Contactpersonen en adressen deel 1

Contactpersonen en adressen deel 1 Het bestuur van de afdeling Waterweg-Noord Voorzitter en externe contacten: Tom Schoenmakers tel. 010-4703447, Hofsingel 45, 3134 VE Vlaardingen E-mail: [email protected] Penningmeester: Loek Batenburg, tel. 010-5922697 Adriaan Brouwerstraat 11, 3141 JA Maassluis E-mail: [email protected] Ledenadministratie: Joost de Kurver, tel. 0174-761159 Vaartstraat 4, 2691 AK ’s-Gravenzande E-mail: [email protected] Waarnemend secretaris: Marie Baar, tel. 010-4662921 Nolensstraat 24A, 3039 PV Rotterdam E-mail: [email protected] Bestuurslid: Sjaak Keijzer, tel. 010-4347149 Redactie Struinen: Anneke van der Meulen, tel. 010-4715415 Koekoekslaan 69, 3121 XJ Schiedam E-mail: [email protected] (kopij Struinen) Redactiecommissie: Anneke van der Meulen en Frank van Alphen De contributie bedraagt m.i.v. 01-01-2013: € 31,00 voor leden, € 10,50 voor huisgenootleden, € 16,00 voor jeugdleden (tot 25 jaar), € 11,00 voor leden van andere afdelingen (Struinenabonnee). Gironr. 337467 ten name van KNNV afd Waterweg-Noord te Vlaardingen. Opzegging lidmaatschap vóór 1 december. Mocht er iets mis zijn met de bezorging van Struinen, neem dan even contact op. Natuurcentrum “de Boshoek”, Bospad 3, Schiedam Noord (achter het Bachplein), tel. 010-4702050. E-mail: [email protected]. Website van de Boshoek: www.natuurcentrumdeboshoek.nl. Openingstijden: zaterdagochtend van 10.00 uur tor 13.00 uur. Voor activiteiten zie Struinen en de website. Bereikbaar met tramlijn 21 of 24, uitstappen halte Bachplein. Vormgeving omslag: Mari van der Giessen 1

Inhoud Contactpersonen en adressen deel 1

1

Voorwoord van het bestuur

3

Plannen voor een tweede Volksbos

3

Financieel verslag 2012 en begroting 2013

4

Toelichting financieel verslag 2012 en begroting 2013

5

Nieuw lid

8

Boshoekactiviteit

10

Natuurcentrum De Boshoek 25 jaar

11

Kijk omhoog KNNV-er!

14

Strepen ofwel inventariseren in 2013

16

De mens als natuurverschijnsel

18

Het paradijstuintje

21

Sluitingsdatum Struinen 3e kwartaal 2013

23

Grassencursus of Groene sprietencursus

23

Bijzondere waarnemingen december 2012 – maart 2013

24

Programma Overzicht

29

Contactpersonen en adressen deel 2

34

2

Voorwoord van het bestuur Met de versterking door Loek Batenburg en Sjaak Keijser kan het bestuur weer even verder, zij het met beperkte armslag. Inspanningen als bij de paddentrek helpen of een marktkraam bemensen, laten we aan ons voorbijgaan totdat iemand zich hiervoor aanmeldt. Ook in ons 76e jaar is er weer veel door de werkgroepen georganiseerd, dus loont het de moeite in de agenda te kijken. Want de lente komt eraan, al was dat eind februari nog niet in het weerbeeld terug te zien. Komt de tijd weer dat we zonder dikke jas, sjaal en muts de vogels, vlinders, bloemen, krabbetjes enzovoort kunnen zoeken en bekijken. En laten we hopen dat we er nog in kunnen slagen om de Blankenburgtunnel tegen te houden. Tom Schoenmakers

Plannen voor een tweede Volksbos De Blankenburgtunnel.............. Al veel actie gevoerd en het ziet er niet best uit, MAAR..... hij ligt er nog niet en er is ook nog geen eerste paal (hoe noem je dat bij een tunnel????) geslagen. Nu zijn er plannen voor een tweede Volksbos. Er zijn al leden van onze vereniging die hier wederom aan mee gaan doen. Wilt u ook meedoen? kijk op www.volksbos.nl

Marie Baar [email protected] 3

Financieel verslag 2012 en begroting 2013 Balans per 31 december 2011 en 2012 2011

2012

Activa Kas ING betaalrekening ING Rentemeerrekening Nog te ontvangen koffiegeld Nog te ontvangen rente Totaal

0,00 2.003,83 18.137,94 52,50 195,87 20.390,14

0,00 1.892,83 17.308,81 40,00 307,35 19.548,99

Passiva Rekening courant Insecten-WG Paddenstoelen-WG Planten-WG Strand-WG Vogel-WG Nog te betalen rekeningen Vooruitontvangen contributies/abonn. Reserve voor projecten Eigen vermogen Totaal

634,75 300,00 191,88 590,80 1.157,72 0,00 2.341,00 7.000,00 8.173,99 20.390,14

634,75 300,00 134,13 590,80 987,72 288,32 1.987,50 7.000,00 7.625,77 19.548,99

Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat in ons geval ruwweg uit de bezittingen die niet vastgelegd zijn voor een doel. De in 2012 vooruitbetaalde contributie voor 2013 behoort niet tot de bezittingen in 2012. Ook over de bedragen van de werkgroepen kan de vereniging niet zonder meer beschikken. Dit geldt eveneens voor de post Reserve voor Projecten. In 2001 heeft het bestuur een reserve voor projecten gevormd, met de bedoeling uit deze reserve bijzondere projecten te financieren die het normale budget van de vereniging c.q. de werkgroepen te boven gaan. Net als in voorgaande jaren is ook in 2012 dit bedrag niet veranderd. Eigen vermogen per 31-12-2011 Af: Negatief resultaat 2012 Eigen vermogen per 31-12-2012

8.173,99 548,22 7.625,77

4

Resultatenrekening Omschrijving

Begroting 2012

Resultaat 2012

Begroting 2013

Ontvangsten Contributies Abonnementen Struinen Rente Advertenties Koffie per saldo Giften Totaal ontvangsten

6.706,50 88,00 342,00 197,90 55,00 250,00 7.639,40

6.807,00 88,00 307,35 197,90 40,00 340,00 7.780,25

6.452,50 88,00 247,00 202,00 50,00 300.00 7.339,40

Uitgaven Afdracht contributie Struinen Kosten Boshoek Werkgroepen Algem. lezingen/uitgaven Bestuurskosten Overige verenigingskosten Jubileum 75-jaar Totaal uitgaven

4.303,75 1.638,00 1.050,00 0,00 320,00 380,00 254,00 480,00 8.425,75

4.329,75 1.487,44 1.005,00 0,00 84,75 156,04 588,51 677,20 8.328,47

4.119,25 1.532,00 1.066,00 100,00 350,00 300,00 366,00 0,00 7.833,25

-786,35

-548,22

-493,75

Resultaat

Toelichting financieel verslag 2012, begroting 2013 Ledenbestand en contributie In 2012 zijn vier leden overleden. Er waren 12 opzeggingen van gewone leden en 7 van huisgenootleden. De ontwikkeling van het aantal leden in 2012 wordt in de onderstaande tabel getoond. Ter vergelijking zijn de aantallen vanaf 2009 opgenomen. Per 1 januari 2009 Leden 243 Huisgenootleden 42 Abonnementen Struinen 12 Totaal 297

