UITGENODIGD EN UITGEDAAGD (1 VAN 2) Lezen tijdens de preek: Romeinen 6:13b (preektekst) en verderop tijdens de dienst Romeinen 6:1523 (als wet) Preek begint met een clip van Mulan getiteld ‘spiegelbeeld’ (zie voor de tekst achteraan de preek) https://www.youtube.com/watch?v=eQV79ZDX1ps Slide
Hoe kijk jij naar jezelf?
Mijn broeder en mijn zuster, gemeente van Jezus. Hoe kijk je naar jezelf? Wat denk je als je in de spiegel kijkt? Mulan stelt vooral veel vragen! Ze weet eigenlijk niet zo goed wie ze zelf is. En wie ze zou willen zijn. En misschien weet je dat zelf ook niet. Hoe kijk je naar jezelf? En dan bedoel ik vanochtend vooral vanuit het christelijke perspectief. Als je jezelf nou bezig ziet als gelovige. In het koninkrijk van God. In je leven als kind van hem. Hoe zie je dan jezelf? En dan kunnen de vragen die Mulan zichzelf in het liedje stelt heel goed van pas komen. Wie ben ik? Zie ik ooit mezelf? Zal ik waardig zijn? Ooit valt het masker af… Dat is dus de vraag. Hoe kijk je naar jezelf? Wie ben ik? Slide
- Zondaar
Sommige mensen zullen antwoorden: ik zie mezelf vooral als zondaar. En dat heeft Bijbelse papieren. Denk aan Petrus als hij Jezus verloochend heeft. Hij huilt bittere tranen. Heeft zijn vriend, zijn Heiland in de steek gelaten. En voelt dat tot in het diepst van zijn wezen. En we krijgen ook de liederen aangereikt. Eén zo’n lied is Psalm 51. Dat is het lied dat David componeerde toen hij vreemdgegaan was met Batseba. En daarna haar man had laten vermoorden. En dat ook nog eens verzwegen had. Maar dan wordt hij ontmaskerd. En dan zingt hij het. (voorlezen Psalm 51:1,2,3 (berijmd))Wij zingen dat mee soms. En we zingen: Vader, vol van vrees en schaamte buigen wij voor U. En in 1 Johannes 1:8 staat: (beamer) ‘Als we zeggen dat we de zonde niet kennen, misleiden wij onszelf en is de waarheid niet in ons’. En vers 10: (beamer) ‘Als we zeggen dat we nooit gezondigd hebben, maken we hem tot een leugenaar en is zijn woord niet in ons.’ Er zijn mensen in de kerk die op die manier in de spiegel zichzelf zien. Wie ben ik? Ik ben zondaar. Slide
- Geliefd kind van God
In de basisschool de Triangel hangt al jaren een spiegel in de hal. En daar staat boven: ik ben een geliefd kind van God. Dat was ooit een cadeautje van groep 8 voor de school. Bij het afscheid. En dat
1
is wat je mee wilt geven aan de kinderen. Ze mogen er zijn. Ze zijn geliefd. Wie ze ook zijn en wat er ook gebeurt in hun leven. Dit is een boodschap die op de bodem van hun leven als basis dient. Slide
Foto van Jarno, Sander en Liesanne in de Cirkel
Het is een boodschap die velen van ons niet gehoord of niet opgepikt hebben in hun jeugd. Ik heb gemerkt dat in de voorbije jaren voor heel de kerk dit een centrale behoefte was. En nog steeds is. Dat je dit hoort. Jij bent geliefd kind van God. Het is goed zoals je bent. Je mag er zijn. Genade staat voorop. Deze gedachte heeft diepe Bijbelse grond. Dat begint al bij Israël. God zegt het in Deuteronomium 7:6,7 het volgende: (beamer) ‘U bent door hem uitgekozen om, anders dan alle andere volken op aarde, zijn kostbaar bezit te zijn. 7 Het is niet omdat u talrijker was dan de andere volken dat hij u lief kreeg en uitkoos – u was het kleinste van allemaal! 8 Maar omdat hij u liefhad en zich wilde houden aan wat hij uw voorouders onder ede had beloofd.’ En het NT is er vol mee. De gelijkenis van de verloren zoon in Lucas 15. Maar ook dat prachtige hoofdstuk in de Romeinenbrief. Hoofdstuk 8. Niets kan ons scheiden van de liefde van Christus. Niets! Ik ben een geliefd kind van God. Er zijn gelukkig heel veel mensen die zichzelf zo hebben leren zien in de spiegel. Wie ben ik? ik ben een geliefd kind van God. Slide
