2012-2015
De Ark
brede school De Kersenboom
De Duif
Jan Woudsmaschool
De Terp
De van der MuelenVastwijkschool brede school Kors Breijer
Oranje Nassauschool
INLEIDING ‘In een brede school moet vooral heel breed en oplossingsgericht gedacht worden, het zogenaamde omdenken. Door te denken in kansen en niet in problemen, wordt de energie van een probleem omgezet in een mogelijkheid. De prestaties van de brede school en van het onderwijs in de school worden door deze andere manier van naar de wereld kijken verbeterd.’ Jacqueline Schulte, directeur brede school Kors Breijer
‘Door de bomen het bos zien, getuigt van overzicht. In één boom het bos zien, getuigt van visie.’
Stichting Spirit heeft onlangs een nieuw strategisch beleidsplan vastgesteld. Wij vinden het belangrijk dat alle medewerkers van Spirit op hoofdlijnen op de hoogte zijn van de onderdelen van dit plan. Het (dagelijks) bestuur en de directeuren van de scholen, het directieberaad, geven als eerstverantwoordelijken leiding aan dit proces en met de medewerking van al ons personeel kunnen we ook de komende jaren inhoud geven aan onze missie: Samen beter leren! Het strategisch beleidsplan is tot stand gekomen in nauw overleg met het directieberaad. In het strategisch beleid worden de globale doelen concreter gemaakt en geprioriteerd. Ook wordt weergegeven op welke wijze de doelen worden bereikt (en zo nodig hoe niet). Schooldirecteuren stemmen hun schoolplan en jaarplan af op het strategisch beleidsplan en het jaarplan van Spirit. Spirit richt zich de komende jaren primair op de volgende thema’s: - opbrengstgericht werken, focus op leren - handelingsgericht werken en passend onderwijs - personeelsbeleid en professionalisering De overige beleidsterreinen zijn niet onbelangrijk. Zij staan ten dienste van deze speerpunten van beleid. Wij hopen dat dit beleidsplan in een behoefte voorziet en mede richting geeft aan het handelen binnen onze scholen. Namens het bestuur, Jan Boomsma en Armande van Doesburg Bestuurders
Caroline Naumovski, directeur De Kersenboom
Stichting Spiritbasisscholen
1
‘“Sla je vleugels uit en wordt wereldwijs’, is de missie van onze school. Leerkrachten en leerlingen leren en werken met elkaar aan hun ontwikkeling.’
‘Onze school wil een tweede thuis zijn. Als kinderen zich veilig en geborgen voelen en met plezier een dag doorbrengen, kunnen ze namelijk goed leren. Ons motto is dan ook “Zorg voor elkaar”.’ Rob Dekker, directeur De Ark
INHOUD 1 | Uitgangspunten strategisch beleid
4
2 | Onderwijs en kwaliteit 2.1 Inleiding onderwijs
6 6
3 | Personeel en organisatie
8
4 | Financiën en beheer
10
5 | Gebouwen en materieel
11
6 | Communicatie en identiteit
11
7 | Maatschappelijk draagvlak en duurzaamheid
12
8 | Slotwoord
12
Frans Verstraten, directeur De Duif
‘In het onderwijs gaat het om de kinderen, zij zijn belangrijk. Alles wat we doen, moet ten goede komen aan de ontwikkeling en het leren van de kinderen. Onze school is daarom in de breedste zin een lerende organisatie.’ Monique Gentenaar, directeur Jan Woudsmaschool
2
Strategisch beleidsplan 2012-2015
Stichting Spiritbasisscholen
3
1 | UITGANGSPUNTEN STRATEGISCH BELEID Het centrale uitgangspunt van Spirit is de missie. Doelen en strategie moeten steeds gerelateerd kunnen worden aan deze missie. Onze missie verwoord het bestaansrecht van Spirit en valt samen te vatten onder de motto’s:
Samen betekent voor ons dat we ‘gekend en gezien worden’ enerzijds als afzonderlijke scholen en individuen, anderzijds als organisatie die er toe doet. Door de samenbundeling van onze talenten hebben we meerwaarde.
