De Kleine Kerk voor allen

42e jaargang, nr. 1 september – oktober 2015

De Kleine Kerk voor allen

Agenda: Zondag 6 september, 10.00 uur:

Bevestiging ambtsdragers

Donderdag 10 september, 20.15 uur:

Grote Kerkenraad

Zaterdag 12 september, 9.30 – 16.00 uur:

Open Monumentendag

Vrijdag 25 september, 20.00 uur:

Stichting Kleinoot

Zondag 27 september, 10.00 uur:

Startzondag

Vrijdag 2 oktober, 20.00 uur:

Film: Leviathan

Woensdag 7 oktober, 20.00 uur:

Achtergronden bij de Bijbel: De christelijke gemeente in het Nieuwe Testament

Donderdag 8 oktober, 19.30 uur

Vesper

Woensdag 14 oktober, 20.00 uur:

Louis Armstrong

Woensdag 21 oktober, 20.00 uur:

Niet alles is te koop

Vrijdag 30 oktober, 20.00 uur:

Stichting Kleinoot

Redactie (ad interim): Ds. W. Brouwer Email: [email protected] Tel. 06 30 21 47 71 Dhr. P. Cleveringa Email: [email protected] Tel. 020 690 67 99

Verspreiding: Dhr. C. Schröder Email: [email protected] Tel. 06 22 12 09 82

We stellen het op prijs als u een bijdrage van € 7,50 per jaar wilt overmaken naar: NL98 INGB 0000051703 t.n.v. Protestantse gemeente Duivendrecht, onder vermelding van ‘De Kleine Kerk voor allen’. Op verzoek kunnen we ‘De Kleine Kerk voor allen’ digitaal versturen; u kunt hierom vragen per email: [email protected] De bijdrage van € 7,50 komt dan te vervallen. Kopij voor het volgende nummer graag inleveren voor: dinsdag 20 oktober

2

Vespers

Kerkdiensten De Kleine Kerk, Rijksstraatweg 129

Donderdag 12 november, 19.30 - 20.00 uur

De diensten beginnen om 10.00 uur

6 september

Donderdag 8 oktober, 19.30 – 20.00 uur

ds. W. Brouwer Bevestiging ambtsdragers

Auto-ophaaldienst De ophaaldienst stelt in de winterperiode oudere bewoners in onze gemeente in staat, ondanks verminderde mobiliteit, toch de kerkdiensten te bezoeken. In de afgelopen periode heeft niemand gebruik gemaakt van de auto-ophaaldienst, daarom is besloten geen rooster meer te maken. Het blijft echter wel mogelijk om van de auto-ophaaldienst gebruik te maken. U kunt daartoe contact opnemen met mw. G. Bouman, tel. 416 01 81. Doet u dit wel tijdig, want er wordt dan per keer een autodienst ingesteld.

13 september

ds. F. Brommet

20 september

ds. W. Brouwer

27 september

ds. W. Brouwer Startzondag

4 oktober

ds. W. Brouwer

11 oktober

ds. F. van Melle

18 oktober

ds. W. Brouwer Doopdienst

Wereldwinkel

25 oktober

ds. A. Wessels

Elke zondag verkoop van artikelen van circa 11.15 tot 11.45 uur in De Aanbouw.

1 november

ds. W. Brouwer

8 november

ds. W. Brouwer Dankdag

Zorgcentrum ’t Reijgersbosch De diensten beginnen om 19.00 uur 4 september

mw. A. Bloot – van der Ham

11 september

mw. G. Bouman

18 september

mw. J. Bosman

25 september

ds. W. Brouwer

2 oktober

mw. ds. A. Schrage - Buitenbos

9 oktober

mw. G. Bouman

16 oktober

mw, W. Berendsen

23 oktober

dhr. P. Germans

30 oktober

ds. W. Brouwer

6 november

Cantorij De cantorij oefent iedere eerste, derde en vijfde woensdag van de maand, van 9.45 – 11.15 uur in De Aanbouw. Voor nadere informatie: mw. G. Bouman, tel. 416 01 81.

Lied van de maand September Oktober November

Liedboek 715 Liedboek 848 Liedboek 119a

Kostersteam 6 en 13 september

dhr. P. van Leeuwen

20 en 27 september

dhr. P. Cleveringa

4, 11 en 18 oktober

dhr. Buntsma

25 oktober, 1 en 8 november dhr. P. van Leeuwen

mw. A. Bloot – van der Ham

3

Van de redactie

Afscheid mevrouw Bloot In de dienst van zondag 30 augustus namen we afscheid van Adri Bloot als redactielid van De Kleine Kerk voor allen. Charles Ek hield een mooie toespraak waarin hij de geschiedenis van het kerkblad schetste; voor Adri waren er bloemen en een cadeau. Adri heeft meer dan twintig jaar in de redactie gezeten van dit blad dat in 1974 werd gestart als opvolger van de ‘Saambinder’, sinds 1932 het gezamenlijke kerkblad van Ouderkerk aan de Amstel en Duivendrecht. In 1974 werd de redactie gevormd door An Bredschneijder, Janny Boode en Dirk Verhoef. Na het overlijden van An Bredschneijder in 1994 neemt Adri Bloot haar plaats in, mede omdat zij goed overweg kan met de stencilmachine die gebruikt werd. Kopij werd toen nog in handgeschreven vorm ingeleverd, vervolgens door Janny uitgetypt op een typmachine, en daarna door Adri uitgedraaid op de stencilmachine. Illustraties werden verzameld door plaatjes te knippen uit andere kerkbladen die men bij gelegenheid meenam uit allerlei kerken in binnen- en buitenland. In november 2003 verlaat Dirk Verhoef de redactie om gezondheidsredenen. Hij wordt niet opgevolgd. Rond 1997 wordt de stencilmachine vervangen door een eenvoudig kopieerapparaat. Het apparaat kan kopiëren, maar niet sorteren. Het sorteren gebeurt door ten huize van Adri Bloot om een tafel heen te lopen waarop de losse bladen uitgespreid zijn. Ook de Luuk Boode helpt mee, en later ook de familie Schröder. Toen Adri enige tijd in het ziekenhuis terechtkwam, ging ook Ger Schutte enige tijd meehelpen. Zo vonden gemeenteleden toch altijd weer een kerkblad op hun deurmat, wat er ook gebeurde. In 2004 besluit Janny Boode dat haar leeftijd van tachtig jaar een goede reden is om te stoppen met het redactiewerk. Zij wordt niet opgevolgd, maar Adri wordt in de periode daarna bijgestaan door Cor Schröder, die ook verantwoordelijk is voor de verspreiding van het blad. Ook toen zij verhuisde naar Amsterdam Zuidoost, bleef ze op afstand het kerkblad verzorgen. Uiteindelijk begaf de kopieermachine het, waarna er enige tijd de mogelijkheid bestaan heeft om bij de scholen te kopiëren. Omdat Adri tijdig aangaf er wel een keer mee te willen stoppen hadden we genoeg tijd om over de toekomst van het blad na te denken. We danken Adri voor het vele werk dat ze meer dan 20 jaar heeft gedaan voor De Kleine Kerk voor allen!