- Best een goed mens
Sommigen zien zichzelf misschien wel zo. Dat kan. Mag je tevreden zijn met jezelf als christen? In hoe je leeft en wat je voor de Heer over hebt? In het evangelie van Lucas staat zo’n opmerking van Petrus. Als de rijke jonge man Jezus niet kan volgen omdat zijn rijkdom hem in de weg zit. En als Jezus dan zegt over die kameel door het oog van een naald. Dan gaat het als volgt verder: ‘28 Toen zei Petrus: ‘Maar wij hebben alles wat we bezaten achtergelaten om u te volgen.’ 29 Jezus zei tegen hen: ‘Ik verzeker jullie: iedereen die huis of vrouw, broers of zusters, ouders of kinderen heeft achtergelaten omwille van het koninkrijk van God, 30 zal reeds in deze tijd het veelvoudige ontvangen en in de tijd die komt het eeuwige leven.’ (beamer) (Lucas 18) En dan kun je zeggen: ja, dat is allemaal genade. Dat komt niet uit mezelf. Maar als je eerlijk kijkt? Jij neemt toch de beslissing om te geloven? Om geld weg te geven? Om van alles op te geven om Jezus te volgen? Petrus zegt het ook met een zekere tevredenheid. En Jezus bestraft hem daarom niet. Hij prijst hem zelfs. Inderdaad Petrus. Als je er veel voor over hebt zul je ook veel ontvangen! En neem Paulus. Hij geeft soms hoog van zichzelf op. Wat hij niet over heeft voor het evangelie. Hij zegt zelfs ergens: ‘Volg mij na!’ Dus ook hij kon best tevreden zijn met zijn geloof. Zijn bediening. Hij vindt wel dat je je er niet op mag laten voorstaan. Zeker. Maar hij noemt het wel. Denk aan Psalm 8. Je bent bijna goddelijk gemaakt. En als je bijvoorbeeld naar de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan kijkt. Dan zie je jezelf heus niet als die priester of die Leviet. Laat staan als de
2
rover. Wij voelen ons ook geen Farizeeërs of Schriftgeleerden. In onze identificatie lijken we dan nog liever op één van de onzekere en twijfelende leerlingen. Het kan zelfs nog sterker. Ik ben in mijn tijd dat ik evangelisatiewerk deed in een koffiebar in Scheveningen. Toen ben ik ook vaak in discussie geweest met jongeren uit de Pinksterbeweging. Die zeiden van zichzelf: ik denk dat ik zonder zonde kan worden in dit leven. Die waren al best tevreden over zichzelf. En ze hebben Bijbelse papieren. Wie gelooft zal delen in de luister van de Heer, zo staat er heel vaak. En in 1 Johannes 3:6: (beamer) ‘Ieder die in hem blijft, zondigt niet. Ieder die zondigt , heeft hem nooit gezien en kent hem niet.’ En even verder in vers 9: (beamer) ‘Wie uit God geboren is zondigt niet, want Gods zaad is blijvend in hem. Hij kán zelfs niet zondigen, want hij is uit God geboren.’ Zij vonden dat ze al een heel eind waren op die weg. Mag je dat vinden? Mag je tevreden zijn met hoe jij het doet als christen? Dat je in de spiegel kijkt en denkt: nou, ik doe het best aardig in het koninkrijk van God. Slide
- Andere beelden
Kijk, zulke teksten kunnen jou weer onzeker maken. Misschien ben je dat wel. En misschien zorgen ze er wel voor dat je mooi weer gaat spelen. Dat je een masker voordoet. Ze moesten eens weten. Je speelt een rol. En zo is er veel mogelijk. Allerlei beelden kun je in de spiegel ontwaren als je naar jezelf kijkt als gelovige. Bij elk Bijbelverhaal zijn er verschillende identificatiemogelijkheden. En in de Bijbel komen zoveel wisselende beelden voor. Zoveel metaforen. Maar ik denk wel dat ik met de bovenstaande drie een redelijke indeling heb gemaakt. Je zou ze ook kunnen betitelen als ‘ellende, verlossing en dankbaarheid’. Alle andere beelden die je in de spiegel ziet hangen daarmee samen. Slide
Hoe kijk je naar jezelf?
