Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Gezamenlijk meerjarenbeleidsplan 2012-2015 eemnes | muiden | weesp | wijdemeren
van De Bibliotheek en bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
De bibliotheek inspireert 1
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Inhoud Inleiding 1. Context 1.1 Externe ontwikkelingen 1.2 Gemeenten als opdrachtgever 1.3 Gemeenten als subsidieverlener 1.4 Gemeenten als samenwerkingspartner 1.5 Interne organisatie 1.6 SWOT-analyse 2. De koers 2.1 Missie en motto 2.2 Visie 2.3 Succesfactoren 3. Strategie en beleid 3.1 Doelgroepen 3.2 Kernfuncties 4. Medewerkers 5. Middelen 5.1 Vestigings- en spreidingsbeleid 5.2 Collectie 5.3 Activiteiten voor doelgroepen 5.4 Innovatie, marketing en kwaliteitszorg 5.5 ICT beleid- en beheer 5.6 Financiën 6. Processen 6.1 Evalueren en verbeteren werkprocessen 6.2 Benchmarking 6.3 Cultural governance 7. Resultaten 7.1 Klanttevredenheid 7.2 Partnertevredenheid 7.3 Medewerkertevredenheid 7.4 Bestuur en financiers
2
3 4 4 5 5 6 6 7 8 8 8 9 10 10 11 15 16 16 18 20 22 23 24 25 25 25 25 26 26 26 26 27
Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5
Kengetallen De Bibliotheek en bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum Strategie 2012-2015 in één oogopslag Overzicht speerpunten per INK-gebied Dienstverleningsniveau De Bibliotheek Dienstverleningsniveau Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
28 29 30 33 38
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Inleiding Voor u ligt het gezamenlijke meerjarenbeleidsplan van De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum. Beide bibliotheken hebben het voornemen om in de periode 2012-2015 intensief samen te gaan werken. Een eerste start is dit meerjarenbeleidsplan dat in nauw overleg tussen de twee bibliotheken tot stand is gekomen. Samen hebben zij een aantal speerpunten voor de periode 20122015 gekozen om de missie en visie van beide bibliotheken te realiseren.
© Brigitte van Ostaden
Aanleiding om te komen tot samenwerking zijn onder andere het willen vergroten van de innovatiekracht, de behoefte bij medewerkers om kennis te delen, het pareren van teruglopende subsidie-inkomsten en het beter kunnen inspelen op het veranderende mediagebruik. Bij de samenwerking is het behouden van de eigen identiteit van beide bibliotheken het uitgangspunt. Dat betekent dat de dienstverlening van de bibliotheken goed herkenbaar blijft voor de afzonderlijke gemeenten als opdrachtgever en hun inwoners.
Samenwerking betekent wel dat een aantal zaken anders worden ingericht en georganiseerd. De bibliotheken werken dit uit in een gezamenlijke strategie die medio 2012 vastgesteld moet zijn. De resultaten die gerealiseerd moeten worden zijn onder andere: Uitwisseling personeel voor het opvangen van bepaalde problemen en kennisdeling Gezamenlijke ontwikkeling van diensten en producten Efficiencyvoordelen Benchmarking De samenwerking is gestart door met beide managementteams terug en vooruit te kijken naar resultaten van de twee bibliotheken. In de achterliggende beleidsperiode 2008-2011 stond het vormgeven van de nieuwe basisbibliotheek bij beiden centraal. De organisatiestrategie op het gebied van Informeren, Leren, Lezen, Cultuur en Ontmoeten werd vastgesteld en vertaald in beleid op de deelonderwerpen hrm, collectie, marketing, innovatie en dienstverleningsniveaus. Hiermee is het strategische kader voor de beide bibliotheken volledig op orde, wat zich vertaald heeft in certificering. De beleidsvoornemens op de diverse organisatiegebieden zijn door beide bibliotheken nagenoeg allemaal gerealiseerd. Beide bibliotheken hebben hun basisdienstverlening op orde, een goede relatie met de betrokken gemeenten en een omvangrijk klantenbestand dat tevreden is over de dienstverlening. Vanuit deze verstevigde basis is de tijd nu rijp de bibliotheken verder te positioneren voor de komende jaren. Het belangrijkste speerpunt is inspireren tot Lezen, Leren en Ontmoeten waarbij samenwerking lokaal en in het bibliotheeknetwerk een onontbeerlijke voorwaarde is. Om een indruk te krijgen van beide organisaties is een overzicht met kengetallen opgenomen in bijlage 1.
3
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
1. Context 1.1 Externe ontwikkelingen Een belangrijke factor waaraan is af te meten of een organisatie succesvol is, is de mate waarin zij in staat is te reageren op haar omgeving. Onze samenleving wordt meer en meer een informatiemaatschappij. De voortdurende beschikbaarheid van informatie en het gebruik van een breed scala aan informatiekanalen en communicatiemiddelen worden als vanzelfsprekend beschouwd. Een informatie-intensieve sector als
het bibliotheekwezen wordt sterk geraakt door deze ontwikkelingen. Maar ook andere maatschappelijke ontwikkelingen hebben invloed op het bibliotheekgebruik. De samenstelling van de bevolking verandert, gebruikers worden veeleisender en trends volgen elkaar in steeds hoger tempo op1. 1 De openbare bibliotheek tien jaar van nu / Frank Huysmans en Carlien Hillebrink. – Den Haag : Sociaal Cultureel Planbureau, april 2008
Externe ontwikkelingen • Vergrijzing van de bevolking: steeds meer 65-plussers die langer actief blijven en hoger opgeleid zijn. Ouderen besteden meer tijd aan lezen van gedrukte media dan jongeren. • Veranderende vrijetijdsbesteding. De hoeveelheid vrije tijd staat onder druk door het combineren van arbeids- en zorgtaken. • Toename van het opleidingsniveau, maar nog steeds mensen met leer- en taalachterstanden. • Een leven lang leren wordt gestimuleerd door de overheid. • Gewenning aan keuzemogelijkheden, individualisering van dienstverlening -en voor bepaalde groepen een toenemende tijdsdruk- dwingen tot een ander- en een anders toegankelijk aanbod. Levenslange lidmaatschappen worden minder vanzelfsprekend. • Voortschrijdende informatisering en veranderend mediagebruik. Online computers zijn al in verreweg de meeste Nederlandse huishoudens aanwezig. Vrijwel alle internetters gebruiken het web om informatie te zoeken en te communiceren. Ouderen en lager opgeleiden lopen hun achterstand in computergebruik in de komende tien jaar langzaam maar zeker in. • Door de digitalisering is er meer, en sneller informatie toegankelijk. Kwantiteit (te veel) en kwaliteit (te weinig) op het terrein van informatie zijn inmiddels punten van zorg. De functie van de bibliotheek als bron van betrouwbare informatie is hierin belangrijk. Met als bijzondere uitdaging dat de bibliotheek ook een maatschappelijk relevant pakket blijft bieden. 4
• Hoeveelheid, snelheid en toegankelijkheid van nieuwe media zijn sterk toegenomen. • Technologische ontwikkelingen als e-books en publishing on demand zullen invloed hebben op het productieproces van gedrukte media, maar het boek naar alle waarschijnlijkheid niet doen verdwijnen. • Teruglopend bibliotheekgebruik sinds de jaren negentig (lidmaatschappen, bezoek, het percentage leners, het aantal geleende media). Echter door de economische crisis is momenteel een trendbreuk te signaleren en is er sprake van een lichte stijging in het bibliotheekgebruik. Bij Bibliotheek HuizenLaren-Blaricum is per 31 december 2010 26 procent van de bevolking lid en bij De Bibliotheek 24 procent. Ter informatie: het landelijke gemiddelde was 24 procent in 2009. • Verdergaande samenwerking in de bibliotheekbranche zowel op landelijk als provinciaal niveau. Op basis van deze ontwikkelingen heeft het netwerk van Nederlandse Bibliotheken een Agenda van de toekomst vastgesteld waarin speerpunten zijn benoemd die landelijk en/of lokaal worden aangepakt.
1.2 Gemeenten als opdrachtgever De gemeenten Huizen, Laren en Blaricum en Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren staan als opdrachtgever aan de basis van het bibliotheekbeleid van beide bibliotheken. Daarom is het belangrijk dat zij met haar vijf kernfuncties goed aansluiten op de gemeentelijke speerpunten uit de coalitieprogramma’s. Daarin zijn de volgende beleidsprioriteiten benoemd die een relatie hebben met de kernfuncties van de bibliotheek: • Versterken zelfstandigheid en zelfredzaamheid van burgers • Maatschappelijke participatie: mee doen aan de samenleving • Leefbaarheid en sociale cohesie • Samenwerking tussen lokale organisaties • Kunst en cultuur: ontsluiten cultuur en historisch erfgoed voor een breed publiek • Bibliotheek als ontmoetingsplaats • Specifiek beleid voor jeugd en ouderen
Beleidsuitgangspunten Gemeenten
Zelfredzaamheid
Maatschappelijke participatie
Informatie
Leefbaarheid / sociale cohesie
Educatie
Samenwerking Lokaal
Lezen
Cultuur/ historisch erfgoed
Kunst & cultuur
Kernfuncties bibliotheek
Ontmoeting & debat
Doelgroepen
© Brigitte van Ostaden
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
1.3 Gemeenten als subsidieverlener Gemeenten, provincies en het Rijk hebben eind 2009 in het zogeheten BibliotheekCharter 2010-2012 nieuwe afspraken gemaakt over hun rolverdeling en over de doelen van de bibliotheekinnovatie voor de periode 2010 tot en met 2012. In het Charter is vastgelegd dat de minister van OCW, de provincies en de gemeenten samen werken aan het vernieuwen van de openbare bibliotheek, met als doel de dienstverlening van de openbare bibliotheken beter te laten aansluiten bij maatschappelijke en technologische ontwikkelingen en bij de behoefte van de burger. In het Charter is concreet afgesproken dat de gemeenten onder andere verantwoordelijk zijn voor het uitvoerend werk van de fysieke bibliotheek, de lokale component van de landelijke digitale bibliotheek en de implementatie van landelijk overeengekomen innovaties. Voor de gemeenten houdt dit convenant ondermeer in dat bij de subsidieverlening aan de openbare bibliotheek een aantal afspraken en voorwaarden worden vastgelegd. Belangrijk daarbij zijn dat het bestaande instapniveau van de subsidie tenminste gehandhaafd blijft in deze periode en dat bibliotheken de (financiële) mogelijkheden hebben om gecertificeerd te worden conform de Certificeringsnorm Openbare Bibliotheken. 5
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
De uitvoering van het BibliotheekCharter komt onder druk te staan omdat de financiële positie van de gemeenten door de economische crisis verslechterd. Dit heeft uiteraard consequenties voor het financiële beleid en het bijbehorende subsidiebeleid van de gemeenten. De afspraak uit het Charter dat het bestaande instapniveau tenminste blijft gehandhaafd komt hiermee onder druk te staan. 1.4 Gemeenten als samenwerkingspartner In samenwerking met de gemeenten zorgen beide bibliotheken voor de invulling en uitvoering van verschillende gemeentelijke taken. Zo zijn de bibliotheken samen met de gemeenten actief op het terrein van de VVE (vroeg- en voorschoolse educatie). Ook nemen zij deel aan de samenwerkingsketen WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en/of leveren zij een bijdrage aan de invulling van een aantal prestatievelden binnen de WMO. Daarnaast wordt samengewerkt op het gebied van re-integratie en diversiteit. Beide bibliotheken willen de samenwerking met de gemeenten waar mogelijk uitbreiden en versterken.
1.5 Interne organisatie Beide bibliotheken zijn relatief kleine basisbibliotheken. Het grootste deel van de formatie wordt ingezet in de front office. In de back office zijn er specialisten die voor elke doelgroep een beperkt aantal uren ter beschikking hebben voor het (door)ontwikkelen van producten en diensten voor specifieke doelgroepen. Specifieke deskundigheid op het terrein van hrm, marketing, kwaliteitszorg en financiën is beperkt aanwezig. Daar waar nodig en financieel haalbaar wordt externe deskundigheid ingehuurd. Maar door de krimpende financiële middelen en stijgende tarieven van leveranciers zoals de provinciale service-organisatie ProBiblio, wordt dat steeds moeilijker. Hierdoor zijn de bibliotheken onvoldoende in staat op de vele externe ontwikkelingen in te spelen. Daarom hebben de twee bibliotheken het voornemen intensiever te gaan samen werken, met name op het terrein van (door)ontwikkelen van de dienstverlening op het terrein van leesbevordering en mediawijsheid en op het terrein van de bedrijfsvoering, met name marketing en communicatie.
