CVOpen. Bewindslieden lanceren maatschappelijke stage. Jaargang 8 Februari 2008

CVOpen 2 Jaargang 8 Februari 2008

Bewindslieden lanceren maatschappelijke stage

• Interview met buurtagente voor het voortgezet onderwijs in Hillegersberg/Schiebroek • Verrassende dramalessen bij Accent Onderwijsopvang • Scholen vissen in eigen vijver naar nieuwe leraren

Colofon

In dit nummer

CVOpen is het huisorgaan van de Vereniging voor Christelijk

1 Hoofdrol voor kennis op school

Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO). 2

Aftrap maatschappelijke stage

4

Godsdienst in 2009 op eindlijsten havo en vwo

5

Littooij: Terug in de tijd? Toch maar niet!

6

Bekwaamheidsdossier: ‘Positief instrument’

8

Nieuw: de buurtagent voortgezet onderwijs

10

‘Je weet niet half hoeveel talent hier zit’

12

De week van Ank Rentmeester

14

Uitslag digitale lezersenquête

Anja de Zeeuw.

15

Van leerling tot leraar

Redactieadres

16

Maatregelen Plaskerk onvoldoende

17

De (CVO)pen aan een gast: Roel in ‘t Veld

E-mail [email protected]

18

Nieuws van de scholen

Eindredactie

22

Vutter met fut: Nico Frerichs

23

Personalia

24

De hobby van Vera Prinsen

Het verschijnt vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan alle 2.200 medewerkers van CVO en aan relaties. Uitgever Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) Goudsesingel 14a, 3011 KA Rotterdam Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam Tel. (010 ) 217 13 99 Fax (010 ) 411 42 78 E-mail [email protected] Internet www.cvo.nl Redactie Robert van Atten, Albert Bosma, Ramona Montfrooij, Ron van Rossum, Ad van Schelven, Sven Terheijde en

Verenigingsbureau CVO, t.a.v. redactie CVOpen, Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam

Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw, Gouda Ontwerp hAAi, Rotterdam Beeld Rick Keus, PR ministerie van OCW, e.a Coverfoto Joyce van Belkom Druk Koninklijke De Swart, Den Haag

2

8

10

22

Aan dit nummer werkten mee: Margot C. Berends, Marijke Nijboer, De Nieuwe Lijn tekst & communicatie, Kees den Ouden (bureau CVO), Roel in ‘t Veld (Open Universiteit), Anja de Zeeuw (Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw) e.a.

Actueel

Hoofdrol voor kennis op school In een volle aula van Calvijn Vreewijk luidden Wim Littooij, ­voorzitter van de Raad van Bestuur van CVO, en staatssecretaris Marja van Bijsterveldt op 17 januari het nieuwe jaar in. De staatssecretaris, een oud-leerling van CSG Calvijn aan de Grift, keek vergenoegd rond: ‘Hier heb ik wel gehangen, tijdens wat ze nu ophokuren noemen.’

In hun speeches pleitten zowel Littooij als

waar het gezin het soms laat afweten. Ik heb

In Rotterdam zijn hierover onder andere al

Van Bijsterveldt voor een herwaardering van

een lijstje met wel vijfentwintig onderwerpen

afspraken gemaakt met Youth for Christ.

de rol van kennis op school. Littooij vond dat

die wij volgens de politiek, samenleving en

Scholen hebben de regie. ‘U zult wel zeggen:

de nadruk daarbij niet moet liggen op

media zouden moeten oppakken: veiligheid,

weer een extra taak voor de school,’ zei ze.

reproduceren: ‘We moeten kinderen juist

waarden en normen, burgerschap, integra-

‘Maar dit stimuleert wél de burgerschap.

leren om onderscheid te maken tussen de

tie, voeding, noem maar op.’

En misschien krijg je er meer gemotiveerde

basis, hoofdlijnen en details. Ze moeten

leerlingen van.’ (MN)

kennis kunnen opzoeken en beoordelen,

Combinatiefuncties

­verbindingen weten te leggen en er creatief

Toch moeten scholen hiermee aan de slag,

Beide speeches zijn te vinden op www.cvo.nl >

mee leren omgaan.’

zei Van Bijsterveldt. Om zulke problemen aan

Publicaties > Downloaden publicaties.

Littooij: ‘We moeten op die nieuwe definitie

te kunnen pakken zónder van leraren ‘halve

van kennis nieuwe keuzes baseren.

maatschappelijk werkers’ te maken, moeten

We moeten kinderen het gevoel geven dat

scholen netwerken met hulpverleners,

ze ertoe doen, los van alleen cognitieve

schoolarts, leerplichtambtenaren en

­intelli­gentie. Dat kan alleen als we loskomen

wijkagent. De zorgadviesteams op scholen

van het oude klassikale systeem van vroeger.’

moeten daarom nog beter gaan functioneren.

Hij vroeg de staatssecretaris ruimte om het

Van Bijsterveldt verwacht bovendien veel van

onderwijs zo te kunnen inrichten.

de ‘combinatiefuncties’, die worden gecreëerd door de gemeenten en de ministeries

Geen kennisburcht

van Onderwijs en Volksgezondheid, Welzijn

Van Bijsterveldt noemde kennisoverdracht

en Sport. De betreffende mensen komen in

‘de belangrijkste maatschappelijke opdracht

dienst bij één werkgever, maar hebben twee

van de school’. Maar de school moet geen

taken. Ze zijn bijvoorbeeld docent sport én

kennisburcht worden met een slotgracht

handbalcoach bij een vereniging. In 2008

eromheen, vond ze: ‘Problemen als cyber-

krijgt Rotterdam 42 van zulke functies.

pesten en schulden dragen leerlingen toch de school mee binnen.’ Littooij refereerde

Maatschappelijke stages

zorgelijk aan die extra taak. ‘Onze pedagogi-

De staatssecretaris zei ook te geloven in

sche opdracht neemt met sprongen toe,

het nut van maatschappelijke stages.





3

C VOpen

Wim Littooij overhandigt het CVO-relatiegeschenk.

Februari 2008

2

1 4

3

5

6

7

8

1

Leerlingen van Accent Praktijkonderwijs Delfshaven serveerden zelfgebakken gevulde koeken bij de koffie.

2

Rondleiding door de nieuwe school, onder andere door de technische ruimte.

3

De premier informeerde belangstellend naar wat jongeren bezighoudt.

4

Gesprek met leerlingen in het kader van de Dag van Respect.

5

Het moment suprême: de lancering van de website over maatschappelijke stages.

6

De premier interviewde de aanwezigen in hemdsmouwen.

7

Docenten en leerlingen uit het hele land namen deel aan de manifestatie, dus ook aan de workshops.

8

Staatssecretaris Van Bijsterveldt overhandigt het plan van aanpak aan Peter van Tol.





4

C VOpen

Februari 2008

Werkbezoek bewindslieden bij Accent Praktijkonderwijs Delfshaven Premier Balkenende en staatssecretaris Van Bijsterveldt bezochten twee CVO-scholen in het kader van de lancering van de maatschappelijke stage in het voortgezet onderwijs. Ze besteedden tussen de bezoeken door ook aandacht aan de Dag van Respect. De media waren erbij – onder andere het NOS Journaal en de rubriek Het Filiaal van het Radio 1 Journaal deden verslag van het hoge bezoek.

Aftrap maatschappelijke stage op Melanchthon Laanslootseweg Premier Jan Peter Balkenende en staatssecretaris Marja van

lieden samen met enkele leerlingen, docenten en stage-aanbie-

Bijsterveldt (Onderwijs) bezochten op donderdag 15 november

ders op een grote rode knop drukten en de website

twee CVO-scholen in het kader van de lancering van de maat-

www.samenlevenkunjeleren.nl lanceerden.

schappelijke stage in het voortgezet onderwijs. Op Accent

Maar voor het zover was, interviewde de minister-president met

Praktijkonderwijs Delfshaven aan de Japarastraat oriënteerden ze

een loopmicrofoon leerlingen over hun ervaringen met maat-

zich eerst op het onderwerp. In de personeelskamer bespraken de

schappelijke stages, en sprak de staatssecretaris met een aantal

bewindslieden met de schoolleiding en voorzitter van de Raad van

organisaties die betrokken zijn bij het aanbieden ervan.

Bestuur Wim Littooij welke plek maatschappelijke stages

Balkenende vertrok net voor de lunch. Tijdens de lunch namen de

innemen in het praktijkonderwijs, en welke rol de praktijkscholen

aanwezigen deel aan workshops. De rest van het middagprogram-

hebben als partner in de ‘prachtwijken’. Ook werd de afloop van

ma bestond uit een plenair samenzijn waarin Van Bijsterveldt het

het steekincident besproken dat een maand eerder plaatsvond in

plan van aanpak Maatschappelijke Stage overhandigde aan Peter

de buurt van deze school. Bij dit incident was de zorgcoördinator

van Tol, adjunct-directeur van de locatie Laanslootseweg.

van deze Accentvestiging betrokken. De hoge bezoekers kregen

Ze bedankte de schoolleiding en CVO voor de gastvrijheid.

een rondleiding in de nieuwe school. Ze liepen onder andere door

Om twee uur was de startmanifestatie afgelopen.

het horecagedeelte, de fitnessruimte en het technisch centrum.

Diana Lorier, directeur Onderwijs van Melanchthon: ‘Balkenende

Zowel Balkenende als Van Bijsterveldt vroeg aan jongeren die ze

deed het hartstikke leuk. Hij stapte van het podium af, trok zijn

tegenkwamen wat hen bezighield en wat ze van de school vonden.

jasje uit en liep met de loopmicrofoon naar leerlingen toe.

Na de rondleiding woonden beiden lessen bij waarin het thema

Die waren verrast dat hij de rol van interviewer op zich nam.

maatschappelijke stage aan de orde kwam. Met een gesprek in

De leerlingen zeiden achteraf: ‘Hij valt in het echt heel erg mee.’

de personeelskamer werd het bezoek afgerond.

Ik heb ook begrepen dat menig leerling een handtekening van

Het werkbezoek duurde alles bij elkaar vijf kwartier. Arie Kooy-

hem kreeg. Het was dus echt laagdrempelig.’ (AdZ)

man, directeur van Accent: ‘Het waren geanimeerde gesprekken, Wat is de maatschappelijke stage?

waarin we de kans kregen om het praktijkonderwijs neer te zetten. De bewindslieden waren verrast door het enthousiasme

Maatschappelijke stages bestaan uit onbetaald vrijwilligerswerk

van de leerlingen en de betrokkenheid van de docenten.

dat leerlingen uitvoeren onder verantwoordelijkheid van de school.

De staatssecretaris gaf ons nog een compliment over de wijze

Scholen moeten iedere leerling in totaal minimaal 72 uur

waarop we als Accent en CVO met het steekincident zijn omge-

maatschappelijke stage laten verrichten. Dit is exclusief de tijd

gaan, ook in de media.’

voor voorbereiding en afronding van de stage op school. De stage kan over een aantal leerjaren verspreid worden, maar kan ook in

Startmanifestatie

één leerjaar plaatsvinden. Vorm en inhoud van de stage zijn

Op de vmbo-vestiging Laanslootseweg van Melanchthon vond de

redelijk vrij in te vullen. De stage hoort bij het onderwijsprogram-

officiële en feestelijke start plaats van de maatschappelijke stage

ma van de school.

in het voortgezet onderwijs. Er was een manifestatie georganiseerd waarbij leerlingen uit het hele land, hun docenten, stageaanbieders en maatschappelijke organisaties aanwezig waren.

Meer informatie op: www.samenlevenkunjeleren.nl

Het hoogtepunt was de symbolische aftrap, waarvoor de bewinds-

Een korte film over het werkbezoek aan Accent staat op www.minaz.nl





5

C VOpen

Februari 2008

Invoering als klein examenvak in de tweede fase Op alle CVO-scholen, vooralsnog met uitzondering van Melanchthon, wordt het vak godsdienst of levensbeschouwing ingevoerd als examenvak in de tweede fase. Het gaat daarbij om ‘een klein vak’, als onderdeel van het combinatiecijfer van een aantal kleine vakken. Ruim de helft van de protestants-christelijke, interconfessionele en reformatorische middelbare scholen in Nederland heeft deze stap gezet.

Godsdienst in 2009 op eindlijsten havo en vwo De andere mogelijkheid is godsdienst/levensbeschouwing als een

het gebied van de wereldgodsdiensten of dagelijkse ethische

volledig examenvak in het vrije deel. Daarvoor is echter nog geen

dilemma’s. Het is de bedoeling dat PENTA-leerlingen wat ze leren

programma ontwikkeld en er bestaat binnen CVO (voorlopig) geen

bij levensbeschouwing toepassen bij andere vakken. Anton geeft

belangstelling voor. De CVO-scholen voeren het nieuwe vak in met

als voorbeeld economie, biologie en aardrijkskunde: ‘Vraagstuk-

behulp van de Handreiking ‘Godsdienst/levensbeschouwing als

ken als inkomensongelijkheid, genetische manipulatie en

examenvak’, uitgegeven door de Besturenraad.

klimaatverandering horen niet expliciet tot het domein van de levensbeschouwing, maar vanuit die vakken kan er wel een

Examenreglement

verbinding gemaakt worden met levensbeschouwing. Dan kunnen

Leerlingen op PENTA college CSG die dit cursusjaar aan de

leerlingen hun vaardigheden om hun overtuigingen te onderken-

vernieuwde tweede fase zijn begonnen, konden in het examen­

nen en onder woorden te brengen in de praktijk toepassen.’

reglement lezen dat het vak levensbeschouwing onderdeel is van

Kwaliteitsbewaking

het schoolexamen. De havisten onder hen doen in 2009 eindexamen, op hun eindlijst komt dan voor het eerst een cijfer voor

Anton maakte deel uit van de projectgroep die voor de protes-

levensbeschouwing te staan. In 2010 volgen de eerste vwo-leerlin-

tants-christelijke scholen een kwaliteitszorgsysteem heeft

gen.

ontwikkeld voor het nieuwe examenvak. Het niveau wordt onder

Anton Roelofs, directeur onderwijs van PENTA, vertelt dat de

andere bewaakt met behulp van collegiale visitaties (vakdocenten

vakgroep nu twee jaar de tijd neemt om een goed programma te

gaan bij elkaar op bezoek) en door in dialoog te blijven over het

ontwikkelen. ‘Daar hebben we te weinig tijd voor gehad. Het

programma. Aan de Onderwijsinspectie wordt regelmatig

programma moet er in augustus 2009 liggen.’

gerapporteerd hoe deze kwaliteitsborging verloopt. ‘Want de

Het vak zal veel aandacht zal besteden aan vijf basishandelingen

overheid gaat niet over de inhoud van het vak’, vertelt Anton, ‘die

die het ‘proprium’ (het eigene) ervan vormen:

is de verantwoordelijkheid van de besturen. Maar we moeten wel

1. sensibiliteit ontwikkelen en tonen

een transparant systeem hebben van kwaliteitsborging, en

2. persoonlijke waarden opsporen

daarover verantwoording afleggen aan de overheid.’

