270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 1
Periodieke uitgave van Pius Floris Boomverzorging Nederland
de Boomwijzer Jaargang 11
No
1|2007
in dit nummer:
Bodembiologie is essentieel voor gezonde groei Einde in zicht voor boom Anne Frank Yalova: De stad van ‘het lopende huisje’ Koninklijke Ginkel Groep
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 2
Populieren met een kunstmatige wortelknol? In Wageningen doen ze al dertig jaar onderzoek naar kunstmatige knolletjes die de landbouw van de kunstmestverslaving af kunnen helpen. Planten hebben dan geen mest meer nodig, maar halen zelf stikstof uit de lucht.
is de volgende vraag. Snelgroeiende populieren zouden vervolgens de eersten kunnen zijn met een kunstmatige wortelknol. Misschien biedt het kunstmatige knolletje dan
Vlinderbloemige planten doen dit al heel lang. Bacteriën uit de
mogelijkheden om bomen te
rhizobiumfamilie zetten stikstofgas uit de lucht om in ammoniak,
laten groeien op arme gron-
de planten maken hiermee eiwitten. In ruil krijgen de bacteriën een
den? Of het ooit zo ver komt
wortelknolletje vol met eten, drinken en de ideale zuurstofconcentratie.
is van veel factoren afhanke-
Hoe dit precies werkt is niet duidelijk: waarom laat een plant deze
lijk: wordt kunstmest goed-
bacterie wél doordringen?
koper, groeit de plant wel efficiënt, zijn de kosten hoger
In Wageningen proberen ze meer inzicht te krijgen, door te experimen-
dan de baten? In Wageningen
teren met een rijstplant. Als het lukt, is het de eerste keer dat een
werken ze in ieder geval stug
plant onnatuurlijke wortelknolletjes krijgt. Of ze dan ook werken
door.
Stikstofknolletjes
Boomplantdag in Yalova Turkije Aan de zuidkant van de Marmora zee, een uur met de boot vanuit Istanbul, ligt Yalova. Op 21 maart 2007 werd hier de eerste officiële boomfeestdag gehouden. Boomkwekerij Van den Berk uit St. Oedenrode leverde speciaal voor deze gelegenheid een aantal dakplatanen. Pius Floris was door de stad Yalova uitgenodigd om aanwezig te zijn. Namens de Nederlandse boomfeestdag hield hij een toespraak over het belang van bomen in het stedelijk gebied. Daarna plantte hij samen met de burgemeester van Yalova de eerste boom. Yalova zegde toe om samen met Nederland elk jaar op 21 maart een boomfeestdag te organiseren. Dat deden vervolgens ook tien van de twaalf burgemeesters van omliggende steden. De feestelijkheden op deze eerste editie werden op twee locaties gehouden. Eén boom werd geplant in de tuin van het nationale monument bij Yalova, waar ook de grote plataan van Atatürk staat. De overige bomen werden geplant bij het park dat is aangelegd ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de aardbeving in 1999. De stad verloor toen ruim 3500 inwoners. Dit park is aangelegd op het puin van de stad dat na de aardbeving in zee is gestort. (zie foto) Afbeelding van Yalova Turkije op Google Earth. Op de foto is goed te zien, waar de enorme hoeveelheid puin van de aardbeving in 1999 is verwerkt tot een herinneringspark. Hier worden jaarlijks nieuwe bomen geplant ter herinnering aan de grootste ramp die Yalova ooit heeft getroffen. De twee lobben die tussen de havenhoofden in zee liggen, bestaan uit het puin van de aardbeving.
2
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 3
Door Pius Floris
Bodembiologie is essentieel voor gezonde groei Geen boom of plant voltrekt zijn levenscyclus in complete afwezigheid van biologische factoren. Er is altijd wel enige vorm van biologische activiteit rondom de wortels. Onder compleet steriele omstandigheden kan geen enkele plant normaal groeien, zelfs niet de steriele In-Vitro planten! Er is altijd wel een of ander micro-organisme aanwezig. De noodzaak van bodembiologie voor een
geveer 30% via de fijnste wortelpunten in de
verbetering niet goed of gezond groeien, is het
gezonde groei, is in het stedelijk gebied een
vorm van exudaten afgestaan aan de grond
een uitdaging om de biologische omstandig-
vrijwel onontgonnen gebied. Al jaren adver-
rond de wortels. Dit is de belasting die elke
heden te veranderen. Er is al vreselijk veel
teren bedrijven met fantastische oplossingen
plant betaalt. Deze suikers (koolhydraten)
bekend over bodembiologie, maar in de prak-
voor boomproblemen. Het ene compost is nog
worden door talloze bodemorganismen benut,
tijk krijgt de fundering van gezonde planten-
beter dan het andere en de leveranciers van
plantenwortels maken hiermee dus de grond.
