CREATIVITEIT
VERBINDT
[Dit
is
de
‘intergrale,
ruwe
tekstweergave’
van
de
voordracht
van
David
van
der
Kooij,
gehouden
tijdens
de
bijeenkomst
Cultuureducatie
Amsterdam
2011
–
13
april.
Welkom
allemaal.
Ik
begin
met
Mocca
te
bedanken
voor
de
uitnodiging
en
het
vertrouwen
dat
zij
gesteld
hebben
in
mij
om
een
voor
u
interessant
praatje
te
komen
houden.
Ik
ben
ook
bijzonder
aangenaam
verrast
door
de
grote
belangstelling
voor
deze
workshop.
Workshop
is
misschien
een
vreemde
betiteling
voor
iets
wat
meer
lijkt
op
de
setting
van
een
hoorcollege.
Maar
u
heeft
op
uw
stoel
ook
pen
en
papier
gevonden
en
daarmee
wil
ik
graag
van
dit
praatje
gebruiken
maken
om
u
ook
actief
aan
het
denken
te
zetten
over
de
onderwerpen
die
ik
met
u
wil
bespreken.
Laten
we
het
een
praatshop
noemen.
Een
praatshop
waarbij
ik
veel
aan
het
woord
ben
maar
u
ook
aan
het
denken
en
praten
zet.
Onderwerp
van
mijn
praatshop:
cultuur,
onderwijs
en
creativiteit.
En
natuurlijk
–
een
beetje
paradoxaal
–
de
grote
afwezige
hier
vandaag,
maar
wel
in
ieders
gedachte:
het
kind.
De
titel
van
de
workshop,
in
de
informatie
die
u
van
Mocca
gekregen
hebt
luidt:
creativiteit
verbindt.
En
ik
begin
meteen
met
een
verbinding
te
maken,
namelijk
tussen
mijzelf
en
cultuureducatie.
En
daarvoor
ga
ik
terug
naar
mijn
eigen
lagere
schooltijd.
De
herinneringen
die
mij
te
binnen
schieten
hebben
vooraleerst
te
maken
met
mijn
ouders.
Als
kleine
jongen
werd
ik
door
hun
meegesleept
naar
musea.
Daar
springt
vooral
het
Rijksmuseum
uit
naar
voren,
dat
was
toen
nog
helemaal
open:
Nachtwacht
en
poppenhuizen
uit
de
gouden
eeuw
zijn
mij
m.n.
bijgebleven.
Bij
het
zoveelste
bezoek
was
er
maar
een
ding
waar
ik
nog
naar
toe
wilde,
de
poppenhuizen.
Ook
staat
mij
levendig
bij
hoe
verveeld
ik
door
grote
kerken
en
kathedralen
slenterde
tijdens
vakanties
in
m.n.
Frankrijk.
Fransen
hebben
een
heel
duidelijk
beeld
van
cultuur.
Frankrijk
is
cultuur,
de
rest
is
barbaars…
En
toen
ik
iets
ouder
was,
bijna
iedere
donderdagavond
naar
het
theater.
Best
bijgebleven
stukken
en
optredens:
MacBeth,
Seth
Gaaikemaa,
van
de
Koele
meren
des
doods
en
de
Kaukasische
krijtkring,
geen
idee
meer
waar
dat
laatste
over
ging.
Dus
gegoogeld;
van
Brecht,
hartverscheurend,
zoek
het
maar
op.
Als
ik
aan
de
andere
kant
denk
aan
de
lagere
school
en
cultuur
zie
ik
een
wat
schraler
landschap.
Cultuur
was
iets,
dat
ik
in
verband
met
school
nu
vooral
associeer
met
schoolreisjes,
eenmaal
per
jaar.
Obligate
bezoeken
aan
een
modelboerderij
in
de
Flevopolder
–
de
Flevohof,
Meester
Snijders
–
meesterverteller
–
had
er
een
liedje
over
geschreven
dat
we
in
de
bus
moesten
zingen.
Ik
weet
nog
goed
hoe
begon:
(*zingt*)
We
gaan
met
zijn
allen
naar
de
Flevohof,
Land
uit
de
Zuiderzee!
En
dan
had
je
het
openluchtmuseum
bij
Arnhem.
En
in
de
klas
filmpjes
van
Bert
Haanstra
–
feest
overigens
–
De
stem
van
het
water,
Glas.
