Dag 1: Houston we have a problem Vandaag is het eindelijk zover, de reis gaat beginnen. Na de voorbereidingsdagen en het halen van inentingen vandaag eindelijk met een gezonde spanning op weg naar Schiphol om voor de eerste keer te gaan vliegen. Dit begon maar meteen op zijn Afrikaans want eenmaal in het vliegtuig bleek dat er iets defect was en er dus vertraging was. Na twee uur wachten konden we dan toch vertrekken. Voor het laatst nog even tv kijken en wat computerspelletjes spelen om uiteindelijk om twaalf uur ’s nachts op het vliegveld in Entebbe aan te komen. Helaas wel wat ziekjes want aan het eind van de vlucht werd ik niet lekker. Op het warme vliegveld, met de nodige soldaten inclusief Kalasjnikovs, nog een tijdje wachten op de visa en paspoortcontrole en dan konden we eindelijk richting de tenten. Bij het vliegveld werden we opgewacht door Ali en Sunday (de chauffeurs) en Shabira (de lokale expeditieleidster). Met 15 man in een busje over een hobbelige weg was even wennen, maar het werkte prima. Na nog even gezeten te hebben was de eerste dag voorbij en konden we gaan slapen. Dag 2: Vandaag hadden we de mogelijkheid tot uitslapen wat nog niet meeviel in een warme tent. Na een niet al te lange nacht dus maar een lauwe douche gepakt, die in de loop van de weken alleen maar kouder zou gaan worden. Het ontbijt viel alles mee want we aten ‘gewoon’ brood met nog een gebakken eitje erbij ook.
Na een gesprek over regels en alle gevaren, vooral op het gebied van ziektes en hoe die te herkennen gingen we op weg naar de markt. Hier kregen we al snel een indruk van het leven, de huizen, het landschap en de mensen. In het begin had ik wel het gevoel bekeken te worden, op een soms wat norse manier maar na een begroeting en eventueel gesprek keken mensen direct vrolijk. Na bij de markt geweest te zijn gingen we nog even langs een vissersdorpje, al is daar overdag minder activiteit dan ’s nachts.
Na het bezoek aan de markt en het vissersdorpje vertrokken we naar een botanische tuin in de buurt. Hier hebben we aan het water van het Victoriameer eerst geluncht (ananas, bananen en watermeloen, wat nog vaak zou terugkomen) en daarna een botanische tuin bezocht. Hier stonden veel verschillende soorten tropische bomen, waaronder een rubberboom. Ook waren er verschillende soorten dieren, mooie vogels maar vooral de verschillende
soorten apen. Na van veraf apen te hebben bekeken in de bomen gingen we nog een ander soort apen voeren. De resten van de ananas, bananen en watermeloenen vonden gretig aftrek bij de apen die zelfs uit je hand kwamen eten. De avond begon met een buffet waar veel gerechten in voor kwamen die we in de loop van de reis nog veel zouden gaan tegenkomen. Capati’s, rijst, pasta, bananenpuree maar ook gewoon aardappels en vis. Daarna nog even de groepjes voor de komende dagen bespreken en nog wat praten over de eerste indrukken om daarna na een toch wel vermoeiende dag vroeg te gaan slapen. Dag 3: Vandaag moest alles worden ingepakt en de bagage op de busjes. We gingen voor de eerste reis richting Masaka wat een paar uur rijden was. Onderweg passeerden we de Evenaar waar we even gestopt zijn. Eenmaal bij de backpackers in Masaka aangekomen ging de groep in twee delen uiteen. Met Sabina, Maaike, Nina, Wouter, Robert, Anneleen, Willemijn, Orestes, Remco, Mathijs en Tamara als leiding blijven we in Masaka achter terwijl de anderen richting Kim gingen. Behalve het opzetten van de tenten hoefden we weinig te doen. ’s Avonds daarom maar eens gaan kaarten, klaverjassen is dan natuurlijk de beste optie. Samen met Tamara, Willemijn en Anneleen, waarvan de laatste twee het moesten leren daarom maar de eerste potjes van deze reis gespeeld. Dag 4: Eindelijk aan de slag! Het duurde even maar vandaag was het dan eindelijk zover, we gaan eindelijk echt wat doen. Het project dat vandaag op de planning staat is CEPO. Het Community Empowerment Program steunt de gemeenschap in dit gebied met onder andere voorlichting over hiv/aids, hygiëne, het verbouwen van voedsel en het zorgen voor goede leefomstandigheden. Het is opgericht door een groepje