groei nog veel te weinig aandacht. Hierdoor
bomenzand of bomengrondmengsels claimen
Op de een of andere manier hebben wij het idee
gaan enorme bedragen in rook op. Raadpleeg
allemaal dat hun mengsel het beste is.
dat mensen grond kunnen maken; niet dus!
daarom de specialisten van Pius Floris
Bacteriedominant en schimmeldominant, com-
Mensen kunnen grondmengsels maken; het
Boomverzorging. U ontvangt een goed bodem-
post van dierenpoep of van houtsnippers..., zijn
maken van echte grond is exclusief voorbehou-
biologisch advies, voordat u kostbare bomen
de bomen er beter mee af? Het zijn uiteindelijk
den aan planten. Plantenwortels beïnvloeden
gaat planten.
de biologische bodemaspecten die de groei-
de fysische, chemische en biologische eigen-
eigenschappen bepalen.
schappen van de grond. Dit wordt gedaan door de micro-organismen die leven van de suikers
Biologische bodem
die wortels ‘lekken’. De micro-omgeving rond
Het is al lang bekend dat bodembiologie van
de wortels (rhizosfeer) heeft altijd een ander
groot belang is voor een gezonde plantengroei.
karakter dan de grond waar geen wortels
Vroeger werd op hoveniersopleidingen verteld
groeien. De populaties van verschillende bacte-
dat bij het planten van een beuk, beukengrond
riën spelen een belangrijke rol en beïnvloeden
moest worden gemengd in het plantgat om de
de samenstelling van de grond, de opnameca-
boom goed te laten aanslaan. In de land- en
paciteit en de biologische verandering van de
tuinbouw hameren ze op organische stof als
grond. Denk aan organische zuren, suikers,
basis voor een gezonde bodem, terwijl elke
aminozuren, lipiden, cumarine, flavonoïden,
hovenier de gunstige uitwerking kent van
eiwitten, enzymen en vele andere stoffen.
compost. Een van de redenen dat stadsbomen moeilijk groeien en allerlei gebreken vertonen
Bodembiologisch advies
naarmate ze langer staan te tobben, is het
Planten betalen hun ‘bodembelasting’ om er
gebrek
bodembiologische
iets voor terug te krijgen. Het is de bodem die
omstandigheden. De biologische bodemfacto-
bepaald of een bepaalde plant op die locatie
ren zijn dan ook belangrijker dan de bodem-
goed kan groeien. Als een zaailing niet kan
samenstelling!
groeien, heeft dat vaak te maken met de
aan
gunstige
bodembiologische factoren. In onze samenMicro-omgeving
leving bepalen we zelf waar we planten en
Om te overleven en te groeien hebben bomen
bomen plaatsen. Dit gaat meestal goed omdat
suikers nodig die vrijkomen uit fotosynthese.
er altijd wel enige biologische activiteit is.
Deze suikers komen uit het blad en worden het
Maar juist in die gevallen waar planten en
hele jaar door verdeeld, opgeslagen, gespaard
bomen het keer op keer laten afweten of waar
en uitgegeven. Van al deze suikers wordt on-
bomen ondanks alle vormen van bodem-
bodembacterien en protozoa
3
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 4
Einde in zicht voor boom Anne Frank In Amsterdam is een kapvergunning verleend voor een ongeveer 150 jaar oude, zieke kastanjeboom. Niets bijzonders, behalve dat het gaat om de boom die Anne Frank beschreef in haar dagboek. Het was het enige stukje natuur dat ze zag vanuit het achterhuis. Een grote groep mensen wil de boom daarom toch behouden, door hem te stutten of door er op een bepaalde manier een monument van te maken. Commercieel directeur Henk Werner van Pius Floris Amsterdam denkt er het zijne van. “Al een jaar of dertien houden wij de boom in de gaten via onderzoek
voor de mens zo ongelofelijk belangrijk zijn: zij zorgen voor een
en onderhoud. De grond is al eens gesaneerd vanwege een olielek,
aangenaam en gezond leefklimaat in de stad en niet de kleine en jonge
waarbij de olie de grond had aangetast. Verder heeft de boom last van
bomen. Misschien kunnen we de aandacht rond de Anne Frank
de kastanje mineermot die het blad aantast en de tonderzwam en
kastanje gebruiken, om de aandacht daarop te vestigen en zo weer grote
de honingzwam die de wortels aantasten. Het rotten gaat nu zo snel,
monumentale bomen te krijgen of waar dat nog kan te behouden!”