3. oriënteren op gemeenschappen en bronnen

(AdZ)

4. ethisch en levensbeschouwelijk denken en communiceren 5. ethisch en levensbeschouwelijk gedrag en handelen Anton: ‘Levensbeschouwing heeft een grote verdiepende betekenis voor de leerling als persoon, als burger in de samenleving, en met het oog op de oriëntatie op studie en beroep.’ De basishandelingen

Meer informatie:

zullen in het programma uitgewerkt worden in concrete thema’s op

www.besturenraad.nl >VO > Dossiers> Identiteit en levensbeschouwing





6

C VOpen

Februari 2008

Littooij

Terug in de tijd? Toch maar niet! Wim P. Littooij is voorzitter van de Raad van Bestuur van de Vereniging voor CVO te Rotterdam en omgeving.

Laatst kon ik – met dank aan de regionale

leefwereld van deze groep. Daarom moest

Kortom, de school moet veel meer behappen

Zeeuwse omroep – even terug naar de jaren

op een heel andere wijze worden gewerkt

dan vroeger: meer aandacht voor samen-

‘50. Ik zag mezelf in een historische film

dan via het klassieke academische model

werking en presentatie, meer aandacht voor

terug als jongetje van 11 jaar op mijn oude

van ‘eerst theorie en later merk je wel dat

opvoedende aspecten en meer kennis om

basisschool in Middelburg. Meester

je het nodig hebt’.

over te dragen.

Veerman stond voor een klas met 40 à 50

Een andere pedagogisch-didactische

In zo’n situatie is het onvermijdelijk dat er

kinderen, die de hele dag in rijtjes zaten.

benadering is ook nodig vanwege de eisen

minder aandacht wordt besteed aan

Bij het zien van de film kwamen veel

die de samenleving stelt. Die verwacht geen

klassieke vakken als taal en rekenen.

herinneringen boven, maar geen moment

burgers en werknemers die precies doen

Men kan nu eenmaal niet ongestraft steeds

kreeg ik het idee dat we met het onderwijs

wat hen wordt gezegd, maar mensen die

maar nieuwe taken bij de school leggen en

weer die kant op zouden moeten.

verantwoordelijkheid nemen, hun zegje doen

vervolgens aannemen dat alle ‘oude’ taken

en sociaal functioneren. Dan is het dus

onveranderd degelijk worden vervuld.

Door zo’n blik terug in de tijd besef je pas

belangrijk dat de leerlingen ook daadwerke-

De basisvaardigheden op het gebied van taal

hoeveel er is veranderd in het onderwijs.

lijk actief bezig zijn met samenwerking,

en rekenen zijn de laatste jaren wellicht bij

Allereerst zitten de leerlingen nu gemiddeld

kennisverwerving en presentaties.

te veel kinderen te sterk achteruit gegaan. We kunnen daar alleen iets aan doen door

veel langer op school dan toen. Een dergelijke verlenging van de schooltijd was hard

De school heeft ook steeds meer taken

aan andere zaken minder aandacht te

nodig, want als veertienjarige met slechts

gekregen. In mijn tijd kwamen er al lessen

besteden. Misschien moeten we van een

twee jaar aanvullende opleiding na de

Veilig verkeer bij. Sindsdien werden er

aantal kennisgebieden de schoolse ‘canon’

basisschool ben je tegenwoordig kansloos

steeds meer maatschappelijke problemen

flink inkrimpen. Mensen kunnen tegenwoor-

op de arbeidsmarkt. Maar die grotere

op het bordje van de school gelegd. In wezen

dig op allerlei manieren hun kennis zelfstan-

onderwijsdeelname is wel een prestatie van

wordt van de school gevraagd een substan­

dig uitbreiden. Dat wordt nog een boeiende

ons onderwijssysteem, al kan het natuurlijk

tieel deel van de opvoeding te verzorgen en

maar moeilijke discussie binnen het

altijd nog beter.

daar ook expliciet aandacht aan te geven.

onderwijs en in de samenleving!

Laten we niet onderschatten hoeveel

Meester Veerman hoefde dat nog niet.

Hoe het ook afloopt, ik weet één ding: ik heb

inspanningen het kost om met name

Hij verrichtte de opvoeding alleen impliciet

een prima schooltijd gehad, maar voor onze

groepen minder studieus ingestelde

door middel van orde en gezag.

kinderen en kleinkinderen wil ik beslist niet

leerlingen een aantal extra jaren zinvol

Verder is het kennisdomein waar de school

terug naar de klas van meester Veerman.

binnenboord te houden. De traditionele

voor moet opleiden breder geworden. Denk

Misschien kunnen alle critici van het

vormen van kennisverwerving en kennis-

aan computervaardigheden en aan een vak

hedendaagse onderwijs daar ook eens aan

overdracht sluiten juist niet aan bij de

als maatschappijleer.

denken!





7

C VOpen

Februari 2008

De Wet op de Beroepen in het Onderwijs (de wet BIO) stelt scholen verplicht om voor alle medewerkers een bekwaamheidsdossier samen te stellen en bij te houden. Maar wat is het nut van zo’n dossier, hoe geven de CVO-scholen er vorm aan, hoe ver zijn ze gevorderd met de invoering en hoe reageert het personeel erop? De stand van zaken op het Comenius College, Melanchthon en CSG Calvijn.

Bekwaamheidsdossier: ‘Positief instrument’ ‘Jarenlang ging het in het onderwijs om geld, om fusies en om de

Basis voor gesprek

organisatie. Het bekwaamheidsdossier stelt ons in staat om het

Scholen hebben de vrijheid een eigen vorm en inhoud te ontwik-

weer over de inhoud te hebben. Om met elkaar te praten over hoe

kelen voor het bekwaamheidsdossier. Niettemin zijn er uit de wet

we kunnen werken aan onze professionaliteit. Wat we kunnen

BIO criteria af te leiden waaraan het moet voldoen. Op grond van

doen om nóg beter te worden. Het geeft docenten de kans om heel

die criteria kunnen bijvoorbeeld de volgende documenten er deel

gericht te werken aan hun eigen ontwikkeling en daarmee aan de

van uitmaken: diploma’s en getuigschriften, een curriculum vitae,

kwaliteit van het onderwijs’, zegt directeur bedrijfsvoering Nico

een beschrijving van de schoolloopbaan, een persoonlijk ontwik-

van den Eijkel van het Comenius College. Nico is tevens voorzitter

kelingsplan (POP), een lerarenportfolio of gedeeltes daarvan en

van de projectgroep van het Comenius College die zich bezighoudt

verslagen van functionerings-, loopbaan- of beoordelings­

met de invoering van de wet BIO. Sinds 1 augustus 2006 is deze

gesprekken.

wet in Nederland van kracht. De wet stelt dat werkgevers de kwaliteit van hun personeel op peil moeten houden én verder

< ‘Het bekwaamheidsdossier helpt ons

ontwikkelen met een stimulerend personeelsbeleid. Het bekwaamheidsdossier fungeert daarbij als registratiemiddel.

professioneler met elkaar om te gaan’ >

Invulling Nico: ‘Sinds februari vorig jaar werken we op het Comenius met elf mensen aan de invoering van de wet BIO en alles wat daarbij

Nico: ‘Het bekwaamheidsdossier dient vervolgens als uitgangs-

komt kijken. We hebben ons eerst gebogen over de zeven

punt voor een gesprek over de toekomst en de verdere ontwikke-

bekwaam­­heidseisen (competenties) waaraan alle leraren volgens

ling van de docent in kwestie. Wij gaan het dossier tijdens de

de wet moeten voldoen (zie kader) en deze aangepast aan de

jaarlijkse functioneringsgesprekken aan de orde stellen.

identiteit van de school. Zo vinden wij dat docenten meer betrok-

Vanaf deze maand zullen de docenten van onze school, elk onder

ken moeten zijn bij onderwijsinnovaties. We proberen hen te

begeleiding van hun teamleider, eerst werken aan het beschrijven

stimuleren om meer onderzoek te doen binnen het net opgerichte

van hun competenties. Daarna hopen we het volgende schooljaar

Kennis-, Innovatie- en Onderzoekscentrum (KIOSC) van het

van start te gaan met de bekwaamheidsdossiers. We zijn nu bezig

Comenius College. De onderzoeken binnen de Academische

met het selecteren van een bedrijf dat voor ons een digitaal

School maken hier deel vanuit. Daarna hebben we gekeken wat

dossier kan ontwikkelen.’

er precies in het bekwaamheidsdossier moet komen, hoe we de competenties vertalen naar het dossier, voor wie het dossier beschikbaar moet zijn en wie de eigenaar wordt van het document. Op dat soort vragen moeten scholen zelf een antwoord vinden.’





8

C VOpen

Februari 2008

Draagvlak

Kwaliteitsrondje

Ook op andere CVO-scholen wordt gewerkt aan de invoering van

Twee jaar geleden hebben dertig directieleden van CSG Calvijn

het bekwaamheidsdossier, zoals op Melanchthon en op CSG

op proef al eens zelf met de 360 graden-feedback gewerkt.

Calvijn. Ook daar is men druk bezig met het organiseren van een

Johan: ‘Dat hebben we als positief ervaren, het is goed om af en

geschikt softwareprogramma. En net als op het Comenius College

toe een spiegel voorgehouden te krijgen. In het onderwijs zijn we

krijgt het creëren van draagvlak op Melanchthon en CSG Calvijn in

dat nog niet zo gewend, maar het bekwaamheidsdossier helpt ons

dit ‘voorstadium’ veel aandacht. ‘Ruim een jaar geleden zijn wij

professioneler met elkaar om te gaan en samen te werken aan de

begonnen met het informeren van onze mensen over de invoering

kwaliteit van onze organisatie. Wij hopen voor de zomervakantie

van de wet BIO en wat daar zoal bij komt kijken. We hebben ervoor

met alle vierhonderd medewerkers een eerste ‘kwaliteitsrondje’

gezorgd dat het is gaan léven’, vertelt Gerard Lentelink, adjunct-

te hebben afgelegd, inclusief het invullen van de bekwaamheids-

directeur van Melanchthon De Kring. ‘We hebben bijeenkomsten

dossiers. Na de zomervakantie gaan we dan werken aan de

gehouden en nieuwsbrieven verspreid. Veel docenten reageerden

individuele stappenplannen.’

aanvankelijk huiverig op het nieuws dat ze moeten werken aan

Want alle mensen binnen de organisatie moeten ook voldoende

een bekwaamheidsdossier. Ze dachten dat ze te maken hadden

mogelijkheden krijgen om zich te ontwikkelen, menen de drie

met een afrekenmodel. Dat hebben we hen snel uit het hoofd

directeuren. Via opfriscursussen, intervisiegroepen, opleidingen,

gepraat, want dat is het zeker niet. Wij beschouwen het als een

trainingen on the job et cetera. ‘We hebben een aanzienlijk

positief instrument dat duidelijk maakt wat de sterke en minder

opleidingsbudget, dus daar zal het niet aan liggen’, zegt Johan.

sterke kanten zijn van onze mensen. Het maakt inzichtelijk waar

Valkuilen

ze nog aan kunnen werken. Zo krijgen alle docenten de kans zich te ontwikkelen tot profs, voor zover ze dat nog niet zijn.’

Valkuilen zijn er ook, beamen Nico, Gerard en Johan. ‘Zo’n dossier moet natuurlijk geen “papieren tijger” worden of in de spreek-

Veilig neerzetten

woordelijke la verdwijnen, het moet gaan léven’, zegt Nico.

Melanchthon heeft ervoor gekozen de vier jaar die scholen krijgen

Gerard: ‘Op de afspraken die zijn gemaakt, moet telkens in

voor de invoering van het dossier ook daadwerkelijk te benutten.

vervolg­gesprekken worden teruggekomen. Maar daar is iedereen

Gerard: ‘We doen het rustig aan. De zogenoemde 360-graden-

natuurlijk zelf bij. Het is een ambitieus instrument, in de praktijk

feedback, waarbij iedereen binnen een organisatie als klankbord

moeten docenten soms al alle zeilen bijzetten om hun huidige

kan fungeren (ook leerlingen), komt over enkele jaren. We willen

takenpakket op orde te krijgen. Toch is het de investering waard.

onze teamleiders eerst vertrouwd maken met het dossier.