2010 230 38 12 280 5

2011 223 36 11 270

2012 212 33 8 253

Af Bij 2013 16 3 199 7 1 27 0 0 8 23 4 234

Op Algemene Ledenvergadering (ALV) in februari 2012 werd de contributie voor 2013 vastgesteld. De ontwikkeling van de contributies vanaf 2010 is weergegeven in onderstaande tabel: Contributie in euro's Leden Huisgenootleden Abonnementen Struinen

2010 26,50 8,50 11,00

2011 28,50 9,25 11,00

2012 30,00 10,50 11,00

2013 31,00 10,50 11,00

Overige inkomsten Renten Op de ING-spaarrekening bedroeg in januari 2012 de rente 1,8 %. In januari 2013 was dit nog maar 1,45 %. Koffieopbrengst Net als in voorgaande jaren is de gehele opbrengst van de koffie, rechtstreeks naar de Stichting Natuurcentrum De Boshoek gegaan en krijgen we achteraf een 50% aandeel in de netto-opbrengst. Giften Er waren 20 giften met een totaal van € 340,- waaronder een paar zeer gulle gevers.

Uitgaven Afdracht van contributie aan landelijke KNNV Voor ieder lid en ieder huisgenootlid moet een groot gedeelte van de contributie aan de landelijke KNNV afgedragen worden. Hiervan wordt het landelijk bureau en het tijdschrift Natura betaald. De af te dragen bedragen per lid zijn onder Ledenbestand en contributie vermeld. De ontwikkeling van de contributieafdracht per lid aan de landelijke KNNV vanaf 2010 is als volgt: Afdracht aan landelijke KNNV 2010 Leden 18,75 Huisgenootleden 6,75

2011 19,00 6,75

2012 19,25 6,75

2013 19,75 7,00

De netto contributies voor onze afdeling, na afdracht aan de landelijke KNNV, zijn dan: Netto contributie Leden Huisgenootleden

2010 7,75 1,75

6

2011 9,50 2,50

2012 10,75 3,75

2013 11,25 3,50

Struinen Drukkosten Porti Totaal

Resultaat 2012 1.152,22 335,00 1.487,22

Begroting 2013 1.185,00 347,00 1.523,00

Werkgroepen Samen hebben de werkgroepen in 2012 slechts € 227,75 besteed. Het laagste tegoed, dat van de Plantenwerkgroep, bedraagt € 134,13. Bestuurskosten Porto, telefoon- en reiskosten Kantoor- en overige kosten Totaal

Resultaat 2012 72,60 83,44 156,04

Begroting 2013 175,00 125,00 300,00

Overige verenigingskosten Resultaat 2012 Betalingsverkeer 128,10 Kosten Kamer van Koophandel 35,08 Nieuwjaarsreceptie, ALV, representatie 99,88 Overige kosten 325,45 Totaal 588,51

Begroting 2013 130,00 36,00 100,00 100,00 366,00

Jubileum 75-jaar De kosten van het 75-jarig jubileum van onze afdeling in 2012 waren als volgt samengesteld: Folder met jubileumactiviteiten 151,00 3 excursies IVN 90,00 3 lezingen inclusief reiskosten 310,45 Bijdrage aan tekencursus 40,00 Zakje bloemenzaad, t.g.v. van het jaar van de bij 86,75 Totaal jubileumactiviteiten in 2012 677,20 Resultaat exploitatie 2012 Het verlies in 2012 was kleiner dan verwacht. Dit is te danken aan giften van leden. Ook vielen de kosten van Struinen en de bestuurskosten mee. Het nadelig resultaat van € 548,22 komt ten laste van het eigen vermogen. Begroting 2013 Bij de begroting van 2013 zijn de resultaten van 2012 als uitgangspunt genomen, rekening houdend met inflatie. Omdat de werkgroepen nog over voldoende middelen beschikken wordt, evenals in de jaren 2009 tot en met 2012, weer afgezien van het verhogen van hun tegoed. Wel 7

wordt een bedrag van € 100,-- gereserveerd voor het geval een werkgroep meer dan zijn tegoed zou willen besteden. De bestuurskosten waren in 2012 erg laag. Bij de begroting van 2013 is er niet vanuit gegaan dat dit zo blijft. Voor 2013 is een verlies begroot van € 493,75. Dit wordt mede veroorzaakt door de daling van het ledenbestand en het beperkt houden van de contributieverhoging. Ook de stijging van de kosten voor het gebruik van de Boshoek werkt niet positief. Gezien het grote eigen vermogen van onze vereniging vindt het bestuur het begrote tekort verantwoord. Contributies voor 2014 De contributies voor 2013 zijn op de Algemene Ledenvergadering van februari 2012 vastgesteld. De contributies voor 2014 zijn op de laatste Algemene Ledenvergadering in februari bepaald: KNNV leden € 32,00 Huisgenootleden € 11,00 Jeugdleden € 16,00 Abonnementen op Struinen € 11,00 Bedankt!!! Hierbij willen we iedereen bedanken van wie we een extra bedrag mochten ontvangen bij de contributiebetaling. We kunnen die giften goed gebruiken.

Nieuwe lid Miranda Bril uit Schiedam heeft zich als nieuw lid aangemeld. Miranda werd reeds bij vogelwerkgroepavonden en -excursies gesignaleerd. Wij wensen haar van harte welkom bij onze afdeling!

8

9

Boshoekactiviteit Natuurcentrum De Boshoek als Schapenfarm. Het thema van deze dag is: “Proef het voorjaar”. Zondag 5 mei is Natuurcentrum De Boshoek opnieuw het thuishonk voor de schaapskudde van de Agrarische Natuurvereniging Vockestaert (Stichting Schaapskudde Vockestaert Midden-Delfland). De herder, zijn hond en de schaapskudde lopen vanaf de schaapskooi aan de Woudweg 26, 2123 KB Schiedam via de Harreweg richting Kethel. Omstreeks 12:00 uur komen ze aan bij het landschapspark Kethel, de weilanden tussen het NME-centrum Harrewegh en het oude dorp Kethel. De schaapskudde wordt in één van de weilanden van het landschapspark Kethel gestald waar de herder en zijn hond later op de dag demonstraties schapen drijven laten zien. Bij het Natuurcentrum De Boshoek hebben de schapenscheerders het druk om de schapen te ontdoen van hun warme vacht. Naast de bijna standaard wordende creatieve activiteiten voor kinderen, zoals het favoriete uilenballen pluizen, nestkasten timmeren, figuurzagen van beestjes, button persen, figuurtjes knippen, is als bijzondere attractie “Ponyride” aanwezig met een aantal pony’s. Tegen een kleine vergoeding kunnen kinderen onder begeleiding een ritje maken op een pony. Een belevenis voor peuters en kleuters. Plaats Tijd Inlichtingen Kosten Organisatie

: Natuurcentrum De Boshoek. : 11:00 – 16:00 uur : 010 – 470 20 50 of www.natuurcentrumdeboshoek.nl : Gratis : Stichting KNNV Natuurcentrum De Boshoek