Nieuwe opzet van het kerkblad Nu het niet meer mogelijk is om het kerkblad bij de scholen te kopiëren, zal het kerkblad vanaf september bij drukkerij Schaap print+sign op het Dorpsplein gemaakt worden. De nieuwe redactie bestaat voorlopig uit ondergetekenden, ds. W. Brouwer en dhr. P. Cleveringa. Dhr. C. Schröder blijft de verspreiding verzorgen. Om de kosten binnen de perken te houden, hebben we in de kerkenraad besloten om het kerkblad tweemaandelijks te laten verschijnen en de lay-out anders te ontwerpen. Na wat probeersels die we aan een aantal mensen hebben voorgelegd starten we met een opzet in kolommen, met gebruik van het lettertype Arial 10. Op grond van uw reacties zullen we de opzet in de toekomst mogelijk verder aanpassen. Het lettertype is kleiner dan u gewend bent, maar door de kortere regellengte vanwege de kolommen hopen we dat het toch goed leesbaar is. Daarbij is gebleken dat Arial voor veel mensen het best leesbare lettertype is. Verder hebben we de indeling wat gewijzigd: de kern van het blad wordt gevormd door vijf hoofdstukjes die te maken hebben met de vijf werkgroepen van De Kleine Kerk: Eredienst, Vorming & Toerusting, Pastoraat, Diaconie en Financiën & Beheer. Daarnaast is er informatie van de activiteiten van Stichting Kleinoot en zijn er berichten ‘uit de regio’. De ‘Antenne’ blijft bestaan als ‘bezinningsmoment’. We zullen proberen wat meer met fotomateriaal te werken, maar ook de knipsels van vroeger zullen we deels digitaliseren en hergebruiken. We zijn benieuwd wat u ervan vindt en horen daarom graag uw reacties! Op grond daarvan zullen we mogelijk in de volgende nummers nog veranderingen aanbrengen in de opzet. Met een hartelijke groet, ds. W. Brouwer dhr. P. Cleveringa dhr. C. Schröder (verspreiding)

4

AnTenne In deze rubriek vangen we signalen op uit heden en verleden die ons kunnen verrijken en inspireren.

Bij de tijd Bij het meten van de tijd hebben vanouds de zon en de maan een zeer grote rol gespeeld. Aan de stand van de zon kon men zien of de lente weer in aantocht was, de dagen langer werden. Op het land moest je weten wanneer er geploegd, gezaaid en geoogst kon worden. De regelmaat van de seizoenen was iets waar je rekening mee hield, wilde je niet verhongeren. De ‘klokken van de natuur’ bepaalden en bepalen het ritme van het leven. Vóór de tijd kon worden gemeten moest er tijdsbegrip zijn – een besef dat er iets te meten viel - en vervolgens moesten eenheden van tijd worden bedacht. De mensheid is door ontwikkelingen in de tijd en door het wereldwijd maken van afspraken, bij de tijd geraakt. We vinden het nu in Nederland heel gewoon dat we bij het ingaan van de wintertijd de klok een uur terugdraaien, maar ruim honderd jaar geleden was dat nog ondenkbaar. Men dacht en sprak over bedtijd, etenstijd, zonsopgang en ondergang. Pas toen de trekschuit en de postkoets, en later de trein op tijd moesten zijn ging men de klokken ‘gelijk’ zetten. Maar tot 1909 mocht elke stad in Nederland nog zelf bepalen hoe laat het was. Er was alleen een afspraak over het middaguur: het moment waarop de zon aan de hemel het hoogste punt bereikte. Als de schaduw van de zonnewijzer het kortst was, werd de torenklok op twaalf uur gezet. Omdat de aarde van west naar oost draait, bereikt de zon in het oosten van ons land eerder het hoogste punt dan in het westen. Daarom liepen de klokken in het westen van het land twee eeuwen geleden achter op die van het oosten. Als in Utrecht 12.00 u. werd gemeten was het in Haarlem pas twee voor twaalf en in Enschede al zeven over. Tegenwoordig is de tijd gestandaardiseerd. Er gelden e internationale afspraken. Elk uur is een 24 deel van een dag. Bij de definitie van de seconde is uitgegaan van de lengte van het jaar 1900. Op 1 januari 1999 werd overal de klok 1 seconde stilgezet: wereldwijd meet men nu dezelfde tijd. Bij een werkdag wordt gerekend in uren. Maar het heeft wel tijd gekost voor het zover was.

De 24-urige dag hebben we aan de Egyptenaren te danken, net als het jaar met 365 dagen. Het indelen van de dag in 24 uur had zeer waarschijnlijk een religieuze betekenis. Het Egyptische woord voor ‘uur’, wnwt, is ook het woord voor ‘priesterlijke plichten’. De priester was een soort urenwachter. De Sumeriërs waren de Egyptenaren voor met het verdelen van het jaar in eenheden. Uit de vondst van kleitabletten, met daarop allerlei opschriften, is afgeleid dat ze met een soort kalenders werkten. Zij deelden de tijd op. Zoals het jaar 12 maanden van 30 dagen omvatte, zo bestond hun dag uit 12 danna, van elk 30 ges. De Israëlieten kenden een maanjaar van 12 maanden of 354 dagen, zo blijkt uit teksten in het Oude Testament waar sprake is van het nieuwemaanfeest. Het rekenen in maanjaren was overigens heel gewoon bij volken die geen vaste woonplaats hadden. Maar toen de Israëlieten zich in het land Kanaän een plekje hadden veroverd moesten ze vanwege de landbouw met zonnejaren rekenen. Aangezien een zonnejaar 365 dagen telt en een maanjaar 354 moest er om de drie jaar een dertiende maand worden ingevoerd. De maanden kregen naar het jaargetijde afzonderlijke namen. Bij de religieuze feesten moest er voor worden gezorgd dat het begin van het Paasfeest in de maand Abib ( “de maand van de aren”) viel. Omdat voor de Israëlieten in deze maand de uittocht uit Egypte viel, moest Abib de eerste van het jaar worden. Volgens de Romeinse geschiedschrijver Flavius Josephus gold dit alleen het zogenaamde ‘religieuze’ jaar, maar bleef voor koop en verkoop en andere zaken het (kortere) maanjaar gelden, waarbij e als begin van het jaar de herfst gold. Viel de 15 van e de 1e maand van dit maanjaar vóór de 1 dag van de e maand Abib, dan werd een 13 maand ingevoerd. De Kleine Kerk houdt er een dubbele kalender op na. Het seizoensprogramma van de kerk volgt het ‘wereldlijke’ seizoen, zoals dat ook door scholen en theaters wordt gevolgd: van september tot aan de zomerperiode. Maar de zondagse diensten volgen het kerkelijk jaar, dat begint met de eerste zondag van advent (de vierde zondag voor Kerstmis) en eindigt met de ‘zondag van de voleinding’, eind november. Dit kerkelijk jaar is verwant aan het kalenderjaar, maar begint dus ongeveer een maand eerder. Het kerkelijk jaar is geworteld in de loop van de natuur: van de komst van het licht in het winterse duister bij de zonnewende via de vernieuwing van het leven in het voorjaar tot aan de oogst in de herfst. Piet Cleveringa

5

Eredienst Voordat we gaan kijken naar de diensten van de komende weken, wil ik, mede namens Cynthia, iedereen bedanken voor de vele felicitaties en attenties naar aanleiding van het feit dat Cynthia en ik op woensdag 8 juli getrouwd zijn. Op zondag 12 juli werden we verrast door een schitterende bos bloemen, samengesteld uit bloemen die door de aanwezige gemeenteleden verzameld waren en tot een mooi geheel geschikt. Charles Ek hield een mooie toespraak en de gemeente zong het lied ‘Dat ’s Heren zegen op u daal’, op de melodie van psalm 130. De bloemen pasten net in de auto, zodat we er in Santpoort nog lang van konden genieten tot ons vertrek naar de Verenigde Staten. Daar vond op maandag 3 augustus de kerkelijke zegening van ons huwelijk plaats, in aanwezigheid van familie en vrienden van Cynthia, in de kerk waar Cynthia destijds gedoopt werd en waarvan haar moeder nog lid is. Het werd een eenvoudige en ontroerende dienst, waarin Keith Turner, de broer van Cynthia, op saxofoon improviseerde over de bovengenoemde melodie van psalm 130, in het Engels bekend als ‘Old Hundredth’.

