De Digitale Delta Werken met waterdata
www.digitaledelta.nl
De Digitale Delta Platform voor waterdata
Nederlanders zijn meesters in de kunst van het waterbeheer. Allerlei partijen zijn bezig met het verzamelen van data, het uitdenken van modellen en algoritmen en het ontwikkelen van tools en toepassingen voor waterbeheer. Veel van deze informatie is ook van waarde voor andere partijen. De Digitale Delta maakt het voor organisaties eenvoudiger om data te delen. De Digitale Delta is een open online aansluitpunt (koppelplatform) met gestandaardiseerde informatie over waterbeheer. Waterbeheerders, maar bijvoorbeeld ook kennisinstellingen, overheidsorganisaties, burgers en bedrijven kunnen hier terecht voor data, modellen, algoritmen, tools en toepassingen. Zo werkt het Partijen die waterinformatie willen delen, kunnen deze gegevens koppelen aan de Digitale Delta. Via het platform zijn data snel en makkelijk te vinden door de catalogusfunctie. De informatie blijft op de site van de data-eigenaar; de Digitale Delta leidt gebruikers naar de plek waar de gegevens te vinden zijn. De Digitale Delta laat zien of data vrij beschikbaar zijn of dat er voor de gegevens betaald moet worden. Voordelen Een betere uitwisseling van kennis en informatie helpt waterbeheerders efficiënter en effectiever opereren. De Digitale Delta draagt dan ook bij aan kostenbeheersing. Bovendien stelt het platform partijen in geval van crises of bij grote, complexe projecten in staat om snel te schakelen en gerichte beslissingen te nemen. De Digitale Delta leidt ook tot meer
Zorgvuldig onderzoek Aan de totstandkoming van de Digitale Delta is een intensief onderzoeksprogramma vooraf gegaan. Overheid, kennisinstituten en private partijen hebben samen gekeken wat de toegevoegde waarde van een dergelijk platform is en aan welke eisen het moet voldoen. Eind 2014 kreeg de Digitale Delta groen licht, in de loop van 2015 is het platform volledig operationeel.
transparantie in de sector en vormt een vliegwiel voor innovatie. Onderzoekers, publiek en bedrijfsleven hebben met de Digitale Delta toegang tot een schat aan informatie op basis waarvan zij nieuwe applicaties en toepassingen kunnen ontwikkelen. De gebruikers De Digitale Delta is voor iedereen die waterinformatie wil delen of gegevens wil ophalen. Belangrijke toeleveranciers zijn onder meer Rijkswaterstaat, waterschappen, kennisinstellingen en onderzoeksinstituten. Uiteraard zullen zij ook gebruikmaken van elkaars gegevens. Andere gebruikers zijn bijvoorbeeld ondernemers en studenten. Om een indruk te geven van de mogelijkheden van de Digitale Delta voor de verschillende gebruikersgroepen, laten we in deze brochure een aantal (fictieve) gebruikers aan het woord. De zeven verhalen kunnen uiteraard nog worden aangevuld met die van andere gebruikers. Meer informatie Meer informatie over het programma is te vinden op www.digitaledelta.nl.
De Digitale Delta staat voor:
Foto: Yvo Vrancken
• werken aan innovatieve oplossingen • duurzaam samenwerken • delen van data en kennis • samenwerken in een transparante omgeving • domeinoverstijgende optimalisatie (bijvoorbeeld tussen waterkwaliteit, waterkwantiteit en waterveiligheid) • combinatie, analyse en ruimtelijk inzicht van wateraspecten in andere domeinen • combineren van verschillende databronnen • gebruikersgemak
Ineke Ingenieur bij een ingenieurs- en projectmanagementbureau
“Data uit de Digitale Delta werken voor ons als kwaliteitsstempel: opdrachtgevers zijn verzekerd van betrouwbaar advies.” Ingenieurs als Ineke zijn verantwoordelijk voor de technische uitvoering van een project, bijvoorbeeld als projectleider of als adviseur. Ze kijken met een helikopterview naar technische uitdagingen, en beschouwen die als deel van een groter geheel. “Een sluis is meer dan een doorgang voor scheepvaart. Deze heeft ook impact op de omgeving en het scheepvaartsysteem.” Ze geeft een voorbeeld. “Pas geleden deed een commissie het verzoek om een sluis bij de Noordzee op een kier te zetten. Om zo vissen de kans te geven de rivier in te zwemmen. Dat heeft veel invloed op de kwaliteit van het water in de buurt van de sluis. Wordt het zouter? Wat betekent het als er op korte afstand een drinkwaterinnamepunt is?” Reproduceerbaarheid van data Ineke schreef met haar collega’s een advies over het openzetten van de sluis. “We hebben dit gebaseerd op tal van gegevens uit de Digitale Delta. Studies over onderwerpen als waterkwaliteit zijn er bijvoorbeeld snel te vinden en op te halen. Het enige wat we hoeven doen is het beoordelen van de bruikbaarheid. Daar komt bij dat de gegevens reproduceerbaar zijn, wat voor ons zeer belangrijk is om de informatie op waarde te kunnen schatten. De Digitale Delta is wat dat betreft een kwaliteitsstempel: opdrachtgevers kunnen vertrouwen op betrouwbaar advies.”
