De KinderboekenGids 2011/2012
NEDERLANDSE KINDERJURY Voor alle kinderen: Doe mee en stem! VOORLEESWEDSTRIJD Wie wordt de beste voorlezer van Nederland?
Massa’s tips voor in de klas!
KINDERBOEKENWEEK Dubbelinterviews met Dolf Verroen & Thé Tjong-Khing en Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer NATIONALE VOORLEESDAGEN Elke dag voorlezen is een must
Superhelden staan centraal in de
VO BE O S 8 J R W TEL UN OEN LEN I 2 SD 01 AG 1
KINDERBOEKENWEEK
INHOUD Leerlingen & de liefde voor lezen Wat zijn er fantastisch veel boeken voor kinderen. En wat kunnen ze er enorm van genieten én veel van leren. Juist omdat lezen zo belangrijk is voor kinderen, worden er ook dit jaar vier mooie campagnes georganiseerd om het lezen aan te moedigen. Om het makkelijker te maken, ook voor de leerkrachten, zijn er leuke en behulpzame lespakketten bij elke campagne. Dit zijn de campagnes: de Kinderboekenweek, De Nationale Voorleesdagen, de Nederlandse Kinderjury en De Nationale Voorleeswedstrijd. In deze gids worden ze alle vier toegelicht; met volop interviews met schrijvers, leerkrachten, bibliotheekmedewerkers én kinderen zelf. Ook geven we een voorproefje van het Kinderboekenweekgeschenk en van het Prentenboek van de Kinderboekenweek. Om ieders nieuwsgierigheid alvast te wekken. kken. kken Allemaal onder het motto: maak van lezen een feest! Veel (voor)leesplezier, Stichting CPNB
5 6
Kinderboekenweek 2011 Durf jij dapper te zijn? Alles over Superhelden! – het Kinderboekenweekthema
10 Boeken in de klas 11 Het lespakket Maak van de Kinderboekenweek een leesfeest
12 Heldenverhalen voor de onderbouw 14 Lekker leesvoer voor de middenbouw 16 Niet te missen voor de bovenbouw 18 Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer Dubbelinterview
20 Tipje van de sluier (1) Voorpublicatie Kinderboekenweekgeschenk
22 Dolf Verroen & Thé Tjong-Khing Dubbelinterview
24 Tipje van de sluier (2) Voorpublicatie Prentenboek van de Kinderboekenweek
26 De winnaars
2
Gouden en Zilveren Griffels en Penselen
5 29
‘Ze zijn altijd zichzelf en durven zich van anderen te onderscheiden’ Een boekverkoper, bibliotheekmedewerker, leerkracht én drie kinderen over Superhelden.
Voorlezen is een must
Daarom lezen BN-ers voor tijdens Het Nationale Voorleesontbijt. En zo zijn er nog meer inspirerende onderdelen van De Nationale Voorleesdagen.
28 Manuscripta 2011
‘Ik heb geleerd dat je eerlijk mag zijn over je mening’ Zegt Senaatslid Yun (9), zij was bij de vergadering van de landelijke Senaat. Dit en nog veel meer over de Kinderjury lees je hier!
39
Met Kinderboekenweekworkshop!
29 De Nationale Voorleesdagen 2012 30 Voorlezen: doe het elke dag! Alles over De Nationale Voorleesdagen
34 De Prentenboek TopTien 36 Voorlezers aan het woord De leerkracht, bibliotheekmedewerker en voorleeskunstenaar
39 Nederlandse Kinderjury 2012 40 Doe mee en stem! Alles over de Nederlandse Kinderjury
42 Interview Yun Lucassen (9) Over meedoen aan de landelijke Senaat
44 De Kinderjury in de klas
Wie wordt de Nationale Voorleeskampioen 2012? De voorleeswedstrijd is een uitgelezen kans om kinderen te stimuleren voor te lezen uit boeken die ze niet kennen. Laat ze meedoen!
47
Kinderjurybus, Schoolsenaat en lespakket
46 De jeugd heeft de toekomst Waarom ABN AMRO zich inzet voor lezen
47 De Nationale Voorleeswedstrijd 2011/2012 48 Kinderen lezen zelf voor Alles over De Nationale Voorleeswedstrijd
50 Organiseer een schoolcompetitie! 52 Over Leesplan.nl Handige hulp bij leesonderwijs
53 Samenvatting Over campagnes, materialen en pakketten
COLOFON Coördinatie, (eind)redactie en productie: Stichting CPNB, Amsterdam, mei 2011, www.cpnb.nl Tekst: Sara van Gorp en Roos Schlikker van Schlikker & Van Gorp, Amsterdam • Ontwerp, beeldredactie: Studio Jaap van der Zwan, Amsterdam Lithografie: Spirit & Sketch, Amsterdam • Druk: Senefelder Misset, Doetinchem De Kinderboekenweek: organisator Stichting CPNB, mogelijk gemaakt door ABN AMRO, met dank aan NBD|Biblion • De Nationale Voorleesdagen: organisator Stichting CPNB, initiator Stichting Lezen, mogelijk gemaakt door ABN AMRO • Nederlandse Kinderjury: organisator Stichting CPNB, mogelijk gemaakt door ABN AMRO • De Nationale Voorleeswedstrijd: organisator Stichting Lezen, in samenwerking met de Bibliotheek. Illustraties: Kees de Boer, p. 18-21 • Thé Tjong-Khing, p. 24-25 • Fotografie: Gregor Belzig - p. 22 Janiek Dam – p. 32 • Robert Elsing – omslag, p. 7, 8, 9, 43 • Gerlinde de Geus – p. 27, 28, 39 • Chris van Houts – p. 29 • Francien Jonge Poerink – p. 41, 44-45 Jorgen Koopmanschap - p. 47, 49-51 • Mascha Ravelli – p. 37 • Erik Thé - p. 23 • Duncan Wijting – p. 31 • Hollandse Hoogte – p. 38 De in deze uitgave vermelde prijzen zijn onder voorbehoud, de in de boekhandel genoemde prijzen gelden.
3
KALENDER voor een jaar lang leesonderwijs
Heel veel leuke, boeiende, spannende en inspirerende leesactiviteiten voor kinderen. Doe er je voordeel mee in de klas!
DATUM
ACTIVITEIT
6 juni 2011
Bekendmaking Zilveren Griffels en Penselen 2011
29 juni 2011
Uitreiking Prijs van de Nederlandse Kinderjury 2011
4 september 2011
Manuscripta 2011
28 september 2011
Bekendmaking Gouden Penseel 2011
28 september 2011
Expositie Penselen in Rijksmuseum (t/m 6 december)
4 oktober 2011
Kinderboekenbal & bekendmaking Gouden Griffel 2011
5 t/m 15 oktober 2011
Kinderboekenweek 2011
5 november 2011
Bekendmaking thema en auteur Kinderboekenweek 2012
1 december 2011
Uiterlijke datum aanmelden schoolkampioen De Nationale Voorleeswedstrijd 2012
18 januari 2012
Het Nationale Voorleesontbijt
18 t/m 28 januari 2012
De Nationale Voorleesdagen 2012
1 februari 2012
Start stemperiode de Nederlandse Kinderjury 2012
11 mei 2012
Einde stemperiode de Nederlandse Kinderjury 2012
eind mei 2012
Finale van De Nationale Voorleeswedstrijd 2012
4 juni 2012
Bekendmaking Zilveren Griffels & Penselen 2012
eind juni 2012
Bekendmaking winnaars de Nederlandse Kinderjury 2012
4
KINDERBOEKENWEEK 2011
Lezen, voorlezen en feesten! Van 5 tot en met
15 oktober 2011 is het weer zo ver: het is Kinderboekenweek. Deze zal dit jaar helemaal in het teken staan van Superhelden! - over dapper durven zijn. Een uitgelezen kans voor jong en oud om zich af te vragen: welk personage maakt de held in mij los?
5
KINDERBOEKENWEEK 2011
Durf jij DAPPER te zijn? Het motto van deze Kinderboekenweek is Superhelden! over dapper durven zijn. Wat zijn de kinderboekenhelden p van nu? En spelen de helden die we zelff van vroeger kennen ook nog een rol? Wie van lezen houdt weet het: de superhelden uit een favoriet boek kunnen het beste in jezelf naar boven halen. Want in veel kinderboeken staat de hoofdpersoon op een bepaald moment voor een keuze: grijp ik in, doe ik iets of blijf ik aan de zijlijn staan? De beslissing die ze nemen, kan een grote bron van inspiratie zijn voor de lezer.
Meesterbrein
H 6
et verlegen jongetje dat na het lezen van De brief van de koning net zo stoer durft te zijn als hoofdpersoon Tiuri en eindelijk zijn vinger opsteekt in de klas. Het onzekere meisje dat opeens besluit: ik durf net zo brutaal te zijn als Madelief uit de boeken van Guus Kuijer. Of het groepje tienjarigen dat nadat Harry Potter is voorgelezen in de klas het plotsklaps zeker weet: ook wij hebben magische krachten!
Niet voor niets is het thema van de Kinderboekenweek ‘superhelden’, want er zijn legio kinderboeken die kinderen stimuleren om dapper te durven zijn. In de bibliotheek en boekhandel helpen medewerkers kinderen en ouders graag op weg in de zoektocht naar hun ultieme boekenheld. Er is keus te over. Saskia van Loozen, kinderboekenverkoper bij selexyz Gianotten in Tilburg, vertelt: “Een echte kinderboekenheld van nu is Will uit de reeks De grijze jager. Maar ook Artemis Fowl doet het goed, het criminele meesterbrein, en een heel ander karakter dan Will. Hij is in al zijn slechtheid juist een superheld.” Er zijn veel verschillende kinderboekenhelden, maar volgens Van Loozen hebben ze één ding gemeen: “Ze zijn altijd zichzelf en durven zich van de anderen te onderscheiden. Daarom is Spaai uit de boeken van
KINDERBOEKENWEEK 2011
DE SUPERHELDEN VAN… Gijs Rotteveel
Gijs (12) leest elke dag en kan zomaar een boek in één dag uitlezen. Met de kat op schoot en dan drie uur niet ophouden totdat het boek uit is. Hij heeft heel veel lievelingspersonages, maar zijn échte helden, dat zijn er maar een paar. “Pietepeut uit een van de verhalen uit Heksen en zo van Annie M.G. Schmidt is mijn grootste held.” Het is een heel klein meisje dat langzaam loopt en altijd voorzichtig naar beneden kijkt. Haar lukt wat niemand anders voor elkaar krijgt: het beest met de achternaam overmeesteren. Gijs: “Het lukt Pietepeut omdat een bloemetje haar vertelt hoe ze het moet doen: door te zingen. Het bloemetje vertelt dat, omdat Pietepeut zo voorzichtig en rustig is. Heel dapper is Pietepeut. Ze is een voorbeeld van hoe dom volwassenen soms kunnen zijn. Die probeerden met geweld het beest met de achternaam te pakken, terwijl het juist lukt door rustig en voorzichtig te zijn.” Een andere held van Gijs is Kruimel, de jongste van de gebroeders Leeuwenhart van Astrid Lindgren. Het jongetje dat heel ziek is en niet kan bewegen. Gijs: “Kruimeltje vertrouwt steeds op zijn grote broer Jonathan, dat moet ook omdat hij zelf zo klein is. Als ze allebei doodgaan, is Kruimeltje in de wereld van de dood juist heel sterk, daar moet hij aan wennen. Aan het eind is zijn broer heel erg verzwakt. Dan moet Kruimeltje zijn broer op z’n rug nemen. Hij doet dat en dat is iets wat veel mensen niet zouden durven. Omdat hij zo’n onschuldig jongetje is en zoveel vertrouwen en moed heeft, is hij mijn held.”
7
KINDERBOEKENWEEK 2011 Frank van Pamelen ook een held. Het is een beetje een sneu jongetje dat doet of hij Spiderman is. Maar hij is wel volkomen zichzelf.”
Aandoenlijk Ellie de Ridder, manager dienstverlening in de Openbare Bibliotheek Hilversum en recensent van jeugdmedia voor NBD|Biblion, ziet eenzelfde overeenkomst tussen superhelden. “Het maakt in principe niet uit of ze heel heldhaftig zijn, sommige kinderboekenhelden zijn eerder aandoenlijk. Waar het om gaat, is dat ze het uiteindelijk redden. Dat spreekt kinderen aan.” Volgens De Ridder is de grootste superheld voor kinderen tot zo’n 9 jaar oud momenteel Geronimo Stilton. “Daarna komt er heel lang niets.” Helden van heel lang geleden doen het wat minder, denkt ze. “Dik Trom is niet meer hip in deze tijd. Kinderen willen zich toch enigszins kunnen identificeren. Aan de andere kant zie je ook wel weer dat Pluk van de Petteflet nog steeds een held is, net als Barbapapa. Dat komt vooral door ouders en leerkrachten die hun kinderen kennis willen laten maken met de helden uit hun jeugd.”
Alles overwinnen Debby Francissen heeft er veel plezier in kinderen voor te lezen uit zowel nieuwe als oude boevvo ken. Zij is leerkracht op de middenbouw kke van De Trapeze in Haarlem. “Ik lees boeken va voor met moderne helden als Harry Potter en Dolfje Weerwolfje, omdat ik merk dat kinderen die heel spannend vinden,” vertelt ze.
Wat,
waar en wanneer? De Kinderboekenweek is van 5 tot en met 15 oktober 2011 en richt zich op alle kinderen, maar specifiek op die van 6 tot en met 12 jaar of in groep 3 tot en met 8. Het laatste nieuws plus een lijst met boeken die aansluiten op het thema vind je op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool. Vanaf begin september 2011 is de website www.kinderboekenweek.nl online, hierop vind je o.a. de Kinderboekenweekactiviteiten van talloze boekhandels en bibliotheken.
“Maar laatst heb ik ook De blauwe maansteen van Tonke Dragt voorgelezen. Ik heb er wel bij verteld dat het een beetje in Oudhollands geschreven is, maar dat vinden de kinderen helemaal niet erg.” Ook neemt Francissen vaak haar eigen boeken mee naar school die ze bewaard heeft van vroeger. “Dan laat ik ze zien: ‘Kijk, dit is Een hoofd vol macaroni van Guus Kuijer, dat heb ik in 1981 gekregen.’ Dat vinden ze prachtig en die verhalen kunnen nog steeds.” Het voorlezen en praten over boekenhelden in de klas vindt Francissen heel inspirerend. “Ik ben zelf dyslectisch maar ik heb altijd veel gelezen en heel veel aan hoofdpersonages uit boeken gehad. Ze hebben me laten zien dat je alles kunt overwinnen. Ook al ben je bang je vinger op te steken, ook al krijg je een knalrood hoofd, je mag altijd laten zien wie je bent. Alle mooie kinderboeken die er zijn, helpen me om die boodschap door te geven.”