Maarten Breedveld

10

Natuurcentrum De Boshoek 25 jaar Dinsdag 23 april 2013 is het 25 jaar geleden dat Natuurcentrum De Boshoek officieel geopend is. De officiële opening is op 23 april 1988 verricht door de Schiedamse burgemeester van destijds de heer R. Scheeres en de heer N. de Haan van de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels. Dat de burgemeester van Schiedam de opening verrichte was op zich geen bijzonderheid, daar de heer Reinier Scheeres tevens een actief lid was en nog steeds lid is van de KNNV afdeling Waterweg-Noord. Reeds ruim voor de officiële opening beschikte de vereniging over de locatie van wat nu formeel Stichting KNNV Natuurcentrum De Boshoek is. Ter ere van de officiële opening is er een plaquette aangeboden aan Natuurcentrum De Boshoek met vermelding van de eerder genoemde personen en met dank aan de vele vrijwilligers. In het bijzonder de heren: J.B. van Deventer, J.T.H. Habraken, W. van Meggelen en J.W. Leenentveld. De plaquette heeft nog steeds een prominente plaats in het gebouw. Van de leden van het eerste uur hebben we vernomen dat het gebouw, wat gebruikt kon gaan worden als onderkomen voor de KNNV afdeling Waterweg-Noord, zich in een zeer slechte staat bevond. Het gebouw, een houten noodschool was op zich niet zo oud. Het was gebruikt als dependance van de basisschool De Ouverture aan het Bachplein. Nadat het niet meer gebruikt werd als schoolgebouw heeft het een aantal jaren leeg gestaan en was het ten prooi gevallen aan de baldadigheid van de jeugd. Bij de eerste verkenning door leden van de KNNV afdeling WaterwegNoord was het even schrikken van de toestand waarin het gebouw zich bevond. De toezegging was namelijk, dat de vereniging het gebouw zou mogen gebruiken als clubgebouw, maar dat de eigenaar (de gemeente Schiedam) geen financiële middelen ter beschikking zou stellen. Met andere woorden: het gebouw zou door de leden van de vereniging zelf opgeknapt moeten worden, dus de vereniging moest ook voor de financiële middelen zorgen om dit te realiseren. Afgezien van de slechte staat van het gebouw waren er een aantal mensen binnen de vereniging die een visie hadden en daarbij voldoende mogelijkheden zagen om er iets moois van te maken. Het voormalige noodschoolgebouw bestond uit een centrale gang met links en rechts in 11

totaal 5 klaslokalen. Op zich een geweldige plek als onderkomen voor een vereniging. Ook de ruimte er omheen sprak de leden wel aan. Ondanks de slechte staat van het gebouw wisten de vrijwilligers het enthousiasme op te brengen om aan de klus van het opknappen van het gebouw te beginnen. Een bijkomstigheid van die tijd was, dat er vrij veel mensen op middelbare leeftijd voor een VUT-regeling hadden gekozen. Een VUT (Vervroegd Uit Treden) – regeling, was door de toenmalige regering in het leven geroepen om de grote jeugd werkeloosheid van die tijd op te beperken. De VUT-regeling gaf oudere werknemers de mogelijkheid om op de leeftijd van 57,5 jaar met pensioen te gaan, met behoud van circa 70% van hun laatst verdiende salaris tot aan hun 65e jaar. Toch waren er ook negatieve geluiden binnen de vereniging omtrent De Boshoek. Tijdens een algemene ledenvergadering waren er een aantal leden, die hun bezorgdheid uitten over de financiële consequenties van het nieuwe clubgebouw. Zij stelden, dat de vereniging de renovatie van het clubgebouw in financieel opzicht niet zou kunnen dragen en dat dit mogelijk tot een faillissement van de vereniging zou kunnen leiden. Tijdens een algemene ledenvergaderingen werd besloten, dat het clubgebouw bestuurlijk losgekoppeld moest worden van de vereniging. En zo werd besloten dat het clubgebouw ondergebracht moest worden in een stichting met eigen statuten en een eigen bestuur. De notariële akte van oprichting vond plaats bij Bonga & Kloosterman Notarissen te Schiedam op 20 juni 1990, ten overstaan van de notaris Mr. N. Kloosterman en de drie bestuursleden. Bestuursleden bij oprichting waren mevrouw Annie Hollander, de heer Wout van der Schalie en de heer Hans Leliveld. In de notariële akte staat vermeld dat de naam wordt: Stichting KNNV Natuurcentrum De Boshoek. Nu zien we dus dat het wel bijna 25 jaar geleden is dat Natuurcentrum De Boshoek officieel geopend is, maar dat in juni 2013 de Stichting KNNV Natuurcentrum De Boshoek nog maar 23 jaar bestaat. Een dilemma voor het bestuur hoe ze om moeten gaan met het jubileum. Als we naar het huidige gebouw van Natuurcentrum De Boshoek kijken is het vooral te danken aan de vrijwilligers uit de beginperiode die heel veel energie in de verbouwing hebben gestoken. Daar mogen we nog 12

steeds trots op zijn. Gaande de jaren is het bijna niet voor te stellen, dat Natuurcentrum De Boshoek is uitgegroeid tot een bijna professioneel ogend onderkomen voor de KNNV Afdeling Waterweg-Noord en andere organisaties, die gebruik maken van het gebouw met de aanwezige faciliteiten. Ook de verzameling opgezette vogels en dieren (preparaten), die in de afgelopen periode bijeen zijn gebracht en tentoongesteld in de verschillende diorama’s en vitrines, zijn meer dan de moeite waard om te bekijken. Dit geldt tevens voor de tuin, die in de voorbije jaren omgetoverd is van een betegelde schoolspeelplaats tot een fraaie educatieve tuin met heel veel inheemse planten. Dit alles is in de afgelopen jaren tot stand gebracht door een grote groep enthousiaste vrijwilligers, die ook op creatieve en inventieve wijze aan financiële middelen wisten te komen om dit alles te realiseren. Bronnen van inkomsten komen voort uit het ophalen van oud papier, het aanschrijven van fondsen, donaties, sponsoren, het organiseren van themadagen en het op bescheiden schaal verhuren van het Boshoek gebouw. “De vrienden van De Boshoek” zorgen jaarlijks ook voor een bescheiden financiële bijdrage. Ook voor de komende tijd is er nog volop werk voor vrijwilligers te doen en het ontbreekt het bestuur niet aan ideeën om dit in de toekomst te realiseren. Het bestuur van: Stichting KNNV Natuurcentrum De Boshoek Wout van der Schalie, Hans Leliveld en Maarten Breedveld

