de KRACHT van SPIRITUEEL ONDERNEMEN
de KRACHT van SPIRITUEEL ONDERNEMEN
2
TEL JE ZEGENINGEN
Geen succes zonder visie en het gericht plannen maken voor de toekomst. Maar kijk vooral ook om je heen, zie wat er allemaal al is opgebouwd en wees daar dankbaar voor. Dankbaarheid geeft kracht.
3
NIETS DOEN
De verleiding om altijd bezig te zijn is groot. Het werk is immers nooit klaar. De kracht van niets doen is echter enorm. Zit bijvoorbeeld eens op de eigen werkplek, het liefst met de PC aan, 30 tot 60 seconden stil, zonder iets te doen. Speel met de drang verder te willen jagen en mail te beantwoorden. Geniet van het idee dat er niets misgaat wanneer je even niets doet. 4
TOEVAL
Natuurlijk werk je er hard voor en op enig moment krijg je daarvoor de beloning. Maar het gebeurt ook regelmatig dat de zaak zonder aanwijsbare oorzaak plotseling goed uitpakt. Dat is geen toeval, maar een cadeautje dat je toevalt. Het geeft veel kracht ‘toeval’ als cadeautjes te zien. 5
ZAKEN FOUT LATEN GAAN
Zeker. Het is fijn als dingen gaan zoals ze waren gepland, als dingen goed gaan. Wees er echter voor beducht dat het niet angst is om te mislukken of geen succes te hebben die de drijfveer hierachter vormt. Lach daarom zo nu en dan om zaken die niet helemaal goed gaan. Het geeft veel lucht. 6
RUSTEN
Wat je zaait, oogst je. Verstuur elk weekend 40 zakelijke mailtjes en het zal mailtjes terugregenen. Het bewijs ‘dat het altijd druk is’ is dan weer geleverd. Stop in het weekend écht met werken en je zult aan het aantal mailtjes in je mailbox zien dat er nauwelijks iets is gebeurd. Verkwikt kan er met een nieuwe week worden begonnen. 7
GEVEN
Focussen op het eerst zelf iets ‘krijgen’ (omzet, winst, succes en uiteindelijk: rust?) staat gelijk aan aandacht voor alles wat er nog níet is. Het resulteert vaak in onrustige gejaagdheid. Het focussen op wat je de wereld hebt te bieden en te geven, resulteert in kinderlijk plezier en lichtheid. De zakelijke winst wordt er beslist niet minder door en de weg er naartoe is véél prettiger. 8
HELPEN
Intuïtief voelt ieder mens aan of men échte belangstelling heeft en bereid is te helpen of dat men vooral bezig is met eigen gewin. Wanneer een zakelijke transactie uitsluitend wordt gedomineerd door eigen belang (“What’s in it for me”), wordt dit met zekerheid door de andere partij gevoeld. ‘Zaken doen’ zal dan niet echt goed meer lukken. 9
NEE ZEGGEN
Nee zeggen tegen een opdracht (b.v. omdat het heel druk is) kan bevrijdend werken. In plaats van uit armoedebewustzijn (gedachte: die klant komt vast niet meer terug) handel je uit kracht (gedachte: succesvolle bedrijven die niet meteen kunnen leveren, trekken alleen maar meer klanten aan). 10
VAN EIGEN KRACHT UITGAAN
Bepaal de prijs voor je product of je dienst en verlaag jezelf niet om eindeloos hierover te gaan onderhandelen. Je verliest je eigen kracht, je geloof in eigen kunnen en zelfs je geloofwaardigheid naar de klant: dit kan immers heel goed worden opgevat als een teken van zwakte? 11
DOEN WAAR JE ECHT GOED IN BENT
Veel (grote) bedrijven storten zich gaandeweg op allerlei nevenactiviteiten. Ze vallen simpelweg voor de verleiding van de grotere omzet. Op lange termijn levert dit nooit succes op. Grote conglomeraten bestaan hooguit enkele tientallen jaren. Gespecialiseerde bedrijven vaak honderden jaren. 12
ENTHOUSIASME
Op een feestje mag u kiezen waar u gaat zitten: naast een moe kijkend persoon die u net een koude, natte hand heeft gegeven. Of naast iemand die op dat moment enthousiast en toch ontspannen een verhaal vertelt. Juist. Bij het verstrekken van opdrachten worden vaak dezelfde afwegingen gemaakt. Verlies daarom nooit het enthousiasme voor wat u doet. Slaap desnoods een week lang uit elke dag uit. Want wat u feitelijk verkoopt is: enthousiasme. 13
HUMAN RECOURCE MANAGEMENT
Medewerkers zijn niet alleen via opjagen en controleren tot prestaties te brengen. Door hen vrijheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen te schenken, worden zij diep in hun wezen en zijn erkend. De natuurlijke reactie hierop blijkt in de praktijk inzet, binding en betrokkenheid te zijn. HRM op basis van VVV… 14
MEER
Succesvol ondernemen ontstaat niet vanuit alleen aandacht op ‘meer’ (medewerkers, omzet, producten, declarabele uren, winst). De nettowinst van een onderneming met 10 medewerkers kan gemakkelijk hoger zijn dan die van een onderneming met 100 medewerkers. Wat is de zin van ‘meer’ en de meerwaarde van ‘minder’? Succes ontstaat uit de balans tussen die twee. 15
WINST
Winst is het resultaat van de juiste dingen doen. Er zijn ondernemingen waar slechts één keer per jaar financieel de balans wordt opgemaakt. Tussentijds gaat de aandacht volledig uit naar het met plezier doen van goede dingen. Elk jaar blijkt het financiële resultaat uitstekend. 16
BIDDEN
Succes komt nooit uit de lucht vallen. Er zal voor moeten worden gewerkt. Maar wanneer je dit doet met het gevoel er daarbij alleen voor te staan, ontken je de grootsheid van het bestaan en pijnig je jezelf onnodig. God bestaat. Bidden geeft kracht. 17
COMPLIMENTJES MAKEN
Wees eerlijk. Een van de fijnste dingen in het leven is het krijgen van een welgemeend compliment. Planten groeien van water en licht. Mensen van complimentjes. Complimenten geven kost niks en levert onvoorstelbaar veel op.
