De AOW leeftijd kan en moet omlaag Organisatie februari herdenking 2009 Verslag van de manifestatie tegen geweld

april 2 0 0 9

BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO LAGERE OVERHEDEN

De AOW leeftijd kan en moet omlaag Organisatie februari herdenking 2009

[ EE EE NN

Verslag van de manifestatie tegen geweld

BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN

AC C TT U U EE EE LL EE N N II N N FF O OR RM M EE R R EE N ND D B B LL A AD D V VO OO OR R D D EE A AM M SS TT EE R RD DA AM M SS EE A AB BV VA AK KA AB BO O -- LL EE D D EE N N] A

NUMMER

38

1

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

Schrijvers voor de Amsterdams Aaneen gezocht De Amsterdams Aaneen is ooit door, de helaas veel te vroeg overleden, Simon Logman gestart. Zijn bedoeling was om aan de Amsterdamse ambtenaren die lid zijn van de ABVAKABO in een eigen blad een platform te geven. Een platform waarin zij kunnen schrijven over onderwerpen die hun eigen bond en werk raken. De artikelen die nu worden gemaakt, worden nog door te weinig mensen geschreven. We zijn nu op zoek naar collega’s die zelf eens de pen ter hand willen nemen en een stukje willen schrijven voor de Aaneen. Dat mag dus over je eigen werkplek zijn, maar ook over maatschappelijke problemen, maar dan wel vanuit vakbondperspectief. In Amsterdam gebeurt genoeg en vaak zijn dat zaken die ons vroeger of later ook in het werk kunnen treffen. Wat b.v. te denken van de aanleg van de Noord-Zuid lijn. Gaan de tekorten die daar ontstaan ons onze banen kosten of heeft dat gevolgen voor ons loon? Of wordt deze lijn bij nader inzien toch niet aangelegd? En wat voor gevolgen heeft de discussie (rapport Mertens) over het samen voegen van resp. verminderen van het aantal stadsdelen? Wat ons betreft worden alle de stadsdeelbesturen opgeheven als de dienstverlening, die de bestaande organisatie aan de burger brengt, maar blijft.

dat een kleine stad als Amsterdam

We zouden over dit onderwerp

Dat levert in elk geval een gewel-

met al die stadsdeelraadsleden

graag een paar meningen willen

dige besparing op. Het is toch gek

en wethouders door bijna 6 keer

horen van zowel voor als tegen-

zoveel mensen bestuurd wordt als

standers van de stadsdelen en

Nederland met 150 2e Kamerle-

daarbij de mogelijke gevolgen van

den?

het plan Mertens voor de werkge-

Wij weten echter ook dat er, voor-

legenheid van de ambtenaren.

Inhoud

2

Va n d e r e d a c t i e

2

al onder de PvdA aanhang, mensen

AG B p a g i n a

3

zijn die aan de Stadsdelen niets

Artikelen over andere onder-

Co l u m n O m e J a n

5

willen veranderen, of hooguit een

werpen zijn ook meer dan wel-

De AOW k a n e n m o e t o m l a a g

6

paar kleinere stadsdelen samen-

kom, maar het is de redactie die

Fe b r u a r i h e r d e n k i n g 2 0 0 9 / t e r u g b l i k

8

voegen tot iets groter stadsdelen.

bepaalt welke stukken wel of niet

Manifestatie tegen geweld/ terugblik

9

Is dit ingegeven omdat zij dat

geplaatst worden en we houden

Ve i l i g h e i d s d e n k e n / z i n e n o n z i n

11

democratischer vinden, of omdat

ons het recht voor om in overleg

100 Jaar OR

13

zij dan hun macht kunnen blijven

(te) lange artikelen in te korten.

Hoe goed is jouw afdeling P&O

14

uitoefenen. Zij hebben immers in

Samen de vergrijzing te lijf

15

alle stadsdelen voor het zeggen.

P. J . B.

AGB pagina

Sociaal statuut Er is een wonderlijke ontwikkeling gaande waarbij nog maar eens blijkt dat onder druk zaken vloeibaar worden. De voortellen van het college van B&W naar aanleiding van de bevindingen van de commissie Mertens zijn aanleiding voor de bonden om met de stadsdelen een sociaal plan af te spreken. De gemeentesecretaris schijnt dit ook te onderkennen en heeft dus bedacht om te starten met een traject ‘sociaal plan stadsdelen’ en te stoppen met het overleg sociaal statuut Amsterdam. Dat wil impliciet zeggen dat bonden en werkgever

nu niet verder komen met een soci-

lingsbeginsel het criterium lifo toe-

aal statuut gemeente Amsterdam. De

passen;

kunst voor de bonden is om het resultaat van het ‘sociaal plan stadsdelen’

• instelling van een onafhankelijke toetsingscommissie.

te transformeren/ projecteren naar het sociaal statuut Amsterdam.

Tenslotte, herbevestigt het AGB het volgende standpunt: de COR en de

Het AGB zal zich vooral buigen over

OR’en van de stadsdelen kunnen pas

de personele gevolgen van de voor-

advies geven over de reorganisa-

stellen van het college B&W voor

tie voorstellen op het moment dat er

heroriëntatie op de stadsdelen. Met

een akkoord is over het sociaal plan.

andere woorden de focus ligt op het sociaal plan. Overigens is het AGB wel van mening dat eventuele extra bezuinigings-doelstellingen de discussie over inperking van het aantal stadsdelen en de bevoegdheden van diensten en stadsdelen niet mogen vertroebelen. Het AGB stelt dat de voormalige uitgangspunten die golden voor het sociaal statuut nog steeds van kracht zijn: • primaire uitgangspunt is: ‘werk naar werk’; • geen beperking aan bemiddelingstermijn;

Amsterdamse arbeidsvoorwaarden In het kader van het overleg tussen bonden en gemeente Amsterdam is een 3-trapstraject afgesproken, NRGA, sociaal statuut Amsterdam en arbeidsvoorwaarden Amsterdam. De 1e trap (NRGA) is in 2008 afgerond, de 2e trap (sociaal statuut Amsterdam) is uitgesteld dat wil zeggen dat er nu verder gegaan kan worden met de 3e trap arbeidsvoorwaarden Amsterdam. Binnenkort zullen de wederzijdse inzetten uitgewisseld worden.

• geen selectie op kwaliteit voor de A en B functies; • bij het toepassen van het afspiege-

N.L.


Stadsdelen De commissie Mertens heeft voorstellen gelanceerd met betrekking tot heroverweging aantal stadsdelen en heroverweging centrale – decenrale bevoegdheden van centrale stad en de stadsdelen. Het college van B&W moet nu een besluit nemen hoeveel er blijven en welke bevoegdheden zij krijgen. De gevolgen voor het personeel werkzaam in de stadsdelen zijn nu, (maart 2009) nog niet te overzien, er zijn diverse scenario’s denkbaar: • in 2010 politieke samenvoeging van stadsdelen en nog geen ambtelijke samenvoeging; • één blauwdruk organogram/ organisatie voor de vorming van de stadsdeelorganisaties; • overdrachten van bevoegdheden van decentraal naar centraal of vice versa; • etc. De AbvaKabo heeft al eens gesuggereerd om vanuit de gemeentelijke concerngedachte op ieder stadsdeel een directeur te benoemen in plaats van politiek bevoegden. Dan wordt de discussie over de bevoegdheden ook wat eenvoudiger omdat de politiek van de stadsdelen dan passé is.

