CultuurBewust.nl Backstage

CultuurBewust.nl Backstage

Screenshot van de website

Versie 1.4 (juni 2013)

Inhoudsopgave

Welkom bij CultuurBewust.nl ................................................................................................................... 3 Voor het eerst aan de slag ................................................................................................................... 4 Contact ................................................................................................................................................. 5 Digitale redactieruimte ...................................................................................................................... 5 Website ............................................................................................................................................. 5 Sociale Media .................................................................................................................................... 5 Eigen e-mailadres ............................................................................................................................. 5 Kaarten/recensie-exemplaren aanvragen ............................................................................................ 6 CultuurBewust.nl Checklist: van idee tot artikel ................................................................................... 8 Regels voor opbouw en opmaak ............................................................................................................. 9 Artikelopbouw ....................................................................................................................................... 9 Algemene opmaakregels.................................................................................................................... 10 Algemene schrijftips ........................................................................................................................... 12 Artikel toevoegen aan wordpress ....................................................................................................... 13 Stap 1: Artikel aanmaken ................................................................................................................ 13 Stap 2: Toevoegen van de header-afbeelding ................................................................................ 15 Stap 3 (optioneel): Toevoegen van extra afbeeldingen aan een bericht ........................................ 16 Recensie ................................................................................................................................................ 18 Handleiding filmrecensie .................................................................................................................... 20 Handleiding kunstrecensie ................................................................................................................. 21 Handleiding literatuurrecensie ............................................................................................................ 22 Handleiding muziekrecensie .............................................................................................................. 23 Handleiding theaterrecensie............................................................................................................... 24 Reportage .............................................................................................................................................. 26 Handleiding Reportage....................................................................................................................... 27 CultuurBewust TV .................................................................................................................................. 28 Handleiding CultuurBewust TV .......................................................................................................... 28 Publiceren CB TV items ..................................................................................................................... 33 Fotoreportage ........................................................................................................................................ 34 Handleiding fotoreportage .................................................................................................................. 35 Fotoreportage toevoegen aan wordpress .......................................................................................... 35 Interview ................................................................................................................................................ 36 Handleiding interviewen ..................................................................................................................... 37 Wordpress Extra’s ................................................................................................................................. 39 Toevoegingen in artikel ...................................................................................................................... 39 Audiofragment ................................................................................................................................. 39 YouTube video ................................................................................................................................ 41 XnView................................................................................................................................................... 42 Over CultuurBewust.nl ........................................................................................................................... 43 Historie & Missie CultuurBewust.nl .................................................................................................... 43 CultuurBewust.nl specials .................................................................................................................. 43 Visitekaartjes ................................................................................................................................... 43

Welkom bij CultuurBewust.nl Weet wat je bewondert CultuurBewust.nl ging 27 april 2009 online en groeit sindsdien hard. Momenteel verwelkomen we ruim 60.000 bezoekers per maand. Leuk dat je bijdraagt aan de website voor én door jongeren.

Als redacteur publiceer je minimaal 2 items per maand. Dit kunnen recensies, reportages en interviews zijn. Als je twijfels hebt over de geschiktheid van een onderwerp kun je overleggen met je eindredacteur. Van hem/haar zul je regelmatig persberichten ontvangen. Daarvoor geldt: wie het eerst komt, wie het eerst maalt.

Het meeste interne contact over CultuurBewust.nl verloopt via internet. Daarnaast organiseren we regelmatig borrels, vergaderingen en masterclasses. Het kantoor van CultuurBewust.nl is gelegen in de binnenstad van Utrecht. Ik werk hier dagelijks, dus loop gerust even binnen als je in de buurt bent!

Laat het vooral weten als je zelf nieuwe ideeën hebt voor CultuurBewust.nl!

Marjolen Theunissen Directeur CultuurBewust.nl

3

Voor het eerst aan de slag Dit is nogal een pakket met informatie. Zeer nuttige informatie, maar wellicht een beetje veel op het eerste gezicht. Waar te beginnen? Doe eerst deze drie dingen! Op CultuurBewust.nl zie je onder het kopje ‘over ons’ wie er meewerken aan de site. Hier komt ook een foto en informatie over jou. 1. Upload een pasfoto van jezelf in groot formaat en hoge resolutie (Zorg dat je hoofd er helemaal opstaat en dat de foto is gemaakt voor een effen - liefst witte - muur. Minimale afmetingen 500x500px) via de link in de welkomstmail die naar je profielpagina op wordpress leidt. 2. Controleer je profielpagina en vul hem aan in Wordpress (onder 'gebruikers', 'je profiel'). Je functie is Redacteur * (*= naam rubriek). Heb je een google+ profiel? Vul dan de link in naar je profiel (bijv: https://plus.google.com/100390317590955448482), je artikelen worden dan veel beter gevonden in Google. 3. Koppel je e-mailgegevens aan je emailhost (Hotmail, Gmail, Yahoo, etc.) volgens de gebruiksaanwijzing in de welkomstmail. Je kan daarna mail ontvangen en versturen vanaf je eigen CultuurBewust-mailadres via je eigen vertrouwde e-mailaccount.

Neem vervolgens deze handleiding grondig door en print de CultuurBewust.nl Checklist: van idee tot artikel zodat je altijd gestructureerd aan de slag kunt.

En dan… Je hebt genoten van een film, kunst, een boek, concert of theatervoorstelling en nu wil je erover schrijven. Of je hebt een goed idee om vast te leggen op een foto of film?

Aan de slag dan maar!

1.

Surf naar http://www.cultuurbewust.nl/wordpress/wp-admin

2.

Controleer in de Redactieplanning of je activiteit nog vrij is en geef via ’Item toevoegen’ aan wat je gaat doen

3.

Lees de content-handleiding die hoort bij jouw rubriek

4.

Volg de opmaakregels

5.

Gebruik de handleiding artikel toevoegen om het artikel in Wordpress te zetten

6.

Laat je eindredacteur weten dat je artikel klaar staat

7.

Twitter, Facebook, LinkedIn of Google+ over je artikel zodra het online staat

Terug naar Inhoudsopgave

4

Contact We gebruiken een aantal kanalen om het contact te onderhouden:

Digitale redactieruimte - In de Redactieplanning, http://www.cultuurbewust.nl/wordpress/wp-admin/admin.php?page=cbrr_main_menu onder het kopje Redactieplanning kun je zien wat collega-redacteuren gaan doen. Controleer altijd voordat je iets doet of iemand anders het al in de planning heeft staan. Is het evenement nog vrij? Voeg het dan als agenda-item toe via het kopje Agenda-items (http://www.cultuurbewust.nl/wordpress/wpadmin/edit.php?post_type=agendaitems)

Website - Via Wordpress, http://www.cultuurbewust.nl/wordpress/wp-admin, kun je een artikel schrijven en afbeeldingen toevoegen. Zodra je artikel klaar staat laat je je eindredacteur weten dat het geredigeerd kan worden. Hierna zal hij/zij laten weten wat er gewijzigd moet worden.

Sociale Media - CultuurBewust.nl is ook op Facebook, Twitter en Google+ te vinden. Via deze wegen vinden de meeste mensen de website. - Plaats zelf linkjes naar je artikel op je eigen facebook, twitter etc. Deze worden dan zoveel mogelijk geliked en geretweet door je de redactie. Vermeld in je tweet óf de naam van je rubriek of het algemene @cultuurbewust adres. Dan kunnen wij je bericht eenvoudig retweeten. Zo werk je zowel aan je eigen naamsbekendheid als aan die van CultuurBewust.nl. - Elke rubriek heeft zijn eigen redactiegroep en er is één algemene redactiegroep op Facebook. Je wordt hier aan toegevoegd door je eindredacteur.

Eigen e-mailadres Je vindt de gegevens voor je eigen @cultuurbewust.nl e-mailadres in de welkomstmail

Borrel en masterclasses Een aantal keer per jaar vinden er borrels en masterclasses plaats op het redactie-adres van CultuurBewust.nl. Je ontvangt hiervoor uitnodigingen via de mail en via de Facebookgroep. Laat altijd weten of je er wel of niet bij bent.

Redacteurendag Elk jaar vindt in september de Landelijke Redacteurendag plaats. Deze dag is bedoeld om de andere redacteuren te leren kennen, bij te kletsen en je kennis te vergroten met de verschillende masterclasses. Je ontvangt hiervoor een uitnodiging via de mail en via de Facebookgroep. Laat altijd weten of je er wel of niet bij bent. Terug naar Inhoudsopgave

5

Kaarten/recensie-exemplaren aanvragen In deze korte handleiding wordt aan de hand van een aantal stappen uitgelegd hoe je het beste te werk kunt gaan. Haal eruit wat voor jou geschikt is.

1.

Kijk in de planning (met de zoekfunctie) of iemand eerder al hetzelfde plan heeft gehad of dat zelfs al heeft uitgewerkt tot een artikel.

2.

Onze richtlijn is: alle activiteiten die een link hebben met Nederland, bijdragen aan haar culturele erfgoed en interessant zijn voor de doelgroep van jongeren tussen de 18 en 30 jaar zijn in principe toegestaan.

3.