2 Mediawijsheid staat voor ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld’. Bron: Cultuur.nl
6
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Samenwerking levert de volgende voordelen op: • Uitwisseling personeel voor het opvangen van bepaalde problemen en kennisdeling • Gezamenlijke ontwikkeling van diensten en producten • Efficiencyvoordelen • Benchmarking Een belangrijke voorwaarde voor samenwerking is wederzijds vertrouwen. Aandachtspunten bij de verdere uitwerking van de samenwerking is het verschil in organisatiestructuur en – cultuur, de omvang en samenstelling van de formatie en de verschillen in de bedrijfsvoering. Beide bibliotheken zijn er van overtuigd dat deze samenwerking op afzienbare termijn concrete invulling moet krijgen. Op de middellange termijn kan deze samenwerking wellicht uitgebreid worden met andere bibliotheken in het Gooi.
1.6 SWOT-analyse Op basis van de hiervoor gesignaleerde ontwikkelingen kan de volgende SWOT-analyse voor de bibliotheken worden vastgesteld waarop de organisatiestrategie voor de komende jaren wordt afgestemd. Sterk
Zwak
• Omvangrijk bereik onder de bevolking • Naamsbekendheid • Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen • Toegang tot uitgebreide collectie media • Stevige banden met het onderwijs • Passie bij personeel voor de missie van de bibliotheek
• Marketing: te weinig kennis van markt- en klantbehoeften • Niet optimaal kunnen volgen van de snelle IT-ontwikkelingen • Onvoldoende zichtbaar in het digitale domein • Imago bij burgers en politiek niet eigentijds genoeg: de bibliotheek is meer dan alleen boeken lenen
Kans • Maatschappelijke aandacht voor sociale cohesie • Leven lang leren • Aandacht voor mediawijsheid1 • Aandacht voor specifieke doelgroepen zoals jeugd, ouderen, laaggeletterden, inburgeraars • Economische crisis: kostenbewustzijn burgers leidt tot toename bibliotheekgebruik • Samenwerking met bibliotheken • Overheid bemoeit zich actief met het professionaliseren van de digitale bibliotheek
Bedreiging • Individualisering: veranderende behoeften van klanten vraagt om maatwerk • Bezuinigingen bij de gemeenten, in het bibliotheeknetwerk, o.a. ProBiblio en bij partners • Andere aanbieders • Kleine back office, geen specifieke deskundigheid op het terrein van bedrijfsvoering • Vergrijzing personeel; onvoldoende gekwalificeerd jonge aanwas
7
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
2. De koers In samenwerking hebben De Bibliotheek en Bibliotheek HuizenLaren-Blaricum hun missie en visie onder de loep genomen en aangepast voor de komende beleidsperiode. 2.1 Missie en motto De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum zijn fysiek en digitaal het eigentijdse lokale ontmoetingscentrum voor alle inwoners. Leesbevordering en leesplezier, kennis en informatie, mediawijsheid en cultuur staan daarbij centraal. Zij leveren hierdoor, vaak in samenwerking met andere educatieve en culturele organisaties, een belangrijke bijdrage aan de sociale cohesie en participatie in de gemeenten Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren en Huizen, Laren en Blaricum. Dit is vertaald in het motto: De bibliotheek inspireert. 2.2 Visie De bibliotheken willen met de huidige middelen zoveel mogelijk mensen toegang bieden tot educatie, literatuur, informatie en cultuur en daarmee bijdragen aan maatschappelijke participatie en sociale cohesie. Dat doen zij met een producten- en dienstenaanbod zowel vanuit de fysieke als de digitale bibliotheek. Hierbij krijgt het voorkomen en oplossen van problemen op het terrein van lezen en informatie- en mediavaardigheid prioriteit. Uitgangspunt is dat dit altijd in samenwerking met het onderwijs en andere begeleiders vorm wordt gegeven. Omdat leer-, taal- en leesachterstanden al op zeer jonge leeftijd ontstaan, wordt meer aandacht gegeven aan de leeftijdsgroep 0-4 jaar. De dienstverlening aan 4-18-jarigen en het onderwijs wordt meer vraaggericht vormgegeven. Daar waar mogelijk wordt in samenwerking met andere organisaties dienstverlening ontwikkeld voor volwassen laaggeletterden en inburgeraars. De dienstverlening aan individuele gebruikers moet inspireren tot blijvend of nieuw bibliotheekgebruik waarbij het uitlenen van boeken nog steeds core business is. Dit moet in 2014 leiden tot een gemiddelde ledengroei van 1,5 % in het werkgebied van beide bibliotheken. 8
Het behouden van leden en bezoekers wordt bereikt door een gerichte inzet van marketing. Hiermee komt een goede match tussen aanbod van de bibliotheek en de vraag vanuit klantsegmenten tot stand. Marketing biedt kansen om het bibliotheekaanbod met behulp van ICT persoonlijker te maken. Ook door een andere samenstelling en presentatie van de collectie en een aantrekkelijk activiteitenaanbod worden bezoekers van de fysieke bibliotheek uitgenodigd en geïnspireerd tot (meer) bibliotheekgebruik. De bibliotheek is fysiek goed bereikbaar (binnen een straal van 6 kilometer is voor iedereen een fysieke vestiging aanwezig) en digitaal 24 uur per dag toegankelijk via de website. Professionele medewerkers beschikken over de juiste competenties om de organisatiestrategie waar te maken. Vakmanschap krijgt een andere invulling. De traditionele bibliothecaris transformeert in een mediacoach, cultureel ondernemer of informatiemakelaar die denkt vanuit de klant en altijd op zoek is hoe deze nog beter bediend kan worden in zijn persoonlijk lees- en informatiebehoeften. De bibliotheek heeft haar bedrijfsvoering op orde wat resulteert in certificering volgens de Certificeringsnorm Openbare Bibliotheken.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
2.3 Succesfactoren De belangrijkste factor om de missie en visie waar te maken is samen te vatten onder de noemer Inspirerend. Hierbij gaat het om het bieden van eigentijdse, op behoeften afgestemde dienstverlening waarbij de verwachtingen van de klant regelmatig worden overtroffen. Bij inspirerend gaat het om aspecten als verleiden, uitnodigend, klantgericht, eigentijds, dynamisch en cocreatie. Daarnaast zijn de factoren Professioneel en Betrouwbaar, die van oudsher het succes van de bibliotheek hebben bepaald, nog volop van kracht. Deskundige medewerkers adviseren klanten in hun zoektocht naar goede en betrouwbare informatie zowel in fysieke media als via het internet.
Inspirerend
Betrouwbaar
Professioneel
Samenwerken
Verleiden
Objectief
Beter realiseren organisatiedoelen
Eigentijds
Onafhankelijk
Dynamisch
Goede informatie
Diverse rollen: wegwijzer, acquisiteur, ontwikkelaar, ondernemer netwerker
Reuring
Nakomen afspraken
Enthousiast Samen met klanten Uitnodigend
Klantgericht Vraaggericht Pro-actief
Wederzijds voordeel Co-creatie Vertrouwen Vergroten innovatiekracht
Digitaal vaardig
De vierde succesfactor die genoemd moet worden is die van Samenwerking. De bibliotheek is al decennia lang een belangrijke samenwerkingspartner in de lokale gemeenschap en levert een bijdrage aan een samenhangende sociaal-culturele infrastructuur in de zeven gemeenten. Ook maakt zij deel uit van van het landelijke en provinciale bibliotheeknetwerk. Samenwerking wordt in deze tijd van snelle (technologische) ontwikkelingen en krimpende budgetten nog relevanter. Door regionale en lokale samenwerking kunnen de klanten van de deelnemende bibliotheken nog beter worden bediend.
9
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
3. Strategie en beleid De financiële situatie van de bibliotheken bepaalt in belangrijke mate de mogelijkheden waarin zij de komende jaren haar aanbod en dienstverlening kan verbeteren. Hierbij hanteren zij de volgende uitgangspunten: Minimaal het handhaven en borgen van het huidige dienstverleningsniveau. Daar waar mogelijk inspelen op veranderend gebruikersgedrag. Focus op gemeentelijke beleidsuitgangspunten: maatschappelijke participatie, vergroten zelfredzaamheid en leefbaarheid. Daar waar mogelijk volgen en introduceren van landelijke en provinciale ontwikkelingen op het terrein van de vijf kernfuncties, HRM, marketing en IT. Certificering waardoor een minimale kwaliteit van de dienstverlening en bedrijfsvoering gewaarborgd is. Intensiveren van de samenwerking in het (regionale) bibliotheeknetwerk. 3.1 Doelgroepen De bibliotheken hebben als taak alle burgers vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur te bieden zodat zij zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in de maatschappij. Dit gebeurt door klanten te helpen bij het selecteren van betrouwbare en betekenisvolle informatie uit de overvloed aan informatie die mensen dagelijks overspoelt. De bibliotheken bieden ook een plek voor ontmoeting. De bibliotheken zijn er voor iedereen. Maar er zijn groepen in de samenleving voor wie zij er speciaal zijn. Dat is in de eerste plaats de jeugd. Als centrum voor taal en lezen laat de bibliotheek de jeugd kennis maken met het plezier dat lezen biedt. Daarbij is extra aandacht voor kinderen met leerachterstanden, dyslexie of leesproblemen met een andere oorzaak. Ook voor ouderen en mensen met een visuele of een andere handicap bieden bibliotheken speciale programma’s en andere voorzieningen, evenals voor laaggeletterden, nieuwkomers en allochtonen. Bij het bedienen van deze doelgroepen zoeken de twee bibliotheken altijd naar educatieve, culturele en maatschappelijke samenwerkingspartners. 10
Speerpunten doelgroepen Jeugd van 0-18 jaar en hun begeleiders Om taal- en leesontwikkeling en mediawijsheid te bevorderen, en te voorkomen dat op deze terreinen achterstanden ontstaan, vormen kinderen en jeugd van 0-18 jaar een belangrijke doelgroep van de twee bibliotheken. Zij benaderen deze doelgroep bij voorkeur in samenwerking met het onderwijs en andere instellingen omdat zij op deze gebieden ook een taak hebben. Derhalve vormen leerkrachten en begeleiders ook een belangrijke doelgroep van de bibliotheek, alsmede de ouders. Laaggeletterden en leesgehandicapten 25 procent van de basisschoolverlaters heeft problemen met technisch en begrijpend lezen. Van de 15-jarigen is bijna 15% laaggeletterd en feitelijk functioneel analfabeet. Circa 15% van de bevolking tussen 15 en 74 jaar heeft te kampen met taal-en leesproblemen. De bibliotheken bieden deze groepen materialen die qua inhoud aansluiten bij hun emotionele niveau en die qua uiterlijk, presentatie en bladspiegel erg toegankelijk zijn. Daarnaast worden ouders en leerkrachten met achtergrondinformatie ondersteund in de begeleiding van moeilijk-lezenden. 55-plus Waar het de samenstelling van de bevolking betreft wordt een groei van het aantal 55-plussers verwacht. De bibliotheken ontwikkelen een passend aanbod voor deze groeiende groep actieve en bemiddelde senioren. Dit doet zij onder andere door zich toe te leggen op het aanbieden van materialen en activiteiten die het ‘leven lang leren’ stimuleren en ondersteunen.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
3.2 Kernfuncties De basis van de dienstverlening van de twee bibliotheken is weer te geven in vijf kernfuncties.3 Deze kernfuncties zijn geen zelfstandige bedrijfsonderdelen, maar sluiten op elkaar aan en versterken elkaar. Het is niet mogelijk één van deze onderscheiden kerntaken te verwijderen of te reduceren zonder gevolgen voor de andere functies. De kernfuncties vormen in onderlinge samenhang de kern van een volledige openbare bibliotheek. De vijf kernfuncties zijn: 1. Informeren Goed geïnformeerde burgers hebben op tal van terreinen een voorsprong. In onze ingewikkelde informatiesamenleving is het voor mensen zonder voldoende kennis en informatie steeds moeilijker om als verantwoordelijke en mondige burger deel te nemen aan het maatschappelijke leven. Voor het democratische proces en de sociale cohesie is het cruciaal dat de drempel tot kennis zo laag mogelijk is en dat burgers op een neutrale manier wegwijs worden gemaakt in het labyrint van informatie. De bibliotheek bemiddelt in kennis en informatie, zowel in fysieke zin als digitaal. Wat betreft het toegang geven tot betrouwbare digitale informatie hebben de bibliotheken landelijk hun krachten gebundeld in bibliotheek.nl. In de laagdrempelige fysieke bibliotheek kunnen mensen mondeling vragen stellen aan de informatiebalie en informatieve media raadplegen, fysiek en digitaal. 2. Leren Een leven lang leren begint al vroeg. Lezen is een noodzakelijke voorwaarde voor leren. Achterstanden bestrijden kan beter zo vroeg mogelijk worden gestart. Hierbij hebben beide bibliotheken bijzondere aandacht voor kinderen van 0-12 jaar, v(mb)o-leerlingen, leerkrachten, ouders en begeleiders en senioren.
