De hoogste tijd Preek over Romeinen 13 : 11 - 14. Lezen Kolossenzen 3 : 1 - 17 Ds. Gerrit Gunnink. Geplaatst 1 augustus 2011 Aanwijzingen voor de liturgie Votum: Psalm 121 : 1; (Opmerking: de liedkeus wordt bepaald door de ‘naderende ochtend’) Na de zegengroet: Ps. 43 : 3 – 5 (God laat de morgen aanbreken) Na de wet: Psalm 130 : 1 - 4; (soldaten op de morgen) Na de schriftlezing: Gez. 27 : 1 – 5 (het morgenrood uit de hemel) Na de preek: Liedboek 459 : 1 – 8 (reis door de nacht) (Na de geloofsbelijdenis: Gez. 111 ; 1, 2, de grote dag begint straks); Slotlied: Liedboek 300 : 1, 2, 6 (die dag drijft aan tot spoed) Samenvatting: 1. Wanneer je weet hoe laat het is 2. krijg je nieuwe hoop, 3. sta je vlug op, 4. doe je een driedelig pak of ensemble aan, 5. en omkleed je je met de Heer Jezus Christus. Gemeente, 1. Wat vind je het mooiste moment van de dag? De een verlangt naar het uur waarop het werk is gedaan. De klus is geklaard, om zes uur ’s avonds wacht de warme hap. De ander is blij als hij om half elf ’s avonds de voeten op de bank kan leggen. Weer een ander vindt in de ochtendstond goud, en kiest voor de nieuwe kansen van een de nieuwe morgen. Paulus heeft het in Romeinen 13 niet over een tijdje lekker chillen met de benen op tafel aan het eind van de dag. Hij heeft het over de vroege morgen. Hij denkt aan het moment waarop je ontwaakt, voor dag en dauw. Je ligt in je warme bed. Je wordt wakker. Het is nog donker. Je hoort ergens de eerste vogel. Wat kan die merel fluiten zeg! Zul je je nog eens omdraaien? Maar eigenlijk heb je wel zin er uit te gaan. Want een smetteloos nieuwe dag staat als een gedekte tafel voor je. En wacht totdat jij aanschuift! Zo beleefde Paulus de tijd waarin hij leefde. Het is de hoogste tijd. Tijd om wakker te worden, er ligt een nieuwe dag voor je klaar, er liggen nieuwe uitdagingen voor je. Het is weliswaar nog nacht. Het is nog donker. Maar het licht komt onweerstaanbaar op! Kun je me misschien zeggen hoe laat het is? Er zijn klimaatdeskundigen die de mensheid waarschuwen: het is vijf voor twaalf! Het is bijna afgelopen met de aarde. Er wordt alarm geslagen, en met goede reden. Energiebronnen raken uitgeput. Dit kan niet lang meer zo door gaan. Nog even, dan is het definitief nacht. Ja, zegt de Bijbel, het klopt dat het de hoogste tijd is.