Voeg je activiteit toe aan de planning. Zo voorkom je dat iemand anders hetzelfde plan gaat uitwerken.

4.

Mail met je @cultuurbewust.nl adres naar de betreffende instelling. Zoek op hun website altijd naar de meest geschikte contactpersoon. Dus niet mailen naar [email protected] maar bijvoorbeeld [email protected]. Sommige instellingen hebben zelfs de e-mailadressen van hun communicatiemedewerkers op de site staan. Daarmee maak je de meeste kans. Vraag eventueel aan je eindredacteur of zij nog contactpersonen hebben.

5.

Zet in je mailtje wie je bent en dat je schrijft/filmt/fotografeert voor CultuurBewust.nl. Leg aan nieuwe partijen (van wie we nog geen persberichten ontvangen) uit wat we doen en eventueel waarom deze activiteit zo goed aansluit op ons publiek. Door dit te vertellen creëer je een band met de instelling, waardoor ze in de toekomst eerder geneigd zullen zijn hun medewerking te verlenen. Als je in de toekomst vaker contact met dezelfde instelling hebt, hoef je natuurlijk niet telkens uit te leggen wat we doen, dat spreekt voor zich. Probeer wel contact te houden met een specifiek persoon, dat versterkt de band. En let natuurlijk op je toon: houd het netjes en professioneel!

6.

Voorbeeld e-mail:

Geachte heer/mevrouw, Graag zou ik bij u twee perskaarten / een recensie-exemplaar reserveren voor ………………… voor een recensie in de …………rubriek vanCultuurBewust.nl. CultuurBewust.nl is hèt culturele webmagazine van Nederland. Maandelijks lezen ruim 60.000 bezoekers elke dag nieuwe recensies, interviews en reportages voor jongeren, gepubliceerd door cultuurjournalisten in de dop.

7.

Probeer te variëren in de manier van aanvragen. Dit leer je wel door te doen!

8.

Het kan zijn dat je maar één vrijkaart krijgt en dat je er een moet betalen. Je kan er dan voor kiezen om alleen te gaan; annuleer dan zo snel mogelijk de tweede kaart zodat het gezelschap geen inkomsten misloopt. Het komt ook voor dat je verzoek wordt afgewezen. Als er nog kaarten te koop zijn, kun je overwegen om zelf een kaart te kopen. CultuurBewust.nl vergoedt geen toegangskaarten of reiskosten.

9.

Schrijf je recensie binnen 48 uur. Dat is niet alleen belangrijk voor de site (heet van de naald!) maar ook voor het gezelschap/ het impresariaat. Stuur zodra je stuk online staat de link door naar je contactpersoon, zodat ze zien dat je bent geweest. Hoewel het vervelend is om de link door te sturen als je een voorstelling, boek of cd negatief beoordeeld hebt, raad ik je aan dit wel te doen. De meeste contactpersonen waarderen eerlijkheid. Die duurt immers het langst ;)

6

10. Voorbeeld e-mail:

Geachte heer/mevrouw,

Graag attendeer ik u op de recensie van [titel] die afgelopen week op CultuurBewust.nl is verschenen; [link] Rechtsboven het artikel vindt u een icoontje waarmee u eenvoudig het artikel als pdf-bestand kunt downloaden. Wij stellen het op prijs als u een link naar het artikel op uw site plaatst of deze anderszins deelt, bijvoorbeeld via Facebook of Twitter. Ik hoor graag wat u van het artikel vindt.

Met vriendelijke groet, [naam redacteur] | CultuurBewust.nl

Terug naar Inhoudsopgave

7

CultuurBewust.nl Checklist: van idee tot artikel Planning 1. 2. 3.

Kijk eerst in de planning of je idee al uitgewerkt wordt. Zet je idee in de agenda. Vraag daarna pas je perskaart of -exemplaar aan.

Voorbereiding 4. 5. 6.

Noteer tijdens het kijken, luisteren of lezen opvallende zaken. Dat kan de basis vormen voor je artikel. Zoek bij interviews zoveel mogelijk informatie over de betreffende persoon en de aanleiding voor het interview. Wat valt je op? Bedenk voordat je begint met schrijven:  Wie is de lezer?  Wat wil je hem vertellen?  Hoe trek je hem het artikel in  Hoe hou je zijn aandacht vast?

Schrijven 7. 8. 9. 10.

Maak in je artikel één punt. Alles wat je opschrijft, staat in dienst van dat ene punt. Bedenk bij een recensie altijd dat je een subjectief artikel schrijft: een recensie is geen samenvatting! Hou je aan de regels die de Backstage Handleiding voorschrijft. Hou je aan het maximum van 500 woorden! (800 voor interviews). Ga je daar overheen? Kill your darlings:  Is echt alles relevant?  Staat er geen dubbele informatie in?  Kun je bepaalde zaken compacter omschrijven? 11. Houd tussenkopjes zakelijk. De lezer moet direct kunnen zien waar de voor hem relevante informatie staat. 12. Zorg dat de tussenkopjes relevant zijn voor de SEO: laat bij voorkeur het focus keyword in een van de tussenkopjes voorkomen. 13. Artikel klaar? Gebruik nog even de spellingscheck van je tekstverwerker! Journalistiek bewustzijn 14. Schrijf je artikel zo snel mogelijk, zodat het binnen 48 uur na een voorstelling gepubliceerd kan worden. Snelle publicatie zorgt voor meer bezoekers. 15. Schrijf aantrekkelijk en hou de lezer vast. Schrijf geen oppervlakkige analyse, maar breng je eigen indrukken over. Schrijf levendig: show, don’t tell. WordPress Zet je je artikel klaar in WordPress, let dan op de volgende zaken: 16. Zijn titels gecursiveerd in de titel, het uittreksel en de wie/wat/waar? 17. Zijn de tussenkopjes opgemaakt in Koptekst 2? 18. Is het bolletje van de SEO groen? Zo niet, kijk op het tabblad Page Analysis (in het SEO-vak) wat er ontbreekt. 19. Zijn alle velden van de wie/wat/waar ingevuld volgens de regels van je rubriek? 20. Is het uittreksel ingevuld en is deze niet langer dan 40 woorden? 21. Is de juiste categorie aangevinkt? 22. Zijn er voldoende relevante tags toegevoegd, inclusief je eigen naam? 23. Is rechts onderaan de pagina een miniatuur van je headerafbeelding zichtbaar? Zo niet, dan heb je deze niet juist toegevoegd.

24. Tot slot: Stel je eindredacteur ervan op de hoogte dat je artikel klaarstaat, dan kan het stuk z.s.m. gepubliceerd worden! Terug naar Inhoudsopgave

8

Regels voor opbouw en opmaak Artikelopbouw

Kop: Probeer hierin de belangrijkste trefwoorden op te nemen, denk aan titel/artiest/ etc. Bij een interview altijd de naam van de geïnterviewde gevolgd door een dubbele punt en een quote. Uittreksel: Korte samenvatting van de gebeurtenis, zichtbaar op de homepage en rubriekpagina. Mag een inkorting van de lead zijn. Minimaal 25 en maximaal 40 woorden. Lead: Dit is de dikgedrukte eerste alinea van je artikel. Het is een pakkende maar informatieve opening waarin je de belangrijkste punten noemt en eventueel een tipje van de sluier oplicht over je oordeel. Na het lezen van de lead moet de lezer weten waar het artikel over zal gaan. Verwerk daarom de vijf W’s en H (Wie, Wat, Waar, Waarom, Wanneer, Hoe) in je lead. Ca. 70 woorden. Body: Dit is je volledige tekst van ca. 400-450 woorden. In overleg kan de tekst langer bij een interview, maar de minimale lengte van 300 woorden is een vaste ondergrens. In je tekst pas je de opmaakcode toe zoals bij Algemene opmaakregels is aangegeven. Verdeel je tekst in alinea’s van 5 à 6 regels, dit ziet er overzichtelijker uit. Houd tijdens het schrijven rekening met deze indeling: gebruik bruggetjes of snijd een nieuw onderwerp aan. Maak ook gebruik van tussenkopjes! Zorg dat je minimaal 1x relevant naar ‘buiten’ linkt d.m.v een deeplink. Wie Wat Waar Wanneer: De wie wat waar verschilt per rubriek, zie de handleiding per rubriek. 9

Voorbeeld uittreksel Dé elektropop hype van het najaar van 2009 is Owl City. Inmiddels is deze blije en exentrieke snuiter geliefd in heel Europa en deed hij gisteren met zijn band de Melkweg aan.