Ik
zie
een
interessante
scheiding
in
onderwerpen
die
mij
te
binnen
schieten
tussen
de
cultuurervaringen
die
mijn
ouders
mij
meegaven
en
wat
er
van
school
is
bijgebleven.
Als
u
die
ook
ziet,
dan
vraag
ik
u
die
nog
even
voor
u
te
houden,
hij
komt
vanzelf
aan
bod.
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
1
Vanuit
deze
persoonlijke
en
dus
beperkte
–
en
misschien
wat
zwart‐wit
neergezette
–
ervaringen
naar
deze
tijd
kijkend,
zeg
ik
nu:
we
zijn
er
zeer
zeker
op
vooruit
gegaan!
Ik
ben
bekend
met
een
aantal
organisaties
die
cultuuronderwijs
aanbieden,
bemiddelen
of
zoals
Mocca,
dat
scholen
en
cultuurinstanties
bij
elkaar
brengt
en
daarbij
een
adviserende
functie
heeft.
Cultuureducatie
is
een
begrip
en
het
is
goed
georganiseerd.
Er
is
een
rijk
aanbod
en
er
wordt
gebruik
van
gemaakt.
Misschien
niet
zo
veel
als
u
zou
willen
maar
toch,
en
dat
kan
vanmiddag
veranderen.
Maar
wat
is
cultuuronderwijs
eigenlijk?
Daar
heeft
u
allemaal
een
idee
bij.
U
bent
er
mee
bezig
en
vandaag
zijn
we
nota
bene
op
een
conferentie
over
cultuureducatie.
Wat
is
het?
Het
lijkt
een
open
deur,
maar
denk
er
even
over
na.
En
neem
een
los
vel
papier
en
een
pen,
en
schrijf
het
op.
Neem
daar
even
een
klein
minuutje
de
tijd
voor.
Mooi
dan
vraag
ik
nu
aan
u
om
even
in
overleg
te
gaan
met
uw
buurman
of
buurvrouw.
Vergelijk
wat
u
heeft
opgeschreven
en
licht
dat
toe.
Als
het
zo
uitkomt
maakt
u
een
drietal.
Reageer
op
elkaars
beschrijving
van
cultuureducatie.
Daarna
ruilt
u
de
papieren
en
schrijft
een
aanvulling
of
opmerking
bij
wat
uw
buur
geschreven
heeft.
Neem
ook
hier
weer
even
de
de
tijd
voor.
Goed,
dan
geeft
u
nu
het
papiertje
weer
terug
aan
degene
waar
het
vandaan
kwam.
Lees
wat
erop
staat
en
ga
staan.
Ga
allemaal
staan
en
houd
het
papier
met
gestrekte
armen
boven
uw
hoofd.
Maak
nu
van
het
vel
papier…
een
prop.
Ja
doet
u
dat
maar.
Verfrommel
het
en
gooi
het…
zo
ver
mogelijk
weg!
Dit
zal
bij
u
misschien
wat
gemengde
gevoelens
oproepen.
Maar
ik
heb
u
uw
idee
over
wat
cultuureducatie
is
bewust
van
u
af
laten
werpen.
Niet
omdat
het
niet
waar
is
of
niet
goed
is.
Helemaal
niet.
Maar
om
u
uit
te
dagen
om
de
rest
van
mijn
praatje
en
ook
de
rest
van
deze
middag
‐
en
wellicht
ook
hierna
–
vernieuwend,
fris
en
fruitig
naar
cultuureducatie
te
kijken
en
er
open
over
naar
te
denken.
Niet
vanuit
uw
overtuigingen
over
cultuureducatie
tot
nu
toe.
Ik
laat
cultuur
even
los
en
richt
me
tot
educatie.
Daar
zijn
veel
definities
van,
ik
vat
het
samen
met
onderwijs
en
opvoeding,
voor
het
gemak
spreek
ik
even
van
onderwijs.
Vraag
voor
u,
wat
is
de
functie
van
onderwijs?
Daar
heeft
een
belangrijk
deel
van
u
voor
gestudeerd
en
dat
moet
voor
diegenen
niet
moeilijk
zijn.
Maar
onderwijs
gaat
ons
allemaal
aan
dus
ik
vraag
het
aan
iedereen.
Denk
een
minuut
na
en
schrijf
het
op.
Dat
mag
als
een
mooie
volzin
of
als
een
reeks
associaties.
Ga
uw
gang.
Mooi,
bespreek
dit
eens
met
uw
buurman.