Het duurt nog maar even en dan is het voorbij. De wereld in haar huidige vorm loopt op haar laatste benen. Maar het is niet het eeuwige niets of de eeuwige nacht die vlakbij is. Het is veel mooier. Kun je me misschien zeggen hoe laat het is? Het is geen vijf minuten voor twaalf, kort voordat we met z’n allen definitief de zwarte nacht in gaan. Het is vijf minuten voor vijf op de vroege ochtend! Het is nu nog donker. Maar de nieuwe morgen klopt al aan de deur. De eeuwige Zon zal stralend over ons opgaan, binnenkort, God zelf. Al ga je nu nog door de nacht, het licht gaat over je op. Het is de hoogste tijd! De hoogste tijd om te verwachten, te hopen, te verlangen. Het is niet de hoogste tijd voor sombere bespiegelingen. Het is niet de hoogste tijd voor trieste, wanhopige gedachten. Er komt een weergaloos mooie nieuwe dag aan. De mooiste ooit! 2.En Paulus zegt: dat weten jullie. Jullie kennen de huidige tijd! Christenen weten dankzij de komst van Christus hoe laat het is. Een tijd om je voor te bereiden op het grote feest van God en mensen. Johannes de Doper sprak nergens anders over dan: het rijk van God is nabij gekomen. En Jezus Christus sloot daar woordelijk bij aan: het rijk van God is nabij gekomen! Zijn kruis en opstanding zijn Gods beslissing geweest over ons en over deze wereld: het is de hoogste tijd voor een nieuwe begin! Gods laatste initiatief voor een nieuw wereldrijk is sinds Goede Vrijdag, Pasen en de hemelvaart troonbestijgingsdag - niet meer terug te draaien! Het is niet zo, dat het vandaag de dag overal mooi is, en vrolijk en licht, en dat binnenkort het licht uitgaat. Het is andersom. Het is nog donker. Duisternis omringt ons nog steeds. God is reddend aanwezig, maar het is zo vaak nog verborgen. Wat God in Christus aan het doen is blijft nu nog zo vaak onzichtbaar. Als je ziek bent. Als je je eenzaam voelt. Als je gebrokenheid ervaart in je leven, soms heel diep. Als er zonde is, waarin je ronddwaalt – Dan is het reddingswerk van God lang niet altijd zichtbaar. Niet voor niets hebben mensen het vaak over Gods verborgenheid. Ja. Het is nog nacht, het heil van God zijn nog bedekt door een dikke laag ellende in de wereld. De donkere ellende van zonde en pijn. Maar er is beslist reden om te hopen, te verlangen, te verwachten, blij te zijn. Want Gods reddingswerk is zichtbaar aan het worden! Gods werk blijft niet verborgen. Wij gaan niet uit het licht de donkere tunnel van de wanhoop in. De Bijbel draait het helemaal om. We gaan nu van het donker het licht binnen. Want de beslissing is gevallen: het hemelse morgenrood is al te zien. Kijk maar goed om je heen, in de kerk en in de wereld. God is reddend bezig! Hier, en daar, en daar schemert er al iets van het morgenrood. God maakt zijn heil zichtbaar. Weet je wel hoe laat het is? Je leeft in de eindtijd. En dat betekent niet: het is nu nog licht, maar o wat een ellende, er komt allerlei narigheid aan. Het is andersom: je hebt nu nog te maken met duisternis, maar er ligt een heldere toekomst voor je, alleen maar ongerept geluk en alleen maar vrede, alleen maar lachen en alleen maar vreugde.
Heb jij ook zo’n zin aan wat komt? Heb je ook zo’n verlangen naar de dag van God? Hunker jij ook zo naar de komst van zijn rijk? Klopt jouw hart ook sneller als je denkt aan Gods toekomst? 3. Maar dat betekent ook: God wil ook jouw gebruiken om zijn reddingwerk zichtbaar te maken! De nadering van de nieuwe dag betekent daarom ook: schrikken. Er gaat een wekker af. Vlug opstaan dus! God nam zijn beslissing toen Hij zijn Zoon naar de aarde stuurde. Nu is voor de wereld een beslissende tijd aangebroken. En nu moet jij beslissen. Blijf je liggen in je bed? Paulus schrijft: Je kent de huidige, beslissende tijd: het moment is gekomen waarop je uit de slaap moet ontwaken, want de redding is ons meer nabij dan toen we tot geloof kwamen. Inmiddels is het al twee millennia geleden, dat hij die woorden aan het papier toevertrouwde. Er zijn maar twee mogelijkheden. Of je gelooft het niet, en zegt: die Paulus heeft zich gewoon vergist, alles blijft bij de het oude. De bijbel vergist zich. Of je zegt: dan zijn we dus nu nog veel verder opgeschoten richting jongste dag! Als er mensen zijn, die een profetenmantel aantrekken en beweren dat Jezus wel binnen vijfentwintig jaar moet terug komen, dan