de Association for Computing Machinery uit de VS

Europa

i

IFIP: naar een

innovatieve, veilige en duurzame informatiesamenleving Onder het motto ‘IT for a better world’ wordt in september in Amsterdam het 22ste IFIP World Computer Congress (WCC) gehouden. De IFIP (International Federation for Information Processing) is de wereldwijde overkoepelende organisatie van IT-beroepsverenigingen, zoals het Ngi, de British Computer Society, het Gesellschaft für Informatik uit Duitsland en de Association for Computing Machinery uit de VS.

informatie / september 2012

Wijnand Westerveld

De IFIP werd opgericht in 1960 onder auspiciën van Unesco, als uitwerking van het eerste Wereld Computer Congress, dat in 1959 in Parijs werd gehouden. Het Ngi was destijds een van de founding members. De doelstelling van de IFIP was aanvankelijk om het vakgebied te promoten door uitwisseling van kennis en door bevordering van wetenschappelijk onderzoek. Dat gebeurt nog steeds, maar er zijn nieuwe aandachtsgebieden bij gekomen, zoals het ontwikkelen van IT in minder ontwikkelde landen. President van de IFIP is de Nederlander Leon Strous, sinds 2001 namens het Ngi afgevaardigd lid van de IFIP. Daarnaast is hij als beleidsadviseur werkzaam bij De Nederlandsche Bank, bij de divisie Betalingsverkeer. IFIP WCC heeft een kleurrijk palet aan internationale sprekers. Van ministers en beleidsmakers tot sleutelfiguren uit de academische wereld en uit de betreffende industrieën. Met trots presenteert de IFIP in Amsterdam mensen als Brent McLean (eBay), Jeroen Tas (Philips), Karsten Gerloff (Free Software Foundation) en Robert D. Atkinson (ITIF, een Amerikaanse denktank). Zij

buigen zich over de vraag hoe onze maatschappij er in 2020 uit zal zien, en in het verlengde daarvan het leven van de ICT-professional – uw leven dus. Tijdens het WCC zal vooral aandacht worden besteed aan wat u zelf moet doen om in de running te blijven zodat u daadwerkelijk uw bijdrage kan blijven leveren op de gebieden innovatie, veiligheid en duurzaamheid.

Vele topics IFIP WCC belicht uiteraard ook innovatieve trends in IT, zodat bezoekers weten wat er gebeurt met de technologie die zij toepassen in hun omgeving. Welke professionals nodig zullen zijn, hoe men de technologie verstandig kan gebruiken en wat de risico’s zijn. Een greep uit de vele topics: • Big data: hoe organiseer je de toenemende vloedgolf aan informatie zodat je analyses kunt maken om doelgroepen gerichter te bereiken? Hieraan wordt ook op het Ngi-congres, voor één keer onderdeel van dit WCC, uitvoerig aandacht besteed (zie pagina 38). • Cloudcomputing: hoe helpen nieuwe tech-

36

1207-36 Europa WCC.indd 36

20-08-12 10:44

Twee van de sprekers: Karsten Gerloff (Free Software Foundation) en Robert D. Atkinson (ITIF).

nieken om de cloud effectief in te zetten, zodat hij waarmaakt wat hij belooft: efficiënter en goedkoper werken met meer mogelijkheden. • Smart cities: wat zijn dat; wat is nodig om smart city te zijn; hoe voorzie je in smart energy en smart mobility; wanneer is het nog controleerbaar en beheersbaar? • Trust: begrijpen we nog wat we creëren, want de systemen worden steeds complexer; is dat houdbaar, worden de risico’s niet te groot? Met voorbeelden uit de financiële sector. • Workforce: welke invloed hebben innovatieve technieken en producten op de ICT workforce; wat wordt verwacht van de individuele professional; zijn er nieuwe skills nodig? Innovatief zijn kun je leren. Bijzonder sterk is de afvaardiging van de BRIClanden, met name vanuit India. Soms zijn we bang voor offshoring, maar in dit congres komen hun toppers de laatste kennis en inzichten delen. Een unieke gelegenheid die u niet mag missen.

Bezoek de site … en meld u aan In het programma staan highlights van de bijdrage van u en uw collega’s aan het verbeteren van de gezondheidszorg, voedselvoorziening en energie. Kijk daarvoor op www.wcc-2012.org. Bezoek deze site regelmatig; de organisatie verwacht nog enkele prominente sprekers aan het programma toe te voegen. Riskeer niet dat u de komende jaren wordt ingehaald door ontwikkelingen die u had kunnen beïnvloeden. Meld u nu aan. Kom van 24 tot en met 26 september naar Amsterdam en help mee om uw en onze toekomst vorm te geven.