Ik
zal
niet
aan
uw
vragen
om
het
straks
te
verfrommelen
om
weg
te
gooien.
Wat
u
precies
heeft
opgeschreven
weet
ik
niet
maar
ik
vraag
me
af
of
er
niet
een
rode
draad
in
zit
in
alle
gedachten.
Wie
heeft
er
bijvoorbeeld
iets
in
de
trant
van
‘kennisoverdracht’?
En
wie
heeft
gedacht
aan
‘vaardigheden’?
Wie
aan
‘sociaal‐
emotionele
ontwikkeling’?
Wie
heeft
er
genoteerd
‘cultuur’?
Ik
spreek
regelmatig
mensen
in
en
om
het
onderwijs
en
lees
en
kijk
naar
informatie
over
onderwijs.
Daar
springen
twee
hoofdzaken
uit
als
we
kijken
naar
de
functie
van
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
2
onderwijs:
Dat
is
(1)
kinderen
gereed
maken
om
een
rol
te
kunnen
spelen
in
de
maatschappij
en
een
bijdrage
te
leveren
aan
de
economie
–
of
iets
van
die
strekking,
en
(2)
overdracht
van
waarden
en
normen,
dat
samenvalt
met
iets
dat
‘cultuur’
heet.
Het
eerste
is
vooral
gericht
op
kennis
en
vaardigheden,
die
nodig
zijn
om
een
boterham
te
verdienen
en
de
twee
heeft
te
maken
met
samenhang
van
jezelf
met
je
omgeving;
waar
kom
ik
vandaan,
wat
zijn
mijn
wortels
en
hoe
pas
ik
in
mijn
omgeving?
Beiden
verbinden
ze
het
kind
met
zijn
omgeving
en
de
toekomst.
Daar
valt
het
woord
verbinden
weer.
Onderwijs
gaat
over
verbinden
namelijk.
Je
legt
als
leerkracht
of
betrokkene
bij
onderwijs
een
verbinding
tussen
jou
en
het
kind
‐
noem
het
de
dagelijkse
dialoog
die
je
hebt
om
het
kind
te
helpen
bij
het
leren
en
ontdekken.
En
je
helpt
het
kind
zicht
te
verbinden
met
de
wereld
–
door
het
kind
relevante
dingen
te
leren
waarmee
het
nu
en
straks
stevig
in
schoenen
staat
en
het
best
tot
zijn
recht
komt.
Dat
betekent
overigens
dat
de
leerkracht
op
zijn
beurt
zich
ook
verbinden
moet
met
de
wereld
om
je
heen.
Het
is
driehoek
waarin
de
stromen
alle
kanten
op
gaan,
waarin
de
leerkracht
ook
weer
kan
leren
van
het
kind.
Maar
ik
moet
oppassen
dat
ik
niet
afdwaal
van
mijn
uitgestippelde
praatje…
Wat
is
cultuur?
Dat
is
de
volgende
vraag
waar
ik
u
over
wil
laten
nadenken.
Ik
vraag
nu
expliciet
om
daar
niet
een
mooie
volzin
als
definitie
van
te
schrijven,
maar
een
reeks
associaties,
losse
steekwoorden
die
passen
bij
wat
u
onder
cultuur
verstaat.
Neem
een
minuut
de
tijd.
Deel
even
met
de
buren.
Goed,
ook
nu
heb
ik
weer
niet
met
u
meegekeken,
maar
ik
heb
wel
de
volgende
hypothese.
Als
we
over
cultuur
praten
denken
we
vaak
twee
kanten
op.
De
ene
kant
is
met
name
de
esthetische
kant,
die
van
de
schone
kunsten.
Wat
ik
–
persoonlijk
–
als
eerste
associatie
heb
bij
de
activiteiten
die
binnen
cultuureducatie
worden
aangeboden.
De
andere
kant
is
die
van
onze
waarden
en
normen,
de
samenhang
tussen
alles
in
de
maatschappij,
alles
wat
ons
bindt;
hoe
wij
met
elkaar
omgaan.
Dit
is
een
ogenschijnlijke
scheiding,
want
het
zijn
juist
deze
waarden
en
normen
die
we
terug
zien
in
kunst
en
expressieve
activiteiten.
En
kunst
kan
op
zijn
beurt
deze
waarden
en
normen
weer
doorbreken;
shockeren,
zeg
maar.
