De eerste helft van september hebben we nog heerlijk nazomer weer gehad, met veel zon en redelijke temperaturen. Toch werd de herfst al hier en daar zichtbaar; de bomen kleurden en vaak hadden we mist ’s morgens. De tweede helft van deze maand duidelijk was d uidelijk herfstachtig, met frisse ochtenden (1e nachtvorst van –3 op 23 sep). Ook was september een droge maand met weinig neerslag. De paarden en de schapen konden de hele maand nog groen gras eten ! Linnan 1:14 In juni kregen we een brief van een vrouw die een stuk grond geëerft had van haar overleden vader. Zelf woont ze ergens in Dalsland (zo’n 200km hier vandaan) en de grond ligt hier in Brandsbol. Het betreft het driehoekje grond, waarvan wij al sinds we hier wonen ons afvragen, van wie het is en wat er mee moet. Het ziet er niet onderhouden uit, is wild overgroeid en er komt nooit iemand: wij wonen op Linnan 1:11 (kadasternaam) en het stukje grond heet Linnan 1:11. Het is 1650m² en ligt tegen de beek aan. (op het kaartje lijkt dat niet zo te zijn, maar de rivier is fout ingetekent) In de brief vroeg ze of wij dat stukje grond wilde kopen. Op dat moment dachten we: we hebben al genoeg werk de 7ha die we hebben, we hoeven dat niet er bij...dus we reageerde in eerste instantie niet. Twee weken later belde de vrouw om het nog eens te vragen. Ze legde uit dat ze ver weg woont en dus niks heeft aan het stukje grond. Ik legde uit dat wij geen intresse hadden. Niet lang daarna belde ze weer terug en vroeg nogmaals of we het wilde kopen. Inmiddels had ze ook een prijs. Een lokale makelaar had het stuk grond getaxeert tussen de 5000 en 10000 kronen, maar ze bood het ons aan voor 5000kr. Ik reageerde zuchtend, zei dat ik dat geld niet zomaar had, maar dat ik zou overleggen. Ergens wilde we het stukje natuurlijk best erbij hebben, vooral ook met het waterkracht projekt in het achterhoofd. Er werd nog een keer gebeld, tot ze op een keer vroeg: hoeveel willen jullie ervoor geven, want ik wil er erg graag vanaf. Toen stonden we natuurlijk erg sterk en hebben we een bod gedaan van 3000kr.(±330euro) In het volgende telefoontje werd dat geaccepteerd. Het duurde echter pas tot september tot we de koop moesten ondertekenen en betalen. Hoewel er geen makelaar aan te pas is gekomen, kost het wel nog 1500kr om het stuk op onze naam te krijgen. De geschiedenis van het stukje grond kennen we helaas nog steeds niet echt, alleen dus dat die familie Sinclair (mevrouw van de brief) het stuk twee generaties in bezit hebben gehad. Van lokale mensen weten we dat er op dat stuk grond een sauna heeft gestaan. Vandaag staat er geen gebouw meer op, maar veel wildgroei, berken, omgevallen bomen. De grond loopt bijna in z’n geheel schuin af naar het water. Doordat het lang onbeheerd is geweest, is het eigenlijk een prachtig stukje. We denken er dan ook niet veel te gaan doen, alleen wat van de omgevallen bomen weg te halen.