denken ze meer te kunnen vertellen dan de hoogste Profeet Jezus. Want Jezus laat zich echt niet dwingen door ons ‘moeten’ (‘Hij moet nu binnenkort terugkomen!’) . En Christus heeft altijd ieder gecijfer afgewezen. Maar vol verlangen kun je zeggen: het zal niet lang meer duren. Dat brengt alertheid mee. Het is nu wel heel dichtbij!! Je bent dan toch gek als niet een douche neemt, je tanden poetst en je klaar maakt voor de nieuwe dag? Het is ‘niet meer van deze tijd’ wanneer je je niet opfrist om alert de dag die aanstaande is te begroeten. Misschien denk je dat het schrikeffect vooral nodig is voor anderen? Voor niet gelovigen bij voorbeeld? Dat is dan een misverstand. In Efeziers 5 : 14 zegt Paulus tegen christenen: ‘Ontwaak uit uw slaap, sta op uit de dood, en Christus zal over u stralen.’ Ook hier in Romeinen 13 worden gelovige mensen aangevuurd om geen slapende christenen te zijn. Want de stralende dag zal dan aan je voorbijgaan. Gods licht maakt zichtbaar hoe jij tegenover Jezus staat. En of je opstaat of niet. 4.Wat doe je na de douche, en het tandenpoetsen? Je aankleden. En je doet kleren aan die passen bij wat je gaat doen. Ga je naar een begrafenis? Dan ga je niet ‘casual’… Ga je sporten? Dan is strak in ’t pak niet aan te bevelen... Een voorbeeld uit mijn eigen leven, een vakantie-ervaring: Het was bijtend koud, het was februari en het was vijf uur op de morgen. Maar we voelden ons prima, want we hadden de koffers gepakt en er stond ons een vakantie te wachten in de zon van Tunesië. Overal zag je in die tijd van het jaar dik ingepakte mensen lopen, vanwege de felle kou. Maar toen we de auto op ‘Lang Parkeren’ van Schiphol hadden neergezet stapten wij met opvallende kleren de kou en het donker in. We liepen in lichte zomerbroek, t-shirt en een dun zomerjasje. Het leek nergens naar. Maar: we gingen op weg naar het licht.
Wij hadden precies de kleding aan die paste bij de komende zomerzon. En een paar uur later spatte het zonlicht over ons heen zoals we dat lang niet gezien hadden. Zo schrijft Paulus over de kleren die passen bij de komende dag. Die bestaat uit drie delen. Voor de heren een driedelig zomerpak en voor de dames een driedelig ‘ensemble’. -Laten we die kleding wat beter bekijken. Paulus schrijft: breek met de uitspattingen van het nachtleven. Laten we eerzaam leven zoals past bij de dag en ons onthouden van zwelgpartijen en drinkgelagen. In de samenleving wordt alcohol steeds meer een onbeheersbaar probleem. Drankgerelateerde excessen nemen toe, en bijna iedereen vindt het maar niets, comazuipen, ambulancepersoneel dat lastig gevallen wordt door dronken hordes, veldslagen tussen hooligans. Toch verandert er weinig. Feesten en vakanties worden soms overgoten door alcohol. In het oude Rome was de decadentie in wezen niet anders. Paulus schrijft aan de christenen in Rome en Nederland dat zij zich daar ver van moeten houden. Wanneer je hart aangeraakt is door de grote verwachting van de nieuwe dag, loop je hopeloos achter, wanneer je je laat vollopen tijdens het nachtleven. Hoe zoeken christenen, ouderen en jongeren ontspanning? De vraag is niet of je mag genieten. Maar hoe je dat doet. Op de achterhaalde manier van deze wereld? Blijf bij de tijd en blijf nuchter en alert. Paulus noemt het ‘niet meer van deze tijd’ om je te buiten te gaan aan buitensporig innemen. Je hebt kennelijk geen idee in wat voor veelbelovende tijd je leeft! Petrus noemt het ook nog eens tijdverspilling: ‘U hebt genoeg tijd verspild aan allerlei zaken waarin ongelovigen plezier hebben: losbandigheid, wellust, dronkenschap, bras- en slemppartijen en verwerpelijke afgodendienst.’ (1 Petr. 4 : 3). -Het eerste kledingstuk is dus het kledingstuk van de zelfbeheersing in je consumptiegedrag. Het tweede deel van de driedelige feestkleding bestaat uit seksuele beheersing. Paulus schrijft: onthoud je van ontucht en losbandigheid. In Romeinen 1 heeft hij uitvoerig geschreven over de losgeslagen cultuur in Rome. En ook op dat gebied is het vandaag niet veel anders. Misschien word je wel medelijdend aangekeken door je collega’s op het werk. O ja, serieus? Ga ja na een date met een leuke vent niet diezelfde avond mee naar zijn kamer en zijn bed? Wil je met samenwonen wachten tot je getrouwd bent? Is dat de niet de achterlijkheid van mensen die