We
zien
dit
niet
alleen
terug
in
kunstuitingen
maar
in
alles
om
ons
heen.
Cultuur
uit
zich
in
hoe
wij
leven,
hoe
wij
werken,
in
wat
ons
drijft.
Ik
heb
er
een
aantal
definities
bij
gezocht
op
internet.
Zo
las
ik:
“Het
geheel
van
gemeenschappelijke
waarden,
kennis
en
inzicht
op
het
vlak
van
het
geestelijk
en
zedelijk
leven,
de
wetenschap,
de
kunsten,
de
mens‐en
wereldbeschouwing.”
Dat
klinkt
heel
gedragen,
deze
is
wat
pragmatischer:
“Een
geheel
van
aangeleerde
gedragskenmerken,
waaraan
alle
leden
van
een
gemeenschap
zich
openlijk
houden.”
Een
belangrijke
kanttekening
is
dat
cultuur
niet
statisch
is:
“Deze
leefstijl
is
niet
eenduidig,
maar
veeleer
dynamisch
en
ontwikkeld
zich
in
een
wisselwerking.”
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
3
En
dan
cultuur
in
zijn
meest
brede
betekenis:
“Alles
wat
door
menselijk
handelen
is
gemaakt,
oftewel
alles
behalve
de
`ongerepte`
natuur.”
En
in
deze
laatste
definitie
komt
het
woord
voor
waar
ik
naar
toe
wil,
namelijk
‘maken’,
oftewel
‘creativiteit’.
Creativiteit
=
maken,
alles
wat
door
menselijk
handelen
gemaakt
is.
Alles
behalve
de
‘ongerepte’
natuur.
Over
creativiteit
bestaan
de
nodige
vooronderstellingen,
en
natuurlijk
ook
vooroordelen.
Ik
vraag
u
eens
na
te
denken
over
wat
deze
vooroordelen
zouden
kunnen
zijn.
Dat
kan
moeilijk
zijn,
m.n.
voor
degenen
onder
u
die
dagelijks
met
creativiteit
bezig
zijn
en
er
hun
geld
me
verdienen.
Kijk
eens
naar
creativiteit
door
de
bril
van
een
ander
en
verzin
een
of
twee
vooronderstellingen.
Zo
van
“Oh,
maar
dat
kan
mijn
kleine
neefje
ook.”
of
“Kinderen
zijn
toch
hartstikke
creatief?”
Doe
dit
samen
met
uw
buurman
of
buurvrouw.
Neem
hier
ook
weer
een
minuut
de
tijd
voor.
Ik
heb
zelf
3
vooronderstellingen
t.a.v.
creativiteit
die
ik
vaak
tegenkom.
Ze
zijn
alle
drie
waar,
maar…
De
eerste:
creativiteit,
dat
is
knutselen
en
kleien.
Ja
dat
is
het,
maar
dan
moeten
we
niet
vergeten
dat
raketten,
olieboorplatforms,
en
iPads
ook
creativiteit
zijn,
beter
gezegd
het
resultaat
van
creativiteit.
Ook
belangrijk
is
dit:
je
eerste
bloem
tekenen
als
je
5
bent,
dat
is
creatief,
op
je
35ste
nog
steeds
dezelfde
bloem
tekenen
–
ook
al
ben
je
er
schatrijk
mee
geworden
–
dat
is
niet
–
niet
meer
–
creatief.
Nummer
twee:
creativiteit
is
voor
softies,
navelstaarders,
beoefenaars
van
meditatie
en
esoterische
activiteiten.
Uiteraard
is
creativiteit
voor
‘softies’,
maar
creativiteit
is
net
zo
goed
voor
en
van
gestreste
schooldirecteuren,
kunstenaars,
commando’s
en
politici.
En
drie:
ik
ben
niet
creatief,
creativiteit
is
voor
creatievelingen;
kunstenaars
en
reclamemakers
om
meer
precies
te
zijn.
Anders
gezegd,
dat
kan
ik
niet,
laat
dat
maar
aan
anderen
over.
Onzin.
Creativiteit
en
creatief
denken
is
een
discipline
die
je
meester
kunt
worden.
Net
als
rekenen
en
taal
of
autorijden,
kun
je
het
leren.
Ik
zeg
altijd:
iedereen
–
nou
ja,
bijna
iedereen
–
kan
leren
autorijden,
en
het
feit
dat
we
niet
allemaal
Michael
Schumacher
heten
moet
ons
er
niet
van
weerhouden
om
het
te
doen.