Voorbeeld kop Comazuipen met een vleugje humor in Koliek

Voorbeeld kop interview Dennis: "Uiteindelijk maakt het mij geen zak uit, ik ben sowieso wel trots"

Voorbeeld lead Dé elektropop hype van het najaar van 2009 is Owl City. Vooral de DJ's van 3FM waren enthousiast en maakten deze jonge Amerikaan populair in Nederland, nog voordat de platenmaatschappij Universal zich goed en wel op Europa had gericht. Inmiddels is deze blije en excentrieke snuiter geliefd in heel Europa en deed hij gisteren met zijn band de Melkweg aan. Terug naar Inhoudsopgave

Algemene opmaakregels Zorg dat je artikelen aan onderstaande regels voldoen voordat je het bericht doorstuurt naar je eindredacteur. Tekst 

De lead is dikgedrukt



Titels van boek, kunstwerken of CD o.i.d. moeten schuingedrukt (in de tekst met de i-knop in de opmaakbalk)



Titels van liedjes moeten tussen ‘enkele aanhalingstekens’



Engelse woorden cursief, maar die gebruik je zo min mogelijk



Quotes van mensen tussen “dubbele aanhalingstekens”. Enkele aanhalingstekens als je een gedeelte van de zin quote: De schrijver vindt dat hij ‘erg populair schrijft’. In tegenstelling tot: “Ik schrijf erg populair,” aldus de schrijver.



Een quote uit een boek tussen ‘enkele aanhalingstekens’ en cursief.



Woord in de titel/ in de wiewatwaar / uittreksel van het artikel <em>schuinzetten d.m.v. deze code



Alle beroepen schrijven we mannelijk: kunstenaar, fotograaf etc. (dus geen: kunstenares, fotografe). M.u.v. actrice.



Getallen tot 21, evenals tien-, honderd- en duizendtallen worden uitgeschreven (zeventiende eeuw)

LINKJE! Plaats altijd linkjes naar een externe website in je artikel. Selecteer het woord dat je linkable wilt maken en klik op het ‘link’icoontje in de opmaakbalk boven het vakje waar je je body-tekst invoert. Vul in het daarvoor bestemde vakje de volledige url in.

Afbeeldingen Afbeeldingen moeten een minimale breedte van 608 pixels hebben 

Bij Filmrecensies een aantal stills uit de film



Bij Kunstrecensies liefst een foto van de zaalopstelling en een aantal belangrijke werken.



Bij Literatuurrecensies het boekomslag.



Bij Muziekrecensies de CDcover 10



Bij Theaterrecensies scenefoto’s, deze kun je (meestal) opvragen via de communicatie/persafdeling van een impresariaat of gezelschap of downloaden via hun website.



Bij interviews liefst een foto van het interview, dus met een deel van jezelf erop of de geïnterviewde in vertellende pose.



Bij reportages een aantal sfeerbeelden. Zorg dat je een goede kwaliteit camera hebt/ een fotograaf meeneemt

Zorg dat je de afbeeldingen vóór het uploaden verkleint tot 610 pixels breed en ze een herkenbare naam geeft (b.v. de naam van je artikel of van het onderwerp). Als je dit pas doet ná het uploaden, dan wordt de afbeelding heel groot als je erop klikt. Verkleinen kun je doen met het zeer gebruiksvriendelijk en gratis te downloaden programma XnView. (handleiding daarvoor elders in dit pakket). Heb je de naam van de header-afbeelding ‘Naam tentoonstelling.jpg’ genoemd, noem dan de extra afbeeldingen ‘Naam tentoonstelling1.jpg’, ‘Naam tentoonstelling2.jpg’, etc. Terug naar Inhoudsopgave

11

Algemene schrijftips Probeer een verrassende recensie te schrijven door een combinatie te maken van wat je ziet en wat je weet. Zorg dat jouw artikel de foldertekst overstijgt. Show, don’t tell. Dus niet: “De mannen dansen sensueel op harde muziek.” Maar: “De mannen hebben slechts een strakke zwarte broek aan. Je ziet alle spieren bewegen wanneer ze zich opdrukken op de up-tempo muziek die door de boxen schalt.” De lezer denkt dan zelf wel ‘spannend’ of ‘sensueel’.

In een recensie geven we het plot en de spanningsbogen van het stuk niet weg. Volsta met een korte omschrijving van de inhoud van het stuk. Het is een recensie, geen verslag van het verloop!

Probeer clichés te vermijden. Probeer een eigen stijl te ontwikkelen, een eigen toon te vinden. Wees zeker van wat je schrijft. Jij bent de expert. Dus woorden als ‘waarschijnlijk’, ‘lijken’ en ‘misschien’ gebruik je (liever) niet. Onderbouw je mening! Als je bijvoorbeeld schrijft dat de humor je aanspreekt, moet je ook uitleggen hoe die is.

Schrijf zo actief mogelijk. Vermijd lange taalconstructies zonder werkelijke inhoud. Zoek creatieve oplossingen om zinnen in te korten, kernachtiger en toch lekker leesbaar te maken.

Vermijd veel hulpwerkwoorden en zoek naar zelfstandige werkwoorden die de lading beter dekken. Let vooral op het gebruik van ‘worden’. Het schept een onnodige afstand tussen jou en de lezer. Worden is gemakkelijk te vervangen door een zelfstandig naamwoord. “Het boek wordt ingeleid” Nee: “De schrijver leidt het boek in.” Pas op met komma’s. Wanneer je veel komma’s gebruikt, betekent dat meestal dat je zinnen veel te lang zijn. Wissel een lange zin ook af met een paar korte. Tussen twee zelfstandige werkwoorden altijd een komma. Bijvoorbeeld: De oorlog die om hem heen aan de gang is, lijken Milton opeens niets meer te doen. Leid je alinea’s in door bruggetjes van de ene naar de andere te maken. De volgende alinea is vrijwel altijd het direct gevolg van de vorige. Laat het verband dus ook zien.

Kijk uit met superlatieven (overtreffende trap van een bijvoeglijk naamwoord). Uniek en subliem zijn uit den boze. Uniek betekent echt enig in zijn soort en dat kan dus alleen maar gebruikt worden als je daar 100% zeker van bent. Er is niets meer boven subliem, dus nooit gebruiken, tenzij iets echt subliem is (zeldzaam).

Positieve maar kritische houding We gaan ervan uit dat je goed nadenkt over je kritiek, eventueel de reacties van anderen meeneemt en je eigen mening weet te onderbouwen. Let er op dat je zo blanco mogelijk begint en probeer je verwachtingen die je wellicht hebt los te laten. Plaats het werk in een reëel perspectief, maak dus ook reële vergelijkingen. Wees positief, maar vooral ook kritisch. Je schrijft voor de lezer, niet voor het gezelschap/auteur/artiest/etc.

Auteursrecht Let op! Het is niet toegestaan om een artikel van CultuurBewust.nl in z’n geheel op een andere site te publiceren. Meld het aan Marjolein zodra je ziet dat dit ergens gebeurt. Terug naar Inhoudsopgave

12

Artikel toevoegen aan wordpress Ga naar de inlogpagina en login met je inloggegevens. http://cultuurbewust.nl/wordpress/wp-login.php

Stap 1: Artikel aanmaken 1.

Ga naar Berichten > Nieuw bericht.

2.

Typ de titel, tekst en uittreksel (of kopieer vanuit Word) in de daarvoor bestemde vakken. Mis je een vak? Klik dan rechtsboven in je scherm op ‘schermopties’. Je kunt dan aanvinken welke vakken je wel en niet wilt zien. Het uittreksel mag max. 40 woorden zijn. Ga hier echt niet overheen, want dan verspringt de lay-out van de website.

3.

Tussenkopjes zijn opgemaakt als koptekst 2

< zie je dit niet? Dan ze je maar 1 werkbalk. Klik op het omcirkelde e

icoontje om ook de 2 werkbalk te zien.

4.

Voeg zo veel mogelijk relevante tags toe (tag= kort trefwoord dat voorkomt in je artikel). Zowel algemeen (naam auteur, type artikel (> recensie, reportage, interview, column, etc.)) als specifiek (Hermitage Amsterdam, Picasso, Matisse, moderne kunst, etc.). Voeg ook je eigen naam toe.

5.

Kies onder welke categorie en type het artikel valt bij ‘Categorieën’. (Dus b.v. Kunst en Recensie, of Theater en Reportage.)

6.

Zorg dat de url van je artikel zo kort mogelijk is, dat maakt het zoekresultaat in Google prettiger leesbaar. Klik daarvoor op de bewerken knop naast de url onder je artikeltitel in wordpress. Je ziet dat die ‘slug’ er heel anders uit kan zien dan de titel van het artikel. In plaats van de titel is de url-naam: interview-joshua-noletchef-special. Alle belangrijke keywords zijn hiermee genoemd.

13

7.

Vul bij Wordpress SEO by Yoast de velden zo in dat de checklist helemaal groen wordt. Begin bij het bepalen van je focus keyword en pas daar de andere velden op aan. De titel is als volgt opgebouwd: naam van het evenement | soort artikel (recensie/reportage/interview) | CultuurBewust.nl. Als dat niet past, laat dan CultuurBewust.nl: de artikelgerelateerde keywords zijn belangrijker! De google-aar moet direct zien dat het een relevant artikel voor hem is. Zorg daarom dat in de metadescription de naam van het event, de naam van de maker en de term ‘recensie’, ‘interview’ of ‘reportage’ terugkomen. Bij recensies worden de sterren weergegeven in het zoekresultaat.

Voorbeeld van het google resultaat:

8.

Kies in het dropdownmenu bij Custom Field Template jouw rubriek, klik op de ‘Load’ button, vul de Wie Wat Waar Wanneer in. Gebruik bij het toevoegen van de url bij website de volgende code: Tekst waar je naar wil verwijzen – bijvoorbeeld Speellijst. Beoordeel bij een recensie het evenement door één van de bolletjes (1 t/m 5) aan te klikken en klik op de ‘save’ button.