vrouwen, waarvan er een aantal alweer gestopt zijn omdat ze zijn getrouwd. Ze wijzen de mensen op wat ze al hebben, wees daar blij mee en vraag niet steeds de blanken om meer geld. Ook proberen ze het leven voor de mensen wat aangenamer te maken. Zo zorgen ze onder andere voor de aanleg van ovens, hier fuel saving stoves genoemd. Hierbij gingen we in de ochtend meehelpen nadat we eerst een inleidend praatje over CEPO hadden gekregen. http://www.be-more.nl/projecten/bestemmingen/uganda/community-empowerment-program Het was even proppen in het busje aangezien naast de eigen groep nog wat lokale vrijwilligers en wat Belgische vrijwilligers erbij moesten. Na wat stapelen konden we de weg, als je het een weg kan noemen, afleggen naar de huizen waar we aan de slag zouden gaan. Hier aangekomen gingen we in twee groepen allebei één oven maken. De modder lag al klaar. Deze moest gestampt worden zodat er ballen van gemaakt konden worden. Eerst moest er nog wel een bananenboom gekapt worden zodat de stam als een mal
gebruikt kon worden. De vier stammetjes vormden de basis waar tegen de modder aangegooid moest worden. Met vijf man (Robert, Anneleen, Willemijn, Orestes en ik) en de lokale mensen die meehielpen, werd het resultaat al snel zichtbaar. Nadat de stove af was en we de voeten en handen hadden schoongemaakt moesten we nog een tijdje op de andere groep wachten. Een mooi moment om even met de kinderen te spelen, sommige hadden bijvoorbeeld nog wat beestjes voor ze gemaakt van de modder/klei. Eenmaal klaar kwam de man van een van de gezinnen thuis. Deze kwam ons allemaal persoonlijk bedanken en straalde van oor tot oor. De ovens zorgen er onder andere voor dat er minder brandstof nodig is, de vervuiling door rook beperkter is en dat er geen kinderen meer in het vuur kunnen vallen (ja dat komt vaak voor). Na het middageten, dat bestond uit een Rolex (een pannenkoek met ei en groente) en de Cola die maar bleef terugkomen, kon je nog wat kopen bij het lokale, mobiele winkeltje. Dit komt in principe neer op een kleed waar ze gewoon alles opleggen. Hierna zouden we een kleine rondleiding krijgen bij wat kleine projecten waaraan de Belgische vrijwilligers werkten. Ze hielden zich onder andere bezig met het houden van geiten, het telen van champignons en het verbouwen van koffiebonen. Toen de rondleiding net was gestart begon het echter hard te regenen en dus moesten we maar binnen gaan schuilen. De eerste tropische bui was een feit. De lokale mensen waren er blij mee, maar voor ons was het minder want het middagprogramma kwam te vervallen. Geen koffiebonen planten/verpotten voor ons dus. Dan maar met zijn allen in een kleine woonkamer een beetje kaarten, hangen, sudoku’s maken en slapen. Eenmaal teruggekomen bij de backpackers bleek de bui nog een nare verassing te hebben achtergelaten. Bij het openen van de tent bleek er een aantal flinke plassen in te staan en waren de matrassen, slaapzakken en andere spullen zeiknat. Dit was niet alleen bij onze tent het geval, maar ook nog bij twee andere tenten. Gelukkig bestond er de mogelijkheid om binnen te slapen in de don. Een keer een ‘echt’ bed was eigenlijk wel lekker. Dag 5: Are we together Na het ontbijt kwamen de mensen die bij Kim waren geweest weer terug. Gezamenlijk gingen we op weg naar het project Chedra. Dit project houdt zich bezig met het verbeteren van de leefomstandigheden van de mensen in het gebied, vooral met voorlichting op het gebied van hygiëne en HIV/Aids. Het begon met een rondje jezelf voorstellen, daarna kreeg iedereen een Afrikaanse naam. Dit stelde niet zoveel voor aangezien alles willekeurig was, maar je kreeg wel een idee van het systeem met stamnamen, wat nog wel lastig was. Zelf kreeg ik de naam Kwagala wat liefde betekent, misschien toch niet zo willekeurig dan he! Daarna in het warme zonnetje een wat lange presentatie over HIV/Aids wat na een tijdje wel saai werd. Het meeste weet je toch al en van naar beperkt Engels luisteren in combinatie met een ‘are we together’ na elke zin om te kijken of we het begrijpen wordt je na verloop van tijd wel moe. Na de presentatie begon het weer eens te regenen en gingen we onder het afdakje maar wat eten. Het middagprogramma wat zou bestaan uit een bezoekje aan het zwembad ging door het weer ook niet door. Dan moesten we maar iets anders gaan doen. http://www.be-more.nl/projecten/bestemmingen/uganda/chedra We gingen op weg naar Ten Tables, een restaurantje met daarboven een ruimte waar vaak voetbal gekeken worden. Dat laatste gingen we dan niet doen, want we zouden een filmpje gaan kijken. Deze moest eerst nog even gehuurd worden bij de videotheek en na een Dvd’tje dat niet werkte, een