Bliksembezoek Wouter, Cathrine, Ben en Alice Op Joda z’n verjaardag, op 4 september, kwam de familie Dolmans uit Amsterdam rond 22uur met een huurauto vanuit Oslo bij ons aanrijden. Allerlei kadootjes en lekkers kregen we en Joda kreeg natuurlijk ook nog een verjaardagskadoootje: een speciale vissers thermosbeker. Ook hadden ze de vliegvishengel mee, die Joda gekregen had van Boy. De vrijdag Na een rustig vakantie ontbijt, zijn we de spullen gaan inpakken voor een dagje kanoën. Joda bleef stiekum thuis en Joel heeft vrijdags zowiezo geen school. Vanaf de parkeerplaats dichtbij, voeren we met 3 Canadezen naar het kleine eiland. Vadia en Jura waren ook mee en mochten los op het eiland ! We maakte een vuurtje en hebben daar gelunched; met een kano als tafel. Wouter, Laura en Ben durfden het aan om te gaan zwemmen, maar konden afsluiten met een warme ’douche’ uit de ketel. ’s Avonds kwam Seba thuis De zaterdag Ook op zaterdag hebben we eerst een rustig ontbijt gedaan, voordat we wederom gingen inpakken voor een kanotocht op Kymmen. Deze keer was Seba er ook bij en werd de samenstelling: 2 canadezen en 3 kayaks...Wouter in de zeekyak, Seba en Joda in de WWkayaks. We vertrokken vanuit Timbonäs met als doel: het grote eiland. Aan Wouter z’n gezicht was te zien dat hij geen zin had om om te gaan. Op het eiland is iedereen eerst op verkenning uit gegaan, Joda is gaan vissen en ook daar hebben we een vuurtje gemaakt. Als eerste werd er een lokaal geplukte boleet klaargemaakt en daarna hebben we broodjes gebakken in de pan. Terug bij de stijger in Timbonäs hebben we nog ’gezwommen’ en de eskimorol geoefend. Seba had les gehad op school en hij kon ’m gewoon ! Ook wouter heeft ’m geprobeert...maar moet nog wat oefenen ! Die avond hebben we ons zelfgebouwde ’gourmet stel’ getest: met 6 trangia (spiritus)brandertjes, wat roosters van het grof vuil en 6 sjieke keramische pannetjes van de COOP. Per tweetal kon iedereen in een pannetje vlees, vis, boleet, ei of groente klaarmaken. Het was erg gezellig en het systeem werkt !! Alleen jammer dat de Zweedse spiritus zo roet... De zondag Zondag was alweer de laatste dag en toen zijn we op de boerderij gebleven. Eerst hebben Wouter en ik een rondje op de quad gemaakt en daarna wilde Alice paardrijden en dus werd Torden eerst geborsteld en toen opgezadeld. De rit ging naar de woonwagen, over de weilanden en weer terug. Na de lunch vertrokken ze weer naar Oslo luchthaven. Doei ! Voor ons was het ook even vakantie !
De kleur is groen Ons huis is wit, de ramen zijn blauw en nu hebben we ook een kleur voor de omlijsting van de ramen...de kleur is groen ! Bastiaan zocht de kleur uit in de grote verfwinkel in Karlstad en Laura schilderde het op de lijsten...Jeanette hielp ook mee. (achter in het wit) Nou is de noordkant van het huis bijna af...alleen nog het blauw van de ramen... James Omdat het ’werk’ ons bevalt en we nog een vrije plek hebben in huis, zijn we sinds juni op zoek naar een nieuwe plaatsing. Als ’familjehem’ zijn wij goedgekeurd in 4 verschillende gemeenten en sinds kort ook bij een tweede bedrijf die kinderen plaatst ...om onze kansen te vergroten. Het bedrijf heet ’INOM’ en zit in heel Zweden. Dus ook bij hun weer een volledig onderzoek of wij als persoon, familie en lokatie geschikt zijn om kinderen op te nemen in ons gezin. In de periode van dat onderzoek kregen we van verschillende richtingen aanvragen binnen: een meisje uit Torsby, een tiener uit Åmål en ook Inom kwam met aanvragen. Het leek allemaal steeds niks te worden. Eigenlijk met een perfekte timing, kregen we eind augustus, via Inom een aanvraag voor een voltijd plaatsing vanuit Falun(ligt in Dalarna; ten Noorden van hier): James, jongen 6jaar. In Zweden spreken ze James uit als [jeems]...die uitspraak was even wennen voor ons. Aan een plaatsing gaat een heel verhaal vooraf...een kind wordt natuurlijk niet zomaar uit huis geplaatst. Vaak ondekt de school dat het niet goed gaat met een kind thuis. De school doet een melding en de sociale dienst gaat kijken. Soms worden kinderen bij hun ouders weggehaald(dwang; vaak mishandel, drugs, alcohol,etc) en soms vragen de ouders er zelf om (ziekte ouders, handicap, etc)...omdat ze het zelf niet meer