Wat
is
creativteit?
Creativiteit
is
–
daar
is
ie
weer
–
verbinden.
Twee
dingen
die
ogenschijnlijk
niets
met
elkaar
te
maken
hebben
worden
samengebracht
en
in
een
flits
ontstaat
er
iets
nieuws!
Ik
geef
u
een
bekend
voorbeeld.
George
Mestral
ging
in
1941
uit
jagen
met
zijn
hond.
De
veters
van
zijn
nieuwe
schoenen
schoten
steeds
los.
Thuisgekomen
merkte
hij
in
de
vacht
van
zijn
hond
allemaal
klitten.
De
losse
schoenveters
en
de
klit
flitst
hij
plotseling
samen
tot
het
idee
‘klittenband’;
eureka!
Dat
kunnen
wij
ook.
Het
vergt
soms
wat
oefening,
maar
zelf
bij
een
eerste
keer
kunnen
er
verrassende
ideeën
ontstaan.
Pak
pen
en
papier.
Maak
twee
kolommen
–
doe
dit
samen
–
en
schrijf
links
iets
wat
met
koken
of
de
keuken
te
maken
heeft.
Schrijf
rechts
iets
wat
met
auto’s
of
garages
te
maken
heeft.
Dus
bijvoorbeeld
koken
en
rem.
Daarna
combineert
u
die
woorden
en
probeert
daar
een
nieuw
idee
uit
te
halen,
een
uitvinding
of
een
andere
nieuwe
gedachte.
In
dit
voorbeeld
zou
het
iets
kunnen
zijn
dat
er
voor
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
4
zorgt
dat
het
gas
automatisch
wordt
uitgezet
als
de
melk
begint
te
koken.
Probeer
het
nu
zelf,
misschien
doet
u
wel
een
baandoorbrekende
uitvinding.
Gaat
uw
gang.
Wat
heeft
creativiteit
nu
te
maken
met
dit
verhaal?
Resumerend:
cultuur
in
de
breedste
zin
van
het
woord
is
alles
wat
door
de
mens
verzonnen
of
gemaakt
is.
Alles
wat
de
mens
gemaakt
heeft
is
de
resultante
van
ons
unieke
vermogen
tot
creativiteit.
Dat
is
over
de
vluchtstrook
een
beetje.
Kijkend
naar
cultuureducatie
hebben
we
nu
een
verbinding
tussen
creativiteit
en
cultuur
gelegd.
Nu
de
educatiekant
–
onderwijs
en
creativiteit.
De
mens
is
een
vat
vol
paradoxen.
We
zijn
creatief,
in
staat
om
van
alles
te
verzinnen
en
te
maken
–
inclusief
er
een
potje
van
maken.
Maar
tegelijkertijd
zijn
we
gewoontedieren,
die
zoeken
naar
veiligheid
en
zekerheid.
Zo
zorgen
we
dat
alles
op
rolletjes
blijft
lopen.
Gewoontes
vormen
de
smeerolie
van
onze
maatschappij.
Ze
zorgen
ervoor
dat
we
opstaan,
tandenpoetsen,
naar
het
werk
gaan,
zonder
dat
we
er
eigenlijk
bij
na
hoeven
te
denken.
Denk
aan
het
verkeer.
Alles
loopt
goed,
totdat
er
iets
onverwachts
gebeurt;
er
iets
verandert.
Dat
zien
ook
terug
in
bijvoorbeeld
onderwijs.
We
maken
kinderen
gereed
voor
deelname
aan
de
maatschappij.
Zodat
alles
op
rolletjes
blijft
lopen.
Dat
ging
eigenlijk
wel
goed.
Sinds
we
scholen
als
grote
instituten
kennen,
aangejaagd
door
de
industriële
revolutie
zijn
we
met
scholing
en
opvoeding
bezig
om
kinderen
klaar
te
stomen
voor
hun
rol
als
volwassene.
Zo
managen
we
als
maatschappij
continuïteit.
Maar
door
de
eeuwen
heen
is
de
samenleving
steeds
sneller
gaan
veranderen,
aangejaagd
door
vooral
technologische
ontwikkelingen:
landbouw,
industrie,
mechanisatie,
informatie,
kennis,
transformatie.
En
deze
veranderingen
versnellen
de
verandering.
