CONFIDENTIEEL [adres]
De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen
Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp
Handelsregister 3300 3396
Instructiebrief haalbaarheidstoets
Geacht bestuur, De aanvangshaalbaarheidstoets, in combinatie met de vastlegging van de risicohouding, vormt het afsluitende onderdeel van de implementatie van het nFTK. In deze brief leest u welke informatie uw fonds uiterlijk op 1 oktober aan DNB moet verstrekken, zodat wij kunnen vaststellen dat u de aanvangshaalbaarheidstoets correct heeft uitgevoerd. Ook leest u wat u van DNB kan verwachten na het indienen van de aanvangshaalbaarheidstoets.
Datum 29 mei 2015 Uw kenmerk
Ons kenmerk
Alle pensioenfondsen die vallen onder de Pensioenwet of de Wet verplichte beroepspensioenregeling moeten een aanvangshaalbaarheidstoets uitvoeren. Uitzondering hierop vormen de fondsen die voor 1 oktober een melding (inclusief documentatie) van een voorgenomen collectieve waardeoverdracht doen in het kader van een liquidatie van het fonds. DNB zal deze uitzondering schriftelijk bevestigen.
2015/318779
De haalbaarheidstoets en de rol van DNB daarbij De haalbaarheidstoets is een belangrijk instrument voor pensioenfondsen, sociale partners en betrokken fondsorganen. De toets geeft inzicht in de samenhang van de verschillende onderdelen van het beleid van pensioenfondsen (zoals premie-, beleggings- en indexatiebeleid) en de effecten daarvan op het verwachte pensioenresultaat. De resultaten en ondergrenzen van de haalbaarheidstoets geven eveneens inzicht hoe deze passen binnen de risicohouding van het fonds (voor de lange termijn).
Bijlagen
Behandeld door Neer, I.M. van (mw)
De rol van DNB bij de haalbaarheidstoets bestaat uit de toetsing op het correct uitvoeren van die toets. Ook zal DNB binnen het kader van de wettelijke vereisten die gesteld worden aan een goed pensioenfondsbestuur er op toezien dat de juiste procedures worden gevolgd voor de vaststelling, uitvoering en verantwoording van de haalbaarheidstoets. Indienen haalbaarheidstoets U kunt de aanvangshaalbaarheidstoets vanaf 1 juli tot uiterlijk 1 oktober 2015 indienen via e-line in het daarvoor bestemde rapportageformat (Staat K702). Onderdeel hiervan is een bijlage in Excel, die te vinden is onder (http://www.dnb.nl/statistiek/eline-dnb/pensioenfondsen/index.jsp). In het belang van een efficiënte beoordeling van de door u aangeleverde gegevens, vragen wij u alleen dit Excel-sjabloon te gebruiken en uitsluitend de daartoe bestemde velden in te vullen.
Pagina 1 van 5
Toelichting op de Excel bijlage De Excel bijlage bestaat uit verschillende tabbladen. In het eerste tabblad treft u een vragenlijst. In de daaropvolgende tabbladen wordt u gevraagd cijferreeksen op te nemen. De vragenlijst kunt u tevens zien als een hulpmiddel om vast te stellen of u aan de wettelijke vereisten die aan de haalbaarheidstoets worden gesteld hebt voldaan. Voor de volledigheid zijn de vragenlijst en een overzicht van de cijferreeksen opgenomen in bijlage 1 van deze brief. De vragenlijst en de gevraagde cijferreeksen hebben wij nodig om het correct uitvoeren van de aanvangshaalbaarheidstoets te toetsen.
