De Grote Verhuis Sessie Op onderzoek met antropoloog dr Colas Donderdag 21 november 2012, Ministerie van EZ - Den Haag
1 Hypothese Bij onderzoek horen hypotheses Verhuizen en dan vooral het opgeven van een vaste werkplek leidt tot nieuwe rituelen, geeft wat strijd om de macht maar is ook: dikwijls het begin van iets nieuws!
2 Publiceren Onderzoekers schrijven dikke en grote boeken Dr Colas schreef een groot en dik boek, met als titel Jouw Plek en Mijn Plek. Het wordt waarschijnlijk een besteller. Topman Kees Lever nam met twee handen tegelijk het eerste exemplaar in ontvangst. En sprak daarbij de volgende ‘mooie’ woorden: “Ik ben eigenlijk de laatste die dit boek in ontvangst zou moeten nemen, want ik heb een eigen vaste plek. Dat komt vooral: ik ben nogal conservatief, ik verroer me (liever) niet. Dit boekwerk gaat onder andere over de strijd om de beste werkplekken. Boeiend!” 3 Goed kijken Onderzoek is voor alles kijken, kijken en nog eens kijken Ok, laten we even goed kijken. Naar onze collega’s. Wat is de non-verbale boodschap die zij brengen over de verhuizing en haar effect so far? Vinden wij het leuk? Vinden wij elkaar leuk? Zijn we nog zoekende? Overwegen wij nog wat we er eigenlijk van vinden?
4 Vragen Wijsheid en wetenschap start met excellente vragen Vraag: Ben je gelukkiger geworden? Antwoord: Nee Vraag: Wordt er gevochten om plekjes? Antwoord: nee, de meeste mensen komen laat. Vraag: Wat doe je als iemand op ‘jouw’ plekje zit? Antwoord: Ik zeg; wil je a.u.b. oprotten? Vraag: Wat als een ongewenste collega bij je komt zitten? Antwoord: Het wordt juist moeilijk als je iemand leuk vindt. 5 Nieuwe Rituelen We onderzoeken het concept van ‘het ritueel’ Is na de verhuizing al een nieuw ritueel ontstaan? Nou, het Grand Café zit bijna altijd vol, en maar koffie drinken en vergaderen. Dit is de nieuwe gezelligheid.
6 Stammenstrijd Onderzoek sluit de ogen niet voor de macht Is er gedoe binnen PAV? Nou, gedoe is een groot woord. Maar we zien wel nieuwe stammen ontstaan. Zo zijn er nu 1 De harde kletsers 2 De zachte kletsers 3 De zwalkers: mensen zonder eigen plek Wie is er gelukkiger geworden door de verhuizing? Iedereen die om de hoek zat is gelukkiger geworden. Die zitten nu op de gang bij de rest van PAV. Dat is fijn, mensen zijn zo makkelijker te benaderen. Overigens; iedereen die nu weer om de hoek zit is weer ongelukkiger geworden! 7 Belofte Onderzoek draagt de belofte van antwoorden in zich Het MT heeft beloofd dat ze binnen 2 weken zullen reageren op nieuwe moeilijkheden. De vraag zeggen ze er eerlijkheidshalve meteen bij of dit haalbaar is als het gaat om PC’sw die het niet doen!
