CONTACTBLAD VOOR ALLE VRIENDEN VAN DE SVD (SOCIETAS VERBI DIVINI) = GEZELSCHAP VAN HET GODDELIJK WOORD

Redactie: Postbus 18, 4847 ZG Teteringen e-mail: [email protected] Administratie: Missiehuis St. Willibrord, Vlierdenseweg 109A, 5753 AC Deurne, Telefoon: 0493 312646 Giro: 41 89 068. IBAN: NL81 PSTB 0004 189 068, BIC: PSTB NL 21 e-mail: [email protected]

CONTACTBLAD VOOR ALLE VRIENDEN VAN DE SVD (SOCIETAS VERBI DIVINI) = GEZELSCHAP VAN HET GODDELIJK WOORD Verschijnt driemaandelijks

Nr. 180 • oktober 2010

Ten geleide

Inhoud • De Roscommon consensus

1

• Afscheid hoofdredacteur ROND

2

• Werkstuk Levensbeschouwing

2

• In Memoriam

3

• Broeder Jan de Groot svd

4

• 15 jaar Missionair Project

5

• Komen en Gaan

5

• Kerstactie 2010

5

• Provinciedag: ontmoeten

6

• Echo‘s van lezers

6

• SVD Nederland/België

7

• 100 jaar SVD

7

• SVD Wereldwijd

8

Veel inspiratie in deze ROND : broeder Jan de Groot over zijn werk in Papoea Nieuw-Guinea. Pater Kees Maas over 20 jaar na Roscommon, toen de Europese provinciaals aandacht binnen de SVD vroegen voor hun continent. Afscheid van hoofdredacteur pater Toon van Bijnen, die zich vele jaren inzette voor de professionele uitgave van ROND. Pater Wim Wijtten fungeert voorlopig als hoofdredacteur en Gerard Jansink blijft eindredacteur. En we lopen al vooruit naar de Kerstactie van de SVD in België en Nederland. Ronduit gezegd: er is weer veel nieuws in dit nummer van ROND. En voor wie het nog niet weet: ga eens bij www.svdneb.nl op bezoek.

DE ROSCOMMON CONSENSUS In 1990 komen de Europese provinciale en regionale oversten van de SVD, bijeen in het Ierse Roscommon, met elkaar overeen (Roscommon Consensus: RC) om voortaan het generalaat te vragen ook eerste benoemingen te doen voor Europa. Dit vanuit de overtuiging dat Europa ook missiegebied is. Missie in zes continenten! P. Kees Maas beantwoordt vragen van ROND. Waarom was/is deze RC zo belangrijk? Tot in de 20ste eeuw waren de provincies altijd “zendende” provincies geweest. Vanuit Europa gingen honderden missionarissen elders de kerk planten. Vanaf het midden van de 20ste eeuw ontstaat het besef, dat aan uitzenden een einde gekomen is. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie ligt de nadruk meer op de komst van het Rijk Gods. Kerken hebben elkaar nodig en zijn met elkaar verbonden in hun inzet voor dat éne Rijk. Mede door o.a. de secularisatie, is in Europa de volkskerk een vrijwilligerskerk geworden met minder leden en weinig roepingen. We

zijn nu vooral (ook) “ontvangende” provincies geworden. Ook de SVD merkt de consequenties. Wat betekende de RC voor onze provincie? In alle jaren van het bestaan van onze provincie gingen ruim 500 medebroeders naar alle werelddelen. We verzorgden opleiding en vorming van missionarissen. Dat verandert rond 1960. Na nog twee reguliere wijdingen in Nederland in 1968 zal Jan van As nog gewijd worden in 1983. Men begint te denken aan afbouw van de provincie. Pater Antoon Verschuur

en zijn raad kiezen dan echter voor een nieuw begin: oprichting van de Missionaire Leefgroep in Nieuwegein (1981) en enkele jaren later HIRCOS in Den Haag (1995). Men kiest bewust voor Missie in Nederland. Enkele medebroeders worden daarvoor vrij gemaakt en de eerste niet-Europese medebroeders, Indonesiërs Didakus Diwa en Florentinus Gekeng Making, komen naar hier. Menigeen betwijfelde of mensen uit het Zuiden hier zouden kunnen werken. Maar hun komst maakt onze provincie meer internationaal. Samen met hun Nederlandse confraters zoeken zij naar Lees verder op pagina 2.