Datum 29 mei 2015 Ons kenmerk 2015/318779
Wat kunt u van DNB verwachten? Voor de toetsing op het correct uitvoeren van de haalbaarheidstoets gaan wij in eerste instantie een sectorbrede-analyse uitvoeren, waarin wij alle haalbaarheidstoetsen betrekken. Deze analyse wordt vervolgens gebruikt om een aantal fondsen te selecteren voor meer diepgaand onderzoek. In deze fase vragen wij bij de betreffende fondsen aanvullende gegevens op, die ons meer inzicht zullen geven in de uitvoering van de berekeningen, de modellering van het beleid en de gehanteerde aannames. Medio december koppelen wij in de vorm van een brief de sector-brede inzichten ontleend aan de beoordeling van de haalbaarheidstoets aan u terug. Als volgens DNB sprake is van een niet-correcte uitvoering van de toets door uw fonds, of dat de gehanteerde procedures niet in lijn zijn met een correcte uitvoering conform de wet, nemen wij contact met u op en vragen u maatregelen te treffen om alsnog aan de wettelijke eisen te voldoen. In alle andere gevallen volgt in principe geen individuele terugkoppeling. Dit is het eerste jaar van indiening van de haalbaarheidstoets. Wij evalueren de wijze waarop DNB dit jaar uitvraagt daarna. Wij willen hier onder andere de Pensioenfederatie bij betrekken. Meer informatie De belangrijkste op de haalbaarheidstoets betrekking hebbende artikelen uit de wet- en regelgeving zijn: Artikel 1a lid 2 Besluit FTK Artikel 22 Besluit FTK Artikel 30, 30a, 30b en 30c Regeling PW Verder heeft DNB op Open Boek Toezicht een groot aantal Q&A’s1 over de haalbaarheidstoets gepubliceerd. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u deze natuurlijk stellen aan uw toezichthouder of contactpersoon bij DNB.
Met vriendelijke groet,
drs. B. Boertje Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen 1
http://www.toezicht.dnb.nl/2/6/50-233035.jsp Pagina 2 van 5
Bijlage 1: Overzicht Excel bijlage
Datum
Vragenlijst Onderstaande vragen bieden u inzicht in de wettelijke vereisten van haalbaarheidstoets met de verwijzing naar de bij behorende wetsartikelen. 1. Algemene gegevens Nr Vraag 1.1 Welke organisatie heeft de haalbaarheidstoets uitgevoerd? Wat is de startbeleidsdekkingsgraad per 1-1-2015 waarmee de 1.2 haalbaarheidstoets vanuit de feitelijke financiële positie is berekend?
29 mei 2015 Ons kenmerk 2015/318779
Antwoord
Wat is de startbeleidsdekkingsgraad per 1-1-2015 waarmee de 1.3 haalbaarheidstoets vanuit de positie waar aan de vereisten van het vereist eigen vermogen wordt voldaan, is berekend? Ja/ Nee Toelichting Getal 2. Ondergrenzen Vraag Passen de in de haalbaarheidstoets gekozen kwantitatieve 2.1 ondergrenzen binnen de risicohouding van het fonds (voor de lange termijn)? Nr
Wetsverwijzing
Voldaan
Aanvullende cijfers gevraagd, zie tabblad
Artikel 1a lid 2 Besluit FTK (risicohouding)
ja /nee
Is het verwachte pensioenresultaat op fondsniveau boven de door het fonds gekozen ondergrens voor dit pensioenresultaat?
Artikel 22 lid 3 sub a Besluit FTK (haalbaarheidstoets)
ja /nee
Is het pensioenresultaat op fondsniveau in het slechtweerscenario 2.3 binnen de door het fonds vastgestelde maximale afwijking van het verwachte pensioenresultaat op fondsniveau?
Artikel 22 lid 3 sub d Besluit FTK (haalbaarheidstoets)
ja /nee
Artikel 30c lid 4 Regeling Pw (Normen haalbaarheidstoets)
ja /nee
3.2 Zo ja, in welk document?
Artikel 30c lid 4 regeling Pw (Normen haalbaarheidstoets)
Toelichting
3.3 Heeft het fonds deze procedures gehanteerd?
Artikel 30c lid 4 Regeling Pw (Normen haalbaarheidstoets)
ja /nee
Artikel 22 lid 3 sub b Besluit FTK (haalbaarheidstoets)