3 Richtlijn voor basisbibliotheken in 2005 opgesteld door de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
11
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
De bibliotheken ondersteunen vrijwel alle vormen van onderwijs (peuterspeelzalen en kinderdagverblijven, basis- en voortgezet onderwijs) door aan groepen leerlingen lessen te geven in informatievaardigheden en taal- en leesbevordering. Onder de educatieve functie van de bibliotheek vallen ook alle activiteiten die het aanleren van kennis en zoekvaardigheden bij individuele gebruikers tot doel hebben, zoals de computercursussen in samenwerking tussen Seniorweb en De Bibliotheek. De bibliotheken willen hierdoor gebruikersgroepen in de gelegenheid stellen om op laagdrempelige wijze te leren kritisch en verantwoord om te gaan met internet en met media-uitingen in het algemeen. 3. Lezen Leesbevordering is van oudsher een belangrijke cultuurpolitieke opdracht van de bibliotheek. Hierbij richten de bibliotheken zich met name op de lees- en taalvaardigheid van kinderen, jongeren, laaggeletterden en nieuwkomers. Zij bieden voor jeugd en jongeren van 0 tot 18 jaar een doorlopende leeslijn en een daarop aansluitende collectie. De collectie voor volwassenen sluit aan op het leesgedrag van de lokale bevolking (gedifferentieerd naar doelgroepen en behoeften), maar biedt via de digitale dienst Aanvragen ook een eenvoudige toegang tot de totale collectie van de Nederlandse openbare bibliotheken. Feitelijk gaat het om leesbevorderingprojecten in de meest brede zin van het woord. Beide bibliotheken nemen deel aan landelijke leesbevorderingscampagnes zoals Kinderboekenweek, Nederland Leest en Nationale Voorleesdagen, het organiseren van literaire lezingen en het ondersteunen van leeskringen. Zij willen zo op een laagdrempelige manier het leesplezier en de leesvaardigheid van de burger vergroten en meewerken aan programma’s die bedoeld zijn om lees- en taalachterstanden van jeugd, en jongeren aan te pakken.
12
4. Cultuur De bibliotheken zijn in brede zin actief op het gebied van kunst en cultuur. Zij organiseren lezingen, tentoonstellingen en debatten, vaak in samenwerking met andere culturele en kunstzinnige instellingen. Daarnaast wordt in de bibliotheken Weesp en Huizen kunst uitgeleend. In Huizen wordt in samenwerking met het onderwijs een programma voor cultuureducatie uitgevoerd. Ook werken de bibliotheken samen met de historische kringen en de plaatselijke musea. Het doel is om de gebruiker in aanraking te brengen met diverse aspecten van cultuur. Daardoor neemt het cultuurbesef en de kennis van cultuur toe. De bibliotheken willen vooral samen met partners een brugfunctie bekleden tussen culturele en educatieve instellingen. 5. Ontmoeten De virtuele wereld ten spijt, zowel voor gebruikers als medewerkers valt de bibliotheek nog altijd grotendeels samen met het gebouw. De zeven bibliotheekgebouwen zijn de ontmoetingsplaats voor lezen, leren en ontspanning in de zeven gemeenten. Voor velen is de bibliotheek een tweede huiskamer of werkplaats, waar iedereen de mogelijkheid heeft om te studeren, het complete scala aan media te raadplegen, gebruik te maken van digitale werkplekken of anderen te ontmoeten voor werk, studie of ontspanning. Ook worden de gebouwen verhuurd aan andere lokale organisaties om zo een bijdrage te leveren aan de ‘leefbaarheid’ van de eigen (maatschappelijke) omgeving. Daarnaast werken de bibliotheken er aan de website een plek te laten worden waar lezers elkaar ontmoeten voor het uitwisselen van leeservaringen.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Focus Door de ontwikkelingen op het terrein van informatietechnologie en vrijetijdsbesteding komen deze kernfuncties onder druk te staan. Dit vraagt om een heroriëntatie op de vijf kernfuncties. Binnen de bibliotheekbranche zijn in de afgelopen periode diverse strategiebijeenkomsten gehouden om te kijken welke thema’s de komende jaren centraal staan. Ook is onderzocht op welke terreinen de krachten van de Nederlandse bibliotheken gebundeld kunnen worden. Het is namelijk onmogelijk om op lokaal niveau alle uitdagingen die zich voordoen, aan te gaan. Landelijk wordt vooral gefocust op de kernfuncties Informeren, Leren en Lezen in de thema’s Digitale Bibliotheek, Collectie Nederland, Mediawijsheid en Lezen en Leesbevordering. Dit wordt ondersteund door de programma’s marketing, hrm en ict-infrastructuur.4 Hierbij zijn de concrete ontwikkelingen rondom retailmarketing, franchiseformules en bibliotheek.nl belangwekkend voor De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum. Datgene dat landelijk wordt aangepakt en ontwikkeld, hoeft niet op het lokale niveau te worden ingevuld. De bibliotheken volgen de landelijke ontwikkelingen kritisch en nemen deel daar waar mogelijk, zinvol (in relatie tot de missie, visie en strategie) en financieel haalbaar. Ook is onderzocht hoe het publiek de vijf kernfuncties van de bibliotheek ervaart. Bestaande leden zien de bibliotheek voornamelijk als uitleencentrum van boeken en hechten dus veel belang aan de kernfunctie Lezen. Zij zien de bibliotheek steeds minder als bron van informatie en lijken daarbij eerder te hechten aan gemak en snelheid bij het verkrijgen van informatie dan aan betrouwbaarheid. Er blijkt wel behoefte te zijn aan achtergrondinformatie over boeken en andere media.
4 Agenda voor de toekomst : de strategie van de Vereniging van Openbare Bibliotheken voor de jaren 2009-2012, juli 2008
De educatieve functie van de bibliotheek staat voor het publiek als een paal boven water, vooral voor de jeugd. Maar ook voor volwassen die niet deelnemen aan een formele onderwijsvorm is de bibliotheek belangrijk. Bij de sociale functie van de bibliotheek vinden zij de mogelijkheden voor ontmoeting belangrijk, maar niet persé als vooropgezet doel van bibliotheekbezoek maar meer als bijkomstigheid. Horecavoorzieningen als het leescafé in de bibliotheek leveren hieraan een goede bijdrage. In debat zijn zij minder geïnteresseerd. Na internet en niet-lezen is vooral tijdgebrek hét argument om niet naar de bibliotheek te komen. Door de bibliotheek ‘bij de mensen thuis’ te brengen, wordt de tijdsdruk in elk geval enigszins verlicht. Beide bibliotheken bieden nu al de mogelijkheid om van huis uit materialen te reserveren en te verlengen. Daarnaast is het thuisbezorgen van materialen voor veel mensen een aantrekkelijke optie. Nu is deze dienst al beschikbaar voor minder mobiele senioren. Ook willen mensen van huis uit databanken kunnen raadplegen, zodat ze niet speciaal daarvoor naar de bibliotheek hoeven komen. In de bijlage wordt per organisatie- en resultaatgebied uit het INK-Managementmodel aangegeven welke concrete acties worden ondernomen om de strategie in de beleidsperiode 2012-2015 inhoud te geven. 13
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Speerpunten vijf kernfuncties Op basis van de landelijke keuzes en de behoeften van klanten richten De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum zich met haar lokale beleid vooral op de kernfuncties Lezen, Leren en Ontmoeten. In Huizen vervult de bibliotheek daarnaast een spilfunctie in de samenwerking tussen lokale culturele en kunstzinnige organisaties en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan het gemeentelijke cultuurbeleid. Wat betreft de kernfuncties Lezen en Leren richt zij zich bij de jeugd vooral op de behoeften en verwachtingen van de lokale samenwerkingspartners. Diensten en producten voor de jeugd worden zo veel mogelijk ontwikkeld en aangeboden in samenwerking met het onderwijs. Hierbij verandert de relatie van klant-leverancier meer naar co-creatie. De dienstverlening van de bibliotheek dient een toegevoegde waarde te bieden aan het onderwijsprogramma op het terrein van taal, lezen en mediawijsheid.
14
Bij de volwassen gebruikers wordt meer ingezoomd op individuele behoeften, omdat zij minder gemakkelijk via andere organisaties te benaderen zijn. Omdat volwassenen de bibliotheek nog altijd associëren met het uitlenen van boeken wordt bij deze groep vooral ingezoomd op het verbeteren van de dienstverlening op het terrein van Lezen. Ten eerste wordt de samenstelling en presentatie van de collectie nog meer afgestemd op de veranderende behoeften. Dat betekent meer fictie die met behulp van retailconcepten wordt gepresenteerd en minder informatieve media. Daarnaast wordt het aantal gemakservices uitgebreid. Naast bestaande diensten zoals online reserveren en bestellen en Bibliotheek aan huis, worden met behulp van moderne technieken leesadviezen gegeven op basis van klant- en interesseprofielen. Daarnaast worden activiteiten aangeboden in het kader van ‘Een leven lang leren’, gericht op het bevorderen van maatschappelijke participatie. Hierbij wordt altijd gezocht naar relevante samenwerkingspartners.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
4. Medewerkers In het realiseren van de organisatiestrategie staan de mensen die dat moeten uitvoeren centraal. Met de genoemde (maatschappelijke) veranderingen verandert ook de inhoud van het werk van de bibliotheekmedewerker. Tot nu toe waren het selecteren en ontsluiten van informatie, het bemiddelen tussen vraag en aanbod en het verstrekken van inlichtingen de belangrijkste taken. Het werk van de bibliotheekmedewerker wordt in de toekomst diverser: soms is hij specialist met veel inhoudelijke kennis, dan weer is hij meer een verkenner die op een slimme manier zijn weg weet te vinden in het omvangrijke aanbod van informatie of een gids die mensen wijst op de vele mogelijkheden om aan informatie te komen. Soms produceert de bibliotheekmedewerker zelf informatie, dan weer is hij verkoper die op een professionele manier media weet te presenteren denkend vanuit klantsegmenten. Soms is hij acquisiteur, dan weer ontwikkelaar of netwerker. Vakmanschap krijgt dus een andere betekenis. Voor het zittende personeel betekent dat het aanleren en ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. De afgelopen jaren hebben medewerkers de eerste slag van verandering in hun werk gemaakt door onder andere klantgerichter te gaan denken en handelen, digitaal vaardiger te worden en zich meer op processen dan op inhoud te richten. Ook de stijl van managen is resultaatgerichter geworden. In de komende jaren is er blijvende aandacht voor de nieuwe invulling van het werk van bibliotheekmedewerkers en het management. Daarnaast krijgen beide bibliotheken te maken met uitstroom. Het is nu al nodig daarop te anticiperen, omdat er landelijk gezien een tekort wordt verwacht aan voldoende nieuwe instroom. Het is een vraagstuk dat in provinciaal netwerkverband en zelfs branchebreed opgepakt moet worden. Het vraagt om een uitdagender profilering van de bibliotheek als werkgever en van het beroep van bibliotheekmedewerker.
In 2010 hebben beide bibliotheken het personeelsbeleid vastgesteld voor de nieuwe basisbibliotheek. Hierin zijn de thema’s in-, door- en uitstroom van medewerkers verder uitgewerkt en zijn vervolgens verschillende personeelsinstrumenten ontwikkeld. Belangrijke aandachtspunten daarin zijn ondernemerschap, pro-actieve houding van medewerkers, het zorgen voor verrassende en spannende combinaties tussen mens (klant, medewerker) en media, het denken in termen van mogelijkheden, gemotiveerde en loyale medewerkers en een passend kennisniveau. De samenwerking tussen beide bibliotheken heeft gevolgen voor de uitvoering van het personeelsbeleid. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om de back office van beide organisaties te bundelen en zo specialismen uit te diepen. Ook biedt het nieuwe mogelijkheden voor taakroulatie en kennisdeling. Speerpunten Management van medewerkers • Nieuwe competenties voor de bibliotheekmedewerker zijn benoemd op basis van de organisatiestrategie. • Werving en selectie is gericht op de nieuwe competenties, grotere diversiteit en op grotere dienstverbanden; daarnaast loopt zij vooruit op de te verwachten uitstroom. • Opleiding en ontwikkeling vinden plaats in het kader van de organisatiestrategie waarbij inspirerende dienstverlening in samenwerking met lokale en bibliotheekpartners de kern vormt. • Werken in resultaatverantwoordelijk teams die in staat zijn projectmatig te werken. • De stijl van leidinggeven is resultaatgericht als het gaat om de organisatiedoelstellingen en stimulerend en waarderend als het gaat om de ontwikkeling van medewerkers. • Implementeren en borgen van de nieuwe gesprekscyclus. • Verbeteren interne communicatiestructuur. • Afstemming tussen beide bibliotheken wat betreft inrichting back office, taakroulatie en kennis delen.