Dus: hoe kijk je naar jezelf. Wie zie je als je in de spiegel kijkt: ben je zondaar? Ben je geliefd kind van God? Ben je best een goed mens? Dat heeft alles te maken met hoe je denkt. En ook door hoe je opgevoed bent. En misschien ook wel door de fase waarin je zit. Ik ken bijvoorbeeld heel veel mensen die zich in het tweede thuis voelen. Ik ben geliefd kind van God. Je bent groot geworden met de gedachte dat je het nooit goed genoeg deed. Dat je in de kerk heel veel moet en niks mag. Door je ouders werd dit bevestigd. Geloven was vooral hard werken om bij God in een goed blaadje te komen. En te blijven. Je voelde jezelf zondaar en ook steeds weer falen. En toen je dus ontdekte wat genade is. Hoe God zegt dat je er mag zijn. Dat je geliefd bent. Ja, toen ging er een wereld voor je open. Je ontdekte dat geloven je vrij maakt. Echt vrij. Bevrijd van druk en schaamte. Bevrijd van angst en schuldgevoel.
3
Zo kan dat ook gelden voor de andere beelden. Daar kun je behoefte aan hebben. Om je geloof te verdiepen. Om je band met God van het goede niveau te laten zijn. En dat is prima. … En toch: geen van die drie beelden is compleet. Als je zegt: ik zie een zondaar. Dan zeg je te weinig. Want wat is dan het werk van de Geest in jouw leven? Wat doet het offer van Jezus met je? Als je zegt ‘ik ben geliefd kind van God’ dan zeg je ook te weinig. Je bent dan geneigd om erg te blijven hangen in de kinderlijke fase. Je laat je koesteren en ontvangt veel van Jezus. Maar je blijft niet altijd kind in het geloof. Als je geboren wordt, dan groei je op (hopelijk) in de veilige omgeving van een gezin. En je kan niet anders dan je ontwikkelen! Je leert rollen, kruipen, lopen. Je mag naar buiten. Je leert vast voedsel eten. Wordt zindelijk. Al die dingen die horen bij het ‘geliefd kind zijn’. En dus moet de vraag ook bij die gedachte in het geloof zijn: wat doet het offer van Jezus dan met je? Hoe groei jij? Als je zegt ‘ik ben best een goed mens’ zeg je ook te weinig. Misschien is er dan wel heel veel van de Geest in jou. Maar waar heb jij het offer van Jezus dan eigenlijk voor nodig? En misschien ben je ook wel veel te snel tevreden.
4
… Paulus roept ons op om naar onszelf te kijken. En het mooie is. Hij lost die spanning, die er tussen deze dingen bestaat, prachtig op. Hoe? Door ons te leren naar onszelf te kijken in Jezus Christus. Slide
Romeinen 6:13b: Denk aan uzelf als levenden die uit de dood zijn opgewekt en stel uzelf in dienst van God als een werktuig voor de gerechtigheid. 14 De zonde mag niet langer over u heersen, want u staat niet onder de wet, maar leeft onder de genade.
Hoe kijk je naar jezelf? Paulus zegt hier in feite: Slide
Ik zie mezelf als geliefd kind van God. Ik heb een nieuw leven gekregen. Dat betekent dat ik de zonde achter me kan laten. En dat ik mag groeien als leerling van Jezus.
Je zou kunnen zeggen: Slide
Uitgenodigd (geliefd kind) en uitgedaagd (zonde achter me laten en groeien)
Dit is waar we tot aan de zomervakantie mee aan de slag gaan. Onder andere door vanaf Pinksteren na te denken over de werken van barmhartigheid. Ik wil daar nu nog e.e.a. over zeggen.