18
JE PRIJS BEPALEN
De gevraagde prijs is een afspiegeling van het gevoel van eigenwaarde van u zelf en van de identiteit en overtuigingen van de onderneming als geheel. Angst voor afwijzing zorgt voor een te lage prijs, angst om te mislukken voor een te hoge prijs enz. Met het bepalen van de eigen prijs raakt men dus het wezen van de onderneming. Wat zijn hiervan de karakteristieken in uw situatie? 19
ONDERHANDELEN
Zo goed als over de prijs en de waarde van het eigen gebodene moet worden nagedacht, zo mag de discussie worden gevoerd over de prijs van de zaken die t.b.v. de eigen bedrijfsvoering worden ingekocht. Heel vaak blijkt er nog een aardige marge te zijn waarover in alle eerlijkheid kan worden onderhandeld. Het bedrag dat daarmee verspreid over 20 jaar wordt uitgespaard is niet te versmaden. 20
ONTHAASTEN
Ooit op het toilet of bij het wandelen met de hond een oplossing gevonden voor een vraagstuk waar u eerder niet uitkwam? Vanuit stilte en via ontspanning wordt een oneindige bron aan creativiteit aangeboord. Dit ronduit onmetelijke terrein is constant beschikbaar Onthaasting vormt de ingang. Een goede ondernemer plant daarom om de zoveel weken overdag een bos- of strandwandeling in. 21
JAGEN
Niets is zo zinloos als het achter een opdracht aanjagen. Jagen doe je op ’t Loo. Elders wekt het wrevel, bijvoorbeeld bij degene die een opdracht moet verstrekken. Doe je best, investeer dat wat nodig is en laat het dan los.
22
AFWIJZING
Ga er vanuit dat een besluit om een opdracht niet te gunnen met zorg is genomen. Het resultaat van het volledig respecteren van dit besluit is dat er vertrouwen ontstaat. Op dit vertrouwen kunnen duurzame klantrelaties worden gebouwd. Het niet respecteren kan leiden tot een definitieve vertrouwensbreuk. 23
ZUINIGHEID
Een diep geloof in eigen kunnen en het eigen product is vaak de motor achter investeringen en achter succes. Dit vaak visionaire aspect van ondernemen hoort echter met realiteitszin in evenwicht te zijn. Op de jaarrekening telt immers uiteindelijk alleen het bedrag ‘onder de streep’. Durf te investeren. Wees zuinig waar dit kan. 24
GEVEN EN NEMEN
Er bestaat een keiharde kosmische wet die maakt dat je omgeving reageert zoals jij op je omgeving. Richt je vooral op ‘nemen’ en er zal constant hard moeten worden gewerkt om het genomene te kunnen behouden. Richt je op in vrijheid geven (b.v. door veel meer te doen dan is afgesproken en waarvoor wordt betaald) en als vanzelf valt je van alles ten deel. 25
CREËREN
Managementgoeroe’s vertellen dat het belangrijk is te vertellen wat je precies doet. Maar ook wat je allemaal níet doet. Het geeft de onderneming een duidelijk gezicht en een richting en bepaalt daarmee het succes. De achterliggende spirituele waarde hiervan is: u creëert wat u wilt via uw eigen gedachten. Hoe scherper u uw focus heeft op wat u (niet) wilt, des te sneller u creëert u wat u ‘voor ogen had’. 26
AARDIG ZIJN
Er is niets mis met aardig doen. Het spreekwoord: “Wie goed doet, goed ontmoet” bestaat niet voor niets. Veel (formele en informele) opdrachten worden gewoon gegund aan de aardigste partij. Aardig zijn behoort daarom tot het basispakket van elke succesvolle manager of ondernemer. 27
INTUÏTIE
De eerste indruk bij een sollicitatiegesprek is vrijwel altijd de beste. De eerste opwelling bij het horen van een investeringsplan ook. Het aantal voorbeelden is eindeloos. De rode draad: intuïtie. Gebruik je verstand, maar laat je niet door je verstand domineren. Maak actief gebruik van je gevoel en je intuïtie als bouwsteen voor je handelen. 28
HARD WERKEN
Het Chinese teken voor ‘druk’ (in de zin van druk bezig zijn) bestaat uit twee delen. Het ene symboliseert het menselijk hart, het andere deel symboliseert de dood. Hoe hoog is de prijs die men wil betalen voor druk zijn en langdurig hard werken? 29
VERTROUWEN
Het geleverde product of dienst mag dan fabelachtig goed zijn, de feitelijke zakelijke transactie kan niet eerder plaats vinden dan nadat iemand u het vertrouwen schenkt en tot afname van het product of dienst overgaat. Is vertrouwen eenmaal gegeven dan hoort het als bron van zakelijk succes met zeer veel zorg te worden gekoesterd. 30
RESPECTEREN
U verstuurt een uitgebreide mail aan iemand waarin u een zeer serieuze vraag formuleert. U hoort daar vervolgens nooit meer iets van. Voelt u daarna nog respect voor deze persoon? Dit werkt andersom uiteraard op dezelfde manier. Behandel daarom elke persoon en elke klant met het respect als ware het uzelf. 31
