CARBON FOOTPRINT 2014 HOGESCHOOL UTRECHT
16 april 2015 078353524:A - Definitief C05013.000012.0500
Carbon Footprint 2014
Inhoud 1
2
3
4
5
Uitgangspunten .................................................................................................................................................... 3 1.1
Boundaries .................................................................................................................................................. 3
1.2
Scope definitie ............................................................................................................................................ 3
1.3
Gehanteerde uitgangspunten ................................................................................................................... 4
CO2-Footprint Hogeschool Utrecht 2014 .......................................................................................................... 5 2.1
CO2-footprint 2014 ..................................................................................................................................... 5
2.2
CO2 review op 2014 ................................................................................................................................... 6
Directe CO2-emissies: scope 1 ............................................................................................................................ 7 3.1
Aardgasverbruik ........................................................................................................................................ 7
3.2
Koudemiddelen ......................................................................................................................................... 7
Indirecte CO2-emissie door energieopwekking: scope 2 .............................................................................. 8 4.1
Elektriciteitsverbruik ................................................................................................................................. 8
4.2
Warmteverbruik ........................................................................................................................................ 9
Indirecte CO2-emissies: scope 3 ....................................................................................................................... 10 5.1
Woon-werkverkeer van medewerkers en studenten .......................................................................... 10
5.2
Zakelijke vliegreizen en treinreizen ...................................................................................................... 10
5.3
Afval (papier, karton en afval) ............................................................................................................... 11
Bijlage 1
Emissiefactoren ............................................................................................................................ 12
Colofon....................................................................................................................................................................... 13
078353524:A - Definitief
ARCADIS
1
Carbon Footprint 2014
1
Uitgangspunten
Voor het berekenen van de carbon footprint van de Hogeschool Utrecht (hierna HU) is een aantal keuzes gemaakt. Deze keuzes en daaraan gerelateerde uitgangspunten worden in dit hoofdstuk nader toegelicht.
1.1
BOUNDARIES
In deze CO2-footprint zijn alle vestigingen van de HU opgenomen exclusief de vestiging aan de Koningsbergerstraat (onderdeel van Domstad).
1.2
SCOPE DEFINITIE
De CO2-footprint van de HU is opgezet conform het Greenhouse Gas Protocol. In dit protocol wordt gesproken over een drietal scopes. In de onderstaande figuur zijn de scopes en bijbehorende emissies grafisch weergegeven.
Figuur 1: Scopedefinitie conform GHG Protocol
078353524:A - Definitief
ARCADIS
3
Carbon Footprint 2014
De drie verschillende scopes onderscheiden zich in de mate waarin het bedrijf invloed heeft op de uitstoot. Voor de HU zijn de volgende scope 1, 2 en 3 emissies opgenomen in de CO 2-footprint:
Scope 1: betreft directe CO2-emissies waar de HU invloed op heeft. − Aardgasverbruik. − Verbruik koudemiddelen.
Scope 2: betreft indirecte CO2-emissies door energieopwekking waar de HU wel invloed op heeft, maar waar de uitstoot op een andere plek plaatsvindt. − Elektriciteitsverbruik (voor gebouwen en elektrische bedrijfswagens). − Warmteverbruik voor gebouwen.
Scope 3: betreft indirecte CO2-emissies waar de HU beperkt invloed op kan uitoefenen. − Woon-werkverkeer van medewerkers. − Zakelijke vliegreizen. − Zakelijke treinreizen. − Afval (papier, karton en glasafval).
1.3
GEHANTEERDE UITGANGSPUNTEN
De energieverbruiksgegevens, die als input dienen voor het berekenen van de CO2-footprint, worden als volgt verzameld:
De energieverbruiken van de gebouwen worden bepaald aan de hand van meetgegevens uit het gebouwbeheerssysteem (hierna GBS). De overige gegevens worden verkregen middels maandrapportages.
Voor het berekenen van de woon-werkkilometers die worden gereden door de studenten en medewerkers is gebruik gemaakt van de volgende aannames: − Personenauto benzine: 340 km per persoon per jaar. − Personenauto diesel: 142 km per persoon per jaar. − Stadsbus: 599 km per persoon per jaar. − Streekbus: 599 km per persoon per jaar. − Intercity: 2.484 km per persoon per jaar.
Het zakelijk verkeer van de HU wordt jaarlijks middels een opgave van de vervoersmaatschappij bepaald.