Bij de diensten Op zondag 6 september worden vier (!) ambtsdragers bevestigd: dhr. M. Nolte als ouderlingvoorzitter, mw. B. Schutte als ouderling-scriba, dhr. J.P. van der Does als ouderling-kerkrentmeester en mw. G. Bouman als ouderling namens de werkgroepen Eredienst en Vorming & Toerusting. Zij voegen zich in de kerkenraad bij mw. C. Groeneveld, diaken. Afscheid nemen we van dhr. C. Ek, mw. M. Blom en dhr. P. van Leeuwen, die respectievelijk als voorzitter, scriba en kerkrentmeester aan de kerkenraad verbonden waren. We zijn blij en dankbaar voor het vele werk dat zij verricht hebben voor de kerkenraad en al even blij met de nieuwe leden die er bewust voor hebben gekozen De Kleine Kerk met hun inspanningen te willen ondersteunen. We hopen dat velen van u in de gelegenheid zullen zijn om deze bijzondere dienst bij te wonen. We lezen het verhaal van Elia op de Horeb, dat eindigt met de overdracht van zijn profetenambt op Elisa. Op 13 september gaat ds. F. Brommet Amsterdam Zuidoost voor in de dienst.

uit

Op zondag 20 september lezen we het verhaal over de wijngaard van Naboth, waarin de profeet Elia en koning Achab elkaar voor het laatst ontmoeten.

Op zondag 27 september luiden we met de startzondag het nieuwe seizoen in. We gaan op zoek naar woorden die in het komend seizoen in een aantal diensten centraal zullen komen te staan. Daarbij kunt u denken aan een oud woord als ‘lankmoedigheid’, maar ook aan moderne woorden als ‘data’. De kinderkerk zal aan deze dienst meewerken. Op zondag 4 oktober gaan we verder met de serie rondom ‘bijzondere woorden’. Op zondag 11 oktober gaat ds. Van Melle voor in de dienst. Op zondag 18 oktober wordt de doop bediend aan Anoek, dochter van Jeroen en Ellen Dijkmeijer, en zusje van Arno Dijkmeijer. Op zondag 25 oktober gaat ds. A. Wessels voor in de dienst. Op zondag 1 november vervolgen we de serie over ‘bijzondere woorden’. Op zondag 8 november is het Dankdag ‘voor gewas en arbeid’. U vindt daarover nadere informatie in de rubriek van de diaconie.

Vespers Ook dit seizoen zullen we van oktober tot en met april elke maand een vesper organiseren. Elke vesper wordt voorbereid door een tweetal mensen uit de voorbereidingsgroep. Ook zullen we op een vergelijkbare manier twee morgendiensten voorbereiden, dan niet als vesper ( = avondgebed), maar als ‘morgengebed’. Dit gebeurt op de vierde adventszondag, en op zondag 6 maart. De eerste vesper van dit seizoen vindt plaats op donderdagavond 8 oktober, van 19.30 tot ongeveer 20.00 uur. De tweede vesper vindt plaats op donderdagavond 12 november, ook van 19.30 tot ongeveer 20.00 uur. De data van de overige vespers zijn: donderdag 10 december, 14 januari, 11 februari, 10 maart en 14 april, steeds van 19.30 tot 20.00 uur.

Ds. W. Brouwer

6

Vorming & Toerusting FILM: LEVIATHAN Kolia woont in een klein stadje in de buurt van de Barentsz Zee, in Noord-Rusland. Hij heeft zijn eigen autoreparatiebedrijf. Zijn zaak staat vlak naast het huis waar hij woont met zijn jonge vrouw Lilya en zijn zoon uit een eerder huwelijk. Vadim Sergeyich, de burgemeester van de stad, heeft andere plannen met Kolia's land en probeert hij hem uit te kopen. Maar Kolia kan het idee dat hij alles dreigt te verliezen niet verdragen. Niet alleen zijn land, maar vooral ook al het moois dat hem omgeven heeft sinds de dag dat hij geboren werd. Vadim Sergeyich wordt echter steeds agressiever. Dit Russische drama van regisseur Andrej Zvyagintsev (van wie we in het vorige seizoen The Return zagen) won de Golden Globe voor Beste Niet-Engelstalige film en werd tevens genomineerd voor een Oscar. Datum: Vrijdag 2 oktober 2015, 20.00 uur Leiding: Dhr. M. Nolte en ds. W. Brouwer

ACHTERGRONDEN BIJ DE BIJBEL: DE ‘CHRISTELIJKE’ GEMEENTE IN HET NIEUWE TESTAMENT Veel mensen hebben het idee dat het vroegste christendom meer overeenkwam met wat Jezus leerde, dan wat de kerk er later van maakte. Het is de vraag of die begintijd wel zo ideaal was. Heeft er ooit een oer-christendom bestaan? Of was er vanaf het begin al veel verscheidenheid en ook onenigheid binnen de christelijke gemeentes? Hoe was de relatie tussen joodse en niet-joodse christenen? Wat was de invloed van Petrus en Paulus ? Aan de hand van het Nieuwe Testament en andere geschriften uit de eerste en tweede eeuw proberen we ons een beeld te vormen van het begin van het christendom. Datum: Woensdag 7 oktober 2015, 20.00 uur Leiding: ds. W. Brouwer

WHAT A WONDERFUL WORLD: EEN AVOND OVER LOUIS ARMSTRONG Jazztrompettist en zanger Louis Armstrong werd in 1901 in New Orleans geboren en groeide op in een van de sloppenwijken van die stad. Zijn vader verliet al spoedig het gezin dat nadien jaren een

minimumbestaan leidde in een nu niet meer bestaande achterbuurt. Hij leerde meer slechts dan goeds en het dieptepunt leek bereikt toen hij na het al of niet gericht afvuren van een pistool op nieuwjaarsdag 1912 ondergebracht werd in The Colored Waif’s Home for Boys, dat het midden hield tussen een kindertehuis en een tuchtschool. Hij was toen 11 jaar oud en het was daar dat hij voor het eerst kennismaakte met het spelen van muziek. Hij kreeg muziekles en een cornet te leen en na ongeveer één jaar was hij opgeklommen tot leider van het orkest van de instelling. Dat was de eerste pas op het pad dat hem zou brengen tot de status van alom erkende beste jazztrompettist, succesvolle componist en bandleider, bewonderd als zanger en geprezen als superster in films en musicals. Wie hem in zijn muziek volgt uit de vele opnames die door hem zijn gemaakt hoort de volledige ontwikkeling van de jazz vanuit de vroegste jaren langs komen. Met wortels in Ragtime en de Traditional New Orleans Music van kort na de eeuwwisseling, stond hij aan de wieg van het ontstaan van de Swing waarin hij niet alleen zelf als trompettist en zanger een meester was, maar waaraan hij door zijn spel en zijn composities ook heel veel ontwikkeling heeft gegeven. Hij was daarin e op zijn best rond zijn 30 jaar. Daarna heeft hij vele jaren muzikaal wat rondgezworven tot hij na de oorlog zijn oude liefde de jazz terugvond. Vooral de opnames uit die tijd met Ella Fitzgerald en Oscar Peterson zijn tijdloze jazz juwelen geworden. Hij overleed in 1971, tot dan toe nog steeds actief op het podium en voor de TV. Op deze avond gaan we zijn wonderbaarlijke levensgeschiedenis volgen aan de hand van fragmenten van opnames die vanaf 1925 van hem en zijn medespelers zijn gemaakt. We zullen vele stijlen van jazzmuziek langs horen komen, met de trompet of de stem van Louis als middelpunt. Maar ook van gospels en wat nu popmuziek heet kon hij iets bijzonders maken, want voor Louis Armstrong waren er geen stijlbarrières, zolang de muziek maar authentiek was.