TOTAL QUALITY MANAGEMENT
Veel meer dan geld bepaalt de aan- of afwezigheid van negatieve gedachten en emoties de kwaliteit van je leven en werk. De kwaliteit van een onderneming is feitelijk de som van ieders (gebrek aan) kwaliteit op dit punt. Omdat men aan negatieve gedachten en emoties niet eerder iets kan doen dan wanneer men zich er van bewust is geworden, zal ook een succesvol kwaliteitsprogramma het bewustzijn van de individuele medewerkers op dit punt moeten adresseren. 32
INTENTIE
U kent de trits ‘richten, inrichten en verrichten’ wellicht? Richten is iets dat je veel vaker kunt doen dan strategisch eens in de zoveel jaar. Dagelijks zijn er talloze mogelijkheden. Hoe? Door het formuleren van de eigen intentie: wat wilt u bereiken met een (telefoon-)gesprek, vergadering of mailtje? Intentie is een onontbeerlijk managementinstrument om álle activiteiten richting te geven. 33
LEREN
Een onderneming die zich positief wil onderscheiden moet het onder andere hebben van haar lerend vermogen. Spiritueel geduid betekent dit dat het management zich zeer regelmatig de vraag stelt: “Wat kan ik als persoon en wat kan de onderneming als geheel van deze situatie leren?”. Aantrekkelijk: de uit het stellen van deze vraag voortkomende levensles wordt u om niet aangeboden. 34
MEESTROMEN
Soms lijkt alles in een ‘flow’ te gaan. Alles past dan opeens in elkaar. Het andere uiterste is dat niets lijkt te lukken. De kunst van het eerste is er dankbaar van te genieten. Van het tweede om het adaptief vermogen te ontwikkelen om het oorspronkelijke plan aan te passen. Kritische succesfactor: het vermogen om mee te blíjven stromen. 35
LUISTEREN
De kunst van slim ondernemen is onder meer te letten op en te geloven in kleine signalen. U kunt ‘blind’ acties ondernemen richting (al) uw klanten, maar de kans is groot dat er eerder al verschillende namen van klanten in uw gedachten zijn opgedoken. De kans is groot dat als u díe klanten belt, dat u gelijk aan tafel mag aanschuiven. 36
NEGATIEVE GEDACHTEN VERMIJDEN
Muziek verplaatst zich onzichtbaar door de ether. Op vergelijkbare manier verplaatsen ook gedachten zich van zender naar ontvanger. Negatieve gedachten worden altijd, bewust of onbewust, bij de ‘geadresseerde bezorgd’. Wees daarom kritisch ten aanzien van wat u denkt. Ook (of juist?) als het een zakelijke relatie betreft… 37
FEESTJES VIEREN
Een van de doelen van het leven is er zoveel mogelijk van te genieten. Weet u zeker dat u daarmee wilt wachten tot het moment dat het bedrijf wordt verkocht of u met de VUT gaat? Het leven is geen sprint waarbij u geen kans krijgt iets te drinken. Het is een marathon waarbij u uzelf tijdens de rit mag laven aan nuttige en lekkere drankjes. 38
LEIDEN = DIENEN
Zijn bij u de managers eigenlijk vooral bezig met de glorie van het eigen ego? Of zijn ze wérkelijk geïnteresseerd in hen aan wie zij leiding geven? Alleen de tweede groep wordt van nature als voorbeeld en échte leider erkend. Egotrippende leiders verzwakken organisaties. Dienende leiders voeden en versterken organisaties. 39
AFSTAND NEMEN
Wanneer u gestressed bent geraakt, zal uw (dure?) personal coach u adviseren eens ‘wat afstand te nemen’. Waarom deze houding niet actiever gepraktiseerd? Schrijf op de badkamerspiegel waar u uzelf ’s ochtends in ziet: “Wat zou het leven vandaag weer voor mij in petto hebben?” en begin de dag met een onthechte glimlach. Het is gratis. 40
HET GROTE PLAN ACCEPTEREN
De aarde is een paar miljard jaar geleden ontstaan vanuit oerkrachten. De mensheid bestaat al miljoenen jaren. Ooit waren wij in dit leven een tandeloze baby. Ooit zullen wij, oud en verschrompeld, dit leven weer achter ons laten. Elk jaar heeft zijn lente, zomer, herfst en winter. Een bloem in de knop denkt niet: “Ik moet zo snel mogelijk gaan bloeien”. Alles heeft zijn tijd. Morgen is er weer een dag. 41
STUREN
Ondernemingen besteden vaak veel tijd aan het verzamelen van omzet- en verkoopcijfers. Nooit is te bewijzen dat dit géén heilloze en op angst gebaseerde pogingen tot sturing zijn. Alternatief: stuur op het krijgen en houden van het vertrouwen van de klant en het welbevinden van de eigen medewerker. Leuker en efficiënter. 42
ACCOUNTMANAGEMENT
Klanten praten vaak en veel over ervaringen die ze met leveranciers hebben gehad. Toegegeven. Het is niet zichtbaar, er komt veel vertrouwen bij kijken en het lijkt daarom moeilijk ‘te managen’. Maar met ondubbelzinnig investeren in het volledig tevreden achterlaten van de klant, creëert u een onzichtbare schare accountmanagers. 43
