NIEUWSBRIEF
NVTAG
TA news Van de bestuurstafel 10 Jaar NVTAG! Sinds 1995 is de NVTAG vanuit het niets gegroeid naar een flinke vereniging die voor haar leden wat betekent en naar buiten toe ook. Volgend jaar, op donderdag 26 en vrijdag 27 mei 2005, organiseert het bestuur een mooi tweedaags congres voor U in Maastricht. De NVTAG assisteert U bij het vinden van onderdak. Het programma zal U boeien. Wij nodigen een keur van sprekers uit, Nederlandse en buitenlandse coryfeeën. In hoofdlijn mag U het volgende verwachten: sessie 1: op welke manier zal MTA het meest effectief zijn (voertaal Engels). Vier erkende experts uit het buitenland zullen, vanuit verschillende gezichtspunten, hun verhaal doen over de slaag- en succesfactoren voor MTA onderzoek. Wanneer draagt MTA werkelijk bij aan de gang van zaken, en waar ligt dat dan aan? Waarom is een rapport effectief ? ontbijtsessie: vrijdagochtend vroeg zijn dezelfde vier experts beschikbaar om een uur lang hun kennis en ervaring te delen met jonge weetgierigen! sessie 2: wat heeft HTA in Nederland aan het beleid bijgedragen? Nederlandse kopstukken die van dichtbij kunnen beoordelen welke bijdragen van ons werk aan het beleid (macro en micro!) werkelijk doorslaggevend waren. En wat zij hebben gemist. Deze vraag wordt belicht vanuit de Overheid, de zorgverzekeraar, het Universitair Medisch Centrum en het MTA-onderzoek. sessie 3: wat werd van MTA projecten geleerd? Sinds ongeveer 20 jaar wordt in ons land MTA onderzoek uitgevoerd. In drie parallelle workshops wordt steeds één voorbeeld uitgediept: wat was het probleem, wat waren de bevindingen, wat is er mee gedaan, en –vooral– wat hebben wij van die ervaring geleerd? sessie 4: waar gaat het met HTA naar toe? De NVTAG laat haar jubileumvierders niet naar huis gaan zonder boodschap voor de toekomst. Een verrassende sessie biedt U misschien onverwachte vergezichten! De feestelijkheden zullen U beroeren. Maar dat blijft nog even een verrassing. Het zal in elk geval heel wat méér zijn dan ‘het gewone’. Wij organiseren voor het eerst een tweedaags congres. Laat U aan elkaar en aan onze sprekers zien dat U erom geeft? Reserveer dan alvast de data en wacht op nader nieuws. Gerard Engel
Jaargang 9 Nummer 3 November 2004
Colofon Nieuwsbrief van de Nederlandse Vereniging voor Technology Assessment in de Gezondheidszorg (NVTAG) Eindredactie : Ir. K.J.M Janssen Redactieadres: Universitair Medisch Centrum Utrecht Julius Centrum, str 6.131 Postbus 85500 3508 AG Utrecht Telefoon 030-2538633 E-mail
[email protected] Commentaar en suggesties zijn welkom Secretariaat NVTAG: Prof. Dr. J.L Severens Universiteit Maastricht Fac. der Gezondheidswetenschappen Capaciteitsgroep Beleid Economie en Organisatie van Zorg (BEOZ) Postbus 616 6200 MD Maastricht telefoon 043-3881727 www.nvtag.nl
Inhoud • Van de bestuurstafel • NVTAG najaarssymposium • Short course • Samenvatting proefschrift • Vacatures
PAGINA TWEE
Quality, Utility and Policy A symposium on health related quality of life and policy decisions Op woensdag 24 november 2004 zal het najaarssymposium van de NVTAG plaatsvinden in samenwerking met ZonMw. Evenals verleden jaar wordt u gastvrij onthaald bij ZonMw. U vindt het definitieve programma onderstaand en op de NVTAG-webstite (www.nvtag.nl). Prof. Gordon Guyatt van het Department of Clinical Epidemiology and Biostatistics van de McMaster University te Hamilton, Canada, treedt voor het ochtendprogramma op als discussieleider , echter niet voordat hij zelf het onderwerp heeft belicht vanuit zijn eigen expertise en achtergrond. ’s Middags zullen Nederlandse onderzoekers recent afgerond methodologisch onderzoek op het terrein van utiliteitsmeting en -waardering presenteren, waarna collega onderzoekers met hen en de zaal in discussie zullen treden over het gepresenteerde. De belangstelling voor het symposium is aanzienlijk en wij mogen ons verheugen op een grote opkomst. Voor een aantal geïnteresseerden is nog plaats en wij nodigen u van harte uit om alsnog in te schrijven via de NVTAGwebsite (uiterlijk donderdag 18 november). De sprekers en het programma staan garant voor een leerzame en interessante dag met voldoende ruimte voor discussie. Organisatie: Karen Visser, ZonMw, Els ten Vergert en Erik Buskens, NVTAG.