Datum: Woensdag 14 oktober 2015, 20.00 uur Leiding: Dhr. L. Bouman

7

NIET ALLES IS TE KOOP

ONBETAALBARE GENEESKUNDE

"Als je een kind een dollar per dag betaalt om een boek te lezen [...] loop je het risico om het kind de waarde van het lezen voor altijd te ontnemen."

Zonder dat velen van ons zich ervan bewust zijn, ondergaat de moderne geneeskunst momenteel een ware revolutie. In de afgelopen tien jaar hebben biomedische ontwikkelingen op het gebied van de immunologie hun intrede gedaan in het ziekenhuis. Met de zogenaamde biologicals (antilichamen gericht tegen een specifiek molecuul of cel die de ziekte veroorzaakt) worden nu al grote doorbraken bereikt in de behandeling van diverse ontstekingsziektes. Daarnaast gaat op korte termijn een scala aan cellulaire therapieën tegen kanker mogelijk worden, waarbij lichaamseigen immuuncellen gericht tegen de tumor, in het laboratorium worden opgegroeid (en indien nodig genetisch gemodificeerd) en vervolgens aan de patiënt teruggegeven. Deze ontwikkelingen maken succesvolle behandeling van chronische ontstekingsziekten en kanker steeds meer haalbaar. Echter, de ontwikkelings- en productiekosten van deze nieuwe therapieën zijn enorm hoog. Dat betekent dat het in de nabije toekomst de vraag niet zozeer meer wordt of een patiënt wel succesvol behandeld kán worden, maar of er wel geld voor is. Op deze avond willen we ingaan op deze revolutionaire medische ontwikkelingen, als ook op de ethische en economische dilemma’s die dit met zich mee brengt. Deze avond zal verzorgd worden door dr. Mette Hazenberg (internist-hematoloog aan het AMC), dr. Carlijn Voermans (hoofd van het Laboratorium voor Cellulaire Therapieën van Sanquin) en dr. Martijn Nolte (immunologisch onderzoeker bij Sanquin).

Volgens Michael Sandel bepaalt de markteconomie steeds meer sectoren van onze samenleving. Veelzeggend is het dat het woord ‘product’ nu ook voor allerlei diensten en voorzieningen wordt gebruikt. Marktwaarden verdringen steeds meer nieteconomische waarden. De markt is doorgedrongen in zorg, opvoeding, onderwijs, kunst en sport en raakt zelfs aan de onderlinge relaties tussen mensen. Naarmate de marktwerking terrein wint, neemt sociale ongelijkheid toe en vermindert de sociale mobiliteit. ‘Markteconomie’ wordt ‘marktsamenleving’. De gezondheidszorg wordt geprivatiseerd, in gevangenissen in Californië betalen gedetineerden voor een betere cel, bedrijven mogen bieden op het recht om koolstofdioxide uit te stoten, enzovoort. Sandel spreekt van de ‘skyboxificatie’ van onze samenleving. Voordat we het beseffen denken we alleen nog in economische waarden. Afwegingen van morele en levensbeschouwelijke aard worden zoveel mogelijk geweerd. Op deze avond kijken we naar een opname van een van zijn colleges, en gaan vervolgens in gesprek over de vraag of er in een democratische samenleving grenzen moeten zijn aan de marktwerking. Michael Sandel is hoogleraar Politieke Wetenschappen aan Harvard University. In het Nederlands verschenen van hem Rechtvaardigheid (2010) en Niet alles is te koop (2012). Verder is hij bekend geworden door zijn wereldwijd gegeven interactieve colleges, waarbij hij met zijn publiek in gesprek gaat. Een aantal daarvan zijn op dvd verschenen of op internet te vinden. Datum: Woensdag 21 oktober 2015 Leiding: Ds. W. Brouwer, dhr. P. Cleveringa en dhr. J.P. van der Does

Michael Sandel

Datum: Woensdag 4 november 2015, 20.00 uur Leiding: Dhr. M. Nolte, m.m.v. mw. C. Voermans en mw. M. Hazenberg

Pastoraat In ons hart en in ons huis DE ZEGEN VAN GOD In ons komen en in ons gaan DE VREDE VAN GOD In ons leven, op onze zoektocht, DE LIEFDE VAN GOD. Bij het einde, nieuw begin, DE ARMEN VAN GOD OM ONS TE ONTVANGEN, THUIS TE BRENGEN. AMEN. Iona Abbey Worship Book

8

Herfst

Diaconie

De blaren vallen, vallen als van ver, als welkten in de hemel verre tuinen; ze vallen met ontkennende gebaren.

Collecte informatie

En in de nachten valt de zware aarde uit alle sterren in de eenzaamheid. Wij allen vallen. Deze hand zal vallen. En kijk je naar de andere: het is in alle. Maar Eén is er. Hij vangt dit vallen oneindig teder in zijn handen op.

Rainer Maria Rilke

Wat het is Het is onzin zegt het verstand Het is wat het is zegt de liefde Het is ongeluk zegt de berekening Het is alleen maar verdriet zegt de angst Het is uitzichtloos zegt het inzicht Het is wat het is zegt de liefde Het is belachelijk zegt de trots Het is lichtzinnigheid zegt de voorzichtigheid Het is onmogelijk zegt de ervaring Het is wat het is zegt de liefde

Erich Fried (1921-1988) Vertaling: Remco Campert

Elke zondag worden er rond de kerkdienst drie collectes gehouden, twee tijdens de dienst en één na afloop bij de uitgangen. Hiervan heeft alleen de tweede een vaste bestemming, een bijdrage aan de kosten van de kerkgemeente en haar kerkgebouw. Van de eerste collecte die dient voor diaconale activiteiten in brede zin en van de uitgangscollecte wisselt de doelstelling per week; een deel van laatstgenoemde heeft een landelijke bestemming. U vindt hieronder een korte toelichting op de specifieke doelstellingen van deze collecten in de maanden september en oktober van dit jaar (D = diaconie-collecte, U = uitgangscollecte): Zondag 6 september D: De opbrengst van deze diaconiecollecte is voor de stichting Baan Phak Phing. Dit is een in 2007 door de Nederlandse Christine Opperheem opgerichte stichting voor de hulp aan jonge meisjes in Thailand. In de vier huizen van Baan Phak Phing (’House of Refuge’) wonen groepen Thaise meisjes in de leeftijd van 6 tot 18 jaar. Zo op het eerste gezicht is er niets bijzonders met hen aan de hand: ze spelen, lachen en maken ruzie net als alle andere meisjes op die leeftijd. Het feit dat zij nog zo in het leven kunnen staan is een wonder! Het zijn namelijk allemaal meiden, die op jonge leeftijd seksueel zijn misbruikt of in de kinderprostitutie hebben gezeten. Het leven in een vertrouwde gezinssituatie is voor velen van hen geen vanzelfsprekendheid. Veelal is het misbruik gepleegd door mensen uit hun directe omgeving. Vaak zijn het personen, die juist verantwoordelijk waren voor hun ‘veilige’ omgeving. Weer andere meisjes zijn door hun familie verkocht aan seksbazen. Baan Phak Phing biedt deze meisjes een warm en veilig thuis, dat zoveel mogelijk gebaseerd is op een normale vertrouwde gezinssituatie. In de afgelopen ruim 20 jaar zijn al veel meisjes opgevangen die zo een nieuwe start konden maken in hun leven. Maar nog voor velen is liefde, structuur en opvang nodig. De stichting is voor haar functie volledig afhankelijk van giften. Zie voor meer info de website www.baanphakphing.nl/.