er is geen redden meer aan!” De gemeente kon dan ook niet anders dan een kapvergunning verlenen, niemand wil aansprakelijk zijn als de boom omvalt. Toch zal de kap niet direct plaatsvinden. “Er komt misschien nog een hoorzitting bij de bezwarencommissie en vanwege de zorgplicht wachten we tot het broedseizoen voorbij is. Er zitten namelijk enkele Halsbandparkieten in de boom. Het kappen zal dan ook waarschijnlijk niet voor de zomer plaatsvinden.” Stekkie Overigens staat de opvolger voor de boom in de tuin aan de Keizersgracht al klaar. Enkele jaren geleden is een stekkie genomen van de kastanje en die zal worden teruggeplaatst. Je kunt zeggen dat ze de dochterboom gaan planten. Henk Werner: “Opvallend is de commotie rondom de oude kastanje. In het stedelijk gebied verdwijnen heel veel grote bomen, daar hoor je vrijwel niemand over. Zelfs niet als het om gezonde bomen gaat. Wellicht zien onze kleinkinderen in het stedelijk gebied geen grote monumentale bomen meer! Terwijl juist deze bomen
4
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 5
Yalova: De stad van ‘het lopende huisje’ (Yürüyen) door Pius Floris
De huidige kruin van de plataan bij het ‘wandelende huisje’
Boomverzorgers treffen het toch maar: ze bekijken bomen op de mooiste plekken in ons land. Sommigen komen zelfs op unieke plaatsen en landgoederen. Weinig boomverzorgers worden echter uitgenodigd om in het buitenland bomen te bekijken. Ik ben een aantal malen gevraagd en dat, daar ben ik eerlijk in, streelt toch wel het ego.
Yalova werd op 17 augustus 1999 getroffen
omgeving van de boom. Als de tak nu uit de
aan spore-elementen Door de symbionten
door een verschrikkelijke aardbeving die meer
boom breekt, dan is dat het begin van een
te vervangen en aan te vullen, wordt een
dan 3500 levens eiste en miljarden euro’s
snelle aftakeling. De onbalans die dan in de
betere opnamecapaciteit gecreëerd. Dit zal
schade opleverde. Boomkweker Paulus van den
kruin ontstaat, zal niet meer gecompenseerd
zich uiten in betere bladzetting en een
Berk maakte mij attent op de oude plataan
kunnen worden. Meer takken zullen gaan
in de stad en vroeg me contact op te nemen.
breken, totdat er uiteindelijk een rottende
Peter Spek, een Nederlander die daar woont en
stam overblijft. Een stad als Yalova heeft de
aangebracht. Bij onverhoopte takbreuk
werkt, vertelde het verhaal van Atatürk,
afgelopen jaren al genoeg geleden: de 250 jaar
door storm, draait de grote laaghangende
de
oude plataan bij ‘Het wandelende huisje’ moet
horizontale tak door zijn eigen gewicht van
blijven staan!
het huis weg.
oprichter
van
het
huidige
Turkije.
Hij woonde rond 1930 in een eenvoudig huis,
normale bladgroei. •
Tot slot wordt een veiligheidverankering
vlak onder de oude plataan aan de zuidkust van de Marmora zee onder Istanbul. Toen een
Behandelplan
van de zware zijtakken langzaam uitzakte en
Voor het behoud van deze boom is een
het dak dreigde te raken, zei men tegen
behandelplan opgesteld, dat Pius Floris Boom-
Atatürk dat ze de tak wilden wegzagen.
verzorging nog dit voorjaar uitvoert:
Atatürk stond bekend om zijn grote ideeën en zei: ”De boom staat er al veel langer dan het
•
huis. Verplaats het huis maar.” En zo gebeurde het. Zo'n denkwijze is groots, ook groter dan
Uitdunnen met behoud van de individuele takbalans van iedere tak dikker dan 6 cm.
•
De grasmat onder de boom handmatig
geld. De grote uithangende tak is in 1982
afsteken tot aan de kruinprojectie. Het gras
afgebroken, waarna de stomp is afgezaagd.
is een stikstofvreter en hindert de plataan in zijn normale groei en wortelvorming.