ondertussen de kat in het donker knijpen? Nou, inderdaad moeten we maar bescheiden zijn, nu wij moeten erkennen dat er vaak een grote kloof is tussen woorden en daden. Toch moet je je niet in het hoekje laten drukken van achterlijkheid. Gelukkig dat collega’s op zo’n manier nieuwsgierig gemaakt worden door jouw aparte manier van leven. Je bent interessant! Je durft anders te zijn. Dat roept vragen op! Al weer: zie het als een teken van eigentijdsheid, een teken van hoopvolle verwachting, dat je zuinig bent op je zelf. De Bijbel ziet je lichaam als iets waardevols: namelijk als een tempel van de heilige Geest. God heeft niet alleen met je innerlijk, maar ook met je lichaam grote plannen. Het zal opstaan uit de dood en net zo stralend worden als het lichaam van Christus Het kledingstuk van zelfdiscipline valt op. Je kunt er mee laten zien, dat je met lichaam en ziel het waardevolle eigendom bent van Christus! En dat je voor je ziel en lichaam grote verwachtingen hebt.
Ik geloof dat het Bijbels is, het op te nemen voor de liefde en niet voor de verafgoding van de seksualiteit. Het bed regelmatig met iemand delen: daar hangt je leven niet vanaf. Het kan strijd kosten, soms veel strijd, om in je relaties liefde en trouw voorop te stellen. Niet voor niets noemt Paulus de feestkleding die je aan moet doen tegelijk ook wapens! Hij zegt in vers 12: Laten we ons omgorden met de wapens van het licht. Je hebt de helm van de hoop en het harnas van geloof en liefde daarbij echt nodig, echte liefde. -Want dat is het derde kledingstuk waardoor je opvalt. De apostel schrijft: onderscheid je, door je te onthouden van tweespalt en jaloezie. Doe je uiterste best om als christenen de eenheid, de liefde en de vrede te bewaren. De apostel grijpt hier terug op de woorden die hij schreef onmiddellijk voor de tekst (in vers 8 – 10). Daar zei hij: wees elkaar niets schuldig, behalve liefde, want wie de ander liefheeft, heeft de gehele wet vervuld. Aan de andere kant grijpen de woorden van de tekst vooruit op het gedeelte hierna. Want in hoofdstuk 14 en 15 zal blijken hoe moeilijk ze het in de gemeente van Rome vonden elkaar bij alle verschillen echt vast te houden en te blijven aanvaarden en liefhebben. Herkenbaar, ook in onze tijd! Nu de verschillen in de gemeente toenemen is belangrijk hierin te investeren. Zijn we als gemeente echt een lichaam? Hoe aantrekkelijk zijn we als gemeente voor niet-christenen, wanneer we in de samenleving geen eenheid, geen warmte, geen liefde uitstralen? Ga je alleen goed om met mensen in de kerk die ongeveer zo denken als jij? Dan bevorder je in de kerk een verdeling in groepen, een wij-zij-denken. Durf je los van vooroordelen en etiketten met onbevangen liefde naar elkaar te kijken in de gemeente? En – bij meningsverschillen - te blijven kijken? Ook wanneer je er heilig van overtuigd bent dat jouw standpunt het juiste is? In de gemeente van Rome speelde het probleem van groepen. Er waren zwakken in het geloof en sterken in het geloof. En ze veroordeelden elkaar. En ze waren niet bereid ter wille van de eenheid iets in te leveren. Er waren in Rome verschillende meningen bv. over het vieren van feestdagen: het al of niet gelijk zijn van alle dagen van de week. Ook over wat je als christen kon eten bestonden verschillen. Paulus wil die verschillen naast elkaar laten bestaan in de gemeente! Leef niet langs elkaar heen in de gemeente in gelijkgezinde groepen maar ga het gesprek aan met elkaar. En vraag naar elkaars motieven. Zou je dan niet vaak ontdekken dat we gedreven worden door dezelfde hoop? 5.Gaat het je allemaal lukken denk je? Lukt het je om je hoop op een nieuwe wereld zichtbaar te maken in je eigen leven? Of heb ik het hier over een onmogelijke opgaaf? Die driedelige kleding van - zelfbeheersing in je consumptiegedrag, - trouw in je relaties - en onderlinge liefde is dat niet eerder een tas met zware stenen die je de hele dag meezeult in plaats van prettig zittende kleding? Ja, naar mezelf kijkend en naar de gemeente kijkend denk ik: wie zal dit opbrengen? Dit kan ik helemaal niet! Die kleren zitten mij helemaal niet lekker! Maar om u en mezelf op te beuren wil ik je wijzen op de prachtige woorden waar Paulus mee afsluit. Die woorden zijn het geheim van alles! Daar staat: ‘Omkleed u met de Heer Jezus Christus’!