ja /nee
4.2 Worden in de haalbaarheidstoets kalenderjaren gehanteerd?
Artikel 30 lid 5 Regeling Pw (haalbaarheidstoets)
ja /nee
4.3 Is de rapportagedatum 1 januari 2015?
Artikel 30a lid 1 sub a Regeling Pw (Uitvoering haalbaarheidstoets)
ja /nee
Artikel 22 lid 3 sub c Besluit FTK (haalbaarheidstoets)
ja /nee
Artikel 30a lid 1 sub b Regeling Pw (Uitvoering haalbaarheidstoets)
ja /nee
2.2
3. Governance Heeft het fonds procedures vastgelegd voor de uitvoering, vaststelling en verantwoording van de haalbaarheidstoets? Het gaat daarbij om de procedures ten aanzien van de besluitvorming over 3.1 de ondergrenzen die worden gehanteerd in de haalbaarheidstoets, de verantwoording aan het verantwoordingsorgaan en het overleg met sociale partners indien de ondergrenzen worden overschreden.
4. Berekening Is het premiebeleid over de gehele berekeningshorizon voldoende 4.1 realistisch en haalbaar? (NB: Deze vraag wordt later wederom gesteld)
Heeft het fonds naar verwachting voldoende herstelcapaciteit om vanuit de situatie dat aan de vereisten voor het minimaal vereist 4.4 eigen vermogen wordt voldaan, binnen de looptijd van het herstelplan aan de vereisten voor het vereist eigen vermogen te voldoen? Wordt de haalbaarheidstoets uitgevoerd op basis van de 4.5 pensioenfondsbalans en de onderliggende gegevens op 1 januari 2015? 4.6
Wordt gebruik gemaakt van de scenarioset 'Q1 2015' die DNB beschikbaar heeft gesteld?
Artikel 30a lid 1 sub c Regeling Pw (Uitvoering haalbaarheidstoets)
ja /nee
4.7
Worden voor de berekening van het pensioenresultaat de verwachte uitkeringen gecorrigeerd voor de scenarioprijsinflatie?
Artikel 30b lid 1 Regeling Pw (Berekeningen haalbaarheidstoets)
ja /nee
Is er een gedegen onderbouwing van de haalbaarheidstoets en 4.8 biedt deze voldoende inzicht in onder meer de gebruikte gegevens, veronderstellingen, grondslagen en modellering?
Artikel 30c lid 3 Regeling Pw (Normen haalbaarheidstoets)
ja /nee
• Maximale premie, zie vraag 5.6
• Herstelsjabloon, zie tabblad Herstelsjabloon
• Pensioenresultaat voor 6 leeftijden en totaal voor 9 percentielen, zie tabblad Pensioenresultaat percentielen • Pensioenresultaat voor 6 leeftijden en totaal voor vijftal scenario's , zie tabblad Pensioenresultaat scenario's • Aantal deelnemers opgesplitst naar actieven, slapers en gepensioneerden per 10 kalenderjaren , zie tabblad Bestandsontwikkeling
Pagina 3 van 5
Datum
Aanvullende vragen DNB vraagt u daarnaast onderstaande vragen te beantwoorden. De antwoorden hebben we onder andere nodig om te kunnen toetsen of de haalbaarheidstoets correct is uitgevoerd. Nr
financiële opzet Is de gehele financiële opzet (beleggingsbeleid, premiebeleid en indexatiebeleid) gemodelleerd conform de ABTN in de 5.2 haalbaarheidstoets? Zitten in het beleid zoals geformuleerd in de ABTN discretionaire 5.3 bevoegdheden? En zo ja, hoe zijn deze gemodelleerd? Vereenvoudigingen Zijn er vereenvoudigingen gemaakt in de modellering? Zo ja, licht toe. (Te denken is aan vereenvoudigingen van de indexatieregel, 5.4 van het herstelplan, e.d.) Hoe hebt u gecontroleerd dat eventuele vereenvoudigingen geen substantieel effect hebben op de uitkomsten van de 5.5 haalbaarheidstoets? Premiebeleid Onderbouw hoe