Kinderen van Baan Pahk Phing

9

U: Het doel van de collecte is een bijdrage aan de onkosten van het tuinonderhoud. Naast de goede zorg van enkele vrijwilligers is een professionele verzorging van de mooie tuin om de kerk onmisbaar. Deze collecte draagt daaraan bij. Zondag 13 september D: Deze collecte is bestemd voor de stichting Derdewereldhulp. in het kort: SDWH. Deze stichting zet zich in voor de opvang van kinderen in Vijayawada, een stad in de Indiase deelstaat Andhra Pradesh. Kinderen uit de allerarmste gezinnen, straat- en weeskinderen, gehandicapten, HIVpos/met Aids besmette weeskinderen. Voor de opvang van deze kinderen hebben we scholen en tehuizen gebouwd, zorgen voor scholing en medicatie, bieden hen toekomstperspectief. Daarnaast verleent SDWH hulp aan de veelal uitzichtloze situatie van gezinnen in de sloppenwijken. De SDWH heeft zich de afgelopen jaren met name gericht op 3 hoofdprojecten (1)Tulip Garden een huis zo’n 70 weeskinderen, (2) Asha Jyothi – een huis voor kinderen met een geestelijk en/of lichamelijke beperking en/of slechthorende kinderen, (3) St. Anne’s in Korokullu – een hostel met school voor kinderen van zeer arme landarbeiders, dagloners.(coollies). Zie voor actuele info: www.sdwh.nl/ . U: Deze collecte is een landelijke geldinzameling ten behoeve van JOP, de jongerenorganisatie van de PKN ter ondersteuning van geloofseducatie. Een gelovig leven begint meestal thuis. Als kinderen heel klein zijn, voelen zij aan wat leven met God voor hun ouders betekent. Als ze wat groter worden, zien ze het in de keuzes die hun ouders maken en proeven ze het in het lezen uit de bijbel en het bidden. Regelmatig oogt het misschien als kleine gebaren. Maar ze zijn van grote waarde. Om (groot)ouders te helpen om hun kinderen op te voeden met geloof ontwikkelde JOP cursussen geloofsopvoeding en uitgaves zoals Moments, Geloven met Plezier en de Samenleesbijbel. De Samenleesbijbel is de Bijbel in Gewone Taal, aangevuld met 500 pagina’s met extra materiaal voor kinderen van 8-12 jaar en is gemaakt door het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) in samenwerking met JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en met uitgeverij Royal Jongbloed. Met de opbrengst van de collecte kan JOP door blijven gaan met het ondersteunen van ouders, jeugdwerkers en predikanten bij het overdragen van geloof aan een nieuwe generatie. e Meer info in de Collectekrant voor het 3 kwartaal op het prikbord in de Aanbouw onder nr. 4

Zondag 20 september D: De opbrengst van deze collecte is voor het Wereldhuis van de Amsterdamse Diaconie. Het wereldhuis is een centrum voor informatie en advies, scholing en cultuur voor mensen zonder verblijfsvergunning. Mensen met weinig rechten op zoek naar nieuwe perspectieven. In Amsterdam leven zo’n 15.000 ongedocumenteerden, ieder met een eigen levensverhaal. Een deel van hen is uitgeprocedeerd asielzoeker. De meesten kwamen als arbeidsmigrant. Ze werken vaak als hulp in de huishouding. Sommigen zijn het slachtoffer geworden van vrouwenhandel of een mislukte huwelijksmigratie. Ze komen uit 50 verschillende landen buiten de EU zoals Ecuador, Ghana en de Filippijnen. In het wereldhuis ontmoeten zij elkaar om even niet afhankelijk van anderen te zijn. Hier kun je zelf actief worden. De meeste activiteiten in het wereldhuis worden aangeboden door vrijwilligers, die zelf ook ongedocumenteerd zijn. Een stevig sociaal netwerk maakt sterker, vrijwilligerswerk vergroot je perspectieven. Alle activiteiten in het wereldhuis zijn gratis. Zie voor meer info de website www.wereldhuis.org/.

Foto: Edwin van Eis U: Ook deze collecte betreft een landelijke inzameling van de PKN, nu ten behoeve van het vredeswerk. Elke dag horen we in de media over conflicten en oorlog. In de Vredesweek vraagt de Protestantse Kerk aandacht voor de vredesprojecten van Kerk in Actie en van PAX. Zoals in Mali, een door oorlog en tegenstellingen verscheurd land. De radicale islam is hier sterk in opkomst en moslims en christenen wantrouwen elkaar. Met steun van Kerk in Actie maakt een christelijke journalist samen met een imam radioprogramma’s over vrede en verzoening en bereiken daarmee duizenden mensen. In ZuidSudan stichtte Bisschop Taban met steun van PAX het vredesdorp Kuron. Verschillende bevolkingsgroepen bouwen vanuit dit dorp samen aan vrede en gerechtigheid. Met de opbrengst van de collecte steunt de Protestantse Kerk deze en andere initiatieven voor vrede van Kerk in Actie en PAX. Meer info in de Collectekrant onder nr. 5

10

Zondag 27 september D: Via deze collecte kunt u een bijdragen leveren aan het Rampenfonds van de werkgroep Diaconie. Uit dit fonds wordt een bedrag geput, doorgaans omstreeks € 250.- wanneer als gevolg van een omvangrijke ramp bv door een aardbeving of massaal oorlogsgeweld ergens in de wereld, door het christelijke noodhulpcluster gevormd door de stichtingen Dorcas, Red een kind, Tear, Woord en Daad, en ZOA om steun wordt gevraagd. Om snel te kunnen reageren wil de werkgroep een bedrag gereserveerd houden. Uw bijdrage aan deze reservepot is dringend nodig. U: Aan de uitgangen wordt wederom door de Werkgroep Diaconie van u een bijdrage gevraagd, ditmaal ter dekking van de verschillende vaste kosten die de werkgroep moet voldoen om te blijven functioneren. U kunt hierbij denken aan de verschillende vormen van bloemengroet, die onze gemeente kent, maar ook aan de verplichte jaarlijkse bijdrage aan de PKN. Zondag 4 oktober D: Het doel van deze collecte is het Jeannette Noëlhuis. Dit is een leefgemeenschap in Amsterdam Zuidoost waarvan de levensstijl is gebaseerd op eenvoud, gastvrijheid, gebed en directe actie voor een betere samenleving. De gemeenschap is ontstaan vanuit de Catholic Workerbeweging in de Verenigde Staten. De Catholic Worker is een beweging van radicale christenen en is pacifistisch en anarchistisch ingesteld: onze loyaliteit aan het Koninkrijk van God is groter, dan onze loyaliteit aan het Koninkrijk der Nederlanden. Het streven is om het evangelie handen en voeten te geven door vreedzame getuigenissen op plekken waar het wringt en door concrete hulp aan de armsten. In het evangelie van Matteüs zegt Jezus: ″Al wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders en zusters, hebben jullie voor Mij gedaan″. Tot de onaanzienlijksten anno 2015 horen ook de mensen in onze samenleving die wij het stempel ″illegaal″ opdrukken. Daarom leven de leden van de gemeenschap samen met tien tot twaalf mensen zonder papieren, die soms nog wel en soms ook niet uitzicht hebben op een verblijfsvergunning. De begeleiders vragen geen salaris voor wat ze doen, maar ontvangen wel kost en inwoning. De kosten daarvan moeten uit de giften worden betaald. Zie voor actuele info www.noelhuis.nl.