Programma Dagvoorzitter: mevrouw dr. H.L. Hoeksema, ZonMw 9.45 – 10.15
Ontvangst met koffie & thee op de vide.
10.15 – 10.30
Opening door dagvoorzitter.
10.30 – 12.10
Ochtendprogramma: Symposium Quality, Utility and Policy (voertaal Engels).
Sprekers
‘Utilities: to use or not to use, that is the question’ De heer prof. dr. S. van der Linden, Reumatologie, Academisch Ziekenhuis Maastricht. ‘The researcher’s choice for EuroQoLYs: direct preference, time-trade off, or still a standard gamble’. De heer prof. dr. G.J. Bonsel, Social Medicine – Public Health Epidemiology, Academic Medical Center, Amsterdam. ‘Quality of life’ De heer mr. dr. J.M.D. de Waardt, Directie Innovatie, Beroepen en Ethiek, ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. ‘Measuring quality of life is crucial for assessing many health interventions’ De heer prof. dr. G. Guyatt, Department of Clinical Epidemiology and Biostatistics, McMaster University Hamilton, Canada.
12.10 – 12.30
Forumdiscussie onder leiding van prof. Dr. G. Guyatt.
12.30 –13.30
Pauze inclusief lunch op de vide.
13.30 – 16.30
Middagprogramma: presentaties onderzoek (voertaal Nederlands).
13.30 – 13.45
Uitreiking NVTAG-prijs 2004: Voorzitter de heer prof. dr. P.M.M. Bossuyt, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam. ‘Cost-effectiveness of the HIT programme in patients with schizophrenia and persistent auditory hallicutions’. De heer drs. D.A. Stant, Academisch Ziekenhuis Groningen.
PAGINA DRIE
Programma cont. 13.45 – 15.15
Utiliteitsmeting en –waardering. ‘The construction of health state utilities’. Mevrouw dr. A.M. Stiggelbout, Leids Universitair Medisch Centrum. Referent: de heer dr. E. Buskens, Universitair Medisch Centrum Utrecht. ‘The valuation of health profiles versus “standard” QALYs’. Mevrouw drs. M. Verschuren, Universitair Medisch Centrum Utrecht. Referent: de heer dr. P.F.M. Stalmeier, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen. ‘Construction of a Dutch pediatric utility function for the HUI3’. De heer dr. H. Raat, Erasmus MC, Rotterdam. Referent: mevrouw dr. W.J. Oortwijn, RAND Europe, Leiden
15.15 – 15.30
Koffie & thee op de vide.
15.30 – 16.30
EuroQol-5D. ‘Application of the EQ-5D among ethnic minorities’. Mevrouw dr. M.M.E. Foets, Erasmus MC, Rotterdam. Referent: de heer prof. dr. N.K. Aaronson, Nederlands Kanker Instituut, Amsterdam ‘Dutch algorithm for the EuroQol-5D: application and methodology’. De heer dr. P.F.M. Krabbe, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen. Referent: mevrouw. dr. E.M. Ten Vergert, Academisch Ziekenhuis Groningen.