Overkoepelend: “Samen beter leren” Voor de leerlingen: “Gekend en gezien worden”
Beter staat bij Spirit voor het goede dat we met elkaar vieren en voor de verbetering die we steeds zoeken.
brede school De Kersenboom Jan Woudsmaschool De van der MuelenVastwijkschool De Duif
De Ark De Terp Oranje Nassauschool brede school Kors Breijer 4
Dit werken we als volgt uit:
Strategisch beleidsplan 2012-2015
Leren is waar het bij Spirit om draait. In de eerste plaats gaat het om het leren van kinderen. Als afgeleide daarvan het leren van, met en voor elkaar in een professionele organisatie. Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor het levend maken en houden van de missie van Spirit. Zij doet dit in samenspraak met het bestuursbureau en schooldirecteuren, waaraan zij rechtstreeks leiding geven. Zij dragen deze missie niet alleen intern, maar ook extern uit. Wat er gebeurt binnen Spirit is terug te voeren op de missie. “Samen beter leren” is van toepassing Spiritbreed. Alle organen binnen Spirit hebben dit als centrale uitgangspunt, zoals bijvoorbeeld het directieberaad, het bestuur, het IB-platform, (G)MR etcetera. Ook de samenwerking met anderen, zoals die met openbaar onderwijs Diemen en binnen de samenwerkingsverbanden passend onderwijs, wordt aangegaan vanuit onze missie. “Gekend en gezien worden” is het deel van de missie dat we in aanvulling op de centrale missie toegevoegd hebben om ons uitgangspunt als het gaat om de ontwikkeling van kinderen te onderstrepen. Spirit gaat in het leren uit van het holistische beeld van het kind. Eenzijdige focus op cognitief leren past daar niet bij. Spirit wil dat het kind in zijn eigenheid en met zijn unieke talenten wordt gekend en gezien. Onze scholen sluiten daar in het onderwijs bij aan. Elke school heeft in haar schoolplan uitgewerkt op welke wijze zij aan beide delen van de missie een bijdrage leveren. In deze samenvatting van het strategisch beleid zijn per domein de doelen samengevat op hoofdlijnen. De domeinen zijn: Onderwijs & Kwaliteit; Personeel & Organisatie; Financiën & Beheer; Gebouwen & Materieel; Communicatie & Identiteit; Maatschappelijk draagvlak & duurzaamheid.
Stichting Spiritbasisscholen
5
2 | ONDERWIJS EN KWALITEIT
ER LE
U EA V I GN • Thuissituatie •Achtergrondkennis
• Motivatie
S
CH • Haalbaar en gedegen programma OO • Uitdagende doelen & effectieve feedback
U EA IV LN
LI N
2.1 Inleiding onderwijs De belangrijkste doelstelling voor Spirit en alle Spiritbasisscholen is de focus op leren op alle niveau’s. Spirit heeft ervoor gekozen het werk van Marzano als een van de uitgangspunten te nemen voor deze focus op leren. Net als in de missie van Spirit staat ook in het werk van Marzano de leerling en zijn ontwikkeling centraal (de gouden bal). In zijn werk beschrijft Marzano hoe de school, de leerkracht haar bijdrage aan het leerproces van kinderen zo groot mogelijk kan maken. Hij beschrijft als het ware de ‘gereedschapskist’ de school en de leerkracht kunnen putten. Figuur 1. is een versimpelde weergave van dit werk.