13

Kijk omhoog, KNNV-er! Ik heb in het verleden een paar keer geschreven over inslaand ruimtepuin. Dat dat niet alleen maar theorie is, bewezen indertijd de dinosauriërs, die allemaal uitstierven na de inslag van een ongeveer 10 kilometer grote planetoïde in Mexico. Dat was wel heel lang geleden, zult u zeggen, en daarmee wordt het onderwerp automatisch een ‘ver-van-mijn-bed-show’. Onterecht, want nog maar heel kort geleden werden we op één dag tot twee keer toe verrast door berichten over inslaande objecten uit de ruimte. Op vrijdag 15 februari j.l. sloegen er een paar brokken ruimtepuin in in Rusland. Die stukken stelden niet zo veel voor: de grootste was misschien maar een meter groot, maar desondanks moesten er ruim 1400 gewonden behandeld worden in ziekenhuizen! Dat is nogal wat. Later op die dag vloog er een brok puin van zo’n 50 à 80 meter groot vlak langs de aarde. Dat klinkt niet erg indrukwekkend, maar het gewicht van die steen werd geschat op 130 miljoen kilo! Samen met de geschatte snelheid van zo’n 28.000 kilometer per uur, had die brok een krater met een doorsnee van een kilometer of anderhalf in de grond kunnen slaan, als die de aarde wèl geraakt zou hebben. Als hij bijvoorbeeld in Rotterdam ingeslagen zou zijn, zou die stad in zijn geheel verwoest zijn. Die twee gebeurtenissen hadden niets met elkaar te maken. Puur toeval. Twee op een dag. Moet u zich zorgen gaan maken over dreigingen uit de lucht? Nee, dat hoeft niet, om de simpele reden dat we totaal niet weten wat er rondvliegt, en wat er eventueel op ons afkomt. Waarom zou je je zorgen maken over zaken waar je toch totaal geen weet van hebt? De Nasa en de Esa hebben al gezegd dat ze betere detectie-apparatuur gaan bouwen, zodat we ruim van tevoren gaan weten als er iets bedreigends op ons af komt daveren. Niet doen, verdorie! Wat moet je met die informatie? Stel dat we weken van tevoren gaan weten dat er een geweldige inslag op aarde plaats gaat vinden. Gaat u dan nog naar uw werk? Betaalt u de hypotheek dan nog wel? Waarschijnlijk gaat u de buurman eindelijk het pak slaag geven waar hij al jaren om vraagt. U wordt toch niet gestraft, want de agenten komen ook niet meer naar hun werk. Of u neemt (als u man bent) al uw spaargeld op, om langs alle bordelen in de streek te gaan. 14

De maatschappij zou totale chaos worden. Overal zou er moord en verkrachting zijn. Als de inslag onverwacht komt, wordt die dag zelf een chaos, en de tijd erna, maar als we ruim van tevoren gewaarschuwd worden, krijgen we ook nog eens een lading ellende in de tijd ervóór! Geen vroege-waarschuwings-apparatuur bouwen! Het is peperduur en het lost niets op. Integendeel. Laten we maar heerlijk in onwetendheid blijven. We weten allemaal dat we op een dag gaan sterven. We moeten heel ons leven met die gedachte om zien te gaan, en dat doen we normaal gesproken ook. De gedachte wordt pas onverdraaglijk als we te horen krijgen dat het echt binnenkort gaat gebeuren. Dat we dag en datum te horen krijgen. Zalig zijn de onwetenden! Tot besluit even iets vrolijkers. Onze vriendin Venus zal weliswaar in april niet te zien zijn, maar in de tweede helft van mei, en in juni zal ze als ‘avondster’ te bewonderen zijn aan de noordwestelijke hemel, waar ze als een heldere ster anderhalf uur na de zon onder zal gaan. Wat planeten betreft worden we de komende tijd niet erg verwend, want Jupiter en Mars zullen de komende maanden niet te zien zijn. Het is niet anders. Troost is wel dat de lente aangebroken is, en dat er op het moment in de natuur heel wat meer te genieten valt dan alleen de planeten. Heel veel plezier! Frank van Alphen

15

Strepen ofwel inventariseren in 2013. Doet u mee met de PWG? Zit ik al direct met een probleem. Doet u mee? Doe je mee? Moet ik op Facebook of Twitter. ”Om jongeren te bereiken moet je toch Social Media gebruiken”, zegt men. Welnu, in de vorige Struinen heeft u een uitgebreid verslag kunnen lezen over de inventarisatie van het gebied rond de haven van Vlaardingen, waar de spoorlijn dwars middendoor loopt (kmhok 83-435). Dit jaar willen we weer één of meerdere km-hokken gaan strepen. Na overleg met Willemien Troelstra, districtscoördinator van Floron en met Loek Batenburg en Geertje Pettinga en na beschouwing van Florbase 2N (gegevens 1975-2005) in de Nieuwe Inventarisatieatlas zijn er 4 mogelijke km-hokken tevoorschijn gekomen. 79-436 (11) 79-437 ( 3) 79-438 (13) 80-437 (17) Het aantal plantensoorten, dat sinds 1989 geteld werd in die hokken, staat tussen haakjes. Zelf ben ik zeer nieuwsgierig naar dit gebied, al kan op sommige stukken de naam van ”saai grasland” van toepassing zijn. Meestal zijn er dan toch aardige sloot- en oeverplanten te vinden. Bovendien liggen in de Zuidbuurt een paar kleine vlietlandjes met dotters etc. Sommige stukken zijn privéterrein, maar Loek kent, zoals hij zelf zegt, vrijwel alle boeren en buitenlui (met name door zijn uilenkastenwerk). Daardoor lijkt toegang tot de meeste privéterreinen geen enkel probleem. Km-hok 80-437 is weidevogelgebied, wat betekent dat we ons moeten aanpassen aan het broedseizoen. Het omvat tevens de Eendenkooi Aalkeet-Buiten. Ook daar denkt Loek toegang te kunnen krijgen via zijn contacten met Natuurmonumenten. (Inmiddels heeft hij de vergunning gekregen.) We zullen gaan strepen op de dinsdagmiddag, van april t/m sept. We beginnen op 9 april 14.00 uur. Overige voorlopige data: 28 mei, 25 juni, 23 juli, 27 aug, 24 sept. Het juiste startpunt wordt nog nader bepaald. We strepen eens per maand, dus we houden ons vooralsnog bij het klassieke strepen. Mocht je mee willen doen, maar schikt de dinsdagmiddag niet, laat het ons weten. We kunnen dan kijken of een ander tijdstip mogelijk is. Bij aanmelden (ook als je eens een keer mee wilt) hoor je het

16

juiste startpunt en de juiste datum. Je hoeft niet volleerd te zijn om mee te doen, al doende leert men. Social media, wat nou? We gaan strepen. Priscelline Aanmelden en informatie: P. van de Pas, tel. 010-4740030 of [email protected]

17

De mens als natuurverschijnsel -over moderne mensen en NeanderthalersLang werd gedacht dat Neanderthalers onze voorouders waren, en dat wij er dus van afstammen, maar de geleerden zijn het nu wel eens dat dat niet correct is, want in het Midden-Oosten hebben Neanderthalers en moderne mensen duizenden jaren lang samengeleefd. Tegelijk, en niet ná elkaar. Men denkt nu dat een verre voorouder van de moderne mens zo’n 600.000 jaar geleden Afrika verliet, en dat die groep –die Homo heidelbergensis genoemd wordt- de directe voorouder is van zowel de Neanderthalers als de moderne mens. Er was een deel van de Homo Heidelbergensis achtergebleven in Afrika, en daar ontwikkelden zich de moderne mensen uit, zo’n 200.000 jaar geleden. We delen met de Neanderthalers dus een gemeenschappelijke voorouder. Het kan zijn dat de Homo heidelbergensis al eerder Afrika verliet, want in Spanje zijn nog niet zo lang geleden overblijfselen van 800.000 jaar oud gevonden. Dat zijn de oudst gevonden resten van mensachtige wezens in heel West-Europa. Toen de eerste moderne mensen West-Europa binnentrokken, zo’n 40.000 jaar geleden, woonden er al heel lang Neanderthalers. De geleerden namen lang aan dat de slimme, moderne mensen de domme Neanderthalers verdreven, en dat de in het nauw gedreven Neanderthalers daarom uitstierven, maar ook daar is men op teruggekomen. Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat de Neanderthalers helemaal niet dom waren: ze hadden een grotere herseninhoud dan wij! En ze waren ook nog eens groter en sterker! Dus als het tot een gevecht kwam, van man tot man, dan zouden de Neanderthalers zeker winnen. Waarom zijn de Neanderthalers dan uitgestorven? De laatste onderzoeken tonen aan dat Neanderthalers maar met heel weinigen waren. Er waren er waarschijnlijk nooit meer dan 5 à 7.000 tegelijk, over heel Europa verspreid. Die kleine, rondtrekkende groepjes kwamen elkaar niet snel tegen, en dus was er nauwelijks uitwisseling van informatie en genen; met andere woorden: er was groot gevaar voor inteelt. 18