Vervolg van pagina 1. wegen om zich in te zetten in vooral missionaire situaties. Hoe heeft de RC je persoonlijk geraakt? Ik zag het aanvankelijk niet zo zitten, had zeer veel twijfels. Gelukkig heb ik ingezien én ervaren, dat mijn inzicht te beperkt was. Wat een geweldige inzet van deze jonge mensen, die op eigen manier gestalte proberen te geven aan hun inzet voor het Rijk Gods! Ik ben nu enthousiast supporter en ervan overtuigd, dat hun komst een verrijking is. Ik ben er trots op dat we dit waagstuk zijn aangegaan. En we blijven in Rome nieuwe krachten aanvragen. Wat kan de RC betekenen - naar de toekomst toe - voor onze provincie? De gemiddelde leeftijd van onze provincie (zonder onze nieuwe confraters) is de hoogste binnen de hele SVD. Dat zou, zonder RC, op korte termijn het einde zijn geweest.

Misschien gaat onze provincie op termijn op in een groter geheel (Europese Provincie?). De nieuwe missionarissen zullen dan ons SVD charisma blijven uitdragen. We mogen hopelijk in hen voortleven. Hoe kan de RC een uitdaging zijn voor onze provincie? De RC mét de concrete gevolgen is voor ons een nieuwe uitdaging. We bekijken de toekomst positief. Hoe zetten wij met de nieuwe missionarissen onze missionaire zending als SVD voort in deze geseculariseerde maatschappij? We dienen hun ons vertrouwen te geven en hen met ons gebed en interesse te volgen. Zij mogen als het ware op onze schouders staan, om zo hun missie te vervullen. Kan onze beleving van de RC een stimulans zijn voor andere SVD provincies? In onze provincie werken de nieuwe missionarissen anders dan

in andere provincies. Daar worden ze vaak ‘gewoon’ parochiepriester. Wij proberen wegen te zoeken overeenkomstig de viervoudige profetische dialoog. Onze nieuwe confraters zetten zich in in “missionaire situaties”, die vaak buiten de grenzen van parochies/ clusters vallen. Zo blijven we, denk ik, trouw aan onze oorspronkelijke missie en worden we stimulans voor andere provincies. Het Generalaat ondersteunt die visie: er zijn weer vijf nieuwe medebroeders voor onze provincie benoemd. En dan nog 20 jaar Roscommon Consensus is waard herdacht te worden vanwege de grote betekenis voor de Europese zone en voor onze provincie in het bijzonder. Hopelijk blijven we daarmee onze missie trouw, zoals beschreven in ons “visiestuk over missie” van april 2002. Kees Maas svd

Afscheid hoofdredacteur ROND Vele jaren heeft pater Toon van Bijnen svd zich als hoofdredacteur voor ROND ingezet. Zo zijn de rubrieken “SVD  WERELDWIJD” en “SVD Nederland/België” van zijn hand. Voor de rubriek “SVD Wereldwijd” bijv. ‘neust’ Toon vele uitgaven van de SVD “wereldwijd” door en interessante informatie neemt hij op in genoemde rubriek. Zijn naam komen we ook tegen onder andere artikelen en bijv. in interviews met missionarissen en met onze buitenlandse medebroeders die in Leuven studeren. In al zijn artikelen komt hij naar voren als een zeer deskundig, zeer goed geïnformeerd persoon.

Een duidelijk voorbeeld van zijn betrokkenheid las je in zijn bijdragen over de commissie Gerechtigheid en Vrede van de Nederlands-Belgische provincie. Als lid van deze commissie bracht hij het nieuws ‘uit de eerste hand’. Toon toonde zich daar telkens als een zeer betrokken medebroeder. Wij als redactie respecteren zijn besluit om na 12 jaren het hoofdredacteurschap van ROND neer te leggen. Misschien mogen wij in de toekomst nog eens een beroep op hem doen voor een bijdrage  aan ROND. Jan Rutten svd

Werkstuk Levensbeschouwing ‘Missiehuis Deurne’ “Wij zijn bij de Missionarissen van het Goddelijk Woord geweest.” Zo beginnen Lincy van Diesen, Marleen Hamilton en Iris van Moorsel hun werkstuk Levensbeschouwing. Ze zijn inmiddels oud-leerlingen van het Peellandcollege Deurne. Hun werkstuk hebben ze geschreven vóór ze vorig schooljaar eindexamen deden. Uitgebreid vertellen ze over hun bezoek aan het Missiehuis in Deurne: de gastvrijheid, de openheid, de verhalen uit 2

verre landen. Onder de indruk zijn ze ook: “Vroeger waren ze veel strenger en het was er soberder. Ook moesten ze toen in togen gekleed gaan en afgeschermd van de buitenwereld leven. En ze mochten niet roken.” Daarnaast hebben ze ook gehoord dat vroeger de missionaris naar derde wereldlanden ging, maar “nu is het ook omgekeerd, mensen uit Ghana en andere landen komen hier om het geloof te verspreiden”. De leerlingen eindigen met: “We hebben

ons alle drie verbaasd over de openheid van de Missionarissen, die uitgebreid en gedetailleerd antwoord gaven op onze vragen. Zij vonden het leuk dat wij zo veel interesse in hun leven toonden. Wij vonden het ook erg interessant om meer over hun manier van leven, van toen en van nu, te horen. We zijn een stuk wijzer geworden over hoe het leven als Missionaris en het leven in een communiteit is.” Samenvatting: Gerard Jansink