• Betrokkenheid van ouders en gemeenschap • Veilige, ordelijke omgeving
• Collegialiteit en professionaliteit
• Didactische aanpak
PRESTATIES EN ONTWIKKELING VAN DE LEERLING
1. Identificeren van overeenkomsten en verschillen 2. Samenvatten en notities maken 3. Inspanningen bevestigen en erkenning geven 4. Huiswerk en oefening 5. Nonverbale • Pedagogisch handelen & representatie klassenmanagement 6. Coöperatief leren 1. Routines en regels 7. Doelen stellen 2. Omgaan met ongewenst gedrag en feedback geven 3. Relatie leraar-leerling 8. Vragen/hypotheses 4. Mentale instelling leraar formuleren en hypothese testen 9. Voorkennis activeren met vragen, aanwijzingen en kapstokken
LERAARNIVEAU
6
Strategisch beleidsplan 2012-2015
• Sturing & herontwerpen programma 1. Bepaal essenties 2. Structuur opdrachten (bekendheid & uitdaging) 3. Herhaal en biedt leerstof meervoudig aan. 4. Complexe interactie met de leerstof 5. Regisseer voldoende oefenmomenten
De Spiritbasisscholen kunnen naar gelang hun doelen op het terrein van leren van kinderen hun kennis en vaardigheden op onderdelen van het werk van Marzano uitbreiden door middel van interne of externe begeleiding, scholing en professionalisering. Spirit wil bevorderen dat professionals hun keuzes maken vanuit vakmanschap, passie en moreel besef (de meerwaarde en betekenis van de professional voor de ander). Om de focus op leren verder te ontwikkelen wil Spirit daarom investeren in de betekenis van deze drie begrippen voor elke professional en bevorderen dat de ‘gereedschapskist’ van professionals en scholen goed gevuld is met die ‘tools’ die er toe doen. Professionals kiezen op basis van hun kennis, vaardigheden en inzichten de inzet van de juiste tools op het juiste moment om het leren van kinderen te optimaliseren. Directeuren en leerkrachten binnen scholen bevorderen deze manier van denken en werken door het cyclisch werken aan schoolverbetering. Spirit wil de kwaliteit van leraren bevorderen, onder andere door samenwerking en het bieden van ondersteuning aan leraren in de complexe dagelijkse praktijk. De kern van hetgeen Spirit wil bereiken op het domein Onderwijs is gelegen in opbrengstgericht werken en handelingsgericht werken. We vinden het belangrijk dat verbeterdoelen op schoolniveau verwoord zijn in termen van leren van kinderen en gebaseerd zijn op een analyse van de huidige situatie. Het volgen van de brede ontwikkeling van kinderen is daarbij ook van belang. Op het terrein van passend onderwijs willen we dat elke school een ondersteuningsprofiel heeft en de ambities voor de ontwikkeling daarvan heeft uitgesproken in het zorgbeleid. Om de zorg voor leerlingen planmatig aan te pakken en binnen en buiten de school optimaal te leren van elkaar moet op alle Spiritscholen handelingsgericht werken ingevoerd en/of doorontwikkeld worden. Naast deze grote thema’s wil Spirit dat de aandacht voor sociale veiligheid en welbevinden en burgerschap en sociale integratie op onze scholen toeneemt. Op het terrein van Kwaliteit wil Spirit dat het kwaliteitszorgsysteem (Werken met Kwaliteit) optimaal wordt geïmplementeerd en gebruikt om door analyse van de goede dingen en de verbeterpunten steeds opnieuw doelen voor verdere ontwikkeling van de school te stellen (cyclische kwaliteitszorg, Plan, Do, Check, Act). Ook bij kwaliteitszorg ligt de focus op het leren van kinderen.
Stichting Spiritbasisscholen
7
3 | PERSONEEL EN ORGANISATIE Het personeel van Spirit maakt het mogelijk de onderwijs- en kwaliteitsdoelen van de organisatie te bereiken. Zij zijn letterlijk het menselijk kapitaal van de organisatie. Dit geldt het meest direct voor het onderwijzend personeel. Het onderwijs-ondersteunend personeel realiseert de noodzakelijke voorwaarden waaronder de leerkrachten tot de beste resultaten en opbrengsten kunnen komen. In het personeelsbeleidsplan wordt het beleid verder inhoudelijk uitgewerkt (staand en nieuw beleid). Op deze plaats noemen we de strategische doelen op het terrein van personeel. Deze komen terug in het personeelsbeleidsplan.
