Daar is de kou! Maar ook de gezelligheid van lange avonden en de feestdagen. Wij hebben voor u weer een fijn boekje samengesteld. Veel leesplezier! In de rubriek ‘Gezond Opvoeden’ belichten we de laatste fase naar volwassenheid en het belang van zelfvertrouwen en verantwoordelijkheid in dat proces. In de wintermaanden zitten we veel binnen en is de luchtkwaliteit binnenhuis erg belangrijk. Elke dag verluchten is de boodschap, ook in de winter! Verder zoomen we in op spijsverteringsproblemen bij het ouder worden. De leeftijd maakt het maag-darmstelsel kwetsbaarder en aandacht voor voeding wordt des te belangrijker. Aan ieder van u: fijne feesten en een voorspoedig 2015! Tot binnenkort! Groeten van het team
Gezond opvoeden was de rode draad in de krantjes van 2014. Aanleiding was de nieuwe website www.gezondopvoeden.be, een initiatief van het Vlaams instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie.
Eerder dit jaar hadden we het over: Belang van bewegen met de nadruk op het aanleren van basis bewegingsvaardigheden die elk ki nd moet kennen (multimoven) Beperken van de schermtijd. Tv, pc of tablet alom tegenwoordig Specifieke leefwereld van de tiener: over voeding , roken, alcohol- en druggebruik, oorsuizen, goed gevoel.
Bouwen aan zelfvertrouwen en verantwoordelijkheid nemen Een goede dosis zelfvertrouwen helpt om op te komen voor jezelf en gezonde keuzes te maken. Kinderen met meer zelfvertrouwen staan sterker in hun schoenen en kunnen makkelijker ‘nee’ zeggen tegen ongezonde gewoontes: veel snoepen, veel tv kijken, gamen of achter de pc zitten, roken, overmatig drinken of druggebruik.
We zien dat opgroeien tot een zelfzekere, onafhankelijke en gezonde volwassene een stevige basis vraagt die in de kinder- en jeugdjaren wordt gelegd.
Kinderen krijgen zelfvertrouwen wanneer ze voelen dat hun ouders hen vertrouwen, in hen geloven, complimentjes geven en interesse
Zelfvertrouwen, leren omgaan met anderen en zich goed voelen in zijn vel zijn van uiterst belang om goede keuzes te kunnen maken.
Dat begint al van kleins af aan in alledaagse bezigheden thuis. Kleuters betrekken in kleine taken zoals blokken in de blokkendoos doen, tafel helpen dekken, groenten laten spoelen, meepoetsen … helpt je misschien wel niet vooruit
en vraagt wellicht veel geduld van de ouder, maar weet dat het goed is voor het zelfvertrouwen van het kind. Gaandeweg de lagere school mag je van je kind meer hulp verwachten: boekentas maken, eigen kleren klaarleggen of zelf boterhammen smeren. Benoem heel concreet wat je verwacht. Misschien stuit je wat vaker op protest, maar iedereen moet wel eens dingen doen die hij/zij niet zo leuk vindt of die wat moeite kosten. Toon waardering voor de moeite die je kind doet, ook al is het resultaat niet helemaal wat je ervan hoopte. De afwas mag dan al minder ‘spik en span’ zijn, maar het gaat er vooral om dat je kind zich inzet. Dat verdient een waarderend woord, een knuffel, en af en toe een extraatje. Helpen in het huishouden is niet alleen goed voor het zelfvertrouwen, je kind leert er ook mee wat gedeelde verantwoordelijkheid betekent. Je leeft met meerdere mensen samen en iedereen draagt zijn steentje bij. Samen de tafel opruimen en de afwas doen, kan even goed gezien worden als een gelegenheid om tijd met mekaar te spenderen en een babbel te slaan. Zo leer je dat een positieve houding tegenover elke ‘karwei’, de taak aangenamer maakt.