In Memoriam Jan, zoon van Antonius Mors en Maria Bierman, werd op 13 janua­ri 1929 in Burgerbrug geboren. De 10de september 1941 ging hij naar het Missiehuis St. Willibrordus te Uden om missi­onaris te worden. In 1955 werd hij in Teteringen tot pries­ter ge­ wijd. Hij werd voor Indonesië benoemd, maar in 1956 werd dit veran­derd in een benoeming voor Brazilië. Na een jaar in ons land gewerkt te hebben voor de propaganda mocht hij in 1957 naar Brazilië vertrekken. Hij begon in 1957 in het prejuvenaat Sao José dos Pin­hais en in 1961 in het Juvenaat do Verbo Divino in Ponta Grossa waar hij procurator was. In 1963 kreeg hij de opdracht om roepingen te werven. 1966 bracht verandering: hij werd benoemd voor de parochie Agudo, eerst als pastoor en later als missieprocurator. Ver­volgens werkte hij in de parochie van Medianeira,

Een maand later, op 23 juli 2010 overleed in Sao Paulo (Brazi­lië) pater Adriaan van Luyn op 98-jarige leeftijd. Adriaan, zoon van Joannes van Luyn en Johanna Engelen, werd op 8 februari 1912 in Amersfoort geboren. Op 7 september 1926 ging hij naar het nabijgelegen Missiehuis St. Jan te Soester­ berg. Op 20 augustus 1938 werd hij, met enkele maanden vertra­ging vanwege gezondheidsproblemen, in Teteringen tot priester gewijd. Daarom ook werd hij voor werk in Europa benoemd, voor het Missiehuis Maria Middelares te Heide bij Antwerpen waar hij werkzaam was op het kantoor en er in 1943 ook jeugdwerk bij kreeg. Na de oorlog werd hij voor Brazilië benoemd. Op 7 december 1948 vertrok hij met de Copaca­bana vanuit Ant­werpen naar Brazilië. Achtereenvolgens werkte hij in Araraquara, vervol­gens in de parochie en missie voor Japanners in Registro.

dicht bij de beroemde watervallen van Foz do Iguacu. In 1975 werd hij districtsoverste en lid van de provinciale raad. Ook in die functies bleef hij door verschillende acties de seminarieopleiding financieel steunen. Toen de SVD in 1980 werk aannam in het Amazonegebied, behoorde hij tot de eerste werkers in dit zware gebied. Ongeveer zeven jaar werkte hij in de parochie Sao Antonio va Oriximina. In 1990 werd de Regio Amazone opge­ richt met Jan als eerste regio­nale overste (1990-1996). On­danks het zware klimaat bleef hij er werken tot 2008. Toen vroeg hij om gezondheidsredenen verplaatsing aan naar Neder­land. Op 2 augustus 2008 vestigde hij zich definitief in Neder­land. Hij wilde graag dicht bij zijn familie wonen en werd opgenomen in het zorgcentrum Sint Jozefpark te Tuitjen­horn waar hij op 23 juni op 81-jarige leeftijd is overleden. Hij werd begraven op het SVD kerkhof in Teteringen.

p. Jan MORS

In de jaren zestig was hij lid van de provinciale raad en kon zo ten beste spreken voor enkele pas aangekomen Nederlandse medebroeders die om hun ideeën en pastorale aanpak door enke­ len gewantrouwd werden. In 1969 werd hij benoemd voor Monte Alto en in 1982 weer voor Araraquara waar hij zijn eerste stappen had gezet. Van 1970 tot 1975 was hij districtsoverste. In al zijn parochies was hij een bewogen pastoor die zeer geliefd was bij zijn parochianen. In de loop der jaren ver­ slechterde zijn gezichtsvermogen maar dank zij een leesappa­raat kon hij bijna tot het einde van zijn leven blij­ven lezen. Tot op hoge leeftijd bleef hij helder en geïnteresseerd in alles wat er in de SVD, in de Kerk en in de samenle­ving ge­ beurde. In 2002 verhuisde hij naar ons bejaardencentrum in Sao Paulo. Daar is hij op 23 juli overleden. Hij werd begraven op het SVD kerkhof in Sao Paulo. Ant. J. Verschuur svd

p. Adriaan van LUYN

3

Broeder Jan de Groot svd: van alle markten thuis Broeder Jan de Groot is voor enkele maanden op verlof: confraters en familie bezoeken, doktersbezoek, uitrusten. En nadenken en met anderen overleggen over de vraag of hij nog teruggaat naar “zijn” Papoea Nieuw-Guinea.