3

Arbeidsvoorden Lagere Overheden - gemeenten

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

Inmiddels is er een concept sociaal akkoord tussen FNV, werkgevers en regering. Waar FNV en werkgevers het redelijk eens lijken over loonmatiging en het niet verhogen van de AOW tot 67 jaar gooit minister Donner de knuppel in het hoenderhok. Deze Colijn- adept wil alle salarissen inclusief de lopende CAO salarissen voor drie jaar bevriezen en de AOW- leeftijd gelijk naar 67 jaar verhogen. Waarschijnlijk is de minister ook nog van zins om de volgende aanval op het ontslagrecht te openen. Werknemers die het minst verant-

niveau verder ingevuld kan worden,

Daarnaast een uitbouw van de ein-

woordelijk zijn voor de crisis mogen

vooral in de secundaire en tertiaire

dejaarsuitkering met 1,5%, met ver-

de rekening weer betalen. In het licht

zaken.

hoging van de bodem in centen. Dit

van het naar het naar hartenlust blij-

Het centraal dient vooral beoordeeld

is een serieuze stap op weg naar een

ven betalen van bonussen voor finan-

te worden op wat er wordt geboden

dertiende maand!

ciële instellingen die staatsteun ont-

in ruil voor loonmatiging: werkzeker-

De enquête die AbvaKabo FNV onder

vangen is het bevriezen van lonen

heid, arbeidstijdverkorting, indexe-

gemeenteambtenaren heeft gehou-

voor de doorsnee werknemer een

ring van pensioenen, geen verhoging

den wees uit dat dik 70% van de res-

hard gelach. Nog erger is dat minis-

van de AOW- leeftijd, mogelijkheid

pondenten bovengenoemde zaken

ter Donner niets onderneemt tegen

voor pensioenfondsen om langer de

ondersteunt.

de bonussen maar wel in wil grijpen

tijd te krijgen om de dekkingsgraag

in de lonen van de werknemers en in

op orde te krijgen, mogelijkheid tot

Zeker het centen verhaal spreekt

wil grijpen in de arbeidsvoorwaarden

berekening van de dekkingsgraad op

Amsterdam aan, een paar jaar gele-

onderhandelingen tussen bonden en

basis van gemiddelde rente in plaats

den is het Afdeling Groep Bestuur

werkgevers.

van de dagrente, etc.

AbvaKabo FNV de discussie hierover

De minister luistert ook al niet naar

De beoordeling van een eventu-

gestart.

de werkgeversorganisaties, zoals

eel centraal akkoord moet gebeuren

Het doet dan ook deugd dat in 2009

het MKB, zij zien namelijk niets in het

op basis van het hele pakket, waar-

het idee breed omarmd wordt en

bevriezen van lonen omdat dan de

bij er ruimte moet zijn op decentraal

velen inzien dat extra’s aan de onder-

consumentenbestedingen afnemen,

/ bedrijfstak niveau om maatwerk

kant van het loongebouw noodzake-

naast daling van export een extra aan-

afspraken te maken op decentraal

lijk is. Solidariteit is één van de pijlers

slag voor de Nederlandse onderne-

niveau, dus in een CAO Lagere Over-

in de vakbeweging, met de uitvoe-

mingen. Dus voor werknemers die hun

heden.

rende medewerkers die veelal vuil en

werkgelegenheid toch al onder druk

Een harde afspraak binnen Abva-

zwaar werk uitvoeren maar ook met

zien staan.

Kabo FNV is dat het centraal akkoord

de gepensioneerden die de strijd en

in een referendum aan de leden voor-

inzet de welvaartstaat na 1945 heb-

Helaas staat minister Donner niet

gelegd moet worden, de bestuurders

ben opgebouwd.

alleen in zijn visie, de gemeente werk-

dienen dan wel ledenbijeenkomsten

gevers verenigt in het College van

te bezoeken waar er debat over het

De andere in het oog springende

Arbeidszaken van de Vereniging

akkoord plaats vindt. Op deze wijze

zaken van de inzet CAO Gemeenten

Nederlandse Gemeenten hebben

kunnende leden zich dan een oordeel

zijn:

bekend gemaakt dat ook zij inzetten

vormen.

• reiskosten, AbvaKabo FNV stelt een volledige vergoeding voor van

op nullijn, in hun geval de nullijn voor

4

gemeenteambtenaren.

Omdat het half maart nog niet helder

woon-werkverkeer met OV, tenzij

Wederom hebben de gemeente-

was of er wel/ geen centraal akkoord

reizen per OV ondoelmatig of zelfs

ambtenaren dus niets te verwach-

tot stand zou komen heeft de Lan-

ten van hun werkgever. Ongetwijfeld

delijke Advies Commissie AbvaKabo

• stimuleren fietsgebruik met een ver-

leidt het weer tot moeizame en lange

FNV Lagere overheden wel haar con-

goeding van gemaakte fietskilome-

onderhandelingen. Geen aantrekke-

cept inzet ‘CAO inzet Gemeenten’

lijk vooruitzicht in een periode die er

bepaalt.

toch al niet florissant uitziet.

De AbvaKabo FNV zet in op een loons-

ties bespreken van het onderzoek

verhoging van 3%, met een minimum

hoger opgeleiden, gebleken is dat er

Het centraal akkoord is een akkoord

in centen, zodat de lagere schalen er

een achterstand met de markt ont-

op macro niveau dat op decentraal

procentueel meer op vooruit gaan.

staat als mensen langer in dienst zijn,

onmogelijk is;

ters voor woon- werkverkeer; • AbvaKabo FNV wil de consequen-

op korte termijn is er een probleem

arbeid en zorg (mantelzorg, tele-

steem, nu tijd voor concrete afspra-

bij specifieke functies en over een

werken e.d.) en de invoering van een

ken om de agressie en geweld pro-

aantal jaren ontstaan er structurele

seniorenregeling (taakverminde-

tekorten;

ring, taakverschuiving of urenver-

• gelijke beloning voor gelijke functies dus één functiewaarderingssysteem in het land; • instelling van regionale of intergemeentelijke mobiliteitscentra, waarbij het aannamebeleid gecentraliseerd wordt; • loopbaanbudget met een substanti-

mindering e.d.); • loondoorbetaling bij ziekte, mensen die niet kunnen re-integreren salaris geven op het niveau van 2005 (1 ½ jaar 100% en daarna 80%); • opbouw vakantiedagen bij ziekte,

blematiek aan te pakken; • klokkenluidersregeling moderniseren, het is gebleken dat de landelijke regeling geactualiseerd moet worden op basis van de laatste inzichten • brandweer: op weg naar een aparte cao, stelt AbvaKabo FNV voor de bepalingen die specifiek betrek-

gebeurt nu alleen bij de laatste zes

king hebben op de brandweer in één

maanden van ziekte, volgens het

hoofdstuk onder te brengen.

eel nominaal bedrag per werknemer

Europese Hof levert deze bepaling

per jaar, bij overgang naar een ande-

verboden onderscheid op, aanpas-

Een uitgebreid pakket voor de inzet

sing is dus noodzakelijk;

CAO- gemeenten, afhankelijk zijn de

re werkgever in de sector mag het • tweede loopbaan voor fysiek zware beroepen; • terugdringing van - en/of onder de cao brengen van externen;

• voor de groepen met een ach-

bonden van het wel of niet tot stand

terstand op de arbeidsmarkt wil

komen van een sociaal akkoord. Dat

AbvaKabo FNV afspraken maken

zullen vooral macro afspraken zijn en

over werkgelegenheid binnen de

de invulling zal op bedrijfstakniveau

gemeentelijke sector;

plaats vinden, een hoop van bovenge-

• AbvaKabo FNV wil met de werkge-

noemde inzet onderwerpen kunnen

gen op een extra verlofdag ten bate

ver afspraken maken hoe er meer

dan over naar het decentrale overleg.

