De kracht van Transactionele Analyse
Wat is Transactionele Analyse? (TA) TA biedt een kader om de complexiteit en diepgang van jezelf, je relaties en werksituaties te begrijpen en te hanteren TA onderzoekt de communicatie tussen mensen en de daaronder liggende dynamische drijfveren en patronen
© 2009 TA Academie - Anne de Graaf
Ref: Stewart and Joines
Filosofie en doel TA Filosofie TA • mensen zijn OK (ik ben OK, jij bent OK) • iedereen heeft het vermogen om te zelfstandig te leren denken, gevoelens te uiten en besluiten te nemen • mensen bepalen hun eigen lot door middel van besluiten, en deze besluiten kunnen herzien worden
Doel TA • autonomie: bewustzijn, opties en open ontmoeting
Eric Berne (1910 – 1970), grondlegger TA
Vensters op de wereld
Structurele model
Innerlijke Kind
Innerlijke Ouder
Functioneel diagram egotoestanden Bestraffend Bazig Dominant Structuurgevend Instruerend Begrenzend
- + + SO
Hier en nu Realistisch Bewust Samenwerkend Gehoorzaam Volgend Onderdanig Klagend Overaangepast Rebels
VO
Liefdevol Ondersteunend Zorgzaam Luisteren Samenvatten Doorvragen
V
+ + - AK
Betuttelend Verstikkend Overtoegeeflijk
NK
Spontaan Authentiek Nieuwsgierig Egocentrisch Roekeloos Onrijp
SO = Structurerende Ouder / VO = Voedende Ouder / AK = Aangepast Kind / NK = Natuurlijk Kind
www.ta‐academie.nl
Egogram
Complementaire (parallelle) transacties 1
Het antwoord op de stimulus is passend en zoals verwacht. De communicatie is open en kan doorgaan. O
O - ouder V - volwassene K - kind
P
P - prikkel R - respons
O
R
V
V
K
K
“Kinderen zijn tegenwoordig lui!”
“En ze zijn allemaal verslaafd!”
O
O P
V K “Hoi, hoe is het?” © 2001 EduGraphics
R
V K “Goed, dankje.” Ref: Eric Berne (1975)
Complementaire (parallelle) transacties 2 O
O
V
V
P - prikkel R - respons
P
K
K “Ik vind jou heel leuk!”
“Ik vind jou ook leuk!”
R
O V K “Waar is dat rapport?” © 2001 EduGraphics
O P
R
V K “H.. H.. Het spijt me. Het is nog niet af.” Ref: Eric Berne (1975)
Communicatiewet 1 Zolang de transacties complementair blijven, kan de communicatie oneindig doorgaan.
Kruistransacties Het antwoord op de stimulus is niet zoals verwacht. De communicatie stopt of verandert. O “Wat eten we?”
V
O
R P
V K
K
“Laten we gek doen!”
O
P - prikkel R - respons
O
R
V
V K
“Val me niet lastig!”
“Kun je nou nooit serieus zijn?”
K
P
O “Goedenmorgen hoe is het?”
O V V
P
R
“Ik voel me niet echt lekker.”
K
K © 2001 EduGraphics
Ref: Eric Berne (1975)
Communicatiewet 2 Wanneer een transactie wordt gekruist, treedt er een breuk in de communicatie op.
Transacties met bijbedoelingen Het overbrengen van twee boodschappen tegelijkertijd: openlijke boodschap - sociaal niveau verborgen boodschap - psychologisch niveau
“Hoe vond je mijn rapport?” (‘t Was niet echt goed he?)
O V K
Sp Ss Rs Rp
O V
“Het was goed.” (Ik vond ‘t niet echt goed.)
K
Dubbele transactie
“Wilt u even binnenkomen voor een bakkie?” (Ik wil even alleen met je zijn.)
O
O V K
Ss Rs Sp Rp
V K
“Ja, lekker een kopje koffie.” (Ik wil ook alleen met jou zijn.)
Dubbele transactie © 2001 EduGraphics
Ref: Eric Berne (1975)
Transacties met bijbedoelingen - vervolg -
“Dit is ons top item, maar die zal wel boven uw budget gaan.”
V (Ik breng je in verlegenheid als je dit niet koopt.)
O
O
K
Ss Sp R
V
“Ik neem het!”
K
Hoektransactie
© 2001 EduGraphics
Ref: Eric Berne (1975)
Communicatiewet 3 Het resultaat van een transactie met bijbedoelingen wordt bepaald door het psychologische (non-verbale) en niet door het sociale (verbale) niveau.
5 Effectieve manieren van communiceren 1. Directief, vertel wat - vraag hoe strategie: KO V 2. Informatief, overleg strategie: V V 3. Zorgend, zorg - en - aandacht strategie: VO NK 4. Speels, de speels - en - humor strategie: NK NK
5. Onderbrekend, vertel wat - vertel hoe strategie: KO AK
Bronnen 1. Berne, E. (1961). Transactional Analysis in Psychotherapy. New York: Groove Press. 2. Graaf, I.J.A., de & Thunnissen, M. (2013). Leerboek Transactionele Analyse. Utrecht: De Tijdstroom. 3. Graaf, I.J.A. de & Kunst, K. (2008). Einstein en de kunst van het zeilen. Amsterdam: Uitgeverij SWP. 4. Harris, T. (1973). I’m OK – You’re OK. New York: Avon Books. 5. Newton. N., e.a (2001). Improving behaviour and raising self-esteem in the classroom. London: David Fulton Publishers Ltd.