DE SUPERHELDEN VAN… Kees ’t Hoen
Kees (4) vindt het Gouden Boekje Vijf brandweermannetjes het allermooist. Al een jaar leest hij dat het liefst, bijna elke dag. Hij weet precies wie de verschillende brandweermannetjes zijn én wat er in het boekje staat. Als z’n ouders ‘per ongeluk expres’ iets verkeerd voorlezen, vertelt Kees meteen wat het wel moet zijn. Neeee, de agent belt niet z’n moeder als het huis van de familie Lutteput in brand staat, hij belt de brandweermannetjes! Kees: “De tekening waar alle auto’s op staan, vind ik het allerleukst, voorop rijdt de auto van de commandant. Ze rijden heel hard door de bocht, op weg naar de brand.” En wat zou Kees zelf doen als er brand is? “Ik zou wegrennen, zo de straat op. Helemaal de huizen voorbij.” En de brandweermannetjes, die zijn wel heel dapper dat ze op het vuur afgaan.
8
KINDERBOEKENWEEK 2011
DE SUPERHELD VAN… Federica Martínez van Gorp
Madelief, dat is de held h van Fee (8). Haar moeder heeft Het grote boek van Madelief van Guus Kuijer bijna helemaal elemaal voorgelezen. Met de poppen gooien, Grote mensen, daar kan je beter soep van koken, Op je kop in de prullenbak, Krassen in het tafelblad en Een hoofd vol macaroni – ze staan er allemaal in. Fee: “Heel spannend vind ik het. Madelief is een stoer meisje. Ze durft zoveel, bijvoorbeeld tegen boeven praten, dan wordt ze boos. Met die dief was ze vriendjes geworden en ze gaan dan samen naar een meer. Madelief zegt ook grappige dingen. In een verhaaltje zegt ze dat ze de hersenen van haar vriendin kan zien en dat die op macaroni lijken.” Zou Fee vriendinnen met Madelief kunnen zijn als ze echt bestond? “Dat zou kunnen, maar ik zou wel verlegen zijn, omdat ik haar zo stoer vindt. Ze doet waar ze zin in heeft, ook als iets eigenlijk niet mag.”
Handige hulpmiddelen Zo veel boeken, zo veel helden, soms zie je door de bomen het bos niet meer. Om ouders en leerkrachten een beetje op weg te helpen in kinderboekenland zijn er gelukkig handige hulpmiddelen. Wie wil weten welke voorlees- en prentenboeken in de smaak vallen bij kinderen van 0 tot 6 jaar, kan de Voorleesgids gebruiken. In dit naslagwerk staan de leukste boeken voor baby’s, dreumesen, peuters en kleuters, ingedeeld in herkenbare thema’s. Voor de oudere kinderen, van 6 tot 12 jaar, is er de Kinderboekenmolen. Hier in staan zowel titeloverzichten als verhalen over kinderboeken, dit alles onder redactie van Trouws kinderboekenrecensent Bas Maliepaard. Zowel de Voorleesgids als de Kinderboekenmolen kunnen worden besteld. Doe dit vóór woensdag 8 juni 2011 met het bijgevoegde bestelformulier.
Edities 2010/2011
9
KINDERBOEKENWEEK 2011
Boeken in de klas Naast lezen en praten over superhelden is er in de Kinderboekenweek nog veel meer mogelijk om boeken op een spannende manier in de klas te brengen. Met SchoolTV en de schrijver in de klas bijvoorbeeld.
L
eerkrachten die actief bezig willen zijn met de Kinderboekenweek hebben mogelijkheden te over. Van voorlezen tot het Kinderboekenweeklespakket gebruiken tot praten over helden. Maar er kan meer!
Z
o zal SchoolTV speciale Kinderboekenweekprogramma’s uitzenden. In de Kinderboekenweekperiode zal Klokhuis een programma uitzenden rond de schrijver van het Kinderboekenweekgeschenk: Tjibbe Veldkamp. Ook zijn er speciale uitzendingen van Koekeloere, Huisje Boompje Beestje, Nieuws uit de natuur en Het SchoolTV Weekjournaal. In het lespakket vind je bovendien lessuggesties bij deze programma’s.
S
amen naar tv-programma’s over boeken kijken kan kinderen al een grote stimulans geven om te gaan lezen, maar er is meer mogelijk. Via de Stichting Schrijvers School Samenleving kan een schrijver worden uitgenodigd om op school langs te komen.
10
H
oe komt een schrijver op zijn ideeën? Hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk, een boek schrijven? Wie zijn de superhelden van de schrijver zelf? Las hij vroeger als kind veel? Durft hij zelf ook dapper te zijn? De leerlingen kunnen al hun vragen stellen aan de auteur die hen met zijn boek heeft weten mee te slepen.
E
r zijn diverse auteurs die tijdens de Kinderboekenweek kunnen worden uitgenodigd door scholen, bibliotheken en boekhandels. Kijk voor een overzicht op www.sss.nl, de website van Schrijvers School Samenleving. Hier staat ook meer informatie over de kosten die hier aan verbonden zijn.
KINDERBOEKENWEEK 2011
Dit zijn de handgemaakte schetsen van de Kinderboekenweekaffiches. In de uiteindelijke materialen zal er gebruik worden gemaakt van fotografie en illustraties.
Het lespakket Alles in één om van de Kinderboekenweek een groot leesfeest te maken
E
en groepsgesprek over de favoriete helden van de kinderen in de klas. Een verkleedfeest waarbij de kinderen als hun held naar school komen. Vertellen over momenten waarop de leerlingen echt dapper durfden te zijn. Het zijn allemaal manieren om in de klas iets met de Kinderboekenweek te doen. Het thema superhelden zal veel inspiratie bieden om de Kinderboekenweek op een leuke interessante manier aan bod te laten komen in de klas. Maar je hoeft niet helemaal zelf te bedenken hoe je dat gaat doen. In het speciaal voor de Kinderboekenweek ontwikkelde lespakket zit alles wat nodig is om de Kinderboekenweek in de klas te brengen en krijg je talloze lessuggesties, gebaseerd op de kerntitels die je ziet op de volgende pagina’s.
Wat zit er allemaal in het lespakket?
BE
S
8 ju vóóTr EL ni bijgmet h2011 ev et estoeegde forbm ulielr.
• Lessuggesties Kinderboekenweek: een • • •
28 pagina’s dikke brochure met uitleg bij het thema superhelden en lessuggesties aan de hand van de achttien kerntitels Lessuggesties bij kinderboekenprogramma’s NTR/SchoolTV Kinderboekenweekgeschenk 2011 Prentenboek van de Kinderboekenweek 2011
Extra:
• Kinderboekenmolen • Voorleesgids • Diverse affiches Prijs N 14,95 incl. BTW. ISBN 978 90 5965 133 3.
11
KINDERBOEKENWEEK 2011
Heldenverhalen vo Van Superheldjes tot een hongerige vos tot Roek de ridder, voor de allerkleinsten valt er met de kerntitels meer dan genoeg te beleven. Een eigen kuiken
Deze titels zijn heel geschikt om uit voor te lezen en de illustraties maken er doorheen bladeren tot een feest.
Kleine ongelukken Superheldjes zijn altijd overal. Hun doel is mensen te helpen. Superheldjes veroorzaken kleine ongelukjes. Dat lijkt vervelend: je stapt in een hondendrol, je wordt gestoken door een wesp of je komt te laat op school. Maar eigenlijk is het geweldig dat de Superheldjes dit regelen, want anders...
Eigenlijk wilde Lodewijk, de vos die rammelt van de honger, de eendenmama beter leren kennen. Dat was ook bijna gelukt, maar ze ontsnapte op het nippertje. Van schrik liet de eendenmama haar ei liggen. Lodewijk neemt het voorzichtig mee naar huis om er een roerei van te maken. Maar het ei komt uit – en het kuikentje noemt hem papa. Nu heeft Lodewijk honger én een kuiken. Wat moet hij nu doen?
Al zijn eendjes
ALLE KERNTITELS ZIJN TE BESTELLEN MET HET BIJGEVOEGDE BESTELFORMULIER
12
Superheldjes Loes Riphagen De Fontein ¤ 13,95 ISBN 978 90 2613 248 3
Christian Duda en Julia Friese Gottmer ¤ 13,95 ISBN 978 90 2574 515 8
KINDERBOEKENWEEK 2011
or de onderbouw Wedstrijdje stoer doen Een ware Don Quichot Als Roek op zolder een ridderpak vindt, gaat hij meteen een paard zoeken. Samen met dit bijzondere rijdier doet hij wat alle ridders doen: de vijand aanvallen! Als een ware Don Quichot gaat hij op pad, alleen vindt hij geen windmolens op zijn weg, maar een emmer en een grote boze wolf.
Een muis, een slak, een kikker en een mus zitten aan de rand van de vijver en doen een wedstrijd wie het dapperst is! De muis begint, ze neemt een duik en zwemt een stuk onder water. Ook de slak en de kikker laten zich van hun moedigste kant zien. Dan is het de beurt van mus. Als die, na heel lang nadenken, niet mee doet met de wedstrijd snappen de andere drie het niet goed. Maar uiteindelijk valt het kwartje, nee durven zeggen kan heel dapper zijn!
Roek de ridder Catharina Valckx De Harmonie ¤ 13,90 ISBN 978 90 6169 729 9
Vluchten voor water Het had al dagen geregend. De rivier was buiten zijn oevers getreden. Kikker, Varkentje en Eend logeerden bij Haas, want het huis van Haas was het enige huis dat nog droog stond. Toen raakte het eten op. Kikker kon het best zwemmen en hij besloot hulp te halen, ondanks de gevaarlijke stroming.
Kikker is een held Wie is er hier het dapperst? Lorenz Pauli en Kathrin Schärer Gottmer ¤ 9,95 ISBN 978 90 2574 214 0
Max Velthuijs Leopold ¤ 12,95 ISBN 978 90 2585 914 5
Altijd angst Bang Mannetje is bang voor van alles: voor mensen die voordringen bij de bakker, voor het dragen van zijn bloemetjesbroek en voor rare geluiden in de nacht. Hij maakt een afspraak met de toverboom die bange mannetjes van hun angsten afhelpt. Daarvoor moet hij wel door het Wilde Woeste Woud.
Bang Mannetje Mathilde Stein en Mies van Hout Lemniscaat ¤ 12,95 ISBN 978 90 5637 715 1
13
KINDERBOEKENWEEK 2011
Lekker leesvoer vo Hoe kan ik zelf een held worden? Dat willen alle kinderen wel weten. In de kerntitels voor de middenbouw staat meer dan genoeg inspiratie voor ze. Een boek met praktische tips, maar ook verhalen van een gewone juf die op een dag Superjuffie blijkt te zijn of een jongetje dat van antiheld verandert in
Strijden tegen een gluiperd Daantje is aardig, slim en oplettend. Hij woont met zijn vader in een oude woonwagen en samen vangen ze soms fazanten door bijvoorbeeld rozijnen aan een haar van een paardenstaart te rijgen. Hun grootste vijand is een rijke pief die jaarlijks een jachtpartij op fazanten organiseert. Daantje bindt samen met zijn vader de strijd aan met deze gluiperd.
Tarzan: ze zijn allemaal in de
Daantje, de wereldkampioen
boekhandel te vinden.
Roald Dahl en Quentin Blake De Fontein ¤ 15,95 ISBN 978 90 261 3197 4
ALLE KERNTITELS ZIJN TE BESTELLEN MET HET BIJGEVOEGDE BESTELFORMULIER
14
Komt Immo in actie? Immo is de zoon van twee superhelden, maar hij brengt er zelf nog weinig van terecht. Heeft hij eigenlijk wel een superkracht? Als zijn klasgenoten in levensgevaar zijn kan hij niet langer twijfelen. Immo moet nu in actie komen. Maar durft hij dat? Help! Driedubbel help!
Superhelp! Benny Lindelauf en Wouter Tulp Querido ¤ 12,95 ISBN 978 90 4511 232 9
KINDERBOEKENWEEK 2011
or de middenbouw
Een juf met superkrachten! Juf Josje lijkt een heel gewone juf, maar wanneer er een dier in gevaar is, verandert ze in Superjuffie. Zodra ze een hap van haar krijtje neemt, krijgt ze superkrachten. Als er opeens vreemde dingen gebeuren in de stadsdierentuin, komt haar bijzondere gave goed van pas.
Superjuffie! Janneke Schotveld en Annet Schaap Van Holkema & Warendorf ¤ 10,99 ISBN 978 90 4751 494 7
Spierballen kweken Leonardo kan alles Alles aan Leonardo is bijzonder: hij woont helemaal alleen in een landhuis vol geheime gangen, zijn vader zit in een verre gevangenis en zijn voetbalschoenen schieten altijd raak. Bovendien kan hij alles. Tenminste, dat gelooft hij zelf.
De ongelofelijke Leonardo Thijs Goverde en Saskia Halfmouw Holland ¤ 13,90 ISBN 978 90 2510 919 6
‘Iedereen kan superheld worden. Nou ja... Bijna iedereen.’ Van dit boek gaan jouw hersens groeien. Net als je spierballen. En je doorzettingsvermogen. Ondertussen leer je van alles over mensen zoals Superman, Batman en Nelson Mandela. Boek uit? Dan ben je vermoedelijk net zo’n superheld als zij.
Hoe word ik een superheld Gideon Samson en Elly Hees Leopold ¤ 9,95 ISBN 978 90 2585 842 1
Slappe hap Iwan Olsen is een miezerig jongetje, de domste van de klas en de slechtste met gymnastiek. Iedereen vindt hem een slappe hap en noemt hem Pudding Tarzan. Maar op een dag spuugt hij verder, leest hij beter, fietst hij harder en voetbalt hij slimmer dan alle andere jongens. Die dag lijkt hij de echte Tarzan wel.
Pudding Tarzan Ole Lund Kirkegaard Van Goor ¤ 15,49 ISBN 978 90 0003 493 2
15
KINDERBOEKENWEEK 2011
Niet te missen in d Sommige personages van vroeger zijn nu nog steeds helden. Koning van Katoren zal de nieuwe generatie ongetwijfeld weer betoveren. Maar de kerntitels voor de bovenbouw bevatten ook nieuwe helden. Stuk voor stuk zijn het spannende boeken die geen kind meer weg wil leggen.