9.

Het is mogelijk om additionele tekst in het www-blok te plaatsen door bij Extra velden het veld: www_tekst aan te klikken in het drop down menu en in het vakje ernaast de tekst te plaatsen. (b.v. een korte biografie van iemand). 14

10. Als je een product recenseert dat Bol.com verkoopt, vermeld dat dan ter herinnering in je mailtje naar de eindredacteur. Hij/zij zal dan de link naar Bol.com plaatsen in de vorm van een advertentie. 11. Sla je bericht op als concept (rechts bovenaan de pagina).

Stap 2: Toevoegen van de header-afbeelding !! Zorg dat je de afbeelding minimaal 610 en maximaal 800 pixels breed is vóórdat je hem uploadt !! 1. Klik rechts onderaan in het artikelvenster op ‘set featured image’ 2. Klik op de knop ‘bestanden kiezen’. 3.

Kies

de

afbeelding

die

je

als

hoofdafbeelding wilt (de mooiste, meest veelzeggende, of de enige die je hebt) en kies openen. Je afbeelding wordt nu geüpload. 4. Klik op de knop ‘afbeelding bewerken’. 5. Check eerst of de uitsnede van de thumb mooi is. Zo niet: vink bij ‘Miniatuurafbeelding instellingen’ het bolletje ‘thumbnail’ aan en maak een vierkante selectie uit je afbeelding. Klik op

als de selectie goed is.

Klik op opslaan. (zie afbeelding hiernaast) 6. Dan maak je de uitsnede voor de header. Klik bij ‘Miniatuurafbeelding instellingen’ op ‘Alle

formatten,

behalve

de

miniatuurafbeelding’. (Het kan zijn dat je geen selectie meer kan maken, klik dan op ‘alle wijzigingen

opslaan’

en

opnieuw

op

‘afbeelding bewerken’). Maak een selectie uit de afbeelding: klik met je linkermuisknop in de afbeelding, houd de knop ingedrukt en maak een slepende beweging over de afbeelding. Zorg ervoor dat de uitsnede 608 px breed is en 200px hoog Zorg ervoor dat het plaatje mooi is, dus zo weinig mogelijk tekst en zoveel mogelijk beeld! (check het rechterveld bij Selectie, onder ‘Afbeelding uitsnijden’) Klik op

als de selectie goed is. Klik op opslaan.

8. Vul bij ‘Titel’ en ‘Alternatieve tekst’ een naam in die past bij de afbeelding (b.v. de titel van het boek/kunstwerk/film/theaterstuk/band/etc.). Doe dat zo netjes mogelijk (met hoofdletters e.d.), want dit is allemaal zichtbaar voor de lezer. Zorg dat de inhoud van de twee velden verschilt, dat vindt Google interessant, waardoor we beter worden gevonden. 15

Vul bij ‘Onderschrift’ en ‘Beschrijving’ de titel van het werk, de maker, het jaartal en evt. de rechthebbende persoon in. (b.v.: The Signal, Henri Le Fauconnier, 1915, 'Staatsmuseum Hermitage St.-Petersburg'). Heb je de afbeelding van b.v. de rechtenvrije fotosite Flickr of staat de afbeeldingen op een andere website en heeft de fotograaf je gevraagd ernaar te verwijzen, zet dan in de titel en bij beschrijving © Naam Fotograaf, www.websitefotograaf.nl (alleen korte linkjes)

9. Klik op ‘Alle wijzigingen opslaan’ en vervolgens op ‘use as featured image’. Je hoeft niet meer te kiezen wat het juiste formaat afbeelding is, dat is alleen relevant als je een afbeelding invoegt in de tekst. Klaar! (je kan op het kruisje klikken om het venster te verlaten).

Stap 3 (optioneel): Toevoegen van extra afbeeldingen aan een bericht N.B.: als je van tevoren weet dat je extra afbeeldingen gaat toevoegen, dan kun je deze stap ook als eerste doen, dan kun je bij het aanmaken van het artikel namelijk direct het gallery-id toevoegen (zie stap 5 hieronder). N.B.2: Zorg dat je de afbeeldingen hebt verkleind tot 608 pixels breed en ze een herkenbare naam hebt gegeven (b.v. de naam van je artikel of van het onderwerp). Dit kan in het zeer gebruiksvriendelijk en gratis te downloaden programma XnView. Heb je de naam van de header-afbeelding ‘Naam tentoonstelling.jpg’ genoemd, noem dan de extra afbeeldingen ‘Naam tentoonstelling1.jpg’, ‘Naam tentoonstelling2.jpg’, etc.

en vervolgens op ‘Add Gallery/Images’.

1.

Klik in het linkermenu op de knop:

2.

Maak onder het tabblad ‘Gallery’ een nieuwe gallery aan door de naam van het artikel in het tekstvak te typen en vervolgens onderaan op ‘Add gallery’ te klikken. Er verschijnt een melding zoals in onderstaande afbeelding, onthoud het id-nummer, deze heb je bij stap 4 nodig om de afbeeldingen aan het artikel toe te kunnen voegen.

3.

Ga naar het tabblad ‘Upload Images’ en klik op ‘Browse’ om de afbeeldingen toe te voegen. Het is mogelijk om meerdere afbeeldingen tegelijkertijd toe te voegen. (Houd daarvoor de shifttoets ingedrukt terwijl je de afbeeldingen selecteert). 4.

Kies bij ‘in to’ de gallery waarin de afbeeldingen geüpload moeten worden en klik vervolgens op ‘Upload images’. Zie afbeelding hieronder.

16

5.

Je kunt de gallery beheren door in het linkermenu ‘Manage Gallery’ aan te klikken.

6.

Scroll naar beneden, klik in het linkermenu op Gallery > Manage gallery > klik betreffende gallery aan en plaats het onderschrift (de titel van het werk, de maker, het jaartal en evt. de rechthebbende persoon in. (b.v.: Henri Le Fauconnier, The Signal, 1915, 'Staatsmuseum Hermitage St.-Petersburg')) in het veld Description bij de betreffende afbeelding. Vergeet ook niet de titel aan te passen naar de naam van het werk.

7.

Klik op ‘opslaan’

8.

Ga vervolgens naar ‘Berichten’, zoek je artikel op en klik op ‘Bewerken’. Kies bij ‘Extra velden’ uit het dropdown menu de optie ‘galleryid’ en typ in het tekstveld daarachter het id zoals weergegeven in stap 3 en klik op ‘Extra veld toevoegen’.

9.

Klik op ‘opslaan’. De geüploade afbeeldingen uit de opgegeven gallery-id zijn nu zichtbaar bij het artikel.

Als je bovenstaande stappen hebt gevolgd, en het artikel staat in de wachtrij, mail/bel/sms dan naar je eindredacteur dat er een artikel klaarstaat, zodat het geredigeerd en gepubliceerd kan worden. Terug naar Inhoudsopgave

17

Handleidingen per journalistiek genre Hieronder vind je per journalistiek genre (indien beschikbaar): - een visualisatie van het artikel op de website - een handleidingen voor de inhoud van het artikel

Recensie Voorbeeld van een recensie

Terug naar Inhoudsopgave

18

Recensietips Naar aanleiding van de masterclass recensieschrijven:

Maak één punt. Wat wil ik zeggen? Alle aspecten van het kunstwerk/voorstelling/etc. die dat punt niet ondersteunen: weglaten!

Als recensent -

Heb je een brede algemene kennis (Ken je klassiekers)

-

Heb je autoriteit (maar ‘ik vind’ is weggelegd voor de beroemdheid)

-

Neem je de lezer aan de hand, terwijl je hem wel in zijn waarde laat

-

Probeer je een afspiegeling van je publiek te zijn. Waarom zou iemand je stuk lezen als er minder kennis in staat dan dat de lezer zelf heeft? En als er teveel kennis in staat dan praat je in het luchtledige

-

Kun je het kunstwerk beschrijven, verklaren, interpreteren of beoordelen.

Durf een stelling in te nemen! Jij bent de expert op het moment dat je een recensie schrijft. Weet dus waar je het over hebt, doe zo nodig research. Schrijf niks op dat je niet zeker weet en toon gezond wantrouwen. Schrijf niet het promotiemateriaal over!

Leidraad: neem de kunstenaar serieus. Dus als het niks is, wees daar dan eerlijk in. Ga een dialoog aan met de kunstenaar, geen monoloog.

Plaats het gerecenseerde voor verduidelijking in een bepaalde context. Namen noem je alleen om de verhouding uit te leggen, niet om het kunstwerk te beschrijven.

Speel detective: -

Welke invloeden zie ik?

-

Vraag het publiek naar hun oordeel

-

Beoordeel dingen naar hun eigen maatstaven

Iets is bijvoorbeeld mooi als: 1.

Correcte weergave van de werkelijkheid is

2.

Bepaald effect op publiek heeft

3.

Het goed uitdrukt van wat de maker voelt

4.

