebben gezorgd dat ik daarna nooit meer op eenzelfde manier naar een bloem heb gekeken. ‘Ben je het met me eens dat deze bloem nooit had kunnen bestaan zonder het zaadje waaruit deze ontkiemd is?’ De vrouw knikt instemmend. ‘Je ziet het zaadje misschien niet, maar het zit onmiskenbaar in deze bloem’, vervolgt Thich Nhat Hanh. ‘En ben je het met me eens dat deze bloem nooit had kunnen bestaan zonder de aarde waarin dat zaadje is ontkiemd, zonder de regen om die aarde te bewateren, zonder de wolken die de regen veroorzaken en de zon om het stekje te verwarmen?’ De vrouw knikt
wederom instemmend. ‘Kun je de compost zien waarmee de groei van de bloem is gestimuleerd en kun je de eerdere bloemen zien waaruit deze compost is gemaakt?’ Om zijn betoog tenslotte te beëindigen met: ‘Je ziet geen bloem. Je ziet de ware natuur der dingen. Je ziet het hele universum dat ‘inter-is’ als bloem. Je ziet ons hele ecosysteem dat heeft samengewerkt om deze bloem te laten ontstaan.’ Thich Nhat Hanh refereert met deze lezing naar misschien wel het belangrijkste boeddhistische beginsel: wederzijdse afhankelijkheid. Wederzijdse afhankelijkheid draait om het inzicht dat niets afzonderlijk kan bestaan. Niets. Nooit. Iets kan alleen maar uit andere dingen ontstaan. Alles bestaat alleen in relatie tot elkaar. Altijd. De natuurlijkheid der dingen is niet lineair maar circulair. Het heet niet voor niets een ecosystéém. In systemen bestaan geen begin en geen einde. Slechts processen. Ieder einde is een nieuw begin. De compost die de groei van de bloem bespoedigt, bestaat bij gratie van de bloemen die zijn uitgegroeid. De vergane bloemen dienen als voedsel voor de nieuwe bloemen. Enzovoort. Enzovoort. Je hoeft geen boeddhist te zijn om de verbondenheid te (h)erkennen die Thich Nath Hanh door middel van het bloemvoorbeeld inzichtelijk maakt. Ik geloof dan ook dat we die verbondenheid centraal moeten stellen in de duur-
zaamheidsdiscussie. Ik vind dat we de term verantwoordelijk moeten vervangen, en wil opperen om het voortaan niet meer te hebben over maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen, maar over maatschappelijk verbonden ondernemen. Het is immers verbondenheidsbesef dat
verantwoordelijkheidsgevoel veroorzaakt. Het is verantwoordelijkheidsgevoel dat verantwoordelijk gedrag veroorzaakt. Boeddhisten doén niet verantwoordelijk. Boeddhisten zijn verbonden. Verbondenheid zorgt voor verinnerlijking van verantwoordelijkheid. Het verantwoordelijke
gedrag komt voort uit de verbonden geest. Willen we duurzaamheid verder verbreiden, dan hebben we geen strengere regelgeving maar grotere bewustwording nodig. Het is voor iemand die zich verbonden voelt niet bijzonder maar de normaalste zaak van de wereld om
zich verantwoordelijk te gedragen jegens andere levende wezens. Het kenmerkt wat ons wat mij betreft te doen staat om duurzaamheid bij een groter, breder publiek tot leven te brengen: het de normaalste zaak van de wereld maken!”
Kees Klomp is marketingstrateeg en auteur van het boek ‘Verlichting in Business’. Hij werkt vanuit Drouwen.
Fit ouder worden Gezondheidsmanagement bij AREA
We willen allemaal lekker leven maar ook zo lang mogelijk gezond blijven. Moeten we daarvoor ons hele leven omgooien? Nee, niet noodzakelijkerwijs, zo leert het BRAVO-project van AREA. Al met een paar eenvoudige aanpassingen op ons werk en in ons dagelijks leven, houden we lichaam en geest een stuk fitter. Wie wil, kan uiteraard verder gaan. BRAVO ondersteunt.
BRAVO staat voor de vijf lijfstijl thema’s Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning. Het project werd eind bij AREA gelanceerd en is gericht op meer bewustwording van het belang van een gezonde werk- en leefstijl. Maar daar blijft het niet bij. Uit het project vloeien ook allerlei activiteiten voort. Zo worden medewerkers gestimuleerd om gezonder te werken en te leven. Achter BRAVO staat een projectgroep, bestaand uit de directie, de personeelsafdeling, enkele leden van de OR, enkele medewerkers en de bedrijfsarts. De groep wordt ondersteund door een extern adviseur, Kees der Weduwe. Hij is fysiotherapeut en bewe-
gingswetenschapper. We zochten hem op en vroegen naar zijn kijk op gezondheidsmanagement bij AREA. Wat betekent de aandacht voor gezondheid op het werk? “Fit ouder worden is niet vanzelfsprekend. Zeker wanneer je ouder wordt, gaat het belang van een gezonde werk- en leefstijl spelen. Gelukkig kun je daar zelf best veel aan doen. Daarom is het belangrijk dat werkgevers zoals AREA op een actieve manier aandacht geven aan gezond en plezierig werken. Dat motiveert medewerkers om in actie te komen.”