“Waarom koos u voor de SVD?” Ik sprak regelmatig broeders van de SVD bij een oom van me. Hun verhalen boeiden mij. “Waaruit bestond uw werk in de eerste jaren in Nederland?” Ik kwam uit een boerengezin en werkte graag in de tuin. Dat was dan ook mijn taak in Teteringen. Na een tweejarige cursus tuinbouw aan de Bredase Tuinbouwschool Radboud kreeg ik de leiding over de tuin. De communiteit telde in die tijd meer dan 100 personen voor wie dagelijks groenten op tafel moesten komen. “Wilde u in Nederland blijven na uw eeuwige professie?” Vóór die dag gaf ik aan pater provinciaal drie missiegebieden op waar ik zou willen werken. Bovenaan mijn verlanglijstje stond PNG. Indonesië en India waren de alternatieven. Tot mijn grote spijt werd ik benoemd voor India. Dat was even slikken om dan te zeggen: OK. Ik kreeg echter geen visum. India wenste na de onafhankelijkheid geen buitenlandse diensten meer. Aan mijn nieuwe verlanglijstje, met nog steeds PNG op nummer 1, voegde ik Congo toe. Het werd… Canada. Frans leren, visum als emigrant aanvragen, gekeurd worden. In afwachting van mijn vertrek begeleidde ik op verzoek van provinciaal Drost als particulier chauffeur Mgr. Manek svd op zijn “bedeltocht” door Nederland en omringende landen. Ik had net mijn rijbewijs en zonder Tom-Tom kwam ik in Amsterdam en Brussel bijv. In 1956 vertrok ik met De Groote Beer. Ik zat vol Nederlandse ideeën over groenten- en fruitteelt en over bewerken van de grond. De tuin van kleinseminarie Saint Jean zou gouden oogsten gaan opleveren… Op 24 augustus hadden we te maken met de eerste nachtvorst. Alle groente en fruit

4

was bevroren! Als boerenzoon had ik ook verstand van koeien. Ik was dus ook verantwoordelijk voor de melkerij met 40 beesten.

“Wilde u nog steeds naar PNG?” Ja en daarom vroeg ik in 1957 opnieuw een benoeming voor dat land. Het werd echter Nemi (I), waar ik samen met Italianen bos heb aangelegd. Daarnaast hielp ik met het ruimen van het terrein. En in de zomervakantie leidde ik de fraters rond in een VW busje tijdens dagtochten. “En PNG?” In 1961 kon ik eindelijk emigreren naar Australië. Mijn eerste statie was Wewak op PNG: vee verzorgen en goederen van de boot inklaren en lossen voor de hoofdstatie. In 1962 ben ik naar het Mushu eiland overgeplaatst. Met ca. 100 medewerkers bewerkten we de plantage (cocosnoten, cacao). De producten verkochten we om in ons onderhoud te voorzien. Daarnaast repareerde ik de buitenboordmotoren van de kano’s. Tijdens een van mijn verlofperiodes heb ik medische cursussen gevolgd. Ik heb daar tijdelijk ook medische werkzaamheden verricht, mede dank zij Memisa. Na een ziekteperiode in 1978 in Nederland ben ik in 1979 de bergen ingetrokken: missiestatie Fatima. Hier ben ik nog steeds werkzaam: eerst vee om het vlees te kunnen verkopen. Na opnieuw een ziekteperiode van ca. 0,5 jaar (in Australië) hebben we geprobeerd een koffieplantage op te zetten. Dat is niet gelukt. Ik heb nu zes medewerkers aan wie ik mijn agrarische kennis en ervaring doorgeef, bijv. inzake het onderhoud van tractoren. Ik ga ook naar scholen toe om daar kennis over te dragen. “En nu? U bent 81. Gaat u terug?” Die vraag stel ik mij zelf, die stellen mijn familie en mijn confraters me. De gezondheidsvoorzieningen zijn hier vele keren beter. Maar ik heb daar een taak, terwijl ik hier grotendeels met de handen in de schoot zit. Ik voel me verantwoordelijk voor mijn medewerkers en confraters daarginds. Al die kennis wil ik doorgeven, zodat de mensen daar het werk over kunnen nemen.