kunnen. Eerst wordt dan geprobeert het probleem binnen het gezin en de familie op te lossen. In dit geval heeft James oa bij oma gewoond, omdat het thuis niet meer ging. James moeder is ziek en zijn vader is geen handige opvoeder. Voor zijn zus werd een familjehem gevonden, hij bleef bij oma. Ook voor oma werd het teveel en schakelde de gemeente het bedrijf Inom in. Voor de gemeente is dat een dure optie, daarom komt die optie pas heel laat...waar het kind, ook in dit geval, de dupe van is. ’s Morgensvroeg 9 september kwamen er twee mensen van de sociale dienst uit Falun, samen met onze kontaktpersoon van Inom. Die dag gingen ze kiezen welk familjehem het zou worden...ze zouden kiezen tussen twee mogelijkheden. Het voelde als een sollicitatie...alles moest goed en soepel verlopen. Het gesprek liep goed en de twee leken erg tevreden over ons...toch duurde het nog tot 16uur voor we antwoord kregen....maar ze hadden voor ons gekozen !! Whauw ! Twee dagen later kwamen ze terug met James, zijn moeder en Oma. James was niet echt verlegen, erg druk/zenuwachtig en zeker niet bang. We rende buiten langs alle dieren en alles wilde hij zien. Tijdens de lunch at hij gulzig... Twee keer werd er hem gevraagd of ie hier wilde wonen...dat wilde hij wel. Ze vertelden dat hij verdrietig was, omdat er steeds geen plek voor hem gevonden werd en dat hij had gezegd: ’niemand wil mij hebben’. Vijf dagen later kwam James met zijn vader en moeder, om hem hier af te zetten en vanaf 16september woont hij dus hier. Die dag ontmoette Joel en hij voor het eerst en dat gaat heel goed samen ! De eerste dagen hier is James nog niet naar school gegaan, maar vanaf de 23ste is hij hier in Gräsmark begonnen. Zijn vorige school had hem geadviseerd een klas terug te gaan en daarmee kwam hij in dezelfde groep als Joel. James is namelijk een half jaar ouder dan Joel. De eerste week was James erg onrustig en gebruikte hij een soort baby stemmetje om te communiceren, maar inmiddels lijkt hij tot rust gekomen. James is heel erg volwassen opgegroeid; met volwassen woorden(veel vloeken/schelden), heeft films gezien die je als 6jarige niet mag zien, etc...dus de komende periode gaan we vooral besteden aan: hoe gedraag je je eigenlijk als je 6jaar bent....een soort inhaal periode, maar dan achteruit.
Snelle verbouwing In de vijf dagen waarin 100% zeker was dat James zou komen hebben we het een en ander aan veranderingen binnenshuis gedaan. Op de eerste plaats hebben wij (Laura en ik) onze slaapkamer verlaten en nu hebben wij de extra kamer (Felix z’n kamer). Een veel kleinere kamer...ons bed paste er mooi/precies in. Onze grote kamer is ’kinder/speelkamer’ geworden, waar James dus komt te slapen. De deur tussen Joel z’n kamer en die van James is er uit, zodat die twee kamers samen de nieuwe kinderkamer zijn, voor beide om in te spelen. Bovendien hebben we in de woonkamer het ronde ’bed’ weggehaald en vervangen voor een legotafel ! Nu komt eindelijk al onze lego tot z’n recht. Bovendien hebben al onze playmobil van vroeger tevoorschijn gehaald. ...tijdelijk hebben we dus geen logeergelegenheid meer... Liseberg Zaterdag 20 september zijn we (Joda, Seba, Bo, Demi, Joel, James, Laura en Bastiaan) helemaal naar Göteborg gereden met de auto. Liseberg is het grootste pretpark van Zweden (www.liseberg.se) en we waren daar nog nooit geweest. Dus oa ter ere van Joda’s verjaardag werd het eens tijd. Eerst 4uur in de auto zitten, een parkeergarage vinden, dan nog in de rij staan voor een kaartje en net voor 13uur waren we binnen. De tieners gingen hun weg en Laura en ik gingen op zoek naar geschikte attracties voor de beide 6-jarigen. Liseberg is een pretpark van draaimolens, draaidingen, allerlei 8-baanachtige dingen en heel veel kermis sfeer. Dus terwijl de tieners in allerlei halsbrekende 8banen rondgingen, zaten wij in rustige bootjes of autootjes met Joel en James. Het was een prachtige dag en dat was ongunstig; voor sommige attracties stonden we wel 50min in de rij ! Wat een beetje tegenstond was dat je voor sommige attracties nog extra moest betalen en het was al geen goedkoop uitje.. Rond 18uur liepen we weer naar de auto, want we moesten weer 4uur terug rijden naar het rustige Värmland !