Sommige mensen zijn fanatieke sporters. Anderen besteden hun tijd liever aan andere, minder beweeglijke hobby’s. Hoe krijg je iedereen aan het bewegen? “Actief zijn en voldoende bewegen is dichterbij dan je denkt. Ikzelf behoor tot de groep fanatieke sporters: ik doe aan zwemmen, fietsen en hardlopen en train voor de triatlon. Het is mijn persoonlijke missie om op oudere leeftijd nog steeds een kwart triatlon te kunnen volbrengen. Maar zo intensief hoeft het natuurlijk niet. Stevig wandelen met de hond is bijvoorbeeld ook een goede, dagelijkse manier van bewegen. In mijn werk zoek ik steeds
naar activiteiten die passen bij de mens in kwestie. Medewerkers verleiden om in beweging te komen en ze daar plezier aan laten beleven, dat is waar het om gaat.” Wat is uw rol binnen de projectgroep? “De afgelopen twintig jaar heb ik allerlei grotere organisaties, waaronder Shell, Unilever, Ahold en Sara Lee begeleid bij het ontwikkelen en opzetten van gezondheidsprogramma’s. Dat is ook wat ik bij AREA doe. Ik adviseer en ondersteun bij het samenstellen van een activiteitenkalender. De creatieve ideeën die uit de groep komen, zijn omgezet naar concrete plannen. Vervolgens ondersteun ik bij de uitvoering daarvan.” Is er animo voor BRAVO? “Vorig jaar hebben we zeven activiteiten georganiseerd. Dat is een mooie start. Zo hebben we drie Fittestdagen in Emmen
en Hoogeveen gehouden, waaraan medewerkers hebben deelgenomen. Ook de constante aandacht voor gezond en plezierig werken tijdens werkzaamheden is een veelzeggend signaal. Bij andere opdrachtgevers haal ik AREA vaak aan als voorbeeld van effectief gezondheidsmanagement.” Wat staat voor op de agenda? “De Fittestdagen gaan we op verzoek van de deelnemers van herhalen. Bovendien breiden we het aantal activiteiten uit met onder meer sportclinics, de inzet van een diëtist, sponsoring van de deelnemers aan de Hoogeveense Cascaderun, een nieuwe reeks van de cursus ‘Stoppen met roken’, een workshop Ontspanning, sportieve teamuitjes én aandacht voor alcohol en gezonde snacks. Keus genoeg dus, daar kan iedereen zijn voordeel mee doen.”
Ziekteverzuim verder gedaald Het ziekteverzuimpercentage is verder gedaald naar ,. Daarmee zijn we geslaagd in de eerder geformuleerde doelstelling om onder de vijf procent te scoren. Het resultaat is mede te danken aan het ingevoerde gezondheidsmanagement alsook aan een individuele benadering. Vergelijking verzuimpercentages
Netto Percentages
De zeven BRAVO-activiteiten in : • Kick-off met de Fitmarkt Emmen en de Fitmarkt Hoogeveen. • Drie Fittestdagen in Emmen en Hoogeveen. • Preventief Medisch Onderzoek (PMO). • Fitness. • Informatiebijeenkomst & cursus ‘Stoppen met roken’. • Informatie over gezonde voeding. • Aandacht voor gezonde voeding in de bedrijfskantines.
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
,
, ,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
Cumulatief tot en met maand
Handige weetjes en slimme koopjes Veel mensen willen best bijdragen aan een duurzaam milieu. Maar hoe? Op welke momenten? En waarmee precies? Daarom hebben wij enkele praktische tips voor u opgespeurd. Doe er uw voordeel mee!
Eerlijk over eten Is rode wijn goed of slecht? Gaat u van bepaald voedsel beter zien? Heeft het zin om acht glazen water per dag te drinken? Welk voedsel is lustopwekkend en waarvan verliest u alle lust? Waarom kan uw dunne vriendin alles eten wat ze wil zonder aan te komen? Het is tijd om de waarheid te ontdekken! The Truth About Food is het grootste onderzoek in zijn soort. Voor het eerst zijn alle mythes rond voeding in het laboratorium en in de praktijk getest, om aan te tonen welke waar zijn en welke verzinsels. Ontdek zelf hoe voedsel uw vruchtbaarheid, energieniveau, conditie van uw huid en haar, gewicht en de duur van uw leven beïnvloedt. En hoe het veranderen van uw eetgewoonten uw leven kan veranderen. Verkrijgbaar bij bol.com.
Heerlijk en energiezuinig koken Wist u dat u pasta energiezuinig kunt koken? Dat doet u als volgt: kook het water, zet de warmtebron vervolgens uit en houd het deksel op de pan. Net zolang totdat de pasta gaar is. Zo bespaart u al snel zeven minuten energie! Deze energiezuinige kookwijze werkt overigens ook bij het garen van rijst en zelfs bij het koken van eieren! Al moet u de eieren vanwege de voedselveiligheid nog wel minstens twee minuten laten doorkoken. Wanneer alle , miljoen huishoudens in Nederland zó hun pasta, rijst of eieren koken, bespaart dat elke keer zeven minuten gas of elektriciteit. Dat is goed voor uw portemonnee én het milieu! Het lijkt een kleine stap, maar bedenk dat vele kleine stapjes samen één grote maken!
Dopper Er worden per dag, alleen al in Nederland, minimaal . plastic (water)flesjes weggegooid. Ze belanden bij de vuilnis, maar ook op straat of in de zee. Er drijft een eiland aan plastic afval in de oceanen ter grootte van Frankrijk en Spanje. Daar komt nog bij dat er voor één flesje water nog eens één liter water en een kwart liter olie nodig is! Daarom heeft een slimme producent de Dopper ontwikkeld: een ideaal flesje om mee te nemen. De Dopper heeft een origineel Nederlands design, van de hand van Rinke van Remortel én het wordt geproduceerd in Emmen! Ook steunt u met de aankoop van een Dopper het fonds Simavi, die projecten ontwikkelt voor schoon drinkwater in ontwikkelingslanden. Zie dopper.nl.
Slimme waterkoker De Tefal Quick & Hot is een aanwinst voor iedere keuken. De heetwatertap realiseert procent besparing in energieverbruik ten opzichte van gewone waterkokers. In drie seconden hebt u water met een temperatuur van graden Celsius, dankzij het gepatenteerde OPTI-QUICK verwarmingselement. De Quick & Hot is uitermate geschikt voor thee of instant drinks zoals soep, noedels, chocolademelk en vele andere soorten heetwaterbereidingen. Meer info en verkrijgbaar bij uw eigen witgoedzaak.
Multifunctionele mand van gebruikte autobanden Deze mand gemaakt van afgedankte autobanden is cm hoog en te gebruiken voor allerlei doeleinden: voor uw openhaardhout, tijdschriften, speelgoed, maar ook als bloempot en vuilnisbak. De manden worden in Moradabad in Noord-India handmatig vervaardigd. Het kleine fabriekje waar ze gemaakt worden, is gespecialiseerd in het vervaardigen van nieuwe artikelen uit gerecyclede materialen. Verkrijgbaar bij beterleven.net. .
