De Dynamische Strategie Portefeuille
DSP Onderdeel van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds UWV
1
Inhoudsopgave Waarom beleggen? Beleggen is niet zonder risico’s Strategische beleggingsportefeuille Het doel van een Dynamische Strategie Portefeuille (DSP) Hoe werkt de Dynamische Strategie Portefeuille (DSP)? Resultaten tot nu toe Wisselend beeld sinds 2011 Voorbeeld augustus 2014 De baten en lasten van DSP
2
4 4 4 5 5 7 7 8 8
Inleiding Pensioenfondsen beleggen de premie die de werkgever en jij betalen voor het opbouwen van pensioen. We beleggen de premie natuurlijk niet zomaar: daar gaat een strategisch beleggingsbeleid aan vooraf. Onderdeel van het strategische beleggingsbeleid is het hanteren van een Dynamische Strategie Portefeuille (DSP). In deze leaflet leggen we uit waarom we een DSP hanteren en wat dit precies is.
3
Waarom beleggen? Allereerst de vraag: waarom belegt het pensioenfonds? Het antwoord is simpel. De premie die wordt ingelegd voor de opbouw van het pensioen is niet voldoende voor een goed pensioen. Daarom beleggen we. De pensioenuitkering die je uiteindelijk ontvangt bestaat namelijk voor 40% uit de ingelegde premies, het grootste deel is rendement op de beleggingen (60%). Als het pensioenfonds niet zou beleggen, zouden we dus veel meer moeten betalen voor hetzelfde pensioen. Of genoegen nemen met een veel lager pensioen.
Beleggen is niet zonder risico’s Beleggen brengt altijd risico’s met zich mee. Hoe meer risico we nemen, hoe groter de kans op een hoog rendement. Maar meer risico nemen, betekent ook meer kans op uitschieters naar beneden. Pensioenfonds UWV heeft de beleggingen zo ingericht dat er een goede balans is tussen een behoorlijk rendement aan de ene kant, en een goede beheersing van de risico’s aan de andere kant.
Strategische beleggingsportefeuille Hoe Pensioenfonds UWV precies belegt, is vastgelegd in de strategische beleggingsportefeuille. In de populaire versie van het beleggingsplan lees je meer over ons beleggingsbeleid.
4
Het doel van een Dynamische Strategie Portefeuille (DSP) De statische beleggingsportefeuille is geënt op tal van strategische – statistische – aannames en veronderstellingen. De praktijk is echter wispelturig. Financiële markten kunnen immers soms onverwachte koersen varen. Om daar adequaat op in te spelen, maken we gebruik van de Dynamische Strategie Portefeuille. Zodat we snel kunnen bijsturen bij ongewenste of juist gewenste ontwikkelingen op de financiële markten.
Hoe werkt de Dynamische Strategie Portefeuille (DSP)?
minder risico
Feitelijk rendement
Doelrendement
Feitelijk rendement
Doelrendement
DSP
meer risico
Elk jaar stellen we een verwacht doelrendement op. We vergelijken elke maand het feitelijke beleggingsrendement met het doelrendement en als het nodig is ondernemen we actie. We hebben daarbij de volgende regels afgesproken: • Als het feitelijke beleggingsrendement lager is dan het doelrendement, gaan we minder risico nemen in de DSP. • Als het feitelijke beleggingsrendement hoger is dan het doelrendement, gaan we meer risico nemen in de DSP. Elke maand wordt de DSP dus indien nodig aangepast.