Duidelijke afspraken Geen regels betekent onduidelijkheid en onveiligheid, zowel voor kinderen als voor jongeren. Hoe ouder kinderen worden, hoe meer regels en afspraken tot stand komen in overleg. Kinderen leren zo ook een mening uiten en hebben het gevoel serieus genomen te worden. Ook als regels overtreden worden, leren kinderen er weinig van als daar enkel een straf op volgt. Luisteren waarom dit gebeurde en de afspraken duidelijk stellen zal op lange termijn meer effect geven dan een strenge straf. Kritisch zijn Om zelf gezonde keuzes te kunnen maken, moeten kinderen en jongeren ook leren om misleidende slogans van reclamemakers of argumenten van leeftijdsgenoten te doorzien. Stimuleer je kinderen door af en toe eens met een kritische bril naar een reclamefilmpje te kijken en ze in vraag te stellen. Bijvoorbeeld: ‘Kan een koekje een volwaardig ontbijt zijn?’ Durf je tiener in een open gesprek te confronteren met de vraag of echt al zijn klasgenoten roken. En of iedereen elke week naar een fuif mag of geen uur krijgt om thuis te komen…
Je hoeft geen expert te zijn Je hebt misschien de indruk dat je pas een goed gesprek met je kind kan voeren of pas echt goed kan uitleggen waarom je een regel belangrijk vindt, als je zelf perfect weet wat nu juist gezonde voeding is en wat nu juist de gevolgen zijn van roken of drinken. Maar dit klopt niet helemaal. Jongeren zijn niet méér gemotiveerd om gezonder te leven als ze nauwkeurige uiteenzettingen krijgen over vetten en suikers, hoe ongezond dit wel is voor hun lichaam of wat de effecten zijn na jarenlang roken. Als de regels duidelijk zijn en je ook hun mening hebt gehoord, dan zullen ze verder meer gemotiveerd zijn door ouders die doen wat ze zeggen en er zelf een gezonde leefstijl op nahouden. En vooral:
Praten met andere ouders kan een steun zijn, je leert immers van mekaar. Met vragen rond opvoeden kan je ook terecht bij de opvoedingswinkel Hasselt ( Huis van het Kind). Ze organiseren ook geregeld een infoavond rond verschillende aspecten van opvoe-
den. Informatie hieromtrent vind je op de website. Je kinderen opvoeden tot leuke en gezonde mensen met aandacht voor hun talenten en goed voorbereid op de toekomst: bij de meeste mensen lukt dit wel. Twijfels, vragen en problemen hebben bij die dagelijkse opvoeding is niet ongewoon in onze complexe samenleving. Het is eigen aan opvoeden dat er soms spanningen en twijfels zijn. Ouders willen het beste voor hun kinderen en over het algemeen doen ze het goed! Een schouderklopje aan de ouders is dan ook gepast.
Bron: www.gezondopvoeden.be ; www.gezondheid.be; www.opvoedingswinkelhasselt.be
De hele dag het huis potdicht houden is ongezond. Elke dag verluchten is de boodschap, ook in de winter. Gedurende de wintermaanden brengen we uiteraard meer tijd binnenshuis door. Soms tot 90 % van de tijd, dus reden genoeg om aandacht te hebben voor de kwaliteit van het binnenmilieu. De ongezonde lucht die in vele huizen hangt, kan tot een aantal typische klachten leiden: hoofdpijn, droge huid, vermoeidheid, geprikkelde slijmvliezen... Ook zijn we vatbaarder voor banale infecties zoals verkoudheden en griep, maar ook voor allergieën en ademhalingsproblemen. Van waar die ongezonde lucht binnenshuis? De kwaliteit van de lucht in je woning wordt enerzijds bepaald door je leefgewoontes en anderzijds door de constructie en de inrichting van je woning. De hoeveelheid luchtverontreiniging en vocht kan zodanig oplopen dat het de gezondheid van de bewoners schaadt. Luchtverontreiniging kunnen we beperken door het aantal producten die we binnenshuis gebruiken te beperken zoals allerhande
schoonmaakmiddelen, frissers…
luchtver-