Personeel in cijfers Mensen maken AREA
Personeelsbezetting (in aantallen)
,
,
Waarvan mannen
,
Waarvan vrouwen
,
,
,
,
– jaar
– jaar
– jaar
jaar of ouder
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
, keer
, keer
, keer
, dagen
, dagen
, dagen
.
.
.
Besteding per medewerker
Percentage van de loonsom
,
,
,
Gemiddeld aantal werknemers (exclusief inhuur personeel)
Gemiddeld aantal fte’s ( uur per week) Leeftijdsopbouw (in procenten)
jaar of jonger
Gemiddelde leeftijd Ziekteverzuim (in procenten)
Totaal verzuim Zeer kort verzuim Kort verzuim
t/m dagen
t/m dagen
Middellang verzuim Lang verzuim
t/m dagen
dagen of meer
Meldingsfrequentie per medewerker per jaar Gemiddelde ziekteverzuimduur Studiekosten (in euro’s)
Totaal studiekosten
punt. We hebben hier goed en constructief overleg over en krijgen voldoende mogelijkheden om ons standpunt naar voren te brengen. De sfeer tijdens het overleg met de directie is open en eerlijk, dat is belangrijk. We hebben vorig jaar kennis gemaakt met ondernemingsraden van andere organisaties. Die rondgang heeft mijn beeld bevestigd dat de inspraak en het medezeggenschap bij AREA heel behoorlijk is geregeld. We zien ook duidelijk een gezamenlijk belang. Dat is de continuïteit van dit bedrijf.”
Betrokken ondernemingsraad Inspraak en medezeggenschap
De Ondernemingsraad (OR) van AREA is een actief en kritisch klankbord voor de directie, het management en de Raad van Commissarissen. Jaarlijks treffen de leden van de OR en de directie elkaar en worden uiteenlopende onderwerpen besproken. In het verslagjaar gebeurde dit zeven keer, waarvan één keer in aanwezigheid van een lid van de Raad van Commissarissen. Secretaris van de OR, Joop Bos, vertelt.
Hoe is het om secretaris van de OR te zijn? “Ik werk al sinds de oprichting in bij AREA. Sindsdien ben ik ook lid van de OR. Dat is een boeiende taak naast mijn dagelijks werk. Ik ben opgeklommen tot teamleider milieustraten en reiniging op de locatie in Emmen. Eerder werkte ik als chauffeur, nu regel ik alle operationele zaken. Dat ik de kans heb gekregen om een studie te volgen en mij verder te ontwikkelen, ook door mijn OR-taken, waardeer ik.” Wat is de belangrijkste ambitie van de OR? “De OR wil graag samen met de directie praten over de koers van AREA. We kijken vanuit de situatie van de werknemers, maar hebben ook oog voor de organisatie. De continuïteit van het bedrijf en daarmee de werkgelegenheid van het personeel, is voor ons het belangrijkste
Hoe houdt de OR haar kennis actueel? “Om bij te blijven, lezen we vakbladen. Verder gaat de voltallige raad jaarlijks naar een bijeenkomst om samen met andere ondernemingsraden te praten over een specifiek thema. Ook hebben de financiële commissie en de arbocommissie van de OR in een gerichte opleiding gevolgd.” Wat verwacht de OR van het komende jaar? “AREA is een sterk bedrijf en een goede werkgever. Alle zaken zijn goed geregeld. De werkgelegenheid zullen we dus blijven bewaken. Nadere voorstellen over samenwerking met andere overheidsgedomineerde organisaties wachten we met belangstelling af. Het principe van het gezamenlijk sturen van afval in Drenthe ondersteunen we; AREA heeft veel goede producten en ons bedrijf verdient meer klanten.”
Onderwerpen die in het verslagjaar zijn besproken • Wijziging van het organogram. • Personeelsregeling over het gebruik van voertuigen en het brengen van afval. • Invoering blackboxen in bestelauto’s. • Invoering wervings- en sectieprocedure. • Invoering preventief medisch onderzoek. • Vaststelling target resultaatafhankelijke uitkering. • Instellen medewerkerstevredenheidsonderzoek.
Scherp blijven organiseren Kwaliteit, Arbo en Milieu Als overheidsgedomineerde organisatie in afvalbeheer willen we ook excelleren in kwaliteit, arbo en milieu. Ons kwaliteitssysteem houdt ons daarbij scherp. Zo ook tijdens de verlenging van de milieuvergunning voor onze locatie in Emmen. Hierop lag vorig jaar de nadruk van onze afdeling Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM). Een verslag.
Het aanvragen van de nieuwe vergunning is een flinke klus. We verzamelden gegevens en rapportages over alle mogelijke milieurisico’s, alsook een enorme stroom aan procesinformatie. Zoals over transport, auto’s, wijze van opslag en overslag, hoeveelheden, aftransport, procedures en werkinstructies. Voor het aanleveren van al die gegevens maakten we gebruik van Omgevingsloket Online, het nieuwe, gezamenlijke internetloket van verschillende overheidsinstanties. Dat was even wennen. Maar wat een besparing aan papier! Waarde van de aanvraag De verantwoording had zeker een nuttige kant. Zo werd uit de informatie over transportmiddelen en het energie- en waterverbruik duidelijk hoe duurzaam we op dit moment zijn. Ook de informatie over onze belangrijkste bedrijfsprocessen - het accepteren, inzamelen en overslaan van afval en de administratieve organisatie daarvan - hebben we weer onder de loep genomen. Centraal stond steeds de vraag: klopt de praktijk wel met wat we hebben beschreven? Door hier samen met alle betrokken medewerkers naar te kijken, steeds in een verschillende samenstelling,
kwamen we tot nieuwe inzichten. Zo constateerden we dat we het begrip duurzaamheid nog veel verder kunnen verankeren in onze bedrijfsvoering. Dat is wat we in gaan oppakken. Over onze duurzame toepassingen en de effecten daarvan gaan we tevens meer communiceren. We willen onze aandeelhouders, hun burgers en onze zakelijke klanten vertellen hoe we dat doen, om hen te inspireren ook duurzamer te werken. Toekomstplannen Ook ontstond duidelijkheid over de haalbaarheid van enkele toekomstplannen. Zo willen we op het voormalige composteerterrein in Emmen groenstromen gaan overslaan en vermarkten. Maar op basis van de gegevens uit de vergunningaanvraag hebben we besloten voorlopig geen B- en C-hout te gaan shredderen. Dit is het machinaal versnipperen van hout. Reden is dat dit vanwege de hoge milieueisen niet rendabel is. We shredderen uiteraard wel boom- en struiktakken en ander grof tuinafval. Blik op veiligheid en gezondheid Inmiddels is de aanvraag verzonden en worden de nieuwste inzichten uit de milieuwetgeving op ons terrein in Emmen toegepast. Dat schept ruimte voor een vervolg. In zullen we de arbeidsomstandigheden qua veiligheid en gezondheid doorlichten. Hebben we bijvoorbeeld alle maatregelen genomen om veilig en gezond te werken? Waar kan het beter? En hebben we nieuwe bedrijfsactiviteiten waarvan veiligheidsrisico’s en gezondheidsrisico’s (beter) in kaart gebracht moeten worden? Ons kwaliteitssysteem houdt ons scherp, elk jaar opnieuw.