beamer die niet werkte en een andere dvd-speler kon de film dan eindelijk beginnen. De eerste film zou op American Pie moeten lijken, maar na de eerste scenes liepen de chauffeurs al de zaal uit. Dan maar de volgende film, onder protest van een aantal jongens. Je bent in Uganda of je bent het niet en dus viel halverwege de stroom uit. Aggregaat aan en vijf minuten later kon de film weer verder. De bedenkelijke kwaliteit werd ook verklaard op het moment dat de site waar de film gedownload was in beeld kwam. Na de film ging ons deel van de groep meteen door na Kim. We mochten alleen de kleine rugtas meenemen en dus was het ’s ochtends nog even flink proppen met inpakken. Eenmaal bij Kim aangekomen, wat later was dan gepland, stonden de tenten er gelukkig nog van de vorige groep en konden we dus meteen gaan eten. Na het eten nog even de afwas doen onder een mooie sterrenhemel om vervolgens nog even met zijn allen bij elkaar te komen voor een gesprek met Kim waarin ze vertelde over het project. In het kort komt het er op neer dat ze naar Afrika was getrokken om vrijwilligers werk te doen op een schooltje, waarna ze ook bij een ziekenhuis terecht kwam. Hier was een jongen die verbrand was nadat hij door zijn vader in brand gestoken was omdat hij iets gestolen zou hebben. Niemand was er om voor hem te zorgen, in Uganda moet de familie de zieke verzorgen, en dus nam zij die taak op zich. Later heeft zij hem geadopteerd. Ze bleef langer en besloot meer kinderen te adopteren (een jongen die was opgehangen met nog een steen aan zijn piemel omdat hij in bed plaste en een meisje dat in een gat van een lavatory (latrine) was gegooid). Nu probeert ze met haar project ondervoede/eenzijdig gevoede kinderen te helpen en de ouders te laten zien hoe het beter kan. Het verhaal maakte op iedereen behoorlijk wat indruk en later dan gepland gingen we toch maar naar bed want de volgende dag stond er genoeg op het programma. http://www.kiminafrika.nl/ Dag 6: Vandaag begonnen met een wandeling naar de heuvel vlakbij het huis. Na met een paar man het uitzicht, dit viel ietwat tegen omdat het wat mistig was, geen Victoriameer dus, te hebben bekeken gingen we op weg naar het ontbijt. Na een goed ontbijt konden we dan echt aan de slag bij Kim. De ochtend stond in het teken van klusjes in en rond het huis: opruimen, schoonmaken, koken, mest vervoeren, bomen kappen en een geitenhok bouwen zijn een greep uit de klussenlijst. Met het laatste hielden Remco, Wouter en ik ons bezig. Meten, de takken op de juiste lengte zagen en daarna vast timmeren onder leiding van de vriend van Kim, en tevens onze chauffeur, Sunday. Na een ochtend hard werken schoot het behoorlijk op. Met toch wel wat trek gingen we op weg naar de oma van Rosa, zij is het meisje dat in het gat van de latrine is gevonden. Haar oma kan niet voor haar zorgen omdat ze al voor acht anderen moet zorgen, toch hebben ze wel contact. De oma had voor ons gekookt, bananenpuree, aardappels, rijst, vis en bonen, alles was weer aanwezig. Na het eten gingen we met de boda boda’s (de Ugandese
motortaxi), waarmee we ook gekomen waren, huisbezoeken afleggen. We gingen naar gezinnen die door Kim worden begeleid omdat de kinderen te weinig of te eenzijdig voedsel kregen. Bij het eerste gezin ging het er vooral om dat het kind nog in de gaten gehouden moest worden, dat er geen achteruitgang zou komen. Na het wegen van het kind konden we nog ballonnen uitdelen aan de andere aanwezig kinderen, fantastisch om te zien hoe blij kinderen met een ballon kunnen zijn.