Als medewerkers zelf maar geloven in het bekwaamheidsdossier,

Zij hebben inmiddels een cursus gehad over de wet BIO, waarin

want dan werkt het pas echt.’

ook aandacht was voor gesprekstechnieken. Daardoor kunnen zij alle ins en outs van het dossier uitleggen aan de teamleden, en er

Op termijn zal van alle medewerkers in het voortgezet onderwijs

samen met hen aan werken. Dit voorjaar maken alle teamleiders

een bekwaamheidsdossier worden aangelegd, ook van directie­

van De Kring een quickscan van de competenties van alle

leden en ondersteunend personeel. (DNL)

teamleden, dat is het streven. Vervolgens kan het digitale bekwaamheidsdossier tijdens de functioneringsgesprekken door

Meer informatie over het bekwaamheidsdossier, de zeven

de teamleider worden ingevuld, in samenspraak met de betref-

competenties en de bekwaamheidseisen op: www.lerarenweb.nl

fende docent. We hebben alle teamleden verzekerd dat we het instrument veilig zullen neerzetten. Alleen de docent en zijn teamleider krijgen inzage in het digitale dossier.’

Integrale aanpak Johan Hendriks, directeur bedrijfsvoering van CSG Calvijn: ‘Het bekwaamheidsdossier is niets meer dan een logisch uitvloeisel van waar we al enkele jaren mee bezig zijn. Het vormt het raamwerk waarin we alle activiteiten kunnen onderbrengen waaraan we hebben gewerkt. De functieprofielen; de competentieprofielen en de aansluitende gedragskenmerken; de recente regeling beoordelings- en functioneringsgesprekken; de POP’s. Ook het gedifferentieerd belonen, waarmee wij driekwart jaar geleden zijn gestart, hoort daarbij. Kortom: het bekwaamheidsdossier helpt ons een integraal personeelsbeleid vorm te geven.’





9

C VOpen

Februari 2008

Sinds september is Desirée Groenland buurtagent voor het voortgezet onderwijs in de deelgemeente Hillegersberg/Schiebroek. Ze komt regelmatig over de vloer bij de veertien locaties voor voortgezet onderwijs die de deelgemeente telt, waaronder diverse CVO-scholen. Door de contacten aan te halen hopen politie en scholen de overlast en criminaliteit onder jongeren sneller te kunnen signaleren, aanpakken en – waar mogelijk – te voorkomen.

Nieuw: de buurtagent voortgezet onderwijs Pas nog werd Desirée Groenland door een schooldirecteur gebeld

Scholierenstakingen

met de vraag wat hij aanmoest met een leerling die een dag

Hoe belangrijk goede contacten met de scholen zijn bleek maar

eerder met een metalen handwapen had lopen zwaaien. ‘Ik zei

weer tijdens de scholierenstakingen van afgelopen november, die

tegen hem: “Jammer dat u nu pas belt. Trekt u voortaan direct

zich richtten tegen de norm van 1.040 lesuren. Desirée: ‘Er was

aan de bel, dan kunnen we zo’n jongen meteen aanhouden en de

ook onrust op Rotterdamse scholen, dus ook wij waren voorbereid

jeugdrecherche inschakelen.” Zo’n situatie moet je direct de kop

op rellen. Ik heb elke ochtend gebeld met de betrokken scholen in

indrukken. Je moet leerlingen laten zien dat je wapenbezit niet

Hillegersberg/Schiebroek om te horen hoe de sfeer er was en of

tolereert. Niet op straat en niet binnen de school.’

ze ongeregeldheden verwachtten. In dat soort situaties is het belangrijk om een vinger aan de pols te houden, dan kun je snel in

Nieuwe functie

actie komen als het nodig is en relschoppen voorkomen. Ik hoorde

Desirée is begin dit schooljaar aangesteld als buurtagent voor het

later dat er in Rotterdam alleen met eieren is gegooid, het viel dus

voortgezet onderwijs in Hillegersberg/Schiebroek. Op verzoek van

mee. Maar we moeten alert blijven.’

de deelgemeente heeft bureau Noord van Politie Rotterdam-

Bevoegdheden

Rijnmond deze nieuwe functie in het leven geroepen. ‘Bij mijn weten ben ik de eerste en vooralsnog de enige schoolagent in

Een buurtagent voor het voortgezet onderwijs heeft dezelfde

Rotterdam’, vertelt Desirée op het bureau aan de Prins Frederik

bevoegdheden als een reguliere politieagent, vertelt Desirée.

Hendrikstraat. ‘Doorgaans zijn het de buurtagenten die contacten

‘Ik kan leerlingen aanhouden, bemiddelen bij ruzies, en bekeurin-

onderhouden met de scholen in hun werkgebied. Tot voor kort

gen uitdelen als ze te hard rijden op hun brommer. Mijn taken­

was dat ook zo in deze deelgemeente. Ze deden de scholen erbij.

pakket is heel breed en omdat de functie nieuw is binnen onze

Maar Hillegersberg/Schiebroek telt maar liefst veertien locaties

organisatie kan ik deze ook deels zelf invullen. Wat ik zeker ook

voor voortgezet onderwijs. Dat is te veel voor buurtagenten om er

wil doen, is een positiever beeld uitdragen van de politie. Ik ben

echt werk van te kunnen maken. De scholen verdienen voldoende

er niet alleen voor het uitschrijven van bekeuringen of voor het

aandacht, vond de deelgemeente, vandaar dat ze de politie vroeg

aanhouden van leerlingen. Ik ben er ook voor de scholen en de

om een agent fulltime aan te nemen voor deze klus. Het is

leerlingen, ik geef voorlichting over alcohol en drugs, over het

belangrijk om te investeren in nauwe contacten met scholen.

veilig omgaan met vuurwerk, dat soort zaken. Ze mogen een

Dat zorgt ervoor dat we problemen en overlastgevend gedrag van

beroep op me doen voor gastlessen. En mocht ik een keer niet

jongeren sneller kunnen signaleren, aanpakken en voorkomen.’

kunnen, dan speel ik het verzoek door naar de wijkteams.’

Desirée wijdt zich sinds het begin van dit schooljaar 36 uur per

Scholen weten haar steeds beter te vinden, ook de directeuren en

week aan het onderhouden van goede relaties met de scholen in

zorgcoördinatoren van de CVO-scholen, Accent Onderwijsopvang

de Rotterdamse deelgemeente. ‘Ik ben me eerst gaan voorstellen

aan de Berberisweg en de diverse locaties van Melanchthon in

op alle scholen en bij de meeste locaties ben ik al meerdere keren

Schiebroek. Desirée: ‘Ze bellen me steeds vaker uit zichzelf, met

over de vloer geweest. Ik werk vanuit het bureau in de Prins

vragen over hoe ze kunnen omgaan met wapenbezit, drugs­

Frederik Hendrikstraat, en scholen kunnen me altijd telefonisch

gebruik, zedenzaken en ruzies tussen leerlingen. Ik merk dat ze

inschakelen. Als er iets is dan zorg ik ervoor dat er hulp komt.’

werken aan de veiligheid op hun school, maar niet overal een





10

C VOpen

Februari 2008

Désirée Groenland: ‘Scholen mogen een beroep op me doen voor gastlessen.’

antwoord op hebben. In het Veilig op Schooloverleg van de

problemen te maken hebben: scholen, welzijnswerk, jongeren-

deelgemeente, waaraan ik ook deelneem, komen hun vragen ook

werk en maatschappelijk werk. Maar ook leerplichtambtenaren,

aan de orde. Samen proberen we zo goed als dat gaat antwoorden

GGD, Bureau Jeugdzorg, Jongerenloket, politie en justitie.

te vinden op deze lastige vraagstukken.’

De kracht van DOSA zit in de korte lijnen tussen alle instanties die aan de aanpak meewerken. DOSA zorgt ervoor dat risico- en

Streetwatch

probleemjongeren zo snel mogelijk de gewenste hulp krijgen.

Desirée geeft een voorbeeld van hoe problemen worden aan-

Desirée: ‘Zo zorgen we er met z’n allen voor dat de overlast zoveel

gepakt. ‘Een tijdje terug waren er jongeren van het Noordrand

mogelijk wordt beperkt en jongeren de ondersteuning krijgen die

College die op hun looproute van school naar de tram allerlei

ze nodig hebben.’

zaken vernielden. Ze trapten de spiegels van auto’s en trokken

(DNL)

planten uit de plantsoenen. We hebben er toen medewerkers van stadstoezicht op gezet en een paar leerlingen van de school, die

< ‘Scholen werken aan veiligheid, maar hebben

een loopbaan in de beveiliging ambiëren, gevraagd assistentie te verlenen. Sinds de invoering van dit project, Streetwatch geheten, gaat het beter.’

niet overal een antwoord op‘ >

De komende tijd wil Desirée zich onder meer hard maken voor kluisjescontrole. ‘Ik vind dat scholen die over leerlingkluisjes beschikken deze eens in de zoveel tijd moeten controleren op wapens, drugs en andere verboden zaken. Scholen staan daar misschien nog wat huiverig tegenover. Ze moeten dan ook in hun statuut gaan vermelden dat ze kluisjes controleren. Maar als leerlingen niks te verbergen hebben, hoeven ze toch ook nergens bang voor te zijn?’

DOSA-team Als scholen bij haar aankloppen met vragen over een leerling met problemen, bijvoorbeeld op het terrein van gezin, geld, huisvesting, gezondheid, school en/of werk, of over specifieke jongeren die voor overlast zorgen, verwijst Desirée hen door naar de jeugdcoördinator van bureau Noord die zit in het zogenoemde DOSA-team. DOSA staat voor Deelgemeentelijke Organisatie Sluitende Aanpak. Bij deze aanpak zijn alle instellingen en instanties betrokken die op de een of andere manier met jeugd-





11

C VOpen

Februari 2008

Drama versterkt sociale vaardigheden van jongeren Dramadocent René Koenegras ziet theater als middel bij uitstek om het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden van leerlingen te versterken. Bij Accent Onderwijsopvang leidt dat tot speelse, humoristische en vaak verrassende lessen.

‘Je weet niet half hoeveel talent hier zit’

Hij noemt zichzelf docent/acteur. Wil iedereen de vloer op krijgen,

anderen het aanpakken. En dan hebben we het erover. Jongeren

en kruipt daartoe in de meest uiteenlopende typetjes. ‘Ik speel de

die verbaal niet zo sterk zijn, maar non-verbaal heel extravert,

rollenspellen mee. Ik wil dat ze er plezier aan beleven. In een

leren zo hoe ze overkomen. Ik loop net zo dreigend op zo’n knul af

veilige setting, want spelen maakt je kwetsbaar. Als je niet durft,

als hij op de anderen, alleen doe ik er nog een flinke schep

hoeft het niet. En wat je doet is nooit fout.’

bovenop. Hoe voelt dit? vraag ik dan. Nou, eh, effe dimmen, zegt

De dramales moet leuk zijn, maar ook leiden tot inzicht. ‘Ik wil

hij. Hij leert dat zijn gedrag bepaalde reacties uitlokt. En dat je

leerlingen helpen om beter te leren samenwerken en hun sociale

een situatie kunt ombuigen om te voorkomen dat het probleem

vaardigheden te versterken, zodat ze daar wat aan hebben in hun

groot wordt.’

dagelijks leven.’

< ‘Bepaalde leerlingen blijken goed te kunnen

René Koenegras werkt in totaal bij maar liefst vijf opvangvoor­ zieningen voor jongeren die even een time-out nodig hebben.

samenwerken’ >

‘Ik werk al vijftien jaar met dit soort jongeren. Ik heb, met vallen en opstaan, mijn eigen manier van lesgeven ontwikkeld, mijn eigen methoden om ze op de vloer en aan het spelen te krijgen.’

Bij Accent maken de dramalessen deel uit van het totale aanbod.

René: ‘Mijn missie is: deze jongeren de vrijheid bieden te zijn wie

Vaak doen de mentor en hulpverlener, die onderdeel is van het

ze zijn. Deze jongeren hebben dat nodig. Ik was vroeger ook zo.

team, mee aan de dramalessen. Zo niet, dan praat René hen bij.

Ik heb alles gedaan wat God verboden heeft. Zat een tijdje in een

‘Er wordt hier veel energie en liefde in kinderen gestoken’, vindt

internaat, hing op straat, maakte veel mee. Het leuke is: voor spel

hij. ‘Men werkt heel professioneel; iedereen weet precies waar

moet je een beetje brutaal zijn. Je moet durven doen, durven

de ander mee bezig is. We stemmen alles op elkaar af.’

zeggen. Zij hebben met hun brutaliteit een streepje voor. Vandaag

Toch blijven de dramalessen lichtvoetig. ‘Ik dwing kinderen op een

zei ik nog tegen twee jongens: ’’Wees maar blij dat je zoveel hebt

zachtmoedige manier de vloer op. Ik relativeer, maak mezelf als

meegemaakt. Dat kun je allemaal omzetten in positiviteit’’.’

eerste belachelijk. Ze doen het soms in hun broek van het lachen. Ik begin met een simpel spelletje: geen ja, geen nee. Zeg tegen

Weerbaarheid

degene naast me: okee: ben je er klaar voor? Ja, zegt die; af dus!’

Hij snijdt spelenderwijs onderwerpen aan als weerbaarheid,

Maar regelmatig maakt hij ook mee dat een leerling volschiet.

omgaan met autoriteit, kritiek leren geven en krijgen, samenwer-

‘Bijvoorbeeld wanneer we bezig zijn met het onderwerp ‘onge-

ken, improviseren, ‘nee’ kunnen zeggen. Accent Onderwijsopvang

wenste intimiteiten’. Ik buig het spel dan meteen bij om die

geeft daarnaast aan René voor veel leerlingen een persoonlijk

leerling te beschermen, en ga na afloop met hem praten.

leerdoel mee. Met licht autistische leerlingen oefent hij het leren

Ik vraag dan ook toestemming om dit door te spelen naar de

herkennen en zintuiglijk ervaren van gevoelens. En met een

maatschappelijk werker. Soms moet ik even aandringen, maar

andere jongen werkt hij aan het feit dat hij snel boos en agressief

uiteindelijk vinden ze dat altijd goed.’

is. ‘Hij moet leren eerst na te denken en daarna pas te handelen.