Jeannette Noëlhuis U: De PKN viert vandaag Israëlzondag waarin aandacht besteed wordt aan de bijzondere relatie tussen de Protestantse Kerk en de staat Israël. De Protestantse Kerk ondersteunt organisaties die het gesprek tussen joden en christenen bevorderen, zoals OJEC, het Overlegorgaan Joden en Christenen. Vertegenwoordigers van christelijke en joodse kerkgenootschappen, en enkele joodse instellingen, komen in OJEC bijeen om van elkaar te leren en om te spreken over zaken van wederzijds belang. En dat is heel zinvol in een tijd waarin de Joodse gemeenschap telkens opgeschrikt wordt, zoals na de aanslagen in Parijs. Naast de steun aan OJEC, organiseert Kerk en Israël ontmoetingsdagen, reikt materialen aan gemeenten aan en steunt in Israël de internationale christelijke gemeenschap Nes Ammim die gericht is op dialoog. Voor meer info zie Collectekrant nr. 3 onder nr. 6. Zondag 11 oktober D: Het doel van deze collecte is een bijdrage aan het Noodfonds voor individuele zorg van de werkgroep Diaconie. Uit dit fonds kan een bedrag worden geput ten behoeve van acute hulpverlening aan inwoners van Duivendrecht. Het gaat om een eenmalige uitkering van een bedrag van max. € 500. om een acuut financieel of sociaal probleem op te lossen. De regels voor de procedure die gevolgd moet worden om daarvoor in aanmerking te komen en een overzicht van de voorwaarden waaraan moet worden voldaan zijn bij de werkgroep op te vragen. U: Het doel van deze collecte is ondersteuning van het algemeen kerkenwerk van onze gemeente. Het zal u bekend zijn dat onze kerk al jaren kampt met een tekort op de begroting, zodat uw bijdrage zeer noodzakelijk is. Zondag 18 oktober D: De begunstigde van deze collecte is de organisatie Simavi. Deze welbekende inmiddels al 90 jaar actieve organisatie is werkzaam in de armste gebieden van verschillende ontwikkelingslanden. Moeders spelen bij Simavi een sleutelrol. Vaak zijn zij degenen die voor het inkomen en hun gezin zorgen en tegelijk de grootste gezondheidsrisico’s

11

lopen; veel vrouwen sterven in het kraambed. Daarom ondersteunt de stichting lokale organisaties die moeders helpen om ziektes te voorkomen, veilig zwanger te zijn en hun kinderen gezond te laten opgroeien. Dat gebeurt heel praktisch, bijvoorbeeld door begeleiding van de aanleg van waterputten en wc’s. Maar ook door training van gezondheidswerkers, lobbyen bij overheden en vergroting van de daadkracht van lokale organisaties. Want zíj moeten het uiteindelijk waarmaken. Simavi is actief in tien landen. Op het hoofdkantoor in Haarlem werken ruim dertig medewerkers. Daarnaast beschikt Simavi in Nederland over vele enthousiaste vrijwilligers en een groot netwerk collectanten en fondsenwervers. Om de gezondheid van mensen op de lange termijn te verbeteren, staan vier pijlers centraal in de aanpak van Simavi: 1. Drinkwater, hygiëne, wc's, 2. Veilige zwangerschappen, 3. Voorkomen van ziektes, 4. Opkomen voor de belangen. U: Deze landelijke collecte van Kerk in Actie, de diaconale organisatie van de PKN ten behoeve van steun aan arme boeren in Bolivia. De armoede is groot onder de boeren op de Boliviaanse Hoogvlakte. Partnerorganisatie Sartawi steunt ruim 3500 gezinnen in vier gemeenten. Sartawi richt zich op het verbeteren van de landbouwproductie, zodat men goed en voldoende kan eten. Er worden op kleine schaal irrigatie- en drinkwatersystemen aangelegd en er wordt aan de bodemkwaliteit gewerkt. Er zullen 340 volkstuinen worden aangelegd en de melkproductie van vee zal worden verhoogd. Met deze melk maken de boerenfamilies yoghurt en kaas die lokaal verkocht worden. Deze bron van inkomsten is van groot belang voor hen, ook om hun kinderen een betere toekomst te kunnen geven. Steun Sartawi! Zie voor meer info de Collectekrant nr 4, onder nr.1

David Tusco, boer in Bolivia, bij de bron die hij heeft kunnen kopen met behulp van een lening van Sartawi.

Zondag 25 oktober D: Het doel van deze collecte is steun aan de nog jonge stichting Stap Verder ,een samenwerkingsproject van de Sociëteit Afrikaanse Missiën (SMA) en de Stichting Pastoraal Diaconaal Centrum Bijlmermeer (SPDCB). Als kerkelijke organisaties willen zij een bijdrage leveren aan het welzijn van de inwoners van het stadsdeel. Stap Verder ontwikkelt activiteiten en projecten om inwoners van Zuidoost een stap verder te brengen. Stap verder is in 2010 opgezet door de Evangelische Broedergemeente, de Evangelisch Lutherse Gemeente, de Protestantse Gemeente en de Rooms-Katholieke Parochie en in 2011 hebben zich de Pesbyterian Church of Ghana en Perki (Indonesisch)zich hierbij aangesloten. Gezamenlijk huisvesten en steunen zij de SMA, de Scieteit voor Afrikaanse Missies. De activiteiten omvatten de volgende acties: 1. Nederlandse taalles en Taalmaatjes die met mensen in de dagelijkse praktijk van de markt, bezoek aan een instantie, e.d. hun taalvaardigheid oefenen. 2. Een Kenniscentrum over toegang tot voorzieningen: met spreekuren waarin bezoekers in een rustig gesprek met een spreekuurmedewerker om informatie kunnen vragen en bespreken wat de beste werkwijze is om te krijgen wat zij nodig hebben. Ook problemen kunnen vertrouwelijk besproken worden. met een sociale kaart die op den duur ook op internet geraadpleegd kan worden met praktische hulp zoals een postadres, een plek om de was te doen, een douche te nemen, een maaltijd te koken. 3. Ondersteuning van ouders en kinderen bij opvoeding en scholing. Meer info vindt u op de website www.stapverder.org. U: Het is vandaag Hervormingsdag en dat is een reden voor de PKN voor een landelijke collecte ten behoeve van praktische hulp aan protestantse gemeenten in het land. Bij kerk-zijn komt plaatselijk heel wat kijken. Het maken van beleid, het beheren van gebouwen en bezittingen, en het voeren van de administratie vragen om inzicht en een heldere aanpak. De medewerkers van de Protestantse Kerk assisteren en adviseren plaatselijke gemeenten, zoals de uwe, op administratief, organisatorisch, juridisch en kerkordelijk terrein. Zie voor meer info de Collectekrant nr. 4 onder nr. 2

Dhr. L. Bouman, Werkgroep Diaconie

12

DANKDAG VIERING EN DE FRUITACTIE Beste mensen, Op zondag 8 november a.s. vieren we de dankdag voor gewas en arbeid. Graag willen we u weer vragen om op deze dag fruit bijeen te brengen voor mensen voor wie vers fruit een luxe is die ze zich niet vaak kunnen permitteren. Wij hebben goede contacten met twee huizen voor de noodopvang van ongedocumenteerden in Amsterdam en willen het fruit graag schenken aan de mensen die in deze huizen wonen. Onze ervaring is dat onze gift hier zeer gewaardeerd wordt. U kunt het fruit meenemen naar de kerkdienst, maar u kunt uw bijdrage ook al de dag ervoor inleveren: ZATERDAG 7 NOVEMBER VAN 15:00 TOT 16:00 UUR In de kerkzaal (graag vooringang gebruiken i.v.m. verhuur Aanbouw) Het liefst ontvangen we fruit dat goed houdbaar is, zoals bijvoorbeeld: •

Appels

•

Kiwi’s

•

Peren

•

Mandarijnen

•

Sinaasappels

•

Bananen

Maar u kunt ook groot fruit, zoals een ananas of een meloen, of een zak pinda’s of andere noten, dadels of vijgen meenemen. Brengt u liever geen zacht fruit mee. U mag natuurlijk ook via een gift aan de diaconie (postgiro 51.59.56) uw steentje bijdragen. Dan zullen wij zorgen dat het voor dit project besteed wordt. Met vriendelijke groeten, namens de Diaconie, Cobi Groeneveld Tel: 020 – 6954289 Email: [email protected] Esther Nolte Tel: 020 – 6000836 Email: [email protected]