Maar ook nieuwe meubelen, tapijten of gordijnen, en opknapbeurten (verven, lijmen…) geven soms een penetrante geur af. ‘Het ruikt naar nieuw’ is niet positief. Roken binnenshuis is helemaal uit den boze, het brengt heel wat ongezonde stoffen in de lucht. Vocht in de omgevingslucht krijgen we vooreerst door te ademen en te zweten, maar het overgrote deel van het vocht komt door dagdagelijkse bezigheden. Zo zorgt een gezin van vier personen door te ademen, te koken, te douchen en te wassen voor een volle emmer van 10 liter vocht, elke dag! Deze vochtige lucht kan condenseren op koude oppervlakken zoals bijvoorbeeld op enkel glas of ter hoogte van een koudebrug. Dit is een duidelijk sein dat de ruimte moet verlucht worden. Ook ongeïsoleerde muren voelen koud aan en daarop kan condensatie onge-
merkt optreden en uiteindelijk leide n t ot sc him m elv orm ing . Let er op dat je kasten niet tegen een ongeïsoleerde buitenmuur plaatst. Laat wat ruimte tussen de kast en de muur. Verminder de vochtproductie in huis door volgende tips: Maak, na het douchen, de douche droog met een trekker of doek. Zet tijdens het koken de afzuigkap aan. Hou het deksel op de kookpot tijdens het koken. Hang de was buiten of in een goed verluchte ruimte, zo weinig mogelijk in leefruimte Ventileer extra als er veel mensen in huis zijn geweest. Wat is het verschil tussen ventileren en verluchten? Ventileren is het voortdurend verversen van de lucht. Dit doe je via een ventilatiesysteem of door de ventilatieroosters te laten openstaan, of door een raam in kantelstand te plaatsen. Zo stroomt de vervuilde binnenlucht naar buiten en wordt die vervangen door minder verontreinigde buitenlucht. Zo verbeter je de kwaliteit van de lucht binnenshuis. Onderhoud het ventilatiesysteem correct en maak de ventilatieroosters regelmatig schoon.
Verluchten is minstens één buitendeur of raam wagenwijd openzetten, gedurende 15 minuten. Verlucht extra wanneer meer vocht in de lucht is, zoals na het douchen, koken of slapen. Twee keer per dag grondig verluchten en dit tijdens de winter? Door te verluchten, voer je die vochtige lucht af en haal je droge buitenlucht binnen. Vochtige lucht is moeilijker op te warmen dan droge lucht. Je hoeft dus geen hogere stookkosten te vrezen door je huis goed te verluchten.
Geef de huisstofmijt geen kans. Huisstofmijten zijn kleine spinachtige beestjes in huisstof. Ze voeden zich met huidschilfers en etensresten en verkiezen een warme, vochtige en donkere omgeving. Huisdieren kunnen zorgen voor meer huisstofmijt en ook de weersomstandigheden bepalen mede of de huisstofmijt het al dan niet goed doet. Zo zagen we eerder dit jaar na de zachte winter en een regenachtige zomer meer huisstofmijten dan gemiddeld. Allergische personen zullen dit geweten hebben. Huisstofallergie ontstaat wanneer je overgevoelig reageert op de uitwerpselen van de huisstofmijt. Deze komen in de lucht terecht en worden vervolgens ingeademd. Het is de meest voorkomende allergie in België. Klachten zijn verstopte neus, niezen, opgezette keel en prikkende ogen.
Huisstofmijt en de bijkomende uitwerpselen zijn vooral in beddengoed te vinden. Daarom: bestrijd vocht in de slaapkamer, zorg dat de temperatuur tussen 15 en 18° is laat je beddengoed openliggen en verlucht de kamer vervang je beddengoed wekelijks en was het op 60° vermijd tapijten, kussens en knuffels, overgordijnen in de slaapkamer poets met nat in plaats van te stofzuigen Door de temperatuur en vochtigheid onder controle te houden en wekelijks te poetsen, houd je het aantal mijten binnen de perken. Wil je meer weten over de huisstofmijt en hoe te beperken? Vraag naar onze folder.