De hoeveelheid afgevoerde afvalstoffen wordt jaarlijks bepaald door de afvalvervoerder en in een opgaaf naar de HU gestuurd.
Meer informatie over de conversiefactoren die zijn gebruikt om de energieverbruiken om te rekenen naar CO2-equivalenten staat in bijlage 1.
4
ARCADIS
078353524:A - Definitief
Carbon Footprint 2014
2
CO2-Footprint Hogeschool Utrecht 2014
In dit hoofdstuk is de CO2-footprint van de HU over 2014 (§ 2.1) weergegeven. Tevens wordt de voortgang over de afgelopen drie jaren gereviewd (§ 2.2).
2.1
CO2-FOOTPRINT 2014
De totale CO2-emissie die door de Hogeschool Utrecht is uitgestoten in 2014 is 16.307 ton. Dit komt neer op 0,440 ton CO2/ student. De onderstaande figuur laat de verdeling over de verschillende emissies zien.
Figuur 2: CO2-footprint HU 2014
Het grootste deel van de CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door vervoer en dan met name het woonwerkverkeer van de medewerkers en studenten van de HU (91%). Binnen het gebouwen deel wordt de grootste CO2-emissie veroorzaakt door het warmteverbruik van de verschillende panden (4%). De uitstoot door het elektriciteitsverbruik is relatief laag omdat de HU haar stroom volledig groen inkoopt. De onderstaande tabel geeft de CO2-uitstoot onderverdeeld naar de verschillende activiteiten weer. Tevens zijn de emissies gerelateerd aan studentaantallen, fte en vloeroppervlak weergegeven. Dit omdat deze alle drie direct effect hebben op het energieverbruik van de HU.
078353524:A - Definitief
ARCADIS
5
Carbon Footprint 2014
Activiteit
ton CO2
ton CO2/ 100 studenten
ton CO2/ fte
ton CO2/ 100 m²
Aardgasverbruik
Scope 1
69,5
0,188
0,020
0,040
Verbruik koudemiddelen
Scope 1
1,8
0,005
0,001
0,001
Elektriciteitsverbruik
Scope 2
171,0
0,461
0,050
0,099
Warmteverbruik voor gebouwen
Scope 2
714,8
1,928
0,210
0,414
Woon-werkverkeer van medewerkers
Scope 3
14.892,0
40,172
4,370
8,617
Zakelijke vlieg- en treinreizen
Scope 3
312,4
0,843
0,092
0,181
Afval (papier, karton en afval)
Scope 3
145,8
0,393
0,043
0,084
16.307,2
43,989
4,785
9,436
Totaal Tabel 1: CO2-emissie HU 2014
2.2
CO2 REVIEW OP 2014
De CO2-footprint 2014 laat zien dat de dalende trend in de afgelopen jaren zich voorzet (zie tabel 2). Ten opzichte van de footprint 2012 is de totale HU CO2-emissie absoluut met circa 6% gedaald. Als we kijken naar de emissie per student en respectievelijk fte dan zien we een afnemende trend van circa 6% en respectievelijk 18%, ondanks de toenamen van studenten en fte's. In de afgelopen jaren zijn met name veel inspanningen geleverd op het gebied van de energie-efficiency en is de HU geheel overgegaan op groene stroom. Daarnaast wordt een deel van de daling veroorzaakt door een substantieel minder grote stroom glasafval. Grootste emissiepost blijft het woon-werkverkeer. Jaar
2012
Absolute emissie
2013
2014
ton CO2/jr.
16.390,9
17.408,4
16.307,2
ton CO2/ student
0,466
0,467
0,440
Emissie per medewerker (fte)
ton CO2/ fte
5,841
5,858
4,785
Emissie per oppervlakte
ton CO2/ m²
95
102
94
Emissie per student
Tabel 2: CO2 review 2012, 2013 & 2014
Momenteel wordt binnen de HU een mobiliteitsbeleid ontwikkeld wat maatregelen moet gaan opleveren met een CO2-reducerend effect. Ook het thans lopende Herhuisvestingsproject, waarbij de HU circa 60.000 m² reduceert zal een aanzienlijk effect hebben op de energie-efficiency en CO 2-emissie. In de CO2-footprint voor de komende jaren worden deze effecten zichtbaar en kunnen we deze beoordelen.