Boomverzorging
Bovendien wordt het gras in het park
Op dit moment is het huisje aan de zee een
bemest met stikstofrijke zoute kunstmest,
Nationaal Monument en een museum. Alleen al
dat schadelijk is voor de bodembiologie
de aanblik van de enorme plataan op nog geen 5 meter van de zee is een bezoekje waard.
rond de boomworteltjes. •
Injecteren van PHC mycorrhizasporen en
De boomkruin heeft grote gaten en enkele van
Rhizobacteriën in de gehele wortelzone van
de horizontale takken zakken zo ver door, dat
de boom tot minimaal 1 meter buiten de
er aan de bovenzijde te weinig suikers door de
druplijn van de kruin. Door beperkte foto
bast stromen en er veel waterloten zijn
synthese als gevolg van de eerder opge-
ontstaan. De 15 meter lange horizontale tak op
treden kruinschade, komen er al vele jaren
de foto staat zo onder spanning, dat aan de
te weinig voedingsstoffen bij de wortels.
onderzijde en de takaanhechting veel steun-
De twijggroei, ook bij de jongere takken is
weefsel is ontstaan: een ernstig symptoom.
gedrongen en gekromd. Dit is een symp-
Deze takken zijn zeer gevaarlijk voor de
toom van stikstofgebrek en een tekort
Atatürk drinkt koffie onder de plataan. Een aquarel van een foto uit 1930.
5
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 6
Koninklijke Ginkel Groep
Stoppen met onderhoud, spreken over investeren! Al twaalf jaar wordt Pius Floris in de middenband van Nederland vertegenwoordigd door de Koninklijke Ginkel Groep. Met 170 medewerkers, het hoofdkantoor in Veenendaal en zes bedrijven in West-, Midden- en OostNederland, is het één van de grootste groenverzorgers van ons land. Directeur Wim van Ginkel is trots op de organisatie en het predicaat Koninklijk: “Je moet niet alleen honderd jaar bestaan, maar ook voldoen aan strenge voorwaarden en kwaliteitseisen. Er zijn slechts 150 Koninklijke commerciële bedrijven. Het geeft dan ook aan dat we hoogwaardige diensten leveren!” De Koninklijke Ginkel Groep is specialist op alles wat met buiten en
te ontsluiten in binnen- en buitenland.” Volgens Wim is het dan wel zaak
groen te maken heeft: van ontwikkeling en aanleg tot beheer. Het laat-
om goed na te denken over de wijze waarop dat moet gebeuren.
ste anderhalf decennium is het dienstenpakket enorm verbreed. Wim
Hoe ga je de rol als ‘solution seller’ te gelde maken? “Uit maatschap-
van Ginkel: “Vijftien jaar geleden waren we een hoveniersbedrijf dat
pelijke discussies over fijnstof en duurzaamheid blijkt dat het groen ook
vanuit Veenendaal Nederland bewerkte. Nu hebben we diverse vestigin-
in ons land steeds belangrijker wordt. Met deze vergroening neemt de
gen, leggen we complete daktuinen en parken op niveau aan en beschik-
vraag om beheerplannen voor boombestanden toe. Aansluitend op de
ken we over meerdere boomverzorgers. Op verantwoorde wijze pakken
discussies moeten wij bij opdrachtgevers eigenlijk niet meer spreken
we het hele proces aan.” De groei van de onderneming zegt iets over het
over onderhoud, maar over investeren! Net als dat je in een weg inves-
innovatieve vermogen. Maatschappelijke ontwikkelingen worden
teert, investeer je ook in je boombestand. Iedereen vindt het normaal
gevolgd en verwerkt in het dienstenaanbod. De samenwerking met Pius
dat je die weg mag afschrijven op de balans, voor bomen kennen we dat
Floris was twaalf jaar geleden dan ook een bewuste keuze. “Er lagen
nog niet. Terwijl gezonde, volgroeide bomen wel degelijk een waarde
meerdere redenen aan ten grondslag”, vertelt Wim: “Pius Floris had
behartigen. Wij moeten die waarde benadrukken en onze klanten
toen al een goede naam en gaf ons de kans om meer specifieke kennis
moeten die waarde inzien en koesteren!”