Foto: iStock
‘Data uit de Digitale Delta tillen onze adviezen en projecten naar een nieuw level’
Foto: iStock
‘Als waterschap willen we efficiënt, effectief en transparant opereren. De Digitale Delta draagt bij aan het verwezenlijken van deze ambitie’
Dennis Databeheerder bij een waterschap
“Het waterschap verzamelt ongelooflijk veel data. Deze gegevens zijn van waarde voor ons, maar ook voor collega-waterschappen, overheidsorganisaties en private partijen. De Digitale Delta maakt het mogelijk om data snel en eenvoudig uit te wisselen.” Data over waterstanden in binnen- en buitenland. De samenstelling van de rivierbodem. Het effect van een dijkversterkingsmaatregel. Het waterschap verzamelt en beheert deze data…en nog veel meer. “Data zijn goud waard”, stelt Dennis. “Elke beslissing die we nemen is gebaseerd op gegevens. We verzamelen hier dan ook heel veel informatie. Onze collega-waterschappen doen hetzelfde. Het ligt voor de hand dat we data uitwisselen, maar dat gebeurt vooralsnog te weinig. Absurd eigenlijk: we zijn in sommige gevallen verantwoordelijk voor dezelfde rivier! Daar komt bij dat het publiek van ons verwacht dat we kostenbewust en transparant opereren. De Digitale Delta draagt bij aan een efficiënte en effectieve werkwijze.” Brengen en halen Dennis ziet de Digitale Delta als een platform waar hij data kan brengen én halen. “De Digitale Delta stelt ons in staat gegevens vrij beschikbaar te stellen. Dat geldt uiteraard alleen voor de data die volgens het mandaat van het waterschap gedeeld mogen worden. Dat is wel een beperking. Maar de informatie die we delen, is absoluut van waarde voor andere partijen. Het is mijn taak als databeheerder om ervoor te zorgen dat we de juiste data volgens de juiste standaard aanleveren. Dat dit relatief makkelijk gaat, is voor mij een voorwaarde. Datzelfde geldt voor een goede validatie. De gegevens op de Digitale Delta moeten betrouwbaar zijn.”
Suhaila Surveyor bij de provincie
“Bij het grondwatermeetnet werken we steeds vaker met online meetapparatuur. Het voordeel van deze sensoren is dat we voortdurend over realtime informatie kunnen beschikken. Via de Digitale Delta kan ik mijn data nu snel inzien en deze combineren met andere beschikbare gegevens.” “Mijn collega’s bij het grondwatermeetnet vertellen nog wel eens over vroeger. Over hoe ze een groot deel van hun tijd besteedden aan het nemen van fysieke monsters. Ik kan me dat bijna niet meer voorstellen. Tegenwoordig werken we veel met sensoren. Met deze online apparatuur meten we onder meer het grondwaterpeil, de temperatuur en de stroming. De informatie is realtime: actueel en altijd beschikbaar. Dat is niet alleen efficiënt, we kunnen ook gericht maatregelen treffen als het systeem daarom vraagt. Bijvoorbeeld in geval van extreme regenval. Of een vervuiling.” Verbanden signaleren Nadat Suhaila de sensor heeft uitgehangen, start het proces van datauitwisseling. “Dat gaat via een soort weerstations. Hoe dat precies werkt, weet ik niet. Ik verzamel data, maar van de achterliggende techniek heb ik niet zo veel verstand. Waar het mij om gaat, is dat mijn data snel en makkelijk via de Digitale Delta inzichtelijk worden. Vanaf daar kan ik mijn gegevens snel inzien. En kan ik mijn eigen data combineren met de data die al beschikbaar zijn via de Digitale Delta. Steeds meer provincies, gemeenten en waterschappen gaan over op online meetapparatuur. Het betrekken van die gegevens helpt mij bijvoorbeeld bij het signaleren van verbanden en het trekken van conclusies.”