Daarna, met tien rennende kinderen achter de boda boda’s aan, op weg naar het volgende huis. Hier waren de ouders niet thuis en troffen we twee tweelingen. De derde tweeling bleek ook niet thuis te zijn en daarom zorgde de kinderen van 4 voor de kinderen van 2 jaar oud. Op weg naar het derde gezin reed onze boda boda rijder nog even verkeerd en dus moesten we maar even met 60 km/u over de landweggetjes wat tijd inhalen.
Bij het derde huis troffen we Joshua, dit is een jongen met een waterhoofd die bij zijn geboorte ook nog een open ruggetje had. Hierdoor kan hij niet lopen of zitten en dus ligt hij de hele dag. Zijn moeder werkt als kok bij een school en maakt souvenirs die Kim verkoopt. De moeder was erg vrolijk en blij ons te ontvangen. Hierna gingen we op weg naar het laatste huis. Hier troffen we een zeer ernstig ondervoede baby aan. Haar vel ging los, alle botten waren zichtbaar en als ze huilde kwam er geen geluid meer uit en vocht voor tranen had ze ook niet meer. Haar moeder was nog maar vijftien jaar en deed er niets aan. Zij wacht op het moment dat de vader terug zou komen, dit had hij beloofd maar zal toch niet gebeuren. Kim had voor haar een baan geregeld, maar ze kwam niet opdagen omdat ze liever thuis bleef niets doen. Ook de oma die bij haar woont, kon er niets aan doen. Wel heeft Kim gezorgd dat ze een iets groter huis kregen, want ze woonden eerst met vier man in een hutje van twee bij twee. Kim schatte dat de baby nog maar een paar dagen te leven zou hebben, maar ze wilde niet zomaar ingrijpen omdat het dan dweilen met de kraan open blijft. De moeder moest er wel wat voor terugdoen, bijvoorbeeld werken op de plantage bij Kim. De volgende dag zou Kim met een sociaal werker teruggaan om te proberen nu echt door te dringen tot de moeder. Dit alles maakte behoorlijk veel indruk op iedereen. Hierna reden we terug naar het huis van Kim en ging de andere helft van onze groep op huisbezoek. Na nog even gezeten te hebben gingen we toch maar weer verder, er moest nog water gehaald worden. Dit was nog een aardig stukje lopen door het mooie landschap. Eenmaal bij de waterpomp de jerrycans vullen en dan weer teruglopen. Onvoorstelbaar hoe die kleine kinderen een jerrycan van 25 liter meenemen, waar wij al veel moeite mee hebben. Na het water afgeleverd te
hebben bij een oude vrouw die dit zelf niet meer kan zijn we weer teruggelopen. Toen de andere groep ook weer terug was zijn we met de hele groep nog een keer de heuvel opgelopen om daar de zon onder te zien gaan. Daarna het avondeten, de afwas en tot slot weer met zijn allen praten over de indrukwekkende gebeurtenissen. Dag 7,8 en 9: Lake Bunyonyi Deze dagen stonden in het teken van ontspanning na de afgelopen dagen met behoorlijk wat indrukken, al kan je je afvragen of zes uur op elkaar gepakt in een busje zitten echt ontspanning is. Vrijdagochtend vroeg de tenten inpakken om vervolgens richting de backpackers te trekken in Masaka. Voor het vertrek naar Kim hadden wel al backpacks gereed gemaakt die mee moesten naar Lake Bunyonyi, we moesten namelijk met zijn tweeën één tas delen omdat we bij Lake Bunyonyi een berg op zouden moeten, wat met alle bagage niet handig zou zijn. Aangekomen in Masaka lag alles al op de auto en konden we vrij snel vertrekken. Na een lange, maar ook zeker mooie reis door het Ugandese landschap en over hobbelige wegen kwamen we dan aan bij Lake Bunyonyi. Gelegen op 2000 meter hoogte sliepen we aan de voet van een prachtig meer. De lagere temperatuur die hier ’s nachts ging was erg lekker, eindelijk wat verkoeling in de tent. Na een bord patat, wat potjes pool, kaarten en nog een beetje praten bij het kampvuur eindelijk eens wat later naar bed. De volgende ochtend konden we toch rustig aan doen. Tijdens het eten kwamen we nog wel twee