van ontwikkeling en scholing’;

toezicht kan komen op naleving van

• vakbondsleden moeten recht krij-

• invulling van levensfasebewust per-

de CAO;

soneelsbeleid dat kan vorm gege-

• agressie en geweld: de sector kent al

ven worden door middel van onder

een arbo- catalogus tegen agressie

andere een betere combinatie

en er is een landelijk registratiesy-

Bron:AbvaKabo FNV Inzetbrief CAO Gemeenten d.d. 20 maart 2009

Column

Ome Jan Het is met grote bezorgdheid dat

Nou dat is dan mooi daar mogen

sen in hun zak hebben

diegene die op de werkvloer hun

wij dan op wachten en verder niks.

gestokken. Zij hebben

brood verdienen kijken naar de

Dus so wie so geen eisen voor

profijt gehad niet wij,

crisis, wat gaat het, in het bijzon-

handhaving koopkracht nee, mee

maar laat de rijken de

der voor hen, betekenen. Ook de

betalen aan de crisis die niet door

crises maar betalen,

vakbonden geven blijk van onge-

toedoen van de werkende is ver-

wij kunnen geen stap-

rustheid en wel ten aanzien van de

oorzaakt. Jarenlang zijn de salaris-

jes achteruit maken.

koopkracht. Als eerste wordt er

sen en de pensioenen op een laag

Ik zou tegen deze ach-

al gemeld dat de pensioenen van

pitje gezet. Steeds weer heeft men

tergrond de vakbon-

werkende en gepensioneerde per

ons voorgehouden dat stijging

den adviseren om een

1 januari 2009 niet worden aange-

van de salarissen en pensioenen

krachtiger houding aan te nemen

past aan de inflatie.

tot crisis zou lijden en nu mogen

en waar te maken dat ze onze

we koopkracht inleveren voor iets

belangenbehartigers zijn.

Dat betekent zondermeer koop-

waar wij al jaren voor gematigd

Nu zijn er mogelijkheden om de

kracht verlies.

hebben, om een crisis te voorko-

vakbonden in strijd positie te bren-

Hoe treden de bonden hier nu

men. Als er toch gesproken wordt

gen om met elkaar de strijd aan

tegenop, wel met een belofte,

over het inleveren, laat dan diege-

te gaan voor handhaving van de

men zal zich maximaal inspannen

nen inleveren die in de tijd dat het

koopkracht.

om met behulp van éénmalige uit-

zo goed ging alleen maar uit de pot

keringen de koopkracht op peil te

hebben gegraaid, gouden hand-

houden.

drukken en bonussen op bonus-


budget mee;

J an M o e l e e

5

De AOW-leeftijd kan en moet omlaag en niet omhoog Onze pensioenen moeten geïndexeerd blijven dit jaar en volgende jaren vliegen je om de oren. Door de recessie worden ook de overheidsfinanciën geraakt, want het begrotingstekort en de staatsschuld dreigen snel op te lopen. Overal worden discussies gevoerd over hoe de crisis het best en snelst bestreden kan worden en N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

welke maatregelen er moeten worden genomen. Zoals altijd proberen de werkgevers en de regering de kosten van de crisis af te wentelen op de ‘gewone man’, dat wil zeggen op de mensen die juist niet de crisis veroorzaakt hebben. Tegelijkertijd worden er honderden miljarden belastinggeld gegeminister

ven aan banken en bedrijven die

Donner

de crisis hebben veroorzaakt en dat dan zonder deze instellingen

Kredietcrisis en recessie

dertig en even lang zal gaan duren.

daadwerkelijk te nationaliseren

In de jaren dertig daalde de indu-

en onder democratische controle

Het is crisis. De Amerikaanse vice-

striële productie met de helft in de

te brengen. Dat is een recept voor

president Biden zei onlangs: “De

grootste twee industriestaten van

nieuwe drama’s in de nabije toe-

problemen zijn groter dan we

dat moment, de Verenigde Staten

komst. Intussen gaat het uitdelen

dachten en het wordt nog erger.”

en Duitsland. Bijna een derde van

van bonussen schaamteloos door.

Alom worden vergelijkingen

de arbeiders in die landen werd

gemaakt met de Grote Depressie

werkloos. Overigens was de reces-

van de jaren dertig van de vorige

sie in de VS en in Duitsland al voor

eeuw. Dat was een tijd van grote

de beurskrach van oktober 1929

Een van de kwesties die al lange-

en lange crisis, met verschrikkelij-

ingezet. Dat was ernstig, want de

re tijd in discussie was – in verband

ke werkloosheid en grote armoe-

VS waren in die tijd goed voor de

met de ‘dreigende vergrijzing’ –

de. Een tijd van onzekerheid en

helft van de industriële wereldpro-

is de verhoging van de AOW-leef-

uitzichtloosheid voor velen. Een

ductie. Ondanks de New Deal van

tijd. Nu de pensioenfondsen (die

tijd van steun en van betuttelend

de jaren dertig was de Amerikaan-

zo’n €600 miljard beheren) vele

stempelen. Een tijd waarin kost-

se regering niet in staat een einde

miljarden van onze premies heb-

baar voedsel op grote schaal werd

aan de crisis te maken. Volgens de

ben verkwanseld in louche finan-

vernietigd vanwege de ‘overpro-

econoom J.K.Galbraith kwam er

ciële constructies, samen met cri-

ductie’. Een tijd van arbeiders-

pas een eind aan de Grote Depres-

minele speculanten en incompe-

strijd, maar ook van opkomend

sie met de mobilisaties van de

tente bankdirecties, wordt de dis-

fascisme. De tijd van het Jordaan-

jaren veertig.

cussie over de AOW-leeftijd en de

oproer en de opkomst van de NSB.

6

Pensioenen en AOW

economische draagkracht van de Nu is het weer crisis. De krediet-

AOW weer nieuw leven in gebla-

Het is nog lang niet zeker of de

crisis heeft snel de ‘reële’ econo-

zen. Moeten we straks doorwer-

huidige recessie of depressie even

mie geraakt en de echte en voor-

ken tot 67 jaar, omdat het anders

erg zal worden als die van de jaren

spelde werkloosheidscijfers voor

allemaal ‘onbetaalbaar’ wordt?

sis is immers veroorzaakt door het

baar’ is. Het is maar net hoe je het

omhoog? Hoe waardevast blijft de

kapitalisme en niet door de werk-

bekijkt. Als je de enorme verspil-

AOW als de pensioenen niet meer

nemers. Een van de belangrijke

ling van dit systeem in stand wilt

geïndexeerd worden? Hoeveel zijn

achtergronden van de huidige kre-

houden, als je de enorme bedrijfs-

de pensioenen al gedaald door de

dietcrisis en de recessie is juist dat

winsten en de superbonussen van

omschakeling van eindloon naar

in de afgelopen decennia het loon-

de bankiers en managers in stand

middelloon? En moeten de lonen

aandeel van de werknemers (lonen

wilt houden, als je door wilt gaan

lange jaren op de nullijn? De AOW-

en uitkeringen) in het bruto natio-

met oorlogen voeren in verre lan-

uitkering is al zo laag, moet die nog

naal product aanzienlijk is gedaald.

den en als je voor vele miljarden

verder dalen? Moeten we onze col-

Hun koopkracht werd aangevuld

nieuwe bommenwerpers (de JSF)

lega’s van TNT achterna?

