De energietransitie: kansen grijpen – kansen creëren Inspiratie voor de avond
Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015
www.ecn.nl
Boodschappen 1.
De energiehuishouding verandert, en daar zijn goede redenen voor
2.
Die energietransitie zal aan niemand voorbij gaan
3.
De ontwikkelingen bieden kansen en bedreigingen: de kunst is daar goed op in te spelen
De energiehuishouding verandert
Effecten klimaatverandering worden zichtbaar…
4
… maar emissies van CO2 stijgen nog steeds.
IEA World Energy Outlook 2014
Er zijn nog veel fossiele reserves…
IEA World Energy Outlook 2014
… maar ongelijk verdeeld in de wereld…
Olie; BP Energy Outlook 2035
… en ook ons aardgas is niet oneindig… 3000,0
… en niet probleemloos!
Gas in Nederland (PJ)
2500,0
2000,0
1500,0
1000,0
500,0
2005
2010
2015
Winning NL
2020
2025
Verbruik NL
2030
2035
EU doelstellingen: Concreet en ambitieus Lange-termijnambities per sector: • Nul-emissies in elektriciteit en nieuwbouw • Sterke reducties in bestaande bouw en industrie • Minder reducties in verkeer en nonCO2 Nog wel onzekerheden voor 2030: • Verdeling 27% HE over lidstaten? • Ambities energiebesparing? • Sectorale verdeling niet-ETS, transport?
GHG
HE
EE
2020
-20%*
20%*
20%
2030
-40%
27%
?
2050
-80%
?
?
*: Inclusief vertaling naar lidstaten
Energietransitie zal aan niemand voorbijgaan
De NL energiehuishouding
Een gemiddeld Nederlands huishouden gebruikt jaarlijks:
• 47 GJ (1484 m3) gas • 12 GJ (3312 kWh) elektriciteit • 35 GJ (1000 liter) motorbrandstof
Nederland: Energieakkoord Doelstellingen voor: • Hernieuwbare energie (14/16%) • Energiebesparing (100 PJ extra) • Werkgelegenheid (15.000 banen) En ambities voor:
• • • • •
Verbeteren positie NL in ‘cleantech’ Energie-efficiente industrie Realiseren nieuwe investeringen Verminderen kosten voor burgers en bedrijven Meer ruimte voor inititatieven van burgers
Hernieuwbare energie: verwachte groei
2
4 16
30
Energiebesparing • Afspraak 100 PJ extra besparing in 2020 – Hogere ambitie dan EU-afspraken – Verdubbeling van energiebesparing door beleid
• Lokale banenmotor bij uitstek!
• Alle sectoren doen mee: – – – –
Industrie Woningen, kantoren Transport Landbouw
Welke kansen biedt dat?
Geothermie (aardwarmte) • Veel mogelijkheden in gebieden met vulkanen, b.v. IJsland
• Nederland: regio Noord-Holland redelijk geschikt • Vooral geschikt voor grote, constante warmtevraag: – Kassen – Warmtenetten
• In NL (nog) niet voor elektriciteit
Bron: www.installatiebedrijfvleeshouwers.nl
Omgevingswarmte (WP/WKO) • Warmtepomp: – ‘Omgekeerde koelkast’
• Warmte-koudeopslag: – Ondergrond als buffer voor warmte en koude
• Vooral geschikt voor kantoren etc: – Grote warmtevraag én grote koudevraag
• Bij nieuwbouw inmiddels standaard
Onderzoek, demo’s • Testpark Wieringermeer
• Demo groen gas uit afval
Energiebesparing: Winst voor lokale groene economie 100.000 inwoners (40.000 huishoudens) 5000 bedrijven
4 mld € voor energie
Actief energiebeleid bespaart 2 miljard aan energielasten met 1 miljard aan investeringen
= een gezond klimaat én netto 1 miljard kostenbesparing
800 miljoen komt terecht bij lokale bedrijven! Casus: Venlo. Bron: Stef Strik, ministerie Î&M, obv berekeningen Ecofys
‘Stroomversnelling’ huurwoningen • Deal: 111.000 huurwoningen naar een energienota van nul euro
• Systeembouw: nieuwe ‘schil’ om woning • Zuiniger én comfortabeler huis • Woonlastengarantie
Energiebesparing kleine MKB en kantoren • Eis: Investeringen die zichzelf in 5 jaar terugverdienen
• Handhaving was altijd lastig • Standaardlijsten met maatregelen
Algemeen: Veel meer decentraal! • Lokale duurzame energie • Slim besparen • Andere belasting lokale netten
Landelijke kaders voor lokale kansen • Algemeen: de overheid biedt regelingen… – – – –
Subsidieregeling duurzame energie (SDE) Regeling zonnecooperaties Investeringsaftrek Onderzoeksstimulering
• En de kunst is om ze lokaal op te pakken
Dank voor uw aandacht! Marc Londo
[email protected] 088-5158253
ECN Westerduinweg 3 1755 LE Petten The Netherlands
P.O. Box 1 1755 ZG Petten The Netherlands
T +31 88 515 49 49 F +31 88 515 44 80
[email protected] www.ecn.nl