MARKETING
Het is prima om ‘je waar’ aan te prijzen. Het hieraan bestede budget is echter vaak niet gering en het effect ervan maar kortstondig. Een positieve erváring daarentegen is wel iets dat je jaren met je meedraagt. Vertrouw daarom op de kracht van de ervaring als marketinginstrument. Zorg dat het budget besteed aan reclame-uitingen in evenwicht is met de investeringen in klanttevredenheid. 44
TEGEN- OF SAMENWERKING CREËREN
Ziet u diep in uw hart medewerkers als opsoupeerders van uw winst of uw eigen, belangrijke werk? Met deze attitude creëert u afstand en tegenwerking. Samenwerking ontstaat wanneer medewerkers het gevoel gegeven wordt dat hun inspanning wérkelijk telt. Dat gevoel ontstaat niet vanzelf. Dat moet u hen geven. 45
VRAGEN STELLEN
Vaak moeten ‘zaken’ eerst grondig mislopen voordat men zich de ‘waarom-vraag’ stelt. Je kunt echter deze vraag dagelijks gebruiken. Waarom overkomt mij dit (steeds)? Waarom reageer ik (altijd) zo? Waarom loopt dit project niet goed? Waarom blijft de omzet achter? De kracht van de ‘waarom-vraag’ is tweeledig: het vormt niet alleen de basis voor persoonlijke groei en dus (!) succes, maar is tevens een uitstekend sturingsinstrument. 46
KIEZEN VOOR GELUK
Geluk is het resultaat van keuzes. Zoals? Probeert u zich bijvoorbeeld eens bewust te worden van gedachten die u nu heeft. Kies er vervolgens voor uw aandacht niet op de gedachte zélf te richten maar op dat in u dat weet dat u een gedachte heeft, uw bewuste zijn. Als het goed is voelt u zich snel een stuk ‘lichter’. U heeft zojuist gekozen voor geluk. 47
ZORGEN OPSPOREN
‘Hoe laat start de vergadering?’ is een praktische, nuttige gedachte. ‘Zou het mij wel lukken?’ en ‘Ik ga mijn werk nooit afkrijgen’ zijn zorgelijke, zinloze gedachten. Zorgen zitten vaak ‘verstopt’ en zijn funest voor uw levenselan. Je ontdekt ze alleen door er naar op zoek te gaan: stel jezelf de vraag waar je je onbewust zorgen over maakt en je start een fascinerend proces van persoonlijke groei. 48
AANDACHT GEVEN
U bent net een zakelijk gesprek met iemand ingegaan waar u een half uur in uw drukke agenda voor heeft gereserveerd. Tijdens dit gesprek neemt uw gesprekspartner tot drie keer toe zijn mobiele telefoon op omdat deze afgaat en start een ander gesprek. Kan de relatie tussen u en deze persoon bloeien bij zo’n gebrek aan aandacht? 49
RITME
De kracht van loondienst bestaat voor veel mensen uit het zich zonder zorgen over kunnen geven aan het ritme van ‘van 8 tot 5’. De kracht hiervan zit echter niet zozeer in de werktijden (van ‘8 tot 5’) maar in het vaste ritme en vooral in het je toestaan op een afgesproken tijd (18:00? 19:00?) te stoppen. Ritme geeft rust doordat je jezelf toestaat op een afgesproken tijd rust te némen. 50
ZIN HEBBEN
Succes is grotendeels het gevolg van doen waar je echt zin in hebt. Stress ontstaat vooral door langere tijd dingen te doen waar je géén zin in hebt. Om de zin en de daaraan verbonden levensenergie niet te verliezen is de moed nodig om regelmatig binnenin jezelf te checken of je nog steeds doet waar je zin in hebt. En om dan te luisteren. 51
OPTIMISME
Optimisme is de kracht van elke ondernemer. Het is daarnaast een van de mooist denkbare voorbeelden van in het dagelijks leven toegepaste spiritualiteit. Het ook bij tegenslagen altijd blijven geloven in een goede afloop, in welke vorm ook, is diep vertrouwen in het leven. Een ander woord hiervoor is: Godsbewustzijn. Of u het zich realiseert of niet: als goed ondernemer bent u een spiritueel mens. 52
HOGERE WAARDEN
De drijfveer van medewerkers is niet het maximaliseren van winst waar ze vrijwel niets van terugzien. Diep in hun hart zoeken mensen vooral naar zingeving en verbinding met Hogere Waarden. Pas dán kunnen ze echt trots zijn op de club waarvoor ze werken. Welke hogere waarden zijn bij u, en in úw handelen, leidend? 53
LACHEN OM JEZELF
Zegt u nu zelf: voelt u zich aangetrokken tot mensen die zich zelf erg serieus nemen? Lachen om jezelf maakt je een aangenamer persoon voor je omgeving en is een prima remedie tegen stress. Wanneer je (vanuit een hoger perspectief) kunt lachen om jezelf (of: je ego) maak je een sterke connectie met wie je werkelijk bent, met je ziel. 54
AUTHENTICITEIT