Dat is extreem bijzondere beeldspraak! Met eerbied gezegd: Jezus is toch geen jas? Toch staat het hier zo. In het Nieuwe Testament vind je andere beelden die minder schokkend zijn. We lazen in Kolossenzen 3, dat we ons moeten kleden in innig meeleven, in goedheid, , bescheidenheid, zachtmoedigheid en geduld (vers 12). En in vers 14: bovenal, kleed u in de liefde. En in vers 10: u hebt de oude mens uitgedaan en de nieuwe mens aangetrokken. Bij de nieuwe tijd past deze nieuwste mode! Maar het verst gaat de uitdrukking die je nu leest in de tekst: omkleedt u met de Heer Jezus! Onthoudt die opvallende uitdrukking. Want daarmee wordt alles gezegd. Dat is de christelijke outfit die je zal beschermen. Ga niet onbeschermd door het leven. Bedek je met Christus. Zoek bij Hem je hulp. Schuil bij Hem. Maak Hem zichtbaar. Wat doe je aan, als je ’s morgens wakker wordt en een nieuwe dag begint? Je zoekt je kleren op, oké, maar… zoek je Christus ook op? Kleedt je je met Hem, is Hij het veilige pantser waar achter je schuilt, is Hij de warme bedekking waarmee je je mooi maakt? Ga je alleen de dag door? Dan is het geen wonder wanneer je zegt: het zit me helemaal niet lekker, zelfbeheersing en liefde vallen mij veel te zwaar. Maar omkleed je met Jezus Christus, zet Hem in het midden van je leven. Dan zal zijn sterke Geest jouw zwakke persoontje ondersteunen. Als ik je een advies mag geven: doe eerst je christelijke outfit aan voordat je met je bezigheden begint. Hoe begin je de dag? Ren je zonder God de nieuwe dag binnen? Heb je geen tijd ’s morgens voor God? Of maak je even tijd? Om je te omkleden met Jezus Christus – als een warme trui op een koude wintermorgen. Een dag die met Hem begint is een dag waarop je beter gekleed gaat! Begin met Christus. Bedek je met Hem. De grote kerkvader Augustinus had een losbandig leven achter zich. Hij worstelde er lang mee. Hij wist niet wat hij met zichzelf aan moest. Hij bad tot God. Toen hoorde hij een onbekende kinderstem zingen: tolle lege (neem en lees). Augustinus hoorde in dat kinderliedje een uitnodiging om de Bijbel te nemen en te lezen. Hij las Romeinen 13 : 14. Hij werd gegrepen door deze woorden: Omkleed u met de Heer Jezus Christus en geef niet toe aan uw eigen wil, die begeerten in u opwekt.’ Die woorden veranderden zijn leven. Hij voelde zich bevrijd. Augustinus veranderde in de belangrijkste kerkvader die de kerk heeft gehad. Hij wist hoe laat het was. En hij bekleedde zich met Jezus Christus. En jij? Amen.