Onze focus op Vooruitzichten AREA Reiniging NV bestaat vijf jaar. Dat betekent dat, zoals bij de start is afgesproken, de ambities en de doelstellingen van AREA worden geëvalueerd. Deze zelfreflectie zal zicht bieden op de belangrijkste verbeterpunten van AREA en de prioriteitstellingen hiervan. Daarmee ontstaat een goede basis voor een inhoudelijke discussie over de strategische, tactische en operationele aandachtsgebieden van AREA en haar drie gemeenten. AREA hecht hier waarde aan. Transparantie is immers de basis van vertrouwen en samenwerking.
Dialoog en verbinding Reflecteren betekent dat AREA en haar aandeelhouders en opdrachtgevers terugkijken op de resultaten die zijn behaald, in relatie tot de eerder geformuleerde doelen. Waar gaat het goed? Waar liggen verbeterpunten? Welke ontwikkelingen zijn zorgwekkend en vragen om nadere sturing? Doel is om hier lering uit te trekken en waar nodig de strategische en operationele koers van AREA bij te stellen. Dit vraagt om een open cultuur waarin de dialoog tussen politici, aandeelhouders en bestuur gevoerd wordt in het besef dat de evaluatie kan bijdragen aan een groener en zuiniger afvalbeleid in Drenthe. Die open cultuur vloeit voort uit de ontstane verbinding. Onderzoek regiobrede visie In zullen we bovendien deelnemen aan een consultatieronde in geheel Drenthe om te onderzoeken of, en zo ja, hoe, er behoefte is aan een gezamenlijke provinciale visie op afvalbeheer in de toekomst. Daarbij kiezen we nadrukkelijk voor de profilering van AREA als een overheidsgedomineerde organisatie: we zijn van en voor gemeenten. Maar verbinding betekent ook grensoverschrijdend durven en willen denken. In zullen we buiten onze regiogrenzen om verdergaande samenwerking in de afvalketen onderzoeken, uitwerken en waar mogelijk uitbouwen. Samenwerken betekent immers krachten bundelen, maar ook durven loslaten. We zijn bereid specifieke taken over te laten aan partners die hiertoe beter zijn uitgerust, wanneer we daarmee kunnen voldoen aan de wens van onze opdracht-
gevers om meer kosten te besparen en meer duurzaamheid te realiseren. Vooral op het gebied van kennis en contractmanagement zullen we de mogelijkheden verkennen en deze delen met onze aandeelhouders.
Durf te verbinden Samenwerken betekent krachten bundelen Optimalisatie inzameling wordt ook het jaar dat wij ons grootste product, de inzameling, logistiek/ technisch gaan optimaliseren. Het streven is om een marktconforme kostenstructuur te realiseren. Daarmee willen we onze waarde voor de Drentse gemeenten verder gaan uitbouwen. Als onderdeel van deze optimalisatie zullen we fors gaan investeren in de aanleg van ondergrondse containers. In Emmen zullen containers ondergronds worden geplaatst en in Hoogeveen komen er nieuwe bij, waarmee het totaal aldaar op uitkomt. In het nieuwe jaar zullen we ook de uitvoering van het meerjaren afvalbeleidsplan voor onze rekening nemen. Nieuw businessmodel met aandacht voor grotere maatschappelijke rol Tot slot zal komend jaar eveneens een nieuw strategisch meerjaren beleidsplan worden vastgesteld. Hierin beschrijven we onze ambities in een up to date businessmodel. Daarbij zullen we ook verkennen in hoeverre we gemeenten kunnen ondersteunen bij het vinden van oplossingen voor de invulling van de nieuwe Wet werken naar vermogen.
Als overheidsgedomineerde organisatie met een grote maatschappelijke betekenis en een sterke inbedding in de regio kunnen we wellicht een leer- en ontwikkelrol vervullen voor de groep mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Hierin kan AREA mogelijk van grote meerwaarde zijn. Wat de uitkomst van al deze verkenningen ook moge zijn, onze kernwaarden klantgericht, kostenbewust en betrouwbaar zullen hierin opnieuw een plek krijgen. Tegelijkertijd hebben we aandacht voor elementen als schaalgrootte, synergieeffect, transparantie en regionale herkenbaarheid. Ook die waarden zullen onmiskenbaar de succesbepalende factoren van de toekomst zijn. Emmen, juli drs. Alfride F.A.F. Groenewold Directeur AREA Reiniging NV
Onze pijlers voor in het kort: • Zelfreflectie en politieke evaluatie, als basis van een mogelijk nieuwe koers in duurzaamheid in ons werkgebied. • Verkenning gezamenlijke provinciale visie op duurzaamheid en afvalbeleid. • Verkenning grensoverschrijdende samenwerking met afvalpartijen. • Optimalisatie product inzameling voor realisatie kostenverlaging. • Ontwikkeling meerjaren beleidsplan met mogelijk nieuw businessmodel. • Onderzoek naar vervulling nieuwe rol als leer- en ontwikkelbedrijf voor mensen met een Wsw- of Wwb-indicatie.
