03-04-2014
De Klimaatbestendige Stad ‘s-Hertogenbosch
Christiaan W allet Deltaprogra mm a Nieuwb ou w en Herstructureri n g
Programma van vanmiddag 12.30 12.45 13.05 13.25 13.40
u. u. u. u. u.
Opening met pitches Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering De proeftuinervaring van 's-Hertogenbosch De drie stappen voor een klimaatbestendige stad Workshops, ronde 1 - De drie stappen: stresstest, lokale adaptatiestrategie, klimaatadaptatie in ruimtelijke visies (Garmt Arbouw) - Kennisportaal (Eke Joustra) - Bouw zoekt blauw (Tjaart Vos)
14.55 u. 15.15 u.
Pauze Workshops, ronde 2 - De drie stappen: stresstest, lokale adaptatiestrategie, klimaatadaptatie in ruimtelijke visies (Garmt Arbouw) - Kennisportaal (Eke Joustra) - Bouw zoekt blauw (Tjaart Vos)
16.30 u.
Hoe gaan we de Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie tot een succes maken?
1
03-04-2014
Pitches! Eigen ervaringen, kansen, bedreigingen, wat doet u zelf en heeft u nodig, ziet u meerwaarde in verbindende afspraken?
Ruimtelijke Adaptatie over het samenbrengen van water en ruimte Christiaan W allet Projectmanag er
Deltaprogr am ma Nieuwb ou w en Herstructureri ng
2
03-04-2014
Deltaprogramma Ne ge n de elprogramma’s Vijf De ltabeslissingen: 1. 2. 3. 4. 5.
Ve iligheid Zoe twater R uim telijke Adaptatie R ijn-Maas Delta IJsselmeer
5
Waterrobuuste inrichting
6
3
03-04-2014
Klimaatbestendige stad
7
Klimaatbestendige stad
8
4
03-04-2014
Klimaatbestendige stad
9
5
03-04-2014
6
03-04-2014
7
03-04-2014
Probleemanalyse • •
•
G oede kwaliteit van de leef omgeving is bas isvoorwaarde voor aantrekkelijk investeringsklimaat en goed functionerende steden. D e kwetsbaarheid van N ederland voor de gevolgen van overs tromingen en extreem weer neemt de komende decennia toe. D it ten gevolge van zowel voorschrijdende verstedelijking als klimaatverandering. U it onderzoek blijkt dat dit leidt tot aanzienlijke schades. I n binnen en buitenland is ruime ervaringen met maatregelen die s c hade en s lachtoffers als gevolg van overstroming, hevige neers lag, extreme hitte en langdurige droogte kunnen voorkomen of reduc eren. D eze worden in de praktijk echter nog onvoldoende benut bij ruimtelijke afwegingen.
16
8
03-04-2014
Ambitie • De am bitie is dat in 2050 onze gebouwde omgeving zo goe d mogelijk klimaatbestendig e n waterrobuust ingericht is e n (her)ontwikkelingen tot ‘zo weinig als redelijkerwijs mogelijk’ extra risico op schade e n slachtoffers leiden. • Dit k an worde n bere ikt door waterveiligheidsbeleid meer ruimtelijk te m ak en en ruimtelijk beleid meer waterrobuust en klimaatbestendig te m ak en.
17
Aanpak • Inte rbe stuurlijk e stuurgroep • Joint fact finding overheden, m arktpartijen e n k e nnisinstellingen • Be le idsadviezen bottum up via vier coalities k lim aatbestendige stad • Aanpak funderingsschade met private partije n • Voorbere iding uitvoering met overheden, kennisinstellingen
18
9
03-04-2014
De proeftuinervaring van ‘s-Hertogenbosch
Maare Zondervan Landschaps arc hit ect
gemeente ‘s-Hertoge n bo sch
INVOEGEN PRESENTATIE MAARE
10
03-04-2014
11
03-04-2014
12
03-04-2014
13
03-04-2014
14
03-04-2014
15
03-04-2014
16
03-04-2014
17
03-04-2014
18
03-04-2014
19
03-04-2014
De drie stappen Stresstest; lokale Adaptatiestrategie; doorwerking klimaatadaptatie in ruimtelijke visies.