Er zijn ook aangename verrassingen. ‘Docenten zijn soms

We spelen dat we in de tram zitten. Hij zit met z’n voeten op de

verbaasd hoe goed bepaalde leerlingen blijken te kunnen

bank. Ik stoot hem arrogant aan: ‘‘Hee jij, voeten van de bank.’’

samenwerken, of wat ze ondanks hun angstige levenshouding

Wat nu? Ik laat die jongen erop ingaan, maar ook kijken hoe

durven tijdens het spel.’





12

C VOpen

Februari 2008

< ‘Deze jongeren de vrijheid bieden te zijn wie ze zijn’ >

Lucht Door de veilige sfeer gaan leerlingen praten en ontdekken ze dat ze niet de enige zijn die bijvoorbeeld wel eens bang is. ‘Ikzelf ben Accent Onderwijsopvang

bang voor stroom. Als kind heb ik eens aan een grote accu gelikt en een flinke opdonder gehad. Een gek verhaal, waardoor

Accent Onderwijsopvang valt onder het bestuur van CVO en is

iedereen gaat praten. Je krijgt dan een vertrouwde sfeer waarin

bestemd voor leerlingen die vanwege gedragsproblemen tijdelijk

we respectvol met elkaar omgaan. En zijn jongeren die een

niet naar school kunnen. Zij blijven er drie tot zes maanden en

bankoverval hebben meegemaakt, of erger nog, een moord.

krijgen les in kleine groepjes. Daarnaast worden ze persoonlijk

Er zijn er die ’s nachts dromen van een rivier vol bloed. Daar ga

begeleid. Doel is om hen meer zelfvertrouwen en -inzicht te

ik liefdevol mee om. Alleen al het benoemen geeft lucht.’

geven en te leren kiezen voor hun eigen gedrag.

Ook ‘harde’ jongeren verzachten door spel. ‘In tien minuten. Gewoon, door het plezier en het lachen. Ze gaan elkaar ook René Koenegras

anders bekijken: ’’Joh, ik moest echt om jou lachen!’’ Je ziet dat andere kind vervolgens groeien. Er heerst harmonie, en dat

René Koenegras werkt als zelfstandig dramadocent bij Accent

maakt ze weerbaar.’

Onderwijsopvang en vier andere opvangvoorzieningen, een

René heeft een lesplan, maar wijkt daar regelmatig van af. ‘Als ze

praktijkschool, een mbo-opleiding en een school voor voortgezet

een junk hebben zien eten uit een vuilnisbak en daarvan onder de

onderwijs in Rotterdam. Hij is te bereiken via:

indruk zijn, gaan we daarmee aan de slag. Zo’n junk heeft ook

[email protected]

ouders, zeg ik dan. Waarom zou het met hem zover zijn gekomen? En heeft iemand van jullie wel eens drugs gebruikt?’ Rotterdams centrum voor theater

Soms laat hij een les even helemaal los. ‘Een groep landde met een ruimteschip op een andere planeet. Ze waren zo puur aan het

Ook het Rotterdams centrum voor theater, waar René Koenegras

spelen, ze waren mij helemaal vergeten. Ze werkten samen,

zijn opleiding kreeg, verzorgt dramalessen voor het voortgezet

gunden elkaar de ruimte, lieten hun fantasie gaan… Het was

onderwijs. Momenteel draait in het centrum het project ‘Seks in

magisch.

de stad’. Vanaf 2009 kunnen scholen intekenen op lesmodules

Je weet niet half hoeveel talent er in Rotterdam zit. Deze week

rond bepaalde thema’s. www.rcth.nl

nog zei ik tegen een jongen: jij moet echt het theater in.’ (MN)





13

C VOpen

Februari 2008

Het OOP in de spotlights

De week van Ank Rentmeester Ank Rentmeester is onderwijsassistent bij Accent Praktijkonderwijs Centrum. Ze werkt vier dagen in de week. Op de onderbouwvestiging in de Vijverhofstraat geeft ze les in sociale vaardighedentraining (sova-training). Op de bovenbouwvestiging in de Van Alkemadestraat is ze onder andere contactpersoon voor de maatschappelijke stages. Voor ze aan de slag ging bij Accent werkte ze in de zorg voor verstandelijk gehandicapten. ´Ik dacht: dat moet wel lukken met deze kinderen.´

Maandag – Van Alkemadestraat een gesprekje. Aan de bewuste jongen vraag ik: ´Waarom ben je Op maandag beheer ik de kantine met leerlingen, voor wie dit een

niet geweest? Je was toch zo enthousiast?´ Hij vertelt dat hij één

interne stage vormt. Twee leerlingen verkopen dan spulletjes in

keer naar de tandarts moest. Ik zeg: ´Dan moet je toch afbellen!´

de twee pauzes. In de laatste pauze verkopen ze iets dat ze zelf

Hij vertelde dat hij uit eigen beweging ook met Sinterklaas naar

gemaakt hebben. Vandaag is dat een broodje hamburger. Als de

De Wereldtuin is geweest, dus een extra keer. Ik maak duidelijk

pauze voorbij is pauzeren we zelf even. Daarna maken we schoon,

dat zoiets in overleg moet gebeuren.

en de leerlingen maken de kassa op. We zijn pas om een uur of

Ik heb ook nog een gesprekje met de andere jongens. Ik licht de

twee klaar. Vervolgens regel ik verschillende dingen rond de

leraren van de jongens in, omdat er maandag onder lestijd een

maatschappelijke stage. Er is een afspraak voor een evaluatie­

evaluatiegesprek met Bart plaatsvindt. Ik moet altijd zoveel

gesprek verplaatst, en ik stel de stagiaires daarvan op de hoogte.

mensen informeren! Overigens vind ik het leuke van mijn werk dat

Op maandag ben ik eigenlijk om vier uur klaar, maar het wordt

ik met álle collega’s en leerlingen te maken heb. Ook het flexibele

ook wel eens half vijf. Dat is vandaag zo, omdat het deze week een

en afwisselende vind ik fijn.

beetje rommelig en hectisch is.

< ‘Het leuke is dat ik met álle collega’s en

Dinsdag – Van Alkemadestraat/ Vijverhofstraat

leerlingen te maken heb’ > Een afspraak voor de eindevaluatie bij de speeltuin aan het Weena

Vanmorgen doe ik weer allerlei dingen rondom de maatschappe-

kan donderdagmiddag doorgaan. Ik geef de twee meiden die daar

lijke stages. Bart, medewerker van De Wereldtuin, belt op.

stage lopen een briefje, zodat ze de docent kunnen laten weten dat

De Wereldtuin is een bouw- en speeltuin in Katendrecht waar vier

ze dan onder lestijd met mij meegaan.

jongens stage lopen. Pas geleden hielden we een tussenevaluatie.

Tussendoor draai ik de kantine, want er zijn zieken. Ook al ben ik

Bart was over een paar jongens tevreden, over een paar andere

uitgeroosterd voor andere dingen, nu ben ik hiervoor nodig. Ik kan

niet. Nu vertelt hij dat een van de jongens over wie hij tevreden

er maar kort bijblijven, want ´s middags ga ik altijd naar de

was, al een paar keer niet is geweest, en dat hij ook niet heeft

onderbouw op de Vijverhofstraat. Daar begint mijn les om half

afgebeld. Ik ga de klassen af om de jongens apart te nemen voor

een. Ik geef dan eerst seksuele vorming aan een halve groep





14

C VOpen

Februari 2008

Vrijdag – Vijverhofstraat

meisjes, en daarna sova-training, samen met de logopediste. Mijn collega heeft als onderwerp gekozen: luisteren. De leerlingen doen allerlei luisteroefeningen. Zo leest mijn collega een verhaal

Vandaag geef ik les aan klas 1B. Ik ben de vaste vervanger voor

voor, dat alle leerlingen in vijf regels moeten afmaken. Ze mogen

1B op vrijdag. De leerlingen vragen gelijk: ´Wat gaan we doen?´

er een eigen invulling aan geven.

Ik bedenk dat ik lang geleden jarig ben geweest, maar dat niet heb

Morgen ben ik vrij, maar ik ga ´s avonds wel naar de kerstdisco

gevierd. Omdat dit een gezellige groep is van twaalf leerlingen,

van de onderbouw.

besluit ik vanmorgen mijn verjaardagsfeestje te vieren. Eerst moeten de leerlingen werken, daarna verdeel ik de taken.

Donderdag – Van Alkemadestraat

Het werken bestaat uit het doen van een woordzoeker, dat is ook een beetje gezellig. Wie snel klaar is, mag de boodschappen doen.

Er zijn twee collega´s langdurig ziek, daarom begin ik tijdelijk een

Om tien uur drinken we met elkaar thee en eten een donut. Na de

half uur eerder dan normaal. Om half negen geef ik eerst les aan

pauze gaat de ene helft van de groep koken, de andere helft krijgt

een vijfde klas. Om negen uur vertrekt deze klas naar de fitness.

van mij rekenen en wiskunde. Ze zijn serieus aan het werk.

Ik ga snel naar de kantine om de interne stage van twee leerlingen

Na de middagpauze gaan de leerlingen naar hun keuzevak.

te begeleiden. De jongens van vandaag zijn heel enthousiast:

Op vrijdagmiddag kunnen ze kiezen uit verschillende leuke dingen:

ze willen een broodje gezond maken met stokbrood, en niet zoals

meidenclub, een film kijken, bowlen, bingo, paardrijden en soms

anders met zachte broodjes. De leerlingen schrijven de bood-

vrij zwemmen. Ik zit bij de meidenclub. Om twee uur gaan ze naar

schappen op, ik geef hen geld mee en ze gaan boodschappen

huis. Eén leerling moet nablijven. Haar straf is dat ze de boel moet

doen. Ik geef intussen Nederlands aan de leerlingen uit de vijfde

helpen opruimen. Als zij weg is, zorg ik nog voor de overdracht

klas die terug zijn van het fitnessen.

aan mijn collega, zodat zij maandag weet wat er vandaag speelde. (AdZ)

< ‘Vandaag worden de broodjes gezond supergoed verkocht!’ > De les gaat over zelfstandig wonen en over een kamer huren. Om elf uur ga ik weer naar de kantine. De jongens bakken het stokbrood af in de oven, beleggen de broodjes netjes, met kaas, met ham, met allebei, of met halal vlees. De kantine gaat om kwart over twaalf open. De jongens verkopen zelf de broodjes en doen de kassa. Dit zijn ´goede jongens´, ik hoef er alleen maar bij te zitten. Bij zwakke leerlingen moet ik de kassa doen. Vandaag worden de broodjes gezond supergoed verkocht! Dat komt ook door de geur van het versgebakken brood. Om kwart voor twee gaan de leerlingen terug naar hun klas. Om twee uur haal ik de twee meiden op voor het afrondend evaluatiegesprek bij de speeltuin aan het Weena. Eén meisje is er niet, dat is net het meisje dat de afgelopen drie keer niet is geweest op haar stageadres. Ik had haar graag willen vragen waarom. Het meisje dat er wel is en ik gaan met het openbaar vervoer naar het Weena. De begeleidster blijkt heel tevreden te zijn over haar. Om tien over drie zijn we klaar. De leerlinge gaat naar huis, ik vertrek weer naar school. Nadat ik papieren bij elkaar heb gezocht en nog wat gepraat, vertrek ik naar huis. Vanavond ga ik naar het kerstdiner van Accent Avondonderwijs. Ik geef namelijk ook les in rekenen, taal en lezen op deze avondschool voor verstandelijk gehandicapte volwassenen.





15

C VOpen

Februari 2008

Uitslag digitale lezersenquête Een op de twintig lezers van CVOpen heeft meegedaan aan de digitale lezersenquête die in november op de website van CVO stond. Voor het eerst werd aan de lezers gevraagd wat zij van het relatiemagazine van CVO vinden. Ongeveer de helft van de respondenten geeft het blad het rapportcijfer 7, een kwart geeft het een 8.

C

en VOp mb Nove

nuit g va unin

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving

Opvo

1

06

er 20

7 gang Jaar

edin

gson

te ders

scho

ol lo

ont

CVO Goudsesingel 14a 3011 KA Rotterdam Postbus 22421 3003 DK Rotterdam T [010] 217 13 99 F [010] 411 42 78

CVOpen 2

C VO

Jaargang 7 Februari 2007

www.cvo.nl

PENTA vernieuwt tweede fase

Kunst van leerling Farelcollege

Calv

ijn B

CKV-opdracht: Pleeg plagiaat en baseer je op het

Jaargang 7 Juni 2007

pen Jaar gang

usin

ess

C V O pe

CVOpen 4

Sch

ool

7 Ap ril

ng 8

n 1

Novem ber

e en vi

Burgerschapsvorming onder de loep

sie in

3

2007

geo

Jaarga

Nieuw e missi

2007

de ma

ak

pen

d

zorg iteits kwal rheid met zeke arts ote on orwa in gr ng vo end spro tdur voor aakt n m O ge • CV erlin euw ale le ni eg t he • Ill n in hole • Sc

postmodernisme. Tessa van Nes (atheneum-5) koos de ‘Mona Lisa’ van Leonardo da Vinci. Tessa wilde het mysterieuze van haar blik versterken door een zak over haar hoofd te trekken.