De laatste oogst Gourgettes hebben we de hele maand september kunnen oogsten en niet alleen maar kleintjes; er zaten vaak ook weer mega gourgettes bij. Meerdere buren mee blij gemaakt en zelf ook creatief proberen blijven: hoe nu weer klaarmaken ? Na de nachtvorst van 23 sep, was het gedaan met de gourgette planten, allemaal lagen ze plat.. net als de pompoenen. Dus hebben de laatste gourgettes en pompoenen geoogst. Ons programma was zo vol dat we helaas verder geen appels meer hebben geraapt bij de verschillende huizen in de buurt. Ook de laatste zwerf-aardappels hebben we uit de grond gehaald, wat toch nog een paar emmers met aardappels oogst werd !!
De aanbouw En omdat die aanbouw natuurlijk wel dicht moet voordat het gaat sneeuwen, hebben we deze maand ook weer verder gewerkt aan ons aanbouw projekt. De ramen en kozijnen zijn nog eens goed wit gemaakt. En nu is de aanbouw dicht met zwart ’vindpap’; een soort ’teerpapier’. Hieroverheen worden de planken gespijkerd. De oostkant is inmiddels al met de eerste laag planken dicht.
Ook is de aansluiting van de dakplaten aan het huis afgewerkt met een hoekplaat. En tegelijkertijd met het monteren van de planken, hebben we ook van blik een druppel rand onder de ramen gemonteerd. Links tegen de aanbouw is nog steeds de ingang naar de kelder. Dat dakje is inmiddels ook aangepast; het heeft geen nokdak meer, maar een schuin dak tegen de nieuwe muur. De aanbouw wordt wit, net als het huis en over de eerste laag planken komt nog een laag smalle planken, die precies alle naden bedekken....maar dat wordt waarschijnlijk voorjaar. Het streven is dat de aanbouw dicht is met de eerste laag planken...voor de eerste sneeuw.
LED lampen Na ongeveer 2jaar investeren, hebben we 99% van de lampen in en om het huis vervangen voor superzuinige LEDlampen.(daarmee hebben we noch gloei-,spaar-of halogeenlampen meer in huis) Ook in de schuren hebben we overal LED lampen ingedraaid. Als we in elke kamer van het huis één of zelfs twee lampen aandoen, waarmee het huis dus helemaal licht is; ligt het verbruik zo rond de 40watt; dezelfde hoeveelheid energie waar je vroeger 1lamp op liet branden. De uitzondering op dit verhaal zijn de ‘lava-lampen’ van de jongens: die moeten naast licht, ook warmte afgeven…daar zitten dus nog steeds 20 tot 40watt lampen in. Maar ons energie verbruik is deze maand voornamelijk omlaag ..weer een volle maand, we vervelen ons niet hier ! gegaan, omdat we de vriezer en de koelkast ingewisseld hebben voor milieu apparaten: de vriezer Bastiaan, Laura, Laura, Seba, Joda, Joel en James (zelfde grootte)ging van 130 naar 24watt en de koelkast (werd groter) ging zo van 80 naar 10 watt !