De Neanderthalers leefden ook veel gevaarlijker dan de moderne mensen. De moderne mensen waren jagers en verzamelaars, maar de Neanderthalers verzamelden niks. Ze jaagden alleen maar, en dan vooral op heel groot wild, zoals mammoeten, oerossen en reuzenherten. Ze waren groot en sterk, en hadden dus veel voedsel nodig. Omdat hun groepjes maar klein waren, moesten de vrouwen ook meehelpen met de jacht, en die jacht was levensgevaarlijk. Er zijn inmiddels heel wat skeletten van Neanderthalers gevonden en onderzocht. Aan hun botten is te zien dat zowel mannen als vrouwen zware verwondingen opliepen. Om een idee te geven: als je het zou vergelijken met hedendaagse beroepen, dan komen alleen Amerikaanse rodeo-rijders, die dit voor hun beroep doen, met hun vele botbreuken in de buurt van de Neanderthalers. En dat in een tijd zonder dokters of ziekenhuizen! Dat is deel van de reden waarom het ze niet goed ging. En wie lette er op de kinderen, terwijl zowel de mannen als vrouwen op jacht gingen? De groepen van de moderne mensen waren groter. Ze aten anders, liepen daarom ook minder gevaar, en ze werden ouder. Er is een veelgehoorde theorie die zegt dat ze uiteindelijk zó oud werden, dat de grootouders op de kinderen konden passen, terwijl de ouders op zoek naar voedsel gingen. Oma en opa konden niet meer mee, maar ze konden de kleinkinderen in de tussentijd wel enorm veel nuttige dingen leren. De kinderen werden dus steeds beter voorbereid op hun toekomst, en dat zou een deel van het succes van de moderne mens verklaren. Vaststaat dat de groepen moderne mensen steeds groter werden, terwijl die van de Neanderthalers slonken. 19

De moderne mensen en de Neanderthalers zullen niet dezelfde talen gesproken hebben. Ze konden elkaar dus niet verstaan, maar ze leken uiterlijk wel veel op elkaar. Lang werd gedacht dat Neanderthalers een soort aap-achtig voorkomen hadden, maar ook daar is men op teruggekomen. Ze zagen er weliswaar iets anders uit (een echt forse neus, dikke wenkbrauwplaat, en aflopend voorhoofd), maar als je ze zou scheren, naar de kapper zou sturen, en ze daarna nette kleren aan zou trekken, dan zouden ze tegenwoordig op straat niet eens zo opvallen; in ieder geval niet meer dan al die bizarre types die je tegenwoordig voorbij ziet schuiven op straat. De laatste groepjes Neanderthalers moeten het heel zwaar gehad hebben. Tot voor kort wist men zeker dat er geen vermenging had plaatsgevonden tussen Neanderthalers en moderne mensen, maar ook dat blijkt niet waar te zijn: door betere DNA-technieken weten we nu dat tussen de 6 en 8 procent van ons DNA afkomstig is van Neanderthalers. We mogen daarom aannemen dat de laatste groepjes Neanderthalers niet uitgeroeid werden door de moderne mensen, maar dat ze werden opgenomen. Hoogstwaarschijnlijk konden de groepen mensen het verse bloed goed gebruiken dat de vrouwtjes leverden, en de grote, sterke, op de jacht gespecialiseerde mannelijke Neanderthalers zullen zeker welkom geweest zijn bij de groepen jagende mensenmannen. Zijn de Neanderthalers uitgestorven? Ga maar eens op een drukke zaterdag in de binnenstad kijken. Ik ben er nog niet zo zeker van. Frank van Alphen

20

Het Paradijstuintje Als je veel naar wilde planten kijkt, dan wordt dat op het laatst een vreemde gewoonte. Overal ga je er mee door. Zo schijnt iemand, die alles doet voor geld op het laatst dollartekens in zijn ogen te krijgen. Maar dit keer was het toch een vooropgezet plan. Eens kijken of en zo ja, welke wilde planten er staan op de schilderijen in de tentoonstelling van Van Eyck in Boijmans Van Beuningen. Het idee, dat er een lijntje loopt tussen het waarnemen van nu en dat van de tijd 1400-1450 spreekt me wel aan. Helaas zal de tentoonstelling voorbij zijn, als deze Struinen verschenen is. Maar de ansichtkaarten, het boek en informatie op internet zullen blijven. Er kwam van alles voorbij, vooral veel lijden, vroomheid, gruwelijke martelingen, moederliefde, vaderliefde en af en toe bespeurde ik een Madeliefje. Die bloeit ook altijd. Tot ik stuitte op Het Paradijstuintje, geschilderd door een onbekende kunstenaar rond 1415.

Hierop kunnen 25 soorten planten en 12 soorten vogels geïdentificeerd worden. In de informatie, die bij het schilderij geleverd wordt, staat dat kunstenaars vóór Van Eyck soms ook al de natuur observeerden. Lang voor die tijd gebruikte men een voorbeeldenboek, maar meer en meer ging men over op exacte waarneming. Gemakkelijk thuis te brengen waren de witte Lelie, Slanke (of Gulden) sleutelbloem, Lelietje-van-dalen, blauwe Iris, Aardbei en Viooltje. Onzeker was de Pioenroos, de gele kruisbloem, verschillende rozen, Judaspenning en de Kersenboom. Dan 21

nog bloemen waar niets van te maken valt. Van de vogeltjes zijn de Pimpelmees en de IJsvogel, die een visje gevangen heeft, duidelijk. De bloemen hebben vaak een symbolische betekenis. Ik kijk eens in het boek: De natuur en haar symbolen door Lucio Impelluso. Op bladzijde 14 en 15 tref ik Het Paradijstuintje aan. De lelie symboliseert de zuiverheid en de ongereptheid van Maria, de Moeder Gods. De Roos verwijst eveneens naar Maria. Ze is een Roos zonder doornen, omdat ze niet belast is met de erfzonde. De Iris komt veel voor op Annunciatieschilderingen. Hij heette in Oudnederlands Zwaardlelie, vanwege de lange puntige bladeren. Ten onrechte beschouwde men hem niet als Lis. De Aardbei diende als voedsel voor de gelukzaligen en wordt geassocieerd met het paradijs. Weer duiden diens witte bloemen op ongereptheid en puurheid. De Lelietjes-van-dalen zinspelen op de maagdelijkheid van Maria, wat de omheining ook al doet. De boom, mogelijk een Kers verwijst naar het bloed, dat Christus op het kruis heeft vergoten. Het kindje Jezus speelt ondertussen op een Psalterium, samen met een heilige. Zijn moeder Maria zit in een dik boek te lezen. Verscholen achter een knotwilgje zit een piepklein duiveltje, niettemin zeer vilein. Het lijkt wel een enorme bladluis, maar zeker is, dat hij de boel gaat bederven. Met Van Eyck werden de landschappen in de schilderkunst realistischer. Dat is Het Paradijstuintje nog niet. Toch is de waarneming van de natuur hier al autonoom en niet zuiver symbolisch. Dat blijkt uit de weergave van de twee libellen, die zo exact geschilderd zijn, dat ook hun soort is vast te stellen. Al is er heel veel veranderd, wie van ons kan nog zeggen dat hij ongerept is, zelfs van landschappen is dat al moeilijk, de Sleutelbloemen en Lelietjes-van-dalen zijn hetzelfde gebleven. Priscelline van de Pas Lit: De weg naar Van Eyk door S. Kemperdick en F. Lammertse. De Natuur en haar symbolen door L. Impelluso