met leningen en schulden, maar

wilt kopen, als je idiote metrolij-

die zeepbel is dus nu doorgeprikt.

nen wilt aanleggen, dan is er inder-

Helaas wordt er binnen de vak-

Een van de argumenten om de

daad geen geld. Als je het er mee

beweging veel te weinig met

AOW-leeftijd te verlagen, is de

eens bent dat er steeds meer miljo-

de leden gediscussieerd over

strijd tegen de werkloosheid. Als

nairs en miljardairs rond lopen, dan

deze zaken, maar er zijn redenen

meer mensen eindelijk eerder van

is er inderdaad geen geld.

genoeg om niet met deze chanta-

hun welverdiende pensioen kun-

Maar de arbeidsproductiviteit is

ge en paniekverhalen mee te gaan.

nen gaan verdienen, dan komt er

de afgelopen decennia gestegen

Er zijn juist redenen genoeg om de

meer ruimte op de arbeidsmarkt

en als we de economie rationeel

AOW-leeftijd te verlagen in plaats

om de oplopende werkloosheid

zouden inrichten en democratisch

van te verhogen. Helaas zijn de

aan te pakken.

zouden controleren, dan zal blijken

bestuurders van CNV en MHP al

De belangrijkste reden om de

dat er geld genoeg is voor socia-

door de bocht gegaan. Zij vinden

AOW-leeftijd te verlagen is dat

le maatregelen, zoals het verlagen

dat een verhoging van de AOW-

de meeste mensen de afgelo-

van de AOW-leeftijd en een fat-

leeftijd ‘bespreekbaar’ is. Daar-

pen decennia steeds harder moes-

soenlijke indexering van de pen-

mee doorbreken zij op schandelij-

ten gaan werken en dat er nog

sioenen. Dan zal ook blijken dat

ke manier het vakbondsfront in de

steeds veel zwaar werk bestaat.

we de ene generatie niet tegen de

verdediging van onze verworven

Er bestaan genoeg studies naar de

andere hoeven op te zetten.

rechten. Het is ook hypocriet, want

toegenomen werkdruk, de gevol-

ouderen worden nog steeds vaak

gen van onregelmatige diensten

als eersten ontslagen en komen

en nachtwerk. Er is nog steeds veel

het moeilijkst weer aan het werk.

zwaar fysiek werk en ook de psy-

Het is altijd een kwestie van keu-

Twee op de drie mannen tussen

chische belasting van het werk

zes maken, ook over de vele hon-

60 en 65 jaar werken al niet meer.

is toegenomen. Daarom zou de

derden miljarden die wij ieder jaar

Tegenover CNV en MHP pleit Har-

AOW-leeftijd met enkele jaren

produceren.

rie Verbon, hoogleraar openba-

omlaag moeten, natuurlijk met

Laten we eens beginnen hierover

re financiën aan de Universiteit

behoud van rechten van AOW en

de discussie te voeren binnen onze

van Tilburg juist voor het verlagen

pensioen.

bond. Maar eerst moeten we actie

van de AOW-leeftijd. En het Cen-

Als de AOW-leeftijd wordt ver-

voeren om de bezuinigingsplannen

traal Planbureau (CPB) waarschuwt

hoogd naar 67, zoals de regering

van de regering en de werkgevers

tegen een daling van de lonen.

wil, dan bestaat er een grote kans

tegen te houden. Terecht waar-

Directeur Teulings van het CPB

dat meer oudere mensen ziek zul-

schuwt de FNV voor “grote socia-

zegt: “De lonen zijn al fors gema-

len worden. Dan gaan de kosten

le onrust”. Terecht ook stelt Agnes

tigd, te veel druk op extra loonma-

van de gezondheidszorg omhoog

Jongerius over het verhogen van

tiging is onverstandig.”

en waarschijnlijk kost dat meer dan

de AOW-leeftijd: “De FNV is en

de besparing op de AOW.

blijft mordicus tegen. Belangrijk-

Laat de rijken de crisis betalen

Keuzes maken en actie voeren

ste redenen: het helpt niet, het is

Is dat wel betaalbaar?

oneerlijk en het is onwerkbaar.” Op de barricaden dus!

Uitgangspunt voor alle voorstellen voor de bestrijding van de (gevol-

Bij de discussie over de AOW (en

gen van de) crisis moet zijn: ‘Laat

bij veel andere discussies) wordt

de rijken de crisis betalen’. De cri-

altijd gezegd dat zoiets ‘onbetaal-


Moet de AOW leeftijd langzaam

Rob Gerretsen

7

Terugblik Februariherdenking

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

Zoals al vele jaren wordt er vooraf van zo’n herdenking door ons comité veel gesproken over wie kunnen we nog uitnodigen. Want vele prominenten zijn er al geweest in de laatste 68 jaar om hun eigen verhaal te vertellen over deze gedenkwaardige dagen. En 68 jaar na deze stakingsdagen in deze verschrikkelijke oorlog zijn er niet veel mensen meer in leven die hun verhaal hadden willen vertellen.

Want een ding is duidelijk deze dag

Maar op 25 februari 2009 is er weer

ditie getrouw op het Jonas Daniel

zullen we moeten blijven herinne-

stil gestaan bij de mensen van het

Meijerplein wordt gehouden, heeft

ren, want zelfs nu nog heden ten

Amsterdamse Overheid personeel

het ABVAKABO FNV Stichting “ter

dagen worden we wederom gecon-

die in 1941 tijdens de onderdruk-

Herdenking van de Februari Staking

fronteerd met de opkomst van het

king van de Duitsers, onze jood-

1941” een eigen bijeenkomst.

neofascisme en rassenhaat van groe-

se landgenoten gingen helpen. De

Zoals ik al begon wordt er al vele

peringen en politieke partijen.

toenmalige illegale CPN (Commu-

maanden vooraf al zaken bespro-

In heel Europa steken dit soort orga-

nistische Partij Nederland) riep de

ken zoals waar houden we de bijeen-

nisaties de kop op die openlijk den-

bevolking op om in verzet te komen

komst? wie komen er? Hoeveel kran-

ken dat zij andere de schuld kun-

tegen de Jodenvervolging.

sen en bloemen takken moeten we

deelgenoot zijn.

© F o t o P h i l i p J. B o d e n s t a ff

8

bestellen? Voor welke afdelingen?

nen geven van zaken waaraan ze zelf Voorafgaande aan het defilé dat tra-

Na vele bijeenkomsten werd het

voorjaarsvakantie. Vele mensen die

de gemeente Amsterdam naar het

ook in de Aaneen van februari stond.

de aankondiging in het blad Aan-

Jonas Daniel Meijerplein werden

Iedereen van ons comité kreeg een

een of een uitnodiging via de ABVA-

gebracht om deze neer te leggen bij

taak, Guus Duppen en Ger Geld-

KABO FNV hadden gehad moes-

de Dokwerker.

hof zouden contact opnemen met

ten gedacht hebben het program-

Edith Snoey en Agnes Kant of zij wil-

ma ziet er heel goed uit, dus gaan

Rond 17.30 uur was het defilé voor

den spreken. Tevens zouden zij zor-

we vooraf aan het defilé eerst langs

ons afgelopen en gingen we voldaan

gen voor de begeleidende brief

bij de Boekmanzaal in de Stopera.

van toch wel een emotionele dag

voor de leden en een bericht voor de

Ik heb ze niet kunnen tellen, maar

terug naar huis.