»IFIP WCC heeft kleurrijk palet aan internationale sprekers«

De ambities van IFIP WCC zijn in twee opzichten onderscheidend. Ten eerste nemen alle stakeholders deel aan dit congres: beleidsmakers van de overheid, beslissers uit de industrie, onderzoekers uit de academische omgeving en uit de onderzoekslaboratoria van de grote industrieën. En natuurlijk de ICT-professional zelf. Gezamen-

lijk kunnen we over grenzen heen kijken. Ten tweede zetten wij dit congres in als een kick-off: de start van een traject met roadmaps en action plans; ideeën omzetten in daadkracht. Wij spreken af wat we doen en met wie. Zodat wij daadwerkelijk vooruitgang boeken.


Ambities

37

1207-36 Europa WCC.indd 37

20-08-12 10:44

Europa

i

Ngi-congres even onderdeel van WCC Het jaarlijkse Ngi-congres haakt voor één keer aan bij het IFIP WCC, dat dit jaar van 24 tot en met 26 september in Amsterdam wordt gehouden.

Wijnand Westerveld

Op de vorige pagina’s is het WCC al uitvoerig belicht. Dat het Ngi daarbij aanhaakt, ligt volgens Ngi-voorzitter Klaas Brongers voor de hand. ‘Wij zijn er trots op dat het WCC dit jaar in Nederland wordt gehouden. Als Ngi zijn we uiteraard bij de voorbereiding van het WCC betrokken, en dat trekt een behoorlijke wissel op een aantal mensen. Het leek ons geen verstandige keuze om dan ook nog eens apart ons jaarlijkse Ngi-congres te organiseren. Vandaar dat we ons congres nu in het WCC-programma hebben geïntegreerd.’ Op dinsdag 25 september staat het WCC dus

naast de eigen agenda voor een belangrijk deel in het teken van het Ngi-congres. Overkoepelend thema van dat congres is ‘big data’. Een aantal sprekers zal, elk vanuit de eigen optiek, het belang van dit nieuwe fenomeen belichten. Tijdens het ochtendprogramma is de bühne voor de volgende sprekers van naam: Rik Maes (UvA), Harry Vollaerd (Rabobank), Marco Gianotten (Giarte) , Simone Dobberlaar (IND) en Frank Buytendijk (thought leader). Hieronder geven zij in kort bestek hun visie op het belang van big data en alvast een korte vooruitblik op hun presentatie.


De informatiecurator: uw gids op weg naar informatieleiderschap

38

1207-38 Europa Ngi congres.indd 38

Prof. dr. ir. Rik Maes (Universiteit van Amsterdam/initiatiefnemer van de Academy for Information & Management en tevens initiatiefnemer en decaan van het Executive Master in Information Managementprogramma, een topopleiding gericht op de vorming van strategische gesprekspartners en thought leaders in informatiemanagement)

“

De klassieke ICT-benadering, gericht op het zo goed mogelijk produceren van informatie, schiet

20-08-12 10:44

»De klassieke ICT-

houding van ‘control’ is volkomen achterhaald

«

collectie dan wel van elders, wikt en weegt, selecteert, presenteert met het oog op maximale impact bij het publiek, geeft toelichting in de vorm van een catalogus en is er zo nodig het boegbeeld van. Een tentoonstelling heeft zijn signatuur. Hoe anders is dat niet als het om informatie gaat … Ik trek de metafoor door naar het vakgebied van informatiemanagement: een informatiecurator zou niet alleen kunnen leiden tot beter informatiegebruik, maar ook andersoortige dan de klassieke informatie kunnen aanreiken en ontginnen, kunnen inspireren en aanzetten tot innoveren, et cetera. Bovenal zou hij het onderscheidend vermogen van informatie tot zijn recht kunnen laten komen: in de overvloed aan informatie die er is, kiezen we niet langer uit schaarste, maar uit een duidelijke strategische visie. Leiderschap anno 2012 is in de eerste plaats informatie leiderschap! In mijn bijdrage wil ik dit beeld concreet maken en de deelnemers uitdagen tot grensverleggend denken, iets waar meer dan ooit behoefte aan is!