22

Sluitingsdatum informatie voor Struinen van het 3e kwartaal 2013: 20 mei 2013 Wilt u uw informatie zoveel mogelijk elektronisch insturen, bij voorkeur in MS-Word (op A4 formaat, lettertype Arial 14 en beiderzijds uitvullen). Illustraties (liefst zo licht mogelijk afgedrukt) van harte welkom, graag apart insturen. Mijn email-adres is: [email protected] Anneke van der Meulen

Grassencursus of Groene sprietencursus Er is een Groene sprietencursus, d.w.z. Grassen, Zeggen en andere groene sprieten in de maak. Waarschijnlijk zal deze gegeven worden op de maandagavond (4x) en 1 of 2 excursies aansluitend. De cursus zal eind mei beginnen. Aangezien één en ander nog uitgewerkt moet worden, zullen nadere gegevens bekend gemaakt worden via de Nieuwbrief. Info bij P.van de Pas, tel. 010-4740030 of [email protected]

23

Bijzondere waarnemingen december 2012 – maart 2013 Uiteraard wordt dit overzicht weer gedomineerd door de wintergasten met diverse soorten zwanen en ganzen. Leuk dit keer een drietal waarnemingen van Roodhalsganzen. Opvallend was ook de aanwezigheid van drie Toppers op de Oranjeplassen, een soort die je in ons gebied niet vaak aantreft. Bij de roofvogels vormden een overvliegende Zee-arend en een Rode Wouw de krenten in de pap. Veel bekijks trok de Grote Burgemeester bij Vlaardingen, met als bijvangst Pontische Meeuw en Geelpootmeeuw. Verder lijkt de Boomklever zich verder uit te breiden en hebben de Roeken na jaren weer de kolonie bij Maassluis bezet. Hieronder volgt weer het overzicht van (een selectie van) leuke en bijzondere vogels die in de afgelopen periode in het gebied WaterwegNoord zijn waargenomen. In het gebied Vockestaert en rond Negenhuizen/Zouteveen waren in de afgelopen periode steeds tussen de 2 en 8 Wilde Zwanen aanwezig met op 28 januari een maximum van 11 exemplaren. Ook in de Commandeurspolder en bij het Kraaiennest werden 2 exemplaren gemeld. In het Lage Abtswoudse Bos waren op 4 maart nog 6 Wilde Zwanen aanwezig (3 ad. en 3 juv.). In de Lage Abtswoudse Polder waren op 5 januari 13 Kleine Zwanen aanwezig. De grootste groep bestaande uit 36 exemplaren werd op 16 februari gezien rond Negenhuizen/Zouteveen.

Foto Jan van der Meulen: Wilde zwaan

Af en toe wordt in ons gebied wel eens een Toendrarietgans gezien. In januari/februari werd een exemplaar gemeld in de Aalkeetbuitenpolder en op 13 februari bevonden zich 2 Toendrarietganzen bij Negenhuizen/Zouteveen. Op 23 december bevonden zich 40 Kleine Rietganzen in de Holierhoeksepolder. Ook in de Aalkeetbuitenpolder werden af en toe Kleine Rieten gezien. Op 6 januari werden daar 50 exemplaren 24

waargenomen en op 17 februari werden er 96 geteld. Bij Hoek van Holland waren op 24 januari 4 Witbuikrotganzen aanwezig. Waarschijnlijk gaat het hier om dezelfde vogels die ook regelmatig bij Ter Heijde werden gezien. De wintertelling van 15 december in de Commandeurspolder leverde een Roodhalsgans op. Op 22 februari werd een Roodhalsgans gezien in de Aalkeetbuitenpolder. Nabij de golfbaan in de Broekpolder werd op 4 maart een overvliegend exemplaar gezien in een groep Kollen. Dezelfde dag kwam er ook een melding van een foeragerende Roodhalsgans in het gebied Vockestaert. Een Topper was op 20 januari aanwezig bij de Noorderdam in Hoek van Holland en op 24 februari waren 3 exemplaren ter plaatse op de Oranjeplassen. Bij de Westgaag bevond zich op 15 februari een vrouwtje Brilduiker. Op 10 maart werden 2 Brilduikers gezien bij het Kraaiennest. In januari werden langs de Waterweg ter hoogte van het recreatiegebied Oeverbos regelmatig Nonnetjes gezien, met op 30 januari 3 m. en 5 vr. Op 2 maart waren 5 exemplaren aanwezig bij het Kraaiennest en op de Oranjeplassen bevonden zich op 24 februari 3 Nonnetjes. Verder werden nog Nonnetjes gezien bij Hoek van Holland (3 exx.), in een wak in de Vlaardingervaart, in de Zweth (Vockestaert) en in het recreatiegebied Poldervaart. Grote Zaagbekken werden waargenomen in de Holierhoeksepolder (2 vr.), de Dijkpolder, in de haven bij Vlaardingen en op de Foppenplas. Nu de aanleg van de A4 daadwerkelijk is begonnen is het maar de vraag of de populatie Patrijzen die aangewezen was op het dijklichaam van A4 kan overleven. In ieder geval waren er de afgelopen periode nog maar weinig waarnemingen van Patrijzen. Op 3 januari was er een melding van 5 exemplaren uit de Woudse Polder. In de Klaas Engelbrechtspolder werd in februari twee keer een roepend mannetje gehoord en op 6 februari werden daar 2 Patrijzen waargenomen. Twee Kuifduikers werden op 6 februari gezien op de Oranjeplassen. Op 1 februari zwom een Geoorde Fuut bij nabij Noorderdam in Hoek van Holland. Roerdompen werden ook de afgelopen periode weer gezien op de gebruikelijke plekken. De Oranjeplassen waren goed voor 2 exemplaren; verder werden Roerdompen gemeld in de Rietputten, de Vockestaert, het Lage Abtswoudse Bos en in het recreatiegebied Poldervaart. Met de Grote Zilverreigers in ons land gaat het erg goed. Was de verhouding Grote Zilvers t.o.v. Blauwe Reiger eerst nog 1 staat tot 5; nu is de verhouding al 1 staat tot 2. Dat is ook in ons gebied te merken aan de vele waarnemingen van Grote Zilverreigers, verspreid over vrijwel het gehele gebied Waterweg-Noord tot aan Hoek van Holland toe. Ook 25