Het een bepaalde esthetische vorm heeft

Als je recensie klaar is: -

Kijk het nog eens na en kijk of je met een andere (spannendere) zin had kunnen beginnen

-

Conclusie voor- of achteraan?

-

Self consuming text. Houdt het publiek van het gerecenseerde maar vond jij het niks? Begin dan positief en werk langzaam naar negativiteit toe.

-

Maak per recensie maar 1 punt en koppel daar alle eventuele zijpaden aan. Vraag je af of de rest relevant is. Hoe eenduidiger jij bent in je mening, hoe duidelijker die voor de lezer is.

Terug naar Inhoudsopgave

19

Handleiding filmrecensie Deze handleiding is bedoeld als richtlijn, je hoeft niet alle punten te gebruiken in je recensie. Lever je recensie aan volgens de opmaakregels.

Inhoud De volgende elementen kun je in willekeurige volgorde in je recensie verwerken: 

Korte samenvatting van het verhaal (zie onder bij ‘Richtlijn’)



Binnen welk genre valt de film? (Bijvoorbeeld romantische komedie, horror, actie)



Wat valt op? Is er bijvoorbeeld een voice-over, wordt het verhaal niet chronologisch verteld, of is het kleurgebruik bijzonder?.



Andere dingen waar je je mening over kunt geven: het acteerwerk, de verhaallijn, de uitwerking van de karakters, de chemie tussen de hoofdrolspelers, de casting, de cameravoering, het geluid, de muziek, de special effects, de humor, en de locaties.



Relevante contextinformatie: wie is de regisseur, is het een bekende naam? Welke films maakte hij nog meer? Hoe past deze film binnen zijn oeuvre? Hoe past de film binnen het genre? Is er wat interessants te zeggen over de carrière van één van de hoofdrolspelers? Heeft de film belangrijke prijzen gewonnen?



Wat lijkt het doel van de regisseur te zijn? Is hij hierin geslaagd?



Is er één scène die je specifiek is bijgebleven en waarvan het relevant is om hem te beschrijven in je recensie?



Sluit je recensie af met een pakkende conclusie waarin de belangrijkste elementen en je waardeoordeel worden samengevat.

Richtlijn samenvatting Hou de samenvatting van de film zo beknopt mogelijk. Natuurlijk wil je als lezer weten waar de film over gaat, maar er moet ook nog wat te raden blijven, anders hoef je de film niet meer te zien. Verklap het einde dus zeker niet. Dat kan er soms zomaar insluipen, zonder dat je het door hebt. Het is het beste om de samenvatting van de film in maximaal twee alinea’s te vatten. Dan je oordeel: in veel recensies komt die in de laatste alinea pas echt aan de orde. Dat mag, maar hoeft niet. Je mag je oordeel ook door de hele recensie heen weven.

Tips 

Kijk veel films, ook klassiekers, om je kennis over film hoog te houden. Dan kan je ook beter iets zeggen over nieuwe films.



Let op dat je een film beoordeelt binnen zijn genre: een romantische komedie is over het algemeen niet te vergelijken met een arthousefilm.

WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) Wie: naam regisseur, bekende hoofdrolspelers Wat: filmtitel Waar: welke (soort) bioscopen Wanneer: vanaf dd-mm in de bioscoop Website: url naar specifieke pagina op website film/IMDB Terug naar Inhoudsopgave

20

Handleiding kunstrecensie Deze handleiding is bedoeld als richtlijn, je hoeft niet alle punten te gebruiken in je recensie. Lever je recensie aan volgens de opmaakregels.

Inhoud Hieronder tref je een overzicht aan van de dingen waar je op kunt letten en die je kunt verwerken in je recensie. De volgorde is min of meer willekeurig en kun je naar eigen inzicht aanpassen aan je stuk. 

Waarom vindt deze tentoonstelling plaats?



Wat is het onderwerp van de tentoonstelling?



Wat is het doel van de tentoonstelling?



Waarom vormen deze werken één geheel?



Wat is volgens jou de hoofdgedachte van de samensteller over dit onderwerp? Komt dat goed over?



Kun je verbanden aangeven tussen de tentoonstelling, evt. de cultuur waarin de werken voor het eerst te zien waren en onze cultuur?



Welke vormgevingsmiddelen vielen jou op? Waarom? Denk bijvoorbeeld aan: vorm, kleur, licht, compositie, materiaalgebruik, tentoonstellingsruimte, plaats van de werken, ordening van de werken

Beschrijf jouw reactie op de tentoonstelling. Probeer een link te leggen tussen jouw ervaring, de gebruikte middelen en de bedoeling van de samensteller. Geef aan hoe je deze tentoonstelling vond in de zin van 

gewoon of bijzonder



kunst of amusement



saai of boeiend

Slot Sluit je recensie af met een pakkende conclusie waarin de belangrijkste elementen en je waardeoordeel worden samengevat.

Let op! Het is goed als je een aantal werken noemt die te zien zijn op deze tentoonstelling. Noem de kunstenaar en zet de naam van het werk cursief. Vraag je echt af waarom je juist dit werk noemt. Een rijtje namen of werken zegt weinig, dus vertel wat erop te zien is (wat is de voorstelling, is het de verbeelding van een verhaal o.i.d.?) en waarom het zo bijzonder is (of juist niet). Zorg dus dat de lezer een beeld van het werk kan vormen. WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) Wie: naam exposerende kunstenaar Wat: naam tentoonstelling/beurs Waar: Naam Museum, Plaats Museum Wanneer: dd maand t/m dd maand jjjj Website: url naar specifieke pagina op website museum/galerie, kunstenaar Terug naar Inhoudsopgave

21

Handleiding literatuurrecensie Deze handleiding is bedoeld als richtlijn, je hoeft niet alle punten te gebruiken in je recensie. Lever je recensie aan volgens de opmaakregels.

Inhoud Hieronder tref je een overzicht aan van de dingen waar je op kunt letten en die je kunt verwerken in je recensie. De volgorde is min of meer willekeurig en kun je naar eigen inzicht aanpassen aan je stuk. Kijk voor de verplichte opbouw van een literatuurrecensie in de stijlwijzer CultuurBewust.nl.

Algemene gegevens 

de titel van het boek, de naam van de auteur, de naam van de uitgeverij, het ISBN, webadressen.

Inhoud boek 

Maak een korte samenvatting van de inhoud van het boek. Is er een thema of hebben alle hoofdstukken een andere invalshoek? Is het een bundel van verhalen, etc? Wat is de rode draad?



Is het proza of poëzie?



Is het verhaal waargebeurd of niet? Wat valt je op aan de schrijfstijl van de auteur?



Uit welk perspectief wordt het verteld? Eerste of derde persoon?



Wie zijn de personages? Wat is hun rol in het verhaal?



Citeer wat zinnen die je typerend vindt, indien van toepassing.



Wat is het doel van het boek of van de schrijver? Is hij erin geslaagd dit doel te bereiken?

Mening 

Wat vind jij van het boek?



Benoem de passage die je het meest is bijgebleven en beargumenteer je mening.



Komen de personages tot hun recht? Krijg je een goed beeld van de personages of houdt de auteur je op afstand?



Wat maakt dat het boek prettig leest? Of: Waar irriteer je je aan? Wat valt op? Is dat positief?



Doet het boek je aan een ander boek denken?



Kan de auteur vergeleken worden met andere auteurs?

Slot Sluit af met een conclusie waarin de belangrijkste elementen en je waardeoordeel worden samengevat. Dit is geen exacte herhaling van wat je eerder hebt gezegd. Probeer creatief te zijn en sluit af met een spannende zin.

WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) Wie: naam auteur Wat: Titel boek ISBN: 13 cijfers, achter elkaar, dus: 9789029571968 Uitgeverij: Naam, Plaats Wanneer: vanaf [maand – jaar] in de boekhandels Website: url naar specifieke pagina op website auteur/ uitgeverij Terug naar Inhoudsopgave

22

Handleiding muziekrecensie Deze handleiding is bedoeld als richtlijn, je hoeft niet alle punten te gebruiken in je recensie. Lever je recensie aan volgens de opmaakregels.

Inhoud Hieronder tref je een overzicht aan van de dingen waar je op kunt letten en die je kunt verwerken in je recensie. De volgorde is min of meer willekeurig en kun je naar eigen inzicht aanpassen aan je stuk.

Algemene gegevens 

de titel van de CD, de naam van het gezelschap, de naam van de producer, de namen van de bandleden/zanger(es)/muzikant, webadressen en de releasedatum.

Inhoud CD 

Maak een korte samenvatting van de inhoud van de CD. Is er een thema of hebben alle nummers een andere invalshoek?



Welke stijl muziek is het? Onderscheidt het zich van artiesten met dezelfde stijl?



Waar liggen de roots van de band/artiest, is daar iets van terug te horen op het album/tijdens het optreden?



Zijn er vocals? Hoe klinken die?



Wat valt op? Is dat positief?



Zijn er ‘special effects’ gebruikt? Waarom (niet?)



Citeer wat zinnen uit de songteksten die je typerend vindt

Mening 

Wat vind jij van de CD? Onderbouw dit met voorbeelden van de CD.



Benoem het nummer dat je het meest is bijgebleven en beargumenteer je mening.