Inspiratiebronnen Vanuit de beleving van kinderen vertelt Janny van der Molen het verhaal van mensen die de wereld door hun moed, kracht en doorzettingsvermogen een stukje mooier maakten. Bekende en minder bekende mensen die voor kinderen van vandaag een voorbeeld en inspiratiebron kunnen zijn. Ontroerend en inspirerend!
Helden! Mensen die de wereld mooier maakten
ALLE KERNTITELS ZIJN TE BESTELLEN MET HET BIJGEVOEGDE BESTELFORMULIER
16
Janny van der Molen en Els van Egeraat Ploegsma ¤ 29,95 ISBN 978 90 2166 767 6
Wie wordt de nieuwe koning? De oude koning van Katoren is zeventien jaar geleden overleden en er is nog steeds geen opvolger. Stach droomt ervan de nieuwe koning te worden. Om hem te testen, geven de zes ministers die het land tijdelijk besturen Stach zeven haast onuitvoerbare opdrachten. Zoeken ze eigenlijk wel een nieuwe koning?
Koning van Katoren Jan Terlouw Lemniscaat ¤ 15,95 ISBN 978 90 6069 088 8
KINDERBOEKENWEEK 2011
e bovenbouw De grootste nachtmerrie
Waar is mijn moeder? Als de oorlog uitbreekt in Toda’s land moet haar vader plotseling naar het zuiden om het land te verdedigen. Toda wordt naar haar moeder gestuurd, die in het buurland woont. De reis ernaartoe is vol avonturen en gevaar, maar Toda geeft niet op. Ze moet haar moeder vinden!
Toen mijn vader een struik werd Joke van Leeuwen Querido ¤ 12,95 ISBN 978 90 4511 084 4
Sprookjesachtige klassieker Twee roverskinderen sluiten vriendschap, maar hun rivaliserende vaders verbieden dat. Dus lopen Ronja en Birk weg en gaan ze samen in een grot in het bos wonen. Daar hebben ze een heerlijke zomer, maar dan wordt het winter. Sprookjesachtige klassieker over de moed om voor een verboden vriendschap te vechten.
Ronja de Roversdochter Astrid Lindgren Ploegsma ¤ 15,95 ISBN 978 90 2161 841 8
Na een gevecht in het zwembad raken Dissus en zijn vrienden onderweg naar huis hopeloos verdwaald. Ze beginnen aan een barre tocht langs een eenogige boer, grijpgrage kraanmachines en bloeddorstige hengelaars. Maar eenmaal thuis komt Dissus oog in oog te staan met zijn allergrootste nachtmerrie. Hij zint op wraak!
Dissus Simon van der Geest en Jan Jutte Querido ¤ 13,95 ISBN 978 90 4511 082 0
Overleven met een wolf In de diepe duisternis van het Woud komt het Kwaad snel dichterbij. Alleen Torak kan het Kwaad nog stoppen, maar hij is gewond en op de vlucht. Torak moet zien te overleven met als enige bondgenoot een wolfsjong. Het eerste deel van de zesdelige serie over Torak en Wolf.
Torak en Wolf Michelle Paver House of Books ¤ 14,50 ISBN 978 90 4431 223 2
17
KINDERBOEKENWEEK 2011
Kees: “Jij had een beetje een missie met dit boek toch?” Tjibbe: “O ja?” Ze hebben duidelijk lol met elkaar, schrijver Tjibbe Veldkamp (48) en illustrator Kees de Boer (46). Met plezier vertellen ze over de start van hun samenwerking, over hun Kinderboekenweekgeschenk Bert en Bart redden de wereld en over bordjes met ‘lief doen’ erop. Hoe is jullie samenwerking begonnen? KEES: “Toen ik nog niet voor Tjibbe tekende, was ik al fan van zijn boeken, zoals 22 Wezen, Een ober van niks. Dat heeft met humor te maken, met de eigenzinnige wereld in zijn boeken en met een soort gelaagdheid.”
Over Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer Het was liefde op het eerste gezicht tussen schrijver Tjibbe en tekenaar Kees – wat hun werk betreft. In 2004 verscheen hun eerste prentenboek Tim op de tegels. Het werd bekroond met de Kinderboekwinkelprijs. Zeven prentenboeken hebben ze inmiddels gemaakt, waarvan drie over het komisch duo Agent en Boef. Voor hun Agent en Boef-boek kregen ze een Zilveren Griffel.
18
Ben je op Tjibbe afgestapt? TJIBBE: “Gaan we het echte verhaal vertellen of van de dansles?” KEES: “Het echte verhaal.” TJIBBE: “Ik werd zo’n tien jaar geleden ineens gebeld door ene Kees de Boer die ook een boek wilde maken. Of ik eens naar zijn werk wilde kijken. ‘Moet dat nou?’ dacht ik. KEES: “Zoveel stiltes hebben we daarna nooit meer in een gesprek gehad. Ik kwam aan zijn nummer doordat we allebei voor de redactie van Donald Duck werkten. Ik vond het wel vervelend om hem lastig te vallen, het was te merken dat Tjibbe er niet op zat te wachten. ‘Stuur maar op’, zei-ie.” TJIBBE: “Toen kreeg ik het werk en ik vond de schetsen heel erg goed. Ik was meteen verkocht. Niet lang daarna zijn we samen aan de slag gegaan. Sinds twee jaar werken we zelfs elk met een helft van hetzelfde potlood.”
KINDERBOEKENWEEK 2011
Nu maken jullie samen het Kinderboekenweekgeschenk. Het thema is Superhelden! Wat maakt Bert en Bart tot helden? TJIBBE: “Ze redden de wereld!” KEES: “Ja, dat doen ze ook echt. Die Zurghs, de aliens, hebben echte wapens.” TJIBBE: “En die Zurghs willen de wereld vernietigen. Bert en Bart voorkomen dat, hoe heldhaftig kun je zijn!” Hoe kwamen jullie op Bert en Bart? TJIBBE: “Bert en Bart zijn helemaal niet zo belangrijk. Het gaat eigenlijk om het schieten en daar hebben we twee jongens bij bedacht. Veel ouders willen niet dat hun kinderen spelen dat ze schieten, ik zie er geen kwaad in. Bij jonge jongens appelleert dat enorm aan hun fantasie. En wat het ook is: je hebt spanning nodig in een boek. Jongens die willen schieten en een moeder die dat verbiedt; dan heb je de motor voor je verhaal.” KEES: “Ik heb een tijd boeken geïllustreerd die allemaal over heel brave onderwerpen gingen. Als kind had ik die niet willen lezen, dan wil je spannende verhalen lezen. Een kind moet lekker kunnen vluchten in een boek. Daar denken Tjibbe en ik hetzelfde over, dus dat komt mooi samen.” Waar komt dat woord ‘Zurghs’ vandaan? TJIBBE: “Eerst heetten ze nog Zorghs, ik dacht dat ik het zelf had bedacht, maar later bleek dat in Toy Story ook een zekere Zorg zit. Dus ik had het helemaal niet zelf bedacht. Mijn zoon viel het op, toen moest ik er wat anders op verzinnen.” Dus jullie hebben het boek getest op jullie kinderen? KEES: “Mijn dochter van 7 leest alle boeken die ik maak met Tjibbe, ze is zelfs fan van Agent en Boef. Ze leest de boeken niet terwijl ik ze maak, maar ze is de eerste die het Kinderboekenweekgeschenk van me cadeau krijgt als het klaar is.
Eigenlijk maak ik alleen wat ik zelf leuk vind en dat matcht gelukkig goed met wat kinderen leuk vinden. Ik geloof ook echt dat ons Kinderboekenweekgeschenk leuk is van 7 tot 77.” TJIBBE: “De prentenboeken laat ik nooit aan mijn kinderen lezen. Mijn dochter van 9 heeft het Kinderboekenweekgeschenk nog niet gelezen, maar mijn zoon van 11 heeft me er erg goed mee geholpen. Zijn juf Linda, die een fantastisch goede juf is, zegt altijd ‘Lief doen’. Dat schrijft ze ook op het bord.” KEES: “Dat is gewoon Viola Lentelied, de moeder van Bert en Bart!” TJIBBE: “Nou, Viola heeft ook wel een slechte kant en juf Linda is alleen maar goed. De suggestie van bordjes in de tuin met ‘Lief doen’ komt dus van mijn zoon. Hij zei ook dat Viola op het eind het leger moest verslaan.” KEES: “Heeft hij dat echt gezegd?” TJIBBE: “Ja, dat was zijn idee. Grappig hè?” Gaan meisjes het Kinderboekenweekgeschenk ook leuk vinden? TJIBBE: “Dat denk ik zeker. Meisjes houden wel meer van gevoelens, maar ze kunnen wat actie ook wel waarderen en humor zeker. En ons Kinderboekenweekgeschenk maken we voor kinderen vanaf zes. Op die leeftijd moet je ook iets aan het Kinderboekenweekgeschenk hebben, vind ik.” KEES: “Jij had daar een beetje een missie mee toch?” TJIBBE: “O ja?” KEES: “Jij wilde toch een boek maken dat jongetjes ook leuk vinden, omdat die meestal minder van lezen houden dan meisjes.” TJIBBE: “Jaaaa, dat klopt. Het is ook voor kinderen die eigenlijk alleen de Donald Duck lezen. Die kinderen willen we vertellen: sommige boeken zijn wel degelijk heel leuk.”
19
KINDERBOEKENWEEK 2011
VOORPUBLICATIE KINDERBOEKEN
Tipje van d Alvast een voorproefje om te genieten van Bert en Bart redden de wereld.
1.
TJIBBE VELDKAMP & KEES DE BOER
et Nu m
E X TI RE NAS AL
Voorlopig omslag
20
Wapens
lden van ruimte ie h e Z s. en g n en jo van Bert en Bart war . En ze hielden n te ie h sc an v lden wezens. Ze hie n. die terugschote s en ez w te im t schieten op ru en-plopper. Bar te ts o o g n ee t nd Ber Op een dag vo stofzuigerbuis. i Bert. vond een oude odig hadden,’ ze n e w ie d s en ‘Precies de wap apens,’ zei Bart. sw g in g ti ie n er dat ‘Anti-Zurgh-v e aanvielen en rd aa e d s h rg u eZ Ze deden dat d den. zij de aarde red
KINDERBOEKENWEEK 2011
WEEKGESCHENK
e sluier (1) Bert en Bart redden de wereld – in het kort Op een dag vindt Bert een gootsteenplopper. Bart vindt een oude stofzuigerbuis. Ze spelen dat het anti-Zurgh vernietigingswapens zijn; dat de gemene Zurghs de aarde aanvielen en dat zij de aarde gingen redden. Dat bevalt hun moeder Viola Lentelied helemaal niet. Ze pakt de wapens af, maar Bert en Bart willen ze terug – koste wat het kost. Net wanneer ze bedacht hebben hoe ze hun wapens terug kunnen stelen, landt het ruimteschip van de Zurghs op hun huis. Ook zij willen de wapens stelen, zodat ze daarna de aarde kunnen vernietigen. Kunnen Bert en Bart de wereld redden? En zien ze hun wapens ooit nog terug? Technische specificaties: 96 pagina’s / 14 x 21 cm / ISBN: 978 90 5965 131 9 / Verkrijgbaar van 5 t/m 15 oktober 2011, gratis bij aankoop van ten minste ¤ 10,- aan kinderboeken. Zolang de voorraad strekt. Verkoopprijs na de Kinderboekenweek: ¤ 7,50
21
KINDERBOEKENWEEK 2011
Dolf: “Stoppen? Ik moet er niet aan denken. Jij?” Khing: “Wat zou ik dan de hele dag moeten doen?” Ze kennen elkaar al meer dan dertig jaar en werken heel graag samen. Illustrator Thé Tjong-Khing (79) en schrijver Dolf Verroen (83), de éminences grises van de kinderliteratuur, maakten samen het Prentenboek van de Kinderboekenweek 2011: De prins op het witte paard.
Hoe is dit boek tot stand gekomen? DOLF: “Vorig jaar heb ik het boek De prinses en de paradijstuin geschreven. Hoewel de uitgever daar al een andere illustrator voor op het oog had, wilde ik per se dat Khing het zou doen omdat hij zulke mooie tekeningen maakt.” KHING: “Uiteindelijk mocht ik het illustreren en toen we dat boek hadden gemaakt, vroeg ik aan Dolf: ‘Niet alleen prinsessenverhalen zijn mooi, prinsenverhalen lijken me ook heel leuk. Waarom ga je die niet schrijven?’.” DOLF: “Op zo’n moment gaat er bij mij meteen een kacheltje branden. Toch merkte ik dat ik me te veel zou herhalen als het een heel verhalenboek zou worden. Toen suggereerde collega Nannie Kuiper dat ik er ook een prentenboek van kon maken.” KHING: “Dat vonden we meteen een fantastisch idee.”
Dolf: “Ik heb geen idee hoe Khings hoofd werkt.”
22
KINDERBOEKENWEEK 2011
Is de prins uit jullie boek een echte held? DOLF: “Nou nee. Hij begint wel als een held. Zo heeft hij heel veel geld en dure spullen. Maar hij zoekt een prinses en alle prinsessen knappen op hem af. Zo verandert hij van een held in een antiheld. Maar juist daardoor vindt hij het geluk!” Khing, gaat er bij jou ook meteen een kacheltje branden als je de teksten van Dolf leest? KHING: “Zeker, maar ik moet wel altijd zoeken naar een ingang. Daar moet ik lang over nadenken. In dit boek komt een aantal elementen voor: een bal, een draak, een diner, dat waren dingen waarvan ik zeker wist dat Dolf graag wilde dat ik ze zou tekenen.” DOLF: “Huh? Hoezo?” KHING: “Niet? O, nou, dat dacht ik. Maar al die onderdelen vond ik te voor de hand liggend om te illustreren. En omdat het verhaal juist over een antiheld gaat, heb ik besloten het anders aan te pakken. Ik heb alle momenten getekend waarbij de prins iets laat mislukken en hij een prinses weer niet voor zich kan winnen. Dat vond ik een grappig idee.” DOLF: “Het mooie is dat Khing, ondanks de teksten die er liggen, altijd zijn eigen boek maakt. Hij volgt zijn eigen weg. Ik weet niet hoe Khings hoofd werkt. Hij tekent heel andere figuren dan ik in mijn fantasie heb.” Leidt dat nooit tot teleurstellingen? Jij hebt immers jouw eigen beeld en dan maakt Khing er iets heel anders van. DOLF: “Nee, ik vind dat geen punt.” KHING: “Nou, misschien ben je soms wel heel even teleurgesteld, Dolf, maar word je uiteindelijk over de streep getrokken doordat je de tekening toch mooi vindt.” DOLF: “Nee, ik vind het juist fijn dat
Khing: “Mijn held was Tarzan. Hij heeft me tot tranen toe geroerd.” jouw tekeningen me verrassen. Je hebt me nooit teleurgesteld.” KHING: “Niet een klein beetje?” DOLF: “Echt niet.” Wie zijn jullie eigen kinderboekenhelden van vroeger? DOLF: “Als jongen was ik dol op Alleen op de wereld en op Afke’s tiental. Nienke van Hichtum was één van de eerste schrijvers die volwassenen gelijkstelde aan kinderen. Mooi vond ik dat. Nu lees ik geen kinderboeken meer eerlijk gezegd. Kom op, ik ben 83. Het is al vrij absurd dat ik ze schrijf, als ik ze dan ook nog ga lezen.” KHING: “Mijn kinderboekenheld was Tarzan. Het heeft me tot tranen toe geroerd. Hij was zo alleen terwijl hij opgroeide tussen de dieren.”