Christiaan W allet Projectmanag er
Deltaprogr am ma Nieuwb ou w en Herstructureri ng
20
03-04-2014
1e laag DPV
Risico benadering
MLV
2e laag DPNH
3e laag V&J/RWS
KlimaatKlimaatbestendige bestendige stad stad 41
1e laag DPV
Risico benadering
MLV
Slimme Combinaties
2e laag
Vitaal & Kwetsbaar
DPNH
(nationaal b elang )
Waterrobuuste Inrichting Binnendijks/buitendijks
3e laag
Vitaal & kwetsbaar
(reg ionaal b elang )
V&J/RWS
KlimaatKlimaatbestendige bestendige stad stad 42
21
03-04-2014
DB Waterveiligheid
Risico benadering
MLV
1e laag DPV
Slimme Combinaties
2e laag
Vitaal & Kwetsbaar
DPNH
(nationaal b elang )
DB Ruimtelijke Adaptatie
Waterrobuuste Inrichting Binnendijks/buitendijks
Vitaal & kwetsbaar
(reg ionaal b elang )
3e laag V&J/RWS
KlimaatKlimaatbestendige bestendige stad stad 43
1e laag DPV
Risico benadering
MLV
Slimme Combinaties
2e laag
Vitaal & Kwetsbaar
DPNH
(nationaal b elang )
Generiek via wet/ c onvenanten
Waterrobuuste Inrichting Binnendijks/buitendijks
3e laag
Vitaal & kwetsbaar
(reg ionaal b elang )
V&J/RWS
KlimaatKlimaatbestendige bestendige stad stad 44
22
03-04-2014
1e laag DPV
Risico benadering
MLV
Slimme Combinaties
2e laag
Vitaal & Kwetsbaar
DPNH
(nationaal b elang )
Waterrobuuste Inrichting Binnendijks/buitendijks
Vitaal & kwetsbaar
(reg ionaal b elang )
3e laag
Generiek via wet/ c onvenanten Specif iek via RO : model afwegingskader
V&J/RWS
KlimaatKlimaatbestendige bestendige stad stad 45
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 46
23
03-04-2014
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces
Afspraak water en ruimte Waterrobuustheid en Klimaatbestendigheid wordt zorgvuldig in RO afgewogen via lange termijn planning: • Weten: Verantwoordelijke overheden in het ruimtelijk domein de mate van waterrobuustheid en klimaatbestendigheid analyseren en
Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten
• Willen: Uitkomsten hiervan vertalen naar een eigen ambitie hoe hier -uitgezet in de tijd- naar te handelen en
Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak
• Werken: Aangeven hoe deze ambitie doorwerkt in reguliere planvormingsprocessen, realisatie en beheer.
Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 47
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen
Model Afwegingskader Weten (stresstest)
Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces
Willen (adaptatiestrategie)
Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak
Werken (doorwerking)
Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 48
24
03-04-2014
Model Afwegingskader M odulaire opbouw E en wizard leidt de beginnende gebruiker door de bas ismodules D e gevorderde gebruiker kiest direct een module E r worden ook externe ‘verdiepingsmodules’ aangeboden, bijv. 3 D i
49
Model Afwegingskader voorbeeld invulling Model Afwegingskader Weten (stresstest) ORZ-kaarten
Klimaateffect atlas
Risico Applicatie Buitendijks
Willen (adaptatiestrategie) Teeb tool
Afwegingsinstrument WHO
MLV-tool
Werken (doorwerking) Leidraad CROW
Omgevingsvisie, -plan en verordening
EMVI criteria
50
25
03-04-2014
Model Afwegingskader voorbeeld invulling Model Afwegingskader Weten (stresstest) ORZ-kaarten
Klimaateffect atlas
Risico Applicatie Buitendijks
Willen (adaptatiestrategie) Teeb tool
Afwegingsinstrument WHO
MLV-tool
Werken (doorwerking) Leidraad CROW
Omgevingsvisie, -plan en verordening
EMVI criteria
51
Model Afwegingskader voorbeeld invulling Model Afwegingskader Weten (stresstest) ORZ-kaarten
Klimaateffect atlas
Risico Applicatie Buitendijks
Willen (adaptatiestrategie) Teeb tool
Afwegingsinstrument WHO
MLV-tool
Werken (doorwerking) Leidraad CROW
Omgevingsvisie, -plan en verordening
EMVI criteria
52
26
03-04-2014
Model Afwegingskader voorbeeld invulling Model Afwegingskader Weten (stresstest) ORZ-kaarten
Klimaateffect atlas
Risico Applicatie Buitendijks
Willen (adaptatiestrategie) Teeb tool
Afwegingsinstrument WHO
MLV-tool
Werken (doorwerking) Leidraad CROW
Omgevingsvisie, -plan en verordening
EMVI criteria
53
Model Afwegingskader voorbeeld invulling Model Afwegingskader Weten (stresstest) ORZ-kaarten
Klimaateffect atlas
Risico Applicatie Buitendijks
Willen (adaptatiestrategie) Teeb tool
Afwegingsinstrument WHO
MLV-tool
Werken (doorwerking) Leidraad CROW
Omgevingsvisie, -plan en verordening
EMVI criteria
54
27
03-04-2014
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 55
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 56
28
03-04-2014
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Afspraak lokale/regionale afwegingskaders water en ruimte • Generieke uitgangspunten • Resultaten opnemen in ruimtelijke plannen Model Afwegingskader • Weten • Willen • Werken
Voorbeeld: Leergemeenschappen
Watertoetsproces • Continueren onder Omgevingswet • Gesprek vroeg in planproces Aanpak vitale en kwetsbare functies • Ambitie per categorie • Afspraken governance aanpak knelpunten Aanpak funderingsschade • Focus op preventie • Afspraak aanpak Stimuleringsprogramma 2014-2017 • Kennisportaal • Interbestuurlijk 57
De Workshops, twee rondes Ronde 1: 13.40 – 14.55. Ronde 2: 15.15 – 16.30 1) De drie stappen: stresstest, lokale adaptatiestrategie, klimaatadaptatie in ruimtelijke visies (Garmt Arbouw) 2) Kennisportaal (Eke Joustra) 3) Bouw zoekt blauw (Tjaart Vos)
29
03-04-2014
Hoe gaan we de acties uitvoeren en de Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie tot een succes maken? Christiaan W allet Projectmanag er
Deltaprogr am ma Nieuwb ou w en Herstructureri ng
Dank voor uw betrokkenheid! Tijd voor een drankje en hapje
30