™8KD hi^eeZa ieZghd ™IlZZ cZZahW ^ciZgcZ ZaZ^Yj CVO: ve ^iidi'% bZY^V ™C^Zj idghVXi &* rnieuw lZgjW ^Z[ Verb ing bi g^Z`/Kj azing j ons iiZghb en tw Zi[jid zorg ijfel vo he e8 vuld t nie KD" eren hX] ig uw daZc de bo s ove vento r een in he on bin parle t voor menta nen he tgeze ir on t onde t onde derzo Het ini rwijs rw ek na ijs va tiatie bij ar de n de f voor vernie afgelo dit on Kame uwing pe derzo rlid Ma n twint en ek is riëtte ig jaa geno een me r. Hame men r (Pv erder door dA). het Tw heid Zij wo in de ee rdt hie de Twee rin ge de Ka steun mer. d door

• Wim Littooij weerspreekt onzin over onderwijsvernieuwing • ‘Identiteit’ weer op de CVO-agenda

• Maatschappelijke stages in praktijk onderwijs, vmbo en havo

• Steeds meer brede scholen

• Melanchthon start invoering wet BIO • Raad van Toezicht CVO stelt zich voor

• Af sche idsi •N nter ieuw view eW • Re met et M gion Chris edez ale egge van arra Houw nsch ngem ap op el ente Scho ingen n: vr len ijhei d - bl ijhei d?

Parle m het o entair o n nder wijsv derzoek eld ve

Directe aanleid dem ing voo onstrat r het ie van organi scholie initiatief saties was renop 26 In hun de en stu jan brief Een denten aan sta uari in Den klagen tweede atssec deze Haag. verbaz breedt organi proble retaris ing e van saties me Bruins het kom van Wim ‘De Kam nadruk ‘het nieu n die ont betreft end ond staan er gaa kelijk we lere leren de door t nie vinden erzoek n’. De kijk invoerin over t alle : dat ze studen en naa uit het en, maar g van minder genoeg ten en ook r het verled Wim inhoud nieuwe en mo scholie basisvo en, zoa naar alle Littooij kenniso ete elijke vernieuw ren ls het rming gel lesuren n nemen kritiek verdra De krit stu ingen en de lessen met cht. In is teru ooft dat vee en min iek van invoerin diehuis, waarbij omvan plaats g te voe l van de der me Wim leerling este de hui grijk van coll de doc ren op Littooij g van het onderw doorvo dige en luis Een ent ver vmbo.’ eges te sne De VOwordt voorbe ijsorga met eren teren, en telt en l en te raad ‘eindel door van ver eld daa nisa kwalific heb vind de de over ties ged oze zelf ben ze nieuwi zonder rvan t een de kwa atiestru is de te ma eel studies ng. maats begelei opleidi liteit ctuur goede nieuwe ken chappe d. ‘We will en opd ngen van het ding in het zaak, of goe lijk in het rachte en lere no ond mbo: ma stelsel debat time de inst zo sch hele n n, gee alle compet wijzigin ar ‘een ond erwijs een land rijv ructie’ gaan f ons entiege moete huidig erzoek gen in secreta en de org . de ont ook de e n in rich het ond naa ani wikkel ris. kan Wim t wor saties erwijs verled r zitter : ‘Wi ingen den. en hel aan de s’, niet’, Sjo Bij CVO geleide breedg j hebben zo ste pt het staats voorzit erd Slagte ruim lijker, lt VOedrage r. Ma ter van twee zegt raa vernie rleen n pub onderz jaar CN Wim uwing Barth, dvoorlicatie terug oek ‘een V Onderw Littooij uitgebr en boe over een Barth ijs, noe , bes onderw is ver verspil ien acht, en Sla tuursvo baa mt het ling van getitel ijshierme d onderw gter proble orzitte onderz sd dat de d “Bi ijs” zien e geld men r van ndend Kam de oor oek bes en tijd op een aan de slag . Alle CVO in een middel CVO, er zaak laat -schol wijze geb gegaan en, de Kam loot. ‘Voo ineens tot van vee ’. en die bij past. Nederla maar vind rek aan fina een r de er haa l inciden Op dez de afzo , maar wel zijn zoveel en nciële ndse r age e ma ten’, bezig: nderlijk elk ste kee buiten nda bep onderw dat des nier zeg goed wij ste ondank r e sch land ijs – wannee t hij. ‘Na alen llen kad zijn we ver gebeur ool – van s het vergel De voo door tuu weinig r leer antwoo zeer t ter ers, eken rzitter lingen rlijk is het beh ple begelei ma (Kd rd me kke oor bond ar de van de O) t het niet of lot wor .’ ding (AO invullin Algem lijke kwa krijgen studenten den ove liteit het par b), Walter g ene Ond te dat der en teve is. rgelate Dressc lement erwijsgelijke el aan n. heeft her, nieuwe situatie Maar mij hun wijst gespee zelf een erop twijfela stoort leren s aut ld in heeft dat voorbe worden omatis het chtige het de elden ch aan gekopp rol kunnen Onderwijsin verleden. waar begelei het eld. ‘Keer spectie stellen extra ding met energie Ik ken juis wor achtera op keer dat leerpro te wei t in de ces dui dt gestop f vas nig mid vernieuwi Om die t t en nge delijk delen waar reden wordt zijn ing n te snel het kelijke ziet de en gestruc evo onderz AOb erd.’ tureerd liever het par oeksco .’ een ona lement mmissi warrige fhanhaar e, wan eige beleid t ‘nu gaat beoord n wonder lijke elen’. en

De invullers besteden gemiddeld twintig minuten aan het lezen van een nummer. Ruim 80% van hen vindt een frequentie van vier

Extra

nummers per jaar goed. CVOpen geeft bijna 70% een ander beeld van bepaalde onderwerpen. Van de vaste rubrieken scoort ‘Nieuws van de scholen’ het hoogst:

ener gie

Scholen in het nieuw

deze nieuwsrubriek spreekt 80% van de respondenten aan.

9

Daarna komt de rubriek ‘De week van een OOP’er’ (46%).

C VO

pen

April

2007

P.C. Boutenssingel Comenius College De tweede verdieping van de unit P.C. Boutenssingel van het Comenius College in Capelle aan den IJssel werd verbouwd om de

1

vakken technologie en handel & administratie te kunnen aanbieden aan de vmbo tl-leerlingen. Voor de verbouwing is gebruik gemaakt

Het actuele artikel op pagina 1 en andere nieuwsartikelen boeien

van de subsidieregeling voor praktijkgerichte leeromgevingen van het ministerie van Onderwijs. Van zes lokalen verdwenen de nietdragende binnenwanden, waardoor een open ruimte van 550 vierkante meter ontstond. In deze ruimte kwamen verschillende plekken door er drie grote objecten in te plaatsen. Er zijn twee

ook veel lezers: 69% respectievelijk 62%.

ruimtes voor klassikale instructie, en twee open leercentra. De inrichting van de instructieruimte is rustgevend; de wanden zijn bijvoorbeeld met berken multiplex beplakt (1). De inrichting van de open leercentra stimuleert juist de activiteit van leerlingen; hier hebben de wanden veel kleur (2). Voor het vak handel & administratie is een kantoor gesimuleerd. Een ontvangstbalie en

2

coffeecorner maken deel uit van deze ICT-rijke kantoortuin. De nieuwe ruimte wordt na de herfstvakantie officieel geopend. De afdeling huisvesting van het CVO-verenigingsbureau werkte het

Op papier of digitaal?

concept voor de nieuwe leeromgeving geheel zelfstandig uit; er werden geen externe architecten bij betrokken. Ook leidde de huisvestingsafdeling de verbouwing. CVO realiseerde op deze wijze een fikse kostenbesparing.

Accent Praktijkonderwijs Capelle Een nieuw gebouw met veel praktijkfaciliteiten in de wijk Schollevaar in Capelle aan den IJssel. Dat is de nieuwe situatie van de vestiging van Accent Praktijkonderwijs aan het Wisselspoor in

CVOpen moet op papier blijven verschijnen, vindt 62%.

Capelle. Deze vestiging had voorheen een gebouw in de Fazantstraat dat veel te klein was en te weinig praktijkruimtes had.

3

De school moest lang wachten, maar uiteindelijk heeft de gemeente Capelle alles uit de kast gehaald om een fantastisch gebouw te realiseren’, vertelt Margriet Noordhuizen, senior beleidsmedewerker huisvesting van CVO. ‘Voorheen stonden er

27% heeft een voorkeur voor een digitaal communicatiemiddel.

twee scholen los naast elkaar. Voor Accent is er een stuk tussen

Slechts 10% van de lezers kijkt wel eens op de website van CVO

De De nieuwe leeromgeving op de unit P.C. Boutenssingel van het Comenius College is ontworpen door de huisvestingsafdeling van het CVO-verenigingsbureau.

naar aanleiding van CVOpen, 34% antwoordt dit soms te doen. Er zijn veel suggesties gedaan voor onderwerpen en thema’s,

Am

variërend van ‘Meer aandacht voor identiteit’ tot ‘kruiswoord­

e

6

a rik

bu

an

n ce

t

De Jonge Wereld.’ Aan de buitenkant valt de school niet erg op, maar aan de binnenkant is een kleurrijke en duurzame onder-

de wijsomgeving gerealiseerd (4). Margriet: ‘Opvallend zijn de n inindustriële uitstraling van de praktijklokalen, de goed geoutilleerde techniekruimte, de carport waar leerlingen auto’s wassen en de en wprofessionele is nn keuken met alles erop en eraan.’ Accent Praktijkke Capelle heeft 170 leerlingen en 30 teamleden. onderwijs vin e n K b va ro kte en aco aa raa J am m le s G 1 ier hij CS 00 t November 2006 7 .H ge r2 he kte d S. e ó a t n ll eV rla ma me co s vó td de 01 en wa NTA me Ne 20 ng ck PE ar ari len hu . In na op hil Sc erv ten ijs tap rsc vin Sta zijn rw de Ke ar e ve vers de de ee de na on eo nd nig n tw , voor d n e e re aa l s vi ls en Ve oo jaar ft in nd Ke ge ch am sgee zon rla eg r En es de uu leerza je le as ee n vro ds vijf ko tw Ne n tw als en ’ Ik an f ik as ee et Op n je en. Da ken. kelijk. ga erl w th ku er CV ed jaar Het ig prat n w me mak n ls rste gen. ldt. nN lukk ko erg ee ee Ge Enge hier ee lin sve et met ld’, wel mij. veel op leer : ‘H t ik was Lie erna gerege da vin vwo- voor t ar ven oral nen da k . Ke t ja goed ge en vo- en r oo ijs vo rede r” en s he ijv k aa f le rw de bl ke m oo na de s ha ea

ite

nla

nd

e ge

C VOpen

do

gebouwd (3). In een ander deel van het gebouw zit kinderopvang

se

ft

les

o

E pP

A NT rs p ve

ch

ille

nd

es

t me

ch

zijn

ole

u vro

n n, va as sp jaar linge lig on n va vin ing w ive ta ee t Ke leer twee ook s “nat da rsteun t ed lijk en al de he go atio t te tuur sgev zo ‘De on veld intern voor na le es ging kon. n n n Li ee ge hier jaar slag op b va jf da terrste n de co om g. Vi s. in ee Ja slui se op n plan Haa Het ime aa am n voet llt even hij va De tterd elle fu sg of H le Ro as in met lijk w rdam een aagd n rt, tte 01 aa erde op ke vr 20 Ro ct an ge Lind t, w t kon in n in Aanv ja ntra rek ven go An veld et ui ge zijn co gesp be uis. t en n Lies ng ni vin etsl les te van hij op ki Ke Mou b va ol levo ing erd wer Piet Jaco Hel scho en ,w or men le rtek hool rect ijs op n sa na de sc on met derw dat ee le de na on ast rek tio sp lig si na t ge eeta thou s di r tw en en to zo Tijd dina ijen rt ör pa co ide be

puzzel en strip’. ‘Laat ook vaker leerlingen aan het woord’ komt ook een paar keer terug als aanbeveling. De redactie buigt zich onder leiding van de nieuwe beleidsmedewerker communicatie, Annelies de Rooij, over de uitslag van het

06

r 20

be

lezersonderzoek en zal hierop terugkomen in dit blad.

r va ee ’ probper! su

: ‘Ik ck zijn hu Sc ten vin lta Ke resu De

Inmiddels hebben tien mensen die meededen een cadeaubon van € 25 ontvangen. De computer wees hen willekeurig aan. (AdZ)



rbaa

st

Gele idelijk e ontw ikkelin g



16

C VOpen

Februari 2008

ak

nieu

di we

ng

en

in

de

les.

C VO

22

pe

n

em Nov

4

C V Open

November 2006

Brainstormen over werving van nieuwe leraren Schaarste maakt creatief, ook in het onderwijs. Om het lerarentekort zo klein mogelijk te houden, bedenken scholen voor voortgezet onderwijs nieuwe wervingsmethoden. De Hogeschool Rotterdam hield eind november een miniconferentie waarop scholen uit de regio hun creatieve ideeën konden uitwisselen. De miniconferentie had als thema ‘Vissen in eigen vijver’, dat wil zeggen: eigen havo- en vwoleerlingen interesseren voor een baan in het onderwijs.

Van leerling tot leraar PENTA college CSG kreeg als best practice

kandidaten en biedt hen een contract aan.’

seren voor een baan in het onderwijs, en

een hoofdrol in het conferentieprogramma.