15
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
5. Middelen 5.1 Vestigings- en spreidingsbeleid Met de huidige vaste vestigingen leveren De Bibliotheek en de Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum een goed voorzieningenniveau waarover de klanten en de gemeenten tevreden zijn. Uitgangspunt is dat dit voorzieningenniveau minimaal gehandhaafd wordt. Hoewel de mobiliteit van grote groepen gebruikers de afgelopen decennia is toegenomen, is het huidige inzicht dat de uiterste afstand tot een vaste vestiging maximaal 6 kilometer is met aanvullend daarop enige voorzieningen voor minder mobielen zoals kinderen en senioren. Door het handhaven van de huidige vaste vestigingen sluiten de bibliotheken hierbij goed aan. 5.1.1 De Bibliotheek De Bibliotheek kent nu vier vestigingen in Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren die te kenmerken zijn als servicebibliotheek, een bibliotheekpunt De Rijver in Muiderberg en twee bibliobusstandplaatsen in Nederhorst den Berg. Hiermee voldoet De Bibliotheek aan het uitgangspunt binnen zes kilometer bereikbaar te zijn voor de inwoners van het werkgebied, behalve voor de inwoners van Ankeveen en Kortenhoef. Derhalve wordt voor Ankeveen en Kortenhoef gezocht naar andere oplossingen. Hierbij wordt gedacht aan het inrichten van een bibliotheekpunt in twee aanwezige basisscholen waarbij een relatie wordt gelegd met het landelijke leesvorderingsprogramma Kunst van Lezen. De financiële consequenties en de financiering hiervan moeten nader worden onderzocht. Daarnaast zal in navolging van het bibliotheekpunt De Rijver in februari 2012 een bibliotheekpunt in De Spot in Nederhorst den Berg worden geopend. Door samenwerking met de partners in De Spot is het mogelijk om daar de dienstverlening van de bibliotheek gedurende ruime openingstijden aan te bieden. In de tweede helft van 2011 vindt in de vestiging in Eemnes een kleine herinrichting plaats waardoor zij beter voldoet aan de eisen van deze tijd als aangename verblijfsruimte en een aantrekkelijke presentatie van diverse collectie-onderdelen volgens 16
retailprincipes. De gemeente Eemnes is voornemens te onderzoeken of herhuisvesting van de bibliotheek in centrum voor sport en ontmoeting De Hilt een optie is. De Bibliotheek werkt hieraan mee met als uitgangspunt dat herhuisvesting voor alle deelnemende partijen voordeel moet opleveren. In alle kernen wordt de dienst Bibliotheek aan huis aangeboden. Vrijwilligers bezoeken aan huis gebonden mensen met media en helpen selecteren. In bijlage 3 is de huidige dienstverlening van de vijf vaste vestigingen opgenomen.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Speerpunten vestigings- en spreidingsbeleid de Bibliotheek Een fysieke vestiging (minimaal een steunpunt) is voor alle inwoners binnen een straal van 6 kilometer beschikbaar. • Mogelijkheid onderzoeken inrichten van tweemaal Bibliotheek in de School: één in Ankeveen en één in Kortenhoef. • Openen van bibliotheekpunt in De Spot in februari 2012. • Herhuisvesting Eemnes alleen bij voordelen voor alle partners 5.1.2 Huizen-Laren Blaricum Met de twee vaste vestigingen in Huizen en Laren is de bibliotheek voor iedere inwoner uit het werkgebied binnen zes kilometer bereikbaar, ook voor de inwoners van Blaricum. Uit de gebruikersgegevens blijkt dat de inwoners van Blaricum in vergelijkbare mate gebruik maken van de twee vestigingen als de inwoners in Huizen en Laren en kan geconstateerd worden dat de afstand voor deze inwoners geen belemmeringen voor gebruik opleveren. In de goed geoutilleerde bibliotheek Huizen is ook de centrale backoffice van de organisatie gevestigd. Cultuurhuis aan de Brink Medio 2012 verhuist de bibliotheek in Laren naar het Cultuurhuis aan de Brink. Door het bundelen van krachten, het streven naar synergie en het gezamenlijk werken aan het bereiken van de inwoners van Laren, wordt een stevige basis gelegd voor het sociaal cultureel werk en bibliotheekwerk in Laren. Hiermee wordt de sociale samenhang in en de leefbaarheid van Laren verder bevorderd. Het elkaar ontmoeten is het centrale uitgangspunt van het Cultuurhuis. Het Cultuurhuis is echter ook belangrijk in het kader van - de uitvoering van – vrijwilligerswerk en het bevorderen van de maatschappelijke participatie van kwetsbare groepen. Ook zal het Cultuurhuis een leerwerkplek worden voor leerlingen van het achter het Cultuurhuis gelegen College de Brink (VMBO-onderwijs).
De verschillende functies van het Cultuurhuis aan de Brink zijn: • Ontsluiting van (lokale) informatie • Ontmoeting en recreatie • Vorming en educatie • Cultuur en creativiteit De verschillende functies in het Cultuurhuis aan de Brink worden onder gebracht in een nieuw op te richten beheerstichting waar de bibliotheek een bestuurslid voor voordraagt. De stichting ontwikkelt een eigen visie op de strategie van het Cultuurhuis, die wordt vastgelegd in een beleidsplan. De bibliotheek is toegankelijk tijdens de openingstijden van het Cultuurhuis. 26 uur daarvan zijn deskundige bibliotheekmedewerkers aanwezig: één medewerker leen- en klantenservice die onderdeel uitmaakt van de centrale ontvangstbalie in de hal en één medewerker informatie en advies. De overige uren is de bibliotheek onbemand toegankelijk en kunnen gebruikers indien nodig terugvallen op beheerders en aanwezige medewerkers van de andere partners. Middels de aanwezige zelfbedieningsapparatuur kunnen de klanten zelf boeken inleveren en lenen.
17
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
In Asielzoekerscentrum Crailo staat een collectie media gericht op inburgering waarbij vrijwilligers drie keer per week aanwezig zijn om de bewoners wegwijs te maken en indien nodig door te verwijzen naar de bibliotheek. Per september 2011 is bekend geworden dat het Asielzoekerscentrum met grote waarschijnlijkheid per maart 2012 geheel gesloten zal worden. De bibliotheek zal dan, in nauw overleg met de gemeente Laren, stoppen met haar dienstverlening. In alle gemeenten wordt de dienst Bibliotheek aan huis aangeboden. Vrijwilligers bezoeken aan huis gebonden mensen met media en helpen selecteren. In bijlage 4 is de huidige dienstverlening van de twee vaste vestigingen opgenomen.
18
• Borging van de voordelen van krachtenbundeling in het Brinkhuis in Laren. • Herijken bestaande dienstverlening in woonzorginstellingen • Opheffen dienstverlening in Asielzoekerscentrum Crailo 5.2 Collectie De collectie was in traditionele zin alleen de collectie van de lokale bibliotheken. Door netwerkafspraken zijn de collecties van De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum gekoppeld aan die van alle bibliotheken in Nederland, aan wetenschappelijke collecties en aan databanken. Daarmee krijgt de gebruiker van deze bibliotheken toegang tot een veel grotere collectie dan voorheen. Met de komst in 2007 van de nieuwe associatieve zoekmachine de Aquabrowser, zijn deze fysieke en digitale collecties geïntegreerd te doorzoeken. Het bestelsysteem Aanvragen regelt levering van de media vanuit het samenwerkingsnetwerk van bibliotheken aan de klant. In bijgaand schema wordt aangegeven hoe de totale collectie van beide bibliotheken is opgebouwd. Met het basispakket bibliotheek.nl worden alle databanken bedoeld die branchebreed ingekocht worden, zoals de Krantendatabank, Basispakket Gespecialiseerde de Consumentengids, bibliotheek.nl toegang Keesings historisch archief et cetera. Met gespecialiseerde toegang Bibliotheek- Zelf hebben netwerk worden bijvoorbeeld de collecties bedoeld van wetenschappelijke Traditionele Netwerk collectie bibliotheken en de collectie collectie cd’s van de Centrale Discotheek Rotterdam. De Digitaal
Uitleen- en raadpleegpunten Door een veranderende samenstelling van de bewoners van de vijf woonzorginstellingen die nu worden bediend, wordt overwogen om hier geen wisselcollecties meer te plaatsen. De leesvaardigheden van een groot deel van de bewoners lopen zodanig terug dat de collectie niet of nauwelijks meer gebruikt wordt. Daarvoor in de plaats wordt bekeken op welke wijze de ondersteuning van activiteitenbegeleiders op het terrein lezen en cultuur anders vorm kan worden gegeven.
Speerpunten vestigings- en spreidingsbeleid Huizen-Laren-Blaricum
Fysiek
De collectie wordt nog meer afgestemd op de samenstelling van de bevolking. Door een zeer sterke vergrijzing van de bevolking in Laren betekent dat meer aandacht voor senioren en in mindere mate voor de jeugd. De jeugdcollectie wordt meer themagericht opgesteld volgens het zogenaamde PIM-systeem. Voor volwassenen wordt de non fictie collectie gepresenteerd in zeven thema’s. Ook heeft dit gevolgen voor het activiteitenaanbod voor individuele volwassen gebruikers. Deze worden altijd samen met partners ontwikkeld en aangeboden. Activiteiten voor de jeugd worden in principe altijd via het onderwijs georganiseerd.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
traditionele collectie is de collectie van De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum en de Netwerk collectie is de collectie van alle openbare bibliotheken in Nederland. Fysieke collectie Beide bibliotheken willen hun klanten meer inspireren tot het gebruik van de fysieke collectie door een verleidelijke presentatie van de collectie en een sfeervolle inrichting op basis van winkelconcepten. De helft van de leden weet vooraf wat zij gaat doen in de bibliotheek en de helft dus ook niet. Liefst 39% van de leden geeft aan zich ook graag ter plekke te laten inspireren. Zij laten zich hierbij (ver)leiden door zaken als gemak, bewegwijzering, een logische indeling van de collectie en de overzichtelijkheid van het gebouw. Daarom zijn de bibliotheken op zoek naar nieuwe bibliotheekconcepten die hieraan voldoen. Verschillende andere bibliotheken in het land hebben winkelformules toegepast op basis van zogenaamde retailmarketing5. De resultaten zijn dat zij met een winkelformule de sfeer, de uitstraling en de presentatie van de bibliotheek en haar aanbod verbeterd hebben. Dit leidt tot ledenbehoud en klantenbinding. Daar waar mogelijk is de inrichting en presentatie van alle vestigingen al verbeterd door het invoeren van retailprincipes op kleine schaal. In de nieuwe vestiging in Laren wordt de collectie grotendeels volgens retailprincipes gepresenteerd. Bij toekomstige herinrichting en herhuisvesting worden deze retailconcepten uitdrukkelijk meegenomen.
5 Bij retail gaat het om de levering van diensten en/of goederen voor persoonlijk gebruik aan consumenten. Retailmarketing is marketing door detailhandelsorganisaties. De detaillisten gebruiken in hun marketing twee extra marketinginstrumenten in vergelijking met andere ondernemers. Dit zijn de P’s van presentatie en personeel.
Digitale collectie Thuisgebruik databanken De digitale collectie is via de Aquabrowser ook thuis te raadplegen. Voor wat betreft de raadpleging van de daarin opgenomen databanken is nu nog de komst naar de fysieke bibliotheek nodig. Een belangrijk ontwikkelpunt voor de gehele bibliotheekbranche is het thuisgebruik van databanken op zo kort mogelijke termijn te regelen voor de bibliotheekgebruiker: met de eigen bibliotheekpas is dan toegang verzekerd tot digitale bronnen. Licenties zijn daarin tot nu toe nog het struikelblok.
e-books Het boek van de toekomst is het e-book: het elektronisch boek. Voor uitlenen van e-books moet de bibliotheekbranche licenties afspreken met de uitgever. De bibliotheek zal waarschijnlijk voor iedere uitlening een vergoeding moeten betalen aan de uitgever en dit wordt dan volledig of gedeelte doorberekend aan de bibliotheekleden. De onderhandelingen hierover lopen momenteel. Omdat er vooralsnog geen beschermde e-books kunnen worden aangeboden begint bibliotheek.nl met een aanbod van rechtenvrije e-books. De vier 19
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Gooise bibliotheken hebben tot nu toe binnen de wettelijke kaders alle mogelijkheden op dit terrein aan haar klanten aangeboden: uitlenen van e-readers en iPads en uitlenen van een beperkte collectie e-books. Digitale toegang tot de collectie De website van de bibliotheek is de digitale toegang tot de fysieke en digitale collectie. Hier kan de catalogus worden geraadpleegd van de eigen en netwerk collectie, kunnen media uit de eigen en netwerkcollectie worden gereserveerd of besteld en kunnen kranten digitaal worden geraadpleegd. Via Romanadvies krijgen leners leesadvies op basis van eerder gelezen titels. Via de website worden nieuwe gemakservices aangeboden, waarbij wordt aangesloten bij landelijke en provinciale ontwikkelingen.