Jullie zijn niet meer de jongsten. Denken jullie wel eens aan stoppen met werken? DOLF: “Stoppen? Ik moet er niet aan denken. Jij?” KHING: “Ik zou niet weten wat ik de hele dag zou moeten doen. Bovendien, het tekenen gaat nog prima.” DOLF: “Ik zou me geen raad weten als ik niet meer zou kunnen schrijven. Als ik niet kan werken, word ik ongemakkelijk en ga ik mensen pesten. Dan ben ik niet meer thuis in de wereld. Maar weet je wat ik het allerliefste was geworden? Zanger. Oh, ik hou zo van muziek.” KHING: “Nou ja, zeg, dat wist ik helemaal niet van je. Ik was ook het liefste zanger geweest! Ik kan alleen niet zingen helaas.” DOLF: “Ik ook niet. Maar het lijkt me zo heerlijk als je het wel kunt. Alle emoties die je hebt, kun je er met zingen meteen uitgooien. Dat is toch fantastisch.” KHING: “Hé Dolf, wat denk je ervan? Zullen we alsnog beginnen met lessen?”
23
KINDERBOEKENWEEK 2011
VOORPUBLICATIE PRENTENBOEK VA
Tipje van d Alvast een voorproefje om te genieten van De prins op het witte paard
paleis kwam. nieuw bij een op j hi t en zou. to n ge ist dat hij kom w ze f Hij reed drie da so al es ijn hele leven d op het bord ‘Daar heb ik m . ze de De prinses ston el am st t witte paard,’ ‘De prins op he maken. indruk op haar g aa gr e op gewacht.’ ild w rste kop was haar schattig en rslagen. De ee ve en pp De prins vond ko ie dr een draak met ‘Ik heb gisteren 16
24
KINDERBOEKENWEEK 2011
N DE KINDERBOEKENWEEK
e sluier (2) De prins op het witte paard In De prins op het witte paard krijgt een heel rijke prins van zijn vader de opdracht een prinses te zoeken om mee te gaan trouwen. Hij trekt de wereld in, maar telkens als hij een prinses ontmoet, doet hij iets waardoor zij op hem afknapt. Zo verpest de prins het steeds voor zichzelf. Zal hij uiteindelijk de vrouw van zijn dromen vinden en voor zich weten te winnen? Technische specificaties: 32 pagina’s / 21,3 x 25,5 cm / ISBN: 978 90 5965 132 6 / verkoopprijs: ¤ 5,-/ eerste verkoopdag: woensdag 5 oktober 2011
de lucht!’ s vlinders door al en og vl e rd de r de tweede en moeilijk, maa ide. oe gr s se in de pr Het was alsof nbeul.’ st springen. ,’ zei ze. ‘Diere zijn paard moe ‘Scheer je weg op j hi uw ga e niet ho De prins wist 17
8 15-04-11 13:3
25
KINDERBOEKENWEEK 2011
Gouden en Zilveren
DE WIN Wie schreef het mooiste kinderboek van het jaar en wie maakte de mooiste prenten? De Gouden en Zilveren Griffels en Penselen zijn de belangrijkste prijzen die je als kinderboekenauteur kunt winnen.
“A
lles is veranderd. Ik heb nu echt de smaak te pakken en wil het niveau in mijn werk vasthouden. Door de prijs heb ik in artistiek opzicht een grote sprong kunnen maken. Ik hoef minder werk in opdracht aan te nemen en kan meer tijd besteden aan wat ik echt zelf wil maken. Er zijn allemaal deuren voor me open gegaan,” zegt Marije Tolman. Zij won vorig jaar samen met haar vader het Gouden Penseel voor hun boek De boomhut. “Een geweldige bekroning,” vertelt ze nog altijd enthousiast. “Ik werk inmiddels zes jaar als illustrator. Als ik vroeger aan
Belangrijke data 6 juni 2011 bekendmaking Zilveren Griffels en Penselen
28 september 2011 bekendmaking winnaar Gouden Penseel
4 oktober 2011 bekendmaking Gouden Griffel op het Kinderboekenbal
26
mensen vertelde wat ik deed, reageerden ze altijd vrij casual. “Goh, leuk,” zeiden ze dan. Als ik nu in een klein zinnetje erbij vertel dat ik het Gouden Penseel heb gewonnen, gaan mensen meteen rechtop staan en zijn ze onder de indruk.”
Veel moois Dat is niet zo gek want de Gouden en Zilveren Griffels en Penselen zijn prestigieuze prijzen. Alleen het beste van het beste in kinderboekenland wordt bekroond. Volgens Gerlien van Dalen, directeur van Stichting Lezen en voorzitter van de Griffeljury, wordt er door de jury naar allerlei verschillende zaken gekeken bij de jurering. “De kwaliteit, de compositie, de stijl, de originaliteit, het genre, in hoeverre het aansluit bij de doelgroep, dat laten we allemaal meewegen. We lezen zo’n 160 boeken, allemaal voor kinderen van 0 tot 12. Dan kom je heel veel bijzonders tegen.” Juist daarom is het lastig de uiteindelijke winnaar te bepalen. “Er verschijnt zo veel moois. Maar daarom is het ook goed om met zo’n prijs de kwaliteit van bepaalde boeken te benoemen. Dat geeft auteurs een heel andere positie. Hun werk valt meer op en zal door nog meer mensen gelezen worden.”
Voorrecht Ook Wim Pijbes, directeur van het Rijksmuseum en voorzitter van de Penseeljury, roemt het hoge niveau van veel kinderboeken in Nederland. “Dat maakt ons werk ook lastig. Het is makkelijker om een stapel meuk opzij te schuiven dan te moeten kiezen tussen allemaal goede boeken.” Voor Pijbes is originaliteit heel belangrijk. “Wat ik al ken, hoef ik niet zo nodig nog eens te zien. We willen toch een beetje vooruit met z’n allen, dus vind ik het mooi om nieuwe dingen te bekijken.” Wat is Pijbes eigen favoriete kinderboek? Na enig nadenken: “Ik denk toch Nijntje. Nijntje in de dierentuin is zo ongelofelijk goed.” Van Dalen noemt als één van haar favorieten de Griffelwinnaar van vorig jaar: Voordat jij er was van Daan Remmerts de Vries. “Dat boek heeft alles in zich om een echte klassieker te worden.” Moe van alle kinderboeken is Van Dalen nog lang niet. “Ik vind het fantastisch om met vakkundige juryleden alle titels uit één jaar te mogen bespreken. Het brengt me altijd heel veel leesplezier. En zeker als je je realiseert hoe belangrijk deze prijzen zijn, vind ik het een voorrecht om ze te mogen toekennen.”
KINDERBOEKENWEEK 2011
Griffels en Penselen
NAARS Op naar het Rijksmuseum! Zoals elk jaar zullen ook in 2011 de originele prenten van alle winnaars van de Gouden en Zilveren Penselen van 2011 worden tentoongesteld in het Rijksmuseum. De tentoonstelling Penselen in het Rijksmuseum biedt kinderen daarmee een unieke kans om de echte prenten uit de winnende boeken te komen bekijken. En ze kunnen niet alleen komen kijken, ook kunnen kinderen van 6 tot 12 jaar meedoen met een workshop die aansluit bij het thema van de Kinderboekenweek. Tijdens de Superheldenworkshop leren de kinderen op een onverwachte manier de helden van de Gouden Eeuw kennen: de jongens (en soms meisjes!) die als matroos meegingen met de VOC-schepen en in verre landen avonturen beleefden, de zeeheld Michiel de Ruyter die vijandige schepen belaagde, de heldin Elisabeth Bas die moeder, oma én eigenares van een succesvolle herberg was, de vrijheidsheld Hugo de Groot die zich verstopte in een boekenkist en uit de gevangenis ontsnapte, en natuurlijk de moedige Rembrandt, die zich van modes of rijke opdrachtgevers niets aantrok en schilderde wat hij wilde. Daarna kruipen de kinderen zelf in de huid van deze helden: een ervaring om nooit te vergeten! * Penselen in het Rijksmuseum is te zien van 28 september t/m 21 november 2011. De workshop Superheld in het Rijksmuseum kan vanaf 1 september 2011 geboekt worden op www.rijksmuseum.nl/penselen. Maximaal 15 kinderen per groep. Prijs: ¤ 7,50 per kind. Tijden: elke zaterdag 14-16, elke zondag 11-13 en 14-16 uur. In de herfstvakantie (15 t/m 23 oktober) dagelijks 11-13 en 14-16 uur. Voor NSO en verjaardagspartijtjes: De workshop is ook op aanvraag te boeken op de woensdagmiddag en zaterdagochtend. Tijden: woensdagmiddag 14-16, zaterdagochtend 11-13 uur. Groepen: max. 15 of max. 30 kinderen. Prijs per groep van 15 kinderen: ¤115,00. (aanvragen voor de woensdagmiddag en zaterdagochtend dienen uiterlijk 3 weken van tevoren te worden gedaan).
27
Kom naar Manuscripta 2011
Mis het niet! Want:
tijdens Manuscripta is er een speciale workshop Kinderboekenweek 2011. Over het thema Superhelden natuurlijk.
Doel:
jou met heel veel inspiratie naar huis laten gaan.
Extra leuk: Kinderboekenweekgeschenkmakers Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer zijn er ook bij, om boeiende achtergrondinformatie te geven. Behalve de workshop is er een bomvol programma met boekpresentaties, boekverfilmingen, een voorleespodium en massa’s stands waar ontelbaar veel nieuwe (kinder-)boeken worden gepresenteerd. In de verschillende – en allemaal erg mooie – gebouwen bruist het van de boeken. Kortom: Manuscripta is een feestelijk boekenevenement voor iedereen die van lezen houdt. Waar & wanneer? Zondag 4 september 2011 van 11.00 -18.00 uur op het terrein van de Westergasfabriek in Amsterdam. Inschrijven voor de Kinderboekenweek workshop kan vanaf half juni 2011 via www.manuscripta.nl/basisonderwijs. Deelnemers krijgen korting op het toegangskaartje voor Manuscripta. Het tijdstip van de workshop is bekend bij inschrijving.
28
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Het Nationale
2
Voorleesontbijt, het Prentenboek van het
Jaar en de Prentenboek TopTien – allemaal onderdelen van De Nationale Voorleesdagen, die helpen om kinderen tot zes jaar te laten genieten van het voorlezen. Omdat voorlezen niet alleen erg leuk, maar ook heel belangrijk is voor hun ontwikkeling!
29
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Voorlezen: doe het elke dag! Kinderen leren er niet alleen enorm veel van, het geeft ze ook nog eens veel plezier en rust. Voorlezen is dus een must, zeker voor kinderen tot zes jaar. Dat voorlezen krijgt een extra boost met De Nationale Voorleesdagen.
2012 18 t/m 28 januari 2012 2
Z
30
elf kunnen peuters en kleuters nog niet lezen, maar genieten van boeken, dat kunnen ze als de beste. En wel door te worden voorgelezen. Dat is niet alleen genieten, maar ook goed voor de ontwikkeling. Daarom worden speciaal voor kinderen die nog niet zelf kunnen lezen De Nationale Voorleesdagen georganiseerd. “Het is belangrijk dat voorlezen bij het dagelijks leven van kinderen gaat horen. Juist op die manier kan het een opmaat wor-
den om zelf te gaan lezen,” vertelt pedagoge Suzanne Mol. Samen met Adriana Bus van de Universiteit Leiden deed zij onderzoek naar de effecten van lezen en voorlezen op kinderen en studenten van 2 tot 22 jaar. Uit dit onderzoek van de Universiteit Leiden (To read or not to read, Suzanne Mol en Adriana Bus) bleek dat peuters en kleuters die van jongs af aan zijn voorgelezen onder andere meer betekenissen van woorden en meer namen en klanken van letters kennen. Wat extra goed werkt: als ouders en leerkrachten vragen stellen tijdens het voorlezen en als ze gebeurtenissen uit het verhaal koppelen aan het dagelijks leven van de kinderen. Dit wordt interactief voorlezen genoemd. Suzanne Mol: “Vooral kinderen met een taalachterstand profiteren ervan als een leerkracht interactief voorleest. Bij hen werkt dat goed.” Naast het interactief voorlezen werkt het ook goed om je aan de tekst van het boek te houden, stelt Suzanne Mol. “Juist de boekentaal is zo krachtig. Het voorlezen is een unieke kans om woorden te leren die je in het dagelijks taalgebruik niet tegenkomt.”
‘De kans dat kinderen succes hebben op school is aanzienlijk groter als ze zo vroeg mogelijk met lezen beginnen – en dat doe je door voor te lezen’
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
BN-ers lezen voor tijdens Het Nationale Voorleesontbijt 2011 Youri Mulder zei in de Volkskrant zich niet te kunnen herinneren dat hij vroeger was voorgelezen. Waar Jan Mulder zich vervolgens over beklaagde tijdens De Wereld Draait Door, hij herinnerde zich dat anders. Samen lazen ze, net zoals vele andere Bekende Nederlanders, voor tijdens Het Nationale Voorleesontbijt in 2011, om het belang van voorlezen te onderstrepen en aandacht te vragen voor De Nationale Voorleesdagen. In 2011 lazen onder anderen prinses Laurentien, judoka Dennis van der Geest, presentatrice Dionne de Graaff en politicus Job Cohen voor. Ook in 2012 zullen verschillende Bekende Nederlanders in het land voorlezen aan de allerkleinsten.