Een raam openzetten op kantelstand volstaat dus niet om een woning te verluchten. Het is echt nodig om raam of buitendeur helemaal open te zetten, om goed en grondig een woning te verluchten. Dat horen we ook bij de Vlaamse campagne die in november van start ging: ‘Woon gezond, geef lucht aan je huis’
Bronnen: MMK Dienst; Gezondheidskrant van wijkgezondheidscentrum De Brugse Poort ©mecan-hoezen.nl
Huisstofmijtallergie is de meest voorkomende allergie in België Wat weet jij over deze onooglijk kleine beestjes en hun onhebbelijke gewoontes? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Huisstofmijten komen het hele jaar door voor, maar zijn het talrijkst in de herfst Een huisstofmijtallergie ontstaat doordat je huid overgevoelig reageert op mijten De klachten zijn het hevigst wanneer de luchtvochtigheid in huis het hoogst is Heb je huisstofmijtallergie, dan droog je gewassen beddengoed bij voorkeur in de droogkast De lakens was je het best op 90° Planten in de slaapkamer zorgen voor extra stof Je laat de verwarming in je slaapkamer beter uit In de loop der jaren geeft een huisstofmijtallergie steeds minder klachten Huisdieren voeren extra huisstofmijten aan Je kunt klachten van huisstofmijtallergie onderdrukken met geneesmiddelen
JA O
NEE O
O
O
O
O
O
O
O O O O
O O O O
O O
O O
JA 1. De herfst is de vochtigste periode van het jaar en dan gedijen huisstofmijten het best 3. Hoe hoger de luchtvochtigheid, hoe meer mijten en hoe meer klachten 6. Planten brengen stof mee, dus kun je ze beter buiten de slaapkamer laten 9. Ben je allergisch voor huisstofmijten, dan houd je beter geen huisdieren. Heb je die wel, houd ze dan in ieder geval uit je slaapkamer 10. Antihistaminica, bepaalde neusdruppels en inhalatoren onderdrukken de klachten, maar genezen niet. NEE 2. Huisstofmijtallergie ontstaat wanneer je overgevoelig reageert op uitwerpselen van de mijten die in de lucht zweven en die we vervolgens inademen. 4. Laat je beddengoed buiten drogen, je dringt de mijtenpopulatie zo sterker terug dan met een droogkast 5. Wassen op 60° is voldoende, het liefst één keer per week. 7. De kamer verwarmen en dan verluchten vermindert het aantal mijten 8. Een allergie wordt doorgaans heviger wanneer je onvoldoende maatregelen neemt en kan evolueren naar allergisch astma. Bron: Bodytalk oktober 2014
Met het ouder worden, kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan. Zo zijn er onder andere meer en meer spijsverteringsklachten bij 50-plussers. Het maag-darmstelsel wordt kwetsbaarder. Dat is veelal het gevolg van het slapper worden van de spieren die betrokken zijn bij de spijsvertering. Maagbranden en reflux Na verloop van jaren kan de sluitspier tussen slokdarm en maag verslappen. Hierdoor kan het zure maagsap terugstromen in de slokdarm. Dit geeft een branderig gevoel en wordt dan ook brand e n d maagzuur genoemd of met de medische term ‘reflux’. De slokdarm is niet bestand tegen het zure maagsap en kan geïrriteerd of zelfs ontstoken raken. Het branderig gevoel achter het borstbeen kan vervelend zijn, maar echt gevaarlijk is het niet alhoewel het soms op hartklachten kan lijken. Ook het soort voeding speelt hierbij een belangrijke rol. Welke voedingsmiddelen wel en welke niet een effect hebben op de mate van
reflux, is echter niet altijd duidelijk en kan verschillen van persoon tot persoon. Ga zelf na van welke voedingsmiddelen je het meest last hebt, zo kan je die vermijden. Voedingsmiddelen die gekend zijn reflux in de hand te werken, doordat ze ofwel de druk en/of zuurtegraad in de maag verhogen of de sluitspier ontspannen, zijn: Chocolade, vooral de donkere soort en pralines Gefrituurd en vetrijke maaltijden: vertragen het verteringsproces Pikante spijzen, maar soms ook look en ajuin: prikkelen de sluitspier waardoor die minder goed werkt Tomaten Koffie; koffie zonder cafeïne heeft minder effect op reflux dan normale koffie Bruisende dranken, en ook fruitsap van citrusvruchten Pepermunt Alcohol; vooral wijn en sterke dranken