Wat
het
betekent
voor
onderwijs
is
dat
de
wereld
nu
zo
snel
aan
het
veranderen
is
dat
we
niet
meer
weten
waar
we
onze
kinderen
voor
klaarstomen,
anders
dan
voor
verandering.
En
dat
doe
je
met
creativiteit.
Want
creativiteit
is
de
kracht
om
je
aan
te
passen
aan
nieuwe
omstandigheden,
problemen
oplossen
en
kansen
zien.
Grappig;
creativiteit
veroorzaakt
verandering
en
je
moet
creatief
zijn
om
met
die
verandering
om
te
gaan.
Denk
er
het
uwe
van.
En
nu
heb
ik
weer
een
driehoek:
cultuur
–
onderwijs
–
creativiteit.
Mijn
boodschap
is:
verbind!
Met
deze
driehoek
hebben
we
een
krachtig
instrument
om
kinderen
te
helpen
hun
weg
te
zoeken
in
de
veranderende
maatschappij,
zonder
te
verdwalen.
De
tijd
vliegt
en
omdat
dit
niet
bepaald
een
standaard
praatje
voor
mij
is,
ben
ik
wat
lastig
uitgekomen.
Hier
en
daar
wat
overgeslagen,
om
er
toch
nog
een
coherent
verhaal
van
te
maken.
Ik
hoop
dat
het
gelukt
is.
Het
is
nu
–
helaas
–
tijd
voor
diegenen
die
een
kraampje
hebben
op
de
informatiemark,
om
afscheid
te
nemen.
U
wordt
dringend
verzocht
om
uw
kraampjes
op
de
markt
in
gereedheid
te
gaan
brengen.
Met
de
achterblijvers
wil
ik
zo
nog
even
verder
napraten.
We
zullen
het
netjes
houden.
Goed
nu
wij
onder
elkaar
zijn
wil
ik
u
een
opdracht
geven
geven.
We
hebben
zonet
gezien
hoe
je
door
verbindingen
tussen
bestaande
zaken
tot
nieuwe
ideeën
kunt
komen.
We
hebben
dat
even
geprobeerd
en
nu
wil
ik
u
uitdagen
om
het
praktisch
toe
te
passen.
Namelijk
door
een
of
meer
nieuwe
en
verrassende
ideeën
te
verzinnen
voor
cultuuronderwijs
in,
bij,
op
of
onder
uw
school.
Andere
ideeën,
dingen
die
u
nog
niet
gedaan
heeft
en
waar
u
nog
niet
van
gehoord
heeft.
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
5
En
dat
gaat
zo.
Werk
weer
in
koppels
of
drietallen.
Op
het
papier
maakt
u
drie
kolommen;
schrijf
boven
die
kolommen
achtereenvolgens:
cultuur,
onderwijs
en
creativiteit.
Ik
geef
u
zo
drie
keer
even
de
tijd
om
in
iedere
kolom
associaties
te
noteren
die
u
heeft
bij
de
respectievelijke
koppen;
cultuur,
onderwijs
en
creativiteit.
Klaar?
Gaat
uw
gang.
Mooi,
wat
nu
de
bedoeling
is:
maak
een
willekeurige
selectie
van
3
woorden,
uit
iedere
kolom
eentje.
Gebruik
die
drie
woorden,
koppel
ze
met
elkaar,
goochel
ermee
om
een
nieuw
idee
te
krijgen
voor
cultuuronderwijs
in
uw
school.
Voorbeeld,
stel
dat
ik
de
drie
associaties:
klassieke
oudheid,
schoolbank
en
digibord
heb
gekozen.
Die
zou
ik
kunnen
combineren
tot
het
maken
van
een
les
over
scholing
in
de
klassieke
oudheid
waarbij
kinderen
een
wastafeltje
of
kleitablet
gebruiken.
Volgt
u
mijn
bedoeling?
Gaat
uw
gang.
Dan
kijk
ik
op
de
klok
en
helaas,
maar
het
viel
te
verwachten,
time’s
up.
Mocht
uw
belangstelling
voor
creatief
denken
en
onderwijs
gewekt
zijn
dan
heb
ik
hier
een
klein
kaartje
waar
u
misschien
iets
aan
heeft
(weblog
creatief
denken
in
onderwijs
Vindingrijk:
http://vindingrijk.wordpress.com
)
Dank
u
wel
voor
uw
aandacht
en
een
applaus
voor
jezelf!
Mocca
–
Cultuureduactie
Amsterdam
2011
(13
april)
6