het premiebeleid over de gehele berekeningshorizon voldoende realistisch en haalbaar is. Geef hierbij aan wat de maximale premie (uitgedrukt als percentage van 5.6 de premiegrondslag) van alle scenario's en alle kalenderjaren is, of deze premiehoogte past binnen de huidige financieringsafspraken, en zo nee waarom de aanname realistisch is dat deze premiehoogte in de toekomst wel zal kunnen worden afgesproken Komen premieterugstortingen voor in de uitgevoerde haalbaarheidstoets? En licht toe. Beleggingsbeleid 5.8 Hoe is het rendement op vastrentende waarden berekend? Hoe zijn de implied volatilities voor swaptions en aandelen 5.9 derivaten gemodelleerd? 5.7
6.2
6.3
6.4
6. Berekening (aannames) Bestandsontwikkeling Hoe is de in- en uitstroom van deelnemers gemodelleerd? Wordt er rekening gehouden met waardeoverdrachten bij in- en uitstroom? En zo ja, hoe? Salaris Welke salarisontwikkeling wordt verondersteld? (Denk hierbij aan de algemene salarisstijging als gevolg van looninflatie maar ook de verandering van salaris door carrière.) VEV Hoe is het Vereist Eigen Vermogen berekend in de haalbaarheidstoets? Vertaling naar startbalans
Worden alle door het pensioenfonds uitgevoerde regelingen 6.5 meegenomen in de haalbaarheidstoets? Zoniet, geef een toelichting. En hoe vertaalt dit zich naar de balans?
6.6
6.7
6.8 6.9 6.10 6.11
Ons kenmerk 2015/318779
5. Berekening (beleid)
Hoe heeft het pensioenfonds gecontroleerd dat de 5.1 haalbaarheidstoets correct is uitgevoerd?
6.1
29 mei 2015
Hoe is de mapping van de werkelijke assets gemaakt naar de beginbalans van de haalbaarheidstoets? Pensioenopbouw Hoe hoog is de pensioenopbouw per 1-1-2015 als percentage van het pensioengevend salaris (opbouwpercentage)? Is de pensioenopbouw constant door de tijd of kan er sprake zijn van korting op de jaarlijkse opbouw? Zo ja, wanneer is hier sprake van? Is de eventuele instroom VPL gemodelleerd? En licht toe. Wordt er in de modellering rekening gehouden met een vaste of variabele pensioenrichtleeftijd? Hoe is verloop van de franchise gemodelleerd?
Toelichting
ja /nee
Indien Nee, toelichting
ja /nee
Indien Ja, toelichting
ja /nee
Indien Ja, toelichting
Toelichting
Toelichting
ja /nee
Toelichting
Toelichting Toelichting
Toelichting ja /nee
Indien Ja, toelichting
Toelichting
Toelichting
ja /nee
Indien Ja, toelichting
Toelichting
Getal ja /nee
Indien Ja, toelichting
ja /nee
Toelichting
Toelichting Toelichting
Pagina 4 van 5
Cijferreeksen DNB vraagt u onderstaande cijferreeksen in de daarvoor bestemde tabbladen op te nemen. Voor percentielen: Voor leeftijden:
0, 5, 10, 25, 50, 75, 90, 95, 100 25, 35, 45, 55, 65, 75
Datum 29 mei 2015 Ons kenmerk 2015/318779
Pensioenresultaat van het pensioenfonds voor de 9 percentielen Pensioenresultaat voor 6 leeftijden voor de 9 percentielen Pensioenresultaat van het pensioenfonds voor 5 geselecteerde scenario’s Pensioenresultaat voor 6 leeftijden voor 5 geselecteerde scenario’s Aantal deelnemers opgesplitst naar actieven, slapers en gepensioneerden voor kalenderjaren 0, 10, 20, 30, 40, 50 en 60 Gemiddelde leeftijd actieven voor kalenderjaren 0, 10, 20, 30, 40, 50 en 60 Herstelsjabloon ten behoeve van het aantonen van herstelcapaciteit
Pagina 5 van 5