Amsterdams Aaneen. Ome Jan Moe-

de zaal zat helemaal vol (ongeveer

Ik wil langs deze weg iedereen

lee, Joke van Zelst en ik (Kees Nieu-

150 man). Dus de opkomst was een

bedanken voor hun giften, hun aan-

wenhuijs) zouden de kransen (1) en

groot succes. Iedereen was zeer

wezigheid op onze succesvolle bij-

takken (13) bestellen. Ik had ver-

tevreden over de beide gastspreek-

eenkomst, en de mensen die zich

derde taak om geld in te zamelen

sters. Er was belangstelling vanuit

hebben ingespannen om deze dag

voor een bijdrage in de onkosten. De

het hele land, en er waren vele leden

te laten slagen

opbrengst was zeer goed, het totaal

van de Bondsraad. Namens het ABVAKBO FNV Stich-

was € 1303.= . En Fred Bos heeft de reservering

Na de bijeenkomst gingen we met

ting “ter Herdenking van de Februa-

voor de Boekmanzaal in de Stope-

de hele groep eerst een krans leg-

ri Staking 1941”

ra voor zijn rekening genomen. Joke

gen bij onze eigen ABVAKABO

Guus Duppen, Ger Geldhof, Joke van

van Zelst nam het

FNV plaquette in de Putsgang in

Zelst, Cor Ronner, Ko Hartman, Wil-

muzikale gedeelte voor haar reke-

de STOPERA. Daar werd door Ome

lem Bermond, Jan Moelee en Kees

ning en had het Haagse Klezmer Trio

Jan Moelee een speech gehouden.

Nieuwenhuijs

uitgenodigd.

Daarna gingen we naar de Mozes en Aäronkerk om de overige bloem-

Op de woensdag 25 februari 2008

stukken op te halen die door leden

was het redelijk weer en het was

van de verschillende afdelingen van

Kees Nieuwenhuijs.

Terugblik manifestatie tegen agressie en geweld Op 6 april werd door ABVAKABO FNV een manifestatie tegen agressie en geweld in de publieke sector georganiseerd bij de Stopera in Amsterdam. Overigens niet alleen in Amsterdam. Op meer dan 20 plaatsen in het land kwamen werknemers uit de publieke sector samen om aan te geven dat “de grens is bereikt”. Om vijf voor twaalf sloegen de treinen en bussen alarm door te claxoneren. Om 12.00 uur werd op alle stations en in alle treinen een tekst voorgelezen over deze actiedag. Wij begonnen bij de Stopera een half uurtje eerder.

Wij willen gewoon ons werk doen.

300 Amsterdamse werknemers, de

Zanen en Martin Kircz van de AOB

Zonder geconfronteerd te worden

minister van Binnenlandse Zaken,

betuigden hun steun. Burgemees-

met agressieve en gewelddadige

Guusje ter Horst en Marijke Vos,

ter van Amsterdam, Job Cohen en

burgers. Dat was de boodschap.

de Amsterdamse wethouder voor

korpschef Bernard Welten lieten

En daarin werden we gesteund

de personele zaken. Ook de bur-

door de opkomst van een kleine

gemeester Amstelveen, Jan van


programma samengesteld zoals dat

Wordt vervolgd op pagina 10 ...>

9

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

Vervolg van pagina 9 ...>

den gedaan.

Tijdens de manifestatie werd door

Bovendien, meten is weten. Ver-

wethouder Vos het startsein gege-

door hun aanwezigheid merken dat

gelijk het bijvoorbeeld met de aan-

ven voor de Amsterdamse cam-

ook zij onze boodschap steunen.

pak van ziekteverzuim. We vinden

pagne “Het is afkoelen of aangif-

In de weken voor de manifesta-

het heel normaal dat ziektever-

te”. Met deze campagne hoopt

tie hebben we een enquête gehou-

zuim wordt geregistreerd, omdat

Amsterdam af te rekenen met

den. De resultaten waren schok-

het beïnvloedbaar is. Terwijl die

agressie tegen medewerkers. Dat

kend: 42% van de medewerkers in

beïnvloedbaarheid pas blijkt uit de

is alvast een goed signaal. Wij zul-

de publieke sector krijgt wekelijks

cijfers achteraf. Pas dan kan wor-

len de resultaten van deze cam-

te maken met verbale agressie,

den beoordeeld of genomen maat-

pagne kritisch blijven volgen.

10 % met fysiek geweld. Tevens

regelen daadwerkelijk effect heb-

Uiteindelijk een goede actie, deze

blijkt dat niet elk incident wordt

ben gehad. Datzelfde geldt voor

manifestatie. Bonden, werkge-

gemeld. Kortom de incidenten in

agressie en geweld. Ook dat moet

vers en politiek hebben zich ver-

het nieuws zijn slechts het topje

beïnvloedbaar zijn. En ook daar-

enigd achter de stelling: de grens

van de ijsberg.

van moeten we weten welk effect

is bereikt. Daarmee is een dui-

De resultaten van de enquête wer-

maatregelen hebben.

delijk signaal afgegeven. Naar

den door ABVAKABO FNV omge-

Een structurele aanpak moet lei-

elkaar, maar ook richting dat deel

zet in een manifest, wat door voor-

den tot afspraken met werkgevers

van onze maatschappij waar het

zitter Edith Snoey tijdens de mani-

over een veilige werkplek. Dat kan

geweld vandaan komt. Nu maar

festatie werd aangeboden aan

bijvoorbeeld in de CAO. De tijd van

hopen dat die eensgezindheid

minister Ter Horst. Kern van het

goede intenties is wat ons

daadwerkelijk wordt omgezet in

manifest is dat we constateren dat

betreft voorbij. Op dit moment

effectieve maatregelen. Maatre-

we ons teveel laten leiden door

heeft meer dan 40% van de

gelen die ertoe leiden dat werken

incidenten. We moeten komen tot

gemeenten nog geen enkele vorm

in de publieke sector leuk blijft.

een structurele aanpak. Zo’n aan-

van registratie. Het is dus oog tijd

pak begint met altijd alles melden.

dat hierover afdwingbare afspra-

Zonder melding kan er niets wor-

ken worden gemaakt.

© F o t o P h i l i p J. B o d e n s t a ff

10

Fred Bos

VEILIGheidsdenken/ ZIN EN ONZIN

Uiterlijk werkkleding

een meer neutraal gekleurde werkoutfit, geeft m.i. dezelfde visue-

Als je kijkt naar de werkkleding van

le bescherming als je werkzaamhe-

b.v. de groenmedewerker, vuilnis-

den buiten de rijbaan verricht.

man, of straatmaker van pak weg 20 jaar terug en die van nu, dan is

Mate van bescherming

het verschil letterlijk oogverblindend te noemen. Vroeger volstond

Naast het uiterlijk, zijn ook de

een donkere manchester- of spij-

beperkingen die het dragen van

kerbroek en dito jas (minder gauw

sommige beschermingsmidde-

smerig). Tegenwoordig is het één

len met zich meedragen medebe-

en al oranje met fluorescerende

palend van de arbeidsvoldoening.

strepen wat je ziet.

