Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 Aanwezig:
Mw. M. van der Burg Dhr. M. Ahmadian Dhr. K. Battenberg Mw. I. Bouter Mw. H. Groenendijk Mw. M. van der Horst Dhr. J. Jansen Mw. I. Jeltes Mw. I. de Kam Mw. S. Kieft Dhr. E. Kurver Mw. A. Lubberdink Mw. I. van Nes Mw. H. Rebel Mw. I. Rodermans Dhr. A. Saadaoui Dhr. M. Scholten Mw. M. Spermon Mw. C. Tydeman Mw. M. Vlutters Dhr. R. van der Weide
voorzitter Incluzio PCOB KBO Stad Utrecht AxionContinu Volksgezondheid (adviserend lid) ANBO Gemeente Utrecht, MO Meedoen naar vermogen (adviserend lid) Careyn LOC Utrecht ANBO Gemeente Utrecht, MO Samenleving (secretaris) Incluzio Gemeente Utrecht, MO Samenleving (secretaresse) U Centraal, informele zorg Nisbo CNV KBO Leidsche Rijn PCOB Minderheden Bo-Ex / Corporaties
M.(e.z.)k.g. afw. Mw. S. Beenen Dhr. P. Bremers Mw. W. van Egdom Mw. G. Houtman Mw. R. Jones Dhr. M. Karaköse Mw. C. Peterson Mw. M. Suvaal Mw. G. van der Ven Dhr. Th. Wennekes
REO (adviserend lid wonen) Altrecht De Es, specialistische ouderenpsychiatrie Bartholomeus Gasthuis MO/W&I, (adviserend lid) St. MMU Tunser Surinaamse Ouderenvereniging Moria U Centraal, informele zorg PR en Communicatie Onafhankelijk
Notulen:
Rosenbaum Select, notulisten & verslaggevers
Mw. M. van de Merwe
E-mail:
[email protected] / tel. 030 286 5903
1.
Opening en vaststellen agenda
Nadat de voorzitter allen heeft verwelkomd, vraagt zij aandacht voor het bericht dat de heer Willem Aantjes enige dagen geleden is overleden. De heer Aantjes was indertijd voorzitter van de Adviescommissie Ouderenbeleid. De agenda wordt vastgesteld zoals opgegeven.
2.
De ACO na 2015
Zie de notitie, bij vergaderstukken. Naar aanleiding van de discussie in de vorige vergadering werd deze aangepast. Van de leden wordt vandaag een besluit over de drie beslispunten van de notitie gevraagd. Mevrouw Tydeman merkt op dat het document in het geheel geen relatie legt met de bundeling. Alleen 'op ons eigen eiland' komen we er niet; de ACO moet waken voor afzondering. Hoe organiseren we dat? De voorzitter wijst erop dat samenwerking met andere organisaties prominent deel uitmaakt van de notitie; ook het cluster, bestaande uit elf organisaties, wordt genoemd. Afzondering is zeker de bedoeling niet. De leden doen de suggestie om dat bij de taakomschrijving dan wat nadrukkelijker te vermelden, en ook aan te geven dat de samenwerking per activiteit zal verschillen. Zij zijn van mening dat het onderscheidend vermogen van de ACO beter over het voetlicht kan worden gebracht. De doelstelling zou moeten vermelden wat er gebeurt met de informatie die de Adviescommissie bereikt. Na enige gedachtewisseling hierover wordt afgesproken dat het DB de tekst terugneemt en zal aanscherpen. Het aangepaste concept wordt opnieuw rondgemaild; aan de leden wordt gevraagd hun
1
Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 opmerkingen en suggesties zo spoedig mogelijk terug te melden aan het secretariaat. In de vergadering van 25 november a.s. komt de notitie opnieuw op de agenda, ter besluitvorming.
3.