schijnen ze nu het Beatrixpark in Schiedam te hebben ontdekt. In de Aalkeetbuitenpolder is een slaapplaats van Grote Zilverreigers bij de Rijsplas. Het max. aantal vogels in de Aalkeetbuitenpolder bedroeg de afgelopen periode 15 exemplaren. Op 17 februari vloog een Zeearend over de Rietputten. Een Rode Wouw werd op 3 maart gezien zittend op een paaltje langs de A20 tussen Vlaardingen en Maassluis. De vogel is die dag op meerdere plaatsen vliegend gezien, boven de Broekpolder en de wijk Vlaardinger Ambacht. Op 6 maart meldde iemand een Rode Wouw vliegend in NOrichting over het Lage Abtswoudse Bos. Blauwe Kiekendieven werden onder meer gemeld in de Broekpolder, in het gebied Vockestaert, in de Commandeurspolder, in het recreatiegebied Poldervaart, de Rietputten en in de Aalkeetbuitenpolder. In de afgelopen periode zijn ook weer veel meldingen van Slechtvalk binnen gekomen, waaronder de bekende Slechtvalk op de elektriciteitsmast in het gebied Vockestaert. In de (omgeving van de) Aalkeetbuitenpolder werd diverse keren een adult vrouwtje samen met een 2e kj. mannetje gezien. Verder werden nog Slechtvalken gemeld in de Commandeurspolder, de Dorppolder en bij de Rietputten. In de Aalkeetbuitenpolder werd in januari meerdere keren een Smelleken gezien. Onder andere op 2 januari betrof het een mannetje en op 17 februari werd een jagend vrouwtje waargenomen. Ook in het recreatiegebied Poldervaart werd twee keer een Smelleken gemeld. Ons gebied heeft dit keer maar een klein graantje meegepikt van de trek van Kraanvogels, die in deze periode soms massaal over het oosten van ons land vliegen. 15 januari vlogen 4 Kraanvogels over SchiedamNoord. Op 25 maart werd een groep van 25 exemplaren gezien, laag vliegend over de A20 richting Broekpolder. Waarschijnlijk dezelfde groep werd een uur later waargenomen boven het gebied Vockestaert. Langs de Waterweg, en dan met name tussen het Oeverbos en Maassluis, werden diverse keren Bokjes waargenomen. De wintertelling in de Aalkeetbuitenpolder leverde ook een Bokje op die opvloog met een groepje Kieviten. Verder werden nog Bokjes gemeld in de Foppenpolder en bij Abtswoude. Op 6 januari zorgde een Grote Jager voor paniek onder de vele meeuwen in de monding van de Nieuwe Waterweg bij Hoek van Holland. Op 19 januari was opnieuw een Grote Jager aanwezig op het strand van Hoek van Holland. Een Kleine Jager was op 9 januari ter plaatse eveneens op het strand bij Hoek van Holland.

26

Foto Jan van der Meulen: Geelpootmeeuw

In de haven van Vlaardingen werd de afgelopen periode een 2 e kalenderjaar en een adulte Geelpootmeeuw gezien. Ook in Hoek van Holland was enige tijd een Geelpootmeeuw aanwezig. De afgelopen winter konden in de haven van Vlaardingen ook regelmatig Pontische Meeuwen worden bewonderd. Daar waren zowel een adult als een 2 e kalenderjaar vogel aanwezig. Een van deze vogels werd waarschijnlijk ook in het Oranjepark gezien. Een 2e winter Grote Burgemeester werd op 21 december ontdekt nabij het Deltahotel in Vlaardingen. De vogel was in ieder geval nog tot 4 maart aanwezig en trok veel belangstelling. In de Broekpolder werden ’s avonds enkele keren jagende Ransuilen gezien. Op de bekende roestplaats werden 5 exemplaren geteld. Ook in het Lage Abtswoudse Bos bevonden zich op 13 december 4 Ransuilen. Op 6 maart werd daar een paartje in hun broedbiotoop gezien. In Hoek van Holland was op 8 januari een Velduil ter plaatse langs de Kon. Emmaboulevard. Een opvliegende Velduil werd op 14 januari gemeld in de Broekpolder. Aan de “goudkust” in Vlaardingen (omgeving Prinses Margrietlaan) werd door bewoners regelmatig een paartje Bosuilen gehoord, die daar al enige tijd zou verblijven. Er werden ook braakballen gevonden. Op hun verzoek is een nestkast opgehangen bij de Vlaardingervaart. Een paartje Steenuilen bevindt zich nog steeds in het gebied Vockestaert in de buurt van een nestkast die is opgehangen in een kleine boomgaard. Op 17 december werd een IJsvogel gezien bij de Poldervaart tussen Beukenhof en Vlietland ziekenhuis. Op 1 januari was een IJsvogel aanwezig in Schiedam-Kethel. In het Holypark zat op 12 januari een exemplaar enige tijd op een overhangende tak op een visje te loeren. De vraag is natuurlijk hoe de IJsvogels in ons gebied de afgelopen winter 27

hebben doorstaan. Weinig meldingen van Pestvogels in de afgelopen periode. Op 15 december vloog een groep van 21 vogels over de Holierhoeksepolder nabij de Vlaardingervaart. In Maasland waren korte tijd 5 Pestvogels ter plaatse in het dorp. Een zingende Cetti’s Zanger is nog steeds aanwezig in de Rietputten. Langs de Rijskade in de Broekpolder werd begin januari ook een Cetti’s gehoord met een enigszins afwijkende zang. Net als in de vorige periode werden ook in december nog Buidelmezen gemeld. Op 13 december was een roepend exemplaar aanwezig in het gebied Vockestaert. Een foeragerend exemplaar werd op 30 december gezien bij de golfbaan van Schipluiden. Het aantal Boomklevers lijkt zich langzamerhand verder uit te breiden, gelet op de waarnemingen uit “nieuwe” gebieden. De afgelopen periode werden Boomklevers gemeld in het Oeverbos, bij de Boonervliet in Maassluis, in de Broekpolder (klauterbos), in het Beatrixpark en in het Sterrebos in Schiedam Goed nieuws over de Roekenkolonie in Maassluis. Nadat de Roeken in 1996 bij het nestelen werden verstoord zijn de vogels in februari weer begonnen met het bouwen van nesten in het parkje bij zwembad DolFijn in Maassluis. Op 26 februari waren er al 5 nesten en 1 in aanbouw. De Appelvink houdt nog steeds stand in de Broekpolder. Op verschillende plekken werden daar de afgelopen periode weer 1 of 2 Appelvinken gezien. Ook in de wijk Vlaardinger Ambacht werd regelmatig een Appelvink waargenomen. Foto Jan van der Meulen: Roek Tot zover dit overzicht met dank aan alle waarnemers die de moeite hebben genomen hun waarnemingen door te geven. Voor vragen of opmerkingen over dit overzicht kan contact worden opgenomen met Jan van der Meulen, tel.: 010-4715415 of email: [email protected]

28

Programma Overzicht Voor zover niet nader aangegeven vinden de bijeenkomsten plaats in ons verenigingsgebouw “De Boshoek” aan het Bospad en beginnen ze om 20.00 uur. IWG PWG SWG VWG PaWG

Insectenwerkgroep Plantenwerkgroep Strandwerkgroep Vogelwerkgroep Paddenstoelenwerkgroep

Wo 03 apr PWG-excursie naar Huys te Werve, Van Vredenburchweg 101, 2283 TC Rijswijk. Landgoed te Werve is o.a. bekend door zijn grote aantallen Stinsenplanten. Verzamelen om 10.00 uur bij station Vlaardingen Centrum. Vooraanmelden bij Priscelline van de Pas tel. 010-4740030 of email [email protected]. Za 06 apr VWG-dagexcursie. Heel voorzichtig aan wordt het weer voorjaar, en dus zullen er weer vogels terugkeren naar ons land. We gaan een gebied opzoeken in Brabant, te weten het Markizaat. Een gebied waar ikzelf nog nooit ben geweest. Aanmelden bij Wilma van Holten tel. 010-4264932. We vertrekken om 08:00 uur vanaf de parkeerplaats bij It’s, Nieuwpoortweg 2 in Schiedam. Di 09 apr

Strepen in de Aalkeetpolder e.o. (zie elders in Struinen).