op te doen en krachten te bundelen met partners. Dankzij onze kennis op boomgebied, is het makkelijker om combiprojecten te verwerven. Zo worden we gevraagd om een boombestand te beoordelen en krijgen dan ook de opdracht om te verplanten. Of we leggen een zwemvijver aan en pakken de boomrijke omgeving mee.” Renaissance lanen In Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug ligt het mooie landgoed Zuylestein. Het is opgebouwd in renaissance stijl, met uitgebreide wandelpaden die het landgoed ontsluiten. Dit padenstelsel is nog aanwezig, waarmee het een unieke plek vormt in Nederland. Toen enkele jaren geleden gezocht werd naar partners om de lanen weer in oude glorie te herstellen, schreef de Koninklijke Ginkel Groep in onder de naam Pius Floris: “Dat legde meer gewicht in de schaal in dit project waarin boomverzorging het sleutelwoord is”, aldus Chris van den
De diensten van de Koninklijke Ginkel Groep:
Dikkenberg, vestigingsleider Pius Floris Veenendaal: “De lanen waren vol gegroeid en om de beuken en eiken te kunnen planten moest ruimte worden gemaakt. Met een uitgebreide offerte toonden wij aan
• Aanleg en onderhoud van terreinen en groen voorzieningen
dat we verstand van zaken hebben, van aanleg tot nazorg!” In drie jaar tijd zijn zo’n 600 bomen in plantverband neergezet, met een tussen-
• Van Ginkel interieurbeplanting
liggende afstand van twee Rijnlandse Roede ( een roede = 3,76 meter). Deze ouderwetse lengtemaat is gebruikt om het lanenstelsel zo exact
• Pius Floris Boomverzorging
mogelijk in oude glorie te herstellen. Chris: “Wij hebben ervaring met landgoederen. Het mooie is dat je gebruiken van vroeger kunt combi-
• Optigroen daktuinen en groene daken
neren met de kennis van nu.”
• Biotop zwemvijvers Kansen op groengebied Wim van Ginkel is tevreden met de ontwikkelingen op groengebied.
• Heem natuurontwikkeling
“Naast dat het bij aanbestedingen vooral draait om de euro, zie je het belang van kwaliteit weer toenemen. Dat schept meer mogelijkheden voor ons en Pius Floris. Verder liggen er volop kansen om onze kennis
6
www.ginkelgroep.nl
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 7
Pius Floris
Column
Boekbespreking
Bodemsignalen. Praktijkgids voor een vruchtbare bodem
Rekening houden met stansvorm
Waar zijn de specialisten gebleven? In een tijd waarin de overheid
Vroeger was het bezoeken van klanten en mogelijke klanten een
het gebruik van kunstmest en
belangrijk deel van de dag. Er werden afspraken gemaakt met
bestrijdingsmiddelen aan banden
boombeheerders. Professionals die in dienst van een gemeente of
legt, is het belangrijk om te leren
instituut verantwoordelijk waren voor groen en bomen. Tijdens
hoe het anders kan. In het stede-
zo’n afspraak werden de vernieuwingen binnen het vakgebied
lijk gebied is er geen enkele
besproken. Natuurlijk ging het ook wel eens over vissen of
reden om kunstmest te gebrui-
voetbal, maar er werd echt hoofdzakelijk over het werk
ken om planten, bomen en sport-
gesproken. Er werden ideeën gegenereerd. Er werd kennis uit-
velden goed te laten groeien. Planten leven van de zon, water en
gewisseld over hoe bepaalde zaken op andere plaatsen werden
mineralen. De biologische samenstelling van de grond is dan ook
aangepakt. Het nieuws van innovaties en verbeteringen reisde op
maatgevend voor de kwaliteit van plantengroei.
deze manier door het land en ieder kon er zijn voordeel mee doen. Soms was een vernieuwing zo ingrijpend dat het verschillende
In dit boek staan aanwijzingen en handige tips om de grond
bezoeken en presentaties vergde voordat een afdeling bereid was
geschikt te maken voor gezonde plantengroei. Hoewel het boekje
om er mee aan de slag te gaan. Vervolgens werden er op basis van
geschreven is voor agrarisch gebruik, staan er genoeg voorbeelden
kennisuitwisseling bestekken geschreven. Vervolgens werden er
in om met een beetje creativiteit de grond in tuinen en (sport)par-
offertes opgevraagd om via het bestek de best mogelijke kwaliteit
ken te verbeteren. Zodat planten op een duurzame manier, goed
in huis te krijgen voor een goed tarief. Als je dan het geluk had
kunnen groeien. Dit boekje is een echte aanrader voor iedereen die
dat het werk ook mocht worden uitgevoerd kreeg je meestal
via zijn werk met de bodem te maken heeft. Je gaat anders denken
dagelijks bezoek van de opzichter. Een man (soms een vrouw)
over wat planten nodig hebben en het rekent af met talloze fabeltjes
met kennis van bomen. Waar nodig werden de werkzaamheden
die bestaan rondom ‘bodemkwaliteit’.
aangepast. Dat ging in overleg. Het netto resultaat was altijd dat er goed werk werd uitgevoerd waarop goede controle werd
Formaat: 16,8 x 23,5 cm., 96 pagina’s full color
toegepast. Ik zal niet zeggen dat het leven vroeger beter was maar de kwaliteit van uitvoering van werken zéker wél.