31
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Organiseer zelf je voorleesontbijt Met Het Nationale Voorleesonbijt op 18 januari 2012 gaan De Nationale Voorleesdagen feestelijk van start. Iedereen kan daaraan meedoen. Bijvoorbeeld door (groot-)ouders uit te nodigen in de kleutergroep of in de klas voor te laten lezen, of kinderen uit hogere klassen – die zich ongetwijfeld heel stoer voelen dan. Maar ook: de plaatselijke brandweerman (in uniform!), de boekhandelaar, bibliotheekmedewerkers of de burgemeester. Noem maar op. En wie weet is er wel een plaatselijke bakker of een andere partij in de buurt die het ontbijt wil sponsoren. Vanaf december 2011 is www.nationalevoorleesdagen.nl online. Hierop kun je het voorleesontbijt zetten dat jouw school organiseert, zodat de media kunnen zien wat er in het hele land gebeurt.
Succes op school Uit hetzelfde onderzoek bleek dat het een groot verschil maakt of kinderen en studenten jeugdliteratuur lezen of niet. Suzanne Mol: “Voorlezen legt de fundamenten voor ‘levenslang’ lezen. Kinderen die van jongs af aan zijn voorgelezen, begrijpen al vroeg meer van verhalen en kennen meer woorden. Later op de basisschool en in het voortgezet onderwijs slagen deze leerlingen er veel beter in om tekst te begrijpen. Daardoor lezen ze graag. Het is dus zeer zinvol om zo vroeg mogelijk met voorlezen te beginnen.”
Rust en intimiteit
Ook prinses Laurentien zet zich in om het belang van voorlezen te onderstrepen.
32
Ook uit de docentengids Competent in leesbevordering, uitgebracht door Stichting Lezen, blijken de vele voordelen van het voorlezen. Zoals: het voorstellingsvermogen van kinderen wordt er groter van. Doordat de kleinsten worden voorgelezen, ervaren ze dat er nog een andere wereld is, de wereld van de verhalen. Het voorlezen van prentenboeken is een eerste stap in het overzien van grotere tekstgedeeltes. Ze krijgen inzicht in inhoudelijke verbanden. Daarbij is het voorlezen ook een voorbereiding op het technisch lezen. Kinderen gaan zien dat letters woorden vormen en dat die woorden iets betekenen. En bovendien is het voorlezen een moment van rust en intimiteit.
De Nationale Voorleesdagen zijn van 18 tot en met 28 januari 2012. Kijk op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/ Basisschool voor het laatste nieuws.
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Klein maar fijn mini-editie met dvd
Elk jaar kiest een jury van jeugdbibliothecarissen het Prentenboek van het Jaar. Een boek voor peuters en kleuters dat uitnodigt tot voorlezen. Dit jaar is dat Mama kwijt van Chris Haughton. Vanaf 18 januari 2012, de eerste dag van De Nationale Voorleesdagen, is de mini-editie van het Prentenboek van het Jaar te koop. Voor ¤ 5,- krijg je niet alleen Mama kwijt op mini-formaat, maar ook een dvd waarop met bewegende beelden het verhaal wordt verteld.
Meer lezen
over voorlezen? Dat kan in Voorlezen gaat zó. Tips en ervaringen uit de praktijk van peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, gastoudergezinnen en buitenschoolse opvang. Hierin vind je antwoorden op vragen als: ‘Hoe kun je voorlezen het beste aanpakken?’ en ‘Welke boeken zijn geschikt voor jonge kinderen?’ Auteurs: Margriet Chorus en Irma van Welzen. Amsterdam: SWP, 111 blz. ¤ 14,90
Voorleestips voor ouders Voorlezen stimuleren Om het voorlezen te stimuleren worden van woensdag 18 tot en met zaterdag 28 januari 2012 De Nationale Voorleesdagen georganiseerd. Deze dagen zijn vooral bedoeld voor kinderen tot zes jaar. Op duizenden kinderopvanginstellingen, basisscholen en bibliotheken worden die dagen aangegrepen om aandacht te besteden aan het voorlezen. Dat kan op heel veel manieren. Door het Prentenboek van het Jaar of een ander mooi boek voor te lezen. Door een interactieve toneelvoorstelling, een voorleesof meezingmiddag of door tijdens Het Nationale Voorleesontbijt (zie kader) bijvoorbeeld een buurtheld uit te nodigen. De boekhandel en de bibliotheek kan iedereen op weg helpen om leuke boeken te vinden om voor te lezen. Ook de bibliotheken organiseren vaak workshops over interactief voorlezen. Meer dan genoeg aanknopingspunten (en redenen!) om het voorlezen aan te pakken in de klas!
Niet voor iedereen is het vanzelfsprekend om voor te lezen. Wie weet zijn er ouders van kinderen in jouw groep die wel wat tips kunnen gebruiken voor thuis. Zoals: Kies ’n boek: er zijn er zoveel, dat kiezen lastig kan zijn. Handig om eens te denken aan een boek dat aansluit bij de belevingswereld: verhuizing, zindelijk worden, naar het zwembad gaan. Ook in de Voorleesgids 20112012 staan massa’s tips voor mooie boeken. Herhaling = fijn: kinderen vinden het fantastisch om hetzelfde verhaal steeds weer voorgelezen te krijgen. Vast moment: kinderen genieten van rituelen, dat voelt vertrouwd. Een vast moment voor het voorlezen – voor het slapen gaan bijvoorbeeld – werkt goed.
•
• •
Deze en nog meer voorleestips zijn te vinden op www.nationalevoorleesdagen.nl.
33
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Voorlees toppers Prachtige platen en spannende, lieve, grappige verhalen… Je vindt ze allemaal in de Prentenboek TopTien 2012.
D
eze tien prentenboeken staan centraal tijdens De Nationale Voorleesdagen 2012. Een jury van bibliothecarissen, die dag in dag uit boekenzoekende kinderen over de vloer krijgen, koos deze toppers uit. Alle tien de boeken zijn natuurlijk uitgekozen omdat ze leuk zijn voor peuters, kleuters, ouders en leerkrachten. Maar ook omdat ze heel geschikt zijn voor het interactief voorlezen en uitnodigen om bezig te zijn met drama, spel, taal en creatieve activiteiten. Er kan er maar één Prentenboek van het Jaar 2012 worden en dat is Mama kwijt van Chris Haughton. Omdat het boek ruimte biedt voor interactie en er veel te zien en te ontdekken valt. En, zo zegt de jury: “Het is een aandoenlijk en humoristisch geschreven, trefzeker en origineel geïllustreerd prentenboek over de schrik van ieder kind: Mama kwijt!”
Bestel het lespakket Al deze boeken staan centraal in het lespakket met volop speeltips voor groep 1 en 2, om zo het voorlezen op een leuke, eenvoudige én zinvolle manier in de klas te brengen. Zo vind je in het pakket onder andere een brochure met tips en speelsuggesties bij de boeken van de Prentenboek TopTien. Maar ook het vingerpoppetje van de hoofdpersoon uit Mama kwijt en de mini-editie van het boek, met dvd met een animatie van het boek. Met veel extra’s, zoals mooie affiches. Het lespakket kan besteld worden vóór 8 juni 2011 voor ¤ 13,75 incl. BTW. Ook zijn er onder andere speciale vlaggenlijnen van De Nationale Voorleesdagen te koop. Meer lezen over de inhoud van het lespakket kan op de samenvatting op pagina 53-56 van deze gids.
34
Waar is mama
Ontzettende trek
Een schattig uiltje, dat al slapend uit zijn nest valt, is zijn mama kwijt. Eekhoorn zal ’m wel even helpen, maar dan moet kleine Uil wel de juiste aanwijzingen geven.
Wat doe je als je ontzettende trek hebt in een boterham met overheerlijke bramenjam? Precies, dan maak je die jam gewoon zelf. Daarvoor heb je bramen nodig. En die pluk je dus van een bramenstruik. Bramenjam is een bijzonder platenboek zonder tekst.
Mama kwijt Chris Haughton Gottmer ¤ 10,95 ISBN 978 90 257 4845 6
Bramenjam Natascha Stenvert House of Books ¤ 15,95 ISBN 978 90 443 2758 8
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
Net echt
Afgeluisterd
Pleister plakken
Alles wat meneer René schildert lijkt net echt. Op een dag wordt het ook allemaal echt! Een appel, een auto, een cruiseschip, een vliegtuig. Meneer René blijft maar schilderen. Er is zoveel wat hij hebben wil!
Twee gemene boeven proberen de mooiste koe van de boerderij te stelen. Maar ze hebben geen rekening gehouden met het lieveheersbeestje dat hun plan heeft afgeluisterd!
Vandaag liggen de knuffels van Zaza sipjes op de bank. Zijn ze ziek? Zaza onderzoekt ze één voor één. Bij Mo de slang plakt ze een pleister. Nu willen de anderen natuurlijk ook een pleister van Zaza, en nog iets anders.
Beter dan mijn vriendjes Hond kan harder rennen dan Mol. En hij kan beter zwemmen dan ezel. Hij is overal de beste in! Zijn vriendjes worden er een beetje verdrietig van. Maar is het wel echt waar dat Hond de beste is? Een prentenboek over vriendschap. Van Lucy Cousins, bekend van Muis.
Meneer René Leo Timmers Querido ¤ 14,95 ISBN 978 90 451 1164 3
Wat het lieveheersbeestje hoorde Julia Donaldson en Lydia Monks Gottmer ¤ 12,95 ISBN 978 90 257 4640 7
Zoemmmmm
Superspectaculair
Lekker slapen
Wat een rommel!
Vliegensvlugge Vlieg zoemt wat in het rond. Heel vervelend, vinden Olifant, Nijlpaard en Tijger. Ze doen er alles aan om Vlieg te pakken te krijgen. Maar of dat lukt…
Vijftig dieren staan te wachten in een lange rij, een enkeling wordt heel erg zenuwachtig, zoals het schaap dat achter de wolf staat en de zebra die tussen de leeuw en de tijger terecht is gekomen. Maar waar wachten ze eigenlijk op? Een superspectaculair ritje op de rug van de walvis, het grootste dier van allemaal!
Slaap, kindje, slaap – en elf andere bekende kinderliedjes voor de allerkleinsten in een kleurrijk prentenboek. Om keer op keer met elkaar te zingen en te bekijken.
Het huis is een puinhoop! Er zit verf op de muren, bandensporen lopen over het tapijt en de vloer ligt vol doperwtjes. Wie heeft al die rommel gemaakt? Jij soms? Een grappig verhaal waarbij elke keer als er rommel te zien is op het plaatje, gevraagd wordt: ‘Heb jij dat gedaan?’ En het antwoord is elke keer: ‘ IKKE NIET!’
Vliegensvlugge Vlieg Michael Rosen en Kevin Waldron Lemniscaat ¤ 14,95 ISBN 978 90 477 0274 0
Netjes wachten in de rij! Tomoko Ohmura Gottmer ¤ 12,95 ISBN 978 90 257 4841 8
Zaza speelt doktertje Mylo Freeman Clavis ¤ 10,95 ISBN 978 90 448 1260 2
Daar buiten loopt een schaap Mies van Hout Lemniscaat ¤ 12,95 ISBN 978 90 477 0240 5
Ik ben de beste Lucy Cousins Leopold ¤ 13,95 ISBN 978 90 258 5607 6
Ikke niet! Nicola Killen Luister ¤ 12,50 ISBN 978 90 77867 43 3
35
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
‘Het is een ontspannen moment van de schooldag’
Voorlezers aan het woord Het is niet alleen goed voor de woordenschat van de kinderen, ze genieten er ook nog van. Voorlezen: hoe doen een leerkracht, een bibliotheekmedewerker en een voorleeskunstenaar dat? ‘Het belangrijkste is: als jij erin gelooft, gelooft het kind het ook.’
‘Kinderen van groep 7 lezen bij ons voor aan kinderen van groep 1’ Dimitri Meijer (40) – leerkracht van groep 1 en groep 7 op de Amstelmeerschool in Amsterdam
“E
36
lke dag lees ik voor aan groep 7, een kwartier tijdens het eten. Of wat langer als het een heel leuk stuk is of als ik helemaal in vorm ben. Erg leuk vind ik het en voor de kinderen is het een ontspannen moment van de dag. Ik lees Dummie de Mummie van Tosca Menten. Een heel grappig boek. Aan het begin van het jaar heb ik een boekpresentatie gehouden voor de klas, zodat de kinderen konden kiezen uit welk boek ik zou voorlezen. Vier boeken heb ik voorgesteld, maar ze wilden maar één ding: deel 2 van Dummie de Mummie. Mijn kinderen zijn niet echt rijkelijk bedeeld met ouders die elke week naar de bieb gaan of die hen zelf veel voorlezen, dus voor hen is dat voorlezen heerlijk. Tijdens het voorlezen gebruik ik vooral mimiek en intonatie. Stemmetjes deed ik veel toen ik pas voor de klas stond, nu maak ik het steeds kaler. Allemaal fratsen tijdens het voorlezen kan een keer grappig zijn, maar het doet al snel afbreuk aan het verhaal. Kinderen lezen elkaar onderling ook voor in de klas, in tweetallen of voor de groep. De kinderen die moeite hebben met lezen, vraag ik om bij de kleutergroep te komen voorlezen. Ze krijgen daar voorbereidingstijd voor en dat werkt heel goed. Ze zijn hartstikke trots als het goed gaat. En de kleuters vinden het ook leuk, zo’n groot kind in de klas dat een verhaaltje voor komt lezen. Aan De Nationale Voorleesdagen besteden we ook altijd veel aandacht. We nodigen dan allemaal gastsprekers uit. De kinderen komen allemaal in pyjama naar school en dat doen wij docenten op die dag natuurlijk ook. Lezen is sowieso een belangrijk onderdeel op onze school. De kinderen hebben één keer in de week ruildag. Dan mogen ze twee nieuwe boeken uitzoeken in de bibliotheek. Nu is daar helemaal veel keuze omdat we vorig jaar een groot bedrag hebben uitgegeven aan nieuwe leesboeken. Ook is er elke dag van kwart voor negen tot negen een vast leesmoment, dan is het muisstil op de hele school.”
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012
37
DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2012 ‘Ik lees altijd de boeken van tevoren’ Marlein van Luyk (57) – medewerker van Bibliotheek Rotterdam, vestiging Alexanderpolder.