oude bekenden tegen wat voor de nodige hilariteit zorgde. In de nacht van 4 op 5, waar ik zelf binnen sliep, was er buiten namelijk nogal wat lawaai te horen vanuit een tent op een jeep die op dezelfde plaats verbleef als wij. Toen we ze zagen en het ook in het Engels naar Shabira, Ali en Sunday riepen, hadden ze het geloof ik wel door. Het uitslapen is echter niets voor mij en dus was ik weer om een uurtje of zes/zeven, lastig in te schatten zo zonder tijd, toch al op. Weer eens een keertje warm douchen, als een van de weinigen, want het warme water was al vrij snel op. ’s Ochtends was het aan het water nog lekker fris, en de zonsopgang was ook mooi, gelukkig niet de enige die vroeg wakker was, ook Anneleen was al vrij vroeg op. Toen er wat meer kwamen nog maar even kaarten, want het ontbijt was vrij laat. De rest van de dag was er tijd om te doen waar je zin in had. Dus een potje voetballen tegen Ali en Sunday (de chauffeurs), zwemmen, nog even de kano’s uitproberen en nog even uitrusten in de zon. ’s Avonds weer een goede maaltijd waarna de rest van de avond een zelfde invulling had als de vorige avond. De tweede ochtend bij Lake Bunyonyi verliep wat onrustiger. Na het ontbijt zouden we naar een uitzichtpunt gaan waar je op twee manieren naartoe kon: met het busje óf een bergwandeling. Aangezien ik wel zin had in een beetje beweging voor de hike gekozen. Echter moest er eerst nog iets besproken worden, omdat in de vorige nacht wat voorgevallen was. Een aantal waren meegegaan naar de kamer van een chauffeur van een groep toeristen uit andere landen en dat was niet de bedoeling. Verhalen over dat hij mogelijk een drugsdealer was etc.
Toen we eindelijk op weg konden gaan hadden we een erg mooi uitzicht over Lake Bunyonyi, dat 29 eilanden telt. De wandeling was niet lang, maar wel pittig gezien de hoogte waarop je loopt en de steilte van de berg. Vlak voor het einde stopte ineens een motor met twee flink bewapende agenten voor Remco, de gids en mij. Bleken ze te willen weten waar het beste uitzicht was want ze wilden dat wel eens zien, tsja only in Africa. Aangekomen bij het uitzichtpunt even uitrusten en van het uitzicht genieten om vervolgens op weg te gaan naar de stad. Hier gingen we eerst voor de lunch naar een cafeetje. Het eten, een met groente gevulde capati (soort pannenkoek) smaakte erg lekker. Daarna kon je eventueel nog wat eten kopen bij een aangrenzende supermarkt. Ali, Sunday en Shabira moesten nog even wat halen en dus zouden wij nog even in het café wachten. Echter kwam vandaag de president op bezoek in de stad en dus konden we niet meer opgehaald worden, want de wegen waren afgesloten. In plaats van een middagje chillen bij het meer werd het dus een beetje hangen in het café. Beetje praten, slapen, kaarten en muziek luisteren dan maar. Na de laatste nacht bij Lake Bunyonyi, ’s ochtends weer alles inpakken. Nadat alle bagage weer op de busjes lag, het ontbijt naar binnen was gewerkt en de laatste foto’s waren gemaakt konden we op weg naar Lwengo, weer een rit van iets meer dan zes uur. Iets rustiger dan de heenweg, maar toch weer gezellig en met een mooi uitzicht ging het ook wel weer snel voorbij. Een maal aangekomen bij de community in Lwengo werden we onthaald door een haag van zingende en dansende kinderen. Na het eerste welkom gingen we naar een klaslokaaltje waar we door de directeur welkom werden geheten waarna we weer met zang en dans van de kinderen werden begroet, een uitgebreid optreden moet ik zeggen. Daarna moesten wij een ‘typisch’ Nederlandse dans doen, veel verder dan kabouter plop kwamen we niet. Toch vonden de kinderen het erg leuk omdat ze makkelijk mee konden doen. Na het ontvangen van het programma, het opzetten van de tenten en het eerste bezoek aan de gaten in de grond of te wel