Andere voedingsmiddelen hebben dan weer een eerder gunstig effect op reflux. Zo kan een glas (half)-afgeroomde melk helpen door het maagzuur tijdelijk te neutraliseren. Koolhydraatrijke producten zoals brood, granen, fruit (behalve dan citrusvruchten) en groenten hebben een neutraal effect. Alhoewel sommige personen wel last hebben van reflux na het eten van volkorenbrood. Een aantal maatregelen kunnen reflux verminderen. Vermijd overvloedige maaltijden, eet liever een keer meer dan te veel ineens. Kauw het voedsel goed, zo vermijd je dat er grote stukken voedsel in de maag terecht komen en de maag harder moet werken. Dat verhoogt de kans op brandend maagzuur. Goed kauwen zorgt er ook voor dat er meer speeksel wordt geproduceerd en dat heeft dan weer een gunstig effect op reflux. Indien de klachten zich vooral voordoen bij het naar bed gaan of ’s nachts, is het belangrijk om het avondmaal niet te laat te nemen. In principe zou men enkele uren voor het slapen gaan niets meer mogen eten. Verhoog eventueel het hoofdeinde van het bed.
Vermager indien je last hebt van overgewicht (hoe zwaarder, hoe groter de druk in de maag) Vermijd een activiteit waarbij je voorovergebogen staat (zoals poetsen, tuinieren…) of grote inspanningen doen kort na een maaltijd Roken is een belangrijke oorzaak van zure oprispingen.
Niet alle oorzaken van reflux hebben we zelf in de hand. Een maagbreuk kan ook frequente zuuroprispingen verklaren. Heb je blijvende last, niettegenstaande de aanpassingen aan je levensstijl, dan maak je best een afspraak bij de huisarts. Mogelijks worden maagzuurremmers voorgeschreven. Maar zoals bij alle medicijnen zijn er ook hier bijwerkingen, dus toezicht van de arts blijft dan ook noodzakelijk.
Verstopping Ook de spieren van de dikke darm gaan minder goed bewegen bij het ouder worden. Daardoor gaat de ontlasting langzaam door de dikke darm. Er wordt teveel vocht onttrokken aan de voedselbrij waardoor de stoelgang harder wordt en er verstopping optreedt. Uiteraard is het slapper worden van de spieren niet de enige oorzaak van verstopping. Verstopping wordt meestal veroorzaakt door een combinatie van verslapte spieren, te weinig lichaamsbeweging en beperkte vezelinname en onvoldoende drinken. Een dieet met de aanbevolen twee porties groenten en drie stukken fruit per dag zorgt voor voldoende vezels. Geef ook de voorkeur aan volkorenproducten. Met het ouder worden, vermindert ook het dorstgevoel. Vergeet niet te drinken!
Sommige voedingsmiddelen komen nooit in de winkel terecht, gewoonweg omdat ze niet voldoen aan de norm. Een komkommer mag niet te dik zijn, een appel groot genoeg, een tomaat mooi rond, een wortel recht …Maar ook wij als consument kunnen helpen om minder voeding verloren te laten gaan. Plan je maaltijden en pas je aankoopgedrag aan Maak een boodschappenlijstje met de menu ’s voor de daaropvolgende dagen in gedachte. Zo koop je vlees of vis met een bijpassende groente voor het aantal personen dat je aan tafel hebt. Laat je niet verleiden door ‘2 kopen, 1 betalen’ Je kan natuurlijk ingaan op een dergelijk aanbod wanneer je daadwerkelijk veel eters hebt of wanneer je de tijd hebt om een gedeelte van de verse producten in te vriezen voor later gebruik. Sommige groenten zijn daarvoor meer geschikt dan andere. Zo is broccoli bijvoorbeeld, die al eens in zo een aanbieding voorkomt, gemakkelijk vooraf te verwerken. Je kan die stomen, vervolgens pureren en invriezen. Zo neemt het minder plaats in de diepvries. Na het ontdooien, meng je er een geperst teentje knoflook, een eetlepel olijfolie, peper en zout. Opwarmen en opdienen. Ook lekker met wat geroosterde pijnboompitten eronder.