Slot Sluit je recensie af met een pakkende conclusie waarin de belangrijkste elementen en je waardeoordeel worden samengevat.

WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) > Concert/Festival:

> CD-recensie

Wie: naam artiest/band

Wie: naam artiest/band

Wat: Titel CD/Concertreeks/festival

Wat: Titel CD

Waar: Naam poppodium/concerthal/etc. , Plaats

EAN: cijfers, achter elkaar, dus:

Wanneer: dd maand t/m dd maand jjjj als het om

Label:

een tour gaat. Anders de datum van het optreden:

Aantal tracks:

dd-mm-jjjj (evt. ‘première’ tussen haakjes erachter)

Speelduur: ??:?? minuten

Website: url naar specifieke pagina op website

Stijl:

artiest/podium

Website:

Terug naar Inhoudsopgave

23

Handleiding theaterrecensie Deze handleiding is bedoeld als richtlijn, je hoeft niet alle punten te gebruiken in je recensie. Lever je recensie aan volgens de opmaakregels.

Inhoud Hieronder tref je een overzicht aan van de dingen waar je op kunt letten en die je kunt verwerken in je recensie. De volgorde is min of meer willekeurig en kun je naar eigen inzicht aanpassen aan je stuk. De te bespreken elementen zijn ook afhankelijk van het genre van de theatervoorstelling. Dans, muziektheater, opera, musical, teksttoneel, mime, cabaret, locatietheater: elke theatervorm vraagt om een passende benadering.

Maak een korte samenvatting van de inhoud van de voorstelling.

Thematiek • waar gaat de voorstelling over? • Wat zijn voor jou de belangrijkste thema’s van het stuk? • In welke dingen die je hebt gezien/gehoord wordt dat thema uitgewerkt/vormgegeven? • Heeft het thema ook betekenis voor jou of staat het ver van je af?

De ruimte en het toneelbeeld • Heb je de voorstelling op een bijzondere locatie gezien of in een theater? • Beschrijf het toneelbeeld: decor, licht, video, rekwisieten en kostuums. Hebben ze ook een symbolische betekenis? In hoeverre is het toneelbeeld mede bepalend voor de thematiek van de voorstelling? Wat is de functie van de vormgeving in de voorstelling? Koppel de thematiek van de voorstelling aan het toneelbeeld.

Muziek en beeld / geluidseffecten • Wordt er gebruik gemaakt van muziek en beeld- of geluidseffecten? Ondersteunen ze de handeling in het stuk? Dienen muziek en geluid alleen als overgang naar een volgende scène of spelen ze een belangrijke rol? Maakt de muziek of het beeld het verhaal duidelijker?

Personages/spel • Wie zijn de (belangrijkste) personages in het stuk? • Leer je ze goed kennen? Wat weet je bijvoorbeeld juist wel of juist niet van ze? Hoe is de onderlinge relatie? Is dat belangrijk in dit stuk? Maken de personages een karakterontwikkeling door? • Is er een personage met wie je het meest hebt meegeleefd of in wie je je het meest herkende? Hoe komt dat? • Hoe is het spel van de (belangrijkste, opvallendste) acteurs en werkt dat mee of tegen? - Noem minimaal de acteurs die de hoofdrollen vertolken bij naam en toenaam en zeg ook iets over hun acteerkwaliteiten in het stuk.

Werking • Wat vind je boeiend aan de voorstelling? • Welke middelen heeft de regisseur volgens jou daarvoor gebruikt en welke daarvan waren volgens jou het meest effectief? • Wat vond je niet boeiend en hoe komt dat?

24

Mening • Wat vind jij van de voorstelling? • Benoem het moment dat je het meest is bijgebleven en beargumenteer je mening. Slot Sluit je recensie af met een pakkende conclusie waarin de belangrijkste elementen en je waardeoordeel worden samengevat. WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) Wie: naam regisseur of bekende spelers of gezelschap of impresariaat Wat: Titel voorstelling Gezien: dd-mm-jjjj Waar: Naam Theater, Plaats Theater Wanneer: dd maand t/m dd maand jjjj, en/of Website: url naar specifieke pagina op website gezelschap Terug naar Inhoudsopgave

25

Reportage Voorbeeld van een reportage

Terug naar Inhoudsopgave

26

Handleiding Reportage Algemeen Een reportage is een sfeerverslag van een gebeurtenis. Wat deed wie, waar en waarom. Of interessanter nog: hoe deed hij/zij dat? Jij bent de oren, neus, ogen en mond van de lezer. Vertel dus zoveel mogelijk in geuren, kleuren, attributen en concrete quotes. Show, don’t tell; dus niet het was een feest voor jong en oud maar op de grond speelden kinderen met een blauwe bal, terwijl verderop een groepje tieners hun nieuwste dungans aan het uitproberen zijn. Een reportage wordt veel interessanter voor de lezer wanneer er interessante foto’s bij staan. Zorg dus dat je op die dag vergezeld wordt van een fotograaf van CultuurBewust.nl of dat je zelf je camera meeneemt. Filmpjes van YouTube toevoegen mag natuurlijk ook.

Praktisch In een reportage houd je altijd rekening met de vijf W’s (en Hoe)

Wie Wie zijn er betrokken bij de activiteit. Probeer de belangrijkste personen/partijen te interviewen voor een korte quote. Denk aan artiest/publiek, directeur/klant, etc

Wat Wat is er te doen/zien/horen/etc.

Waar Waar is dat allemaal te beleven. Eén locatie of meerdere, op het land/water/in de lucht?

Waarom Waarom vindt deze activiteit plaats? Als je de reportage geïnitieerd hebt kun je misschien de relevantie ervan aangeven (Omdat Grease de Sentimento Award 2009 voor beste ensemble heeft gewonnen, nemen we deze keer een kijkje achter de schermen op de set in het Beatrixtheater Utrecht).

Wanneer Indien van toepassing vermeld je wanneer het evenement plaatsvindt. Deze informatie kun je het beste kwijt in je lead.

Hoe Hoe krijgt de activiteit vorm? Welke hulpmiddelen zijn er ingezet? Steun van BN’ers, een luchtballon, etc. WieWatWaar (verplicht toevoegen bij extra velden in wordpress) Wie: naam persoon/instelling Wat: Titel Gezien: dd-mm-jjjj Waar: naam locatie Wanneer: dd maand t/m dd maand jjjj, indien van toepassing Website: url naar specifieke pagina op website Terug naar Inhoudsopgave

27

CultuurBewust TV Voorbeeld van een CultuurBewustTV – item

Handleiding CultuurBewust TV Een videoverslag is iets heel anders dan een geschreven artikel. Je vertelt je verhaal in een combinatie van beeld en geluid. De boodschap van een video kan veel sterker zijn dan een tekst, mits deze goed wordt gebracht. Een video item moet in de eerste plaats uiterlijk aantrekkelijk zijn (en blijven!), anders haken kijkers af. Een video moet ook niet te lang zijn (maximaal echt niet meer dan 5 minuten) en waar een tekst inhoudelijk ingewikkelde verhalen kan vertellen, werkt een video het beste als het bestaat uit korte, heldere statements.

28

Deze handleiding is bedoeld als hulp bij het maken van een videoverslag. Het is in de eerste plaats een leidraad en biedt tips en trucs voor het maken van een goede reportage. Dit zijn echter geen verplichte regels, je zult in de praktijk soms van onderstaande moeten/kunnen afwijken.

Voorbereiding Een goede voorbereiding is essentieel voor het slagen van je video item. Ga niet op pad zonder vooraf een plan bedacht te hebben. 

Bedenk voordat je op pad gaat altijd eerst wat je invalshoek gaat zijn. Word je video een sfeerimpressie, een interview, of misschien een combinatie van beiden?



Wie is de doelgroep van het item? Wie gaat het kijken en wat wil jij hen vertellen?



Wie ga je interviewen? Wil je bezoekers van het evenement om een reactie vragen, of wil je juist meer vertellen over de organisatie en/of de artiesten?



Uiteraard heb je voordat je op pad gaat al contact gehad met de organisatie van het evenement waar je gaat draaien. Wil je artiesten of medewerkers interviewen, zorg dan dat je dat ook alvast vooraf besproken hebt. Op die manier houden ze rekening met je, en ben jij er zeker van dat ze tijd voor je hebben. Het geeft je bovendien de mogelijkheid vragen voor te bereiden; je weet immers precies wie je voor de lens krijgt.

Filmen Wanneer je op locatie bent aanbeland kun je aan de slag. Begin niet meteen lukraak met filmen, maar kijk eerst even op je gemak rond, zodat je een indruk van de omgeving hebt. Het is zeker raadzaam om tijdig aan te komen, en niet pas 5 minuten voordat je interview gepland staat of de première van start gaat. Heb je een goede indruk gekregen van wat er om je heen gaat gebeuren, dan kun je aan de slag. Houd tijdens het filmen altijd in je achterhoofd hoe je alles wilt monteren en film vooral niet lukraak zoveel mogelijk: alles wat je opneemt moet je later bekijken. Bedenk ook goed welke beelden je verhaal kunnen ondersteunen. De beelden moeten de tekst ondersteunen, maar het moet ook niet letterlijk uitbeelden wat er gezegd wordt. Probeer beeld, tekst en geluid een aanvulling op elkaar te laten zijn. 

