De genetische revolutie!
De Kennis revolutie
Jean-Jacques Cassiman Centrum Menselijke Erfelijkheid KULeuven
Het genoom (DNA) van de mens
130 boeken - 43.000 letters
Bejing Genome Institute
Nature genetics review 2011
1
Genetische diversiteit is groter dan verwacht
Chen et al. Cell 148, 2012
EPIGENETICS
Individuele verschillen in DNA zie je in 1% van de bouwstenen! We dragen allen minstens 100-200 zeldzame varianten die ernstige ziekten kunnen veroorzaken. Dit is de prijs van de zeer recente explosieve groei van de wereldbevolking!
Epigenetic regulation by long noncoding RNAs (LncRNA)
RNAs (miRNA) controleren de functie van het DNA!
J.T. Lee, Science 3308: 1435‐1439, 2012
EPIGENETICS:
Transgenerationele Epigenetische effecten
De functie van DNA wordt medebepaald door de omgeving! Moeder 1st generatie de generatie Dochter 2Moeder Kleinkind 3de generatie
2
Monozygote tweelingen ≠ identieke tweelingen
G. Hannum et al Molecular Cell 2012
Bonobo
DNA en evolutie Chimp
Orang
Gorilla Hernando‐Herraez I. et al PL OS Genetics 9, 1‐12 2013
3
Nature 485, 33 – 36, 2012
Indeling van de wereldbevolking volgens Huidskleur: Blank –Bruin – Zwart??? China, Japan Korea
Afrika
Europa
Cooper D. et al. Hum genet 132: 1077‐1130, 2013 http://thesocietypages.org/socimages/2008/09/18/a-simple-
/
lesson-on-the-social-construction-of-race
4
Mechelse Auracana Denizli Horozu
Mechelse Fighter Auracana
Mechelse Cubalaya Ancona
Mechelse Denizli Cubalaya
Mechelse Bresse English Redcap
Mechelse Giant Dresdener
Mechelse Redcap Jersey Giant
Mechelse Ancona Orloff
Mechelse Orloff Silky
Mechelse Dresdener Uilebaard
Mechelse Silky Fayoumi
Mechelse Fayoumi Poulet du Senegal
Mechelse Louisiana Fighter
Mechelse Uilebaard Louisiana
Mechelse Senegal Styrian
CME ‘08
Enkele familieleden!
DNA In historische gevallen
5
Hendrik van Navarra (Pau 13 december 1553 – Parijs, 14 mei 1610), zoon van Anton van Bourbon en van Jeanne d’Albret, de dochter van Hendrik II van Navarra. Hij was als Hendrik III van 1572 tot 1610 koning van Navarra en als Hendrik IV van 1589 tot 1610 koning van Frankrijk.
En octobre 1793, sous la terreur s’est produit l’un des actes les plus symboliques mais aussi les plus barbares de la révolution française : la profanation des tombes royales dans la basilique st Denis. Henri l’embaumé Celui d’Henri IV a connu destin particulier. Exhumé comme les autres il impressionna les sans culottes, car son cadavre embaumé était intact. On l’exposa debout pendant plusieurs jours aux portes de la basilique. Jusqu’à un soir terrible où dans un déchainement de folie révolutionnaire, un homme lui trancha sa célèbre barbe fleurie, pour s’en servir comme postiche. Puis le corps fut livré à la violence populaire, on le décapita avant de le jeter lui aussi dans la fosse commune. Une vraie saga La tête désormais méconnaissable, (elle ressemble à la momie de Ramsès II), a connu ensuite bien des vicissitudes, elle a appartenu à un comte allemand, puis fut vendue aux enchères en 1919 à un brocanteur de Montmartre pour la somme de trois francs. À l’époque personne ne croyait en son authenticité. En 1955 c’est un fonctionnaire qui l’achète pour 5000 francs et c’est chez lui que des journalistes la retrouvent en 2010, à l’occasion d’un documentaire sur le 400ème anniversaire de l’assassinat du roi par Ravaillac.
author platform+m yes
Lodewijk XVI August van Frankrijk (Versailles, 23 Augustus 1754 – Parijs, 21 januari 1793) regeerde als koning van Frankrijk en Navarra van 1774 tot 1791 en daarna als koning der fransen van 1791 tot 1792. Geëxecuteerd door de guillotine op 21 januari 1793 als een ontheiligde Franse burger bekend als "Citoyen Louis Capet".
