QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
De carbon footprint van vakanties van Nederlanders Paul Peeters Lector duurzaam vervoer & toerisme, NHTV Breda Partners on Stage, Schiphol, 12-11-2009
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Inhoud Klimaatverandering: is dat een probleem? Meten is weten: resultaten ‘Reizen op Grote Voet 2008’:
Hoe hebben we het gedaan? Trends 2002-2008 Oorzaak en gevolg Wat kan de toeristische sector ermee?
Het NHTV Centre for Sustainable Tourism and Transport (www.cstt.nl)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Lectoraat van Academie Toerisme sinds 2003 7 (parttime) medewerkers (bijna 4 fte) Onderwijs: eigen Minor Sustainable Business Development bijdragen diverse masters afstudeerprojecten
Circa 85 publicaties (vakbladen, wetenschappelijk) Opdrachtgevers: UNWTO, UNEP, DG-ENTR, gemeenten, Europarlement, Senter-NOVEM, DKA, VMD, bedrijven Huidige projecten:
Air transport, tourism and climate policies Mediterranean (UNEP) Sustainable Destination Norway (Innovation Norway/WNRI) Klimaatstrategie (tour operator) Reizen op Grote Voet (kennisplatform Kust)
‘Gevaarlijke’ klimaatverandering
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
IPCC: Temperatuurtoename tussen 1,5 en 5,9˚ C Oorzaak menselijke emissies broeikasgassen
Temperatuurtoename boven 2˚ C --> kans op ‘tipover’ punten: Arctisch ijs smelt --> permafrost methaan Groenland/Antarctica versneld ijsverlies Instortend ecosysteem bv Amazone
CO2-concentratie grenzen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen:
450-550 ppm (Schellnhuber et al., 2006) 450 ppm (Meinshausen et al., 2006) 350 ppm (Hansen et al., 2008) Huidige concentratie: 385 ppm (2008)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Het ijs smelt…
Smeltwater stroomt in een ‘moulin’, een verticale gang waardoor water onder het ijs stroomt.
Source: Roger Braithwaite, University of Manchester (UK)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Gevolgen klimaatverandering in 2100 (exclusief tip-over punten)
Africa:
40% soorten sterven uit +600 mln mensen hebben een waterprobleem 8% meer zeer droge gebieden
Asia:
-12% landbouwopbrengst +7 mln mensen die wonen in gebieden met overstromingsgevaar +1000 mln mensen hebben een waterprobleem
Latin America:
40% van de Amazone soorten sterft uit Meeste gletsjers verdwijnen in tropische en gematigde zones 180 mln mensen hebben een waterprobleem
Source: Parry, M., Palutikof, J., Hanson, C. & Lowe, J. (2008) Squaring up to reality. Nature Reports Climate Change, 68.
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Toerisme emissies en wereldwijd benodigde reductie
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Reizen op grote voet 2008
Beschrijft carbon footprint (CO2-emissies) Nederlandse vakantiegangers in 2002, 2005 en 2008 Opgesteld door NHTV Centre for Sustainable Tourism & Transport en NRIT Onderzoek in samenwerking met NBTC/NIPO Research Basis voor nieuwe hoofdstuk duurzaamheid CBS ‘Toerisme & Recreatie in Cijfers 2009’ Gefinancierd door Kenniscentrum Kusttoerisme
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Data en uitgangspunten Data uit CVO’s van 2002, 2005 en 2008 CO2 emissie factoren voor vervoer, vermaak en verblijf op basis internationaal onderzoek Inclusief technologische ontwikkelingen en verbeteringen energie efficiëntie Afstanden met great circle distances (o.a. Webflyer); correcties voor omwegen/wind Schattingen voor vervoer en activiteiten op de bestemming
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Methode 2 * DGreat _ Circle Fomweg Fophoog FCO2
Vervoer:
Evervoer
Verblijf:
Everblijf FCO2 N nachten
Vermaak:
Evermaak FCO2 N dagen
Fbezettingsgraad
