Event:
DDMA DataQuality Debat
Thema:
Balanceren op de grens
Spreker:
Ellen Hoving (FPLC)
Datum:
1 juni 2010, TNT Den Haag
www.ddma.nl
LIS: “datakwaliteit een brug te ver” Ellen Hoving
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
Landelijk Informatiesysteem Schulden Zienswijze College Bescherming Persoonsgegevens Kwaliteit LIS registratie Datakwaliteit en haar dimensies De kwetsbare burger Stellingen
3
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
• Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS) Doel LIS: Registratie van betalingsachterstanden om het ontstaan van problematische schulden te voorkomen; • Informatie over financiële positie consument • Fungeren als stelsel van kredietregistratie (BKR) • Voorafgaand aan totstandkoming overeenkomst en tijdens beheer daarvan in belang consument beoordelen of, ter
voorkoming van het ontstaan van problematische schulden, het aangaan van die overeenkomst in de gevraagde vorm verantwoord is
4
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
• Landelijk informatiesysteem Schulden (LIS) Deelnemers en participanten: • Leden Aedes Vereniging Woningcorporaties • Leden Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK) • Energie-retailbedrijven aangesloten bij EnergieNed / Nederlandse Vereniging voor Marktwerking in Energie (VME) • Stichting Leger des Heils Welzijns en Gezondheidszorg • Gemeentelijke Sociale Diensten • Participanten die deelnemen aan BKR • Banken, creditcardmaatschappijen, telefoonbedrijven, thuiswinkels e.d.
5
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver” • Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS) Problematische schuldsituatie volgens LIS Protocol: “De situatie waarin op basis van bepaalde criteria redelijkerwijs kan worden voorzien dat een natuurlijke persoon niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden of niet meer aan zijn betalingsverplichting kan voldoen”
Registratie criteria deelnemers: • Energieschuld; 2 mnd aaneengesloten: €250,-• Huurschuld; 2 mnd aaneengesloten: €750,-• Eigen bijdrage Leger des Heils; 2 mnd aangesloten: €1000,• Schuld sociale dienst; 2 mnd aangesloten: €250,-• Registratie met NVVK lid schuldhulpverlening start en leidt tot plan van aanpak;
6
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver” • Zienswijze College Bescherming Persoonsgegevens (sept 2009):
Objectieve criteria ontbreken; op grond van welke criteria is voorzienbaar dat er een risico is op een
problematische schuldsituatie Het LIS is een stigmatiserend systeem De te registreren gegevens (o.a. achterstanden betaling huur en energie) kunnen niet voldoende juist en nauwkeurig zijn; Er bestaat het risico dat mensen geregistreerd worden die daar gezien de doelstelling van het LIS niet thuishoren en te maken krijgen met de negatieve gevolgen van registratie 7
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
• Kwaliteit LIS registratie Ontbreken passende cijfers registratiecriteria betrouwbare indicatoren voor het dreigen van problematische schulden; Stelling: Het niet betalen van gas en licht wordt zo lang mogelijk uitgesteld; dus achterstand is goede indicatie potentiële problematische schuld Voorbeeld: in week 26 van 2008 hadden 253.268 mensen betalingsachterstand bij EnergieNed Verband betalingsachterstand van twee maanden en €250,- en bestaan van een problematische schuldsituatie ontbreekt 8
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver” • Kwaliteit LIS registratie De te registreren gegevens niet voldoende juist en nauwkeurig
Monitor Betalingsachterstanden (2008) 581.000 huishoudens achterstallige rekening in afgelopen 12 maanden 66,9% vanwege financiële reden 33% een ander reden, zoals vergeten, achterstand of fouten in de administratie van de organisatie of anderszins Er bestaat het risico dat mensen geregistreerd worden die
daar gezien de doelstelling van het LIS niet thuishoren en te maken krijgen met de negatieve gevolgen van registratie 9
Datakwaliteit en de dimensies
Informatiekwaliteit, Categorieën en dimensies volgens Wang Categorie
Dimensie
Intrinsieke Informatiekwaliteit
Accuraatheid, objectiviteit, geloofwaardigheid, reputatie
Toegankelijkheid
Toegankelijkheid, beveiliging
Contextuele Informatiekwaliteit
Relevantie, toegevoegde waarde, tijdsafhankelijkheid, volledigheid, hoeveelheid informatie
Informatiekwaliteit naar gebruikers
Eenduidige interpretatie, gemakkelijk te begrijpen, beknopte voorstelling, consistente voorstelling
10
Wang : 10 key datakwaliteitsproblemen
Leveranciers
Beheerder
Gebruikers
Informatie productie proces
Informatie opslag en onderhoud proces
Informatie uitnutting proces
Diverse bronnen
Analyse
Productie fouten
Privacy-eisen
Inconsistente definities Subjectieve oordelen Te veel informatie
Informatie bronnen
Informatie niet toegankelijk
Informatie systemen infrastructuur
Wijziging taken
Delen informatie
Taak omgeving
11
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
• Inzet van technologie creëert steeds meer een kwetsbare burger: Grote hoeveelheden verschillende typen (data, beeld , geluid) gegevens over Kenmerken, gedrag en in de toekomst emoties en gedachten van mensen Door het combineren van verschillende technologieën kunnen mensen in hun gedrag (in plaats, tijd en context) – worden gevolgd, gestuurd en beïnvloed Een niet in omvang en tijd beperkt systeemgeheugen wordt gecreëerd, dat zichzelf vooralsnog niet corrigeert; Fouten in één systeem woekeren door de gehele keten
12
LIS : “Datakwaliteit een brug te ver”
• Inzet van technologie creëert steeds meer een kwetsbare burger: Wat is de kwaliteit van de informatie? Zeker als die onafhankelijk van de betrokkene wordt verzameld en verwerkt Wie waakt er over de juistheid van de gegevens in vele bestanden? Bij welk loket in de keten kan de burger terecht? Hoe lang moet hij wachten voordat de correcties in alle aangehaakte systemen zijn doorgevoerd?
13
Stellingen en discussie (1)
Het LIS moet een taak van de overheid zijn en niet van het particulier initiatief, want anders staat het belang van de consument niet centraal, maar het belang van de deelnemer.
14
14
Stellingen en discussie (2)
Het koppelen van BKR, LIS, GBA en Kadaster moet kunnen, dan krijgen we prima beeld in welke steden en wijken de meeste schuldproblemen voorkomen.
15
Stellingen en discussie (3)
Datakwaliteit is een vergeten onderwerp
16
Stellingen en discussie
1) Het LIS moet een taak van de overheid zijn en niet van het particulier initiatief, want anders staat het belang van de consument niet centraal, maar het belang van de deelnemer 2) Het koppelen van BKR, LIS, GBA en Kadaster moet kunnen, dan krijgen we prima beeld in welke steden en wijken de meeste schuldproblemen voorkomen. 3) Datakwaliteit is een vergeten onderwerp
17