Schiedam & Europa ‘What’s in it for us?’
25 november 2013 Cor Lamers – burgemeester Schiedam
Dames en heren, Ik ben vandaag gevraagd om u iets te vertellen over het belang van Europa voor gemeenten in het algemeen en voor Schiedam in het bijzonder. Ik doe dat met twee petten op. Als burgemeester van Schiedam zal ik eerst iets zeggen over de plek die Europa inneemt in het beleid van mijn gemeente. Als vice-voorzitter van de Nederlandse delegatie bij het Comité van de Regio’s zal ik vervolgens iets zeggen over het belang van Europa voor alle Nederlandse gemeenten.
Schiedam: 76.000 inwoners 35.000 woningen 32.000 arbeidsplaatsen oppervlak 20 km²
Voor degenen onder u die onze stad nog niet goed kennen, ziet u hier enkele gegevens: Onze stad telt ruim 76.000 inwoners. Schiedam is een erg compacte stad: meer dan 35.000 woningen op 20 km2 (nr 6 in dichtheid in NL). Schiedam is na Rotterdam de stad met de meeste arbeidsplaatsen in de regio.
Schiedam: stad van havens, molens, jenever
Wij hebben als stad met Europa te maken. Velen kennen Schiedam vooral als stad van havens, molens en jenever. Daar zijn we trots op. Onze havens zijn jarenlang het kloppend hart van de scheepsbouw geweest en hebben zich inmiddels omgevormd tot plaatsen met een levendige maritieme industrie. De scheepsbouw en de jeneverindustrie hebben een enorme rol gespeeld in onze stad. Hieruit zijn verschillende toonaangevende bedrijven voortgekomen die wereldleiders zijn in hun branche en daarmee van groot belang voor de Europese economie. Voor Schiedam is het belangrijk dat zij hun concurrentiepositie verder kunnen versterken. Dit brengt ons direct bij Europa ofwel de Europese Unie. Het versterken van de internationale concurrentiepositie van Europa is een van de speerpunten van het Europese beleid.
Door EU beschermd jeneverproductiegebied
Hier ziet u het gebied dat door de EU is aangewezen als het gebied waar jenever geproduceerd mag worden. Vergelijkbare alcohol uit andere delen van Europa mag de naam jenever niet gebruiken. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor parmaham en feta. Wij zijn natuurlijk blij met deze aanwijzing omdat dit onze jeneverindustrie ten goede komt.
Beleidsnota “Kansrijk in Europa”
Vergroten Europabewustzijn Informatie Imagoversterking
Netwerken Samenwerken Beleidsbeïnvloeding Lobbywerk en belangenbehartiging
Subsidies Projecten
De Europese Unie is voor Schiedam belangrijk. Als stad biedt Europa kansen. In 2009 heeft onze gemeenteraad de beleidsnota “Kansrijk in Europa” vastgesteld. De raad heeft zich daarmee ten doel gesteld Europa een vast onderdeel te laten worden van gemeentelijk beleid. Continuïteit in aandacht voor Europa is één van de sleutels tot succes. Zaken als beleidsbeïnvloeding, lobbywerk, samenwerken, opbouw en onderhoud van netwerken vragen allemaal om vasthoudendheid, doorzettingsvermogen, creativiteit en geduld. De beleidsnota komt in het advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur ook terug. We doen als Schiedam heel veel. Het is belangrijk als stad Europa in je beleid geïntegreerd te hebben. Maar sommige zaken vereisen een lobby in gezamenlijkheid. Niet als Schiedam alleen, maar als gemeenten samen via de VNG. En als VNG samen met IPO, rijk, en in EU verband via CEMR.
Europa & alle gemeenten– gedeeld belangen Luchtkwaliteit is een probleem
In Schiedam
Hiermee kom ik op het tweede deel van mijn presentatie: het belang van Europa voor alle Nederlandse gemeenten. Voor Schiedam en omliggende regio zijn er problemen met de luchtkwaliteit.
Maar ook in Europa
Normen over luchtkwaliteit komen uit Europa. Oplossingen zitten met name in de uitstoot van verkeer en industrie. Dit bronbeleid wordt ook in Brussel bepaald. Een gemeente die de luchtkwaliteitsnormen wil halen kan dus niet volstaan met lokale maatregelen, maar moet op provinciaal, nationaal en Europees niveau zorgen voor uitvoerbare regelgeving.
Noodzaak van een gemeenschappelijke Nederlandse aanpak in Europa – Interbestuurlijke Dossierteams
Milieubeleid wordt gemaakt door EU, rijk, provincies en gemeenten. Elk met eigen rol en verantwoordelijkheden, maar ook eigen expertise. Samenwerking is dus nodig om EU beleid zo vorm te geven dat het problemen aanpakt, maar wel uitvoerbaar blijft in de praktijk Succesvolle samenwerking tussen rijk, gemeenten en provincies in EU onderhandelingen over het milieubeleid verloopt via interbestuurlijke dossierteams
Werkwijze interbestuurlijke dossierteams - standpuntbepaling
Samenwerking + alle bestuurslagen VNG, IPO en Rijk
+
Expertise delen
+
Informatie delen
= Gezamenlijke standpunten
Interbestuurlijke dossierteams stellen samen prioriteiten vast 1) In een IBDT werken alle bestuurslagen samen. Het rijk, VNG en IPO namens alle gemeenten en provincies. 2) Iedere bestuurslaag brengt expertise en informatie in, elk vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid. 3) Op deze wijze wordt een gezamenlijk standpunt opgesteld
Werkwijze interbestuurlijke dossierteams - netwerken
Den Haag VNG
Raad
IPO Gezamenlijke standpunten
Rijk
Brussel
Europese Commissie
EP
Comité van de Regio’s CEMR
Met het gemeenschappelijke standpunt in de hand, maken rijk, IPO en VNG gebruik van elkaars netwerken 1) Het Rijk onderhandelt in de Raad van Ministers 2) VNG en IPO maken gezamenlijke standpunten in EU koepel CEMR en vertalen standpunt naar advies voor het Comité van de Regio’s. 3) Gezamenlijk wordt er opgetrokken naar Europese Commissie en Europees Parlement. Daardoor krijgt het standpunt massa en wordt het in verschillende gremia ingebracht. Dit vergroot de kans op een succesvolle Europese lobby
Betere wisselwerking EU regels en uitvoering in de praktijk
Samenwerking in onderhandelingen wordt gevolgd door gezamenlijke implementatie Milieuregels zijn beter uitvoerbaar, omdat lokale praktijk is meegenomen in de regelgeving
Europa kan niet zonder gemeenten Gemeenten kunnen niet zonder Europa
Met deze illustratie van het milieubeleid wilde ik laten zien dat we elkaar nodig hebben. Europa kan niet zonder gemeenten, gemeenten kunnen niet zonder Europa Dat is volgens mij ook de gedachte achter het mooie advies van de Raad van het Openbaar Bestuur: Met Europa verbonden