Mensen hebben voorbeelden nodig. Het hele principe van meester-leerling c.q. meester-student is hier op gebaseerd. De bedoeling van dit principe is echter niet om alles van een persoon, inclusief diens commercieel succes, te kopiëren en helemaal net als een ander te (willen) worden. Wees je zelf, er zijn al zoveel anderen. 55
DE MAAT DER DINGEN
Moe of chagrijnig zijn we allemaal wel eens. Blij en energiek hopelijk ook! Wanneer u echt blij wordt van iets, dan kunt u er van op aan, dat u op dat moment de juiste dingen doet. Het omgekeerde is ook heel vaak waar. Mogelijke les? Bewustwording van het onderscheid tussen deze twee is een uitstekend persoonlijk sturingsinstrument. 56
ZAAIEN
Vanuit de natuur zijn we korte cycli gewend: je zaait en een seizoen later kun je oogsten. Zoals het natuurlijk is dat een kalfje na een kwartier al kan staan, maar een menselijke baby pas na een jaar, zo kost het ‘menselijke’ zaai- en oogstproces meer tijd dan men in het jachtige zakelijke verkeer accepteert. Investeren in relaties kost tijd. 57
HET NIEUWE WERKEN
Bij Het Nieuwe Werken, al jaren een hype, worstelen managers en medewerkers met de balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid. Hoe is deze balans bij u? Durft u doordeweeks uitgebreid koffie te gaan drinken zonder bang te zijn voor een schuldgevoel, en zonder constant alleen maar aandacht te hebben voor uw Smartphone? 58
EIGENBELANG
Einstein (1879-1955) zei het al: “Alleen een leven dat voor anderen wordt geleefd is een waardevol leven.” Vertaald naar de zakelijke wereld, zou het zo kunnen luiden: de sleutel tot duurzaam succes ligt in het opgeven van eigenbelang.
59
PERFECTIONISME
Voor veel mensen is ‘ergens iets moois van maken’ de drive achter de dingen die ze doen. Soms raakt dit echter aan perfectionisme of zelfs idealisme. In een opbouwfase een mooie en nuttige kwaliteit, maar wist u dat er ook diverse negatieve aspecten aan vastzitten? Voor langere termijnsucces is het goed om u bewust te worden van de schaduwzijden van uw ‘drive’. 60
MEDITATIE
Het is zo langzamerhand genoegzaam bekend: meditatie zorgt voor een rustige en tegelijk vlijmscherpe geest. Drukke baasjes roepen echter nog steeds heel vaak: ‘Geen tijd voor!’. Goed nieuws voor iedereen in tijdnood: een goede meditatie kan al worden gedaan als u 5 seconden tijd hebt. Doe maar na: adem diep in, en adem diep uit. Doen! Succes verzekerd! 61
INSPIRATIE
Het is vrijwel onmogelijk om langer dan 1 uur helemaal niets te doen. Voordat u het goed en wel weet, blijkt ‘iets’ u al weer tot actie te hebben gebracht. Kunstenaars en creatieve ondernemers wachten vaak zeer bewust dit overgangsmoment af. Het heeft ook een naam: inspiratie. Andere mensen noemen het: God. 62
EEN ZES MINNETJE
Het beste product is niet altijd het best verkochte. Erg goeie kopij hebben, is nog geen garantie voor een bestseller. Waar ú zich misschien voor schaamt, is voor een klant soms prima acceptabel. Klanten maken andere afwegingen dan leveranciers. Waarom een ‘tien’ na te streven, als een ‘zes-minnetje’ voldoende is? 63
EGO
De grootte van uw ego kunt u onder andere bepalen door u bewust te worden van de mate waarin u bij alles wat u doet probeert er een zo voordelig mogelijk resultaat voor uzelf uit te halen. Een andere prachtige indicator is de mate waarin u denkt dat het bereikte resultaat louter en alleen aan uw eigen acties is te wijten. 64
‘DOELEN STELLEN’
De vraag wordt vaak gesteld: is zakendoen en spiritualiteit wel met elkaar te verenigen? Hoe kan ik zo ‘zuiver’ mogelijk zaken doen? De makkelijkste manier om een heel scala aan spirituele principes geïntegreerd in één handeling toe te passen, bestaat uit een gebruik dat ook bij een aantal bekende zeer succesvolle multinationals wordt toegepast: geef consequent 10% van je netto winst aan een goed doel. 65
CONCURRENTIE
De associatie tussen zaken doen en spiritualiteit is niet voor iedereen een even logische. ‘Hoe doe je dat dan met concurrentie?’ Heel eenvoudig: gebruik je door God gegeven talenten en versla de concurrentie! Maar probeer er vooral lol in te hebben en zoveel mogelijk bij voorbaat het eindresultaat te accepteren. 66
SPIRITUALITEIT
Spiritualiteit is een containerbegrip, waarbij het spectrum lijkt te lopen van voetzoolreflexologie tot biodanza. Wat is dan spiritueel ondernemerschap? Waar het bij ‘gewoon’ zaken doen tot vervelends toe gaat over wát een bedrijf doet, is de focus bij spiritueel ondernemerschap uitsluitend gericht op de vraag hóe en waaróm je iets doet en de onderneming zich daar rekenschap van geeft. 67