16.30
Borrel op de vide
Short Course on Quality of Life in Health Technology Assessment: Definition, Measurement and role in Economic Evaluation Subsequent to the symposium: ‘Quality, Utility and Policy’. The Hague, November 24th and 25th. Course lecturer: Prof. Gordon Guyat, Department of Clinical Epidemiology and Biostatistics, McMaster University, Hamilton, Canada. Guest lecturer: Dr Regina Kunz, head Stabsstelle Methodik und Information, Gemeinsamer Bundesausschuss, Siegburg, Germany. The course is intended for junior HTA researchers with specific interest in HRQoL. The following issues will be addressed: - What are the measurement properties that make a good HRQL instrument? - What are the available alternative approaches to HRQL measurement and their relative strengths and weaknesses? - How does one establish the validity of an HRQL measure? - How does one establish how to interpret an HRQL measure? - How does one establish the responsiveness of an HRQL measure? - What are the best approaches to administration of utility measures? - How can one go about an economic analysis based on HRQL? - What is the role of systematic reviews in health technology assessment and how does one carry out systematic reviews focusing on HRQL measures? Participants are explicitly invited to actively participate and interact with the teachers. Problems signaled in recent and ongoing research are welcomed and will be integrated in the discussions and teaching. Currently course enrollment is closed. The actual program of the course will be mailed to the registered participants separately. Course coordination: Els ten Vergert (
[email protected]), MTA unit Academisch Ziekenhuis Groningen and Erik Buskens (
[email protected]), MTA Julius Centrum, UMC Utrecht
PAGINA VIER
Kwaliteit van leven en longtransplantatie
O
p 22 september 2004 is Karin Vermeulen, werkzaam bij het MTA bureau van het AZG gepromoveerd op het proefschrift Health Related Quality of Life and Lung Transplantation. Hieronder volgt een korte samenvatting.
E
en longtransplantatie is tegenwoordig een behandeloptie voor patiënten in het eindstadium van bepaalde longziekten, zoals longemfyseem, taailslijmziekte of longfibrose. De effectiviteit van longtransplantaties wordt vaak afgemeten aan gewonnen levensjaren maar in het proefschrift wordt het belang van de meting van de kwaliteit van leven in die jaren benadrukt. De effecten van een longtransplantatie op de kwaliteit van leven in verschillende fasen van het transplantatieproces zijn onderzocht, van het stressvolle staan op de wachtlijst tot enkele jaren na de operatie. Over het algemeen werden er opvallende verbeteringen gevonden na transplantatie vergeleken met de situatie ervoor.
G
emiddeld moeten patiënten anderhalf jaar wachten op een longtransplantatie. Deze periode wordt als stressvol ervaren. De angst dat de transplantatie te laat komt en het dragen van een pieper zijn hierin belangrijke factoren. Verder lijken symptomen als angst en depressie toe te nemen met de wachttijd. Na de transplantatie treedt een sterke verbetering van de kwaliteit van leven op. De hoeveelheid energie en de mobiliteit gaan vooruit, terwijl de slaapproblemen en kortademigheid afnemen en patiënten zich minder angstig en depressief voelen. Deze situatie blijft stabiel tot ongeveer drieëneenhalf jaar na de transplantatie, daarna neemt de kwaliteit van leven enigszins af, wat mogelijk verklaard wordt door een toename van het aantal patiënten met onder meer afstotingsreacties, diabetes of nierfunctiestoornissen.
P
atiënten met longemfyseem vormen de grootste groep transplantatiepatiënten. Voor de transplantatie hebben zij in
vergelijking met andere longpatiënten ongeveer dezelfde kwaliteit van leven. Bij beide groepen treden vergelijkbare verbeteringen op na transplantatie, hoewel de emfyseempatiënten meer slaapproblemen houden. Patiënten met taaislijmziekte bleken voor de operatie juist minder problemen met energie en mobiliteit te hebben dan mensen met andere longaandoeningen. Maar ook hier laten beide groepen na transplantatie een aanzienlijke verbetering in de kwaliteit van leven zien. Die verbetering blijft in ieder geval stabiel tot het eind van de studieperiode (tweeëneenhalf jaar na de ingreep). In vergelijking met andere orgaantransplantaties zijn de langetermijn resultaten van longtransplantaties minder gunstig. Een chronische afstotingsreactie die bij veel patiënten optreedt zou hierbij een belangrijke rol kunnen spelen. Met name de mobiliteit en de energie van de patiënt nemen hierdoor af. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Karin Vermeulen:
[email protected]
Vacature: Researcher medical decision making General information We are looking for a Researcher Medical Decision Making in Diagnostic Radiology for scientific research at the Radiology Department, Leiden University Medical Center Full time, Maximum 4651 Euro per month (CAO-AZ: 12) Start: 01-01-2005, duration: 3 Year Special qualities: the researcher combines good scientific qualities with leadership skills Response Either a letter or e.mail to: Mr. dr. J. (Koos) Geleijns, medical physicist, Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden,
[email protected] Further information: Mr. dr. J. (Koos) Geleijns, or: Mr. dr. J.(Jaap) K. Sont, epidemiologist, Department of Medical Decision Making, Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden,
[email protected] Tasks Your assignment will be within the framework of a European study aiming at the development of optimal
decision strategies for diagnostic radiology, with an emphasis on computed tomography, through decision analysis. You will be responsible for the work of six researchers who will be recruited at six prominent European centers. You will develop methodologies and models required for inventory studies, meta-analyses and prospective studies in cooperation with the departments of Radiology and Medical Decision Making of the LUMC. You provide support to the six researchers with regard to the execution and interpretation of their research. You are responsible for the reporting of scientific results. The research is financed within the sixth framework programme of the European Commission Profile candidate PhD, for example epidemiologist, with knowledge of Health Care Technology Assessment. Experience in co-ordinating multicenter studies is an advantage. Independent working , team builder, inspiring project leader, innovative scientist.