En ik heb van de bisschop verlof om pastoraal werk te doen: bijv. voorgaan in een communieviering. Want in zo’n uitgestrekt land zie je 1 x per 4 weken een priester. Ik wil nog steeds de mensen daar wat leren en zo proberen voor hen een klein stukje hemel op aarde te brengen. Ik heb nog enige maanden bedenktijd voordat het 7 november is… Gerard Jansink

Broeder Jan de Groot svd Geboren: 26 oktober 1929 Geboorteplaats: Uden Aangemeld bij de SVD: 7 april 1947 Postulaat: 7 mei 1947 in Teteringen Noviciaat: 1947-’49 in Teteringen Eeuwige geloften: 7 november 1955 in Deurne

15 Jaar Missionair Project Den Haag In ROND 178 van april jl. was het hoofdartikel gewijd aan “Hircos 15 jaar”. De “bescheiden herdenking van het feit dat 15 jaar geleden een groepje religieuzen (Missionarissen van Afrika, Missiezusters SSpS, SVD’ers) begon met een nieuwe vorm van missie in de Nederlandse context” (aldus p. Kees van der Geest svd, lid van de Hircos gemeenschap) werd gevierd op 18 mei 2010. Aan vertegenwoordigers van het bisdom Rotterdam, het dekenaat Den Haag en de gemeente Den Haag werd bij die gelegenheid een jubileumboekje aangeboden. In 15 Jaar Missionair Project Schilderswijk & Transvaal Den Haag beschrijven 17 (oud-)leden (v/m) van het Project hun persoonlijke ervaringen in de Schilderswijk. Deze pioniers zijn afkomstig uit Nederland, India en Afrika. Van de man die aan de wieg stond van het project, de inmiddels overleden p. Theo Smeets svd, is de eerste “kerstbrief vanuit Den Haag” uit 1995

opgenomen. In een toelichting op de achterkant geeft de SVD aan waarom de congregatie deelneemt aan het project: “Wij proberen de dialoog onder de mensen te bevorderen door middel van de verkondiging van het woord van God. Dit doen wij via pers, radio, TV en onderwijs. Wij willen zo komen tot een wereld van vrede, rechtvaardigheid en heelheid van de Schepping.” Het boekje is een gezamenlijke uitgave van de Missionarissen van Afrika (MAfr.), Zusters Dienaressen van de H. Geest (SSpS) en de Missionarissen van het Goddelijk Woord (SVD). In het voorwoord benadrukken p. Sjef Kuppens (MAfr.) en p. Bert Wooning svd dat “de bedoeling van dit boekje is, een verbondenheid te scheppen op vele menselijke vlakken, zowel maatschappelijk als spiritueel (godsdiensten). Het is een uitdaging om langzaam te groeien naar een nieuwe bewustwording, een nieuwe wereld, waar iedereen zich gekend en erkend

voelt.” Een helder en vastberaden standpunt in een tijd waarin het tegengeluid soms luide weerklinkt…, helaas. Gerard Jansink

Kerstactie 2010 Zoals elk jaar zal ook nu weer een Kerstactie worden gehouden t.b.v. een Missionair Project. Tot nu toe hebben we altijd uw aandacht en hulp gevraagd voor Missionaire Projecten buiten ons land. Maar Missie en Missionaire Projecten bestaan niet alleen in landen ver weg van ons. We zijn ons steeds meer bewust geworden dat Missie ook hier in ons eigen land bestaat, ook hier zijn mensen in nood, die ons om begeleiding en hulp verzoeken. En daar willen we dit jaar uw aandacht en hulp voor vragen. Concreet genomen de Missionaire Projecten in Nieuwegein en Den Haag (Hircos). In ons volgend nummer zult u daar meer over horen.

Komen & Gaan Uit Ecuador Helmut Renard

30.04.10 tot 13.08.10

Uit Papoea Nieuw-Guinea Jan de Groot 09.07.10 tot 07.11.10 Uit Congo Ben Overgoor

20.07.10 tot medio oktober

5

Provinciedag: ontmoeten Op woensdag 7 juli jl. kwamen, zoals elk jaar gebruikelijk, vele leden van de NEB Provincie naar Teteringen om de Provinciedag te vieren. De bedoeling van zo’n dag is, dat zoveel mogelijk leden van onze Provincie elkaar informeel ontmoeten. Het was dit jaar voor de 36ste keer dat deze dag gevierd werd. Ongeveer 60 leden van de Provincie waren er op af gekomen. Op de Provinciedag worden ook de medebroeders gevierd die of