Het duale opleidingstraject van PENTA staat

studielasturen (slu’s) inzetten voor de

Al voor het zevende achtereenvolgende jaar

overigens los van het Rotterdamse project

oriëntatie op het leraarsberoep.

selecteert PENTA college CSG namelijk 10 à

Samenscholing.nu, dat breder is georgani-

Het Dominicus College in Nijmegen doet dit

12 veelbelovende havo- en vwo-eindexamen-

seerd en meteen de lerarenopleidingen

laatste op een interessante manier. Deze

kandidaten op de eigen vestigingen en leidt

vernieuwt.

school heeft met het Instituut voor Leraar en

die samen met de Hogeschool Rotterdam op

School – de Nijmeegse lerarenopleiding –

in een duaal traject (leren en werken). Vanaf

Goede stagebegeleiding

het tweede studiejaar worden de studenten

Ook scholen in andere regio’s werken samen

vwo-leerlingen die het onderwijs in willen.

betaald. De school neemt alle opleidingskos-

om het lerarentekort het hoofd te bieden. In

Leerlingen kunnen in de vrije ruimte van hun

ten voor haar rekening en geeft de studenten

de regio Den Haag bijvoorbeeld is het

profiel nu het keuzevak onderwijskunde/

een baangarantie, maar vraagt als tegen-

initiatief ‘De Rode Loper’ geboren. Onder

pedagogiek kiezen. Onderwerpen in dit

prestatie dat de student na diplomering drie

deze naam werken 41 scholen voor voort­

keuzevak zijn onder andere: groepsproces-

jaar in dienst blijft. Vertrekt de student

gezet onderwijs samen om havo- en

sen in de klas, gedrag van pubers, leren en

eerder, dan moet deze een deel van de

vwoleerlingen, stagiaires op leraren­

studievaardigheden. De leerlingen maken

investering terugbetalen. Een success story,

opleidingen en het zittend personeel te

hun profielwerkstuk over een educatief

want PENTA heeft zodoende steeds nieuwe

bereiken. De Rode Loper hield op de Dag

onderwerp en ze geven studielessen en

aanwas van gemotiveerde en goede leraren

van de Leraar – 5 oktober – een geslaagde

vakbegeleiding aan jongere leerlingen.

in tekortvakken.

oriëntatiemarkt met informatie en impro-

Ook lopen ze een paar dagen stage als

Joop Grimm, directeur van PENTA-vestiging

cabaret, waar 200 havo- en vwoleerlingen uit

assistent van een docent. Ze sluiten het

Godfried Richter en projectleider van het

Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voor-

keuzevak af met een reflectie op de vraag

duale opleidingstraject binnen PENTA,

burg op afkwamen. In het Rijnland vormen

of ze belangstelling hebben voor een

mocht de succesformule toelichten op de

6 vo-scholen en 4 opleidings­instituten

educatieve functie. Als dit gezamenlijke

miniconferentie. Hij deed dit samen met

samen de Regionale Opleidingsschool

experiment slaagt, wordt het concept van

Jaap van Elst van het Instituut voor Leraren-

Rijnland (ROS). Studenten kunnen op

de pedagogische klas waarschijnlijk door

opleidingen van de Hogeschool. Joop: ‘In

20 vestigingen in de regio´s Leiden en de

andere scholen overgenomen.

december/januari sturen we de leerlingen in

Duin- en Bollenstreek stage lopen, met

Last but not least klonk de oproep op de

5-havo en 6-vwo voorlichtingsmateriaal en

gegarandeerd goede begeleiding en een

conferentie om de eigen collega’s te

een uitnodiging voor een voorlichtingsavond

heldere opleidings­structuur. Op de minicon-

motiveren om een goede ambassadeur

begin februari. Op deze avond komen vaak

ferentie werd optimale stagebegeleiding

te zijn voor het beroep. (AdZ)

ook ouders van de leerlingen mee. Duale

warm aanbevolen, met vakcoaches en

studenten en coaches zijn aanwezig om hun

Begeleiders op School (BoS-sen).

verhalen te vertellen. Zijn leerlingen

een ´pedagogische klas´ opgezet voor havo/

geïnteresseerd, dan kunnen ze zich opgeven

Pedagogische klas

voor het vervolg. Dit bestaat uit een informa-

Andere suggesties waren: het benutten van

tiemiddag over het maken van een zelfpor-

maatschappelijke stages, leerlingen die al

Meer informatie: www.eenvandaag.nl >

tret, en een assessment. PENTA kiest

iets in school doen als huiswerkbegeleiding

Uitzendingen > maandag 12-11-2007,

daarna in overleg met het IVL de geschikte

en leerlingmentoraat, proberen te interes-

item ‘Van leerling tot leraar’





17

C VOpen

Februari 2008

Maatregelen Plasterk onvoldoende De stelling Minister Plasterk wil met zijn Actieplan ‘Leerkracht van Nederland’ het leraarsberoep aantrekkelijker maken. Leraren kunnen wat hem betreft rekenen op een betere beloning (met een sterk accent op opleiding en prestaties), een beter loopbaanperspectief en een versterking van hun positie in de school. De waardering voor het leraarschap moet omhoog. Docenten van het Farelcollege reageren op de stelling:

‘De maatregelen van minister Plasterk zijn niet effectief.’ Richard Loef, docent wiskunde:

Marc Karreman, docent management & organisatie en financieel medewerker:

Salarisverhoging is positief, maar het went snel. Het is als

Wat mij opvalt is dat de minister de middelen uit zijn eigen

lokkertje hard nodig, want de onderwijssalarissen zijn aan de lage

begroting heeft getoverd. Ook vind ik dat er weinig maatregelen

kant. Maar dit is niet de ultieme maatregel. Ik heb mijn twijfels of

bij zijn die de werkdruk echt verlichten. Naast het lesgeven

het mogelijk is om carrièrelijnen uit te stippelen voor docenten.

hebben docenten veel taken. Een 40-urige werkweek is prettig,

Het hangt van het personeelsbeleid van een individuele school af

als we dan in de praktijk ook meer salaris hiervoor krijgen.

of dit uit de verf komt. Verder past verlaging van de werkdruk niet

Het zou daarnaast in principe een mooi streven zijn als docenten

goed in de maatschappelijke ontwikkelingen. Scholen moeten

op school hun werk kunnen afronden en daarna zonder werk naar

steeds meer taken uit de opvoeding oppakken, naast het lesgeven.

huis gaan. Ik denk niet dat deze maatregelen jongeren aanmoedi-

Hoe wil het kabinet de werkdruk dan verlagen? En waar haalt het

gen om leraar te worden. Daarvoor moeten onder andere de

kabinet het geld vandaan om 40 uur te betalen in plaats van 36

beginsalarissen verhoogd worden en moeten er minder treden

uur? In mijn vorige baan als medewerker personeel en organisatie

komen naar de eindschaal. Werken met prestatiebeloning vind

heb ik ervaren dat competentiegericht belonen drie jaar goed

ik een goede motivatie voor docenten. Ik heb wel mijn zorgen over

werkt. Daarna vervallen bedrijven weer in hun oude patroon van

het meten van de prestaties. Als bovenbouwdocent schiet mij

elk jaar iets erbij. Alleen bedrijven die gewend zijn om met targets

maar één meetgegeven te binnen: de examencijfers. Er zullen

te werken houden dit vol. Competentiegericht belonen vergt een

duidelijk meetbare prestaties moeten worden opgesteld.

omslag in mentaliteit. Kan dit wel in een organisatie die aan de overheid gerelateerd is?

Freek Bahlman, docent beeldende vorming en ckv: Stephan van Wissen, docent Duits:

Enerzijds vind ik het een goed plan om in te zetten op de prestaties van een docent, maar anderzijds kan daardoor een kramp­

Op het eerste gezicht zien de maatregelen er goed uit: meer waar-

achtige situatie ontstaan waarbij mensen zich alleen richten op

dering en betere beloningen. Maar de invulling lijkt me moeilijk,

wat er getoetst kan worden. Dat is een gevaar, want we werken in

bijvoorbeeld van de prestatiebeloning. Hoe bepaalt een school dat

het onderwijs met mensen. Ik merk zelf bijvoorbeeld dat het

de één meer salaris krijgt, en de ander niet? Verder speelt de

contact met leerlingen een schaars goed dreigt te worden door

jaartaak van een docent hierbij een rol. De één kan alleen dit, de

vergaderingen. Naar mijn mening is de eerste prioriteit van een

ander alleen dát. Prestatiebeloning zal alleen voor het lesgeven

leraar: lesgeven. Ik ben leraar geworden omdat ik het leuk vind

kunnen gelden, maar wie beoordeelt ons daarop?

om voor de klas te staan, om leerlingen met passie te vertellen

Dat er meer medezeggenschap komt binnen de school is mooi.

over iets waarvoor ik zelf passie heb. Als docent moet je standaard

Toch is er weinig animo onder docenten voor de medezeggen-

willen weten: hoe presteer ik? wat kan ik leren? Dat zou niet

schapsraad. Is de toegenomen werkdruk daarvan de oorzaak,

gekoppeld moeten hoeven te worden aan salarisverhoging.

of leeft de indruk dat we in feite toch weinig te zeggen hebben?

Een ‘marktconform’ salaris is overigens wel een voorwaarde voor

Wat medezeggenschap ook niet bevordert, is dat tegenwoordig

kwaliteit. Voor het aantrekkelijker maken van het docentschap

alles in teams gebeurt. Je moet een voorstel aan je teamleider

is het volgens mij belangrijk om een sfeer te creëren waarbij

voorleggen, die het weer aan een directeur doorgeeft. Die weg is

leerlingen dóórhebben: de school heeft betekenis voor mij.

lang. Als personeel zitten we niet vaak meer bij elkaar in een

Dan krijgt het onderwijs een ander aanzien.

algemene personeelsvergadering. (AdZ)





18

C VOpen

Februari 2008

De (CVO)pen aan een gast

Een column over columns Roel in ‘t Veld, hoogleraar en lid van de Rotterdamse commissie Werken aan Leren

Een van mijn opvolgers als decaan van de Nederlandse School voor

van de huidige minister van OCW over hoger onderwijs: ‘Excellentie

Openbaar Bestuur bewondert columnisten vooral als zij in deze

moet het doel zijn, studieduur correleert negatief hoog met excellen-

hoedanigheid andere rollen vervullen, of in andere rollen deze

tie, dus streven naar minimale studieduur bevordert excellentie, dus

hoedanigheid demonstreren. Eerst dacht ik dat dit onschuldig was.

deze streving is het beleid.’ Een dergelijke beleidsformulering is die

Een column is de verbale buur van de cartoon: ze bevat een uitsnede

van de columnist.

uit de werkelijkheid die per definitie onevenwichtig is en een humoris-

Geen nuance, geen relativering. Dat voor grote groepen allochtonen

tische of belerende bedoeling heeft.

een geheel andere overweging geldt en dat het ook voor hen belang-

De columnist mag overdrijven, hoeft niet te nuanceren. Van dat laatste

rijk is het hoger onderwijs af te maken, past niet in de column.

zou de column maar saai worden. Je zou zeggen dat precies deze

Daarvoor geldt een verwijzing naar het integratiebeleid. Daarover

eigenschap schadelijk is voor een bestuurder. Die zou immers de

gaat een ander. Dat bedoel ik met verkokering als voor de columnist

nuance moeten zoeken, het compromis sluiten, de relativering

noodzakelijk ideaal. De beleidsmaker handelt vervolgens ook als een

behoren in te bouwen.

columnist.

Soms bouwen mensen aan een column in strijd met hun bedoelingen:

Hoezo nuance? Hoezo integratiebeleid?

KNVB-directeur Kesler lichtte zijn standpunt over de consequenties van politieacties toe met een lachwekkende slotpassage waarin hij de

Ook in het Rotterdamse is de handelingslogica van de columnist aan

minister van Binnenlandse Zaken een advies geeft over cao-

de orde. Het is de dominante retorica van Rotterdamse beleidsmakers

onderhandelingen. Precies wat je bij een column verwacht, maar niet

om onrealistische eendimensionale doelstellingen te formuleren.

bij een serieus betoog. Eerst dacht ik dat een column geen deel van

Als je een zeer vervuilende regio bent, kies je als doel om de schoon-

de serieuze werkelijkheid was maar alleen een stijlfiguur die zich

ste te worden; als je achterloopt in de kenniseconomie, wil je de

bedient van vereenvoudiging ter wille van verstaanbaarheid en impact.

meest kennisintensieve haven van Europa worden. In de sociale dienstverlening wil je nul fouten maken. Er zullen binnenkort nul

Maar na enig gepeins en vele waarnemingen ben ik tot een andere

daklozen zijn. Enzovoorts. De onrealistische doelstelling is kortstondig

conclusie gekomen: het hedendaags maatschappelijk verlangen

een enthousiasmefabriek: we gaan ervoor! De retorica is vaak briljant.

is erop gericht de werkelijkheid op te bouwen, waar te nemen,

De utopische doelstelling is een politiek symbool. De nadelige

in te richten als een serie columns. Daarmee is de column bloed­

consequenties, inclusief de kater van de beschaamde verwachtingen,

serieus geworden. Het beleid krijgt het aanzien van een column,

zijn voor de opvolgers.

de politicus is columnist.

Het Rotterdamse beleid lijkt te vaak op een – via de cyclus van

De werkelijkheid bestaat niet meer uit romans, maar uit korte-

onrealistische doelen en latere teleurstellingen – te lang uitgerekt

verhalenbundels. Een korte slag, veel ingebouwde spanning,

elastiek, een beetje verdroogd. Daarin bevindt zich geen veerkracht

fragmentarisch, in overeenstemming met de kortademigheid van

meer. Het is ten slotte de bevolking die eronder lijdt.

de massamedia, met als absolute helden Somerset Maugham, Scott Fitzgerald en Carmiggelt. De beleidsnota bestaat uit interviews.