Slide
Goede vrijdag en Pasen
Vorige week vierden we Pasen. En vlak daarvoor Goede vrijdag. En juist daar is alles uit jouw leven samengebald. Daar, in die drie dagen, gebeurt wat met jouw leven. Ja, er gebeurt wat met Jezus. Maar Jezus nodigt jou uit. Hij vraagt jou: geloof dit. Geloof dat ik dit voor jou doe. En als je dat gelooft, dan wordt je onderdeel van mij. Dan sterf ik niet alleen aan de zonde. Maar dan sterf jij tegelijk met hem af van de zonde. Hij staat op in een nieuw leven. Jij staat met hem op in datzelfde nieuwe leven. Dat is wat er met jou gebeurt als je gelooft. Ik vind de volgorde die Paulus gebruikt in Romeinen 6. Je deelt in het sterven en leven van Jezus. Niet het leven en sterven. Nee, het begint met zijn dood. Jij krijgt vergeving. Jouw zonden zijn je vergeven. Maar er gebeurt meer. Je krijgt ook vernieuwing. Een nieuw leven. Je mag delen in de luister van de Heer, zo staat er regelmatig. En dat is niet straks pas. Dat is nu. Slide
Uitgenodigd
Je wordt vandaag opnieuw uitgenodigd om je met Jezus te verbinden. In die verbinding is hij jou voorgegaan. In de doop zie je dat, schrijft Paulus. Ondergedompeld in zijn dood. En als je dan uit het water komt. Dan adem je op in zijn nieuwe leven. Jij wordt uitgenodigd om dat te geloven. En dat geloof is dus niet alleen dat je weet dat het gebeurd is. Nee, je krijgt er ook werkelijk verbinding mee. Die verbinding is zo hecht, dat je met Jezus sterft en opstaat. En dát bepaalt hoe jij naar jezelf mag kijken. Denk over uzelf als levenden, die uit de dood zijn opgewekt. Je mag de zonde achter je laten. Zeker, je bent zondaar. Maar daarmee is niet alles gezegd. Je mag ook groeien in geloof. Zeker, je bent geliefd kind van God, maar daarmee is niet alles gezegd. Je mag er zijn en blij zijn met hoe je het doet. Zeker, maar daarmee is niet alles gezegd. Leer anders over jezelf te denken. Concentreer je zelfbeeld rondom het afgelopen weekend. Met Jezus gestorven. Je bent vrij van de zonde. Met Jezus opgestaan. Je bent vrij om een nieuw leven te leiden. Slide
Uitgenodigd en uitgedaagd
Jezus nodigt je uit. Om te delen in zijn sterven en leven. Hij vraagt of je dicht bij hem wil blijven. Of je hem wilt volgen. Hij nodigt je dus uit. Echt geweldig dat hij jou ziet. Werkelijk ziet. En je wil meenemen. En vervolgens daagt hij je ook uit. Om dat nieuwe leven dan ook echt met hem te leven. Om op hem te gaan lijken. Het is niet zo dat je nu van genade leeft. En dat het er dan verder niet toe doet. Je leeft van genade. Jezus heeft je uitgenodigd. Maar hij daagt je ook uit. Om te groeien. Om de zonde te overwinnen. Om het goede te doen. Daarover denken we de volgende week verder. Amen
5
Mocht u tips of vragen hebben naar aanleiding van deze preek of voor de volgende preken, dan hoor ik dat natuurlijk graag. Op woensdag 22 april spreken we over deze preek en die van volgende week door met de vraag: hoe verandert Jezus jou? We gaan zingen: Psalm 50:11 Tekst: Kijk die blik ik speel nooit de rol van mooie bruid de perfecte dochter nee ik schrik en ik sla mijn ogen neer. Wie ben ik? Zie ik ooit mezelf? Zal ik waardig zijn? Dien ik de familie eer? Wie ben ik? Zeg me wie? Wie is zij die ik zie? Is dit vreemde meisje echt mijn spiegelbeeld? Ooit valt het masker en blijkt dat ik haar herken. Wanneer toont mijn spiegelbeeld wat voor spel het speelt? Wanneer toont mijn spiegelbeeld wie ik werkelijk ben?
6