PERCEPTIE
Een groep personen besluit te gaan kijken naar de zonsondergang. De wetenschapper ziet alleen de formatie van de wolken, de astronoom de positie van de sterren, de bioloog de vervuiling van de atmosfeer en de modeontwerper de kleuren van de lucht. Als ze aan het kind vragen wat hij ziet, zegt deze: ‘Ik zie God glimlachen’. Boodschap: verdiep je in de ander en ontdek eerst wat deze ‘ziet’. Voorwaarde om zaken te kunnen doen. 68
NADENKEN
‘Werk jij hier? Ik dacht dat jij zo goed kon leren!’. Een bekend grapje waar de westerse preoccupatie met het IQ doorheen ademt. Maar zoals Peter Ouspensky (1878-1947) ooit al constateerde: ‘Het onderbewuste werkt 30.000 keer zo snel als het denken op het niveau van het bewuste. Waarom richten de mensen zich in hun handelen dan alleen op het denken?’ 69
QUITTE OF DUBBEL
Heeft u zich ooit wel eens afgevraagd waarom veel bedrijven elk jaar heel erg hard proberen weer méér winst te maken dan het jaar daarvoor??? De enige ordinaire verklaring hiervoor is: inhaligheid. Een gezond bedrijf zorgt uiteraard voor winst. Maar niet per se voor winstmaximalisatie. Gezondheid en inhaligheid gaan niet samen. 70
MENS SANE IN CORPORE SANO
Een gezonde geest in een gezond lichaam. Tja, dat ‘weten’ we aan één kant allemaal. Waarom is het dan zo moeilijk om ’s ochtends i.p.v. 30 minuten fysieke oefeningen te doen waar je merkbaar de hele dag profijt van hebt, niet gelijk aan de ‘espresso met e-mail’ te gaan? Waarom wachten tot uw 65e met het realiseren wat alle oudere mensen weten: je gezondheid is veel belangrijker dan wat ook. 71
TIMING
Timing is alles, weet elke zichzelf respecterende manager. Het achterliggende spirituele principe is de moeite van het overdenken waard. Blijkbaar zijn er zaken die op een bepaald moment het beste kunnen plaats vinden. Maar wie of wat bepaalt dat dan? Is er dan misschien toch een groter Plan? En zo ja, tot hoever reikt dit plan dan? Hoe belangrijker u timing vindt, des te spiritueler u bent. 72
AANDACHT
Iemand aandacht geven in de vorm van bewúst aan iemand denken, is een zeer krachtige, gecondenseerde vorm van energieoverdracht. Het ‘voedt’ (je relatie met) deze persoon. Sta daarom niet verbaasd als een bewust verstuurd Linkedin-verzoek snel daarna leidt tot het ‘live’ ontmoeten van deze persoon. Voor succesvol zakendoen is bewuste aandacht onontbeerlijk. 73
FAILLISSEMENT
Een van de bekendste CEO’s van Nederland, Leen Zevenbergen, zei het terecht: een beetje ondernemer moet minimaal één keer in zijn leven (bijna) failliet zijn gegaan. Immers: loslaten loutert en levert levenslessen op, die met geen enkele MBA-opleiding te vergelijken zijn. Ik wens u binnenkort een mooi faillissement toe. 74
RULE #6
De kreet ‘Regel nummer 6’ is een van de klassiekers uit de spirituele managementliteratuur en omvat het advies aan zakenmensen over de ultieme basishouding: ‘Don’t take yourself so damn seriously’. Les: zorg voor balans tussen hartstocht en luchthartigheid. (vrij vertaald naar Wayne Dyer) 75
TIJD
Over ‘tijd’ hebben we in deze dimensie afspraken gemaakt. Maar tijd is niet absoluut. We kennen allemaal wel de ervaring dat iets veel langer of korter duurt dan dat de klok aangeeft. De oplossing voor een gevoel van tijd tekort hebben is dan ook niet 80 uur per week te gaan werken, maar van ‘tijd’ je vriend te maken en jezelf te proberen de ervaring van een overvloed aan tijd te geven. 76
CONTRÔLE
Naarmate u zich meer realiseert dat u met uw gedachte uw eigen werkelijkheid vorm geeft, opent dit ook nieuwe perspectieven. Zo kunt u bijvoorbeeld de uitkomst van belangrijke gesprekken bewust beïnvloeden door vooraf een scherp beeld te vormen van de door u gewenste uitkomst. Als u dan al geneigd bent tot sturing in uw leven, probeer het dan eens op deze manier. 77
DOEN WAT JE LEUK VINDT
Een klassieker: ‘Maak van je hobby je werk, en je hoeft nooit meer te werken’. In hoeverre geldt dat ook voor u? Wat zou u van uw huidige activiteiten blijven doen wanneer u plotseling 5 ton zou erven? Welke dagelijkse activiteiten zou u niet meer of anders doen, wanneer u wist dat u nog maar 1 jaar te leven had? Is dit laatste een onrealistisch scenario? Hoe weet u dat? 78
GRENZEN STELLEN
Natuurlijk is de klant in principe altijd Koning. Maar de kans is groot dat als u te bang bent een klant of opdracht te verliezen, dat u daarmee over uw grenzen heen gaat. U verliest dan wellicht iets heel anders: u zelf en uw geloofwaardigheid.