De commissie Werken aan Leren wordt gevormd door onafhankelijke deskundigen die met hun expertise bijdragen aan het Rotterdams

In de wereld van het beleid is verkokering voortaan te interpreteren

Onderwijsbeleid (ROB).

als ideaal in plaats van als gebrek. De wereld openbaart zich aan ons

Meer informatie: www.rotterdamsonderwijsbeleid.nl

als een concentratiestoornis. Een schrijnend voorbeeld is de opvatting







19

C VOpen

> Commissies > Werken aan Leren

Februari 2008

Nieuws van de scholen

Sportlessen voor migranten met een beperking Accent Avondschool is in november gestart met sportlessen voor jongens en meisjes vanaf 18 jaar met een (lichte) verstandelijke beperking. In samenwerking met MEE Rotterdam wil Accent Avondschool zoveel mogelijk migranten met een beperking en/of

V.l.n.r. Bas van Hamburg (plaatsvervangend vestigingsdirecteur Meerpaal), Wouter Padberg (leerling), Joke de Bruijn (docent/trainer), Mindy ter Maten (leerling), Patricia Bender (docent/trainer), Klaas Postema (vestigingsdirecteur) en Vincent van der Weele (leerling) met de bijzondere wisseltrofee.

chronische ziekte laten meedoen. Sporten is een onderdeel van het MEE-project dat zich verder toelegt op het betrekken van migranten met een licht verstandelijke beperking bij de samenleving. Sport is een ideale manier om mensen met elkaar in contact te brengen. Accent Avondschool houdt rekening met culturele verschillen en heeft respect voor elk geloof. Jongens en meisjes sporten dan ook

Calvijn Meerpaal wint Leefstijlprijs 2007

apart van elkaar. De sportlessen voor de jongens zijn in handen van de heer Samir. Mevrouw Khalida neemt de sportlessen voor de meisjes voor haar rekening. De lessen worden gegeven in de

Calvijnvestiging Meerpaal heeft de landelijke Leefstijlprijs 2007

sportzaal van Accent Avondschool Centrum aan de Vijverhofstraat.

gewonnen. Dit werd op vrijdag 23 november bekend gemaakt op het

Aan de jongensgroep doen 9 personen mee, aan de meidengroep

kantoor van de organisatie Leefstijl in Amstelveen. Leefstijl reikt de

3 personen. De groepen gaan door tot half mei. De Stichting

prijs jaarlijks uit als blijk van waardering aan scholen voor primair

Rotterdamse Avondscholen (STRAS) nam het initiatief voor de

en voortgezet onderwijs die zich op een oorspronkelijke, overdraag-

sportlessen, in het kader van het project ‘Samen verder in de

bare en pedagogisch-onderbouwde wijze met de problematiek van

gekleurde wereld van Rotterdam’. Dit seizoen is het sporten door

de sociale competentie/sociaal-emotionele vorming bezighouden.

deze migranten een pilot project. MEE en Accent Avondschool

Meerpaal kreeg de prijs toegekend voor het trainingsprogramma

streven ernaar de sportmogelijkheid structureel financieel mogelijk

‘Ik en de ander’ dat ontwikkeld is door Joke de Bruijn en Patricia

te maken met hulp van de GGD.

Bender, beide werkzaam als trainer/docent op Meerpaal. Volgens de jury heeft de school ‘op voorbeeldige wijze het ontwikkelen van sociale competenties gepaard aan het werken met leercompetenties. Dit heeft zich ontwikkeld tot een totaal leerplan, “Ik en de ander”. Daarnaast is het programma vernieuwend en kan het model staan voor scholen, evenals Meerpaal, aan wie leerlingen die speciale zorg behoeven, worden toevertrouwd.’ Calvijn Meerpaal is een vmbo-school met leerwegondersteunend onderwijs en zorgvestiging van Calvijn. Er wordt inmiddels anderhalf jaar met ‘Ik en de ander’ gewerkt; het programma staat als vak op het rooster. De prijs bestond uit een wisseltrofee, een geldbedrag van € 2.500,en een oorkonde. De trofee is in Afrika gemaakt van afvalbrons. Het beeld laat een groep mensen zien in een kring die open is en

De jongens sporten apart van de meisjes.

daardoor symbool is van’jezelf laten kennen en gekend worden’.





20

C VOpen

Februari 2008

Calvijn Vreewijk nu ook universumschool Calvijn Vreewijk is net als Melanchthon Schiebroek een zogeheten universumschool. Nederland telt 120 universumscholen, dat wil zeggen: scholen voor voortgezet onderwijs die zijn toegelaten om mee te doen aan het Universum Programma van het Platform Bèta Techniek (PBT). Het PBT heeft het stimuleringsprogramma Universum Programma ingesteld voor scholen die ervoor kiezen zich op het domein van bètaonderwijs verder te ontwikkelen en exacte vakken centraal te stellen in het schoolprofiel. Scholen worden gestimuleerd zich als bètaschool te profileren en extra aandacht te besteden aan de aard en het niveau van de bètavakken biologie, natuur- en scheikunde, techniek, informatica en wiskunde.

De leerlingen die de huiswerkklassen begeleiden. Vijfde van links: Nick Mahn

Deelnemende scholen hebben alle een volgschool, waarmee zij samenwerken, en ze delen hun kennis, ervaring en ontwikkelde producten met andere scholen in het netwerk. Welke school volgschool wordt van Calvijn Vreewijk is nog niet bekend. Alle deelnemende scholen zetten zich ervoor in meer leerlingen te

Leerlingen Farelcollege verzorgen huiswerkklassen

interesseren voor de exacte vakken. Hierbij is het streven om 15% meer leerlingen in de natuurprofielen Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid te krijgen of, als deze instroom al hoog is, 15% meer

Zo’n tien leerlingen uit 4- en 5-atheneum verzorgen op het Farelcol-

doorstroom naar bètatechnisch vervolgonderwijs te realiseren.

lege huiswerkklassen voor brugklassers. ‘Voor leerlingen door

Calvijn Vreewijk ziet de toelating tot deelname aan het Universum

leerlingen’ is de gedachte achter de huiswerkklassen, die op

Programma als een erkenning van de kwaliteit en de kracht van

woensdag en donderdag tijdens het negende uur gehouden worden.

haar bètaonderwijs.

Brugklasleerlingen die de mavo of de sportklas volgen, moeten er verplicht heen; leerlingen uit havo en vwo kunnen er vrijwillig gebruik van maken. Nick Mahn, vijfdeklasser op het tweetalig vwo, is een van de huiswerkklasbegeleiders. ‘Leerlingen hoeven thuis minder te doen als ze naar de huiswerkklas komen. We kunnen hen helpen als ze problemen tegenkomen in welk vak dan ook. We hebben deze vakken zelf een paar jaar geleden gevolgd en de stof hoort tot onze basiskennis.’ De begeleiders hebben een speciale cursus gevolgd voor hun werk, ze observeren elkaar en geven elkaar tips. Ze begeleiden gemiddeld zo’n 13 brugklassers. Nick licht toe dat het Farelcollege ernaar streeft om leerlingen actiever bij de school te betrekken. Hij doet dit werk, omdat hij het leuk vindt om eens voor de klas te staan, in plaats van in de bank te zitten. ‘Bovendien verdien ik ermee, en dat vind ik prettiger dan leerling-mentor zijn; daarvoor krijg je alleen LOB-uren. Daarnaast leer ik ervan en ik krijg er meer respect door voor de leraren.’

Meer leerlingen interesseren voor de exacte vakken.





21

C VOpen

Februari 2008

Nieuws van de scholen

Marnixleerlingen bouwen satelliet in colablikje Zeven vijfdeklassers van het Marnix Gymnasium doen mee aan een competitie satelliet-bouwen. Deze landelijke competitie wordt georganiseerd door het ruimtevaartbedrijf ISIS in samenwerking met de TU Delft. In de Verenigde Staten van Amerika en Japan wordt deze competitie al vele jaren gehouden; in Nederland gebeurde dat vorig cursusjaar voor het eerst. Vijftig scholen in Nederland doen eraan mee, waaronder dus het Marnix. De leerlingen bouwen een satelliet ter grootte van een frisdrankblikje, een can – vandaar de naam ‘CanSat’. De uitdaging voor de zeven leerlingen is om in een standaard-bouwpakket een eigen onderdeel in te bouwen – een ‘secundaire missie’ – waarmee de satelliet unieke metingen kan

Links Elise Bouw, rechts Femke de Man, aan het werk in de stikstofkamer.

doen. De school die de origineelste en best-werkende satelliet bouwt, wint. In mei worden de satellieten met heliumballonnen opgelaten tot een hoogte van 400 meter, ze komen aan een parachute weer naar beneden. De temperatuur- en luchtdrukmetingen

Leerlinge Comenius zonder loting naar geneeskunde

die de satelliet dan doet, verwerken de leerlingen in hun profiel­ werkstuk. De metingen maken ook duidelijk hoe hoog de satelliet

Elise Bouw uit 6-atheneum van het Comenius College

is gekomen.

(unit Lijstersingel 18) mag zonder te hoeven loten aan de studie

Van de vijftig satellieten blijven er in deze halve finale tien over.

geneeskunde beginnen op de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR).

Deze tien gaan in juni op het militaire terrein bij ’t Harde met op de

Zij doorliep met succes de Junior Med School van deze universiteit.

TU Delft gebouwde raketten de lucht in, tot een hoogte van 1

Met de publicatie en presentatie van een profielwerkstuk over de

kilometer. Kees de Groot is natuurkundedocent op het Marnix

behandeling van borstkanker rondde ze anderhalf jaar onderwijs

Gymnasium; hij heeft zijn school aangemeld voor CanSat 2007-2008.

en onderzoek aan de Rotterdamse medische faculteit af. Elise deed

Het leek Kees een leuke uitdaging voor de leerlingen. ‘Ze zijn zo op

haar onderzoek samen met Femke de Man van het Erasmiaans

een andere manier met de stof bezig. Dit is toepassingsgerichter, de

Gymnasium.

leerlingen moeten zelf overal achteraan, ze duiken dieper en breder

De Erasmus Universiteit Rotterdam introduceerde vorig cursusjaar

in de stof.’

de mogelijkheid voor dertien getalenteerde vwo-5-leerlingen om mee te doen aan het Junior Med School project. Na een sollicitatieprocedure werd ook Elise Bouw toegelaten. Het Comenius College deed vanaf het begin mee aan de Junior Med School van de EUR. Ook in het cursusjaar 2007-2008 is een leerlinge uit vwo-5 geselecteerd voor dit speciale programma. Het Comenius College participeert ook in het Junior Scienceprogramma van de EUR. Verder doen Comeniusleerlingen in Leiden mee aan het Pre-university College en het LAPP-Top-programma, waarbij leerlingen gedurende 8 weken 1 dagdeel proefstuderen aan een bepaalde faculteit. Voor havisten is er een samenwerking met Inholland: getalenteerde havo-5-leerlingen krijgen college van hogeschooldocenten in een havo-plusprogramma. Daarnaast biedt het bedrijfsleven extra mogelijkheden aan Comeniusleerlingen. Jaarlijks mogen circa twintig leerlingen interne cursussen bij Logica CMG volgen. ‘Deze cursussen zijn bestemd voor Logicamedewerkers op hbo-niveau en onze leerlingen zitten er gewoon bij. Ze zijn er erg Vijf van de zeven Marnixleerlingen bij een raket waarmee satellieten worden gelanceerd.

enthousiast over’, vertelt Ron de Knegt, teamleider vwo van het Comenius College.





22

C VOpen

Februari 2008

Thema ‘Jongeren Online’ op Melanchthon Schiebroek Op uitnodiging van het zorgteam en de ouderraad van Melanchthon Schiebroek sprak mediapedagoge Frederike Lems op 15 november voor docenten en ouders over het onderwerp ‘jongeren online’. Lems verzorgde ’s middags een presentatie voor docenten in de goedgevulde aula van de mavo, ’s avonds sprak ze voor een zaal met circa 45 ouders. Ook waren er wat gasten van buiten de school op het thema afgekomen. Het werd een geanimeerde avond met veel interactie. Een aantal willekeurig gekozen uitspraken. • Als ouder bepaalt ú de regels. Maak duidelijke afspraken met uw kind en blijf consequent. • Stel vast welke gegevens uw kind bekend mag maken over zichzelf en vooral welke niet! • Laat hem/haar weten, dat u er voor uw kind bent als zich iets vervelends voordoet. • Zorg dat u (samen) de functie ‘geschiedenis’ in MSN aangevinkt hebt, zodat er in een dergelijke situatie bewijsmateriaal is dat ook uitgeprint kan worden. Engelen uit het Kerstevangelie inspireerden leerlingen tot mooie ontwerpen voor de kerstkaart.

• Wordt een kind gepest, dan is thuis meestal nog een veilige plek voor hem of haar. Bij pesten op internet is het echter ook thuis onveilig geworden!

Leerlingen De Oude Maas ontwerpen Kerstkaart

• Plaats de computer thuis in een gemeenschappelijke ruimte, zodat u zoveel mogelijk zicht óp en feeling mét uw internettende kind kunt houden.

´Ontwerp een kerstkaart voor het hele Penta college CSG´, was de opdracht aan de leerlingen van de onderbouw van PENTA college CSG De Oude Maas in Spijkenisse. Er werd meteen een prijsvraag

Ter sprake kwam ook dat de computer en het internet veel goeds

aan verbonden. De winnaar mocht de nieuwe Sterrenprijs in

hebben gebracht. Eveneens dat het gebruik van MSN-taal niet van

ontvangst nemen, bestaand uit het ingelijste ontwerp op een

invloed schijnt te zijn op de resultaten bij het vak Nederlands.

opvallende plek in de mediatheek, publiciteit, en het bepalen van een goed doel waarvoor de directie van PENTA een geldbedrag beschikbaar stelde. De Sterrenprijs wordt toegekend voor het licht brengen in iemands leven. Onder leiding van de docenten beeldende vorming van De Oude Maas gingen de leerlingen aan de slag. De engelen uit het Kerstevangelie waren de inspiratiebron. Uit alle mooie resultaten werd er een aantal geselecteerd die een plaats kregen in een vrolijke collage. Deze collage werd de winnende Kerstkaart, en daarmee waren er dus meerdere prijswinnaars. Ze kregen allemaal een zilveren hanger. De kerstkaart was een kaart met een boodschap, ´want´, zeiden de leerlingen: ´engelen zijn goede wezens en iedereen moet eigenlijk voor de ander een engel zijn´. De leerlingen waren trots op en blij met het resultaat. Het ter beschikking gestelde geld is gegaan naar de actie ‘Children Asking’, een organisatie die zich inzet voor Braziliaanse straatkinderen. Het is de bedoeling dat volgend jaar een andere PENTA-

Pesten op internet maakt ook thuis onveilig.

vestiging de kerstkaart zal ontwerpen.