Speerpunten collectie • Betere presentatie van de fysieke collectie met winkelconcepten. • Volgen en waar mogelijk implementeren ontwikkelingen rondom bibliotheek.nl en e-books. • Website als inspirerende toegangspoort tot de collectie. Nieuwe gemakservices die landelijk en provinciaal zijn ontwikkeld, zijn beschikbaar via de website. 5.3 Activiteiten voor doelgroepen Naast de collectie is het organiseren van activiteiten gericht op leesbevordering, mediawijsheid en ontmoeten een belangrijk middel om de vijf kernfuncties van de bibliotheek waar te maken. In haar doelgroepenbeleid geeft de bibliotheek de prioriteit aan kinderen van 0-18 jaar, hun leerkrachten en ouders, 55-plussers, laaggeletterden en mensen met een visuele of fysieke beperking.
© Brigitte van Ostaden
Binnen de doelgroep jeugd zal meer geïnvesteerd worden in de dienstverlening aan kinderen in de voorschoolse periode (0-4 jaar) gericht op de VVE-instellingen en ouders. Dit zal ten koste gaan van de dienstverlening aan andere doelgroepen.
20
Volwassen leden komen vooral om materialen te lenen en maken minder gebruik van andere diensten en activiteiten, zoals lezingen, cursussen en exposities. Deze activiteiten worden dan ook kritischer bekeken. Zo wordt voortaan altijd samenwerking gezocht met andere organisaties en worden activiteiten meer afgestemd op het bevorderen van zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Dienstverlening doelgroepen LeeftijdsPrimaire segment doelgroep
Kernfuncties
Producten en diensten
Aandachtspunten
0-4 jaar
VVE-instellingen Ouders
Lezen
Collecties Boekstart Nationale Voorleesdagen
Krijgt prioriteit. Zo veel mogelijk in samenwerking met VVEinstellingen. Goede ingangen zien te krijgen.
4-12 jaar
Primair onderwijs Individuele kinderen
Lezen Leren
Collecties Jaaraanbod
Herziening jaaraanbod primair onderwijs: minder activiteiten, andere vormen, nieuwe tariefstelling. Activiteiten altijd in samenwerking met het onderwijs. In Huizen extra aandacht voor kunsteducatie.
12-18 jaar
VO-scholen Individuele jongeren
Lezen Leren Cultuur
Collecties Jaaraanbod
Vaak maatwerk. Activiteiten altijd in samenwerking met het onderwijs. In Huizen extra aandacht voor kunsteducatie.
18-plus
Leden
Lezen Ontmoeten Cultuur
Collecties Activiteitenprogramma Kunstuitleen in Huizen en Weesp
Behouden van huidige leden door verleiden met vraaggerichte en beter gepresenteerde collectie. Inspelen op behoeften door ontwikkelen gemakservices.
Ouders van jeugdleden die nog niet lid zijn
Lezen Informeren Ontmoeten
Collecties Activiteitenprogramma
Ledenwerving.
55-plus
Lezen Leren Ontmoeten
Collecties Activiteitenprogramma
Activiteiten gericht op zelfredzaamheid en participatie, zoveel mogelijk in samenwerking met andere organisaties.
Laaggeletterden Inburgeraars
Lezen Leren Ontmoeten
Collecties Activiteitenprogramma
Activiteiten gericht op taalontwikkeling en mediawijsheid gericht op vergroten zelfredzaamheid en participatie, altijd in samenwerking met andere organisaties.
Visueel gehandicapten Niet-mobiele volwassenen
Lezen
Specifieke collecties Anders Lezen Bibliotheek aan huis
Collectiegericht en doorverwijzing naar andere instanties. Indien mogelijk in samenwerking met andere organisaties.
21
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
5.4 Innovatie, marketing en kwaliteitszorg Innovatie Innovatie betreft alle activiteiten die gericht zijn op verbeteren en vernieuwen in de organisatie. Innovaties kunnen zowel technologisch als niet-technologisch van aard zijn. Alle verbeterpunten uit dit bedrijfsplan en de verbeterplannen die op basis van het evalueren van beleid, klant- en medewerkerstevredenheidsonderzoek, klantsegmentatieonderzoek of auditrapportages worden opgesteld, vallen derhalve onder het innovatiebeleid van de bibliotheken. De bibliotheek checkt regelmatig of de verbeterpunten volgens planning worden uitgevoerd. Marketing Het is belangrijk dat bibliotheken nog beter gaan inspelen op de veranderingen in de wereld van mediagebruik en vrijetijdsbesteding. Daarom besteden de bibliotheken in deze beleidsperiode meer aandacht aan marketing zodat zij zich verder ontwikkelen als inspirerende organisatie. Eerste focus ligt hierbij op klantenbehoud: zorgen dat de bestaande klanten meer tevreden zijn door het verbeteren en vernieuwen van de dienstverlening met als doel dat zij lid van de bibliotheek blijven. Ervaring in andere branches leert ons dat meer tevreden klanten leidt tot aanwas van nieuwe leden. Daarnaast wordt bekeken welke nieuwe klantgroepen met bestaande of nieuwe producten kunnen worden aangetrokken. Om dit beleid te concretiseren hebben de twee bibliotheken een gezamenlijk plan opgesteld voor werving en behoud in de periode 2012-2015 gericht op behoud van betalende leden en werving van ouders (van jeugdleden) en jeugdleden van 0-5 jaar. Dit moet leiden tot een stijging van het aantal leden in het werkgebied met gemiddeld 1,5% in 2014.
22
Kwaliteitszorg en certificering Werken vanuit de kwaliteitsgedachte vormt een integraal onderdeel van de dienstverlening van beide bibliotheken. Hierbij wordt de Plan-Do-Check-Act-cirkel (PDCA) van Deming toegepast. Binnen de organisatie zal in deze beleidsperiode meer aandacht zijn voor de onderdelen Check en Act. Beide bibliotheken werken met ingang van 2011 met het digitale kwaliteitszorginstrument Biblio Monitor zodat het werken met de PDCA beter wordt verankerd in de dagelijkse bedrijfsvoering. Een instrument om te komen tot een betere kwaliteit is certificering. Certificering biedt enerzijds de minimumgarantie voor een constant niveau van producten en dienstverlening naar klanten op het lokale niveau. Anderzijds is certificering een voorwaarde om te kunnen (blijven) functioneren in het netwerk van openbare bibliotheken en biedt het minimumgaranties voor landelijke netwerkkwaliteit. In 2011 wordt Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum voor de tweede keer geaudit en 2015 voor de derde keer. De Bibliotheek wordt in 2013 voor de tweede keer geaudit. Tussentijds dienen de bibliotheken een zelfevaluatie uit te voeren hoe het staat met het invoeren van verbeteringen op basis van de audit.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Speerpunten Innovatie, Marketing en Kwaliteitszorg • Innovatiebeleid dat voldoet aan de certificeringsnorm. 5% van de exploitatie wordt besteed aan verbeteren en vernieuwen. • Uitvoeren werving- en behoudplan 2012-2015 met als doel ledengroei van 1,5% • Verdere inbedding van pdca-cirkel in de dagelijkse bedrijfsvoering • HLB: Zelfevaluatie in 2013, derde maal certificering in 2015 • De Bibliotheek: tweede maal certificering in 2013, zelfevaluatie in 2015 5.5 ICT- beleid en beheer Eén van de strategische beleidslijnen is dat de digitale bibliotheek meer gelijkwaardig wordt aan de fysieke bibliotheek. Ten aanzien van de digitale bibliotheek is van belang dat burgers 24 uur per dag, 7 dagen per week van huis uit digitale toegang hebben tot de website van de bibliotheek. De bibliotheek als laagdrempelige centrum voor lezen, leren en ontmoeten kan niet zonder voldoende pc’s met internettoegang voor lessen mediawijsheid en de mogelijkheid om met een eigen laptop in te loggen op het internet. De komende beleidsperiode wordt blijvend geïnvesteerd in de diverse ICT-faciliteiten. Zo moeten de bibliotheken beschikken over snelle glasvezelverbinding voor snel internet en het binnenhalen van databestanden. Beide bibliotheken beschikken over uitgebreide zelfbedieningsfaciliteiten, zowel voor het publiek als de logistiek achter de schermen (vestiging Huizen beschikt over een lopende band en sorteermachine) en betaalautomaten (steeds meer cashless library). Deze faciliteiten moeten up to date blijven en aangepast kunnen worden aan nieuwe ontwikkelingen.
Goede ICT-voorzieningen (o.a. smartbord, beamer, laptops) zijn ook nodig voor groepsontvangsten en lezingen en voor verhuur ruimte aan samenwerkingspartners. Beide bibliotheken willen het publiek kennis laten maken met nieuwe media. Voorbeelden hiervan zijn de Mediabar in Weesp, de multitouchtafel in Huizen en in alle vestigingen iPads en E-readers ter kennismaking. De digitale bibliotheek Landelijk wordt een digitale infrastructuur ontwikkeld voor de bibliotheken in Nederland. Deze bestaat uit drie hoofdonderdelen: • Nationale bibliotheekcatalogus (NBC) • De NBC is een vrij toegankelijke nationale publiekscatalogus waarin alle bezit van de Nederlandse bibliotheken is opgenomen. Een online catalogus waarin alle Nederlanders onbelemmerd naar alle in Nederlandse bibliotheken opgenomen bibliotheekmaterialen kunnen zoeken. • Datawarehouse • Het landelijke datawarehouse is een grote ‘bak’ met data, die handig zijn om te gebruiken als managementinformatie ter ondersteuning van beslissingen of data die je nodig hebt om een marketingactie op te plegen. • White Label Website Infrastructuur (WLWI) Bibliotheken kunnen voor hun eigen website aansluiten bij het ontwerp en de technologie die worden ontwikkeld voor alle bibliotheken. De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum volgen de ontwikkelingen rondom de bibliotheek.nl nauwlettend en sluiten - daar waar mogelijk en financieel haalbaar - aan bij deze ontwikkelingen.
23
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Speerpunten ICT-beleid en beheer • Voldoende budget voor beheer, onderhoud en vervanging van ICT-faciliteiten. • Ongestoord gebruik, dus goede ICT-deskundigheid om de voorzieningen “in de lucht” te houden. Deze wordt extern ingehuurd. • Volgen en implementeren relevante instrumenten van bibliotheek.nl 5.6 Financiën Financiële basis voor het beleidsplan is de bibliotheekbegroting 2012 zoals die is ingediend bij de zeven gemeenten. Om de dienstverlening op peil te kunnen houden is het van groot belang is dat deze budgetten meegroeien met de stijging van lonen en prijzen. Daarom willen de bibliotheken dezelfde meerjarige afspraken maken met de gemeenten als in de voorgaande beleidsperiodes ten aanzien van compensatie van de stijging van personeelskosten als gevolg van cao-verplichtingen en van stijging van de overige kosten op basis van het inflatiepercentage van het voorgaande jaar. Wat betreft het genereren van eigen inkomsten is het uitgangspunt dat de bibliotheek haar dienstverlening betaalbaar wil houden voor de sociaal zwakkeren in onze maatschappij en tegelijkertijd te kijken naar mogelijkheden om extra gelden te genereren. In deze beleidsperiode wordt bekeken hoe de eigen inkomsten nog meer verhoogd kunnen worden. De dienstverlening en bijbehorende tarieven van beide bibliotheken zullen worden geharmoniseerd. Onderzoek heeft uitgewezen dat binnen een bepaalde bandbreedte ruimte is om met de abonnementstarieven te varieren. De tarieven voor instellingen zullen omhoog kunnen gaan.