Foto: iStock
‘Snel toegang tot mijn eigen gegevens en die van anderen: daarin schuilt voor mij de kracht van de Digitale Delta’
Foto: iStock
‘Crisissituatie? De Digitale Delta helpt bij het maken van snelle, gerichte keuzes op momenten waarop elke seconde telt’
Chris Crisismanager bij Rijkswaterstaat VWM
“Er zijn van die situaties waarin elke seconde telt. Bij dreigend overstromingsgevaar of extreme weersomstandigheden bijvoorbeeld. Juist dan moet de overheid de informatievoorziening piekfijn op orde hebben. Op de Digitale Delta is waterinformatie actueel, juist, uniform en altijd beschikbaar.” Het watersysteem in Nederland wordt door allerlei partijen gebruikt. Er zijn vele toepassingen, variërend van particuliere en recreatieve toepassingen tot commercieel en industrieel gebruik. Van de rijksoverheid wordt verwacht dat deze de kwantiteit en kwaliteit van het Nederlandse water bewaakt en deze informatie deelt met gebruikers. “Dat geldt nog sterker in perioden van overstromingsgevaar, specifieke weersituaties en milieuverontreiniging”, vertelt Chris. “Op die momenten is tijdige, gerichte informatie van groot belang. Je kunt van waterbeheerders, lokale bestuurders of veiligheidsregio’s niet verwachten dat zij in crisissituaties zelf achter de benodigde gegevens aangaan. Of tegenstrijdige en achterhaalde data uit het informatieaanbod filteren.” Afgestemd op de situatie Op basis van het landelijk waterbeeld maken waterbeheerders een inschatting van de risico’s en acteren hier vervolgens op. “Bijvoorbeeld door keringen te sluiten, dijkwachten in te stellen en watervoorraden aan te leggen”, stelt Chris. “De Digitale Delta draagt bij aan slagvaardig crisismanagement. Hier vinden partijen alle gegevens die nodig zijn om gerichte keuzes te kunnen maken. Keuzes die zijn afgestemd op de specifieke situatie. De informatie is gestandaardiseerd, zodat gebruikers snel vinden wat ze zoeken en er geen kostbare tijd verloren gaat. Op die manier worden rampen voorkomen. In ieder geval blijft de schade zo beperkt mogelijk.”
Paul Projectleider bij een groot aannemersbedrijf
“Dankzij de gegevens uit de Digitale Delta kunnen wij plannen maken die ons echt onderscheiden van de concurrent. Een waardevolle bron voor mooie projecten én tevreden klanten.” Voor veel uitvoerend werk schakelt Rijkswaterstaat aannemersbedrijven in. Die worden bijvoorbeeld gevraagd de veiligheid van dijken te vergroten, tunnels te bouwen, vaarroutes te onderhouden of waterbouwkundige werken te renoveren. Via uitgebreide gunningsprocedures wordt zorgvuldig de beste partij voor de klus geselecteerd. Zo ook het bedrijf van Paul, dat gevraagd werd baggerwerkzaamheden in Zeeland te verrichten. Paul bereidde het project voor en regisseerde de uitvoering. “Om voor zo’n opdracht in aanmerking te komen, willen we ons onderscheiden van de concurrent. We laten zien dat we kennis van zaken hebben, efficiënt werken en risico’s inperken. Dat kan alleen als we over de juiste gegevens beschikken. Zoals waterstanden en vaardiepten, maar denk ook aan data over de samenstelling van de bodem en het weer. Dat is precies waar we de Digitale Delta voor kunnen gebruiken.” Onbetwist correct en volledig Als Paul zeker weet dat gegevens onbetwist correct en volledig zijn, kan hij zich met plannen en voorstellen onderscheiden van de concurrenten. “Je kunt je voorstellen dat de Digitale Delta voor ons in dat opzicht zeer waardevol kan zijn. Wat voor ons bovendien handig is, is dat we via het platform direct feedback kunnen geven over de toepasbaarheid en kwaliteit van de data. Zo weten we zeker dat de informatie na verloop van tijd ook steeds beter bruikbaar wordt. Het is een bron voor toegankelijke waterwegen en tevreden klanten.”