Vakmanschap en gedrevenheid in toezicht Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen bestaat uit drie personen die toezicht houden op het bestuur van de organisatie en fungeren als klankbord van de directie. Zij vertellen over hun verbinding en hun visie op de toekomst.
ir. Hems Ledeboer | president-commissaris Benoemd in | zittingstermijn tot “Het maatschappelijk belang van een organisatie als AREA is voor mij een belangrijke drijfveer geweest om toe te treden tot de Raad van Commissarissen. Zonder goed afvalbeheer in de regio immers, zouden burgers een groot probleem hebben. De samensmelting van de drie gemeentelijke reinigingsdiensten is een prachtig resultaat. Medewerkers hebben zich daarvoor met verve ingezet en kunnen trots zijn. Maar we staan voor nieuwe uitdagingen. Het verzamelen, afvoeren en recyclen van huishoudelijk en zakelijk afval gaat een steeds grotere rol spelen in onze samenleving. Afval vertegenwoordigt waarde en hergebruik staat voor duurzaamheid. Voor mij persoonlijk is het zeer boeiend om vanuit mijn functie bij deze ontwikkelingen betrokken te zijn.”
ir. Tom van Wijk | commissaris Benoemd in | zittingstermijn tot “Afval is een thema dat voortdurend mijn aandacht heeft. Vanuit mijn beroep als directeur van een coöperatief bedrijf dat grondstoffen produceert voor de champignonteelt, werk ik dagelijks met afval en restproducten, zoals paardenmest, stro, gips en slachtkuikenmest. Het toevoegen van waarde aan restproducten uit huishoudelijk en zakelijk afval, zoals AREA onder meer doet, is mij dus zeker niet onbekend. De afvalbranche is sterk aan het veranderen en krijgt een andere betekenis voor gemeenten en provincies. AREA kan daar een sleutelrol in vervullen, in de gehele regio. De combinatie tussen mijn directeurschap bij een ander bedrijf en mijn commissariaat bij AREA ervaar ik als waardevol. Als directeur weet ik hoe relevant het toezicht en de klankbordfunctie zijn voor de eigen ontwikkeling. Als commissaris kan ik mijn expertise bij AREA inbrengen.”
drs. Reinder Witting | commissaris Benoemd in | zittingstermijn tot “Afval doelmatig en vakkundig inzamelen in de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen staat bij AREA voorop. Tegelijkertijd is in de wereld van afval een ongekende dynamiek ontstaan. Dat vraagt om scherpte en alertheid. Juist die aspecten wil ik, bezield door de maatschappelijke rol van AREA, inbrengen. De Raad van Commissarissen is bij de uitvoering van haar toezicht gericht op het belang van het bedrijf als geheel. Als commissaris vind ik het dan ook belangrijk dat bij strategische beslissingen over AREA de belangen van alle betrokkenen goed worden afgewogen. Dan bedoel ik de aandeelhoudende gemeenten en hun burgers, maar ook de medewerkers van AREA, vertegenwoordigd door de ondernemingsraad. Het bedrijf heeft in de afgelopen jaren al veel bereikt. Dat biedt veel perspectief. Vanuit mijn toezichthoudende rol lever ik met bijzonder veel interesse mijn bijdrage aan de beoogde verdere ontplooiing van AREA.”
“Ik zou de mensen de ogen van hun kindertijd terug willen geven. Het geluksgevoel wanneer je iets vindt als je langs het strand loopt, in het bos of zomaar op straat. Dat wordt een schat, iets waardevols dat een bijzondere betekenis voor je heeft. Het beschermt je, brengt je geluk of troost. Rijkdom is niet het grote geluk. Geluk om iets kleins is grote rijkdom.” Akelei Hertzberger (interieurarchitect en ontwerpster van onder andere het mozaïektapijt bij het Bijlmermonument).
Positief financieel jaar voor AREA Algemene toelichting Het jaar sluiten we af met een positief resultaat van , miljoen euro. Deze bedrijfswinst is toe te schrijven aan een stijging van de omzet naar , miljoen euro en een verlaging van de kosten. Het dividendbeleid hebben we onverkort kunnen uitvoeren. Eén miljoen euro dividend is inmiddels uitgekeerd aan onze aandeelhouders, de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Daarnaast hebben we een extra bedrag toegevoegd aan de algemene reserve van AREA. We zijn bijzonder trots op deze verdere versterking van onze financiële positie.
De omzetstijging zit deels in de bestrijding van de gladheid, deels in de toename van bedrijfsafval en deels in de implementatie van een nieuw product: de inzameling en de overslag van kunststofverpakkingsafval. Hierbij is een dankwoord aan de burgers in Coevorden, Emmen en Hoogeveen op zijn plaats. Mede dankzij hun consistente bereidheid om het kunststofverpakkingsafval te scheiden van het restafval, is maar liefst kiloton nuttig hergebruikt. Dit komt neer op kilo per inwoner. Door de scheiding werden minder kosten gemaakt voor de verwerking van restafval en kon het kunststofverpakkingsafval tegen een aantrekkelijk tarief worden vermarkt. Kostenreductie Het afgelopen jaar heeft eveneens in het teken gestaan van een intensieve focus op het verder verlagen van de verwerkingskosten. Door het bundelen van de aflo-
pende verwerkingscontracten van de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen zijn nieuwe overeenkomsten tegen beduidend lagere tarieven afgesloten. Ook zijn de kosten van schades en ziekteverzuim verder gereduceerd. Kostenstijging De overige bedrijfskosten zijn hoger uitgekomen. Deze stijging van veertien procent is hoofdzakelijk veroorzaakt door de toegenomen kosten voor brandstoffen en inzet mens en materiaal voor de gladheidsbestrijding. De kosten van uitbesteed werk en externe kosten, de personeelskosten en de afschrijvingskosten liggen in lijn met .
“Alles wat je aandacht geeft, groeit” Oosters gezegde
Kunststofverpakkingsafval in cijfers Coevorden
Emmen
Hoogeveen
.
.
.
,
,
,
.
.
.
Totaal ingezameld in kg Totaal ingezameld in kg per inwoner Doelstelling inzameling per inwoner in Doelstelling CO reductie in kg in Resultaat
€..
€..
€..
€..
€..
Bedrijfsresultaat
€.
€.
€.
€.
€..
Netto resultaat
€.
€.
€.
€.
€..
Dividend uitkering aan gemeenten
€.
€.
€.
€.