Vervallen? Eten weggooien? We zien twee verschillende houdbaarheidsdata op de verpakkingen: ‘te gebruiken tot’ en ‘ten minste houdbaar tot’. Wat betekenen ze?
De uiterste houdbaarheidsdatum wordt op de verpakking of het etiket van voedingsmiddelen gezet als ‘te gebruiken tot (datum)' of kortweg de TGT-datum. Deze datum wordt aangebracht op bederfelijke eetwaren zoals vlees, vis, salades en gesneden verse groenten en fruit, vers geperst fruitsap, gebak en desserten op basis van zuivel … Voorbij deze datum mogen deze voedingsproducten niet meer verkocht en niet meer gebruikt worden omwille van de mogelijke risico’s voor de gezondheid van de consument. Be-
langrijk is de naleving van de koudeketen bij vervoer en bewaring van deze producten. Zeker bij warm weer vergen ze extra aandacht! De datum van minimale houdbaarheid wordt op de verpakking weergegeven met de vermelding ‘ten minste houdbaar tot (datum)’ of kortweg THT-datum. Deze datum wordt aangebracht op producten die minder gevoelig zijn voor bederf. Tot de THT-datum garandeert de fabrikant dat het product zowel veilig, als kwalitatief in orde is. Na de datum vervalt de kwaliteitsgarantie, maar dat betekent niet dat er een gevaar is voor de gezondheid van de consument. Zo blijven sommige producten zoals suiker, thee, droge pastaproducten, rijst, couscous, stroop en honing … tot 1 jaar (en mogelijk langer) na THT-datum bruikbaar. Producten met een THT-datum moeten dus niet onverwijld in de afvalemmer zodra de datum bereikt is.
Wat moet u uit voorzorg wel nagaan:
Is de verpakking van het levensmiddel intact en niet beschadigd (bv. scheuren, openingen, gebolde verpakkingen, geblutste of verroeste verpakkingen, enz.)?
Ziet het product er nog goed uit? (bv. zijn er geen kleurveranderingen, is er geen schimmel, is het product niet ranzig geworden?) Ruikt en smaakt het product nog zoals het zou moeten? Pas wanneer het antwoord op deze drie vragen ja is, kunt u gerust het voedingsproduct nog gebruiken. Wees creatief en verwerk restjes Overgebleven gekookte groenten kan je verwerken in een quiche en met een frisse salade erbij heb je een lekkere maaltijd. Of meng de groenterestjes met vers gekookte pasta of rijst, rasp er parmezaan kaas op en je hebt een nieuw gerecht. Of maak een rijk gevulde maaltijdsoep! Denk eraan: voedingsmiddelen zijn te kostbaar om in de vuilbak te belanden.
Verpleging Een nieuw gezicht bij het verpleegteam! Ons team van Rita, Arlette, Els en Annemie werd sinds 10 november versterkt met Annick Vandeweyer. Annick werkte de voorbije 8 jaar al in de thuisverpleging. Ter herinnering! Ben je ingeschreven als patiënt van het Buurtgezondheidscentrum, dan heb je er ook toe verbonden om beroep te doen op ons verpleegteam indien nodig. Het ziekenfonds komt immers niet tussen wanneer je een andere verpleegdienst inschakelt! Heb je thuisverpleging nodig? Neem contact op met het onthaal van het Buurtgezondheidscentrum. De onthaalmedewerker zorgt ervoor dat de aanvraag bij de verpleegster van dienst terecht komt. De verpleging heeft ook dagelijks een avondspreekuur waarbij de verpleegkundige zorgen in het Buurtgezondheidscentrum zelf gebeuren. Uiteraard zijn alle verpleegkundige zorgen op voorschrift van de arts.