”


Big data, het nieuwe goud? Harrie Vollaard (innovation manager bij de Rabobank)

“

Big data wordt wel gezien als de nieuwe olie voor ondernemingen. Ik noem het liever het nieuwe goud, omdat goud waardevaster is dan olie. Dat geeft ook direct de relevantie van het onderwerp aan. Het gaat mijns inziens niet om iets vluchtigs, maar om iets wat blijft. Nu staan mobility en social media enorm in belangstelling. De volgende golf in de virtuele ontwikkeling zal zijn: relevantie op basis van data. Alle banken proberen zich te onderscheiden door middel van hun virtuele distributiekanalen. Ik zie een verschuiving waarbij niet langer het distributiekanaal centraal staat, maar het relevante aanbod op het kanaal. Om te weten wat relevant is voor de klant, moet ik weten wat er bij hem speelt. Big data levert hierin een essentiële bijdrage. Je kan met big data bijvoorbeeld een experience creëren voor de klant. Big data biedt tevens inzicht in het klantgedrag. Om dit inzicht te bereiken zul je aan datamining moeten doen, en dat verandert de manier waarop je met data omgaat. Vanuit big data heeft onderzoek naar bijvoorbeeld klantbehoeften meer een exploratief karakter. Analisten kunnen tijdens hun werkzaamheden nieuwe vragen bedenken en daarop verder zoeken. Deze zoektocht vindt in nauwe samenwerking met de business plaats. Anders is ook dat je mensen met een breed palet aan skills nodig hebt. Meestal is expertise per afdeling bijeengebracht. Werken met big data

»De volgende golf in de virtuele ontwikkeling zal zijn: relevantie op basis van data

«


drastisch tekort als het gaat om het gebruik ervan, nu informatie zo overvloedig beschikbaar is (en niet alleen in de vorm van big data). Bovendien komt deze informatie meer en meer uit externe bronnen, wat de klassieke ICT-houding van ‘control’ (zowel in de betekenis van ‘beheer’ als in die van ‘beheersing’) volkomen achterhaald maakt. Hoe kunnen we in deze nieuwe situatie met informatie omgaan, willen we de volle kracht ervan exploreren en exploiteren? Moeten we informatie niet veel meer gaan benaderen als een zelfstandige actor, met een eigen zelfstandig leven? Om aan deze cruciale managementuitdaging het hoofd te bieden, vertrek ik vanaf de metafoor van de museumcurator: natuurlijk houdt hij de collectie in stand en vult hij die aan, maar zijn hoofdtaak ligt in het inspirerend en uitdagend beschikbaar stellen van kunst in de vorm van tentoonstellingen. Hij haalt die kunst uit eigen

39

20-08-12 10:44

Europa

i

Big data en organisatie

vergt dat alle expertise op één plek wordt geconcentreerd. Deze datascientists zijn echter schaars. Dus je moet mensen gaan opleiden, nieuwe mensen aantrekken en een competencecenter creëren. Big data heeft ook gevolgen voor de manier van omgaan met data. Vroeger kon je de applicatie beveiligen, maar nu scheid je de data van de applicatie. Dit maakt databeveiliging noodzakelijk. Je kan daarnaast verwachten dat big data ook gevolgen heeft voor de data-architectuur. Het valt te voorzien dat een consolidatieslag zal plaatsvinden waarin de bigdataomgeving de verschillende datawarehouses overbodig maakt.

Simone Dobbelaar (tijdelijk lid directieteam Logius, projectleider digi-inkoop en e-facturatie) Simone Dobbelaar is gevraagd omdat zij vanuit haar huidige positie een uitstekend verhaal kan vertellen, maar ook omdat het een van de aandachtsgebieden van het Ngi is om meer vrouwen in de IT te krijgen. Met haar rol als leidinggevende binnen een grote IT-organisatie is Simone Dobbelaar een van de weinige vrouwen die in de IT zo’n positie bekleden.

” “

Big data en het ‘fat IT department’ Marco Gianotten (oprichter en directeur van Giarte)


“

Welkom in het tijdperk van big data, niet alleen de business maar ook de IT-afdeling zelf. Infrastructuren en applicatielandschappen zijn complexe omgevingen met allerlei onvermoede onderlinge afhankelijkheden, zeker bij bedrijven van enige omvang. Hoe ontdek je dat een wijziging in de configuratie elders tot ongewenste effecten leidt? Hoe los je ‘high-priorityincidenten’ op zonder daarbij andere IT-processen te verstoren? Hoe krijg je de werkelijke performance van de IT boven water? Het antwoord op dit soort vragen ligt vaak besloten in de data. Wat is de toekomstige rol van data in het managen en beheren van de IT binnen een organisatie? Marco Gianotten kijkt naar de toekomst waarvan zich de eerste kenmerken al aandienen. Hij behandelt de verschillende trends en staat stil bij wat hij aanduidt als the IT governance brain: de combinatie van harde data uit het systeem met soft data als vertrouwen en ervaring. Wat heb je eraan? Een lean IT-afdeling met betere performance.