13

Financiën en beheer COLLECTEOPBRENGSTEN IN JUNI EN JULI 2015 Datum 7 juni 14 juni 21 juni 28 juni Totaal juni 5 juli 12 juli 19 juli 26 juli Totaal juli 2014 t/m juli

Diaconie € 38,00 € 42,20 € 59,80 € 69,55 € 209,55 € 55,20 € 65,45

WOU Bartimeus Canzibe Noodfonds

Mercy Ships Harriet Tubmanhuis € 23,60 Nat. Revalid. € 43,15 Zeister zendingsgen. € 187,40 € 1.895,31

Kerk € 63,40 € 34,00 € 45,80 € 63,55 € 206,75 € 45,55 € 79,75

R’bosch € 22,00 € 16,50 € 10,15 € 19,50 € 68,15 € 18,00 € 18,00

€ 22,90 € 37,00

€ 12,10 € 15,10

€ 185,20 € 1.549,31

€ 63,20 € 543,40

Uitgang € 43,50 € 40,90 € 47,15 € 49,20 € 180,75 € 42,00 € 67,95

Bestemming KIA, Kenia Zonneheerdt Wg Diaconie Pastoraat Jeugdwerk PKN, JOP Wg. Diaconie

€ 22,20 CVK Quotum € 38,65 Wg diaconie € 170,80 € 1.470,95

Beste mensen, Vanwege de zomerperiode is het kerkblad eventjes niet verschenen. Daarom treft u hier de verantwoording van de collecteopbrengsten van twee maanden aan: de maanden juni en juli 2015. In juni werd € 0,50 en in juli € 32,55 in de koffiebus gestort. Gelukkig konden deze zomer de diensten in ‘t Reijgersbosch op vrijdagavond en in de kerk op de zondagochtend wel doorgaan. Dank aan allen voor en achter de schermen die dat wekelijks toch maar mogelijk maken! De (grotendeels vernieuwde) kerkenraad en ook alle werkgroepen gaan weer vol enthousiasme aan de slag om er een inspirerend seizoen 2015/2016 van te maken. Mede namens de collega’s van Diaconie en het College van Kerkrentmeesters dank voor uw bijdragen en een vriendelijke groet van:

Peter van Leeuwen

14

Kerk en regio KUNST & AMBACHT Open Monumentendag Zaterdag 12 september, vanaf 9.30 uur Ook dit jaar is De Kleine Kerk in het weekend van de Open Monumentendagen open, namelijk zaterdag 12 september. Het thema is Kunst & Ambacht. Een ambacht laat zich omschrijven als een handwerk dat moet worden aangeleerd, als broodwinning beoefend. De uitdrukking ’t is met hem, twaalf ambachten, dertien ongelukken geeft aan dat sommigen daarin succesvol zijn, anderen niet. Dat het haar/hem slecht af gaat kan met de persoon zelf te maken hebben, maar ook met ‘maatschappelijke omstandigheden’. Turfsteken was niet meer lonend toen steenkool als warmtebron dienst ging doen. De kolenboer verdween uit het straatbeeld toen aardgas aan haar opmars begon. De klompenmaker moest een ander beroep kiezen omdat de mode veranderde. Als blikvanger mag hij zijn vakmanschap nog tonen op braderieën. Soms word je op een andere manier aan een oud ambacht/beroep herinnerd. Bijvoorbeeld wanneer je een sigaartje opsteekt uit een doosje waar Oud Kampen opstaat. In Kampen waren een kleine eeuw geleden honderdveertien grote en kleine sigarenfabrieken gevestigd. Veel mensen verdienden er hun boterham met het maken van sigaren. Hele gezinnen werden ingeschakeld bij de productie van sigaren met de merknamen Uiltje en Balmoral. Dat Kampen zo’n welvarende tabaksindustrie binnen haar poorten wist te krijgen had o.a. met de aanwezigheid van pakhuizen uit de Hanzetijd te maken. Zo werden gebouwen, van eeuwen her, ingericht tot bedrijfsruimten waar geïmporteerde tabaksbladeren werden gedroogd en tot ‘kruim’ of dekblad verwerkt. De meeste mensen denken dat het ambacht van sigarenmaker verdween toen na WO II de machine het handwerk overnam. Maar de teruggang begon al in 1921. Toen werd namelijk de Tabakswet van kracht. Die wet werd ingevoerd om belastingontduiking van de vele thuiswerkers en rondtrekkende sigarenmakers tegen te gaan. Alleen vergunninghouders mochten nog sigaren produceren. Vanaf dat moment verlieten alle sigaren

de fabriek in gesloten verpakking met daarop een accijnsnummer. Aan het werk van de thuiswerkers kwam een eind. De introductie van de kleurrijke sigarenbandjes, die de banderol met het belastingnummer bedekten, luidde een nieuw tijdvak in. Het verzamelen van die bandjes werd een leuk tijdverdrijf. Sommige ambachten bestaan tot op de dag van vandaag. Klokkenmakers zijn nog steeds actief. Duizenden jaren zijn er klokken bedacht en verbeterd. Of er nu zonnewijzers, waterklokken, zandlopers, kerkklokken, mechanische klokken, pendules of elektrische klokken en horloges werden of worden gebruikt, mensen hebben altijd geprobeerd de tijd bij te houden. Klokkenmakers moeten kennis van zaken hebben. Ze werken met een verscheidenheid aan gereedschappen en gebruiken zeer verschillende materialen. Vakmanschap is een vereiste en het handwerk moet worden geleerd. Het maken van een klok, mechanisch of elektronisch, is een ambacht. Met het uitsterven van oude ambachten verdwenen ook allerlei gereedschappen en voorwerpen die bij het vak hoorden. Het werd antiek of curiosa, nog te bezichtigen in musea. Op zaterdag 12 september zijn twee personen bereid gevonden hun vakkennis te tonen. Het zijn een klokkenmaker (Jos Bakker) en een antiek, curiosa en kunstkenner (Martijn Janssens; gecertificeerd registertaxateur van een veilinghuis). Ze houden tweemaal een uur zitting. De eerste keer is om 11.00 u., de tweede om 14.00 u. Iedere bezoeker mag twee stuks antiek ter taxatie meebrengen. Er wordt een kleine vergoeding gevraagd. In De Aanbouw worden huisgemaakte jams ter verkoop aangeboden. De Wereldwinkel heeft allerlei fair trade producten in de aanbieding. De kerkzaal van De Kleine Kerk wordt omgetoverd tot boekenmarkt en er is een tafel waar ambachtelijk vervaardigde kunstzinnige sieraden worden verkocht. Het buffet van De Aanbouw draagt zorg voor de inwendige mens. De deuren gaan om 9.30 uur open. Namens de organisatie, Piet Cleveringa.

15

Stichting Kleinoot

Vrijdag 25 september 2015 Kamermuziek Ensemble Nederland De musici zijn Elise Besemer (viool), Ernst Jan Vos (viool), Marieke Vos (klarinet), Geerten Feller (altviool) en Jonathan van IJzerlooij (cello). Allen zijn eerste prijswinnaars van o.a. het Prinses Christina Concours, het SJMN en het Davina van Wely concours. Zij bieden een prachtig programma met o.a. het klarinetkwintet van Brahms en na de pauze spelen zij in diverse samenstellingen zoals een trio, duo.

Suzuki Institute in London rondde zij af met een practicum aan het Colorado Suzuki Institute in de VS en een Post Graduate bij Toshio Takahashi aan het Talent Education Research Institute in Matsumoto, Japan. In Zwitserland en Italië volgde zij opleidingen voor Early Childhood Education en Children's Music Lab. Sinds 1987 geeft ze leiding aan Fluitschool Flautissimo te Gouda.