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Bronnen (emissie-)factoren Aguiar, R., Lourenço, T., Casimiro, E., Conçalves, H. & Santos, F. (2007) Mitigation opportunities in Portuguese hotels under a warming climatic trend. IN Peeters, P. M. (Ed.) Tourism and climate change mitigation. Methods, greenhouse gas reductions and policies, 133-142. Breda: NHTV. CBS (2005) Statline. Online documents at URL http://statline.cbs.nl/StatWeb/start.asp?LA=nl&DM=SLNL&lp=Search/Search [2005]. Doganis, R. (2002) Flying off course; The economics of international airlines. Third edition. London: Routledge. Gössling, S. (2002) Global environmental consequences of tourism. Global environmental change part A, 12 (4), 283-302. Kim, B. Y., Fleming, G. G., Balasubramanian, S., Malwitz, A., Lee, J. J., Waitz, I. A., Klima, K., Locke, M., Holsclaw, C. A., Morales, A., McQueen, E. & Gillette, W. (2005 (upd. 2006)) System for assessing Aviation’s Global Emissions (SAGE), Version 1.5, Global Aviation Emissions Inventories for 2000 through 2004. FAA-EE-2005-02 Washington DC: Federal Aviation Administration. Milieu Centraal (2003) Vervoermiddelen vergeleken: vakantie in Europa. Utrecht: Milieu Centraal. Peeters, P., Szimba, E. & Duijnisveld, M. (2007a) Major environmental impacts of European tourist transport. Journal of Transport Geography, 15, 83-93. Peeters, P., Williams, V. & Gössling, S. (2007b) Air transport greenhouse gas emissions. IN Peeters, P. M. (Ed.) Tourism and climate change mitigation. Methods, greenhouse gas reductions and policies, 29-50. Breda: NHTV. Peeters, P. M., van Egmond, T. & Visser, N. (2004) European tourism, transport and environment. Final Version. Breda: NHTV CSTT. Pulles, J. W., Baarse, G., Hancox, R., Middel, J. & van Velthoven, P. F. J. (2002) AERO main report. Aviation emissions and evaluation of reduction options. Den Haag: Ministerie van Verkeer & Waterstaat. Schmidt, H.-W. (2002) Tourism and the environment. Statistics in Focus, Theme 4 (40), 8. UNWTO (2008) Climate change and tourism: Responding to global challenges. Madrid: UNWTO. UNWTO & ICAO (2007) Tourism, aviation and the environment (draft). Madrid: UNWTO.
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Overzicht resultaten in 2008
Vakantiegangers veroorzaken 15,5 Mton ofwel 9,1% van alle Nederlandse Kyoto CO2emissies 18% binnenlands, 82% internationaal (aantal halfom verdeeld) 433 kg CO2/vakantie 49 kg CO2/vakantiedag 76,7% onder gemiddelde Ca 15% beter dan thuisblijven (Thuisblijven: 28,4 kg CO2/dag)
10% 23%
34% 21%
11%
0%
Auto 1% Vliegtuig Trein Overig vervoer Hotel Overige accommodaties Activiteiten
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Emissies korte en lange vakanties 5% 13% 4%
78%
Korte vakantie Nederland Lange vakantie Nederland Korte vakantie buitenland Lange vakantie buitenland
Emissies per dag en vakantie 900 800 700
CO2-emissies (kg)
600 500
Per vakantiedag Per vakantie
400 300 200 100
bu ite nl an an tie d bu ite nl an d
nd ed er la
N
La ng
va k
ev ak
an tie
ie an t K or te
ev ak
La ng
va k
an tie
N
ed er la n
d
0
K or te
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Emissies buitenlandse vakanties naar vervoerwijze 1400 1200 1000 800 600 400 200
tie ka n Fi et sv a
ak an tie Bu sv
ak an tie Tr ei nv
va lie g V
ut ov
ak
an tie
ka nt ie
0
A
Emissies (kg CO2 per vakantie)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Emissies buitenlandse vakanties naar bestemmingsgebied 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000
A
us tr al ië ,
O
m
ce an ië
er ik a
zië A
A
A
fr ik a
0
Eu ro pa
Emissies (kg CO2 per vakantie)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
pa k
ke tr en ei ge s ste al ld len er ve ei rv s oe al rg lee eo n rg ve al . rb lee ljf n ge ve or rb g. lij fr ec ht st r. op bo nn ef oo i
sa m
Carbon footprint (kg CO2 per vakantie)
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Organisatiegraad 1200
1000
800
600
400
200
0 vervoer vermaak accommodatie
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Eco-efficiency vervoerwijze buitenland Nederlandse economie
trein
Touringcar \ pendelbus
anders
auto
Alleen lange vakanties
Vliegtuig
0
0.5
1
1.5
2
2.5
Eco-efficiency (€/kg CO2)
3
3.5