”

Als je logica gaat analyseren kom je op een indeling in lagen. Data is de onderste laag, daarop komt de laag ‘informatie’, daarop de laag ‘kennis’ en on top het beheer van taxonomieën. Daar is nog bijna niemand mee bezig. Het is een bijzondere laag, namelijk die van ‘open intelligentie’. Daar zou de markt meer in moeten investeren. Werken met big data is een omvangrijk aandachtsgebied. Organiseer je dat niet goed, dan ontstaat er zo weer een nieuwe en onbeheersbare spaghettiberg. De rol van de mens in dit geheel is voor mij cruciaal. Mensen hebben namelijk de mogelijkheid om intuïtie en ervaring te combineren. Daaruit ontstaat ‘wijsheid’. In mijn visie zouden bestuurders zich meer van wijsheid moeten bedienen dan van alleen puur technische gegevens. Op dat punt denk ik dat vrouwen een voorsprong hebben op mannen, vanwege het natuurlijke verloop in hun lichaam van kind naar meisje naar vrouw. Daarna nemen vrouwen afscheid van hun hormoongestuurde leven en worden ze van nature wijze vrouwen. Mannen hebben dat natuurlijke verloop minder.

”

»Organiseer je het niet

goed, ontstaat er zo weer een onbeheersbare spaghettiberg

«

40


20-08-12 10:44

Frank Buytendijk (‘intellectueel provocateur’, visiting fellow bij de Cranfield University School of Management, fellow bij TDWI en gastdocent bij de London School of Economics)

“

‘Guns don’t shoot people, people shoot people’ is een populair gezegde. Wapens bepalen geen morele kaders, ze hebben geen geweten. Je kan een wapen niet verwijten dat het op mensen schiet. Maar … even een stap terug. Wapens mogen dan geen morele kaders bepalen, ze hebben wel degelijk invloed op morele afwegingen. Ze zijn immers gebouwd voor een bepaald doel en daarom kunnen de bouwers zich niet verschuilen achter de redenering dat een wapen op zich niet goed of fout kan zijn. Op dezelfde manier kun je naar business kijken. Veel mensen beschouwen business als amoreel. De markt functioneert vrij van waardeoordelen, geld kent geen moraal en het is aan de aandeelhouder om te bepalen wat hij met zijn geld doet. Andermaal, even een stap terug. Veel bedrijven worstelen momenteel met vragen rond integriteit en vertrouwen, en klanten vragen zich af of ze nog wel met bepaalde partijen in zee willen. Om het vertrouwen van klanten te winnen moeten bedrijven zich aan ethische richtlijnen houden. Beschouw bedrijven als een samenwerkingsverband voor de belangen van alle betrokkenen en het is duidelijk dat er een win-winsituatie voor iedereen gerealiseerd moet worden. Dit betekent zoveel als laten zien dat je als organisatie ethisch verantwoord opereert. Het gebruik van technologie heeft altijd al ethische vragen opgeroepen en organisaties buigen zich regelmatig over de vraag hoe daar mee om te gaan. Maar nu de technologie steeds minder beperkingen lijkt te hebben en letterlijk onbegrensd is verschuift de vraag rond de inzet van technologie van ‘hoe kunnen we iets realiseren?’ naar ‘wat doen we met alle computerpower die ons nu ter beschikking staat?’. Die vraag speelt met name op het terrein van analytics, waar grote doorbraken tot ongekende mogelijkheden hebben geleid. Op dit soort vragen zijn geen simpele antwoorden

»Centrale vraag is:

‘wat is de juiste manier om met de nieuwe mogelijkheden van analytics om te gaan?’

«


The ethics of analytics

te geven. De ontwikkelingen op het gebied van analytics gaan zo snel en de impact ervan op businessmodellen is zo groot, dat we vooral behoefte hebben aan discussie, zowel in het politieke als in het publieke domein. Centrale vraag is dan ‘wat is de juiste manier om met de nieuwe mogelijkheden van analytics om te gaan?’. Ik hoop van harte dat die discussies gevoerd worden voor er onherstelbare schade wordt aangericht. Het lijkt mij echter waarschijnlijker dat een aantal grote organisaties eerst te maken zal krijgen met aanzienlijke reputatieschade als gevolg van op analytics gebaseerde acties, die het grote publiek tegen de haren in strijken. Het is niet ondenkbaar dat toezichthoudende instanties zich over dit vraagstuk zullen buigen en regels gaan opstellen voor het gebruik van data en informatie. Het is heel goed mogelijk dat sommige partijen niet overleven als gevolg van juridische stappen die tegen hen genomen worden. Dit soort ontwikkelingen is nu zelfs al gaande. Een aantal grote spelers op internet ligt al onder vuur van zowel het publiek als toezichthouders. Het positieve van dit soort ontwikkelingen is dat er uiteindelijk toch weer iets goed uit voortkomt.

41


20-08-12 10:44

de Association for Computing Machinery uit de VS

Recommend Documents