19-1-2011
De Ierse Wolfshond: Onze grote vriend met zijn grote hart Hanneke van Meeuwen KVG Eersel www.dierenkliniekeersel.nl 13-04-2008
Iets over mijzelf • • • •
Afgestudeerd Universiteit Gent juli 2001 W k Werkzaam K KvG G sinds i d juli j li 2002 Interne geneeskunde en cardiologie Regelmatig meelopen op Universiteit afdeling cardio bij Dr. Bavegems • Nascholing cardiologie • Testdagen sinds begin 2004
1
19-1-2011
Inhoud • • • • • • • • • • • •
• • • •
Werking hart Hoe komt echo beeld tot stand? Wat is DCM? Wat is een ECG? Voorkomen DCM Oorzaak DCM Symptomen DCM Diagnose DCM B h d li DCM Behandeling Conclusie Testdagen Fokbeleid
Hoe werkt het hart ook al weer?
Linker kamer (ventrikel) Rechter kamer (ventrikel) ( ) Linker boezem Rechter boezem
2
19-1-2011
Het “rechter” hart • In de rechter boezem komt zuurstofarm bloed binnen vanuit het hele lichaam • Dit bloed wordt door de rechter kamer via de longslagader naar de longen gepompt om zuurstof op te halen
Het “linker” hart • In de linker boezem komt zuurstofrijk bloed binnen vanuit de longen • Dit bloed wordt door de linker kamer via de aorta naar het hele lichaam gepompt om zuurstof rond te brengen
3
19-1-2011
Hoe werkt echografie? • Weefselsparende techniek • Beeld B ld van iinwendige di structuren t t wordt dt gevormd dmv hoog frequente geluidsgolven • Echostick zendt golven uit en ontvangt deze weer na reflectie
4
19-1-2011
Dilatorische Cardiomyopathie (DCM) • Is een afwijking van de hartspier met als gevolg een slechte samentrekking van het hart • Hierdoor kan het hart het bloed slecht rond pompen
5
19-1-2011
• Compensatiemechanismen treden op: - snellere hartslag - hart gaat uitzetten (eerst kamers dan b boezems); ) d door slechte l h samentrekking kki blijf blijft slagvolume klein
aorta Linker boezem
6
19-1-2011
• Door vergroten van kamers en boezems kunnen hartritmestoornissen ontstaan • Vergrote boezems verhogen de kans op boezemfibrilleren • De D boezems b trekken t kk dan d niet i t meer samen maar “fladderen” • Bij eens muis komt dit niet voor en bij een paard regelmatig
7
19-1-2011
8
19-1-2011
Wat is een ECG? • Samentrekking hart in gang gezet door gangmaker • Gangmaker bevindt zich in boezem • Golf van samentrekking loopt van bovenkant boezem naar onderste puntje kamers • Veroorzaakt een meetbare elektrische activiteit • Elektrische activiteit meten door plaatsen electroden op alle 4 de poten -> ECG
Normaal ECG
P
T
QRS
Verschillende afleidingen
9
19-1-2011
Boezemfibrilleren met DCM
QRS
f f T
• Boezemfibrilleren komt ook wel eens voor zonder DCM • De hond kan hier vrij goed mee leven zolang de frequentie niet te hoog oploopt • Een aantal van de dieren die boezemfibrilleren zonder DCM, ontwikkelt toch op termijn DCM
10
19-1-2011
Voorkomen DCM • Komt vaak voor bij grote rassen • Vaker bij reuen dan bij teven • Ieren, Duitse Doggen, Dobermans, Boxers, Dalmatiërs en Cocker Spaniels verhoogde kans • Mens, katten, koeien
Voorkomen DCM Ieren • Binnen de Ierse wolfshonden-populatie: p p 20-25% DCM • 30-40% met hartaandoening
11
19-1-2011
Oorzaak DCM • • • • •
Meestal onbekend (> 90%) g Voeding Schildklier Infecties, auto-immuunziekten Erfelijk: nieuw onderzoek Dr. Vollmar (2007): polygenische overerving waarbij ook geslachtsgebonden gen rol speelt • Mens: ontsteking en infarct
Symptomen DCM • Verminderd uithoudingsvermogen • versnellen ll h hartslag t l en ttoename slagvolume l l llukt kt niet meer zo makkelijk
• Hoesten, moeilijk ademen • door stuwing linker boezem hoge druk in longcirculatie -> longoedeem • door vergroting hart druk op luchtpijp
• Verminderde eetlust, vermageren
12
19-1-2011
Symptomen DCM • Vocht in buik • door stuwing rechter boezem
• Flauwvallen • Bleke slijmvliezen • Snel en onregelmatig hartritme
Diagnose DCM • 3 fasen • 1e fase: f well aanwezig i maar nog niet i t op te t sporen • 2e fase: niks te merken aan de hond maar wel op te sporen met echo/ecg • 3e fase: hond symptomen van hartziekte
13
19-1-2011
Diagnose DCM • Klinisch onderzoek (niet altijd duidelijk!) bijgeruis onregelmatig ritme bijgeruis, • Röntgenfoto • ECG • Echo • Bloedtest: stofje komt vrij bij hoge druk en uitrekking boezems
14
19-1-2011
Case: Golden Retriever Abbey • • • • • • • •
Teef, gesteriliseerd 9 jaar j oud d Acuut benauwd en bloederig vocht uit bek Voordien geen symptomen opgemerkt Vochtafdrijvers in infuus Stabiel Halfjaarlijkse controle Op 11-jarige leeftijd overleden aan gevolgen DCM
15
19-1-2011
Overlevingskansen na diagnose • Gemiddeld 10 maanden na diagnosestelling • Pas problemen in vergevorderd stadium • Ieren langere overlevingstijd dan andere rassen zoals bv. Boxer, Doberman en Duitse dog
Behandeling DCM • • • •
Ieren reageren vaak goed op medicijnen! Behandelen zinloos als nog geen symptomen Rust, overgewicht beperken Combinatie van verschillende pillen - samentrekking verbeteren - bloeddruk verlagen - plastabletten - ritmestoornissen beperken
16
19-1-2011
Studie Dr. Vollmar • • • •
DCM komt vaak voor Gemiddelde leeftijd 4.2 jaar Jongste hond in eindfase: 7.5 maanden Hoe jonger bij start problemen, hoe sneller het verloop
Conclusie • Regelmatig hartonderzoek uitvoeren: zowel bij fokdieren als bij huishonden • Veel echo’s maken om overgangswaarden te bepalen • Herhaling is belangrijk • Belangrijk bij beoordeling: grootte linker g en boezem,, mate van samentrekking ritmestoornissen
17
19-1-2011
Testdagen Kliniek • • • • •
1x per 6 weken Op tijd aanmelden Ervaren echograaf Goede apparatuur Hond wordt aangemeld ECG in rechter zijlig; elektroden op poten Echo in rechter zijlig op tafel Duurt ongeveer 20 minuten
18
19-1-2011
Fokbeleid • • • •
Dieren die niet vrij zijn niet gebruiken Oudercombinatie niet meer gebruiken? Nestgenoten met voorzichtigheid inzetten? Dieren op latere leeftijd gebruiken voor fok?
19
19-1-2011
Bedankt voor uw aandacht!
20