‘De lat leggen wij graag hoog op onze school. Wij dagen leerlingen uit om het maximale uit zichzelf te halen en datzelfde geldt ook voor ons team.’ Sjoerd Zwaan, directeur De Terp
Belangrijk uitgangspunt voor de ontwikkeling van leraren zijn de lerarencompetenties (figuur 2).
OVERZICHT COMPETENTIES
MET LEERLINGEN
INTERPERSOONLIJK
1
PEDAGOGISCH
2
VAKINHOUDELIJK & DIDACTISCH
3
ORGANISATORISCH
4
MET COLLEGA’S
MET OMGEVING
MET ZICHZELF
5
6
7
De lerarencompetenties komen voort uit de wet BIO en zijn te vinden via http://www.onderwijscooperatie.nl, klik door naar competentiematrix en lerarencompetenties.
8
Strategisch beleidsplan 2012-2015
De eerste vier competenties zijn gericht op het werken met leerlingen in de klas en binnen de school. Nummer vijf en zes gaan over samenwerking binnen het team en met de schoolomgeving (ouders, professionals buiten school etc.). De zevende competentie heeft te maken met reflectie op het eigen handelen en ontwikkeling van de persoonlijke professionaliteit. Voor het onderwijsondersteunende personeel gelden vergelijkbare competenties, maar gericht op de eigen functie. Spirit gaat er vanuit dat de competenties gebruikt worden in alle fasen van het personeelsbeleid op de scholen: werving en selectie, ontwikkeling, professionalisering, individuele en teamscholing, beoordelen en belonen, promotie, outplacement en vertrek. De competenties geven ook een bepaald verwachtingspatroon aan. Waar een beginnende leerkracht startbekwaam is, maar op meer of minder competenties vaak nog aanzienlijk wil groeien, gaan we er vanuit dat ervaren leerkrachten een goed inzicht hebben in hun competenties en een groot arsenaal van vaardigheden, kennis en inzichten in kunnen zetten in hun complexe dagelijkse werkzaamheden. We verwachten van deze leerkrachten een drive om zichzelf voortdurend te verbeteren, zodat zijn steeds beter in staat zijn het leren van kinderen te optimaliseren. Zij werken zelf en samen met hun directeur en collega’s aan hun persoonlijk ontwikkeling (POP). Op het gebied van personeelsbeleid zal de komende jaren veel aandacht gaan naar de professionele ontwikkeling van ons personeel, het welbevinden van ons personeel en de gesprekkencyclus als middel om dat te bereiken.
Stichting Spiritbasisscholen
9
4 | FINANCIËN EN BEHEER
5 | GEBOUWEN EN MATERIEEL
Spirit wordt onder andere gefinancierd door het Ministerie van OCW, gemeenten, samenwerkingsverbanden WSNS/Passend Onderwijs, sponsoren, de provincie. De gelden die Spirit ontvangt maken het mogelijk het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het huisvestingsbeleid te realiseren.
Betreft het professionaliseren van onderhoud van scholen en het herzien van de procedure hiervoor. Doel is dat alle scholen gebouwen hebben waar, binnen de financiële kaders voor onderhoud en materieel, leerlingen optimaal tot leren kunnen komen met de middelen die de school daarvoor nodig acht.
Het strategisch beleidsplan en de schoolplannen zijn het uitgangspunt voor de meerjarenbegroting en de jaarplannen voor de begroting. Spirit begroot vanaf het schooljaar 2012-2013 per schooljaar. Ook de jaarrekening en het bestuursverslag zullen vanaf dat jaar per schooljaar lopen. Per kalenderjaar wordt slechts een technische jaarrekening opgemaakt ter verantwoording van het ontvangen geld van het Ministerie van OCW.
6 | COMMUNICATIE EN IDENTITEIT
Op het terrein van financiën en beheer is er de afgelopen vijf jaar bij Spirit veel gebeurd. De komende periode moeten de puntjes op de i worden gezet. De planning- en controlcyclus, van beleid naar begroting en verantwoording, moet herschreven worden. De bijbehorende documenten moeten worden doorontwikkeld. Dit is belangrijk, omdat Spirit nog beter inzicht wil hebben in de geldstromen met als doel zo veel mogelijk geld te investeren in leren van kinderen, direct of indirect. Dat is onze eerste prioriteit!