de wc’s was er nog tijd om even met de kinderen te spelen. De voetbal dus tevoorschijn gehaald, maar al snel kwam er een jongen aanlopen met een ballenpompje, niet goed genoeg opgepompt blijkbaar. Daarna weer verder, maar al snel besloot dezelfde jongen, Aksen, ergens anders maar een betere bal vandaan te halen. Oké, dan maar met die bal spelen en de kleine kinderen met onze bal. Na het avondeten was er weer de mogelijkheid om even te kaarten, praten en bij het kampvuur te zitten. Wel op tijd naar bed want de volgende dag gingen we eindelijk weer aan de slag. Overigens moesten er wel eerst nog even insecten en kakkerlakken uit tenten verwijderd worden en verderop in de week nog een keer een vleermuis, ja die zaten in het lokaal, van een handdoek. Dag 10:
Voor het eerst wakker worden in Lwengo, goed geslapen en zin in de dag. Na een paar dagen niets doen weer lekker bezig zijn. In een groepje van zeven begonnen we in de ochtend meteen aan een tof project, het bouwen van een watertank. Aangekomen bij het huis waar er gebouwd werd begonnen we met het sjouwen van bakstenen. Na deze neergelegd te hebben moesten we het cement gaan mixen. Cement en water op de grond en met een schep alles mixen. Ondertussen waren de lokale mensen bezig met het frame dat om de stenen rand heen moest om de kracht van het water te kunnen weerstaan. Toen dat af was gingen we het cement om het framewerk en de stenen doen zodat het een stevig geheel werd. Tussendoor nog even een energiedrankje weggewerkt, al is dat makkelijker gezegd dan gedaan want om nou te zeggen dat gekookt water met bloem nou echt lekker is, nee. Daarna nog een keer cement met stenen mixen om een stevige rand aan de onderkant te maken. Het bassin moest zo’n 10.000 liter water kunnen houden. Na weer teruggelopen te zijn naar de school en geluncht te hebben, kregen we ’s middags de keuze wat we wilden gaan doen. Je kon kiezen uit dans/drum en het verven van het schoolgebouw. De groepen waren ongeveer even groot en dus gingen we met een man of tien de buitenkant van de school schuren en verven. Na een middagje doorwerken was het nog lang niet af, maar helaas hadden we geen tijd om verder te gaan. Aangezien je er nogal vies van werd, konden we ons even wassen met een teiltje water. Alleen niet te veel water pakken anders heeft de school de rest van het jaar geen water. Daarna nog even voetballen om vervolgens te gaan eten. ’s Avonds zoals gebruikelijk nog even praten, kaarten en bij het kampvuur zitten. Wel vroeg naar bed, want de volgende dag een safari.
Dag 11: Vandaag wakker worden met een goede wekker. Om vier uur stond Sunday met de bus luid toeterend en de muziek vol aan voor de deur. Allemaal wakker worden om snel te gaan eten en daarna de busjes in te gaan. Hoe vroeger we er zijn, hoe meer dieren we zouden kunnen gaan zien. Het was een stukje rijden, sommigen gebruikten het om nog even bij te slapen, maar al voor het park zagen we de eerste zebra’s en antilopen al. Ook leuk: een horizontale maan, weer eens iets anders dan altijd verticaal zoals in Nederland. Toen we bij het park Lake Mburo aankwamen gingen de daken van de busjes omhoog en kon je staand in de bus naar buiten kijken en er konden zelfs wat mensen op de bus zitten. Het was nog wel koud zo vroeg, maar in de loop van de dag liep de temperatuur weer flink op. Onderweg hebben we erg veel dieren gezien, vooral zebra’s, verschillende soorten antilopen, zwijnen, apen en heel veel vogels. ’s Middags pakten we de boot om het meer op te gaan. Hier kwamen we veel nijlpaarden tegen, maar ook een paar kleine krokodillen,
weer veel vogels en we zagen nog een buffel lopen. Ook gingen we nog langs een visser die liet zien wat hij hier zoal vangt. Daarna weer op de weg terug om weer te eten en de standaard dingen te doen.
