WARRENBUFFETT.NL
De Heilige Graal?
Opvallende resultaten met het combineren van twee beleggingsformules… Research verricht door een vooraanstaand kwantitatief beleggingsanalist
Hendrik Oude Nijhuis – WarrenBuffett.nl Januari ‘09
JANUARI 2009
INHOUD
Toelichting selectiewijze ................................................................................... 3 Aangetroffen resultaten ................................................................................... 6 Actuele Top‐30 ................................................................................................ 10
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 2
JANUARI 2009
TOELICHTING SELECTIEWIJZE
24 januari 2009 Beste belegger, Verderop in dit document treft u de op zijn minst ‘interessant’ te noemen resultaten aan van een door Mr. X gedaan onderzoek op de Europese aandelenmarkt. Mr. X is de meest vooraanstaande kwantitatief belegginganalist van de Benelux. Wij hebben met hem afgesproken zijn echte naam nog niet bekend te maken. Laat me een korte toelichting geven – zonder hier teveel in details te vervallen – op het aandelenselectiesysteem van Mr. X. De aandelen waar dit model zich op richt zijn die aandelen die deel uitmaken van de zogeheten DJ Euro Stoxx (bestaande uit circa 1500 grote Europese aandelen). Het gaat hier om aandelen met een beursnotering in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Ierland, Italië, Finland en Griekenland (waarschijnlijk dat u via uw broker tot de meeste van deze beurzen wel toegang heeft). TWEE FACTOREN De aanvankelijke selectiewijze betreft ruwweg een gecombineerde score op twee factoren: aandelenrendement en winstvermogen. Met het ‘aandelenrendement’ wordt bekeken hoe GOEDKOOP de aandelen nu eigenlijk zijn. U kunt dit criterium enigszins vergelijken met de meer bekende koers/winst‐verhouding (K/W): hoe lager de K/W‐verhouding, hoe goedkoper een aandeel. Met het ‘winstvermogen’ wordt bekeken hoe GOED bedrijven zijn in geld verdienen. En zoals u wellicht verwacht gaat de voorkeur hierbij uit naar bedrijven die relatief goed zijn in geld verdienen (bedrijven die bovengemiddeld winstgevend zijn, ofwel een bovengemiddeld ‘winstvermogen’ kunnen laten zien). Naast de bovenstaande beoordeling op de meer ‘statische’ factoren GOEDKOOP en GOED, welke is afgeleid van de inzichten van een top value investor, hoogleraar en miljardair uit de VS, vormt dit model een twee‐eenheid met de inzichten van een andere zeer succesvolle Amerikaanse investeerder. Over de strategie van deze laatste investeerder doen we u binnenkort nog eens uitgebreider verslag. In ieder geval kunnen we vast opmerken dat deze investeerder aandelen meer op ‘dynamische’ aspecten beoordeeld. Is er bijvoorbeeld sprake van consistentie in de winst en omzet over een reeks van jaren én is sprake van een recente acceleratie van winst‐ en omzetgroei? Deze investeerder was zo succesvol met zijn strategie dat hij een aantal jaren terug het duurste appartement van Manhattan kocht. © WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 3
JANUARI 2009 Het model van Mr. X – en de bijbehorende resultaten – vloeien voort uit een screening van Europese aandelen gebaseerd op de inzichten van beide topinvesteerders. Beide benaderingen worden dus GECOMBINEERD en toegepast op de Europese aandelenmarkt (circa 1500 aandelen). DE RESULTATEN In de tabellen op de volgende pagina’s laten we u niet enkel de resultaten van de Top‐30 selectie zien, maar dat doen we eveneens voor de Top‐5, Top‐10, Top‐15, Top‐20 en de Top‐25. Van al deze selecties kunt u de resultaten tot 64 kwartalen in het verleden terugvinden (sinds 1993). In deze periode was sprake van enkele