thuis te zijn, ervoor te zorgen dat we ons bij elkaar thuis voelen. En daarin onze vreugde, ons plezier te vinden. Deze taak berust op een bijzondere manier bij degenen die een bestuurderstaak hebben gekregen. Na de H. Mis was er in de grote zaal van Zuiderhout (“Bieënkorf” genaamd) een koffietafel gedurende welke enkele toepasselijke geestige liederen op de jubilarissen en het nieuwe Provinciale Bestuur werden gezongen. Vervolgens bestond er gelegenheid voor de genodigden om buiten een wandeling te maken (het was stralend zomerweer), informeel contact met elkaar te hebben, foto’s van vorige Provinciedagen te bekijken en verschillende afdelingen van Zuiderhout te bezoeken. Om drie uur kwamen allen weer bij elkaar voor een gezellig samenzijn onder het genot van hapjes en drankjes die met veel hulpvaardigheid geserveerd werden door onze leken medewerkers/-sters v.l.n.r. Bert Wooning, Jan Asa, Eef Leeferink . Gedurende dit gebeuren werd een “PowerPoint“ over het verleden van hun Gelofte- of hun Priesterjubileum de nieuwe provinciaal vertoond “vanaf gedenken. Dit jaar waren er dat 16. zijn geboorte tot nu toe”. Daarna Een bijzonder gegeven was, dat op werden enkele sketches naar voren deze dag het nieuwe Provinciale gebracht, liederen gezongen en een Bestuur, dat op 1 mei jl. officieel met quiz georganiseerd, dat alles voorbereid zijn taak begonnen was, zich aan de door br. Peter. v.d. Wiel, p. Avin Gemeenschap voorstelde o.l.v. de Kunnekkadan en p. Jan Asa. Deze laatste nieuwe provinciaal, p. Bert Wooning wist er de stemming zo in te brengen, svd. Ook mijn broers en zussen en dat, wonderwel, op een gegeven aangetrouwden waren uitgenodigd. moment en op zijn uitnodiging bijna Voor hen was dit heel bijzonder, de helft van de aanwezigen in danspas aangezien het voor velen van hen de door de zaal liep. Hierna volgde een eerste keer was dat ze in Teteringen gezellige en zeer smaakvolle Chinese waren sinds 45 jaar, toen ik op deze maaltijd ook weer geserveerd door onze zelfde plaats priester gewijd werd. medewerkers/-sters: een kroon op deze De dag begon met een feestelijke prachtige dag. Het doel van deze dag, Eucharistieviering in de kapel. Daarin een informele ontmoeting, was volledig mocht ik voor de eerste keer als bereikt en iedereen ging tevreden naar provinciaal voorgaan. Het thema van zijn/haar huis of woonkamer terug.Voor de Viering was: “Een nieuwe wo(o) mij was het een onvergetelijke dag, ning voor jong en oud”, zinspelend niet in het minst door de vele uitingen op het feit dat de achternaam van de van sympathie en beloftes van steun nieuwe overste “wooning” is. Maar die ik van velen ontving, alsook door ook de achterliggende betekenis was de aanwezigheid van mijn familieleden zeer verbonden met deze Provinciedag. die met bewondering terugkijken Immers, op de een of andere manier op een feestdag waarop men zoveel hebben we allen de taak om voor elkaar hartelijkheid, broederlijkheid en “zustereen woning, een lijkheid” ondervond. Bert Wooning svd

6

Echo’s van lezers In Rond nr. 179 van juli 2010 lees ik op blz. 6 over de komst van de catechisten naar Zuiderhout. Deze informatie is niet correct. Nadat de directie van Zuiderhout in december 2009 de huurovereenkomst met Woonzorg Nederland had opgezegd, heeft het bestuur van de Catechisten in januari 2010 besloten om niet naar Zuiderhout te verhuizen, maar te blijven wonen in Valkenhove. Het bestuur heeft dit schriftelijk aan alle Catechisten en belanghebbenden laten weten. De noodgebouwen zullen bewoond worden door nietreligieuze bewoners. Ik hoop u met bovenstaande voldoende te hebben geïnformeerd. Lia Epskamp

De redactie is mevrouw Epskamp erkentelijk en corrigeert langs deze weg graag eerdere berichtgeving. Zestien dagen was ik weg uit Melbourne. Na mijn terugkeer twee dagen geleden vond ik ROND... Mijn heel hartelijke dank voor alle werk dat jullie in dat artikel over Dorish Maru gestoken hebben. God bless you all. Wim Valckx svd De inhoud van de laatste ROND (179) is de reden dat ik u schrijf. Ik wil graag de redactie van ROND bedanken voor wat de SVD mij in mijn laatste levensjaren aan waardevolle artikelen biedt. Ik heb na het noviciaat om gezondheidsredenen gekozen voor een priesteropleiding in het bisdom Haarlem, waar ik in 1942 priester ben gewijd. Een hartelijk groet en veel dank! Kees Vermeulen, Warmond

SVD Nederland/België ervaringen: een kleine jongen had een vuurtje gemaakt tegen de stam van een boom in de straat. Zuster Vera, die juist langs kwam, zei hem “Joh, weet je wel dat je de boom daarmee pijn doet?” Zonder blikken of blozen maakte de jongen vlug zijn broek open en bluste het vuur op een “natuurlijke manier”. Zuster Vera wistniet goed wat daarop te zeggen.