23

C VOpen

Februari 2008

Vutter met fut

‘Ik vind het vmbo het allerleukste’ Toen Nico Frerichs werd afgewezen voor de opleiding tot gevechtspiloot, ging hij maar naar de kweekschool. Als broekie stond hij al op een school in de Rotterdamse Afrikaanderwijk. Hij haalde terloops nog z’n hoofdakte. Hij vond het werk leuk, maar de sfeer op school minder. Toen zowel ouders als het schoolhoofd negatief reageerden op de bijlessen die hij na vieren gaf, koos hij alsnog voor een militaire carrière.

De leerlingen lopen weg met ‘generaal’ Nico Frerichs.





24

C VOpen

Februari 2008

Nieuws van de scholen Identiteitsdag Melanchthon: ‘Terug naar de bron’

Toch bleef het kriebelen. In z’n landmachttijd haalde hij een akte Frans. Hij ging, mede dankzij diverse uitzendingen, al op z’n 55ste met pensioen. Toen kreeg hij een brief van het ministerie van

In het zalencentrum van Restaurant Engels vond op maandag

Onderwijs: voelde hij, gezien het grote lerarentekort, misschien

7 januari, de eerste schooldag in het nieuwe jaar, de driejaarlijkse

voor een terugkeer?

identiteitsdag van Melanchthon plaats rond het thema ‘Terug naar de

Via een bekende kwam Nico zeven jaar geleden bij het Comenius

bron’. Het voltallige personeel hield zich er bezig met de ogenschijn-

College in Capelle aan den IJssel terecht. Eerst aan de Lijstersin-

lijk tegenstrijdige vraag: Hoe kunnen wij voluit in de christelijke

gel, nu aan de Pelikaanweg. De leerlingen lopen weg met ‘de

traditie staan én voluit modern onderwijs geven in een multicultu-

generaal’. Een greep uit de leerlingenevaluatie: ‘Het is een

rele, geseculariseerde samenleving?De dag werd ingeleid door

superleraar!’ ‘Je kunt van alles bij hem kwijt. Ik zal hem missen

professor dr. Cok Bakker, hoogleraar levensbeschouwelijke vorming

als ik van school af ben.’ Sommige oud-leerlingen vragen en

aan de Universiteit Utrecht en Bert Kuipers, predikant van de

krijgen via msn hulp bij hun huiswerk.

Rotterdamse Laurenskerk. Onderwerp van hun inleiding was ‘Jezus als bron van de christelijke traditie. In het middaggedeelte gaven zij

Meiden

workshops rond hun inleiding. Andere workshops waren: ‘Christus in

Zijn mentorklas bestaat uit 24 meiden: vierdejaars kaderberoeps-

de moderne kunst’, ‘Jezus in de Koran’ en ‘Eric-Emmanuel Schmitt

gerichte vmbo-leerlingen, richting zorg en welzijn. Is Nico streng?

en Het evangelie volgens Pilatus’. Daarnaast konden personeelsleden

Néé, roepen ze in koor. ‘Hij heeft vaste doelen. We moeten

de film ‘Son of man’ zien.Gedurende de dag en aan het eind werd op

allemaal slagen. Hij heeft strenge regels, maar het is voor ons

teamniveau geëvalueerd en geïnventariseerd welke antwoorden op de

eigen bestwil.’ Een meisje: ‘Als je het niet begrijpt, legt hij het wel

centrale vraag er tijdens de lezingen en workshops waren ontstaan.

twintig keer uit.’

Deze varieerden van ‘Open blijven staan’ tot ‘Gedecideerder aanstu-

Het enige onderdeel waarop Nico, inmiddels 65, onvoldoende

ren op wat wij vanuit de christelijke visie “goed” vinden.’ De dag werd

scoort in de leerlingenevaluatie is het gebruik van de computer

afgesloten met een theaterimpressie door theatermaker en theoloog

in de klas. ‘Ik vind het respectloos om kinderen aan de computer

Kees van der Zwaard. Van de identiteitsdag verschijnt een uitgebreid

te zetten en alles zelf te laten uitzoeken’, zegt hij.

verslag op www.melanchthon.nl en in boekvorm.

Hij ziet veel raakvlakken tussen zijn militaire en huidige rol. ‘In beide gevallen moet je leiding geven, motiveren, corrigeren



en een klas tot een hecht team smeden.’ Maar hij ontdekte ook

Personalia

nuanceverschillen. ‘M’n allereerste ochtend op de Lijstersingel

Annelies de Rooij (23) op het CVO-bureau aan

was het een hérrie daarbinnen! Ik zei: ’’Ik ben gewend dat een

Op 15 januari is

klas opstaat als ik binnenkom. We doen het overnieuw.”’

de slag gegaan als medewerker Communicatie. Annelies volgde de

Het werkte, maar collega’s vonden dat hij dit niet kon maken.

opleiding Communicatie op de Hogeschool Zeeland en was daarna

Na een week stopte hij er maar mee.

actief voor de gemeente Middelburg. Daar verzorgde ze de

Ook zijn manier van corrigeren oogstte kritiek. ‘Ik houd er niet van

publieksvoorlichting over de nieuwe Wet Maatschappelijke

om leerlingen eruit te sturen. Al die tijd ben je ze kwijt. Ik liet ze

Ondersteuning (WMO). Annelies is de opvolgster van Muriel van

liever vijftien keer opdrukken voor de klas. Dat opdrukken hielden

Brenk, die CVO per 1 september heeft verlaten.

ze niet vol, en dan stonden ze voor joker. Dat flinke was er dan gelijk af.’

Samen slagen Hij paste zich aan, volgde bij de Landmacht een cursus sociale vaardigheden voor het burgerleven. ‘Vroeger zei ik: ‘‘Jij gaat dit doen en het is morgen in orde.’’ Nu zeg ik: ’’Zou jij dat kunnen leveren? Als het niet lukt, laat me dat dan weten.’’

Elvira Lanting (47) op het CVO-bureau beginnen

Maar het typisch militaire buddy-systeem gebruikt hij nog steeds.

Op 1 maart zal

‘Wij hebben als mentorklas afgesproken: we helpen elkaar,

als arbeidsjuridisch adviseur. Elvira heeft in diverse juridische

en gaan met z’n allen slagen. Wie goed is in wiskunde, helpt een

functies gewerkt, waaronder een groot aantal jaren voor Stichting

ander om z’n onvoldoende weg te poetsen.’

Support. Deze stichting was gelieerd aan de VVO, een rechtsvoor­

Nico: ‘Toen ik de overstap maakte van havo/vwo naar vmbo,

ganger van de VO-raad, en behartigde de rechtspositionele belangen

zeiden collega’s: ‘‘Weet waar je aan begint.’’ Wát een stempel

van schoolmanagers in de sectoren primair en voortgezet onderwijs.

heeft het vmbo nog! Leerlingen nemen meer emoties mee van

Elvira neemt de plaats in van Nathalie Weterings die per 1 septem-

thuis. Maar ik vind het werk hier veel leuker. Door een luisterend

ber is vertrokken.

oor te bieden, geef je kinderen al gelijk een stukje motivatie.’ Hij heeft z’n directeur laten weten dat hij graag wil doorgaan.

Nico den Braber heeft afscheid genomen als directeur van de

‘Zolang ik het leuk blijf vinden, en het uitstekende team waarin

vestiging Calvijn Buitenoord. Hij werd daar in 1978 adjunct-directeur

ik zit mij nodig denkt te hebben.’ (MN)

en in 1998 vestigingsdirecteur. Nico ging met fpu.





25

C VOpen

Februari 2008

De hobby van…

Vera Prinsen Onderwijsassistente op Comeniusunit Rotterdam-Alexander

Golfsurfen Hoe zijn de weersomstandigheden? Van april tot november kijkt Vera Prinsen iedere dag op de surfsite van NOS Teletekst, om te zien uit welke hoek de wind waait. Als het weer gunstig is en er staan genoeg andere leuke surfers in het gastenboek die óók eropuit trekken, pakt Vera de surfplank en vertrekt richting zee. Vera is onderwijsassistente op de unit Rotterdam-Alexander van het Comenius College. Daarnaast geeft ze er muziekles en loopt ze er stage. Ze is bezig met het afstudeertraject van de pabo. Daarover vertelt ze: ‘Sinds kort is de regeling van kracht dat pabostudenten ook kunnen afstuderen op het vmbo. Ik ben alleen niet bevoegd voor het vmbo als ik mijn pabodiploma heb, ik heb wel een specialisatie.’ Vera is een verwoed golfsurfer. Golfsurfen doe je op een surfplank, staand, zonder zeil. ‘Ik heb het geleerd toen ik met vrienden op Hawaï was. Eerst ben ik gaan bodyboarden. Daarbij lig je op je buik op een surfplank en peddel je met flippers aan je voeten door het water. Op die manier heb ik de zee een beetje leren kennen. Je moet namelijk weten wat de golven doen en welke verschillende soorten stromingen er zijn. De volgende stap was golfsurfen. Daar heb je meer lef voor nodig, je staat hoog en moet je evenwicht goed bewaren. Als je valt, kan het hard aankomen. Val je in een golf, dan is het alsof je in een ronddraaiende wasmachine terechtkomt. Hoe hoger de golf, hoe langer je rondgedraaid wordt.’ Afhankelijk van de windrichting gaat Vera naar Hoek van Holland, de Maasvlakte of naar Scheveningen. Alleen op Scheveningen is het zó druk, ‘daar mag je wel een richtingaanwijzer aandoen’. Ze vindt het leuke van golfsurfen dat het zo spectaculair is. ‘Je peddelt eerst, plat voorover liggend, door de branding heen naar de deining. Daar is het heel stil. Soms komen er kopjes van zeehondjes boven het water uit. Verder is de sfeer eromheen zo prettig. Die golfsurfers zijn meestal relaxte mensen, een beetje hippie-achtig. Het is een apart wereldje.’ Vera is van plan binnenkort een nieuwe plank te kopen. Eentje die je beter in de golven kunt sturen, haar huidige is wat te stroef. En ze droomt erover om naar Frankrijk en Australië te gaan, om mooie surfplekken te bekijken. Maar eerst wil ze haar opleiding afmaken. (MCB)





26

C VOpen

Februari 2008

De CVO-scholen

Accent Praktijkonderwijs

CVO

Marnix Gymnasium

CVO bestuurt tien scholen voor voortgezet onderwijs in Rotterdam

Weegschaalhof 33

Essenburgsingel 58

en omgeving. Met ruim 20.000 leerlingen zijn we één van de grootste

Postbus 84017

3022 EA Rotterdam

schoolbesturen in Nederland. De meeste CVO-scholen zijn brede

3009 CA Rotterdam

Tel. (010) 244 50 44

scholengemeenschappen. Ze verzorgen onderwijs op alle niveaus,

Tel. (010) 209 99 26

Fax (010) 478 08 46

van gymnasium tot praktijkonderwijs, op 40 verschillende locaties.

Fax (010) 209 56 40

[email protected]

CVO is werkgever voor zo’n 2.200 mensen. CVO streeft kwalitatief

[email protected]

www.marnixgymnasium.nl

hoogstaand onderwijs na, waarin de christelijke identiteit goed verankerd is en de zorg voor de leerling centraal staat. CVO streeft

www.cvoaccent.nl

naar actieve betrokkenheid bij onderwijs- en jeugdbeleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau.

Verenigingsbureau Christelijke Scholen­gemeenschap Calvijn

Melanchthon

CVO heeft een eigen verenigingsbureau waar ongeveer vijfendertig

Henegouwerplein 16

mensen werken. De medewerkers ondersteunen het bestuur,

Roerdomplaan 42

3021 PM Rotterdam

het managementteam en de scholen van CVO. Ze houden zich bezig

Postbus 57613

Tel. (010) 476 73 00

met onderwijsbeleid, personeelsbeleid, huisvestingsbeleid, com-

3008 BP Rotterdam

Fax (010) 477 26 09

municatiebeleid, boekhouding, personeels- en salarisadministratie

Tel. (010) 493 33 66

[email protected]

en systeembeheer / ICT.

Fax (010) 493 33 77

www.melanchthon.nl

[email protected]

Missie

www.calvijn.nl

CVO staat midden in de samenleving. De vereniging is geworteld in het Evangelie en handelt vanuit een christelijke inspiratie met oog en respect voor haar vele verschijningsvormen. CVO biedt jonge mensen stimulerend onderwijs en een brede vorming. We houden

Comenius College

PENTA college CSG

daarbij zoveel mogelijk rekening met de individuele mogelijkheden

Lijstersingel 10

J.A. Heijwegenlaan 4

van de leerlingen. Vanuit een open houding werken we samen met

Postbus 797

Postbus 220

vele verschillende partners. Om ons onderwijs op een zo hoog

2900 AT Capelle aan den IJssel

3200 AE Spijkenisse

mogelijk peil te brengen en te houden.

Tel. (010) 459 59 70

Tel. (0181) 600 200

Fax (010) 451 62 74

Fax (0181) 697 523

[email protected]

[email protected]

www.comenius.nl

www.penta.nl

Farelcollege Kastanjelaan 50 Postbus 163 2980 AD Ridderkerk Tel. (0180) 411 777 Fax (0180) 418 904 [email protected] www.farelcollege.nl

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving

CVO Goudsesingel 14a 3011 KA Rotterdam Postbus 22421 3003 DK Rotterdam T [010] 217 13 99 F [010] 411 42 78 www.cvo.nl

Kunst van leerlingen Accent Avondschool

Leerlingen van Accent Avondschool tekenen en schilderen plaatjes van planten en dieren na. Hun kunst is te bewonderen op www.kras.tk Kras is een project voor kunstenaars op Accent Avondschool in Rotterdam. Foto’s boven: Lies Delreu – Libelle, Chris Steens – Oranje huis Foto’s onder : Willem Damen – Tjilp, Kimberly in actie