‘Het schoolklimaat, met de kernwaarden gemeenschap, veiligheid en respect, draagt het onderwijs. In goede grond bloeit het kind op.’ Bert van der Weijde, directeur Oranje Nassauschool
10
Strategisch beleidsplan 2012-2015
Spirit streeft naar een optimale communicatie om een goede relatie te bereiken met zowel de interne als externe belanghebbenden en in het bijzonder huidige en toekomstige werknemers. Spirit stelt zich ten doel dat de website van Spirit, de e-mail en het digitale kantoor van Spirit hoogwaardige en intensief gebruikte communicatiemiddelen zijn. Verder wil Spirit de actieve medezeggenschap waarborgen, zowel binnen de teams op de scholen als via de formele organen (MR en GMR). Het bestuursbureau en het dagelijks bestuur hebben een besturende, ondersteunende en dienstverlenende functie. De scholen (maar ook individuele medewerkers) profiteren volop van de specifieke deskundigheid die op dit punt in de organisatie is samengebracht. Doelen op het terrein van communicatie zijn gericht op de communicatie en samenwerking tussen de Spiritbasisscholen en alle geledingen daarbinnen, bij voorkeur middels moderne (communicatie)middelen, afstemming binnen het directieberaad en tussen directeuren onderling en borging van hetgeen is bereikt. Spirit geeft elke school de vrijheid èn de opdracht om heel bewust op eigen wijze vorm en inhoud te geven aan het onderwijs, passend binnen de visie en missie van Spirit. Dit betekent ook dat scholen zich bewust zijn van het onderscheidende vermogen ten opzichte van andere scholen. Spirit verenigd scholen met een christelijke grondslag. Dit betekent dat scholen, ook daar waar intensief wordt samengewerkt met derden, duidelijk voor het voetlicht brengen wat dit voor de school betekent. Dit komt tot uiting in het profiel van de school en de verwachtingen die de school heeft van ouders en leerkrachten.
Stichting Spiritbasisscholen
11
7 | MAATSCHAPPELIJK DRAAGVLAK EN DUURZAAMHEID Onze plannen op dit terrein hebben een duidelijke relatie met ons holistische beeld van de ontwikkeling van een kind. Dit domein vormt de bezieling van onze missie. Onze leerlingen krijgen meer mee dan kennis, kunde en vaardigheden. Maatschappelijke en ethische onderwerpen doen er toe. Spirit wil midden in de samenleving staan. Zij is betrokken bij wat er speelt en neemt haar verantwoordelijkheid. Hier mag een ieder Spirit herkennen en erkennen als een proactieve organisatie die met grote betrokkenheid, veel enthousiasme, ambitie en daadkracht de leerlingen wil voorbereiden op de huidige en toekomstige samenleving. Dit betekent dat onze scholen in hetgeen zij kinderen leren aandacht hebben voor burgerschapsvorming, democratische beginselen en een meer duurzame samenleving.
8 | SLOTWOORD In de uitgebreide versie van het strategisch beleidsplan van Spirit zijn per domein concrete doelstellingen opgenomen. Deze doelstellingen worden per jaar op bovenschools niveau en op schoolniveau uitgewerkt. In hun schoolplannen en jaarplannen worden door alle Spiritscholen beleid en acties opgenomen om deze doelen te kunnen bereiken. Jaarlijks evalueren we de voortgang. Wil je over de uitgebreide versie van het strategisch beleidsplan beschikken: Vraag ernaar bij je directeur!
‘Leerlingen en leerkrachten zijn op onze school samen in beweging. Iedere leerling dient zich zo optimaal mogelijk te kunnen ontwikkelen. Doelgericht, constructief en positief zijn kernwoorden voor het team.’ Arrie Westerink, directeur De van der Muelen-Vastwijkschool
COLOFON Armande van Doesburg, Jan Boomsma Kriekenoord 13 1111 PT Diemen 020-7531144
12
Strategisch beleidsplan 2012-2015