zeer goede beursjaren, maar ook van een aantal heel slechte. Zoals u in de tabellen terugziet verschilt het rendement van bijvoorbeeld de Top‐5 en dat van de Top‐30 niet eens zo heel veel. Eigenlijk is dat ook niet zo vreemd: we hebben hier immers te maken met de topselectie van de 2% ‘beste’ Europese aandelen (het gaat hier telkens om maximaal 30 aandelen op een totaal van circa 1500). Aan de rechterkant van de tabellen ziet u telkens de rendementen van de DJ Euro Stoxx in de betreffende periode. Aan de resultaten die u in de tabellen aantreft hebben zeer vele (automatische) selecties ten grondslag gelegen. Zo zijn voor de getoonde rendementen van de Top‐ 30 voor over een periode van 16 jaar, ieder kwartaal de dertig beste aandelen geselecteerd. In totaal gaat het hier dus om 1920 selecties (16 x 4 x 30). Daarmee wordt ook direct duidelijk dat de invloed van individuele aandelen op het getoonde rendement zeer beperkt is. Hoewel het model in vrijwel ieder jaar een mooie outperformance laat zien, geldt ook nog eens dat de beta slechts tweederde van die van de DJ Euro Stoxx bedraagt. Dit wil zeggen dat deze selecties een duidelijk minder volatiel koersverloop kennen vergeleken met dat van de DJ Euro Stoxx zelf. Ook de ‘maximale drawdown’ – de maximale daling van een tijdelijk top tot de daaropvolgende bodem – is aanmerkelijk minder dan die van de DJ Euro Stoxx. ‘INTERESSANT’ ‘Interessant’ is dat we met 2008 een uiterst slecht beleggingsjaar achter ons hebben liggen, waarbij vrijwel alle aandelen stevig gedaald zijn. De DJ Euro Stoxx halveerde bijna, en ook de resultaten van het model van Mr. X waren in 2008 met een min van 37,8% behoorlijk teleurstellend te noemen, hoewel ook dat jaar wél van outperformance sprake was. Uiteraard presenteren wij u ook deze resultaten. En Mr. X heeft aangegeven dat met een timingindicator verliezen zoals in 2008 duidelijk beperkt kunnen worden, zonder al te veel aan rendement in goede jaren te hoeven inboeten. Wij doen verder navraag, en laten u nog weten hoe dit zit… UW MENING GEVRAAGD Zover ik tot nu heb kunnen beoordelen gaat het hier om een bijzonder effectief beleggingsmodel. Maar de reden van dit bericht, en al het cijfermateriaal dat we u hier presenteren, is dat ik vooral benieuwd ben naar úw kritische mening over dit
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 4
JANUARI 2009 alles. Zie ik wat over het hoofd of heeft u anderszins uw bedenkingen bij het selectiesysteem van Mr. X? Mail me uw vragen toe via
[email protected]! Ik vermoed dat veel beleggers geïnteresseerd zouden zijn in de actuele aandelenselecties die momenteel in het systeem van Mr. X zijn komen bovendrijven... Welnu: aan het einde van dit document treft u een kort overzicht aan met de actuele ‘Top‐30‐selectie’ van de meest interessante Europese aandelen voor het huidige kwartaal, op basis van het uitgebreide aandelenselectiesysteem van Mr. X! Veel leesplezier toegewenst! Met vriendelijke beursgroet,
drs. Hendrik Oude Nijhuis Founding partner – Kingfisher Capital P.S.: Het insturen van uw vragen is mogelijk via onderstaand e‐mailadres:
[email protected] © WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 5
JANUARI 2009
AANGETROFFEN RESULTATEN Hieronder treft u een grafiek aan met de koersontwikkeling van de ‘Top‐30’ afgezet tegen die van de DJ EuroStoxx (SXXE). Op de volgende pagina’s presenteren wij u vervolgens in tabelvorm alle resultaten van dit model op jaarbasis, maar eveneens op kwartaalbasis.
F IGUUR 1 E EN VERGELIJKING VAN DE OPBRENGSTEN VAN EUR 100,‐ PER EIND 1992 GEÏNVESTEERD IN DE T OP ‐30 VAN HET SELECTIEMODEL EN EUR 100,‐ PER EIND 1992 GEÏNVESTEERD IN DE DJ E URO S TOXX (SXXE).