Foto: iStock
‘Dankzij data uit de Digitale Delta kunnen wij ons onderscheiden van de concurrent’
Foto: iStock
‘Ik kan eindeloos veel leuke apps bedenken met gegevens uit de Digitale Delta’
Anja Zelfstandig webapplicatie developer
”Denk je eens in wat voor toepassingen er allemaal mogelijk zijn als je als particulier toegang krijgt tot data uit de Digitale Delta. Voor het maken van apps gaat er een wereld open.” Er is bijna geen land ter wereld waar de inwoners zo intensief met weer en klimaat bezig zijn als Nederland. Vaak omdat de natuurlijke omgeving zo van invloed is op waar we wonen, hoe we werken en hoe we onze vrije tijd besteden. “We hebben er ook allerlei hulpmiddelen voor”, zegt Anja. “Van almanak tot weerstation, en van Buienradar tot de waterdata van Rijkswaterstaat. En er zijn ook tal van manieren om dit soort gegevens met elkaar te combineren en met elkaar in verband te brengen. Bijvoorbeeld in apps.” Correct en volledig Apps maken de wereld een stuk gemakkelijker, is de overtuiging van Anja. ”Met een internetverbinding en een smartphone in je broekzak zijn toepassingsmogelijkheden van apps eindeloos”, zegt ze. “Zeker als we met de Digitale Delta ook als particulieren toegang krijgen tot actuele en complete geo- en waterdata. Denk aan apps die direct tonen of zwemwater veilig is en waarmee de waterbeheerder met maatregelen kan inspelen op de situatie. Of een applicatie waarmee zeilers peilwaarden in getijdegebieden kunnen terugzoeken. Het mooie van de Digitale Delta is dat je als bouwer kunt vertrouwen op correctheid en volledigheid. Een absolute voorwaarde als je de apps tegen betaling wilt gaan aanbieden. Door slim gebruik te maken van reële gegevens kunnen we als ontwikkelaars apps bouwen die echt van pas komen.”
Steven Derdejaars student planologie
“Mijn bachelor scriptie gaat over de Markerwaard. Stel dat we alsnog zouden besluiten om het Markermeer in te polderen: hoe zou dit gebied er dan uitzien? Ik kijk vooral naar ruimtelijke inrichting, maar ik heb ook informatie over bijvoorbeeld waterstanden en bodemhoogte nodig. Deze vind ik op de Digitale Delta.” Steven bracht zijn jeugd door in Almere, aan het Markermeer. Door de verhalen van zijn opa raakte hij gefascineerd door de polder die er nooit kwam: de Markerwaard. “De druk op de steden in de Randstad is groot. Voor mijn scriptie wil ik onderzoeken of de Markerwaard deze druk zou kunnen verlichten. En hoe dat ingepolderd gebied er dan uit zou zien. Als toekomstig planoloog kijk ik vooral naar de inrichting. Maar om onderbouwde keuzes te kunnen maken, heb ik ook allerlei beheer- en ontwikkelgegevens nodig. Over de bodem in het gebied, bijvoorbeeld. En over waterstanden.” Gegevens destilleren De kennis van Steven op ICT-gebied is vrij beperkt. “Ik weet welke informatie ik nodig heb, maar ik weet niet goed hoe ik uit het enorme online aanbod de juiste, relevante gegevens kan halen. Daar komt bij dat ik het me niet kan veroorloven om te betalen voor data. Of om urenlang te zoeken naar dat ene cijfertje: ik heb maar zes weken voor mijn scriptie. Haal ik de deadline niet, dan loop ik een jaar studievertraging op. De Digitale Delta is voor mij een uitkomst. Hier staat alle informatie die ik nodig heb. Keurig gerangschikt en op uniforme wijze opgebouwd. Dat maakt het zoeken makkelijk.”
Foto: iStock
‘De Digitale Delta is een uitkomst voor studenten met weinig tijd en budget’