Plaats: De Kleine Kerk, Rijksstraatweg 129, 1115 AP Duivendrecht Entree: € 15,00 incl. koffie en een drankje na afloop Kaartverkoop: aan de zaal; reserveren kan via www.stichtingkleinoot.nl

                                      Informatie:

Mw. G. Bouman, tel. 020 – 416.01.81

Vrijdag 30 oktober 2015 Duo Anke van der Bijl, fluit en Aad van der Velde, piano Dit duo speelt klassiek en romantisch repertoire. Hun programma heet: Fatale Liefdes met muziek gebaseerd op tragische liefdesgeschiedenissen uit de literatuur.

Aad van der Velde is pianist, hoboïst en dirigent. Aan het het Amsterdams Conservatorium studeerde hij piano bij Debora Land en hobo bij Carlo Ravelli. Door orkestspel en koorbegeleiding kwam hij in het directiecircuit terecht. Vervolgens ging hij naar het Rotterdams Conservatorium en studeerde daar bij Arie van Beek orkestdirectie. Sindsdien houdt Aad zich bezig met ensemblespel, het begeleiden van koren en solisten alsmede het dirigeren van koren en orkesten, waaronder het Gouds Symfonieorkest. Anke van der Bijl heeft na haar conservatorium studie verder gestudeerd bij Abby de Quant. Zij volgde masterclasses bij Peter Lukas Graf, Geoffrey Gilbert, Wissam Boustany en Andras Adorjan en studeerde ensemble leiding en arrangeren bij Henk Alkema. Haar Suzuki fluit opleiding bij het British

Stichting Kleinoot In de Korenmolen 17 1115 GN Duivendrecht, tel. 020-4160181

www.stichtingkleinoot.nl

Afscheid en bevestiging van ds. H. Nováková te Diemen Op zondag 20 september a.s. zal ds. H. Nováková afscheid nemen als predikant van de Protestantse Gemeente te Diemen en zal worden bevestigd tot predikant met een bijzondere opdracht ten dienste van de Protestantse Geestelijke Verzorging bij de krijgsmacht. De dienst vindt plaats in De Ontmoeting te Diemen en begint om 10.00 uur. De bevestiging zal geschieden door ds. K.H. Ubels, hoofdkrijgsmachtpredikant.

16

Alzheimer Nederland Alzheimer Café Diemen / Ouder - Amstel / Amsterdam-Oost

Dinsdag 8 september 2015 Wat is dementie? Gastspreker: Nienke Scheltens, arts-onderzoeker Wat is dementie? Met deze vraag start op dinsdag 8 september 2015 het nieuwe seizoen van het Alzheimercafé Amsterdam-Oost / Diemen / Ouder – Amstel. Nienke Scheltens, arts-onderzoeker bij het Alzheimercentrum VUmc zal vertellen over het verschil tussen vergeetachtigheid en dementie en over de verschillende symptomen die bij dementie kunnen horen. Want naast problemen met het geheugen, kunnen mensen met dementie moeite hebben met taal, het verrichten van ingewikkelde handelingen, het herkennen van mensen, dingen en situaties, en met organiseren en plannen. Ook gaat zij in op de meest voorkomende vormen van dementie, zoals Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy Body dementie en frontotemporale dementie.

Dinsdag 13 oktober 2015 Contact maken met mensen met dementie Gastspreker: Annemarie Bolder Dementie heeft niet alleen grote gevolgen voor het dagelijkse handelen, maar ook voor de manier waarop we met elkaar contact maken. Voor degene die lijdt aan dementie is het moeilijk om dingen duidelijk te maken. Voor de mensen in zijn of haar omgeving is het moeilijk om een manier te vinden om goed te kunnen communiceren. Daarbij kan het gebeuren dat we in onze onzekerheid mogelijkheden over het hoofd zien waardoor we beter met de ander in contact zouden kunnen komen. Ook de vele praktische zorgen kunnen ten koste gaan van onze inspanningen om met de ander in gesprek te blijven. Belangrijk bij onze pogingen om contact te maken

met iemand met dementie is het besef dat het langetermijngeheugen langer in stand blijft dan het kortetermijngeheugen. Het kan zijn dat iemand met dementie niet meer weet wat hij een uur geleden gegeten heeft, maar nog heel goed weet waar hij vroeger met zijn ouders heeft gewoond. Het ophalen van herinneringen, ook wel reminiscentie genoemd, richt de aandacht op wat iemand met dementie nog wel kan en weet. Het is voor mensen die steeds worden geconfronteerd met een afnemende geheugencapaciteit een verademing om te ondervinden dat zij in staat zijn bepaalde herinneringen op te halen. Vanuit haar ervaringen als ergotherapeut zal Annemarie Bolder op deze avond vertellen over de mogelijkheden om in contact te blijven met mensen met dementie.

Dinsdag 10 november: Rouw en verdriet bij dementie Gastspreker: Joke Schipper (nadere informatie in het volgende nummer)

Het Alzheimer Café is een trefpunt voor mensen die op de één of andere manier te maken hebben met dementie: mensen met dementie en hun partners, familie en bekenden, verzorgenden en hulpverleners en andere geïnteresseerden. Elke tweede dinsdag van de maand vindt een caféavond plaats, waarin iedere keer een ander thema wordt besproken en ruimte is voor ontmoeting met anderen en uitwisseling van ervaringen. Locatie:

Grand Café Frankendael Middenweg 116, Amsterdam – Oost

Het Alzheimer Café is open vanaf 19.30 uur. Het programma begint om 20.00 uur en is rond 22.00 uur afgelopen. De toegang is gratis! Heeft u vervoer nodig naar het Alzheimer Café ( alleen voor Duivendrecht)? Belt u dan met de receptie van: ’t Reijgersbosch:

020 – 699.19.91 Kosten: € 2,- uit en thuis.

Het Alzheimer Café Diemen, Ouder- Amstel, Amsterdam – Oost is een activiteit van: Buurtzorg, Cordaan, Dynamo, PCOB afd. Diemen, MaDi, en Zonnehuisgroep Amstelland.

17

Protestantse Gemeente te Duivendrecht www.pkn.duivendrecht ADRESSEN

Predikant:

ds. W.H. Brouwer, Waddenland 27, 1115 XC

06 30 21 47 71

KERKENRAAD EN WERKGROEPEN Voorzitter:

dhr. M. Nolte, Haverstede 8, 1112 HT Diemen

600 08 36

Scriba:

mw. B. Schutte, Michaelplein 138, 1115 CN

695 74 03

College van kerkrentmeesters:

dhr. J.P. van der Does, In de Korenmolen 30C, 1115 GP

690 30 68

Diaconie (secr.):

mw. E. Nolte, Haverstede 8, 1112 HT

600 08 36

Eredienst en V&T:

mw. G. Bouman, In de Korenmolen 17, 1115 GN

416 01 81

Kerkelijk bureau:

dhr. M. Buntsma, Neptunus 512, 1115 VG

600 44 72

Contact organisten:

mw. G. Bouman, In de Korenmolen 17, 1115 GN

416 01 81

Wereldwinkel:

mw. M. Ek, Abeelstraat 15, 1115 GW

416 11 35

De Aanbouw:

(achter de kerk) Rijksstraatweg 129, 1115 AP

690 88 79

Beheerder: (ook voor inlichtingen over verhuur van kerk en/of Aanbouw)

dhr. P. Van Leeuwen, Rijksstraatweg 71, 1115 AJ

OVERIGE ADRESSEN:

695 42 89 of: 06 21 17 19 45

GIRONUMMERS Diaconie:

NL92 INGB 0000515956 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Duivendrecht

Kerk:

NL98 INGB 0000051703

t.n.v. Protestantse gemeente Duivendrecht

Graag duidelijk het doel van uw betaling vermelden, bijvoorbeeld ‘vrijwillige bijdrage’, collectebonnen’, ‘De Kleine Kerk voor Allen’

18