5
De financiële situatie van het pensioenfonds is niet alleen afhankelijk van hoeveel beleggingsrendement we behalen, maar ook hoe onze verplichtingen zich ontwikkelingen. De verplichtingen zijn alle pensioenen die we nu of in de toekomst moeten uitkeren. Deze verplichtingen kunnen ook hoger of lager worden. Als de levensverwachting bijvoorbeeld stijgt, of als de rente daalt, nemen de verplichtingen toe. We moeten het pensioen dan immers langer uitkeren. Ons beleggingsbeleid is daarom net zo goed geënt op onze verplichtingen als op onze beleggingen. Dat geldt ook voor DSP. In beginsel dekken we 60% van het renterisico af. Dat wil zeggen dat wanneer de rente daalt, het negatieve effect daarop voor de dekkingsgraad maar voor 40% zichtbaar wordt. Anders gezegd: als de waarde van onze verplichtingen door een dalende rente toeneemt met €100, nemen onze bezittingen toe met €60. Andersom geldt natuurlijk ook: we profiteren slechts 40% van het effect van een stijgende rente. Met DSP kunnen we echter ‘aan de knoppen draaien’ als de situatie daarom vraagt.
6
Resultaten tot nu toe Als het voor een langere periode tegenzit op de financiële markten en als gevolg daarvan de dekkingsgraad van het fonds fors zou dalen, dan zorgt DSP ervoor dat de dekkingsgraad minder daalt. Van te voren probeert het pensioenfonds een inschatting te maken van de gemiddelde daling in de slechtste economische scenario’s. De DSP moet deze gemiddelde daling met minstens 33% verminderen. Voorbeeld: bedraagt de gemiddelde daling 9%, dan is het doel om dat gemiddelde terug te brengen tot 6%. Sinds het moment dat het fonds gestart is met DSP, medio 2011, zijn er geen lange perioden geweest van negatieve rendementen op de financiële markten. Achteraf kan DSP daarom vergeleken worden met een brandverzekering: Het is goed om deze te hebben, maar uiteraard hoopt het pensioenfonds het nooit nodig te zullen hebben.
Wisselend beeld sinds 2011 De financiële markten hebben sinds 2011 een wisselend beeld laten zien. Het renterisico dat het fonds genomen heeft, heeft niet geresulteerd in extra rendement. Dit omdat de rente is gedaald. De beleggingen van het fonds in meer risicovolle categorieën, zoals aandelen en bedrijfsleningen, hebben wel goed gepresteerd. Met behulp van DSP heeft het fonds het renterisico verminderd, wat goed heeft uitgepakt. De vermindering van de beleggingen in aandelen heeft minder goed uitgepakt. Al met al is de dekkingsgraad niet gestegen, maar door DSP ook niet gedaald. Daar staat echter tegenover dat de beweeglijkheid van de dekkingsgraad een stuk minder was en dat het fonds beschermd was tegen forse dekkingsgraaddalingen als gevolg van langere perioden van negatieve rendementen op de financiële markten.
7
Voorbeeld augustus 2014 Een goed voorbeeld van de werking van de risicomanagementstrategie is te zien in augustus 2014. De rente daalde in deze maand fors. In de maanden daarvoor viel het surplus rendement al tegen. Dit was minder dan van te voren verwacht. Daarom was er minder risico genomen in de portefeuille en ook minder renterisico. Hierdoor had het risico dat zich manifesteerde, de forse daling van de rente in augustus 2014, minder impact. DSP zorgde namelijk voor een positieve bijdrage van 24 miljoen euro, oftewel bijna 0,5% dekkingsgraadpunten.
De baten en lasten van DSP De kosten van DSP bedragen 0,0165% van de totale beleggingen van Pensioenfonds UWV. Op basis van de hoogte van de beleggingen per eind september 2014 is de schatting van deze kosten ongeveer 900.000 euro per jaar. Daarbovenop komen de aan- en verkoopkosten van het handelen van de derivaten, de zogenaamde transactiekosten. Deze kosten bedragen bijna 4 miljoen euro voor het jaar 2014. Dat is veel, maar niet alleen de kosten zijn interessant. De vraag is of deze kosten de moeite waard zijn. De DSP heeft ons in 2014 namelijk ook veel geld opgeleverd. Bij benadering 45 miljoen euro. Het aanhouden van een DSP lijkt een juiste keuze te zijn geweest. En de verwachting is dat dit ook in de toekomst zal worden bewezen.
8