Nog niet zo lang geleden kon je in

Dat je opvalt is op zich een goede

de zomer nog in een gewone spij-

Echter als uitvloeisel van de wet en

zaak natuurlijk. Een wegwerker

kerbroek en T-shirt in het de open-

het daarvan afgeleide veiligheids-

met donkere kleding aan wordt zo

bare ruimte werken. Al naar gelang

denken zie je steeds vaker ont-

van de sokken gereden. Alleen is

de werkzaamheden zijn tegen-

wikkelingen op de werkvloer die

het de vraag of een voorgeschre-

woordig hesje, werkhandschoe-

menig collega doet afvragen of de

ven uniform van top tot teen zo

nen, veiligheidspak, veiligheids-

regelgeving niet te ver doorslaat.

opzichtig moet zijn, dat je je een

bril, oorkappen, helm e.d. ver-

Doorgeslagen in overleg en admi-

lopende vuurtoren waant.

plichte kost.

nistratieve rompslomp, doorge-

Let wel, veelal zijn ontwerpers van

Voor een deel logisch, want voor je

slagen in de outfit van de werk-

naam en een klankbordgroep van

eigen bestwil, voor deel ook over-

kleding, doorgeslagen in de mate

gebruikers bij het ontwerp en de

dreven en lichamelijk extra belas-

van de voorgeschreven bescher-

uitvoering worden betrokken. Ech-

tend. Je zal met 25 C˚ maar moe-

mingsmiddelen. Uitvoeringszaken

ter volgens de voorschriften kan

ten werken met een bosmaaier of

die het uitoefenen van hun beroep

je kiezen uit de kleuren oranje of

bomen moeten kronen in de com-

fysiek zwaarder, minder efficiënt

oranje rood, met een reflecteren-

pleet voorgeschreven uitrusting.

en minder prettig maken. Een paar

de baan meer of minder.

voorbeelden.

Een standaard veiligheidshesje op

Bedenkingen


Een van de goede zaken voor werknemers is de eind 1999 ingevoerde nieuwe ARBO wet. Deze wet moet de veiligheid en gezondheid op de werkvloer waarborgen. Zij geeft richtlijnen voor de condities waaronder bepaalde werkzaamheden moeten worden uitgevoerd en geeft aan welke beschermmiddelen daarbij gedragen moeten worden. Zowel de werkgever als de werknemer hebben hierin een eigen verantwoording. De werkgever is o.a. verplicht de werkomgeving volgens de richtlijnen in te richten en de voorgeschreven beschermingmiddelen te verstrekken. De werknemer is verplicht de gegeven aanwijzingen te volgen en de ter beschikking gestelde beschermingsmiddelen te gebruiken. In geval van overtreding van deze regels, of een ongeluk, kunnen beide worden aangesproken op de gevolgen. In geval van de werkgever kan dat een aanwijzing, een boete, of het stilleggen van het werk betekenen. In geval van de werknemer kan er een boete of korting op de uitkering bij arbeidsongeschiktheid of invaliditeit worden opgelegd. Tot zover een helder verhaal met als gevolg veel betere werkomstandigheden dan voor invoering van de wet.


11


dient eveneens door alle aanwe-

het gemaakt.

zigen afgetekend te worden. Het

Daarnaast werden de machines in

De lust vergaat je na 15 minuten

verslag wordt in het volgend hië-

de periode dat zij niet in gebruikt

wel.

rarchisch hogere Toolboxoverleg

waren voor onderhoud ingenomen,

Ook hier weer, “overkill”. Een

besproken met de bedoeling even-

zodat je deze, als je ze weer nodig

enkel veiligheidhesje, naast veilig-

tuele knelpunten in het VCA wer-

had, goed werkend terugkreeg. Nu

heidsschoenen en gehoorbescher-

ken te tackelen. In dit geval zal dat

komt het niet zelden voor dat een

ming (bij het weken met machines)

moeten resulteren in de aanschaf

machine VCA goedgekeurd terug-

voldoet m.i. voor het gros van de

van een lichtere hamer.

komt, maar kort daarna weer weg-

werkzaamheden.

Daarnaast moet de direct leiding-

gebracht moet worden omdat er

gevende, meestal meewerkend,

machinaal iets mee loos is. De keu-

ook periodiek de werkplek op

ring is immers veiligheidgericht en

afwijkingen inspecteren en rap-

betreft niet een onderhoudsbeurt.

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

VCA werken Daarnaast besluiten steeds meer

porteren.

bedrijven VCA*) gecertificeerd te

Kortom de gedachte achter het

gaan werken, zo ook de overheid.

VCA gecertificeerd werken is

VCA certificering staat er voor dat

goed en in de Toolboxbesprekin-

Mijn mening is dan ook dat het vei-

een bedrijf zijn werknemers inzake

gen komen zinnige onderwer-

ligheidsdenken in sommige opzich-

ARBO zaken (veiligheid, milieu en

pen aan de orde, maar het slaat

ten doorslaat, met als gevolg

gezondheid) gestructureerd voor-

door. Het mond uit in een para-

extra belastende arbeidomstan-

licht en onderricht.

fencultuur met veel administra-

digheden, minder arbeidsvoldoe-

Een VCA kwalificatie krijgt de

tieve rompslomp. In de oude situ-

ning en meer (indirecte) kosten.

medewerker door een scholing van

atie waren ARBO zaken onder-

Gezien de mogelijke rechtpositio-

1 á 2 dagdelen succesvol af te ron-

deel van de werkbespreking of het

nele en financiële gevolgen als je

den. Hij of zij krijgt dan een regle-

werkoverleg en werden knelpun-

afwijkt van de ARBO en geldende

ment uitgereikt, met daarin opge-

ten c.q. verbeteringen in werkwij-

VCA voorschriften is bovenstaand

nomen de voor het bedrijf speci-

ze en gereedschap, via directe lij-

geenszins een pleidooi om deze

fiek geldende regels. Dit regle-

nen geregeld.

regels nu maar aan je laars te lap-

ment moet worden ondertekend. Onderdeel van het VCA traject

pen. Wel een aanzet om de discus-

VCA keuringen

is ook het fenomeen “Toolbox-

12

Conclusie

sie over de zin en onzin van sommige uitvoeringsregels te voeren.

bespreking”. Bij de Toolboxbe-

Volgens de VCA richtlijnen moe-

spreking wordt periodiek een

ten ook alle machines en bepaalde

N.b. Deze bijdrage beperkt zich

stuk gereedschap, hulpmiddel of

hulpmiddelen jaarlijks op deugde-

tot enkele uitvoerende beroepen.

ARBO thema centraal op de agen-

lijkheid worden gekeurd. Dit geeft

Mogelijk herken je een dergelij-

da van de betreffende bespreking

een heel gedoe van alles inleveren,

ke ontwikkeling ook ten aanzien

gezet. De agenda wordt in het hië-

minimaal 1 dag zonder gereed-

van andere functies, b.v. die in de

rarchisch hogere Toolboxoverleg

schap zitten en alles weer ophalen.

handhavings- of kantoorsfeer, of

bepaald en voorbereid. Dat kan

Ook hier zijn m.i. de van oorsprong

juist niet. Schroom ook in dat geval

dus zijn “de hamer”. In de werkunit

goede intenties weer doorgesla-

niet te reageren.

wordt dan door de direct leiding-

gen, met als gevolg meer indirect

gevende alle elementen van het

productieve uren (kosten) en extra

*) VCA staat voor: Veiligheid,

werken met de hamer uitgelicht en

administratie.