- Op 14 maart droeg Hircos Den Haag zijn steentje bij aan een internationale eucharistieviering. Tien jaar geleden werd dat voor het eerst gedaan. Dit keer ging de pauselijke nuntius voor, begeleid door een hoogwaardigheidsbekleder uit Nigeria. Dit ontlokte aan een van de kinderen bij de plechtige intocht in de kerk de uitroep: “Papa, daar komt Sinterklaas met Zwarte Piet aan...”. Na de viering had deze monseigneur, die in Nigeria namens de bisschoppenconferentie het departement vluchtelingen leidt, in Hircos een bijeenkomst met ca. zestig Afrikaanse mensen. Hij drukte zijn waardering uit voor de internationale eucharistieviering waaraan hij actief deel had genomen en bemoedigde de mensen om daaraan deel te blijven nemen. - Zuster Vera Haak SSpS is op 20 mei verhuisd van Den Haag naar Treebeek. Zij was, samen met pater Theo Smeets svd, een van de eerste bewoners van Hircos. Zij is al die jaren buitengewoon actief geweest in de wijk en wordt daarvoor door de mensen zeer gewaardeerd. En ze lieten haar dat dan ook op allerlei manieren blijken door geschenken en bloemen. Een anekdote uit haar vele

- Pater Ben Overgoor svd (DR Congo) ontving op 16 juli 2010 in Kinshasa uit handen van de Nederlandse ambassadeur de hoge onderscheiding “Ridder in de Orde van Oranje Nassau” met de geijkte woorden “Het heeft Hare Majesteit behaagd”. Hij kreeg deze onderscheiding wegens zijn uitzonderlijke missionaire inzet, vooral op het gebied van onderwijs. - Op 22 juli heeft pater generale overste Antonio Pernia twee nieuwe missionarissen voor NEB benoemd: de fraters Edmund Deku uit Ghana en Mathias Ohoilean uit Indonesië. Beide zijn in het laatste jaar van hun theologie studie, Edmund in Kinshasa, Congo, en Mathias in Ledalero, Flores, Indonesië. Beide theologanten bereiden zich voor op hun eeuwige geloften, diakenen priesterwijding. Intussen wordt gewerkt aan de nodige papieren voor een verblijfsvergunning in Nederland. Op zijn vroegst kunnen ze einde 2011 hierheen komen. - De commissies Gerechtigheid, Vrede en Schepping van de Nederlandse Provincie SSpS en van de NederlandsBelgische Provincie van de SVD gaan nauwer samenwerken. Er was al een intensieve samenwerking zoals aangaande het Afrika Europa Netwerk en Vivat International. Nu zullen

voortaan de zusters Imaria Niessen, Sophine Verschuuren en Vera Haak aan elke tweede vergadering deelnemen. Ze kunnen van elkaar leren en elkaar versterken. - Op maandag 16 augustus is pater Tjeu Suntjens svd van Heverlee (België) verhuisd naar Teteringen. We hopen dat hij zich gauw thuis zal voelen in de seniorencommuniteit.

- Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten (KdK), Soesterberg - vroeger SVD missiehuis St. Jan - viert volgend jaar zijn gouden jubileum. Het KdK is een ontmoetingsplaats voor wereldburgers. Iedereen is welkom, ongeacht afkomst, denkwijze of religie. Vooruitlopend op het 50 jarig bestaan heeft KdK een nieuw logo: een niet gesloten cirkel, bestaande uit 7 bladeren, visualiseert de wereld en het open karakter van het KdK. De bladeren duiden op de unieke en bosrijke omgeving; het aantal 7 verwijst naar de zeven werelddelen. - p. Peter Mertes svd, praeses van Montenau, was aanwezig bij de begrafenis van oud-student Arnold Michels in Leuven. In de levensloop, uitgesproken door de deken van de Universiteit Leuven, hoorde hij: “Arnold heeft bij de Missionarissen van Steyl een wereldwijd hart gekregen en dat heeft hij zijn leven lang behouden.” Commentaar van P. Mertes: “Het doet toch deugd zoiets in een viering te horen.”

100 JAAR SVD in de LAGE LANDEN 1911-2011 Het jubileumjaar van de honderdjarige SVD provincie Nederland/België begint op 7 november 2010 en eindigt op 3 december 2011. Op verschillende manieren zal aan het jubileum aandacht

worden geschonken. Bert Bijnen en Gerard Jansink, auteurs van Missiehuis St. Willibrord 1954-2004. Een huis met een missie, zijn al geruime tijd druk met het raadplegen van personen en archieven

om het verhaal van de 100-jarige handen en voeten te geven. Het boek zal worden gepresenteerd tijdens de provinciedag van 2011.