Een per eind 1992 geïnvesteerde EUR 100,‐ in de DJ EuroStoxx (SXXE) zou – met een gemiddeld jaarrendement van 5,1% – zijn uitgegroeid tot EUR 222,92 eind 2008. EUR 100,‐ geïnvesteerd in de Top‐30 per eind 1992 zou – met een gemiddeld jaarrendement van 26,5% – zijn uitgegroeid tot EUR 4.939,32 eind 2008. Dit is ruim 22 keer meer. Het jaar 2008 betrof één van de slechtste beursjaren ooit. Ondanks de daling die in de grafiek te zien is, werd ook in dit jaar een beter rendement behaald dan DE DJ EUROSTOXX. En zoals gezegd, Mr. X heeft aangegeven dat met een extra timingindicator verliezen zoals in 2008 ook nog eens duidelijk beperkt kunnen worden, zonder al te veel aan rendement in goede jaren te hoeven inboeten. © WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 6
JANUARI 2009 Onderstaand kunt u de jaarrendementen in tabelvorm vinden. Jaar
Top‐5
Top‐10
Top‐15
Top‐20
Top‐25
Top‐30
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
65,3% 9,9% 23,9% 56,8% 59,9% 59,7% 162,4% 25,7% 16,5% 8,6% 4,2% 39,6% 13,1% 36,4% 50,5% ‐33,0%
75,3% 17,3% 27,1% 61,6% 42,5% 61,4% 162,0% 28,1% 15,9% 13,0% 20,5% 30,8% 24,8% 36,4% 29,0% ‐30,9%
62,8% 10,9% 21,7% 81,5% 42,6% 55,1% 160,5% 23,3% 14,9% 11,9% 24,3% 32,0% 31,1% 34,2% 20,9% ‐31,3%
51,1% 15,5% 24,3% 70,1% 43,5% 50,3% 158,0% 20,1% 6,5% 8,2% 33,1% 27,7% 34,8% 27,7% 10,8% ‐36,3%
46,3% 14,9% 22,4% 71,3% 47,5% 56,0% 148,4% 21,1% 4,7% 11,4% 27,9% 31,0% 40,8% 27,4% 7,1% ‐36,7%
44,9% 10,3% 21,7% 66,1% 47,8% 67,0% 136,2% 18,0% 2,1% 9,1% 32,6% 31,4% 39,5% 26,7% 4,1% ‐37,8%
DJ Euro Stoxx 38,5% ‐8,0% 8,7% 21,2% 37,0% 29,8% 39,5% ‐5,9% ‐19,7% ‐34,5% 18,1% 9,9% 23,0% 20,3% 4,9% ‐46,3%
Bèta Maximum Drawdown
0,60 ‐33,0%
0,64 ‐30,9%
0,66 ‐31,3%
0,67 ‐36,3%
0,64 ‐37,8%
0,63 ‐40,7%
1,00 ‐59,3%
32,0%
33,5%
32,2%
29,0%
28,9%
26,5%
5,1%
Samengesteld rendement op jaarbasis
T ABEL 2 H ET JAARRENDEMENTSOVERZICHT VAN 1993 TOT EN MET 2008.
Een korte toelichting van de termen die op de tabellen van toepassing zijn: ‘Bèta’:
De bèta is een indicator voor de mate van volatiliteit (beweeglijkheid) van het rendement van een bepaald financieel instrument of een bepaalde selectie van aandelen ten opzichte van het rendement van de rest van de markt. Een bèta onder de 1 staat voor een volatiliteit lager dan die van de index, een bèta boven de 1 staat juist voor een relatief hogere volatiliteit.
‘Maximum Drawdown’:
Maximale daling van de top tot de bodem.