gezondheid en milieu Checklist

al dan niet gezamenlijke conclu-

Natuurlijk is het goed dat het

Aannemers

sies getrokken b.v. “onze hamers

materiaal en materieel periodiek

zijn voor ons doel te zwaar”. Van

wordt nagekeken op gebreken,

deze bespreking wordt door de

maar dat gebeurde vroeger ook al

direct leidinggevende een verslag

vanuit de eigen verantwoordelijk-

gemaakt. Alle deelnemers van de

heid. Als je merkte dat een machi-

Toolboxbespreking moeten voor

ne niet goed werkte of een voor-

hun aanwezigheid een aparte pre-

ziening miste, dan ging je naar de

sentielijst tekenen. Het verslag

werf of werkplaats en dan werd

J. M.

Een eeuw formele medezeggenschap De inspraak van werknemers in bedrijven gaat terug tot initiatieven aan het eind van de negentiende eeuw van verlichte ondernemers als Jacques van Marken en Dirk Stork. Voor hen speelden drie motieven. In gesprek gaan met arbeiders om te horen wat er op de werkvloer leefde, opzetten van een organisatorisch en sociaal beheersmatige bedrijfsvoering, buiten de deur houden van de opkomende en sterker wordende vakbonden.

in 1909, sloot de Textielarbeiders-

het democratisch gehalte van de

nig hebben van deze door bedrijfs-

bond met de Brabantse fabrikant

verkiezingen. Nog steeds geldt dat

directeuren geleide fabrieksraden

Besouw in Goirle een collectie-

de vakorganisaties als eerste een

of kernen. Niettemin moesten ze

ve arbeidsovereenkomst af. Daar-

kandidatenlijst kunnen indienen

er wel rekening mee houden van-

bij kreeg voor het eerst in ons land

(artikel 9 WOR). Hun invloed blijkt,

wege de eigen vakbondsleden in

de personeelsvertegenwoordiging

naast de delegatie van taken en

de kernen die soms voor dilemma’s

een formele status, de aanwezig-

bevoegdheden naar de onderne-

werden geplaatst. De loyaliteit van

heid van alle bedrijfsgeledingen

mingsraad, nog steeds te bestaan.

de georganiseerde arbeiders was

was vastgelegd.

Bij CAO kan immers een onderne-

in het algemeen geen vraag, die

De raad had onder meer tot taak

mingsraad worden ingesteld, ter-

lag bij hun bond.

geschillen op te lossen die voort-

wijl daarvoor geen wettelijke ver-

vloeiden uit de toepassing van de

plichting geldt (artikel 5a, eerste

CAO. Hierin is een bepaling te her-

lid).

Samenwerkingsvlag

kennen uit artikel 28 van de huidiIn het rooms-katholieke volks-

ge Wet op de Ondernemingsraden

In 2009 kunnen we bovendien

deel, waar samenwerking tussen

(WOR) over het toezicht op de nale-

terugzien op dertig jaar beroeps-

kapitaal en arbeid deel uitmaak-

ving van de arbeidsvoorwaarden.

recht voor ondernemingsraden.

te van de sociale leer, kwam het

De WOR van 1950 drapeerde de

Met de wetswijziging van 1979 is

eerste houvast aan het fenomeen

samenwerkingsvlag over het gehe-

beroep mogelijk bij kantonrech-

fabrieksraden. Een eeuw geleden,

le bedrijfsleven. De onderne-

ters, rechtbanken en de onderne-

mingsraad werd verplicht voor

mingskamer in Amsterdam. Er ligt

elke onderneming in het particu-

een groeiende berg aan jurispru-

lier bedrijfsleven met meer dan 25

dentie opgestapeld.

werknemers. Overleg en advisering stonden voorop. De ‘mede-

Tegenmacht

zeggenschap’ was zeer betrekkelijk, want de directeur was uit

Op de werkvloer buigen tiendui-

hoofde van zijn functie voorzit-

zenden werknemers in duizen-

ter. Dat bleef hij tot de zogeheten

den ondernemingsraden zich over

verzelfstandiging van de onderne-

een steeds weerbarstiger mate-

mingsraad met de wetswijziging

rie. Bijvoorbeeld: internationali-

van 1979.

sering, economische crisis, nieuwe

Vanaf de eerste WOR bezaten de

managementstrategieën, arbeids-

vakbonden een voorkeursrecht bij

omstandigheden, sociaal beleid,

de aanwijzing van kandidaten. Dat

secundaire arbeidsvoorwaarden,


De vakorganisaties moesten wei-

waarborgde het eigen karakter van de gekozen leden en stimuleerde


13

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9


Wat voor de politieke democra-

diverse functies: klankbord voor

tie geldt, is eveneens van toepas-

de werkgever, geweten van een

gevolgen van bezuinigingen, enzo-

sing op de medezeggenschap in

organisatie, vertegenwoordiging

voort. Het is lastig steeds weer

arbeidsorganisaties: inmiddels

van het personeel; meepraten,

met een van samenstelling,

wel algemeen aanvaard, maar zel-

meedenken en meebeslissen.

belangstelling en deskundigheid

den unaniem geprezen. Iets waar-

wisselende groep werknemers een

op leden van ondernemingsraden

Ieder dag lezen en horen we weer

antwoord te vinden op uiteenlo-

door gebrek aan belangstelling van

nieuwe onthutsende verhalen over

pende vraagstukken. Veelal the-

het personeel en door tegenwer-

corruptie en zelfverrijking aan de

ma’s ingebed in een grotere, bui-

king van het management steeds

top. De bonussen hebben bedrie-

ten de eigen organisatie liggen-

wijzen. Met daarbij de prangen-

gers gecreëerd en droegen bij aan

de, context, noem het ‘de markt’,

de vragen: ligt het aan onze inzet,

de financiële en economische crisis.

‘Europa’, ‘de politiek’.

onze manier van informatievoor-

Daarom is het van groter belang

De vakorganisatie steunt de onder-

ziening en raadpleging of aan de

geworden dat de ondernemings-

nemingsraad via de CAO in de vage

door hun werk in beslag genomen

raad meer wettelijke bevoegd-

rol van adviseur en bij het afsluiten

collega’s?

heden krijgt om zijn rol als tegen-

van sociale plannen. Van oudsher

In ieder geval is een algemene con-

macht, het zorgen voor ‘check and

manifesteert de vakbeweging zich

clusie: zoals de politicus niet zon-

balances’ op ondernemingsniveau,

in allerlei overlegorganen, de uit-

der de burger kan, zo ontleent de

waar te maken.

komsten daarvan zijn medebepa-

ondernemingsraad uiteindelijk

lend voor de agenda en de moge-

toch zijn legitimiteit aan de achter-

Harry Peer

lijkheden van ondernemingsraden.

ban. Dus aan de vervulling van de

‘Solidarieteit’,

maart

2 00 9

Hoe goed is jouw afdeling P&O ? We willen eens weten hoe er in Amsterdam over de kwaliteit van de afdeling P & O bij de verschillende diensten wordt gedacht. De reden daarvoor is, is dat er bij ons wel eens wordt geklaagd dat de afdelingen P&O te ver van de werkvloer staan. Of dat ze een verlengstuk van de directie zijn en niet voor de belangen van het personeel opkomen. een introductie periode waarbij

[email protected]

P & O een leidende rol zou moeten

en in de onderwerpregel

hebben.

Kwaliteit P & O.

Verder worden door “integraal

Het mag natuurlijk ook per brief,

personeelsbeleid” te veel zaken in

stuur die naar

de lijn gelegd die eigenlijk tot de

Redactie Amsterdams Aaneen,

taak van P & O behoren.

Naritaweg 10

Heeft P & O bij jouw dienst een

1943 BX Amsterdam en schrijf op

eigen duidelijke filosofie en zo ja,

de linkerbovenhoek

welke? Of is het ook steeds een

Kwaliteit P & O.