79
OVERVLOED
Het spirituele principe achter overvloed kan niet genoeg worden herhaald. Met de gedachte ‘ik wil overvloed’ zegt u eigenlijk dat er voor u (op dat moment nog) geen overvloed is. Dát is vervolgens hetgeen werkelijkheid wordt. Confronterend maar waar: wanneer overvloed uitblijft, dan heeft u dat aan u zelf te danken. . . De affirmatie die wél feilloos werkt is: ‘Ik ben rijk, gelukkig enz.’. 80
WAT EN HOE
‘Wanneer je sterft kun je niets meenemen van wat je hebt bereikt, dan telt alleen hóe je dit hebt bereikt’ is een uitspraak van de grondlegger van het Taoïsme (6e eeuw v.Chr.), Lao Tse. ‘Garbage in, is garbage out’ komt uit de 20e eeuwse wereld van de ICT. De boodschap is dus al ruim 2.500 hetzelfde: het gaat er niet om wát je doet, maar hóe je iets doet. 81
WYSIWYG
Boekhouders lijken vaak het uit de wereld van de softwareontwikkeling bekende principe van ‘What you see is what you get’ te hanteren. Eéndimensionale exercities waarbij omzetprognoses alléén zijn gebaseerd op wat men ‘ziet’ aan cijfers. U hoeft geen ‘ziener’ te zijn om te ‘zien’ dat u o.b.v. alleen cijfers nooit alles kunt ‘zien’. Wees realistisch, maar vergeet nooit te blijven dromen. 82
AMBITIES
Een bekende uitspraak van Ghandi luidt: ‘Wie grenzen overschrijdt en in zijn werk en zelfs in gedachten de eigen mogelijkheden overschat, zal waarschijnlijk ziek en prikkelbaar worden. Dergelijke jachtigheid is verspilling’. De vraag waar het over gaat is: waar gaan gezonde ambities over in megalomane egotripperij? Het antwoord hierop krijgt u alleen als u zich deze vraag regelmatig durft te stellen. 83
VERGELIJKEN
Als manager heeft u het liefst niet dat alle medewerkers naar het inkomen van de ander zouden kijken, om dan vervolgens net iets meer dan het huidige inkomen te eisen. Doe dat dan zelf ook niet. Neem een voorbeeld aan Warren Buffett, met een eigen vermogen van 50 miljard dollar in 2010 de op twee na rijkste man ter wereld. Salaris al jarenlang: $ 100K max. 84
INVESTEREN
Uw medewerkers jaren opjagen met heel veel overuren, is niet het schoolvoorbeeld van spiritueel ondernemerschap. Maar het té ruimhartig investeren in medewerkers, in het vertrouwen dat daar later vanzelf iets van terug zal komen, kan u ook duur komen te staan. Balans tussen geven en nemen wordt bereikt door er op te letten dat de één niet eerst veel meer investeert dan de ander. 85
DOORGAAN
De eerste stappen van de eigenaar van het KFC-imperium waren moeizaam. Hij kreeg zijn kiprecept maar niet verkocht. Toch bleef hij doorgaan. Doorgaan is een belangrijke kwaliteit van elke ondernemer. Belangrijker echter nog dan dit, is dat je weet wanneer je overtuiging om door te gaan overgaat in tegen beter weten in doorstampen. Geloof in eigen kunnen is zowel iemands kracht als valkuil. 86
CADEAUTJES
Wanneer relaties geschenken wordt gegeven, wordt er meestal stiekem iets terugverwacht. Het geven van cadeautjes aan mensen zonder er (stiekem) iets voor terug te verwachten, kan zeer bevrijdend werken. Zou het uw business schaden als u écht in vrijheid cadeautjes aan uw klanten zou gaan geven? 87
RESPECT EN VERTROUWEN
Respect en vertrouwen zijn belangrijke waarden om (zakelijke) relaties mee op te bouwen. Iedereen vindt het belangrijk om ze als eerste te ontvangen, maar je kunt dit niet afdwingen. Een oordeel over het uitblijven is snel geveld en kan relaties schaden. Oplossing? Geef als eerste respect en vertrouwen, zonder de voorwaarde er aan te verbinden het direct terug te willen ontvangen. 88
OORLOG VOEREN
Sun Szu* zegt: ‘Oorlog voeren is soms onvermijdelijk. De kunst is dan om hem zo te voeren dat er zo min mogelijk slachtoffers vallen’. Als je bedrijf in crisis is, is er lef voor nodig de ene helft van de medewerkers te ontslaan om juist de andere helft met gezinnen, te kunnen behouden. Spiritualiteit is weten wanneer een ‘harde hand’ nodig is. Spiritualiteit is niet ‘soft’. * ca. 400 v. Chr. in De Kunst van het Oorlogvoeren 89
PASSIE ≠ EMOTIE
Passie en emotie worden vaak verward. Het eerste is een enthousiaste, bevlogen staat van bewustzijn. Het tweede (bijv. woede, teleurstelling, jalouzie enz.) openbaart zich pas in de interactie met mensen en situaties in uw omgeving en legt uw minder mooie karaktertrekken bloot. Van passie kan een ondernemer niet genoeg hebben. Maar dat geldt bepaald niet voor emoties. 90
DISCRIMINATIE
De spirituele betekenis van het woord discriminatie is: onderscheid weten te maken tussen zaken die er wérkelijk toe doen en zaken die feitelijk niet van belang zijn. Voorbeeld. Dat de omzet lager is dan het vorig jaar, is absoluut niet essentieel. Maar dat u vanwege een te volle eigen agenda een vertrekkend medewerker niet de hand kan drukken, is wel een ernstig signaal! Wordt er bij u goed gediscrimineerd? 91
MISLUKKINGEN BESTAAN NIET