6
ARCADIS
078353524:A - Definitief
Carbon Footprint 2014
3
Directe CO2-emissies: scope 1
In dit hoofdstuk worden de directe CO2-emissies van de HU in 2014 weergegeven. Dit zijn de emissies die worden veroorzaakt door het aardgasverbruik (§ 3.1) en het verbruik van de koudemiddelen (§ 3.2).
3.1
AARDGASVERBRUIK
Bij de HU worden nog maar twee locaties verwarmd door middel van aardgas. In 2014 is in totaal 38.089 Nm³ ingekocht, dit komt overeen met 69,5 ton CO2 (0,4% van de totale footprint). In de onderstaande tabel zijn het aardgasverbruik, en de bijbehorende emissie, per locatie weergegeven. Locatie
Verbruik
CO2-emissie
[Nm³/ jr]
Percentage
[ton/ jaar]
[%]
Nieuwe Poort 21
34.093
62,2
89,5
Bolognalaan 101
3.996
7,3
10,5
38.089
69,5
100
Totaal Tabel 3: Aardgasverbruik HU 2014
3.2
KOUDEMIDDELEN
De HU heeft in 2014 een zestal verschillende koudemiddelen ingekocht. Dit zijn de koudemiddelen R22, R134a, R404a, R407c, R410a, R422d. Met het verbruik van deze middelen is in 2014 in totaal 1,8 ton CO 2 geëmitteerd. In figuur 3 staat een overzicht van de CO2-emissie gerelateerd aan het koudemiddelenverbruik van de verschillende locaties.
Figuur 3: Verdeling koudemiddelenverbruik HU 2014
078353524:A - Definitief
ARCADIS
7
Carbon Footprint 2014
4
Indirecte CO2-emissie door energieopwekking: scope 2
In dit hoofdstuk worden de indirecte CO2-emissies door energieopwekking van de HU in 2014 weergegeven. Dit zijn de emissies die worden veroorzaakt door het elektriciteitsverbruik (§ 4.1) en het warmteverbruik ten behoeve van de gebouwen (§ 4.2).
4.1
ELEKTRICITEITSVERBRUIK
Het elektriciteitsverbruik van de HU maakt maar een klein deel uit van de CO 2-footprint. Dit komt voornamelijk doordat de HU haar stroom 100% groen inkoopt. In 2014 is in totaal 11.366.536 kWh ingekocht en 5.816 kWh opgewekt door zonnepanelen. Dit komt overeen met, in totaal, 171 ton CO2 (1% van de totale footprint).
Figuur 4: Verdeling elektriciteitsverbruik HU 2014
In de bovenstaande figuur staat een overzicht van het elektriciteitsverbruik van de verschillende locaties. De meeste elektriciteit wordt verbruikt op de locaties Padualaan (14%), en de Nieuwe Poort (13%). Op de locatie Nieuwe Poort staat een WKO installatie die draait op elektriciteit, wat een deel van het elektriciteitsverbruik verklaart.
8
ARCADIS
078353524:A - Definitief
Carbon Footprint 2014
4.2
WARMTEVERBRUIK
Binnen het verbruik van de gebouwen van de HU wordt de meeste CO 2 geëmitteerd door het warmteverbruik (4,4% van de totale footprint). In 2014 is in totaal 35.739 GJ aan warmte ingekocht. Dit komt overeen met 714,8 ton CO2.
Figuur 5: Verdeling warmteverbruik HU 2014
Figuur 5 laat zien dat de meeste warmte wordt ingekocht voor de locaties Padualaan 101 (19%) en Nijenoord 1 (14%). Dit zijn tevens de twee grootste locaties van de HU wanneer wordt gekeken naar het oppervlak.
078353524:A - Definitief
ARCADIS
9
Carbon Footprint 2014
5
Indirecte CO2-emissies: scope 3
In dit hoofdstuk worden de indirecte CO2-emissies van de HU in 2014 weergegeven. Dit zijn de emissies die worden veroorzaakt door het woon-werkverkeer van medewerkers en studenten (§ 5.1), de zakelijke kilometers met vliegreizen en treinreizen (§ 5.2) en de emissie door het afval van de HU (§ 5.3).
5.1
WOON-WERKVERKEER VAN MEDEWERKERS EN STUDENTEN
Het woon-werkverkeer van de HU is berekend voor zowel medewerkers als studenten. In 2014 is er in totaal 168.544.556 kilometer gereden van en naar de HU. Dit komt overeen met 14.892 ton CO 2-emissie (91,3% van de totale footprint).