“E
r wordt veel voorgelezen in Bibliotheek Rotterdam. In Alexanderpolder begeleid ik de leesbevorderaars, zoals we de mensen noemen die de kinderen hier voorlezen. Omdat we wat mensen tekort hebben, spring ik veel bij. Het voorlezen vraagt veel voorbereiding, maar ik doe het ontzettend graag. Dagelijks komen hier groepen kinderen van 2 tot 14 jaar. We lezen ze een kwartiertje voor en daarna kunnen ze boeken ruilen. Ik ben een groot voorstander van het voorlezen van informatieve boeken die aansluiten op de actualiteit. Zoals verschillende religieuze en culturele feestdagen. Voor de kleintjes kun je bijvoorbeeld op de lente ingaan. Er zijn fantastisch goede en leuke informatieve boeken. Denk daarbij aan gedichten, dierenboeken of verhalen uit verschillende landen. Als je een kwartier de tijd hebt om zo’n groep van dertig kinderen voor te lezen is het allerbelangrijkste om goed voorbereid te zijn. Ik vertel wat over het boek, lees voor en stel daarna vragen aan de kinderen. Ik lees de boeken die ik ga voorlezen altijd van tevoren. Ook omdat ik juist de boeken wil voorlezen die ik zelf mooi vind. Pubers zitten er in het begin wel eens met zo’n houding van ‘ik hoef niet zo nodig voorgelezen te worden’. Maar heb je een boeiend actueel verhaal, dan genieten ze er ook van.”
‘Ik zink nooit diep in een boek, want dan ontstaat er een afstand tot de kinderen’ Hakim Traïdia (54) – voorleeskunstenaar, acteur en verteller.
“A
ls het om voorlezen gaat, geloof ik niet in het ‘wat’, maar in het ‘hoe’. In Nederland zijn bijna alle boeken voor kinderen wel oké om voor te lezen en dan is het dus veel belangrijker hóe je het voorleest. Ik zink nooit diep in een boek, want dan ontstaat er een afstand tot de kinderen. Het gaat om het idee dat je met het voorlezen een kind iets geeft, communicatie is het. Het is goed om altijd te proberen het boek eerder te lezen, dan kun je het voorlezen alsof je het zelf vertelt. Soms gebruik ik stemmetjes, als het boek zich ervoor leent. Als er een heks binnenkomt die zegt ‘Zal ik jou eens meenemen op reis’, is het gek om dat met je eigen stem te doen vind ik. Maar eigenlijk maakt het niet uit. Het belangrijkste is: als jij erin gelooft, gelooft het kind het ook. En als je er met je hoofd niet bij bent en denkt ‘ik lees even snel tien minuten voor en daarna doen we weer wat anders’, valt de aandacht van de kinderen weg. Ik hou ervan om te bewegen als ik vertel. Mijn lichaam gebruik ik; mijn handen, mijn gezicht. En de opening is bepalend. De eerste zin moet pakken, want een boek is ook een verteller. Als voorlezer probeer je de aandacht van je publiek te trekken. Niet dat je een koopman bent, maar wel een illusionist. Als de kinderen eenmaal in het verhaal zitten, kun je alles met een verhaal doen.”
38
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
Elk jaar vinden
KINDEREN KUNNEN VAN 1 FEBRUARI TOT EN MET 11 MEI 2012 STEMMEN OP KINDERJURY.NL
kinderboekenschrijvers én de kinderen zelf het weer spannend: welke twee boeken krijgen de Prijs van de Nederlandse Kinderjury, de grootste publieksprijs voor kinderboeken? Scholen kunnen meedoen door de Kinderjurybus te boeken of een eigen Schoolsenaat te installeren.
Lees, stem en doe mee!
39
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
VOOR ALLE KINDEREN IN NEDERLAND:
DOE MEE en stem! Wat is het mooiste kinderboek van Nederland? Dat bepalen de kinderen helemaal zelf, want zij zijn de Nederlandse Kinderjury. Extra leuk: twaalf kinderen worden gekozen voor de landelijke Senaat. Zij schrijven het juryrapport. Wie weet zijn er enthousiaste kinderen in jouw klas?
W
at kunnen kinderen mooi, ontroerend en grappig vertellen over boeken. Zoals Mieke schrijft over Het liefdesgeheim: ‘Ik vond het uiterlijk heel mooi van het boek en ik vind dat anderen het ook moeten lezen!!!’ Deze en andere reacties zijn te lezen op Kinderjury.nl - de site waar kan worden gestemd voor de grootste Nederlandse publieksprijs voor kinderen. Hoe werkt het? Heel eenvoudig: kinderen van 6 tot en met 12 jaar kunnen hun top drie van favoriete kinderboeken opgeven op de site. De stembus gaat op 1 februari 2012 open. Uit alle favoriete boeken rollen twee lijstjes met genomineerden. Vijf boeken in de categorie 6 tot en met 9 jaar en vijf boeken in de categorie 10 tot en met 12 jaar.
De landelijke Senaat
40
En dan? Dan komt de landelijke Senaat in actie, de twaalf vertegenwoordigers van alle provincies. Kinderen die van lezen houden én
enthousiast over boeken kunnen vertellen. Zij lezen de tien genomineerde boeken (vijf per categorie) en bespreken tijdens de Senaatsvergadering wat ze zo bijzonder vinden aan deze boeken. De Senaat bepaalt niet wie de winnaar wordt – dat bepalen alle kinderen van Nederland samen – maar de leden schrijven wel het juryrapport. De Senaat is kortom de stem van de Nederlandse Kinderjury, en dat zijn heel veel kinderen. In voorgaande jaren stemden zo’n 26.000 kinderen.
Wie gaat er winnen? In 2010 won Geronimo Stilton met Fantasia IV – Het drakenei in de categorie 6 tot en met 9 jaar. Francine Oomen won met Hoe overleef ik (zonder) dromen? in de categorie 10 tot en met 12 jaar. Het was al de achtste keer op rij dat ze de prijs in de wacht sleepte. Wie gaan er in 2012 met de prijs vandoor? De kinderen bepalen het. Eind juni 2012 wordt de Prijs van de Kinderjury feestelijk uitgereikt.
26.000 kinderen stemden in voorgaande jaren – en al die stemmen samen zijn de Nederlandse Kinderjury
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
De Kinderjury-Hyves Natuurlijk is heel veel informatie te vinden op www.kinderjury.nl. Maar om op de hoogte gehouden te worden van alles rondom
De leden van de landelijke
de Nederlandse Kinderjury kunnen kinderen ook vrienden worden
Senaat vergaderen over
van Tim, en de Hyve van de Kinderjury volgen. Tim is te vinden op
het juryrapport.
timkinderjury.hyves.nl en de Hyve op nl-kinderjury.hyves.nl.
Uiteindelijk gaat het er bij de Nederlandse Kinderjury natuurlijk om dat kinderen nieuwe boeken leren kennen en meer gaan lezen. Sommige kinderen hebben misschien wat hulp nodig bij het vinden van leuke boeken. Dat kan bij de boekhandel en de (school-)bibliotheek. Ook op Kinderjury.nl kunnen mooie boeken worden gevonden in vijftien categorieën – zoals ‘liefde’, ‘geschiedenis’ en ‘dieren’. Ideaal om op leesideeën te komen. Maar er kan nog veel meer. Stemtips krijgen van bekende Nederlanders bijvoorbeeld, recensies plaatsen en die van andere kinderen lezen. Of kinderboekennieuws vinden.
Jouw leerling in de Senaat? Wat ook kan op Kinderjury.nl is je aanmelden voor de landelijke Senaat. Zijn er kinderen in jouw klas die genieten van lezen en ook nog eens goed kunnen uitleggen waarom ze een boek zo bijzonder vinden? Misschien zijn zij straks één van de twaalf Senaatsleden van de Kinderjury 2012. Kinderen kunnen een sollicitatieformulier invullen met foto, favoriete boek en motivatie. Ook dit kan vanaf 1 februari 2012. En wie weet vertegenwoordigt jouw leerling straks de provincie.
Up-to-date Het laatste nieuws over de Kinderjury en de landelijke Senaat is allemaal te vinden op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool.
41
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012 YUN LUCASSEN OVER MEEDOEN AAN DE SENAAT:
‘Ik heb geleerd dat je eerlijk mag zijn over je mening’ Alle kinderen van Nederland kunnen stemmen op hun favoriete boek. Zij zijn de Nederlandse Kinderjury en bepalen wat de mooiste kinderboeken zijn. Maar het juryrapport en de uitreiking zijn in handen van de landelijke Senaat. Yun Lucassen (toen 9) uit Limburg reisde drie keer naar Amsterdam op en neer voor haar erebaan: Senator van de Kinderjury 2010.
Waarom wilde je meedoen? “Ik had het nog nooit gedaan en het leek me leuk en spannend om te vergaderen. En ik hou heel erg van lezen. Ik lees bijna de hele dag. Ja, ook als ik eigenlijk moet slapen. ” Waarom lees je graag? “Ik vind het leuk dat je met lezen je emoties kunt voelen en dat je zelf de plaatjes kunt voorstellen in je hoofd. Mijn lievelingsboek is Reizen door de tijd III van Geronimo Stilton. Ik lees ook graag de boeken van Francine Oomen en Jacques Vriens. Meestal lees ik eerst de achterkant en dan kijk ik of ik het leuk vind.” Wat heb je geleerd van Senator zijn? “Dat ik eerlijk mag zijn over wat ik vind van boeken. Niet dat ik dat eerder zo moeilijk vond, maar je leert het wel goed. En mijn manier van lezen is veranderd doordat ik Senator was. Ik heb sneller een mening over een boek.” Riep iedereen tijdens de vergadering door elkaar heen? “We wilden allemaal wel vertellen wat we van het boek vonden. Maar uiteindelijk ging het wel netjes om de beurt, dat was afgesproken. Zo kon iedereen zeggen wat ie wilde.” Hoe werd het juryrapport gemaakt? “Tijdens de vergadering kregen we allemaal een klapper met vragen. Daarin mocht je je mening opschrijven. Dat wordt uitgetypt en daarvan wordt het juryrapport gemaakt.” Wat gebeurde er tijdens de uitreiking van de prijs? “Alle twaalf Senatoren stonden op het podium van theater Carré in Amsterdam, een heel erg grote zaal is dat. We mochten om de beurt een stukje uit het juryrapport voorlezen. Tien van de Senatoren vertelden elk over één van de tien genomineerde boeken en twee Senatoren reikten de twee prijzen uit. Ik las het stukje voor over Fantasia IV - Het Drakenei, het boek dat gewonnen had.” Reikte je ook de prijs uit? “Nee, dat deed een andere Senator. Er werd tijdens de vergadering gevraagd wie de prijzen wilde uitreiken. Dat wilde natuurlijk iedereen. Toen is er geloot.” Vond je het spannend om op het podium het stukje voor te lezen?
42
“Ik had wel een beetje kriebels maar dat liet ik niet merken. Toen ik klaar was, was ik ook wel blij dat het was gelukt. En ik vond het heel erg leuk om aan de landelijke Senaat mee te doen. Het was heel gezellig met de kinderen en ze waren ook heel aardig.”
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
43
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
DE KINDERJURY Stemmen voor de landelijke Kinderjury kan online. Maar je kan de Kinderjury nog dichterbij halen: op school, in de klas. En wel op deze 3 manieren!
Boek de Kinderjurybus
1
Speciaal voor de Nederlandse Kinderjury is een bus omgebouwd tot boekenbus. Compleet met planken vol boeken voor kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 12 jaar, om in te snuffelen en alvast wat in te lezen. De Kinderjurybus is mogelijk gemaakt door ABN AMRO. De bus rijdt drie maanden lang door het land, van Groningen tot Limburg, om scholen te bezoeken en kinderen te enthousiasmeren voor het (kritisch) lezen. Hoe? Door de workshop Boeken beoordelen bijvoorbeeld die in de bus kan worden gevolgd. Leerkrachten kunnen ook zelf met hun klas een sessie in de bus organiseren. Arjan is sinds jaar en dag chauffeur van de Kinderjurybus en hij zorgt dat de dag goed verloopt. Arjan: “Hele klassen stormen binnen, ontzettend leuk is dat. De kinderen zitten tussen de boeken. Alles is gericht op interactie met de kinderen. Ik zorg dat er stemformulieren zijn, zodat de kinderen ter plekke kunnen stemmen op hun favoriete boeken voor de Kinderjury.” Vaak moet Arjan al om zes uur op om bijvoorbeeld om kwart over acht op een school in Stampersgat te zijn. “Ik gooi mezelf helemaal in dat ritme. Er is speciaal voor mij een soort circusdirecteurspak gemaakt, vooral de jongere kinderen vinden dat heel leuk.” Elke dag ziet er weer anders uit, met verschillende schoolklassen. “Soms wordt de bus zonder workshop gehuurd, maar dat raad ik scholen niet aan. Juist die workshops maken zo’n busbezoek leuk voor de kinderen. In de workshop Boeken beoordelen wordt kinderen bijvoorbeeld geleerd een recensie te schrijven. De kinderen gaan allemaal enthousiast de bus uit.” Kinderjurybus in het kort: • Rijdt van 1 februari tot half mei 2012 •
Boeken kan tot begin december 2011 • Kost ¤ 75,- voor een halve dag en ¤ 150,- voor een hele dag • Maximaal 25 kinderen tegelijk • Meer informatie over het boeken van de Kinderjurybus en de workshops staat op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool
44
Een eigen Senaat op school
2
Stemmen op Kinderjury.nl is snel gedaan en kan altijd. Extra dichtbij komt de Kinderjury als er een verkiezing op school wordt georganiseerd met een echte Schoolsenaat. Net als bij de landelijke Senaat kunnen kinderen zich aanmelden om in de Schoolsenaat te komen. Er worden twaalf kinderen uitgekozen. De hele school stemt op hun favoriete boeken, tien boeken worden genomineerd. De Senaat kan klasgenoten oproepen tot stemmen. Bijvoorbeeld door een interviewtje in de schoolkrant of met pamfletten en spandoeken die de klas samen maakt. De Senaat schrijft een juryrapport en maakt tijdens de feestelijke bijeenkomst de twee winnaars bekend. Succes gegarandeerd. Tip: zo’n Senaat kan natuurlijk ook alleen in één klas, of met een paar groepen van school. Op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool staat een praktische planning, van het solliciteren voor de Schoolsenaat tot de bekendmaking van de winnende boeken. Kinderjury-buschauffeur Arjan: “Hele klassen stormen hier binnen, ontzettend leuk is dat.”