Succes afmeten aan alleen de mate waarin positieve gebeurtenissen zijn voorgevallen, maakt je een gevangene van je eigen beperkte beelden. ‘Negatieve’ gebeurtenissen, al zie je de betekenis er van niet direct, zou je best als potentieel waardevol kunnen zien. ‘Mislukkingen’ bestaan niet eerder dan nadat u ze zélf als zodanig benoemt. 92
NEDERIGHEID
Steve Jobs zag in 2010 ‘zijn’ Apple voor het eerst de grote concurrent voorbij gaan. Even vergat hij dat zijn klanten hem dit succes gaven en bruuskeerde hij de mensen die net klaagden over een manco van de nieuwe Iphone4. De media vielen over hem heen en hij moest door het stof. Een echte managementklassieker: hoe groot uw succes ook is, vergeet nooit om juist dán bescheiden te blijven. 93
ONWAARDIGHEID
Twijfel en negatieve gedachten, vooral in uitdagende situaties, kennen we allemaal wel. Het hierop toe te passen spirituele principe is: hoe minder je het voedt met aandacht, hoe meer het aan kracht inboet. Dit is misschien wel de enige positieve functie van hard werken: het kan goed worden gebruikt om onze aandacht af te houden van ons basisgevoel van onwaardigheid. 94
JEZELF (LATEN) COMPLIMENTEREN
Mensen in leidinggevende posities krijgen op de een of andere manier weinig complimentjes van andere medewerkers. Alsof iedereen denkt dat u het allemaal uit uw mouw schudt. Herkent u dit? Complimentjes krijgen is essentieel en cruciaal voor uw welzijn en uw succes. Geef ze uzelf of regel dát u ze krijgt. Als u ze maar krijgt! 95
RIJKDOM VERSUS GELUK
U kent vast de talloze verhalen wel van miljonairs die aangeven dat rijkdom hen niet gelukkiger heeft gemaakt? De Aston Martin voor de deur went immers zeer snel. Legt u stiekem een relatie tussen rijkdom en geluk? En tot hoever was u daarbij van plan de grens op te rekken? Tot het moment dat u een ton verdient? Of 1 miljoen? Geluk zit uitsluitend in uzelf. In uw hart weet u dat. 96
STELEN
Het valt u opeens op dat uw garage u de laatste 1,5 jaar vijf keer fikse kosten heeft berekend voor het uitlijnen van uw banden. Blijft u nog langer klant? Stelen kan in heel veel kleine dingen zitten. Maar het spreekwoord zegt niet voor niets: ‘gestolen goed gedijt niet’. 97
SELF FULFILLING PROPHECY
Met langdurig 80 uur per week werken put een mens zich uit. Maar het irritante is: ook dán komt het werk meestal niet af. De reden hiervoor is spiritueel van aard: hardwerken is vaak onbewust gekoppeld aan de overtuiging dat het werk gewoon niet ‘normaal’ in 40 uur gedaan zou kunnen worden. Het is die overtuiging waarmee u uw eigen werkelijkheid creëert, het werk nooit afkomt, uw eigen overtuiging weer blijft bevestigen enz. 98
HOUDEN VAN
Als een artiest zegt: ‘ik houd van mijn publiek’ wordt het nog wel geaccepteerd. Moeilijker vindt men het wanneer ondernemers zomaar en zonder schaamte durven te zeggen dat ze van al hun klanten houden. Beperkt het gevoel van ‘houden van’ zich tot hooguit een paar personen uit de privésfeer? Dan beperk je je als mens en als ondernemer in hoge mate en snijd je jezelf af van natuurlijk succes. 99
NETWERKEN
Het kan als gegeven worden beschouwd dat netwerken belangrijk is om zaken te kunnen doen. Niet iedereen wordt blij van netwerken. Ga eens bij uzelf na of dit wellicht komt omdat u het idee heeft dat u iets moet ‘doen’: praten met mensen in de hoop dat dat zakelijk iets oplevert. Tip: netwerk alsof je bij een voetbalwedstrijd staat. Niets hoeft en ondertussen wordt er voor vermaak gezorgd. 100
EMPATHIE
Bussen en trams buiten de dienstregeling voerden lang slechts het wat botte ‘Geen dienst’ in de lichtbak. Totdat ooit één invoelend persoon zich de teleurstelling aantrok van vele klanten bij het langzaam naderen van dit type bus/tram. En de tekst veranderde in het véél sympathiekere: ‘Sorry, geen dienst’. Invoelend vermogen is misschien wel de grootste kwaliteit van een goede ondernemer/manager. 101
LOSLATEN
Op de markt zie je iemand afdingen en iets voor de helft van de prijs kopen. Bij een ander reageert de verkoper echter niet. Het geheim? Het besef dat als je gaat onderhandelen over een prijs, maar je het ondertussen toch nog steeds in je hart heel graag wilt hebben, de andere partij dat altijd zal voelen. Zakelijk onderhandelen kan alleen wanneer je gedachten over het eindresultaat écht loslaat. 102
de KRACHT van SPIRITUEEL ONDERNEMEN
Timo ten Cate
Janneke Kromkamp
Dit boek bevat 100 ‘tips & trucs’ welke kunnen worden gebruikt voor korte reflectie of (wekelijkse) contemplatie. De auteurs van het boek, Timo ten Cate en Janneke Kromkamp, zijn eigenaar van een al jaren zeer succesvol middelgroot adviesbureau (www.digital.nl). Daarnaast volgen zij beide hetzelfde spirituele pad. Dit boek is ontstaan als gevolg van de verkregen inzichten bij het in de praktijk combineren van beide werelden, spiritueel en zakelijk. Dit vormt de basis voor hun praktijk op het gebied van managementadvies (www.janaka.nl).