Figuur 6: Verdeling woon-werkverkeer HU 2014
De meeste uitstoot vindt plaats door het reizen met de intercity (37%) gevolgd door de benzine auto (20%). De benzine auto wordt op de voet gevolgd door de stadsbus. Het relatief hoge aandeel van openbaar vervoer wordt verklaard door de, met het openbaar vervoer, gemakkelijk bereikbare locaties waar de HU gevestigd is.
5.2
ZAKELIJKE VLIEGREIZEN EN TREINREIZEN
Het zakelijke verkeer van de HU bestaat voornamelijk uit trein- en vliegverkeer. In 2014 is met deze vervoersmiddelen in totaal 2.348.837 km afgelegd. Dit komt overeen met 312 ton CO2 (1,9% van de totale footprint).
10
ARCADIS
078353524:A - Definitief
Carbon Footprint 2014
Type zakelijk vervoer
Afstand
CO2-emissie
Percentage
[km/ jr]
[ton/ jaar]
[%]
Treinverkeer
59.088
3,2
1,0
Vliegverkeer
2.289.749
309,1
99,0
Totaal
2.348.837
312,4
100
Tabel 4: Zakelijk verkeer HU 2014
In de bovenstaande tabel is het zakelijk verkeer per vervoerstype weergegeven.
5.3
AFVAL (PAPIER, KARTON EN AFVAL)
Wat betreft de afvalstromen van de HU zijn Papier en karton en glas in kaart gebracht. In 2014 is in totaal 154.228 kg glas, papier en karton afgevoerd. Dit komt overeen met 145,8 ton CO2 (0,9% van de totale footprint). In de onderstaande tabel zijn de afvalstromen per type weergegeven. Type afval
Papier en karton Glas Totaal
Hoeveelheid
CO2-emissie
Percentage
[kg/ jr]
[ton/ jaar]
[%]
147.424
140,1
96,1
6.804
5,7
3,9
154.228
145,8
100
Tabel 5: Aval HU 2014
078353524:A - Definitief
ARCADIS
11
Carbon Footprint 2014
Bijlage 1
Emissiefactoren
De emissiefactoren zijn afkomstig van de gezamenlijke standaarden die zijn opgesteld door stichting Stimular, SKAO en Connekt. Type emissie
Conversiefactor
Eenheid
Scope 1 Aardgas
1,825
kg/ Nm³
Koudemiddel R22
1.810
kg/kg
Koudemiddel R134a
1.430
kg/kg
Koudemiddel R404a
3.920
kg/kg
Koudemiddel R407c
1.775
kg/kg
Koudemiddel R410a
2.090
kg/kg
Koudemiddel R422d1
1.810
kg/kg
0,015
kg/ kWh
0,08
kg/ kWh
Scope 2 Elektra, groen ingekocht Elektra, opgewekt door de zon Stadswarmte
20
kg/ GJ
Treinreis internationaal
0,055
kg/km
Vliegreis (>2.500 km)
0,135
kg/km
Benzine auto
0,220
kg/km
Diesel auto
0,195
kg/km
Stadsbus
0,120
kg/km
Streekbus
0,095
kg/km
Intercity
0,055
kg/km
0,95
kg/kg
Scope 3
Papier en karton Glas
kg/kg
Tabel 6: Emissiefactoren
1
12
Hiervoor is geen conversiefactor bekend. Omdat di de vervanger is van R22 deze conversiefactor overgenomen.
ARCADIS
078353524:A - Definitief
Carbon Footprint 2014
Colofon CARBON FOOTPRINT 2014 OPDRACHTGEVER: Hogeschool Utrecht
STATUS: Definitief
AUTEUR: ing. N.C.W. Spapens
GECONTROLEERD DOOR: M. Prot ing. J.W.P.M. Warmoeskerken
VRIJGEGEVEN DOOR: ing. N.C.W. Spapens 16 april 2015 078353524:A
ARCADIS NEDERLAND BV Lichtenauerlaan 100 Postbus 4205 3006 AE Rotterdam Tel 010 2532 222 Fax 010 2532 194 www.arcadis.nl Handelsregister 09036504
©ARCADIS. Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden niets uit dit document worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale reproductie of anderszins.
078353524:A - Definitief
ARCADIS
13