Administratie Het gebeurt regelmatig dat een patiënt haar/zijn nieuw adres of nieuw telefoonnummer niet heeft doorgegeven. Dat bemoeilijkt soms de communicatie. Vandaar nog eens een warme oproep: ben je verhuisd of heb je een nieuw telefoonnummer, geef deze nieuwe informatie zeker aan ons door. Dit kan als je langskomt, telefonisch of via
[email protected]. Van een deel patiënten hebben we dan weer een telefoonnummer van een vast toestel, dat naderhand niet meer in gebruik blijkt te zijn. Gelieve ons het nummer van het toestel dat je momenteel gebruikt te melden. Dank! Het e mailadres info@ kan dus gebruikt worden om administratieve gegevens door te geven, maar niet om voorschriften aan te vragen of om te communiceren over medische zaken. Vooreerst wordt dit e-mailadres niet elke dag bekeken en kan er dus belangrijke communicatie gemist worden. Daarbij komen deze berichten terecht bij de administratie en niet bij de artsen.
Preventie Om in goede gezondheid te blijven, is het in de eerste plaats belangrijk om gezond te leven: niet roken, voldoende bewegen, gezond eten en matig zijn met alcohol… Daarnaast kunnen bepaalde infectieziektes voorkomen worden door een vaccinatie, denk maar aan tetanus of kinkhoest. Andere ziektes kunnen dan weer vroegtijdig opgespoord worden dankzij screeningsprogramma’s zoals bijvoorbeeld borst- of dikkedarmkanker. Een screeningsonderzoek moet op welbepaalde tijdstippen herhaald worden om een goed resultaat te halen, bv een uitstrijkje om de 3 jaar, een mammografie om de 2 jaar, stoelgangonderzoek om de 2 jaar… Het gebeurt wel eens dat er bijkomende onderzoeken aangeraden worden omdat deze eerste test afwijkend is. Onnodig blijkt achteraf in sommige gevallen. Dat veroorzaakte ongerustheid bij de patiënt en doet hem later weleens afhaken bij volgende screenings. Jammer, want bij de screeningsmammografie bijvoorbeeld wordt slechts 2% van de gescreende vrouwen die regelmatig deelnemen opgeroepen voor bijkomend
onderzoek, en soms wordt er effectief borstkanker vastgesteld. Aan elk medisch dossier kan er een individueel preventiedossier gekoppeld worden, het GMD+. Alle persoonlijke en familiale gegevens omtrent je gezondheid worden hierin genoteerd, dat heeft vooral zijn belang vanaf een zekere leeftijd. Zo krijgt de huisarts een goed beeld van hoe hij of zij het best je gezondheidstoestand opvolgt en krijg je zelf een aantal aandachtspunten mee om zo gezond mogelijk te blijven. Vraag je huisarts om samen een persoonlijk preventie- en screeningsplan op te stellen indien dit nog niet eerder gebeurde. Personen die 45 jaar worden in 2015 zullen hiervoor aangeschreven
Het Centrum voor Evidence-Based Medicine ontwikkelde de onafhankelijke website ‘Gezondheid en Wetenschap’, een betrouwbare en toegankelijke informatiebron over gezondheid, gebaseerd op degelijk wetenschappelijk onderzoek. Wij presenteren u in deze rubriek enkele resultaten. Uitgebreide referenties vindt u op de website www.gezondheidenwetenschap.be
Kan ginko biloba het geheugen verbeteren? Voedingssupplementen op basis van ginkgo biloba-extract worden volop verkocht, in natuurwinkels en apotheken, als middel dat het geheugen verbetert. Er bestaat weinig degelijk onderzoek naar de effecten van ginkgo biloba op het geheugen. Een goed uitgevoerde dubbelblind studie bij 98 mannen en 132 vrouwen ouder dan 60 jaar, in goede algemene gezondheid, met een partner en zonder geheugenklachten, werden gerekruteerd om de effecten van ginkgo biloba op het geheugen te onderzoeken. Ze deden mee aan een reeks gestandaardiseerde geheugentests en kregen vervolgens gedurende 6 weken driemaal per dag een pil, met ofwel 40 mg ginkgo biloba ofwel placebo. Na die periode werden de geheugentests herhaald en ook de partners ondervraagd. De onderzoekers vonden geen enkel verschil tussen ginkgo biloba en placebo. De partners van de testpersonen beaamden die bevinding.