NEDERLANDSE KINDERJURY 2012
IN DE KLAS Januari 2011, Stichting CPNB, Amsterdam. Gedrukt op FSC-papier. 11-KJ-38b
RJURY. N
L
3
De Kinderjury gaat echt leven op school als er overal stemoproep- en Senaatsoproepaffiches hangen, als stemformulieren worden rondgedeeld. Als kinderen één van de Kinderjurystemboekjes krijgen. En wat staat er in die 20 pagina’s tellende stemboekjes? Boekenleestips, een kruiswoordpuzzel, en een boekendoolhof – om op een grappige manier te kiezen wat hun boeken top 3 gaat zijn. Daarnaast staan er juryrapporten in die de kinderen kunnen invullen, met vragen als ‘Welke woorden komen in je op als je aan het boek denkt?’. Allemaal met als doel het kritisch lezen aan te wakkeren én kinderen enthousiast te maken voor de Kinderjury. Al deze mooie materialen en nog veel meer zitten in het Kinderjury deelnamepakket. Het kost ¤ 22,20 incl. BTW. Te bestellen vóór 8 juni 2011. Na de Kerstvakantie kunnen de pakketten worden opgehaald bij de boekhandel. Meer informatie over de inhoud van dit pakket staat in de samenvatting vanaf pagina 53 in deze gids.
Januari 2011, Stichting CPNB, Gedrukt op FSC-papier. 11-KJ-38a
D NEDERL e KINDER ANDSE ZOEKT JURY VOOR D LEDEN E GA NAA R WWW SENA .KINDE AT
Kinderjury prachtpakket
Affiches Kinderjury 2011
De DSE N A L R NEDE DERJURY KIN EK NAAR OP ZOESTE BROJUREY.KNL HEGATNABAR WWW.KINDE
BE
S
8 ju vóóTr EL ni bijgmet h2011 ev et estoeegde forbm ulielr.
45
‘De jeugd heeft de toekomst’ Dat stelt Caroline Princen, lid van de Raad van Bestuur ABN N AMRO. AMRO Om die reden ondersteunt de bank de Nederlandse Kinderjury, De Nationale Voorleesdagen en de Kinderboekenweek. ‘Lezen wordt op een vernieuwende, leuke manier onder de aandacht gebracht en we zijn er trots op dat we hier een bijdrage aan kunnen leveren.’
Groei ondersteunen “Lezen is belangrijk voor kinderen, waarbij ieder kind zijn eigen groei en ambitie heeft. Daarnaast heeft het lezen van kinderliteratuur een positieve invloed op de persoonlijke ontwikkeling van kinderen. “We vinden het vanuit ABN AMRO belangrijk deze groei en ontwikkeling te ondersteunen”, vertelt Caroline Princen. Daarom is de bank sinds 2006 verbonden aan de Nederlandse Kinderjury. Die samenwerking is in de loop der jaren steeds verder uitgebreid.
Trots Zo is een aantal jaar geleden de Senaat van de Kinderjury geïntroduceerd. De
46
Senaat wordt ieder jaar gekozen uit kinderen die hun stem op hun favoriete boek uitbrengen. De twaalf Senatoren werden in voorgaande jaren door Gerrit Zalm, voorzitter van de Raad van Bestuur van ABN AMRO, geïnstalleerd met sjerp en baret. Gesterkt met een aantal tips van Gerrit Zalm over hoe je een grote groep mensen kunt vertegenwoordigen, bepalen zij de inhoud van het juryrapport en reiken zij aan de winnende auteurs de Prijs van de Nederlandse Kinderjury uit. Daarnaast heeft ABN AMRO in samenwerking met de CPNB de Kinderjurybus ontwikkeld. Deze rijdende ‘stembus’ gaat tijdens de stemperiode langs scholen. Leerlingen kunnen er in stemmen, workshops volgen, een boek lezen of juist voorgelezen worden.
te maken dat taal- en leesvaardigheid een belangrijk onderdeel zijn van hun educatie en ontwikkeling. Want de jeugd heeft de toekomst.”
2012 18 t/m 28 januari 2012 2
Wat doet ABN AMRO nog meer voor kinderen?
•
Ontwikkeling door lezen Dit jaar is ABN AMRO ook partner geworden van De Nationale Voorleesdagen en de Kinderboekenweek. Caroline Princen: “De bank zal deze initiatieven de komende drie jaar ondersteunen en streeft ernaar, net als bij de Kinderjury, kinderen bewust
•
Word een held met je geld Dit is een onderwijsproject dat de ABN AMRO Foundation heeft opgezet. In dit project wordt basisschoolkinderen geleerd hoe ze verstandig met geld kunnen omgaan. Het doel: mogelijke toekomstige schuldproblematiek voorkomen. Internationale Kindervredesprijs ABN AMRO is al een aantal jaar verbonden aan deze prijs. Hij wordt jaarlijks uitgereikt aan een kind dat zich op een bijzondere manier heeft ingezet voor de rechten van het kind, waar dan ook ter wereld. Deze ondernemende kinderen zijn een voorbeeld voor andere kinderen om zich in te zetten voor een betere wereld.
DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2012
Een muisstille
zaal vol kinderen die luisteren naar een leeftijdsgenoot die ze meeneemt in een spannend verhaal. Tijdens De Nationale Voorleeswedstrijd lezen kinderen elkaar voor. Ze maken kennis met nieuwe boeken en met het zo goed mogelijk vertellen van een verhaal. Wie wordt de Nationale Voorleeskampioen 2012?
47
DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2012
Kinderen lezen zelf voor Voorgelezen worden is fijn, maar zelf voorlezen vinden kinderen ook heerlijk. En dat geeft de leerkracht de kans ze eens kennis te laten maken met andere boeken dan ze gewend zijn.
K
indergezichten in opperste concentratie, sommige dromen langzaam weg en zodra je stopt, roepen ze allemaal: “Aaaaah, lees nog even door!” Voorlezen is een inspirerende bezigheid. Maar het zijn niet alleen onderwijzers die mooi voorlezen, kinderen kunnen er ook wat van. En dat kunnen ze bewijzen als de school meedoet aan De Nationale Voorleeswedstrijd.
De schoolkampioen aanmoedigen De Nationale Voorleeswedstrijd is een wedstrijd voor de twee hoogste groepen van de basisschool. Alle basisscholen kunnen meedoen. Zij organiseren in eerste instantie een voorleeswedstrijd op hun eigen school. De winnaar daarvan, de schoolkampioen, kan vervolgens door de school worden opgegeven via www.denationalevoorleeswedstrijd.nl. De schoolkampioen wordt uitgenodigd voor de vervolgronde. Mocht hij of zij deze winnen, dan volgen de kwart- en de halve finales die vaak in de lokale bibliotheek worden georganiseerd. Als de kampioen van de school
opnieuw wint, is het tijd om nog groter te denken. Deze kandidaat mag door naar de provinciale finale. Uiteindelijk zal uit iedere provincie één kandidaat doorgaan naar de grote landelijke finale. Tijdens die finale leest elke deelnemer een fragment voor uit een zelf gekozen boek. Daarnaast moeten ze onvoorbereid een stukje voorlezen uit een boek dat ze op de dag zelf krijgen uitgereikt. De landelijke finale is één groot feest. De hele klas van de voorleeskampioen mag daar natuurlijk bij zijn en de eigen voorleeskampioen zo hard mogelijk aanmoedigen. De uiteindelijke Nationale Voorleeskampioen krijgt een wisseltrofee voor de school, een eigen trofee en Boekenbonnen. En bovendien natuurlijk eeuwige roem en de nodige aandacht in de pers!
De voorleeswedstrijd is een uitgelezen kans om kinderen te stimuleren voor te lezen uit boeken die ze niet kennen.
48
Een nieuwe wereld Het is natuurlijk erg leuk voor de leerling, maar jij als leerkracht hebt ook veel plezier als jouw leerlingen meedoen aan De Nationale Voorleeswedstrijd. Het geeft je een uitgelezen kans om
DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2012
Belangrijke data • • • • • •
Je kunt een gratis pakket over De Nationale Voorleeswedstrijd bestellen. Doe dit voor vrijdag 31 augustus 2011.
Tussen maandag 3 september en vrijdag 30 november 2011 kunnen de voorrondes op de eigen school plaatsvinden.
Voor zaterdag 1 december 2011 moet de schoolkampioen worden aangemeld. Van februari tot 12 maart 2012 zijn de regionale voorrondes. Van half maart tot eind mei 2012 zijn de provinciale finales. Op 23 mei 2012 is de landelijke finale van De Nationale Voorleeswedstrijd. De landelijke finale van De Nationale Voorleeswedstrijd is
de kinderen te stimuleren voor te lezen uit boeken die ze niet kennen. Veel kinderen hebben één boek dat ze een tijd lang het allervetst of -coolst vinden, maar door ze eens iets voor te laten lezen uit een ander boek, gaat er een nieuwe wereld voor ze open. Bovendien horen ze op de Voorleeswedstrijd andere kinderen ook weer uit boeken lezen die ze misschien nog niet kennen. Als je een boek zoekt om te laten voorlezen door
de kinderen, kun je je laten inspireren door de meest gelezen boeken tijdens de schoolronden vorig jaar, maar je kunt de kinderen ook aanzetten om zelf eens met een heel ander boek aan te komen. Daar zitten soms verrassende keuzes bij. Het kan en mag allemaal zolang er één ding maar centraal blijft staan: de liefde voor het lezen, want dat is het allerbelangrijkste van De Nationale Voorleeswedstrijd.
ieder jaar één groot feest.
49
DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2012 Wie is de beste voorlezer van school? Laat de leerlingen strijden in een heuse voorleeswedstrijd.
Organiseer een scho De jury van de Voorleeswedstrijd 2010 luistert aandachtig
Op www.denationalevoorleeswedstrijd.nl staan alle spelregels zodat de juryleden van jouw voorleeswedstrijd precies weten waar ze op moeten letten.
50
DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2012 De hele school viert de overwinning mee!
ENTHOUSIAST GEWORDEN? Bestel het deelnamepakket! In het deelnamepakket zit alle informatie
olcompetitie!
die je nodig hebt om een schoolcompetitie te organiseren en om mee te doen aan De Nationale Voorleeswedstrijd. Zo zit er een spelregelboek in met juryformulier en voorleestips. Daarnaast bevat het pakket twee affiches en een oorkonde voor de schoolkampioen.
K
inderen houden van lezen en van spelletjes. Wat is er mooier dan deze twee zaken te combineren? Een schoolcompetitie Het pakket is gratis! organiseren waarbij leerlingen tegen elkaar strijden en zo uitmaken wie de voorleeskampioen van de school is, is een uitgelezen Bestellen kan voor vrijdag 31 augustus mogelijkheid om te laten zien hoe fijn lezen is en hoeveel mooie boeken 2011. Het deelnamepakket zal in septemer zijn. Bovendien kan de school de winnaar aanmelden voor De Nationale ber 2011 worden toegestuurd. Voorleeswedstrijd en wordt hij of zij misschien wel de voorleeskampioen van Nederland! Mocht dat het plan zijn, dan is het wel handig om meteen de spelregels van De Nationale Voorleeswedstrijd in acht te nemen. Waar moet je aan denken als je een schoolcompetitie organiseert? Bij deze enkele tips op een rijtje: fragment dat de leerlingen voorlezen mag niet korter dan drie en niet langer dan • Het vijf minuten duren. moet een verhaal of een stuk van een verhaal uit een Nederlands kinder- of • Het jeugdboek zijn. Een Nederlandse vertaling mag natuurlijk ook. Natuurlijk kinderen een boek kiezen dat bij iedereen bekend is, maar stimu• leer ze ookmogen om eens naar iets anders te kijken. Neem een boek dat nog niet iedereen
• • • •
BE
S 31 aug vóóTr EL us bijgmet htus 20 evo et 11 b e e g formstel de ulier.
gelezen heeft, wees origineel! Tips om boeken te vinden die aansluiten bij je interesse vind je bijvoorbeeld op Boekenzoeker.org en Leesplein.nl. Veel kinderen denken dat het belangrijk is om allerlei gekke stemmetjes op te zetten. Dat is niet waar. Het gaat om het voorlezen, niet om toneelspelen. De schoolkampioen moet uit groep 7 of 8 komen. Leerlingen uit andere groepen worden niet toegelaten in het vervolgtraject. Maar dat betekent natuurlijk niet dat ze niet mee mogen doen aan de competitie op school. Misschien is het een leuk idee om aparte voorleeswedstrijden voor de onder- midden- en bovenbouw te organiseren? Besteed wat extra aandacht aan de jongens en spoor ze aan om ook mee te doen. Er zijn vaak veel meer aanmeldingen van meisjes, maar ook voor jongens zijn er zat spannende en mooie kinderboeken die ze vast prachtig kunnen voorlezen. Kijk voor meer informatie en tips op www.denationalevoorleeswedstrijd.nl.
51
LEESPLAN
Leesplan: alles overzichtelijk op één site Veel scholen vinden leesbevordering belangrijk, maar het is soms lastig om bij te houden wat je precies aan activiteiten onderneemt. De website www.leesplan.nl is hierbij een handig hulpmiddel.
K
52
inderen van boeken laten houden en zorgen dat ze graag en veel lezen, dat willen alle leerkrachten wel. Daarom is vrijwel iedereen het er over eens dat kinderen van 0 tot 18 jaar een ononderbroken aanbod van leesbevordering en literatuuronderwijs zouden moeten krijgen. Natuurlijk doen scholen er alles aan om dit zo goed mogelijk te bieden, maar soms is het lastig het overzicht te bewaren van alle mogelijkheden die er zijn om kinderen van lezen te laten houden. Nicolien de Pater, werkzaam bij de bibliotheek van Utrecht en verbonden aan Leesplan.nl legt uit: “Om een simpel voorbeeld te geven: vrijwel alle docenten lezen graag voor, maar het gebeurt vaak genoeg dat ze niet weten wat hun collega’s voorlezen. Dat is natuurlijk zonde, want daardoor kan het voorkomen dat leraren met hetzelfde boek aan komen zetten. En dat terwijl er zo veel mooie boeken zijn.”
Projectenbank Op de website Leesplan.nl kunnen scholen zelf bijhouden wat ze in een jaar of zelfs in meerdere jaren aan leesbevordering willen doen. Ook kunnen ze daar doelen aan verbinden. Er zijn onder andere boekenlijsten op de site te vinden en een projectenbank met een overzicht van alle landelijke leesbevorderingsprojecten. De Pater: “De meeste scholen besteden wel aandacht aan de Kinderboekenweek maar zien dit meestal alleen maar als een leuk feestje. Op Leesplan.nl zie je dat je de Kinderboekenweek ook heel goed in je literatuuronderwijs kunt integreren, bijvoorbeeld door rond die tijd met de kinderen een boek te lezen dat ingaat op het thema van die week. Via Leesplan.nl kun je dit al heel lang van tevoren inplannen.”