€..
Bruto marge
Financieel verslag
N.V. AREA REINIGING
Balans per december (voor resultaatbestemming)
december
december
Ref.
€
€
Bedrijfsgebouwen en -terreinen
..
..
Andere vaste bedrijfsmiddelen
..
..
€
€
Activa Vaste activa
..
..
.
.
Vlottende activa Voorraden
Vorderingen Debiteuren
Vordering op participanten Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen
.
.
.
.
. ..
.
..
..
. .
. .
Ref.
december
december
€
€
€
€
Passiva Eigen vermogen
Aandelenkapitaal
..
..
Algemene reserve
.
.
Resultaat boekjaar
..
. ..
..
Voorzieningen
.
.
Langlopende schulden
. .
. .
Kortlopende schulden
Schulden aan kredietinstellingen
.
.
Crediteuren
..
..
Schulden aan participanten
..
..
.
.
..
..
Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenen Overige schulden en overlopende activa
..
..
. .
. .
Winst-en-verliesrekening over Ref.
€
€
€
Som der bedrijfsopbrengsten
Kosten uitbesteed werk en externe kosten
..
..
Personeelskosten
..
..
Afschrijvingen
..
..
Overige bedrijfskosten
..
..
Som der bedrijfskosten
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
Financiële baten en lasten
Resultaat
..
€
. .
( . . )
( . .
)
. .
.
(.)
(.)
. .
.
Kasstroomoverzicht over Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Ref.
€
€
€
€
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat uit gewone bedrijsuitoefening
..
.
Aanpassingen voor: Afschrijvingen
..
..
Mutatie voorzieningen
(.)
(.) ..
..
Veranderingen in het werkkapitaal: Mutatie voorraden Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden
(.)
.
(..)
.
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
Financiële baten en lasten
Kasstroom uit operationele activiteiten (transport)
(..)
.
.
..
(.)
(.)
.
..
Ref.
€
(Transport)
€
€
.
€
. .
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa
(..)
(..)
Desinvesteringen in materiële vaste activa
-
.
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
(..)
(..)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden
(.)
(.)
Lening
..
.
Betaald dividend
(.)
(.)
Kasstroom uit financierings¬activiteiten
.
(.)
( . )
.
€
€
Stand per januari
..
..
Mutatie boekjaar
(.)
.
Stand per december
..
..
Toe-/afname geldmiddelen
Het verloop van de geldmiddelen is als volgt:
Toelichting op de balans en de winst-en-verliesrekening
Algemene toelichting
. Activiteiten AREA Reiniging draagt zorg voor een effectieve uitvoering van de inzameling en het (doen) be- en verwerken van afval en aanverwante reinigingsactiviteiten, waaronder gladheidbestrijding, in opdracht van de drie gemeenten en Coevorden, Emmen en Hoogeveen. Hiermee wordt adequaat ingespeeld op integraal beheer van de openbare ruimte. Naast deze publieke taken in opdracht van de gemeenten, verricht AREA Reiniging ook activiteiten (inzameling en reiniging) voor bedrijven en instellingen. AREA Reiniging is eveneens een kritische leverancier van afval- en reinigingskennis, waarmee zij haar klanten kan ondersteunen in het maken van afvalbeleid.
Grondslagen voor waardering van activa en passiva
. Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van titel Boek BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de winsten-verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen, waarmee wordt verwezen naar de toelichting. . Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Wel zijn incidenteel rubriceringen van posten in de vergelijkende cijfers aangepast ter verbetering van de vergelijkbaarheid en het inzicht in de jaarrekening. Dit heeft geen invloed op het resultaat en het vermogen van de vennootschap. . Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Met op balansdatum verwachte bijzondere waardeverminderingen wordt rekening gehouden. Voor de vaststelling of voor een materieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar paragraaf .. Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur, of lagere bedrijfswaarde. De vervaardigingsprijs
bestaat uit de aanschaffingskosten van grond- en hulpstoffen en kosten die rechtstreeks toerekenbaar zijn aan de vervaardiging inclusief installatiekosten. Indien voor te vervaardigen materiële vaste activa noodzakelijkerwijs een aanmerkelijke hoeveelheid tijd nodig is om deze gebruiksklaar te maken, worden de rentekosten opgenomen in de vervaardigingsprijs. . Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Door de vennootschap wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzondere waardevermindering wordt direct als last verantwoord in de winst- en verliesrekening. . Voorraden Voorraden voor gebruik en verkoop De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd op verkrijgingsprijzen onder toepassing van de FIFO-methode (‘first in, first out’) of lagere opbrengstwaarde. . Vorderingen Handelsvorderingen worden opgenomen tegen de reële waarde van de tegenprestatie, gewoonlijk de nominale waarde. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten. Het verschil tussen de reële waarde en nominale waarde wordt over de periode tot de verwachte ontvangst als rentebate verwerkt. Op het bedrag van de vorderingen is een voorziening voor mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht. . Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kasgeld, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. . Eigen vermogen Indien NV AREA Reiniging eigen aandelen inkoopt, wordt de verkrijgingsprijs van de ingekochte aandelen in mindering gebracht op de overige reserves, totdat deze aandelen worden ingetrokken of worden verkocht. Indien ingekochte aandelen worden verkocht, komt de opbrengst uit verkoop ten gunste van de overige reserves. . Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening voor personeelsbeloningen Voorziening jubilea Voor de in de toekomst te betalen jubileumuitkeringen aan de medewerkers is een voorziening opgenomen. In de berekening is rekening gehouden met de achterliggende diensttijd, de leeftijden en het verwachte verloop van de medewerkers, rekening houdende met de specifieke inhoud van de jubileumregeling en de sociale lasten. De jubileumuitkering is evenredig aan de diensttijd toegerekend, en contant gemaakt tegen %. Overige voorzieningen De overige voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde. . Leasing Operationele leasing Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract.
Grondslagen voor bepaling van het resultaat
. Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. . Opbrengstverantwoording Verkoop van goederen Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper. Verlenen van diensten Opbrengsten uit het verlenen van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. . Netto-omzet Netto-omzet omvat de opbrengsten uit levering van goederen en diensten onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen. . Uitbesteed werk en externe kosten Onder uitbesteed werk en externe kosten wordt verstaan de inhuur personeel en materieel van derden en verwerkingskosten.