In een andere goed uitgevoerde studie, ook dubbelblind, kregen mensen van minstens 79 jaar met licht verminderde geheugenfunctie gedurende gemiddeld 6,1 jaar dagelijks een ginkgo biloba-extract of placebo. De resultaten tonen ook hier geen enkel effect. Hoe moeten we dit nieuws interpreteren? Studies die beweren dat ginkgo biloba gunstige effecten heeft op het geheugen, blijken stuk voor stuk methodologisch slecht uitgevoerd, wat de resultaten wetenschappelijk onbetrouwbaar maakt. De enkele zeer degelijke onderzoeken die verricht werden, vinden geen enkel gunstig effect op de geheugenfunctie. Noch bij gezonde mensen met een goed functionerend geheugen, noch bij mensen met licht geheugenverlies.
Conclusie Goed uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek toont dat ginkgo biloba geen enkel effect heeft op het geheugen.
In het leven kennen we verschillende schakelmomenten die elke hun specifieke veranderingen en uitdagingen meebrengen. Zo ook is dat bij het ouder worden. Denk maar aan pensionering, grootouderschap, verminderde lichaamskracht of mogelijke gezondheidsproblemen. We hebben ook meer en meer te maken met verlies. Deze uitdagingen aangaan vraagt veerkracht en een positieve ingesteldheid. Een positieve geestelijke gezondheid stelt mensen immers in staat om met nieuwe levensfases en belangrijke gebeurtenissen om te gaan. Geluk is voor een deel maakbaar. De 10 tips van ‘fit in je hoofd, goed in je vel’ helpen je om weer in het leven te staan en gelukkig te zijn. In het voorbije jaar droegen ook wij een steentje bij door het gratis aanbieden van de workshop ‘Ben jij je leven nog de baas?’ gericht naar jonge volwassenen, en ‘Zilverwijzer’, gericht aan 60+. De 10 tips werden doorheen de sessies gelinkt met een stukje eigen levensverhaal. Na elke sessie kregen de deelnemers een aantal tips die hen moeten helpen om zich goed te voelen, om gelukkiger te zijn. Want ‘fit je hoofd, goed in je vel’ is belangrijk op elke leeftijd, maar niet altijd vanzelfsprekend.
SPREEKUUR
OCHTEND (vanaf 8u30)
NAMIDDAG/AVOND
Maandag
Marc Annelies (9-12u) Sis
Pieter (15-19u) Sis (vanaf 17u)
Dinsdag
Sis Pieter (tot 11u)
Annelies (15-19u) Marc (16-18u) Pieter (vanaf 17u)
Woensdag
Marc Pieter
Pieter (15-18u) Annelies (vanaf 17u)
Donderdag
Sis Pieter (tot 10u30) Marc (tot 12u)
Sis (17-19u) Marc (vanaf 17u)
Vrijdag
Annelies (tot 11u30) Pieter (tot 11u30)
Pieter (15-17u) Marc (17-19u) Sis (17-19u) Vanaf 18u: afwisselend
Weekend
Wachtdienst Via 011/31 54 00
Wachtdienst Via 011/31 54 00
Voetverzorging U maakt zelf een afspraak met onze voetverzorgster Els Van Straelen op het nummer 0496/80 54 05 Tarieven: sinds 1 januari 2014 betaalt u 20,5 euro voor een huisbezoek en 18,5 euro voor voetverzorging in het Buurtgezondheidscentrum. Voor suikerzieken en 65-plussers is er een tegemoetkoming van het buurtgezondheidscentrum van 2 euro per behandeling. 65-plussers kunnen nog steeds gebruik maken van het bonnetjessysteem van het OCMW en kunnen daardoor een vermindering bekomen van 2,5 euro.