Zorg er altijd voor dat je camera goed staat ingesteld wanneer je begint met filmen. Niets is zo jammer als wanneer je materiaal niet kunt gebruiken doordat het beeld overbelicht of out of focus is. Stel dus goed de witbalans in, en houd je focus in de gaten.



Verplaats je naar een nieuwe ruimte, check dan of je instellingen nog wel kloppen.



Zorg ervoor dat je statief waterpas staat. Ook hier geldt: verplaats je het statief, stel hem dan opnieuw in.



Let op je geluid en werk bij voorkeur met een koptelefoon. Met minder goed beeld kom je vaak nog wel weg, maar slecht geluid is dodelijk!



Uiteraard maak je opnames van de optredens, presentaties, interviews, etc. Maar vergeet ook vooral niet om voldoende vulshots op te nemen. Neem de tijd om beelden te maken van bezoekers, de locatie, details van de aankleding, enzovoorts.



Vulshots helpen je bij de montage: het zorgt voor afwisseling tussen interviews, onderbouwen het verhaal en dragen bij aan het verhaal. Daarnaast zijn ze onmisbaar om nare cuts te maskeren. Dus nogmaals: schiet veel vulshots!



Wissel af tussen afstandshots, medium shots en close-ups. Beelden hoeven ook niet altijd statisch te zijn, je mag best bewegen, pannen of zoomen.



Maak een keuze tussen filmen vanaf statief of uit de hand. Blijf consequent in je keuze. Een bewegend shot valt erg uit de toon als de rest stabiel is opgenomen.

29



Neem altijd genoeg achtergrondgeluid op. Dit kan erg van pas komen tijdens het monteren.

Interviews Wanneer je interviews gaat opnemen, neem dan even de tijd om alles goed neer te zetten. Liever laat je de geïnterviewden even wachten, dan dat het er niet goed uit ziet. Zij hebben er immers zelf ook belang bij om goed op camera te staan. Bekende Nederlanders en artiesten zijn bovendien wel wat gewend als het op pers aankomt, dus laat je niet opjagen. 

Kies een goede plek uit voor je interview. Zoek een rustig plekje op en probeer achtergrondlawaai te voorkomen.



Zet de geïnterviewde niet direct voor een muur, maar probeer ruimte te creëren in de achtergrond.



Plaats de camera op ooghoogte met de persoon die je interviewt. Kijk niet op hem neer of tegen hem op, maar stel dan je statief lager/hoger op.

Probeer dit dus te voorkomen:



Neem een geïnterviewde nooit in het midden van je scherm, maar zet hem altijd meer links of rechts. Plaats over het beeld als het ware een boter-kaas-en-eieren raster, waarbij je de persoon op de linker of rechter horizontale lijn plaatst:



Maar: bij een close-up, zet hem dan meer met zijn neus tegen de middenlijn:

30



Let ook op de kijkrichting. Staat een persoon rechts in beeld, dan kijkt hij links het frame uit (en vice versa). Laat de geïnterviewde ook niet recht in de camera kijken, maar vraag hem de interviewer aan te kijken. Ga als interviewer ook vlak naast je camera staan.



Let op je achtergrond. Er mag best iets gebeuren, maar het moet niet afleiden. Let er ook op dat er geen voorwerpen als het ware uit het hoofd lijken te groeien:

31



Laat je camera alvast een paar seconden draaien voordat je de eerste vraag stelt en laat tussen een antwoord en de volgende vraag ook even een korte stilte vallen. Dat helpt je bij het knipwerk tijdens de montage.



Vraag de geïnterviewde om zijn antwoorden kort en bondig te houden. Je hebt niks aan ellenlange verhalen. Wil je het stellen van de vragen uit de video knippen, vraag de geïnterviewde dan ook om de vraag kort in zijn antwoord te herhalen.

Algemene Tips & Trucs 

Noteer de naam van de geïnterviewden altijd nauwkeurig. Spelfouten in de video zijn erg slordig.



Vermijd plekken met moeilijk licht.



Maak je shots lang genoeg, tel desnoods tot 15.



Draai niet teveel materiaal, dat scheelt een hoop montagetijd!



Wees stil tijdens het draaien en maak tijdens interviews geen aanmoedigende geluiden.



We filmen natuurlijk niet live. Als een antwoord op een vraag niet goed gaat, kan het altijd opnieuw!



Als je iemand interviewt, noteer dan altijd diens naam en eventueel telefoonnummer. Als je een titeltje in beeld brengt, wil je namelijk wel de naam goed gespeld hebben!

32

Publiceren CB TV items Wanneer je videoverslag klaar is, stuur je deze naar de eindredacteur van CultuurBewust TV. Hij/zij zal het filmpje bekijken en eventueel tips geven. Voor het versturen van de video kun je bijvoorbeeld www.wetransfer.com gebruiken. Je kunt daar gratis bestanden tot maximaal 2GB verzenden.

YouTube Als je video is goedgekeurd door de eindredacteur, kun je hem online plaatsen. Dat begint met het uploaden op ons YouTube-kanaal. Naam: CultuurBewustTV | wachtwoord: CBTelevisie Geef je video op YouTube dezelfde beschrijving en tags als op CultuurBewust.nl.

Artikel aanmaken op CultuurBewust.nl 1.

Ga naar de wordpress omgeving van CB om je artikel aan te maken http://cultuurbewust.nl/wordpress/wp-login.php en log in met je persoonlijke inloggegevens

2.

Ga naar berichten > nieuw bericht

3.

Kies een pakkende titel. Zet het onderwerp van je video schuingedrukt. Dit doe je door de naam te plaatsen tussen de codes <em> en bijvoorbeeld: “<em>Lowlands 2011 in een vogelvlucht”

4.

Schrijf een begeleidende tekst in het tekstvak van ca. 80-100 woorden. De tekst mag opgedeeld zijn in een lead en een korte body, maar dat hoeft niet per se. Schrijf ook een kort uittreksel van maximaal 40 woorden in het veld ‘uittreksel’. Dit uittreksel mag ook de inleiding zijn van de algemene tekst, maar ga nooit over die 40 woorden heen i.v.m. de layout van de website.

5.

Selecteer rechts in de lijst de bijbehorende categorie en het type: CultuurBewust TV.

6.

Voeg tags toe aan je artikel (veld rechts). Voeg zoveel mogelijk informatie toe. Kies namen van de artiesten, locaties e.d., maar selecteer ook tags als ‘reportage’, ‘muziek’, ‘CultuurBewust TV’ en je eigen naam.

7.

Vul de “Wie Wat Waar Wanneer Website” in. Dit is de basisinformatie bij je filmpje, dus probeer dit zo goed mogelijk in te vullen. Bijvoorbeeld:

8.

Ga naar ‘extra field’. Kies in het menu voor ‘cbtv’. Plak bij ‘waarde’ de YouTube embed code. Let erop dat je je filmpje in die code 610 pixels breed hebt gemaakt, vóórdat je de link kopieert.

9.

Voeg een afb eelding toe zoals beschreven staat bij Stap 2: Toevoegen van de header-afbeelding, eerder in deze handleiding.

10. Sla je artikel op als concept. Terug naar Inhoudsopgave

33

Fotoreportage Voorbeeld van een fotoreportage

Terug naar Inhoudsopgave

34

Handleiding fotoreportage Volg dit stappenplan maar eens! Let in ieder geval op de volgende dingen: 

Gebruik een spiegelreflex camera. Heb je die niet, zorg er dan voor dat de foto’s genomen worden met niet meer dan 800 ISO.



Om de lezer te informeren hoe de voorstelling/concert geweest is, moet je zowel de sfeer (publiek) als de artiest(en) in beeld brengen.



Een tekstreportage moet ondersteund worden met 4 tot 8 foto’s en een headerfoto. Bij een fotoreportage van een groot concert/festival mogen maximaal 25-30 foto’s geplaatst worden, bij een kleiner concert rond de 15 foto’s inclusief publiek.



De headerfoto is 610 pixels breed, de overige foto’s zijn 600x400 pixels breed. Rechtsonder dient het beeldmerk van CultuurBewust.nl geplaatst te worden. Doe dit vóórdat je de foto’s uploadt.



Bij een rode loper fotoverslag is het fijn om met een opzetflitser te werken. Dan is de flits minder hard dan de standaard flitser van het toestel.



Bij concerten is het in het algemeen belangrijk dat je een goede lens hebt die het donker aankan. Je kunt het beste een 24-70 mm F:2.8 of 70-200 mm F:2.8 gebruiken. Mocht je dit niet hebben, dan zal je moeten letten op de ISO, maar laat deze niet tot 1600 lopen, want dan komt er teveel ruis op de foto.

Fotoreportage toevoegen aan wordpress Volg stap 1 t/m 3 van de handleiding Artikel toevoegen aan wordpress Vul bij categorie de juiste rubriek in en vink bij type ‘fotoreportage’aan. Terug naar Inhoudsopgave

35

Interview Voorbeeld van een interview

Terug naar Inhoudsopgave

36

Handleiding interviewen Naar aanleiding van de masterclass interviewen gegeven door wetenschapsjournalist Liesbeth de Bakker op 28 februari 2010.