Dag 12: De opbouw van vandaag ziet er een beetje hetzelfde uit als die van eergister. ’s Ochtends weer met je groepje naar een project, om ’s middags weer gezamenlijk wat anders te gaan doen. Na het ontbijt gingen we in het busje om op huisbezoek te gaan. Niet zoals bij Kim met zijn allen, maar iedereen alleen samen met een lokaal iemand. We kregen een vragenlijst mee die we met de lokale begeleider moesten invullen. Deze vragen gaan over de leefomstandigheden, dus is er een wc aanwezig, staat deze ver genoeg van het huis af, is de keuken schoon, lopen de beesten niet in huis, etc. Samen met Nicolas moest ik naar twee gezinnen, helaas was bij het eerste gezin geen van de ouders thuis en dus gingen we meteen door naar het volgende gezin. De weg werd overigens gewezen door een lokale gids, van een jaartje of 8. Bij het tweede gezin moesten we even wachten maar toen kwam de moeder. Zij had 9 kinderen en woonde vergeleken met de andere huizen in een nog best goede plek. Na het invullen van de lijst en het bedenken wat beter kon ging Nicolas een gesprek aan om aan te geven wat beter moet. Toen dat gedaan was gingen we weer terug waar we nog een tijdje op de anderen moesten wachten, aangezien die wel langs twee huizen moesten. ’s Middags stond er sport en spel met de lokale kinderen op het programma, op weg naar het voetbalveld dus. Gister waren we hier al met een groepje geweest om vast een balletje te trappen, koeien die over het veld lopen, mensen die eroverheen fietsen, en de vuilnisbelt ernaast waren we dus al gewend. We begonnen enthousiast met 11 tegen 11 en het ging gelijk op, helaas kwamen we vrij snel met 1-0 achter tegen het schoolteam, toch een flink aantal jaren jonger dan wij. Vanwege de warmte, niet echt interesse in voetbal etc. haakten er al snel wat mensen af en gelukkig deden Ali en Sunday met ons mee. Uiteindelijk zelf nog de 5-5 gescoord waar het ook bij bleef, niet slecht dus. Achteraf bleek dit slechts de opwarmer voor vrijdag te zijn, al zou die wedstrijd uiteindelijk niet doorgaan. De mensen die niet voetbalden vermaakten zich met de overige kinderen en speelden daar spelletjes mee. Dag 13: Na de huisbezoeken van gisterochtend moest er vandaag weer harder gewerkt worden. We gingen namelijk op weg om mee te gaan helpen bij het bouwen van een huis. Net als bij de stoves begonnen we weer met het stampen van modder om er vervolgens ballen van de maken. Deze ballen gooiden/duwden we daarna in het frame van takken dat er al stond. Erg effectief
is anders, omdat iedereen steeds met hetzelfde bezig is waardoor er op een gegeven moment weer op modder gewacht moet worden, al zorgt dat wel voor een verdiende pauze. Samen met de lokale mensen schoot het aardig op en waren de muren bijna klaar toen we vertrokken, nadat we nog wat jackfruit kregen dat goed smaakte. ’s Middags zouden we weer naar het sportveld gaan, maar dit ging uit eindelijk niet door omdat het afscheid wat georganiseerd was nogal uitliep. De kinderen hadden weer veel liedjes, o.a. met onze namen erin verwerkt en dansjes ingestudeerd. Erg leuk om te zien, ook de kinderen die niet mee mochten doen maar toch allemaal aan de kant meedoen. Na een dankwoord van zowel onze kant als van het schoolhoofd gingen we nog even met de kinderen spelen, wassen en ons daarna klaar maken voor het eten. Dat was dan de laatste echte activiteit en op naar de laatste nacht in Lwengo. Dag 14: Voor het laatst wakker worden in Lwengo en na het ontbijt nog even zwaaien naar de mensen om vervolgens te vertrekken. We gingen weer terug naar Masaka, naar de backpackers. Aangekomen in