24
Daarnaast maken de bibliotheken, indien mogelijk, gebruik van sponsorgelden. Bij de inzet van sponsorgeld blijft de onafhankelijkheid van de bibliotheek voorop staan. Voor een aantal aanvullende activiteiten zal een aparte subsidie worden aangevraagd bij overheden of fondsen. Speerpunten financiën • Harmoniseren van de dienstverlening en bijbehorende tarieven van beide bibliotheken • Verhogen percentage eigen inkomsten door aanpassen contributiestelsel en waar mogelijk inzet van sponsorgelden en incidentele inkomsten uit fondsen en subsidies. • Meerjarenafspraken met de gemeenten inzake compensatie van stijging van lonen en prijzen.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
6. Processen Het aandachtsgebied processen gaat in essentie om de vraag hoe de bedrijfsactiviteiten georganiseerd zijn en welke taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden de medewerkers hebben. 6.1 Evalueren en verbeteren werkprocessen Beide bibliotheken willen voldoen aan de Certificeringsnorm wat betreft management van processen. Dat betekent dat zij hun werkprocessen duidelijk in kaart hebben en deze regelmatig evalueren en verbeteren. Op het moment dat de samenwerking tussen beide bibliotheken nader geconcretiseerd is, worden de diverse processen van beide organisaties doorgenomen om te bekijken waar synergievoordelen kunnen worden gerealiseerd. Daarbij wordt vastgelegd welke taken waar worden belegd en hoe de verantwoordelijkheden en bevoegdheden worden geregeld. 6.2 Benchmarking De bibliotheken hebben het voornemen hun resultaten met die van andere bibliotheken te benchmarken. Een benchmark is een basis om de prestaties van verschillende systemen, apparaten of organisaties met elkaar te kunnen vergelijken. Benchmarking is een manier voor bibliotheken om van elkaar te leren, verantwoording af te leggen en toezicht te vergemakkelijken. Benchmarking staat binnen de bibliotheekbranche nog in de kinderschoenen. Daar waar mogelijk benchmarken de twee bibliotheken met elkaar en met andere bibliotheken in de branche, maar zijn daarbij deels afhankelijk van de mogelijkheden op landelijk en provinciaal niveau. De ontwikkelingen rondom het landelijke data warehouse zullen hieraan bijdragen.
Het besturen en toezicht houden zijn vastgelegd in Statuten, huishoudelijk reglement en een directiestatuut. De besturen vergaderen periodiek over de hoofdlijnen van beleid, zoals jaarstukken, periodieke rapportages en strategisch beleid. De code houdt ook in dat één maal per jaar het bestuur haar eigen werkwijze onder de loep neemt en een functioneringsgesprek met de directeur voert. Transparante verantwoording wordt afgelegd aan de zeven gemeenten als opdrachtgever en subsidieverstrekker op basis van de voorwaarden uit de subsidiebeschikkingen en de afgesproken prestatie-eisen. Het beleidsplan en het jaarverslag zijn voor ieder die daar belangstelling voor heeft beschikbaar via de website van de bibliotheek. Speerpunten Innovatie, Marketing en Kwaliteitszorg Werkprocessen beschreven en regelmatige audit daarvan (2012) • Werkprocessen afgestemd tussen beide bibliotheken • Jaarlijkse benchmarking • Code Cultural Governance blijvend uitvoeren
6.3 Cultural governance Beide bibliotheken worden bestuurd volgens de regels van de code Cultural Governance. Daarin zijn drie zaken van belang: Adequaat besturen Intern toezicht Transparante verantwoording.
25
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
7. Resultaten 7.1 Klanttevredenheid De legitimiteit van de bibliotheek ligt in haar omgeving. Zonder leden en burgers is er voor haar geen bestaansrecht. Daarom zijn klanten belangrijke informatiebronnen voor het verwerven van kennis en inzicht in de eigen processen en het verbeteren daarvan. Daarom is het belangrijk regelmatig na te gaan of de producten en diensten van de bibliotheek aansluiten bij de wensen en behoeften van de burgers, hoe de gebruikers de organisatie en haar diensten beoordelen en wat het effect is op hun gedrag. Tevreden klanten zijn trouwe klanten die de bibliotheek blijven gebruiken en zijn vaak de beste ambassadeurs van de bibliotheek. Zij delen hun ervaringen in hun omgeving en zorgen daarmee vaak voor nieuwe klanten voor de bibliotheek. De huidige klanten waarderen De Bibliotheek in het klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd in 2011 met een 8 en de Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum met een 7,96. 7.2 Partnertevredenheid Zoals eerder benoemd is samenwerking een belangrijke factor om de wederzijdse organisatiestrategie te realiseren. Zo voeren beide bibliotheken periodiek contactgesprekken met de onderwijsinstellingen waarin de tevredenheid over de dienstverlening altijd onderwerp van gesprek is. Vaker dan voorheen zal samenwerking worden vastgelegd in een samenwerkingsstrategie met bijbehorende doelstellingen en afspraken, die regelmatig geëvalueerd zullen worden.
6 Het landelijke gemiddelde is 7,9.
26
7.3 Medewerkertevredenheid Medewerkers vormen niet alleen de organisatie, ze zijn ook een groep van belanghebbenden. Vanuit hun eigen belang vormen zij zich een mening over de organisatie en dat bepaalt voor een deel hun handelen. Daarom is het belangrijk dat de medewerkers tevreden zijn. Organisaties die het belang daarvan erkennen en ernaar handelen, presteren structureel beter dan andere vergelijkbare organisaties. Hoogwaardige dienstverlening speelt een grote rol in onze economie. Dus groeit ook het belang van kwalitatief goed menselijk kapitaal. Aandacht voor tevreden medewerkers blijkt momenteel de basis van waardecreatie. Daarom zetten beide bibliotheken in op medewerkerstevredenheid onder andere door het voeren van jaarlijkse functioneringsgesprekken, een actueel opleidingsplan en een goede werkomgeving. Eénmaal per vier jaar wordt een medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden wat betreft benutting capaciteiten, opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden, communicatie met de leiding en tussen en binnen afdelingen en waardering van de werkomstandigheden. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek stelt de bibliotheek een verbeterplan vast.
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
7.4 Bestuur en financiers De gemeenten Huizen, Laren en Blaricum en Eemnes, Wijdemeren, Weesp en Muiden zijn opdrachtgever en verstrekken de subsidie voor de lokale bibliotheekvoorziening. Daarmee financiert zij de bibliotheek voor circa 75 procent. Dat houdt in dat zij invloed hebben bij het formuleren van het beleid van de bibliotheek in de eigen gemeente. Belangrijk daarbij is de manier waarop de bibliotheek kan bijdragen aan het realiseren van gemeentelijke doelstellingen. Hierover worden op basis van de speerpunten uit dit meerjarenbeleidsplan nadere prestatie-afspraken gemaakt.
Speerpunten tevredenheid stakeholders • Minimaal éénmaal per drie jaar klanttevredenheidsonderzoek in Huizen-Laren-Blaricum, voor het eerst weer in 2014. Minimaal éénmaal per vier jaar bij De Bibliotheek, voor het eerst weer in 2015. • Uitvoeren en evalueren verbeterplan op basis van klanttevredenheidonderzoek 2011. • Evaluatie van resultaten en gemaakte afspraken met samenwerkingspartners. • Minimaal éénmaal per vier jaar medewerkerstevredenheidsonderzoek. Voor het eerst weer in 2013 (De Bibliotheek) en 2014 (Bibliotheek HLB) • Uitvoeren en evalueren verbeterplan op basis van mto 2009/2010 • Jaarlijkse verantwoording aan de gemeente over gemaakte prestatie-afspraken
27
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Bijlage 1 Kengetallen De Bibliotheek en bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum De Bibliotheek
Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Opdrachtgevers: Gemeente Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren
Opdrachtgevers: gemeente Huizen, Laren en Blaricum
Vestigingen: Vier vaste vestigingen in Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren. Eén servicepunt in Muiderberg.
Vestigingen: Twee vaste vestigingen in Huizen en Laren.
Inwoners werkgebied: 56.358
Inwoners werkgebied: 62.122
Formatie aantal: 29 vaste medewerkers 29 vrijwillige medewerkers Fte 15,8
Formatie: 34 vaste medewerkers Fte 17
Collectie: 85.472 banden
Collectie: 107.033 banden
Aantal uitleningen: 338.322
Aantal uitleningen: 539.226
Aantal leden: 11.611
Aantal leden: 17.589
Aantal bezoekers: 195.296
Aantal bezoekers: 252.000
Gemeentelijke bijdrage (2012 en incl. huisvestingslasten): € 1.077.807,00
Gemeentelijke bijdrage (2012 en incl. huisvestingslasten): € 1.307.613,00
28
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Bijlage 2 Strategie 2012-2015 in één oogopslag De bibliotheek inspireert Missie De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-LarenBlaricum zijn fysiek en digitaal het eigentijdse lokale ontmoetingscentrum voor alle inwoners. Leesbevordering en leesplezier, kennis en informatie, mediawijsheid en cultuur staan daarbij centraal. Zij leveren hierdoor, vaak in samenwerking met andere educatieve en culturele organisaties, een belangrijke bijdrage aan de sociale cohesie en participatie in de gemeenten Eemnes, Muiden, Weesp en Wijdemeren en Huizen, Laren en Blaricum .
Leiderschap ·∙ Minimaal het handhaven en borgen van het huidige dienstverleningsniveau. ·∙ Daar waar mogelijk inspelen op veranderend gebruikersgedrag. ·∙ Focus op gemeentelijke beleidsuitgangspunten: maatschappelijke participatie, vergroten zelfredzaamheid en leefbaarheid. ·∙ Daar waar mogelijk volgen en introduceren van landelijke en provinciale ontwikkelingen op het terrein van de vijf kernfuncties, HRM, marketing en IT. ·∙ Certificering waardoor een minimale kwaliteit van de dienstverlening en bedrijfsvoering gewaarborgd is. ·∙ Intensiveren van de samenwerking in het (regionale) bibliotheeknetwerk.
Visie ·∙ Zoveel mogelijk mensen toegang bieden tot educatie, literatuur, informatie en cultuur en daarmee bijdragen aan maatschappelijke participatie en sociale cohesie. ·∙ Fysiek en digitaal dienstenaanbod. ·∙ Voorkomen en oplossen van problemen op het terrein van lezen en informatie- en mediavaardigheid krijgt prioriteit, altijd in samenwerking met het onderwijs en andere begeleiders. ·∙ Meer aandacht voor 0-4 jarigen. Dienstverlening aan 4-18 jarigen en het onderwijs meer vraaggericht. ·∙ Individuele gebruikers worden geïnspireerd tot blijvend of nieuw bibliotheekgebruik;uitlenen van boeken is nog steeds core business. Handhaving huidige ledenpercentage van 26% ·∙ Behouden van leden door gerichte marketingacties. Meer inspelen op persoonlijke interesses, mede door het bieden van gemakservices. ·∙ De bibliotheek fysiek goed bereikbaar binnen een straal van 6 kilometer, specifieke dienstverlening voor minder mobielen zoals kinderen en senioren. Digitaal 24 uur per dag, 7 dagen per week toegankelijk via de website. ·∙ Professionele medewerkers met de juiste competenties. Vakmanschap verandert in mediacoach, cultureel ondernemen of informatiemakelaar die altijd vanuit de klant denken. ·∙ Gecertificeerd voor volgens de Certificeringsnorm Openbare Bibliotheken.