Do 11 apr PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur. Za 13 apr Floron-excursie in Rhoon. Info bij W. Troelstra (010-4673970 of [email protected]). Di 16 apr PaWG-inventarisatie-excursie in het Volksbos Lickebaert. Verzamelen om 10:00 uur bij de ingang van het Volksbos. De excursie duurt tot ca. 13:00 uur. Vooraanmelden is niet nodig. Wo 17apr PWG-excursie naar het landgoed Mildenburg in Oostvoorne, met uitstapje naar landgoed het Reigersnest. De voorjaars29

planten zullen de bosbodem kleuren. We lopen door naar het Oostvoornse meer. Verzamelen om 10.00 uur bij station Vlaardingen Centrum. Vooraanmelden bij P. van de Pas (0104740030 of [email protected]). Vr 19 apr

VWG-avond. Deze laatste avond van dit seizoen gaan we ontspannen vogelfoto's kijken. Wie leuke foto's heeft om te laten zien, kan ze meenemen. Let een beetje op het aantal, zodat iedereen die dat wil in de gelegenheid komt om iets te laten zien.

Do 25 apr PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur. Za 27 apr SWG-excursie naar de Flaauwers/Heerenkeet. Ook hier heeft Rijkswaterstaat de dijk aangepakt. Is alles bij het oude gebleven? Aanvang excursie 8.45 uur. Vooraanmelden bij Mick Otten (06-28964475 of [email protected]). Wo 01 mei PWG-excursie naar het Stormpoldervloedbos bij Krimpen a/d IJssel. In dit zoetwatergetijdengebied hopen we de Spindotter en Zomerklokje aan te treffen. Waterdichte schoenen zijn vereist. Verzamelen om 10.00 uur bij station Vlaardingen Centrum. Vooraanmelden bij P. van de Pas (010-4740030 of [email protected]). Vr 03 mei VWG-avondexcursie. Dit jaar gaan we weer eens op zoek naar zingende nachtegalen en baltsende houtsnippen in de Oostvoornse duinen. Maar we zullen waarschijnlijk nog wel meer gaan zien/horen. Aanmelden bij Wilma van Holten tel. 010-4264932. We vertrekken om 19:30 uur vanaf de parkeerplaats bij It's, Nieuwpoortweg 2 in Schiedam. Za 04 mei Algemene excursie naar de Rietputten en het Volksbos met Loek Batenburg. Aanvang 08.30 uur, ingang Volksbos. Lente in de Rietputten en het Volksbos, zolang er nog geen weg doorheen ligt gaan we kijken, móeten we gaan kijken! Toch? In deze tijd laat de blauwborst zich vaak zien, de baardman zit er volop, bruine kiekendief mogen we verwachten. Vlinders beginnen te komen. Misschien zien we nog Wilde Kievitsbloemen. En wat we samen niet zien, ziet of hoort Loek misschien nog wel. We verzamelen niet te laat, zodat de

30

vogels nog actief zijn. Laarzen of waterdichte schoenen en een verrekijker aanbevolen. Zo 05 mei Boshoekactiviteit van 11 tot 16.00 uur. Natuurcentrum De Boshoek als Schapenfarm. Het thema van deze dag is: “Proef het voorjaar”. Voor verdere informatie zie elders in Struinen. Do 09 mei PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur. Wo 15 mei PWG-excursie naar Meijendel. Altijd prettig hier te wandelen. De route bepalen we ter plaatse. Verzamelen om 10.00 uur bij station Vlaardingen Centrum. Vooraanmelden bij P. van de Pas (010-4740030 of email [email protected]). Za 18 mei VWG-dagexcursie. De excursie van afgelopen jaar naar de Groene Jonker was een groot succes. Dit jaar willen we dat nog maar weer eens dunnetjes overdoen. We zitten middenin het voorjaar, dus er valt genoeg te zien en te horen. Aanmelden bij Hans Zevenbergen tel. 010-4755111. We vertrekken om 8:30 uur vanaf de parkeerplaats bij It’s, Nieuwpoortweg 2 in Schiedam. Di 21 mei PaWG-inventarisatie-excursie in het Volksbos Lickebaert. Verzamelen om 10:00 uur bij de ingang van het Volksbos. De excursie duurt tot ca. 13:00 uur. Vooraanmelden is niet nodig. Do 23 mei PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur. Za 25 mei SWG-excursie naar de Anna Jacobahaven. We zijn hier pas twee keer geweest. Het wemelde van de toen nog bijzondere purperslakken. Aanvang excursie 6.45 uur. Vooraanmelden bij Mick Otten (06-28964475 of [email protected]). Di 28 mei Strepen in de Aalkeetpolder e.o. (zie elders in Struinen). Zo 02 jun Floron-excursie naar Hoek van Holland. Info bij W. Troelstra (010-4673970 of [email protected]. Za 08 jun SWG-excursie naar Burghsluis. Stenen keren, het strandje afstruinen en de begroeide pontons bekijken. Hier is altijd wel 31

wat te zien. Aanvang excursie 8.00 uur. Vooraanmelden bij Mick Otten (06-28964475 of [email protected]). Do 13 jun PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur. Zo 16 jun VWG-dagexcursie naar De Pannenhoef. Dat is een bos- en waterrijk gebied onder Etten Leur. Het wordt dus een wandelexcursie. Aanmelden bij Loek Batenburg tel. 0105922697. We vertrekken om 8:00 uur vanaf de parkeerplaats bij It's, Nieuwpoortweg 2 in Schiedam. Di 18 jun

PaWG-inventarisatie-excursie in het Volksbos Lickebaert. Verzamelen om 10:00 uur bij de ingang van het Volksbos. De excursie duurt tot ca. 13:00 uur. Vooraanmelden is niet nodig.

Do 27 jun PWG-ochtend. Studie van inheemse flora. Breng planten ter determinatie mee. Aanvang 10.00 uur.

32

33

Contactpersonen en adressen deel 2 Insectenwerkgroep: donderdagavond Aart van den Berg, tel. 010-4490552 E-mail: [email protected] Plantenwerkgroep: woensdagavond Priscelline van de Pas, tel. 010-4740030 E-mail: [email protected] Plantenwerkgroep: donderdagochtend Joke Giesselbach, tel. 010-4705891 E-mail: [email protected] Srandwerkgroep: excursies Mick Otten, tel. 010-5990161, 0628 964 475 E-mail: [email protected] Vogelwerkgroep: vrijdagavond Wilma van Holten, tel. 010-4264932 E-mail: [email protected] Hans Zevenbergen, tel. 010-4755111 E-mail: [email protected] Paddenstoelenwerkgroep: Loek Batenburg, tel. 010-5922697 E-mail: [email protected] Homepage afdeling Waterweg-Noord: http://www5.knnv.nl/waterweg-noord Webmaster: Marie Baar, tel. 010-4662921 E-mail: [email protected] Groen meldpunt: Voor het aanmelden van (groene) milieudelicten, tel. 010-2743333

34