Masaka konden we, na eerst weer een gewone wc te gebruiken, de tenten weer opzetten. Nog geen half uur later begon het helaas weer te stortregenen en dus waren de tenten nat, de binnenkant gelukkig niet deze keer. Dan nog maar wat poolen en kaarten om ’s middags alsnog richting het zwembad te gaan, dit hadden we nog tegoed. Met 20 man in een standaard zwembad, met genoeg ballenjongens, want elke keer als het balletje uit het bad werd gegooid haalde een van de vier ‘badmeesters’ deze voor ons op, best handig. Na het zwemmen nog even langs de supermarkt waar we toevallig Aksen, Matthew en nog wat anderen uit Lwengo tegen kwamen. Matthew is een Amerikaan, die ietwat irritant overkwam en er op zijn veertigste toch wel achter gekomen was dat dit zijn roeping was. Na twee weken dacht hij al helemaal een Ugandees te zijn, dat wilde hij iets te graag. Daarna weer terug naar de tenten. Nog even een laatste avondje poolen met Timber, Mathijs, Remco en Robert om uiteindelijk toch maar te gaan slapen. Dag 15: Vandaag de laatste dag in Uganda. De dag begon met voor het laatst de tenten afbreken en de backpacks inpakken en op de auto gooien. Op weg naar Entebbe zijn we bij de Evenaar gestopt om nog even te winkelen: armbandjes, Mzungu shirtjes, voetbalshirts etc. Wel nog even afdingen, want je betaalt al snel veel te veel als blanke. Uiteindelijk kwamen we aan het eind van de middag aan in Entebbe waar we nog even konden zitten voordat we gingen eten. Na het eten alles weer op de busjes, nog even met elkaar praten en daarna op weg naar het vliegveld, het zit erop in Uganda. Dag 16: Na een vrij snelle nachtvlucht zonder problemen terug in Nederland. Op Schiphol afscheid nemen van de groep en dan zit de reis er toch echt op, helaas.
Zoals te lezen was het dus een zeer geslaagde reis. Vooraf had ik wel zo mijn vraagtekens bij bijvoorbeeld het eten, maar dit was gewoon erg lekker. Naast de aardappels, rijst en vis wat redelijk normaal was, was vooral de rolex (nee geen horloge) erg lekker. Het bestond uit een soort pannenkoek (capati) met ei en tomaat. Ook bij de latrines, de wc’s met gaten in de grond had ik mijn twijfels. Echter viel dit ook alles mee en ook de openheid waarmee we er over spraken hielp. Wat erg op viel was het enthousiasme van de bevolking en dan vooral van de kinderen. Steeds als je langs loopt/rijdt zijn ze enthousiast, zwaaien ze en roepen ze Mzungu (blanke). Ze beginnen spontaan te lachen wanneer je ook terugzwaait. Erg leuk en bijzonder wat een begroeting al met mensen kan doen. Toch was het ook niet altijd gemakkelijk, bij het ernstig ondervoede kindje met het huisbezoek bij Kim stond ik wel met tranen in de ogen en ook toen we spraken met 2 jongetjes bij het hek in Masaka waarbij de ene naar school ging en de andere dat niet kon, is het even lastig wat je terug moet zeggen. Al met al was het een indrukwekkende en mooie reis. Veel gezien, geleerd, gedaan en gelachen. De mensen zijn erg aardig en ook de groep was erg leuk. Het was een mooie ervaring en ik zou graag weer teruggaan, wel voor een langere tijd en meer op een plek, want het reizen is mooi, maar wel ´zonde´ van de tijd.
Hopelijk vonden jullie het interessant/leuk om te lezen, anders was het een beetje zonde van de tijd. Vooral het project van Kim heeft veel indruk gemaakt en daar wil ik een donatie aan doen. Als jullie dat eventueel ook zouden willen, zou ik dat erg tof vinden en de mensen daar natuurlijk ook. Het makkelijkst is het om in een keer te doen dus mocht je wat willen geven het graag overmaken naar 708194168 t.n.v. T.Kwakkenbos onder vermelding van Kim.