In de journalistiek geldt een gouden regel: Stel zeer eenvoudige, saaie vragen. Alleen dan krijg je het hele verhaal te horen en niet een versie die je zelf al in je hoofd had. Schaam je niet om verduidelijking te vragen. Zolang jij het niet snapt, snapt de lezer het ook niet.

Voordat je het interview gaat afnemen lees je de voorradige literatuur/knipsels. Stel een kort lijstje met vragen op. Deze vragen zullen de leidraad zijn van je interview. Neem contact op met de persoon die je wilt interviewen en vraag deze om zijn medewerking. Probeer, als het voor een radio-interview is, tijdens dit eerste contact alvast erachter te komen of de persoon een goede spreker is. Het eigenlijke interview begint met de meeste basale vragen. Dit zijn vragen die de spreker op z’n gemak stellen en geven jou goede basisinformatie voor het artikel. Probeer open te beginnen.

Vervolgens gaat het om de hamvragen 

Wat is het onderwerp? (WAT)



Wat is de relevantie? (WAAROM)



Hoe is het uitgevoerd? (op WELKE manier)



Voor wie?



Wanneer heeft het plaatsgevonden?



Wat zijn de resultaten?



Wat zijn conclusies?



Hoe ziet de toekomst eruit?

Binnen het gesprek zal het zelden zo zijn dat je met deze 9 vragen toekomt. Je moet dus doorvragen.

Goede suggesties zijn dan: 

Hoe bedoelt u dat precies?



Kunt u een concreet voorbeeld geven?



Hoe ziet dat er dan precies uit?



Wat gebeurde er toen?



Waarom is dat zo?

Korte, eenvoudige vragen met een open einde!

Vermijd slechte vragen, zoals: 1.

‘Dubbele vragen’, bijv. Hoe voelde u zich na die ontdekking? Was u geschrokken?

2.

Samengestelde vragen, bijv. Hoe belangrijk vind u loyaliteit, ervaring en flexibiliteit in uw collega’s?

3.

Leidende vragen, , bijv. Het is toch moreel verwerpelijk om mensen genetisch te manipuleren?

4.

Veronderstellende vragen, bijv. U was zeker wel blij toen u deze resultaten zag?

5.

Vragen met of/of, bijv. Gaat u nu voor die ene oplossing kiezen of de zaak totaal negeren?

6.

Gesloten vragen, bijv. Gaat u nu voort op de ingeslagen weg?

37

7.

Eindeloze vragen, bijv. Alle zakken bijeengenomen, en rekening houdend met de belangen van alle partijen en het beleid dat voor dit onderwerp al op de rit is gezet, hoe gaat u nu verder?

8.

Woorden met een negatieve connotatie, bijv. Dus u ‘promoot’ uw onderzoek door… ?

9.

Woorden met een positieve connotatie, bijv. Hoe waardeert u uw onderzoek….

Soms kun je aan het eind van het interview het gevoel hebben dat je ‘de mens’ mist achter het onderwerp (de emotie, het gevoel), dan kun je altijd nog vragen wat zijn werk persoonlijk voor hem betekent.

Praktische tips: -

Het is handig om het interview op te nemen, zodat je het later na kunt luisteren en je beter op het gesprek kunt concentreren. Het is handig om tegelijkertijd aantekeningen te maken, de notities vormen al snel de hoofdlijn. Vraag aan het begin van een gesprek of het goed is als je het opneemt, zodat de geïnterviewde ervan op de hoogte is.

-

Spreek voorafgaand aan het interview af of je de tekst ter correctie (vóór publicatie) naar de geïnterviewde stuurt en kom die afspraak na.

-

Blijf zo dicht mogelijk bij de formuleringen van de geïnterviewde, zodat je een beeld vormt van zijn/haar spreektaal. Kromme zinnen moet je natuurlijk rechtmaken.

Terug naar Inhoudsopgave

38

Wordpress Extra’s Toevoegingen in artikel Audiofragment Wil je een linkje plaatsen naar een geluidsfragment op een andere website, doe dat dan door middel van het linkicoontje. Wil je een audiofragment invoegen, volg dan deze stappen:

1. Klik op het muzieknootje in de menubalk

2. Upload het audibestand via ‘bestanden kiezen’

3. Vul de velden in: Titel: Interview met “NAAM GEINTERVIEWDE* Onderschrift: Interview met “NAAM GEINTERVIEWDE* door *NAAM INTERVIEWER* op dd-mm-jjjj @ *PLAATS* Beschrijving: Interview met “NAAM GEINTERVIEWDE* door *NAAM INTERVIEWER* op dd-mm-jjjj @ *PLAATS* 4. Klik bij ‘koppelings-url’ op Audio Player. 5. Klik op ‘Invoegen op bericht’ en ‘alle wijzigingen opslaan’.

In je artikel verschijnt een linkje, maar in het bericht zal dit een kleine audioplayer worden. Terug naar Inhoudsopgave

39

40

YouTube video Wil je een linkje plaatsen naar een YouTube video, doe dat dan door middel van het link-icoontje. Wil je een YouTube video invoegen volg dan deze stappen:

1. Klik op het één-na-laatste icoontje in de menubalk

2. Klik op de filmstrip in de menubalk die dan verschijnt

3. Vul de velden in in het popupvenster en klik op invoegen. Klaar! Terug naar Inhoudsopgave

41

XnView Het fotobewerkingsprogramma XnView is gratis te downloaden en heel handig in gebruik.

Na het downloaden van het programma maak je je afbeeldingen via het volgende stappenplan uploadklaar. 1.

Open XnView

2.

Ga via ‘Bestand’ > ‘Openen’ naar de map waarin je afbeelding staat. Dit kan ook via ‘Browser’, een tab die je kan aanklikken in de balk met icoontjes

3.

Dubbelklik op de afbeelding die je wilt bewerken.

4.

Ga in de menubalk naar ‘Afbeelding’ > ‘Schalen’. Je krijgt daar het volgende venster te zien: Vul bij Breedte: 610 in. De andere waarden passen zich automatisch aan.

5.

Sla de afbeelding op via ‘Bestand’ > ‘Opslaan als’ en plaats de afbeelding in een makkelijk terug te vinden map. Geef de afbeelding een herkenbare naam b.v. in de volgende vorm: naamtentoonstelling.jpg of naamfestivaljaartal.jpg. Bijvoorbeeld: matisse_tot_malevich.jpg

6.

Heb je meerder afbeeldingen, schaal die dan ook. Geef ze dezelfde naam, gevolgd door een 1,2 etc. Bijvoorbeeld: matisse_tot_malevich1.jpg

Let op: heb je maar twee afbeeldingen, overweeg dan of die tweede nodig is. Je zal zien dat het er raar uitziet op de site als je één breed beeld hebt en daaronder maar 1 ander plaatje. Terug naar Inhoudsopgave

42

Over CultuurBewust.nl Historie & Missie CultuurBewust.nl CultuurBewust.nl is een initiatief van hoofdredacteur Marjolein Theunissen. Het culturele webmagazine zag het levenslicht op 27 april 2009. Elke dag lees je hier recensies, interviews en reportages voor jongeren, door cultuurjournalisten in de dop. Doordat de focus ligt op aanstormende, veelbelovende debutanten is CultuurBewust.nl een podium voor zowel jong artistiek als schrijvend talent. Jongeren moeten ‘leren om cultuur te consumeren’ schreef de Volkskrant in 2009. Op de website van de Raad van Cultuur staat: “Het aanwakkeren van culturele interesse en activiteiten is niet gebaseerd op de traditionele verheffingsgedachte, maar op een maatschappelijke noodzaak.” CultuurBewust.nl speelt in op bovenstaande behoeften door VIP-artikelen met insight information te publiceren. VIP staat voor: Verdiepen – reportages geven een kijkje achter de schermen van de Nederlandse cultuur. Informeren – recensies geven een overzicht van de laatste trends, voorstellingen, tentoonstellingen en boeken. Personifiëren – interviews geven een persoonlijke kwinkslag aan de culturele productie. CultuurBewust.nl biedt daarnaast studenten van gerelateerde studierichtingen de mogelijkheid hun kennis van Film, Kunst, Literatuur, Muziek en Theater aan te vullen met praktische schrijfervaring en een journalistiek portfolio op te bouwen. De feedback van de eindredactie helpt om het schrijftalent te ontwikkelen en de beschikbare contacten zijn onontbeerlijk voor een verbluffend LinkedIn-account. Terug naar Inhoudsopgave

CultuurBewust.nl specials Visitekaartjes CultuurBewust.nl heeft eigen visitekaartjes! Netwerken is belangrijk. Niet alleen voor de site, maar juist ook voor jezelf. Geef je kaartje na een interview of een ontvangst en mensen zullen je niet meer vergeten. Voor visitekaartjes vragen we een eigen bijdrage van €20 euro (Ontwerp- en drukkosten zijn €50).

Neem contact op met Marjolein als je visitekaartjes wilt hebben.

Voor- en achterkant van Marjolein’s visitekaartje. Terug naar Inhoudsopgave

43