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 7
JANUARI 2009 En voor de liefhebber: alle resultaten (in %) per kwartaalbasis. Jaar
Kwartaal
Top‐5
Top‐10
Top‐15
Top‐20
Top‐25
Top‐30
1993
1 2 3 4
17,3 5,1 6,1 26,2
14,4 4,8 16,3 25,7
14,2 2,0 14,4 22,2
11,3 1,5 13,3 18,1
10,1 1,5 12,2 16,7
10,4 1,6 11,6 15,9
DJ Euro Stoxx 11,6 2,1 10,1 10,4
1994
1 2 3 4
8,5 (4,8) 3,5 2,9
8,8 (3,7) 8,8 3,0
6,9 (3,8) 5,8 1,8
12,3 (3,9) 4,9 2,0
11,1 (3,4) 5,6 1,3
9,8 (4,0) 3,7 0,9
(2,2) (6,4) 0,5 (0,0)
1995
1 2 3 4
(1,4) 15,1 9,2 0,0
2,6 11,4 8,0 3,0
1,9 10,4 6,6 1,4
2,4 9,6 7,8 2,8
2,0 8,6 8,9 1,5
0,7 8,5 9,5 1,7
(4,1) 5,8 2,6 4,4
1996
1 2 3 4
22,6 8,5 15,4 2,2
23,3 9,0 12,3 7,1
24,7 11,3 12,3 16,4
24,6 10,3 9,3 13,3
25,2 11,4 9,9 11,8
23,5 10,0 8,5 12,7
6,6 3,7 1,3 8,2
1997
1 2 3 4
15,7 21,9 8,8 4,1
12,8 20,4 5,1 (0,2)
13,0 16,6 8,1 0,1
14,3 15,6 9,5 (0,8)
16,4 16,0 10,6 (1,3)
17,7 15,3 10,6 (1,5)
14,4 10,8 8,6 (0,4)
1998
1 2 3 4
34,8 15,4 (11,2) 15,6
46,0 18,0 (14,5) 9,5
36,2 14,9 (12,8) 13,7
34,4 15,0 (13,6) 12,7
32,4 22,3 (13,9) 11,9
32,0 21,7 (8,5) 13,5
25,9 7,6 (20,9) 21,1
1999
1 2 3 4
(1,2) 60,4 47,3 12,4
23,4 53,3 29,5 6,9
20,0 46,7 30,9 13,1
19,5 49,0 30,1 11,3
14,8 47,7 37,1 6,8
15,0 47,6 32,3 5,1
3,4 5,3 (1,9) 30,6
2000
1 2 3 4
11,9 (2,5) 10,8 4,0
9,1 (1,1) 10,8 7,2
7,2 (0,5) 9,4 5,7
6,4 (1,8) 8,3 6,1
5,0 (1,0) 10,9 5,1
4,4 (2,5) 10,5 4,8
6,0 (3,7) (3,1) (4,7)
2001
1 2 3 4
7,4 2,9 (10,5) 17,8
7,0 3,1 (9,4) 15,9
6,3 4,2 (9,7) 14,9
4,0 3,0 (13,2) 14,6
3,7 0,1 (10,9) 13,2
2,4 (0,1) (11,7) 13,1
(11,2) 0,9 (22,4) 15,4
2002
1 2 3
9,7 (1,4) (3,1)
11,9 (2,9) (3,3)
10,8 (0,1) (6,5)
10,5 (0,1) (8,3)
13,5 1,4 (9,0)
14,6 0,4 (10,0)
1,6 (16,5) (28,2)
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 8
JANUARI 2009
4
3,7
7,6
8,0
6,9
6,4
5,3
7,6
2003
1 2 3 4
(0,3) (3,1) 6,8 1,1
(0,8) 4,6 11,0 4,6
(1,7) 7,8 11,0 5,8
(0,2) 9,1 14,8 6,4
(1,6) 8,5 13,0 6,1
2,3 7,7 11,8 7,7
(12,9) 18,2 1,1 13,5
2004
1 2 3 4
19,6 (0,5) 2,7 14,2
13,6 1,0 3,3 10,3
11,9 1,8 3,9 11,6
10,0 1,5 2,7 11,3
11,9 4,8 2,7 8,8
11,3 4,3 3,7 9,1
1,9 1,8 (2,1) 8,3
2005
1 2 3 4
7,6 (5,2) 7,3 3,3
9,1 (0,9) 12,8 2,3
9,4 (0,4) 18,5 1,5
8,9 0,7 20,9 1,6
9,2 2,9 20,2 4,3
8,5 2,0 20,0 5,1
4,3 4,4 8,1 4,5
2006
1 2 3 4
12,6 (3,4) 7,9 16,2
19,9 (1,8) 5,1 10,3
19,3 (2,5) 5,9 8,9
17,9 (5,0) 4,6 8,9
15,9 (5,5) 5,1 10,8
15,3 (5,4) 4,6 11,1
10,3 (5,6) 7,4 7,5
2007
1 2 3 4
13,0 4,5 15,7 10,1
5,3 10,3 5,2 5,7
6,1 8,4 2,7 2,3
4,5 5,3 0,3 0,5
4,2 4,7 (1,4) (0,4)
4,8 4,2 (2,0) (2,7)
3,4 6,3 (3,4) (1,2)
2008
1 2 3 4
(14,9) 4,4 (3,5) (21,8)