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Eco-efficiency per bestemming ierland oostenrijk zwitserland noorwegen finland groot-brittannie italie tsjechie frankrijk duitsland denemarken hongarije overig europa belgie portugal griekenland zweden spanje voorm. joegoslavie luxemburg afrika azie
Alleen lange vakanties
vs en canada turkije overig amerika australie, oceanie
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
1.4
1.6
1.8
2
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Eco-efficiency organisatiegraad Nederlandse economie Alleen verblijf georganiseerd via boekingsinstantie Alleen verblijf rechtstreeks gereserveerd Samengestelde reis
Pakketreis
Alleen vervoer georganiseerd
Alleen lange vakanties
Op de bonnefooi vertrokken 0
0.5
1
1.5
2
2.5
Eco-efficiency (€/kg CO2)
3
3.5
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Meest en minst milieubelastend 2008 Afwijking van gemiddelde CO 2 emissies/dag -100% -50%
0%
50%
100% 150% 200% 250% 300%
265% -76% 200% -55% 102% -47% 78% -39% 35%
Cruises Verre vakanties Vliegvakanties Hotelvakanties Georganiseerd
Fiets binnenland Trein buitenland Tentvakanties Niet-georganiseerd
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
De trends 2002-2008 (overzicht) 140
binnenland (emissies)
130
buitenland (emissies)
Index 2002=100
120
totaal (emissies)
110
binnenland (emissies/dag) buitenland (emissies/dag) totaal (emissies/dag)
100 90 80
binnenland (emissies/vakantie) buitenland (emissies/vakantie) totaal (emissies/vakantie)
70 60 50 2000
2002
2004
2006
2008
2010
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Index 2002=100
De trends 2002-2008 (soort vakantie) 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 2000
autovakantie vliegvakantie treinvakantie busvakantie emissies totaal georganiseerd niet georganiseerd
2002
2004
2006
2008
2010
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
De trends 2002-2008 (eco-efficiency index €/kg CO2) 120
Index 2002=100
100 In Nederland
80 In het buitenland
60 -Totaal-
40 20 0 2000
2002
2004
2006
2008
2010
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Oorzaak van de groei (vervoerwijze) 70
Afgelegde afstand (mld km)
60 50 Vliegtuig Auto Trein Bus Fiets Anders
40 30 20 10 0 2002
2005
2008
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Oorzaak van de groei (bestemming) 16
CO2 emissies (Mton)
14 12
Australië en Oceanië
10
Overig Amerika VS en canada
8
Azië Afrika
6
Europa excl. NL
4
Binnenland
2 0 2002
2005
2008
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Hoe problematisch is de groei in Nederland? 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1980
1990
2000
2010
Heel Nederland
2020
2030
2040
2050
Nederlandse vakantieganger
2060
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Wat kun je met deze cijfers? bedrijven
1. Zorg dat je de carbon footprint van je markt in detail kent 2. Gebruik eco-efficiëntie om ook marktrisico’s in beeld te brengen 3. Wees transparant: rapporteer de feiten 4. Reduceer de emissies/verbeter eco-efficiëntie 5. Stap dan pas naar politiek (AH!) 6. Denk strategisch en op lange termijn:
Koolstof wordt duur Low carbon products zijn nog steeds de grootste markt
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
Wat kun je met deze cijfers? Overheid Gevolgen internationaal klimaatbeleid voor de sector bepalen Scenario’s opstellen Lobby op internationaal toneel voor klimaatmaatregelen voeden (emissiehandel, etc) Effecten beleid op vakantievoetafdruk inwoners van bijvoorbeeld provincie bepalen
Conclusies/stellingen
QuickTime™ and a decompressor are needed to see this picture.
De database van ‘Reizen op grote voet’ brengt carbon footprint Nederlandse vakantieganger gedetailleerd in beeld:
De bijdrage van vakantiegangers aan klimaatverandering groeit Vooral de groei van het verre reizensegment veroorzaakt dit De eco-efficiency is tussen 2005 en 2008 wel iets verbeterd
Het klimaatprobleem dreigt onbeheersbaar te worden; men weet dat in Kopenhagen en binnen 10 jaar is stevig beleid te verwachten