Management van medewerkers ·∙ Competentiemanagement ·∙ Nieuw wervings- en selectiebeleid ·∙ Opleiding en ontwikkeling afgestemd op organisatiestrategie, structureel monitoren bereikte effecten ·∙ Projectmatig werken in resultaatverantwoordelijk teams ·∙ Resultaat en situationeel leidinggeven ·∙ Implementeren en borgen nieuwe gesprekscyclus ·∙ Verbeteren interne communicatie ·∙ Herinrichting backoffice ism De Bibliotheek Strategie en beleid ·∙ Geprioriteerde doelgroepen: jeugd 0-18 jaar en hun begeleiders, laaggeletterden, leesgehandicapten, 55-plus ·∙ Focus op kernfuncties: Lezen, Leren en Ontmoeten ·∙ Versterken en uitbreiden samenwerking gemeenten Management van middelen ·∙ Opening Cutluur aan de Brink, borgen voordelen samenwerking ·∙ OpeningBibliotheekpunt De Spot in februari 2012 ·∙ Onderzoeken mogelijkheid inrichten tweemaal Bibliotheek in de School in Ankeveen en Kortenhoef ·∙ Herijken dienstverlening uitleenpunten ·∙ Betere presentatie fysieke collectie m.b.v retailprincipes ·∙ Actieve dienstverlening m.b.t. e-books ·∙ Nieuwe gemakservices via bibliotheek.nl, Bicat en datawarehouse ·∙ Meer aandacht voor VVE, aanpassing dienstverlening po en vo ·∙ Innovatiebeleid certificeringsproof, min. 5% exploitatie ·∙ Praktisch marketingbeleid gericht op ledenbehoud en -werving ·∙ Inbedden pdca met hulp van Biblio Monitor ·∙ Gecertificeerde bibliotheken ·∙ ICT beleid en beheer op orde
ORGANISATIE
Verbeteren en vernieuwen
Management van processen ·∙ Eind 2014 processen vastgesteld, beschreven en geaudit volgens certificerings norm ·∙ Werkproces sen beide partners afgestemd op elkaar ·∙ Jaarlijkse benchmarking ·∙ Code Cultural Governance toegepast
Medewerkers ·∙ Verbeterplan mto 2010 uitgevoerd ·∙ MTO in 2014 uitgevoerd
Klanten & partners ·∙ Verbeterplan kto 2011 opgesteld en uitgevoerd, ·∙ KTO in 2015 uitgevoerd ·∙ Periodiek partnertevredenheid gemeten
Succesbepalende factoren ·∙ ·∙ ·∙ ·∙
Inspirerend Betrouwbaar Professioneel Samenwerking
Bestuur en financiers ·∙ Jaarlijkse prestatieafspraken met zeven gemeenten ·∙ Jaarlijks legt de bibliotheek verantwoording af in de vorm van een inhoudelijk jaarverslag en financiële jaarrekening
Maatschappij
RESULTAAT
29
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Bijlage 3 Overzicht speerpunten per INK-gebied INK-gebied
Kernfuncties
Speerpunt
Meetpunt
Realisatie in
Medewerkers
Alle 5
Competentiemanagement
Nieuwe competenties voor de medewerkers zijn benoemd op basis van de organisatiestrategie
2012
Medewerkers
Alle 5
Werving en selectie
Afgestemd op nieuwe competenties, grotere diversiteit en grotere dienstverbanden
Jaarlijks
Medewerkers
Alle 5
Opleiding en ontwikkeling
Opleiding en ontwikkeling afgestemd op het bereiken van de organisatiestrategie, monitoren van gewenste effecten
Jaarlijks
Medewerkers
Alle 5
Resultaatgerichtheid
Werken in resultaatverantwoordelijke teams die projectmatig werken
Jaarlijks
Medewerkers
Alle 5
Resultaatgerichtheid
Stijl van leidinggeven is situationeel en resultaatgericht
Jaarlijks
Medewerkers
Alle 5
Gesprekscyclus
Implementeren en borgen nieuwe gesprekscyclus
2012
Medewerkers
Alle 5
Interne communicatie
Verbeteren interne communicatiestructuur
2012
Medewerkers
Alle 5
Samenwerken
De mogelijkheden om de backoffice te herinrichten i.s.m. De Bibliotheek worden onderzocht.
2012
Middelen
Alle 5
Bibliotheekpunt De Spot
Opening van Bibliotheek in de Spot in februari 2012
2012
Middelen
Alle 5
Bibliotheek in de School
Openen van twee Bibliotheken in de school in Ankeveen en Kortenhoef
2012
Middelen
Alle 5
Cultuurhuis aan de Brink
Opening Cultuurhuis aan de Brink
2012
Middelen
Alle 5
Cultuurhuis aan de Brink
Ontwikkelen en borgen voordelen samenwerking van de partners in het Cultuurhuis
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Uitleenpunten
Herijken dienstverlening in uitleen- en raadpleegpunten in zorginstellingen.
2012
Middelen
Alle 5
Betere presentatie collectie
Collectie-onderdelen worden gepresenteerd volgens retailprincipes
Jaarlijks
Middelen
Lezen
e-books
Actief implementeren nieuwste (wettelijke) mogelijkheden inzake e-books
Jaarlijks
30
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Middelen
Alle 5
Digitale toegang tot collectie
Nieuwe gemakservices via bibliotheek.nl en Bicat zijn beschikbaar via de website
Jaarlijks
Middelen
Lezen
Voorkomen taalachterstanden
De dienstverlening voor VVE wordt geïntensiveerd.
2012
Middelen
Lezen/Leren
Jaaraanbod primair onderwijs
Herzien jaaraanbod primair onderwijs
2012
Middelen
Lezen/Leren
Maatwerk aanbod voortgezet onderwijs
Bieden van maatwerk dienstverlening aan het voortgezet onderwijs
Jaarlijks
Middelen
Cultuur
Kunsteducatie
In Huizen wordt in samenwerking met het onderwijs een programma voor kunsteducatie uitgevoerd
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Ledenwerving en - behoud
Uitvoeren Werving en behoudplan 2012-2015
2012-2014
Middelen
Lezen/Leren
55-plus
Activiteiten afstemmen op zelfredzaamheid en participatie, in samenwerking met lokale partners
Jaarlijks
Middelen
Lezen/Leren
Laaggeletterden
Activiteiten gericht op taalontwikkeling en mediawijsheid, in samenwerking met lokale partners
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Innovatiebeleid
Innovatiebeleid voldoet aan de Certificeringsnorm, 5% van de exploitatie wordt besteed aan innovatie
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Marketingbeleid
Praktisch marketingbeleid gericht op ledenbehoud en ledenwerving vastgesteld en uitgevoerd
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Verbeteren en verniuwen
PDCA ingebed in dagelijkse bedrijfsvoering met inzet van Biblio Monitor
2012
Middelen
Alle 5
Certificering
Zelfevaluatie inzake audit:
2013 HLB 2015 De Bibliotheek
Middelen
Alle 5
Certificering
Vierjaarlijkse audit
2013 De Bibliotheek 2015 HLB
Middelen
Alle 5
Functioneel ICT-beheer
Voldoende budget en deskundigheid voor beheer, onderhoud en vervanging van ICT-faciliteiten
Jaarlijks
Middelen
Alle 5
Tarifering
Harmonisatie van dienstverlening en tarieven van beide bibliotheken
2012-2013
31
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Middelen
Alle 5
Eigen inkomsten
Verhogen percentage eigen inkomsten door aanpassen tarievenstelsel en waar mogelijk inzet van sponsorgelden en incidentele inkomsten uit fondsen en subsidies.
2013-2015
Middelen
Alle 5
Subsidieafspraken
Meerjaren afspraken met de gemeenten over compensatie van loon- en prijsontwikkelingen
2012
Processen
Alle 5
Werkprocessen
Werkprocessen beschreven en regelmatig geaudit
2013
Processen
Alle 5
Werkprocessen
Werkprocessen afgestemd met die van beide samenwerkingspartner
2012
Processen
Alle 5
Benchmarking
Jaarlijkse benchmarking met gegevens van relevante parnters
Jaarlijks
Processen
Alle 5
Cultural governance
Besturing organisatie blijvend ingericht volgens Code Cultural Governance
Jaarlijks
Resultaten
Alle 5
Klanttevredenheid
Uitvoeren en evalueren verbeterplan op basis van klanttevredenheidsonderzoek 2011
2012-2014
Resultaten
Alle 5
Klanttevredenheid
Uitvoeren klanttevredenheidsonderzoek
2014 HLB 2015 De Bibliotheek
Resultaten
Alle 5
Partnertevredenheid
Periodiek evalueren resultaten en gemaakte afspraken met samenwerkingspartners
Jaarlijks
Resultaten
Alle 5
Medewerkerstevredenheid
Uitvoeren en evalueren verbeterplan op basis van medewerkerstevredenheidsonderzoek De Bibliotheek 2009, HLB 2010
2012-2013
Resultaten
Alle 5
Medewerkerstevredenheid
Uitvoeren medewerkerstevredenheidsonderzoek
2013 De Bibliotheek 2014 HLB
Resultaten
Alle 5
Medewerkerstevredenheid
Opstellen en uitvoeren verbeterplan op basis van medewerkerstevredenheidsonderzoek
2013-2015 Bibliotheek 2014-2015 HLB
Resultaten
Alle 5
Tevredenheid gemeenten
Jaarlijkse verantwoording bespreken met de gemeenten
Jaarlijks
Strategoe
Alle 5
Samenwerking
Versterken en uitbreiden samenwerking met gemeenten
Jaarlijks
32
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Bijlage 4 Dienstverleningsniveau De Bibliotheek Gemeente/ vestiging
(per 01-01-2011; gericht op de 5 kernfuncties)
Eemnes 8.881 inwoners
Muiden 3.324 inwoners
Muiderberg (De Rijver) 3.179 inwoners
Weesp 17.572 inwoners
Wijdemeren 23.349 inwoners
Fysieke openstelling
22 uur
20 uur
Gedurende openingstijden De Rijver: 47 uur per week
22 uur
20,5 uur
Fysieke Collectie
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 19.614
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 16.628
Kleine basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 3.500
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de kern, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 32.105
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de kern, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 24.793
Digitale content
Bibliotheek online: toegang tot 15 databanken
Bibliotheek online: toegang tot 15 databanken
Bibliotheek online: toegang tot 15 databanken
Bibliotheek online: toegang tot 15 databanken
Bibliotheek online: toegang tot 15 databanken
Uitlenen
Uitlenen met hulp van personeel Inleverbrievenbus, 24 uur per dag
Uitlenen met hulp van personeel Inleverbrievenbus
Selfservice voor uitlenen en inleveren
Selfservice voor Inleveren en uitlenen
Uitlenen met hulp van personeel Inleverbrievenbus, 24 uur per dag
Catalogus raadplegen & reserveren
Online via website (catalogus, zoek&boek, muziekweb, publiekwijzer): 24 uur per dag Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Online via website (catalogus, zoek&boek, muziekweb, publiekwijzer): 24 uur per dag Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Online via website (catalogus, zoek&boek, muziekweb, publiekwijzer): 24 uur per dag Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Online via website (catalogus, zoek&boek, muziekweb, publiekwijzer): 24 uur per dag Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Online via website (catalogus, zoek&boek, muziekweb, publiekwijzer): 24 uur per dag Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Kernfunctie Raadplegen en uitlenen
33
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Aantal catalogusinternetcomputers
5
6
1
7
6
Personeel
Professionele medewerkers op mboniveau
Professionele medewerkers op mboniveau & Vrijwilligers
Medewerkers van Philadelphia 6 uur p.w. professionele medewerker op mboniveau
Professionele medewerkers op mboniveau
Professionele medewerkers op mboniveau & Vrijwilligers
Digitale openstelling
24 uur per dag via www.debibliotheek. org
24 uur per dag via www.debibliotheek. org
24 uur per dag via www.debibliotheek.org
24 uur per dag via www.debibliotheek. org
24 uur per dag via www.debibliotheek. org
Collecties in zorginstellingen
Aantal: 0
Aantal: 1
n.v.t.
Aantal: 1
Aantal: 2
Kennis & informatie
Eemnes
Muiden
Muiderberg (De Rijver)
Weesp
Wijdemeren
Mondelinge Vraagafhandeling
Professionele medewerkers Informatie & advies op minimaal mbo-niveau
1 Professioneel medewerker Informatie & advies op minimaal mbo-niveau
Professionele medewerker Informatie & advies op minimaal mbo-niveau, 6 uur per week op woensdag
Professionele medewerkers Informatie & advies op minimaal mbo-niveau
1 Professioneel medewerker Informatie & advies op minimaal mbo-niveau
Digitale vraagafhandeling
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Informatiepunten
Geen Informatiepunten Spreekuur Seniorweb voor cursisten gedurende cursus
WMO-punt
Geen
Geen Informatiepunten Spreekuur Seniorweb voor cursisten gedurende cursus
Geen Informatiepunten
Media-educatie: leren omgaan met de computer en inhoudelijk selecteren en zoeken naar informatie
Computercursussen voor ouderen i.s.m. Seniorweb Programmering gameplekken
Computercursussen voor ouderen i.s.m. Seniorweb Internetcafé voor senioren Programmering gameplekken
n.v.t.
Computercursussen voor ouderen i.s.m. Seniorweb Programmering gameplekken
Computercursussen voor ouderen i.s.m. Seniorweb Programmering gameplekken
34
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Informatieavonden
In samenwerking met WMOaanbieders worden nformatiebijeenkomsten georganiseerd
In samenwerking met WMOaanbieders worden nformatiebijeenkomsten georganiseerd
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
In samenwerking met WMOaanbieders worden nformatiebijeenkomsten georganiseerd
In samenwerking met WMOaanbieders worden formatiebijeenkomsten georganiseerd
Ontwikkeling & educatie
Eemnes
Muiden
Muiderberg (De Rijver)
Weesp
Wijdemeren
Ondersteuning onderwijs (VVEPO-VO)
Jaaraanbod Thema- en projectcollecties
Jaaraanbod Thema- en projectcollecties
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
Jaaraanbod Thema- en projectcollecties
Jaaraanbod Thema- en projectcollecties
Doorlopende leeslijn voor 0-18 jaar
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs en VVE Programma’s voor alle groepen
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs en VVE Programma’s voor alle groepen
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs en VVE Programma’s voor alle groepen
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs en VVE Programma’s voor alle groepen
Media-educatie
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs en voortgezet onderwijs
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs
Bestrijding lees- en taalachterstanden
Boekstart MLP
Boekstart
Boekstart
Boekstart MLP 4You!