Nog beter onderwijs Ook is op Leesplan.nl te vinden welke kosten bepaalde projecten met zich meebrengen. De Pater: “Het is prettig dat scholen die kosten al ruim van tevoren weten, zodat ze rekening kunnen houden met hun budgetten. Al met al hopen we dat Leesplan scholen helpt om overzicht te krijgen, zodat ze nog beter leesonderwijs kunnen geven dan ze nu al doen.”
Samenvatting te bestellen materialen Kinderboekenweek 2011 Organisator: Mogelijk gemaakt door: Met dank aan: INTERNET www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool www.kinderboekenweek.nl (vanaf 5 september 2011 online) BESTELLEN Lever het bestelformulier uiterlijk woensdag 8 juni 2011 in bij uw boekwinkel. Uw bestelling is definitief en bepalend voor de oplage. Wijzigingen op bestellingen en nabestellingen gedaan na de uiterste inleverdatum (woensdag 8 juni 2011) kunnen daarom niet worden gegarandeerd, maar worden zoveel mogelijk doorgevoerd. Mocht deze (na)bestelling worden gehonoreerd, dan wordt N 7,50 excl. 19% BTW administratiekosten in rekening gebracht. LEVERING MATERIALEN De levering van materialen verloopt via uw boekwinkel. Rechtstreekse levering is niet mogelijk. De Kinderboekenweekmaterialen zijn ongeveer half september 2011 bij de boekwinkel. NB: Indien uw boekwinkel niet is aangesloten bij de Vervoerscentrale van het Centraal Boekhuis of bij de firma Scholtens, zal de CPNB vrachtkosten in rekening brengen bij de boekwinkel. Deze kosten kan de boekwinkel naar eigen inzicht aan u doorbelasten. DE MATERIALEN Lespakket Kinderboekenweek Bij bestelling voor 8 juni 2011 is de prijs N 14,95 (incl. 19% BTW). Het lespakket bevat: • 1 brochure met lessuggesties bij de kerntitels van de Kinderboekenweek en de programma’s van SchoolTV (32 pagina’s, liggend A4-formaat);
• 1 Kinderboekenweekgeschenk 2011 Bert en Bart redden de wereld; • 1 Prentenboek van de Kinderboekenweek 2011 De prins op het witte paard; • 1 Kinderboekenmolen; • 1 Voorleesgids; • Set van 9 affiches, A2 formaat, full colour (algemeen Kinderboekenweekaffiche, Kunstenaarsaffiche, affiche Kinderboekenweekgeschenk, affiche Prentenboek, activiteitenaffiche, ‘Word lid van de bibliotheek affiche’, affiches winnaars Griffels, Penselen en Kinderjury). NB: Alleen het Lespakket Kinderboekenweek is vanaf september 2011 na te bestellen bij de boekwinkel, zolang de voorraad strekt. U betaalt dan N 19,45 voor een Lespakket (incl. N 4,50 administratiekosten en 19% BTW). Het ISBN van het lespakket is 978 90 5965 133 3. Algemeen affiche A0 N 20,85 Set van 2 affiches op basis van het logo van de Kinderboekenweek (84,1 breed x 118,9 cm hoog, full colour). Banieren N 11,90 (incl. 19% BTW) Set van 2 banieren op basis van het logo van de Kinderboekenweek (50 cm breed en 184 cm hoog, full colour) Vlaggenlijnen N 5,95 (incl. 19% BTW) Een vlaggenlijn van circa 5 meter met daaraan ca. 12 vlaggetjes, dubbelzijdig bedrukt, geïmpregneerd full colour. Stickers N 6,85 (incl. 19% BTW) Set van 50 stickers op basis van de materialen van de Kinderboekenweek om uit te delen, formaat ca. 6 x 8 cm, full colour. Ballonnen N 14,90 (incl. 19% BTW) Set van 100 ballonnen met het logo van de Kinderboekenweek, diverse kleuren.
53
Kleurplaten N 23,45 (incl. 19% BTW) Set van 100 kleurplaten met een illustratie gerelateerd aan de Kinderboekenweek met op de achterzijde het algemene Kinderboekenweekaffiche, A3-formaat (42 x 29,7 cm), zwart/wit en achterzijde full colour. Kinderboekenmolen 50 ex. N 24,04 (incl. 19% BTW) 100 ex. N 40,70 (incl. 19% BTW) De Kinderboekenmolen is voor kinderen van 6-12 jaar en bevat naast redactionele pagina’s een uitgebreid boekenoverzicht in de vorm van korte, informatieve boekbesprekingen in de verschillende leeftijdscategorieën. Naast het thema van de Kinderboekenweek is er volop aandacht voor de Griffels & Penselen en de Nederlandse Kinderjury (48 pagina’s, staand A4-formaat, full colour). Voorleesgids 50 ex. N 16,54 (incl. 19% BTW) 100 ex. N 29,75 (incl. 19% BTW) De Voorleesgids bevat een overzicht van ruim 200 voorlees- en prentenboeken voor kinderen van 0-6 jaar, met voorleestips en informatie over het Prentenboek van de Kinderboekenweek, De Nationale Voorleesdagen en de Griffels & Penselen (60 pagina’s, liggend A5-formaat, full colour).
De Nationale Voorleesdagen 2012
doorgevoerd. Mocht deze (na)bestelling worden gehonoreerd, dan wordt N 7,50 excl. 19% BTW administratiekosten in rekening gebracht. LEVERING MATERIALEN De levering van materialen verloopt via uw boekwinkel. Rechtstreekse levering is niet mogelijk. Vanaf begin januari 2012 kunt u de materialen voor De Nationale Voorleesdagen bij uw boekwinkel afhalen. NB: Indien uw boekwinkel niet is aangesloten bij de Vervoerscentrale van het Centraal Boekhuis of bij de firma Scholtens, zal de CPNB vrachtkosten in rekening brengen bij de boekwinkel. Deze kosten kan de boekwinkel naar eigen inzicht aan u doorbelasten. DE MATERIALEN Lespakket N 13,75 (incl. 19% BTW) Het lespakket bevat: • 1 brochure met tips- en speelsuggesties bij de Prentenboek TopTien (24 pagina’s, A4-formaat); • 1 vingerpoppetje van de hoofdpersoon uit het Prentenboek van het Jaar; • 1 mini-editie van het Prentenboek van het Jaar met dvd; • 1 kopieerbare kleurplaat; • Set van 5 affiches , A2 formaat, full colour (Nationale Voorleesdagen affiche met afbeelding van Prentenboek van het Jaar, affiche 'Word lid van de bibliotheek', Voorleesontbijt affiche, affiche Prentenboek TopTien en activiteitenaffiche met invulstrook).
Organisator: Initiator: Mogelijk gemaakt door: INTERNET www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool www.nationalevoorleesdagen.nl (vanaf december 2011 online) BESTELLEN Lever het bestelformulier uiterlijk woensdag 8 juni 2011 in bij uw boekwinkel. Uw bestelling is definitief en bepalend voor de oplage. Wijzigingen op bestellingen en nabestellingen gedaan na de uiterste inleverdatum (woensdag 8 juni 2011) kunnen daarom niet worden gegarandeerd, maar worden zoveel mogelijk
54
Algemeen affiche A0 N 20,85 (incl. 19% BTW) Set van 2 affiches op basis van het materiaal van De Nationale Voorleesdagen (84,1 breed x 118,9 cm hoog, full colour). Vlaggenlijnen N 5,95 (incl. 19% BTW) Een vlaggenlijn van circa 5 meter met daaraan ca. 12 vlaggetjes o.a. bedrukt met de omslagen van de Prentenboek TopTien, dubbelzijdig bedrukt, geïmpregneerd full colour.
Voor algemene informatie zie: www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool
Nederlandse
Kinderjury 2012 Organisator:
noteren wat zij vinden van de boeken die zij lezen. Daarnaast geeft het voor de beide leeftijdscategorieën boekentips en kunnen kinderen er daadwerkelijk hun stem mee uitbrengen (16 pagina’s, A6 formaat, full-colour, 70 ex.).
Mogelijk gemaakt door: INTERNET www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool www.kinderjury.nl BESTELLEN Lever het bestelformulier uiterlijk woensdag 8 juni 2011 in bij uw boekwinkel.
Weggeefcadeautjes N 16,36 (incl. 19% BTW) De weggeefcadeautjes (35 ex.) kunnen uitgedeeld worden aan de stemmende kinderen. In 2010 waren dit stickerboekjes met daarin non-permanente stickers waarmee ze op boeken hun mening over het boek kunnen verkondigen, in 2011 leeslampjes.
Uw bestelling is definitief en bepalend voor de oplage. Wijzigingen op bestellingen en nabestellingen gedaan na de uiterste inleverdatum (woensdag 8 juni 2011) kunnen daarom niet worden gegarandeerd, maar worden zoveel mogelijk doorgevoerd. Mocht deze (na)bestelling worden gehonoreerd, dan wordt N 7,50 excl. 19% BTW administratiekosten in rekening gebracht.
De Nationale Voorleeswedstrijd 2011 / 2012
LEVERING MATERIALEN De levering van materialen verloopt via uw boekwinkel. Rechtstreekse levering is niet mogelijk.
INTERNET www.denationalevoorleeswedstrijd.nl
Organisator: In samenwerking met:
Vanaf half januari 2012 kunt u de materialen voor de Nederlandse Kinderjury bij uw boekwinkel afhalen.
BESTELLEN Stuur het bestelformulier uiterlijk woensdag 31 augustus 2011 naar Stichting Lezen (zie adres op het bestelformulier). Uw bestelling is definitief en bepalend voor de oplage.
NB: Indien uw boekwinkel niet is aangesloten bij de Vervoerscentrale van het Centraal Boekhuis of bij de firma Scholtens, zal de CPNB vrachtkosten in rekening brengen bij de boekwinkel. Deze kosten kan de boekwinkel naar eigen inzicht aan u doorbelasten.
LEVERING MATERIALEN U ontvangt de materialen voor De Nationale Voorleeswedstrijd in september 2011 per post van Stichting Lezen.
DE MATERIALEN: Deelnamepakket N 22,20 (incl. 19% BTW) Het deelnamepakket bevat: • 70 Stemboekjes (14 pagina’s, A6 formaat, full colour); • 35 weggeefcadeautjes (in 2011 waren dit leeslampjes); • 1 stemoproepaffiche (A2 formaat, full colour); • 1 Senaatsoproepaffiche (A2 formaat, full colour); • 2 stembusstickers (A6 formaat, full colour); • 2 kopieerbare stemformulieren, voor beide leeftijdscategorieën: 6-9 jaar en 10-12 jaar (A4 formaat, z/w). Stemboekjes N 13,10 (incl. 19% BTW) Het Stemboekje is een leeslogboekje, waarin kinderen kunnen
Deelnamepakket Het gratis deelnamepakket wordt u aangeboden door Stichting Lezen en bevat: • spelregelboek; • 2 affiches (A2 formaat, full colour); • oorkonde voor de schoolkampioen. Maximaal 1 pakket per school. BESTELLING U dient het bijgeleverde bestelformulier te gebruiken. U stuurt het bestelformulier naar Stichting Lezen (zie formulier voor adres).
Voor algemene informatie zie: www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool
55
De KinderboekenGids 2011/2012
NEDERLANDSE KINDERJURY Voor alle kinderen: Doe mee en stem! VOORLEESWEDSTRIJD Wie wordt de beste voorlezer van Nederland?
Massa’s tips voor in de klas!
Lvoeo zen
KINDERBO EKENWEE K 2011
KINDERBOEKENWEEK Dubbelinterviews met Dolf Verroen & Thé Tjong-Khing en Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer
,
rlezen f e e en s ten Van 15 5 tot e ! NATIONALE VOORLEESDAGEN Elke dag voorlezen is een must
VO BE O S 8 J R W TEL UN OEN LEN I 2 SD 01 AG 1
n et o Superhelden weerktober 20m z 1 is h o staan centraalK in de inder ver: h1 DE NA TIONA boeke et is et D e LE VO z e KINDERBOEKENWEEK ORLEE zal di nweek SDAGE t . N 2012 j a helem ar a a teken l in het taan Sups van ldea - oveerrheN n!t d a p d V per iona u o kans Een uitgrven h z i j le n. or om zi voor jon elezJeae nat Prenlees c g h e t af te wel n Toopurden d enboeont b T de hke personavrag e k oe nn ge m ld in d:eriden – aPrentevan hijt, mij lo Na a l n k l s? atiotnaelen v emaa boeket l le V an NEDE e RLAN die oorleD DSE e KIND h s e dag kin ERJU l p e RY 2 012 zes deren n om en, KIN gen jaar t tot D KUN ER E j N ea VA E N laa h5e ieten k TO N 1 F N ter 11 MT EN EBRU a in Omt voorl év EI 2 MET ARI nden STE v 0 M e d K IND MEN12 niet at voz znen ERJ OP nd de hee . krboei URY alle oerllfe l k l .NL e i b e u e hun ela ze n nd ns n esnpe h k a e t c r ontwngrij, maa r n g w h broeo ne ee en r k ijve ikke isvva koek nd r nk : w rs lingK onod rijg elk ! in re N der ed en e tw d j e DE N puur y, rlan e Pree ATIO NAL kinbliekde grdse ijs E VO ORL Sch der spr oots EES WED STR me ole boekijs v te IJD n o e 2012 2 e o K d m 9 n k r o i u ? eig n e n n d t z u n e e e d a ei te i n S boe rju l oa n o Lenestalclehroolkseenzlroeuyefbifestutlrsevrdoeelsksi til en s, s en. snpeaaamteeiejndsgn nnaderlee Ti nn ne en ar n doe tem j ndemtoot deendie me denVseD e! le oore vNearhina eeien a e zen lee tio l. Zelkaa kinswednale m m r v de s bo et3nake oor rentrijd ie n k . zo ek 9 ve go en euwe enn is ve rte ed n m d Voe Na Wi rhallenmog et h 20 orl tio e w al. va elij et ne k 12 ee na or ? sk le dt en am pio en
KBA11 cover DEF alt.indd 3
20-04-11 16:49
Het
Elk
Ee
n
Postbus 10576 1001 EN Amsterdam
47