. Personeelskosten Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenen De onderneming is aangesloten bij de Stichting pensioenfonds ABP. Deze stichting heeft een toegezegd-pensioenregeling. De regeling mag echter in de jaarrekening worden verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling, aangezien aan de volgende voorwaarden is voldaan: • de rechtspersoon is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds en past tezamen met andere rechtspersonen dezelfde regeling toe; en • de rechtspersoon heeft geen verplichtingen tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies. . Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de economische levensduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa worden verantwoord onder de afschrijvingen. . Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. . Vennootschapsbelasting De vennootschap is vrijgesteld van vennootschapsbelasting onder de conditie dat de commerciële activiteiten maximaal % van de totale omzet bedragen. In zowel als is ruimschoots aan deze voorwaarde voldaan.
Toelichting op de individuele posten van de balans en de winst-en-verliesrekening
Materiële vaste activa De mutaties in de materiële vaste activa worden als volgt weergegeven:
Containers
Inventaris, installaties en ICT
Vooruitbetalingen op materiële vaste activa
Totaal
€
€
€
€
€
..
..
..
.
.
..
(..)
(..)
(..)
(.)
..
. .
. .
.
.
.
.
.
Bedrijfsgebouwen en -terreinen
Transportmiddelen
€
Stand per januari Aanschafwaarde Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen Boekwaarden
(..) .
. .
Mutaties Investeringen Desinvesteringen
(.)
Overboeking Afschrijvingen
.. .
.
.
(.)
(.)
(.)
(.)
(.)
(..)
.
( .)
( . )
.
.
( . )
Aanschafwaarde
..
..
..
..
.
..
Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen
(..)
(..)
(..)
(.)
..
..
. .
.
-%
-%
-,%
-,%
Afschrijvingen desinvesteringen Saldo
Stand per december
Boekwaarden Afschrijvingspercentages
(..) .
. .
Vorderingen Tenzij anders is vermeld hebben de uitstaande vorderingen een resterende looptijd die korter is dan één jaar. Handelsdebiteuren Op het saldo handelsdebiteuren is ultimo een voorziening van € . voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht (: € .). Vorderingen op participanten - -
- -
€
€
.
-
.
-
- -
- -
€
€
.
.
Nog te ontvangen bedragen
.
.
Vooruitbetaalde bedragen
.
.
.
.
- -
- -
€
€
.
.
..
..
..
..
Gemeente Hoogeveen
Overige vorderingen en overlopende activa
Nog te factureren
Liquide middelen
Kas Rekening courant ING Bank N.V.
Eigen vermogen
Stand per januari
Geplaatst kapitaal
Algemene reserve
Resultaat boekjaar
Totaal
€
€
€
€
. .
.
.
. .
.
(.)
Mutaties Winstbestemming Dividenduitkering
(.)
(.)
Resultaat
..
..
. .
. .
Stand per december
. .
.
Van de winst is een dividenduitkering ad € . gedaan. De rest van het resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve. Aandelenkapitaal Het maatschappelijk kapitaal van NV AREA Reiniging bedraagt € .., verdeeld in .. gewone aandelen van € . Hiervan zijn geplaatst en volgestort .. aandelen. De storting op de in uitgegeven aandelen vond plaats in natura. De kosten samenhangend met de uitgifte zijn in mindering gebracht op het agio. Resultaat boekjaar Betreft het netto resultaat over .
Overige voorzieningen Overeenkomstig Richtlijn (personeelsbeloningen) is een voorziening opgenomen voor in de toekomst te betalen jubileumuitkeringen aan de medewerkers. De mutatie in deze voorziening is als last in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Het bedrag zal overwegend na meer dan vijf jaar worden afgewikkeld. Het verloop van de overige voorzieningen is als volgt: Jubilea € Stand per januari
.
Vrijval boekjaar
(.)
Stand per december
.
Langlopende schulden
Leningen o/g
Stand per
-
Aflossingsverplichting
Resterende looptijd > jaar
Resterende looptijd > jaar
€
€
..
.
..
.
..
.
. .
.
€
Aflossingsverplichtingen binnen maanden na afloop van het boekjaar zoals hierboven toegelicht zijn opgenomen onder de schulden op korte termijn. Alle leningen zijn afgesloten in euro’s en verstrekt door ING Bank NV. Het betreft: • Een twee-tal Roll-over leningen met een oorspronkelijke hoofdsom van € miljoen. Ultimo was het openstaande saldo op deze leningen € .. met een resterende looptijd van jaar. • Een rentevastlening met oorspronkelijke hoofdsom ad € .. tegen ,%. Ultimo was het openstaande saldo op deze lening € .. met een resterende looptijd van jaren; Daarnaast is door de ING Bank NV een kredietfaciliteit op de rekening-courant afgegeven van € ... Hier gelden dezelfde rentevoorwaarden als bij de Roll-over leningen. Ten behoeve van deze leningen en kredietfaciliteit is een negative pledge/pari passu verklaring afgegeven.
Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen - -
- -
€
€
.
.
.
.
- -
- -
€
€
..
..
Gemeente Hoogeveen
-
.
Gemeente Coevorden
.
..
. .
. .
- -
- -
€
€
Pensioenen & loonheffing
.
.
Omzetbelasting
.
.
.
.
- -
- -
€
€
.
.
.
.
Uitgegeven milieupassen
.
.
Overige schulden en overlopende passiva
.
..
. .
. .
Aflossingsverplichting langlopende schulden o/g
Schulden aan participanten
Gemeente Emmen
Belastingen en premies sociale verzekeringen
Overige schulden en overlopende passiva
Verlofstuwmeer Meegenomen verlofdagen
De kortlopende schulden hebben allen een resterende looptijd van korter dan een jaar.
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen (Meerjarige) financiële verplichtingen Ultimo zijn er een negental (operationele) leasecontracten voor personenauto’s. De gemiddelde resterende looptijd van deze contracten is maanden, de verplichting uit hoofde van deze contracten is in totaal ca. € . (jaarlast ca. € .).
Bedrijfsopbrengsten De bedrijfsopbrengsten zijn naar de belangrijkste categorieën te onderscheiden als volgt:
Omzet gemeenten Omzet commerciële activiteiten Overig omzet
€
€
..