8 Poortwachter 1 Zonder te overwinnen obstakels komt geen onderzoek van de grond Poortwachter 1 ving complimentjes. Voor wie? Voor Kerry en Mieke, die zijn vrolijk, probleemoplossend, dienstverlenend, en kunnen alles fixen. Voor Nancy, voor de organisatie van de dag Voor Cindy, voor et regelen van de leuke tas voor het cluster Voor de echte flexwerkers, die inhoudsgedreven gewoon ergens gaan zitten
9 Bij de bus Ook onderzoekers gaan een keer naar huis Tineke en Suzanne praten bij de bushalte over wat ze vandaag hebben gedaan T: Weet je, de mensen zijn dat verhuizen zat. En mekaar aanspreken over dingetjes, dat durven ze meestal niet. S: Weet je, door die verhuizing spreek ik nu mensen die ik normaal nooit spreek. T: Alles goed en wel, maar we hebben veel meer telefoonstoelen nodig
10 Fluisteren in het oor De vreemdste methoden worden door antroplogen ingezet We fluisteren ‘gedoe’ in het oor van onze collega’s Zo onhandig, geen telefoons op bureau Die GSM’s van ons, terrible We zitten als PAV (te) verspreid over 2 gangen Dit gebouw is gewoon niet berekend op die aantal mensen, kijk maar naar de fietsenstalling en de kantine Ik wil mijn Iphone kunnen synchroniseren Als 2 vaste personen op één kamer zitten en jij wilt er een keer gaan zitten, wordt je weggekeken!! 11 Poortwachter 2 Zonder te overwinnen obstakels komt geen onderzoek van de grond. Poortwachter 2 zocht naar diepere gevoelens over de verhuizing? Gedachte 1 Dat flexwerken doen we eigenlijk maar half: het is de oude manier in een nieuwe setting Gedachte 2 Er bestaat behoefte om elkaar aan te spreken op gedrag, maar dit vinden we ook heel moeilijk Gedachte 3 Wisselende contacten zorgt voor vervlakking van de werkrelaties?! Gedachte 4 Mensen zijn korter/anders gaan lezen, want door de open ruimte kunnen ze zich minder goed concentreren. Dit heeft bovendien geleid tot een toename in het koptelefoongebruik.
12 Wild idee Zonder zijn eureka-moment had ook Einstein niets moois bedacht We vingen onderweg enkele wilde ideeën. Geef iedereen een Ipad en laptop en creëer meer ruimtes om open en los te werken. Laat het concept van dat bureau gewoon los, doe het in het lunch café. 13 Kleine dingen Een goede wetenschapper heeft oog voor – veelzeggende – kleine dingen: Maak nu die verhuisdozen eens leeg Ontwerp een etiquette: hoe gaan we met elkaar om te; hoe samen te leven? Durf mensen aan te spreken (op gedrag) Zet meer planten neer; de gang moet leven Kan de melding onbekend op de telefoons weg? We willen een uitklapbare geluidswand? Die Iphones synchroniseren, hoe moeilijk moet dat zijn? Reageer nou eens op mijn mails! Leve de spontane middagborrels Kunnen de kenniskaarten terug? Waar is de Plekchecker om de mensen te vinden? 14 Vervlakking van het contact Een antropoloog zoekt het in alle werelddelen, om vervlakking van contact te voorkomen Australië: veel BBQ-en met veel drank Zuid-Amerika: Van eten echt een eetmoment maken en dan gaan dansen Afrika: Om het kampvuur gaan zitten Azië: In een grote ruimte zitten zonder wanden, met het MT op verhoging, met voetvolk eromheen
15 Poortwachter 3 Ook Poortwachter 3 deed zijn onderzoek Vraag: Wat doe je om het PAV gevoel te versterken? Antwoord: Verjaardag lijsten bijhouden, maar ok: het groepsgevoel niet alleen op de PAV richten, maar ook wat breder richting DG Agro. 16 Topman Kees spreekt opnieuw De topman, geldschieter van dit onderzoek, van dit heeft het laatste woord, zoals het hoort... “De middag begon over verhuizingen en eindigde met het nieuwe werken. Een belangrijk thema’s is zichtbaarheid, en dat is voor mij vooral zichtbare resultaten, en niet zozeer zichtbaar aanwezig zijn. En he, die nieuwe spelregels voor samen leven gaan er komen. ICT wordt iets van een langere adem.Vervlakking van contact? Dat is er helemaal niet; we laten ons niks aanpraten door die antropoloog dr. Colas! Wordt vervolgd...
Tekst: Eelco Koolhaas (Ministerie van Verhalen), met veel dank aan Anne-May Janssen Opmaak: Marcello’s Art Factory