Bodemsignalen kunt u online bestellen.
De gemeentelijke boomspecialisten van weleer zijn nu wijkteam-
De prijs is € 19,90 inclusief BTW.
leiders die verantwoordelijk zijn voor het totale beheer in een wijk. Voor onderhoud van vakkennis is geen tijd meer. De speci-
De verzendkosten zijn € 3,95. www.roodbont.nl
alisten van toen zijn de generalisten van nu. Dat houdt automatisch in dat de werkvoorbereiders niet meer toe komen aan het vakinhoudelijke aspect van boomonderhoud. Dit gebrek aan fundamentele kennis weerspiegelt zich in de bestekken waarop wordt ingeschreven. Zo kon het gebeuren dat wegenbouwers bomen gingen snoeien. Precies volgens het bestek. Met alle gevolgen van dien. De gemiddelde prijs voor het onderhoud van bomen is de laatste 5 jaar gehalveerd. Daar kun je van alles bij bedenken maar het vergt een deskundig oog om te zien dat het onderhoud ook is gehalveerd. Daar zijn de boomspecialisten het in grote lijnen over eens. En dat terwijl bomen nu belangrijker en functioneler zijn in het openbaar gebied dan ooit tevoren. Welke gemeente ziet hier een uitdaging om de boomspecialist in ere te herstellen. Goed voor de bomen, goed voor de gemeenschap en goed voor het budget. Pius Floris
7
270339_PIUS_BOOMWIJZER_1:Opmaak 1
29-05-2007
12:54
Pagina 8
Colofon De Boomwijzer is een periodieke uitgave van Pius Floris Boomverzorging Nederland BV. Het blad biedt interessante informatie voor iedereen die te maken heeft met boomaanplant en onderhoud. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever.
Redactie
Vestigingen
Pius Floris Boomverzorging Nederland BV
Pius Floris Boomverzorging Amsterdam
Pius Floris Boomverzorging Leiderdorp
Postbus 2030, 5260 CA Vught
Raasdorperweg 54, 1067 TL Amsterdam
Postbus 189, 2350 AD Leiderdorp
Tel
Tel 020 - 497 40 80 Fax 020 - 497 63 09
Tel 071 - 589 60 91 Fax 071 - 501 20 93
[email protected]
[email protected]
Pius Floris Boomverzorging Bergum
Pius Floris Boomverzorging Oudelande
Postbus 14, 9250 AA Bergum
Lindestraat 14, 4436 AJ Oudelande
Tel 0511- 46 12 12
Tel 0113 - 54 83 90 Fax 0113 - 54 85 10
073-656 06 33
Fax 073-656 31 02
[email protected] www.piusfloris.nl
Fax 0511 - 46 21 31
Ontwerp & Vormgeving
[email protected]
[email protected]
Infour
Pius Floris Boomverzorging Bunde
Pius Floris Boomverzorging Rotterdam
marketing + communicatie, Heerlen
Postbus 24, 6240 AA Bunde
Hofdijklaan 75, 2374 BS Oud-Ade
Tel 043 - 365 25 19 Fax 043 - 364 82 00
Tel 071 - 589 60 91 Fax 071 - 501 20 93
[email protected]
[email protected]
Pius Floris Boomverzorging Deventer
Pius Floris Boomverzorging Veenendaal
Postbus 37, 7400 AA Deventer
Postbus 11, 3900 AA Veenendaal
Tel 0570 - 54 01 16 Fax 0570 - 54 45 17
Tel 0318 - 55 50 17 Fax 0318 - 54 03 40
[email protected]
[email protected]
Pius Floris Boomverzorging Groningen
Pius Floris Boomverzorging Vught
Postbus 9531, 9703 LM Groningen
Postbus 2021, 5260 CA Vught
Tel 050 - 542 33 62 Fax 050 - 542 33 62
Tel 073 - 656 72 35 Fax 073 - 656 94 35
[email protected]
[email protected]
www.piusfloris.nl 8