Vi` `Di Onderzoeker m/v Medische Besliskunde
In het Leids Universitair Medisch Centrum werken we continu aan de verbetering van de gezondheidszorg. We streven naar de hoogste kwaliteit. Of het nu gaat om patiëntenzorg, onderzoek, onderwijs, opleiding of bij- en nascholing. Beslissingen nemen we gebaseerd op fundamenteel onderzoek. Voor één van die onderzoeken hebben we een enthousiaste collega nodig. Waarom zien patiënten over het algemeen
of op het gebied van gezondheidsweten-
te bieden heeft. U kunt ook telefonisch contact
hun gezondheidstoestand positiever dan
schappen. Uiteraard heeft u relevante ervaring
met ons opnemen. Voor vragen of meer
gezonde mensen? Hoe draagt onder andere
opgedaan – bijvoorbeeld in de onderzoeks-
informatie over deze vacature, kunt u contact
psychologische adaptatie daaraan bij? Op de
methodologie –, wat ook blijkt uit uw
opnemen met mevrouw dr. ir. A.M. Stiggelbout,
multidisciplinaire afdeling Medische Beslis-
internationale publicaties. De financiering van
telefoon 071 526 45 75, of via telefoon
kunde zoeken we naar antwoord op deze onder-
dit project valt binnen het programma
071 526 15 29.
zoeksvraag. Dat doen we door het interviewen
‘Vernieuwingsimpuls’ van ZonMw, dat staat
van bijvoorbeeld kanker- en reumapatiënten,
voor vernieuwing (en verjonging) van het
met behulp van computerondersteunde
wetenschappelijk onderzoek. Voor dit project
13 november 2004 uw sollicitatiebrief met
methoden.
betreft het een persoonsgebonden subsidievorm
motivatie en CV naar:
voor een ervaren wetenschapper (Vidi).
LUMC, t.a.v. mevrouw I.B. Koendjbiharie,
Als onderzoeker m/v werkt u mee aan de
Wilt u solliciteren, stuur dan vóór
U werkt in een dienstverband van 30.4 uur per
P&O-adviseur, Postbus 9600, 2300 RC Leiden.
opzet, de uitvoering en de analyse van het
week en krijgt een aanstelling voor drie jaar.
Vermeld zowel op de envelop als op de brief
onderzoek en interviewt een deel van de
Uw salaris bedraagt bij aanvang maximaal
duidelijk het vacaturenummer van de functie:
patiënten. Voor dit onderzoek werft en begeleidt
A 2.877,- bruto per maand bij een 36-urige
A.04.IK.31/VK44. U kunt ook direct
u een onderzoeksassistent en een assistent in
werkweek (CAO AZ).
solliciteren via www.lumc.nl, kies ‘vacatures’.
opleiding. U werkt samen met internationale collega’s, vooral uit de Verenigde Staten en
Een uitgebreide beschrijving van deze
Groot-Brittannië. De resultaten van het onder-
vacature vindt u op onze vacaturesite. Ga naar
LUMC
zoek publiceert u in internationale tijdschriften.
www.lumc.nl en kies ‘vacatures’. Daar kunt u
Postbus 9600, 2300 RC Leiden
U bent (bijna) gepromoveerd in de psychologie
bovendien lezen wat het LUMC als werkgever
Telefoon 071 526 91 11
W W W. L U M C . N L