Genetic analysis of the presumptive blood from Louis XVI, king of France Carles Lalueza‐Fox et al. Forensic Science International: Genetics 5 , 459‐463, 2011
The House of Bourbon
The Habsburg female line
6
DNA en Archeologie
DNA en het gerecht
Vroegtijdige opsporing
Niet-invasieve Prenatale Testen (NIPT) de weg naar Eugenetica?
Een kleine hielprik en heel je genoom kan in kaart worden gebracht
“Why is the national lottery of genetic inequality fair, but measures to correct that inequality not?”
Ronald Green, Babies by Design, 2007
7
Problemen met DTC • Niet alle erfelijke defecten worden getest in een bepaald gen, bvb Muco • Testen voor aanleg voorlopig niet zinvol (te weinig kennis) • Informatie/interpretatie beperkt, soms zelfs tegenstrijdig,en moeilijk begrijpbaar. (Hoog of laag risico?) • Technisch niet altijd betrouwbaar! • Privacy bescherming? Toestemming? • Vaderschapstesten schenden rechten van het kind!
Incidental (Unsolicited) Findings Wat doe je met toevallige bevindingen? • alle bevindingen mededelen aan de persoon? • alleen die informatie die werd gezocht? • alleen die informatie die kan leiden tot een behandeling? •………………………………..
Nieuwe behandelingen
8
Integrating virus
Oncolytic virus
Nonintegrating virus
Science 334: 29-30, 2011
Embryonale stamcellen
Geïnduceerde stamcellen
Volwassen stamcellen
O'Connor et al. Nature Reviews Genetics 7, 261–276 (April 2006)
N Engl J Med 366, 6: 567, 2012
REGULATION (EC) No 141/2000 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 16 December 1999 on orphan medicinal products
(5) objective criteria for designation should be established; those criteria should be based on the prevalence of the condition for which diagnosis, prevention or treatment is sought; a prevalence of not more than five affected persons per 10 thousand is generally regarded as the appropriate threshold; medicinal products intended for a life-threatening, seriously debilitating or serious and chronic condition should be eligible even when the prevalence is higher than five per 10 thousand;
9
Spanning tussen kennis/complexiteit en klinische toepassingen
RIZIV gegevens januari 2012
Farmacogenetica “Personalized” Stratified Precision Individualized System Medicine
Behandeling ?
Pharmacogenetics and Adverse Drug Reactions
Behandeling
H. Haiser and P. Turnbaugh Science 336, 1253, 2012
J.G.M. Markle et al.Science 339, 1084‐1088, 2013
10
DIRECTIVE 2011/24/EU OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 9 March 2011 on the application of patients’ rights in cross‐border healthcare
Article 1 Subject matter and scope
Europa
1. This Directive provides rules for facilitating the access to safe and cross‐border healthcare and promotes cooperation on healthcare between Member States, in full respect of national competencies in organizing and delivering healthcare. Definitions For the purposes of this Directive, the following definitions shall apply: (a) ‘healthcare’ means health services provided by health professionals to patients to assess, maintain or restore their state of health, including the prescription, dispensation and provision of medicinal products and medical devices;
Wat nu??
DO NOTHING
and hope it will go away
11
Een paar doordenkers! “Label what you know, what you do not know and what you believe accordingly. Many doctors confuse what they believe with what they know” “More support for doctors who council their patients not only for interventional medicine” “In the US screening for prostate cancer started in 1990; the first study to examine whether the screening might save lives was done in 2010” “Rational use of medicine not ration use of medicine”
Dr Otis Brawley chief medical and scientific officer American Cancer Society
Oktober 2013
12
“Tout homme bien portant est un malade qui s’ignore”
Het gezond verstand zal op termijn wel zegevieren!!
Netwerken leiden tot functies Organisme functies
1 4
Organen/Weefsels
1 2 3
5
Cellen met hun moleculaire netwerken
13