7

SVD Wereldwijd Olievervuiling in de Golf van Mexico Een ramp van ongekende grootte. Dit moet ons toch aan het denken zetten! Broeder Brian McLauchlin svd in de VS schreef een artikel: “Onze honger naar olie”. Hij pleit voor diverse acties die ieder van ons kan ondernemen. Gebruik de auto minder, ga carpoolen. Neem je eigen boodschappentas mee: geen plastic zakken nodig. Koop glazen flessen, die gerecycled kunnen worden. Koop niet onmiddellijk een nieuwe computer of mobieltje, maar laat ze opwaarderen. Eet organisch en plaatselijk verbouwd voedsel - dat bespaart een hoop vervoer! Elf nieuwe SVD’ers in Afrika Op dinsdag 20 juli jl. was er feest in het noviciaat van de SVD in Kinshasa: elf jonge mannen werden opgenomen in de SVD na hun twee jaren inleiding in het religieus missionair leven. Zeven Congolezen, drie van Madagaskar en één Angolees. Pater Eef Leferink, zojuist teruggekeerd naar Nederland, heeft contact met hen en deelt mee, dat vier van hen zich als broeder willen inzetten. Solidariteit met vluchtelingen Ook in Oostenrijk hebben vluchtelingen het niet gemakkelijk. Maanden kan het duren voordat een volgende stap wordt gezet in het proces van asielaanvrage. Velen verliezen de moed of houden er trauma’s aan over. Een groep van 130 SVD’ers en hun vrienden hebben op de Internationale Dag van de Vluchtelingen van 20 juni een mars georganiseerd van 12 kilometer van een voorstad van Wenen naar het SVD Missiehuis te Mödling. Deze mars trok veel aandacht. Op diverse plaatsen werd een petitie voorgelezen of stond

8

men stil voor de bijna 15 duizend gedocumenteerde doden, gevallen bij hun vluchtpoging. Ter afsluiting werd een liturgisch avondgebed gehouden in aanwezigheid van de hulpbisschop van Wenen, Mgr. Franz Scharl. En Caritas Oostenrijk, met kantoor in het Missiehuis van Mödling, toonde een documentaire, “Vlucht uit Afrika”. Tuinen van Steyl op erfgoedlijst De Heilige Arnold Janssen organiseerde al snel na het begin in Steyl (1875) het retraitewerk. Bij die tijd van bezinning en stilte hoorde natuurlijk een omgeving die zich leende voor zulke activiteiten. Dus riep hij de hulp in van twee jonge Nederlandse SVD’ers, Gerard Rademan en Theo Vilsterman. Zij wisten wel het een en ander van land- en tuinbouw. Vanwege de bijzondere waarde van de prachtige tuinen, heeft het Europese Plantsoenen Netwerk de tuinen van Steyl op de lijst van erfgoederen gezet. Oud-leerling van Steyl, Norbert Nordman, schreef een mooi geïllustreerd boekje: Waar theologie en tuinarchitectuur elkaar ontmoeten: Arnold Janssen’s tuinen in Steyl. Oecumenische jeugdontmoeting Van 4 tot 6 juni jl. kwam een groep jongeren van diverse religies bijeen in Cordoba, zuidelijk Argentinië, voor een weekend van theologische ontmoeting. Enkele SVD seminaristen waren ook van de partij en deelden met Anglicanen, Doopsgezinden en leden van Pinksterbewegingen hun gedachten rond het thema “Aan de onbekende god”. Dit was de derde keer dat een dergelijke groep bij elkaar kwam. Men discussieerde over zorgen en uitdagingen m.b.t. missie,

geloof, evangelisatie en hedendaagse spiritualiteit. Ook waren er workshops met het doel om ruimte te creëren voor dialoog, getuigen van je geloof en het onderscheiden van de geesten bij alle deelnemers. Bisschop op de barricades. U herinnert zich nog de ramp in Bhopal, India? U weet wellicht ook dat er nooit veel compensatie is losgekomen voor de slachtoffers en hun nabestaanden. Bisschop Leo Cornelio svd, die in 2007 tot Aartsbisschop werd benoemd van Bhopal, kom je vaak tegen tussen zijn mensen die regelmatig demonstreren voor hun recht en bescherming. Ook al weet hij dat dit slechts een zwakke en kleine stem is tussen de vele geluiden pro Hindu Bharatiya Janata Partij, toch blijft hij zijn stem verheffen. Het resultaat? De jeugd neemt het voortouw voor een schonere buurt, en de mensen vinden wegen om gezonder te leven. Voetballen voor Haïti Terwijl alle ogen gericht waren op Zuid-Afrika en de resultaten van de ‘grote jongens’, werd er ook een voetbaltoernooi opgezet in Chicago. Diverse universiteiten deden mee om fondsen te werven voor de slachtoffers van de ramp op Haïti. Na de reglementaire duels kwam de SVD tak van de C.T.U. (Catholic Theological Union) als winnaar uit de bus! En zo gingen de theologanten voor het eerst met de CTU Haïti bokaal naar huis. En we hopen dat er veel geld opgehaald is, wat dan ook hopelijk goed terecht zal komen… Peter van de Wiel svd