Een ander gehoorde klacht is dat

puzzel waar je voor welk onder-

Vermeld wel je naam, adres en

zij niet professioneel genoeg

werp heen kan?

diensttak. Je naam en adres zal niet gepubliceerd worden, maar

zijn en onvoldoende voorlich-

14

ting geven aan het personeel over

Graag horen we jullie mening over

die hebben we wel nodig om met

zaken als spaarloonregeling, pensi-

je eigen P & O afdeling en jouw

je in contact te kunnen treden.

oenoverdracht, spaarverlof e.d.

eigen ervaringen.

Ook hebben te weinig diensten

Je kunt die per e-mail sturen naar

P. J . B.

Samen de vergrijzing te lijf De FNV is en blijft mordicus tegen verhoging van de AOW-leeftijd. Belangrijkste redenen: het helpt niet, het is oneerlijk en het is onwerkbaar. Wat wel helpt is fiscalisering van de AOW, evenals van de AWBZ. Dat schrijft FNV-voorzitter Agnes Jongerius vandaag in een opiniestuk in NRC Handelsblad.

De AOW-leeftijd ligt onder vuur. In Den Haag gaan steeds meer stemmen op om die leeftijd te verhowe regeling zou over een aantal jaren moeten ingaan. De FNV is en blijft mordicus tegen. Belangrijkste redenen: het helpt niet, het is oneerlijk en het is onwerkbaar.

AOW afgelopen decennia gedaald Wie vergrijzing zegt, zegt AOW. De AOW wordt vaak gezien als boosdoener van de oplopende vergrijzingskosten. Tot nu toe valt dat nog mee. Ook al worden we met z’n allen steeds ouder, de uitgaven aan de AOW zijn als percentage van het BBP de afgelopen decennia juist gedaald. Een van de oorzaken is dat de AOW niet is meegestegen met de verdiende lonen. Wel mag je verwachten dat de kosten de komende jaren zullen stijgen. Door de vergrijzing krimpt de beroepsbevolking. De uitgaven voor de AOW gaan dus stijgen. Beroepsbevolking krimpt Anders dan bij het pensioen wordt voor de AOW niet gespaard. De kosten worden via premies grotendeels betaald uit de salarissen van iedereen die nu werkt. Dat geldt ook voor de volksverzekering tegen ziektekosten, de AWBZ. Zo’n premiestelsel werkt niet meer als je beroepsbevolking krimpt: steeds minder mensen moeten dan samen een steeds groter bedrag

opbrengen. Nu al moet de staat

mies zoveel mogelijk geheven

jaarlijks voor miljarden bijsprin-

naar draagkracht. Voor belangrij-

gen.

ke voorzieningen als de AOW en de AWBZ geldt dat vreemd genoeg

Hogere premies geen optie Verder opschroeven van de premies is echter geen optie. In de praktijk worden die nu vooral betaald door de inkomensgroepen beneden modaal. Verhogen van de premies zou tot enorme schade leiden op de loonstrookjes voor de laagste inkomensgroepen. Naar draagkracht Het alternatief dat de FNV voorstelt, is die premieheffing beter spreiden. Normaal worden in Nederland belastingen en pre-

maar ten dele. AWBZ-premie betaal je alleen maar over de eerste 32.000 euro aan inkomen.

Hoe rijker, hoe lager de premie Ook niet iedereen hoeft de premie te betalen. Het rare gevolg is dat iemand met een modaal inkomen van 32.000 euro ruim 30 procent afdraagt aan AOW en AWBZ. Maar dat de topman van Shell met een jaarsalaris van 8,8 miljoen slechts 0,1 procent van zijn inko-


gen van 65 naar 67 jaar. Die nieu-


15

Vervolg van pagina 15 ...> men bijdraagt aan onze basisvoor-

N U M M E R 3 8 - april 2 0 0 9

zieningen.

AOW en AWBZ uit de belasting betalen Deze scheve situatie willen wij rechttrekken. En de crisis biedt kansen om hier wat aan te doen. Samen met de werkgevers heeft de FNV in de SER voorgesteld de AOW en de AWBZ geleidelijk uit de belastingopbrengsten te gaan betalen. Zo herstellen we de solidariteit tussen inkomensgroepen, want ook werknemers en gepensioneerden met hogere inkomens betalen dan evenredig mee. Wie hetzelfde inkomen heeft, betaalt ook hetzelfde mee aan deze noodzakelijke basisvoorzieningen. Twee vliegen in één klap dus. Want we houden AOW en AWBZ betaalbaar. En we doen iets aan de scheefgroei dat vooral de inkomens tot en met modaal in hun eentje de lasten dragen. We verdelen de lasten en geven kwetsbare groepen zo meer lucht. AOW-leeftijd omhoog kost mensen 23.000 euro Natuurlijk is ons verhaal veel genuanceerder dan botweg roepen: AOW-leeftijd omhoog. Dat voorstel klinkt misschien simpel, maar het is onwerkbaar, oneerlijk en niet effectief. In geld uitgedrukt komt het neer op een verlaging van de AOW-uitkering met per saldo 23.000 euro. Voor de meeste mensen een enorm bedrag.

Oneerlijk en onwerkbaar Het is oneerlijk, vooral voor de mensen met een lang arbeidsverleden en een korte levensverwachting. Ja, wordt er dan gezegd, we gaan mensen in zware beroepen en mensen die al langer werken ontzien. Ik geloof er niks van. Er is in Nederland geen enkele instantie die het arbeidsverleden van werknemers heeft bijgehouden. Ook is op geen enkele manier geregistreerd wie in een zwaar beroep heeft gewerkt. Onderzoekers zeggen dat een eenduidige definitie voor zware beroepen niet valt te geven. Het voorstel is dus ook onwerkbaar.

Eerlijk delen De FNV heeft niks tegen langer doorwerken. Wie wil en kan mag van ons doorwerken zo lang hij of zij wil. Maar dan wel op vrijwillige basis. Maar de beste manier om de oplopende kosten van de AOW en de zorg eerlijk te delen, is de premie geleidelijk te verlagen en deze te vervangen door financiering uit de belastingen. Mensen met alleen AOW of een klein aanvullend pensioen krijgen hiervoor compensatie. En waarom zouden alleen gezinnen de kosten van de crisis betalen? Ook het bedrijfsleven kan een evenredige bijdrage leveren. Samen de crisis te lijf: akkoord.

Kiezers en vakbondsleden bedrogen Politici en vakcentrales die deze randvoorwaarden in hun plannen opnemen draaien hun kiezers respectievelijk leden een rad voor ogen.

Maar dan wel op basis van eerlijk delen. A gn e s J o ng e r i u s ,

voor zit ter

FNV

Colofon Amsterdams Aaneen is een bulletin van en voor de Amsterdamse leden Lagere Overheden, uitgegeven onder verantwoording van het Afdelingsgroepsbestuur LO. Redactie: Kees de Jong, Hjalmar Silberman, Nico Lammers, Jonny Middelkoop, Philip Bodenstaff Aan dit nummer werkten verder mee: Ome Jan, Kees Nieuwenhuijs, Rob Gerretsen, Fred Bos Vormgeving/lay-out Vormgevingsbureau Stadsdrukkerij Amsterdam n.v. Druk: Stadsdrukkerij Amsterdam NV

Oplage: 7.500

Schriftelijke reacties richten aan: Redactie Amsterdams Aaneen Naritaweg 10 1043 BX Amsterdam e-mail: [email protected] AGB website AGB @-mail

http://sites.abvakabofnv.nl/aga [email protected]

Ingezonden reacties kunnen (in overleg) worden ingekort. Anonieme reacties worden niet in behandeling genomen.

De AOW leeftijd kan en moet omlaag Organisatie februari herdenking 2009 Verslag van de manifestatie tegen geweld

Recommend Documents