(16,0) 4,4 (5,9) (16,3)
(15,7) 5,8 (10,3) (14,1)
(16,2) 1,9 (15,1) (12,1)
(16,2) 1,6 (12,8) (14,7)
(15,8) 0,6 (13,7) (14,7)
(16,4) (7,3) (12,1) (21,2)
T ABEL 3 H ET RENDEMENTSOVERZICHT VAN 1993 TOT EN MET 2008 ( IN %) PER KWARTAAL .
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL 9
JANUARI 2009
ACTUELE TOP‐30 Tot slot treft u onderstaand de Top‐30 selectie aan van aandelen die momenteel in het beschreven aandelenmodel boven zijn komen drijven. Opvallend is dat relatief veel telecomaandelen in deze lijst vertegenwoordigd zijn. Code gf dyk gf nda av post gf fme bb mobb fp ips av vkw na usg pl nba fh scf1v ga lamps fp fte na rdsa gf fie gf mrk fh kcr1v gf lha sm idr fp bb fp viv na kpn na ah sm tef bb belg fp su na rand im bzu sm acx fp fp im tod
Bedrijf Dyckerhoff ND Affenerie Post Austria Fresenius Medical Care Mobistar Ipsos Voralberger Kraftwerke USG People Novabase Scanfil Lampsa Hotel France Telecom RD Shell Fielmann Merck KCI Konecranes Lufthansa Indra Sistemas BIC Vivendi KPN Telecom Ahold Telefonica Belgacom Schneider Randstad Buzzi Unicem Acerinox Total Tod's
Land Duitsland Duitsland Oostenrijk Duitsland
Sector Bouwindustrie Basisindustrie Logistiek & transport Farmaceutica
België Frankrijk Oostenrijk
Telecommunicatie Mediabedrijf Nutsbedrijf
Nederland Portugal Finland Griekenland Frankrijk Nederland Duitsland Duitsland Finland Duitsland Spanje Frankrijk Frankrijk Nederland Nederland Spanje België Frankrijk Nederland Italië Spanje Frankrijk Italië
Industriële diensten & goederen Automatiseringsbedrijf Technologie Reizen & vrije tijd Telecommunicatie Olie & Energie Consumentengoederen Farmaceutica Industriële diensten & goederen Logistiek & transport Automatiseringsbedrijf Kantoorartikelenproducent Mediabedrijf Telecommunicatie Detailhandel Telecommunicatie Telecommunicatie Industriële diensten & goederen Industriële diensten & goederen Bouwindustrie Staalproducent Olie & Energie Consumentengoederen
T ABEL 4 D E ACTUELE TOP ‐30 SELECTIE VAN HET SELECTIEMODEL .
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL
10
JANUARI 2009 DISCLAIMER Aan deze informatie kunnen op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Dit rapport is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies. De consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de u toegezonden informatie blijven volledig voor uw eigen rekening. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. Voor meer informatie, zie http://www.warrenbuffett.nl/disclaimer
© WARRENBUFFETT.NL ‐KINGFISHER CAPITAL
11