..
..
..
.
.
..
. .
Kosten uitbesteed werk en externe kosten Betreft de kosten welke bestaat uit uitbesteed werk en externe kosten
€
€
Verwerkingskosten
..
..
Inhuur personeel en individueel derden
..
..
. .
..
€
€
..
..
Sociale lasten
.
.
Pensioenlasten
.
.
. .
. .
Personeelskosten
Lonen en salarissen
Gedurende het boekjaar waren er gemiddeld . werknemers in dienst (, fte). (: gemiddeld werknemers (. fte)). Pensioenregeling De pensioenregeling wordt uitgevoerd door het ABP en kwalificeert als een toegezegde pensioenregeling. De toegezegde pensioenregeling is verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde bijdrageregeling. Dit omdat AREA geen verplichtingen heeft tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het ABP, anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies. Dit houdt in dat de pensioenlasten alleen bestaan uit premies over het lopende jaar. De beloning voor de Raad van Commissarissen bedroeg in € . (: € .). Conform de geldende wetgeving wordt van de beloning van de directie, die uit één statutair directeur bestaat, geen melding gemaakt.
Afschrijvingen
€
€
Afschrijvingen materiële vaste activa
..
..
Boekresultaat materiële vaste activa
-
.
..
. .
€
€
..
..
Overige personeelskosten
.
.
Kantoorkosten
.
.
Huisvestingskosten
.
.
Verkoopkosten
.
.
Kosten vervoermiddelen
.
.
.
.
..
.
.
Overige bedrijfskosten
Materieelkosten
Algemene kosten
Materieelkosten omvat kosten van onderhoud en reparatie (eigen materieel en materieel van derden), brandstofkosten, belastingen en verzekeringen. Overige personeelskosten omvat met name kosten opleiding, onkostenvergoedingen, arbo, werkkleding en kantinevoorziening. Kantoorkosten omvat kosten automatisering, advies/accountant, telefonie, drukwerk en porti. Huisvestingskosten bestaan in hoofdzaak uit energie, schoonmaak, huur, belastingen en verzekeringen.
Financiële baten en lasten
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten
€
€
-
-
.
.
.
.
Overige gegevens
Statutaire regeling winstbestemming In de statuten is omtrent de winstbestemming het volgende bepaald: Artikel : Winst. Uitkeringen. . De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering. Indien en voor zover tot uitkering van winst wordt overgegaan, dient dat te geschieden naar rato van het aantal door de aandeelhouders gehouden aandelen. . Uitkeringen kunnen slechts plaats hebben tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen. . Uitkering van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. . De algemene vergadering kan besluiten tot uitkering van interim-dividend mits aan het vereiste van het tweede lid is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling overeenkomstig het in de wet bepaalde. . De algemene vergadering kan met inachtneming van het dienaangaande in lid bepaalde besluiten tot uitkeringen ten laste van een reserve die niet krachtens de wet moet worden aangehouden. Voorstel resultaatbestemming Volgens artikel van de statuten staat het resultaat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. Voorstel van de directie is om van het positieve resultaat over ad € .. een bedrag groot € .. uit te keren als dividend. En het restant ad € . aan te wenden voor versterking van het eigen vermogen. Emmen, maart RvC en Directie AREA Reiniging
Accountantsverklaring Controle op onze financiën
Hanneke van Kammen Senior communicatieadviseur
Magazine “AREA is voortdurend in beweging. En afval wordt ‘hot’. Dat is de reden dat we het jaarverslag van AREA hebben omgevormd tot magazine. Uiteraard staat de verantwoording van onze activiteiten en resultaten in het verslagjaar centraal. Maar we richten ons ook op bewustwording. Door ons bewust te zijn van het gebruik en nuttig hergebruik van materialen, wordt onze omgeving groener en schoner. Dat levert een goed gevoel op. Zelf geven we graag het goede voorbeeld. Daarom kiezen we voor een drukkerij die het belangrijk vindt om het milieu te sparen door dit FSC papier chemievrij te bedrukken met behulp van plantaardige inkten.”
Theo Berends Fotograaf
Fotografie in beeld “Telkens wanneer ik fotografeer voor AREA, ontstaat bij mij verwondering. Ik ben verrast door de gedrevenheid van de mensen van AREA. En door hun passie voor het verwerken van afval. Iets waar veel mensen hun neus wellicht voor ophalen; afval wordt vaak vuil genoemd. Ten onrechte. Want afval omvat juist producten die vele malen kunnen worden hergebruikt, misschien zelfs tot het oneindige. Het fotograferen van dit hergebruik is een interessant proces en bovendien erg leerzaam. Het heeft mij doen inzien hoe enorm onze wereld aan het veranderen is. We zijn de weggooimaatschappij aan het verlaten. Er is een samenleving in opkomst waarin bewustwording, harmonie en respect voor diversiteit de boventoon voeren. Ja, de mensen van AREA brengen verwondering. Wat een rijkdom om dat te mogen fotograferen!”
Over het papier Dit jaarverslag is gedrukt op FCS Arctic Volume White grams papier. Voor de omslag is gebruik gemaakt van dezelfde papiersoort met een dikte van gram. FSC is de internationale afkorting van Forest Stewardship Council en staat voor het stimuleren van ecologisch verantwoord, sociaal ondersteunend en economisch levensvatbaar bosbeheer. In is FSC opgericht door internationale milieuen mensenrechtenorganisaties, enkele inheemse bevolkingsgroepen en bedrijven uit de bos- en houtsector. De papiersoort van dit jaarverslag garandeert dat minimaal zeventig procent van al het hout of van de houten vezels afkomstig is van FSCgercertificeerd bos. Het overige deel bestaat uit gerecycled materiaal en/of uit hout of houten vezels uit door FSC gecontroleerde bronnen.
C
O
L
O
O
N
Hoe dit verslag is geproduceerd Productie Redactie
| AREA Kennis & Regie | drs. A.F.A.F. Groenewold, Character Communicatie Vormgeving | Jan Menninga Design Fotografie | Theo Berends Drukwerk | Veldhuis Media Papiersoort | FSC Arctic Volume White Emmen, juli © AREA Reiniging NV
F