Boekstart MLP
Speel-o-theek
Tijdens openingstijden
Tijdens openingstijden
n.v.t.
Tijdens openingstijden
Tijdens openingstijden
Gameplek
Tijdens openingstijden
Tijdens openingstijden
n.v.t.
Tijdens openingstijden
Tijdens openingstijden
35
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Lezen & literatuur
Eemnes
Muiden
Muiderberg (De Rijver)
Weesp
Wijdemeren
Leesbevorderingsactiviteiten
Nationale Voorleesdagen Nationale Voorleeswedstrijd Kinderjury Kinderboekenweek Boeken week Nederland Leest Lezingen
Nationale Voorleesdagen Nationale Voorleeswedstrijd Kinderjury Kinderboekenweek Boeken week Nederland Leest Lezingen
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
Nationale Voorleesdagen Nationale Voorleeswedstrijd Kinderjury Kinderboekenweek Boeken week Nederland Leest Lezingen
Nationale Voorleesdagen Nationale Voorleeswedstrijd Kinderjury Kinderboekenweek Boeken week Nederland Leest Lezingen
Leeskringservice
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Bibliotheek aan huis
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Romanadvies
Via website
Via website
Via website
Via website
Via website
Kunst & cultuur
Eemnes
Muiden
Muiderberg (De Rijver)
Weesp
Wijdemeren
Cultuurhistorie en cultureel erfgoed
Collectie boeken van lokale historie Leskist in jaaraanbod
Collectie boeken van lokale historie Leskist in jaaraanbod
n.v.t. (valt onder vestiging Muiden)
Collectie boeken van lokale historie Leskist in jaaraanbod
Collectie boeken van lokale historie Leskist in jaaraanbod
Culturele activiteiten
Tentoonstellingen Expositie Filmavonden
Tentoonstellingen Exposities Filmavonden
Geen
Tentoonstellingen Exposities Boek- en Filmavonden
Tentoonstellingen Exposities Filmavonden
Kunstuitleen
n.v.t.
n.v.t.
n.vt.
Tijdens openingstijden
n.v.t.
36
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Ontmoeting & debat
Eemnes
Muiden
Muiderberg (De Rijver)
Weesp
Wijdemeren
Faciliteiten
• Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de olkingssamenstelling van de gemeente • Aantal abonnementen: 57 • WIFI • Beschikbaar stellen ruimte aan derden
• Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de ingssamenstelling van de gemeente • Aantal abonnementen: 62 • WiFi • Beschikbaar stellen ruimte aan derden
• Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de bevolkingssamenstelling van de kern. Aantal abonnementen: 25 • WiFi
• Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de olkingssamenstelling van de gemeente • Aantal abonnementen: 74 • WIFI • Beschikbaar stellen ruimte aan derden • Leescafé • Leercentrum • Digitale werkplekken: 3
• Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de ingssamenstelling van de gemeente • Aantal abonnementen: 41 • WiFi • Beschikbaar stellen ruimte aan derden • Leescafé • Leercentrum
37
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Bijlage 5 Dienstverleningsniveau Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum (stand per 01-01-2011; gericht op de 5 kernfuncties) In dit schema wordt de huidige dienstverlening in de twee vaste bibliotheken beschreven. Medio 2012 wordt de vestiging Laren gehuisvest in Cultuurhuis aan de Brink. In de derde kolom wordt aangegeven hoe de dienstverlening er vanaf die datum uit ziet. Vestiging Werkgebied
Huizen Huizen: 41.736 inwoner Blaricum: 3.900 inwoners
Laren (tot medio 2012) Laren: 11.428 inwoners Blaricum: 5.058 inwoners
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012) Laren: 11.428 inwoners Blaricum: 5.058 inwoners
Fysieke openstelling
42 uur
26 uur
Ruime openingstijden van het cultuurhuis, nog nader te bepalen
Fysieke Collectie
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 77.371
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 29.662
Basiscollectie afgestemd op de bevolkingsamenstelling van de gemeente, gericht op de 5 kernfuncties Aantal banden: 20.000
Kernfunctie Raadplegen en uitlenen
VFIC 3 leefwerelden: spannend, romantisch, literatuur VNOF; 7 thema’s JNOF: gerangschikt volgens PIM-systeem Roulatiecollectie dvd’s en cd-rom uit Vestiging Huizen.
Kunstuitleen Aantal kunstwerken: 300
Digitale content
Bibliotheek online: 24 uur per dag toegang tot 15 databanken o.a. Library Press Display, e-books, Literatuurplein
Bibliotheek online: 24 uur per dag toegang tot 15 databanken o.a. Library Press Display, e-books, Literatuurplein
Ongewijzigd Bibliotheek online: 24 uur per dag toegang tot 15 databanken o.a. Library Press Display, e-books, Literatuurplein
Uitlenen
Selfservice voor Inleveren en uitlenen
Selfservice voor Inleveren en uitlenen
Selfservice voor Inleveren en uitlenen
38
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Catalogus raadplegen & reserveren
Online via website 24 uur per dag toegang tot catalogus, Aanvragen, Muziekweb Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Online via website 24 uur per dag toegang tot catalogus, Aanvragen, Muziekweb Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Ongewijzigd Online via website 24 uur per dag toegang tot catalogus, Aanvragen, Muziekweb Fysiek in de bibliotheek tijdens openingsuren
Aantal internetcomputers
16 met internet en catalogus
8 met internet en catalogus
8 met internet en catalogus
Personeel
Professionele medewerkers (MLK) op mbo-niveau
1 Professionele medewerker (MLK) op mbo-niveau
Professionele medewerkers (MLK) op mbo-niveau gedurende 26 uur per week, overige openingsuren onbemand, met ondersteuning van medewerkers/ vrijwilligers overige partners Klantenservice gehuisvest in centrale hal
Digitale openstelling
24 uur per dag via www.bibliotheekhlb.nl
24 uur per dag via www.bibliotheekhlb.nl
24 uur per dag via www.bibliotheekhlb.nl
Kennis & informatie
Huizen
Laren (tot medio 2012)
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012)
Mondelinge Vraagafhandeling
Professionele medewerkers Informatie & advies (MIA) op minimaal mbo-niveau, eventueel doorverwijzen naar backoffice, tijdens openingsuren
1 Professionele medewerker Informatie & advies (MIA) op minimaal mbo-niveau, eventueel doorverwijzen naar backoffice, tijdens openingsuren
Professionele medewerkers Informatie & advies (MIA) op minimaal mbo-niveau gedurende 26 uur per week, eventueel doorverwijzen naar backoffice,
Digitale vraagafhandeling
Online toegang tot bibliotheek., 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Online toegang tot bibliotheek.nl, 24 uur per dag
Media-educatie: leren omgaan met de computer en inhoudelijk selecteren en zoeken naar informatie
Digitale toegang via website naar Klik en Tik Aanbod aan scholen BO en VO voor media-educatie lessen op maat.
Digitale toegang via website naar Klik en Tik Aanbod aan scholen BO en VO voor media-educatie lessen op maat.
Digitale toegang via website naar Klik en Tik Aanbod aan scholen BO en VO voor media-educatie lessen op maat.
39
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Ontwikkeling & educatie
Huizen
Laren (tot medio 2012)
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012)
Ondersteuning onderwijs (VVE-POVO)
Jaaraanbod Thema- en wisselcollecties
Jaaraanbod Thema- en wisselcollecties College de Brink: mediacoachj
Jaaraanbod doorlopende leeslijn 0-18 jaar en mediawijsheid Groepsontvangsten Thema- en wisselcollecties Leerwerkstages College De Brink
Doorlopende leeslijn voor 0-18 jaar
VVE: Boekstart, 50+ Leest voor, Nationale Voorleesdagen Primair onderwijs : groepsbezoeken voor alle groepen Voortgezet onderwijs: maatwerk activiteiten
VVE: 50+ Leest voor, Nationale Voorleesdagen Primair onderwijs : Leeskans (gegarandeerd tot zomer 2012), groepsbezoeken voor alle groepen, ondersteuning leesmoeders
VVE: 50+ Leest voor, Nationale Voorleesdagen Primair onderwijs :groepsbezoeken voor alle groepen, ondersteuning leesmoeders
Media-educatie
Primair onderwijs: groepen 5/6 Bibliotheekmedewerker gezocht, groepen 7/8 Databaas Voortgezet onderwijs: alle brugklassen
Aanbod aan in werkgebied aanwezige scholen primair onderwijs Aantal groepsbezoeken: 4 per basisschool Voortgezet onderwijs College De Brink: workshops mediawijsheid alle brugklassen
Bestrijding lees- en taalachterstanden / Inburgering
Boekstart MLP voor 4-12 jaar 4You! voor 13-18 jaar Read2me voorleeswedstrijd brugklassen NL-plein voor volwassenen
MLP voor 4-12 jaar Read2me voorleeswedstrijd brugklassen
40
Boekstart 4You! Read2me voorleeswedstrijd brugklassen
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Lezen & literatuur
Huizen
Laren (tot medio 2012)
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012)
Leesbevorderingsactiviteiten
Nationale voorleesdagen Nationale voorleeswedstrijd Kinderboekenweek Kinderjury Boekenweek Nederland leest Lezingen Gooise poezienacht
Nationale voorleesdagen Nationale voorleeswedstrijd Kinderboekenweek Kinderjury Boekenweek Nederland leest Lezingen
Nationale voorleesdagen Nationale voorleeswedstrijd Kinderboekenweek Kinderjury Boekenweek Nederland leest Lezingen Kinderboekenweek Alle activiteiten altijd in afstemming met partners Cultuurhuis
Romanadvies
Via website
Via website
Via website
Leeskringservice
Ja
Ja
Ja
Bibliotheek aan huis
Ja
Ja
Ja
Zorginstellingen
Ondersteuning activiteitenbeleiding
Ondersteuning activiteitenbegeleiding
Ondersteuning activiteitenbegeleiding
Leesgehandicapten
Aangepast lezen
Aangepast lezen Ringleiding
Aangepast lezen Ringleiding
Kunst & cultuur
Huizen
Laren (tot medio 2012)
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012)
Cultuurhistorie en cultureel erfgoed
Uitgebreide collectie boeken van lokale historie Huizen
Zeer uitgebreide collectie boeken van lokale historie Laren-Blaricum
Zie collectie hiernaast Verder nog nader te bepalen
Kunstuitleen
Tijdens openingstijden
n.v.t.
n.v.t.
Kunsteducatie
Vanuit de Kunstuitleen in samenwerking met onderwijs uitvoeren kunsteducatieprogramma Lezingen i.s.m. Volksuniversiteit Huizen
In samenwerking met Volksuniversiteit Laren
41
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Culturele activiteiten
Exposities Deelname aan Atelierroute Workshops Kunstuitleen Samenwerking Alliance Francaise Dag van de kunstuitleen
Kunstexposities Kidsbios / Biblioscoop
Kidsbios / Biblioscoop: meer filmhuisachtige constructie samen met partners, streven 2 per week filmvoorstelling Lezingen altijd in samenwerking met partners Exposities
Ontmoeting & debat
Huizen
Laren (tot medio 2012)
Cultuurhuis aan de Brink (vanaf medio 2012)
Activiteiten
Inloopochtenden voor senioren, 8x per jaar
Faciliteiten
Bovenlokale collectie tijdschriften en kranten afgestemd op de brede bevolkingssamenstelling van de drie gemeenten Aantal abonnementen: 300 Leescafé WIFI
Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de bevolkingssamenstelling van de gemeente Aantal abonnementen: 100
Leescafé/leesterras Basiscollectie tijdschriften en kranten afgestemd op de bevolkingssamenstelling van de gemeente beschikbaar in horecaruimte, ook buiten openingstijden Aantal abonnementen: 100 WIFI
Beschikbaar stellen ruimte aan derden
Vaste gebruikers: Speel-o-theek ’t Gooi, Alliance Française Verder : Verhuur ruimte aan non-profit instellingen.
Verhuur ruimte aan non-profit instellingen
Via beheerstichting
42
Nog nader te bepalen in overleg met alle partners cultuurhuis
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
Colofon Redactie: Marian Buvelôt en Pauline Gmelig Meyling Ontwerp, lay-out en opmaak: Wouter Fris, Fris Grafisch advies, Zaandam © 2012 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum 43
Gezamenlijk Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 De Bibliotheek en Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum
44