Uitwisselingen actuele ontwikkelingen, incl. ontwikkelingen ouderenzorg (mondeling)
a. De voorzitter heet de heer Saadaoui welkom. Eerder was hij lid van de ACO als vertegenwoordiger van Nisbo; dat is hij nu opnieuw. De heer Saadaoui ziet aandacht voor eenzame ouderen als een belangrijk punt voor de ACO. Met name pleit hij voor steun voor ouderen die niet bereikbaar zijn langs digitale weg – zij houden alle recht op ondersteuning, ook al kennen zij de digitale weg niet, aldus de heer Saadaoui. b. De werkgroep Wonen volgt de ontwikkeling van het Vervoerscentrum Overvecht met belangstelling, samen met Cosbo en Saluti. De drie genoemde groepen hebben inbreng geleverd. c. De biënnale 'Utrecht: de gezonde stad' is in voorbereiding. In dat verband wordt er een reeks lezingen georganiseerd en een platform waarin van gedachten wordt gewisseld over gezonde verstedelijking. Zie de website http://iabr.nl/nl/event16/de-gezonde-stad. d. Mevrouw Van der Horst wijst op het interessante stadsgesprek dat op 20 november a.s. plaatsvindt, 'Bouwen aan een gezonde toekomst in de praktijk.' Zie de website http://www.utrecht.nl/college-van-b-en-w/utrecht-maken-we-samen/stadsgesprek-bouwen-aan-eengezonde-toekomst-in-de-praktijk/. Een goede kans om het college opnieuw aan te spreken op invulling in de praktijk! De ACO zal worden uitgenodigd. e. Mevrouw Tydeman meldt dat de PCOB schriftelijk heeft geadviseerd met betrekking tot cliëntregie in de aanvullende zorg, conform het verzoek. Er werd een kopie aan het DB van de ACO gestuurd, ter informatie. f. Mevrouw Spermon maakt melding van de start van de Buurtkamer in Vleuten. Deze voorziening richt zich op kwetsbare ouderen. In dat verband vraagt mevrouw Spermon ook aandacht voor het feit dat vrijwillige vervoerders niet in alle gevallen beschikken over een inzittendenverzekering. Het zou aardig zijn als de gemeente daarin zou voorzien, naast de al bestaande Domstadpolis. Mevrouw Rodermans biedt aan om uit te zoeken of dit mogelijk is. Mevrouw Lubberdink zal de ambtelijke mogelijkheden nagaan. g. De heer Saadaoui meldt dat Nisbo binnenkort een bijeenkomst voor mantelzorgers organiseert in samenwerking met U Centraal. De organisatie gaat hen ook ondersteunen met begeleiding en cursussen. h. Axion Continu en andere partijen zijn met de gemeente in gesprek over eerstelijns opvang, zo meldt mevrouw Groenendijk. i. Mevrouw Jeltes meldt dat de subsidietoekenning 2016 voor Sociale Prestatie en Dagondersteuning is afgerond. De in 2015 opgestarte initiatieven voor Dagondersteuning, laagdrempelige dagbesteding voor ouderen, worden gecontinueerd. Daarnaast komt er extra aanbod. Zo komt er zowel in Vleuten als in De Meern een nieuwe huiskamer. Verder zal Samen in de Stad, dat ouderen ondersteunt bij het vormen van netwerken en het ontwikkelen van nieuwe initiatieven, in 2016 actief zijn in nagenoeg alle buurten en wijken. Alleen in Lunetten wordt dit in 2016 nog anders ingevuld. j. Op 7 december a.s. vindt de werkconferentie Vitaal oud worden in Utrecht plaats. Bij deze werkconferentie staat centraal hoe samen met inwoners en partijen de doelen van de Stedelijke Agenda Ouderen gerealiseerd kunnen worden. De leden van de ACO zijn hier uiteraard voor uitgenodigd. Vraag aan iedereen is om ouderen die hierbij betrokken zouden willen zijn, ook uit te nodigen. k. Mevrouw De Kam meldt dat op 30 oktober a.s. de zitting in het kort geding tegen Zilveren Kruis/Achmea plaatsvindt. Velen hebben zich aangesloten bij het bezwaar tegen het voorgenomen pilotproject. De uitspraak wordt verwacht op 10 november a.s.
2
Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 Afspraken • De ACO blijft bij het college aandringen op aanhoudende aandacht voor gezondheid; • De dames Rodermans en Lubberdink zullen nagaan of de Domstadpolis kan worden uitgebreid met een inzittendenverzekering (vrijwillige vervoerders).
4.
Verslagen
4.1 Conceptverslag vorige vergadering (23-09-2015) Er zijn geen opmerkingen; het verslag wordt vastgesteld. 4.2 Besluitenlijst DB van 12-10-2015 Geen bijzonderheden. e
4.3 Overzicht themabijeenkomsten 2 halfjaar 2015 De voorzitter wijst erop dat de ACO in de vergadering van 16 december a.s. afscheid neemt van de ambtelijke ondersteuning.
5.
Korte mededelingen uit het DB
Voor de mededelingen van het DB wordt verwezen naar de vergaderagenda.
6.
Rondvraag
Er wordt geen gebruik gemaakt van de rondvraagmogelijkheid.
7. THEMABIJEENKOMST
ONTWIKKELINGEN BUURTTEAMS
Mondelinge toelichting door Anja van Hoof en Ilona van Nes, Buurtteam Hoograven/Tolsteeg, aandachtsgebied ouderen. Eerder was het Buurtteam Kanaleneiland te gast in de vergadering van de ACO; toen werd geconstateerd dat de zaken nog niet vlekkeloos liepen. Hoe gaat het nu? Inleiding Sinds januari 2015 zijn er buurtteams in achttien Utrechtse buurten. De teams bieden basiszorg en praktische zorg in de buurt. Het doel is 'betere zorg voor minder geld.' Het uitgangspunt bij alle ondersteuning is altijd wat mensen zelf kunnen. Het buurtteam ondersteunt bij het vormen van een netwerk, want de inzet van vrijwilligers is lang niet altijd eenvoudig; daar is heel veel vraag naar. Een buurtteam 'kan alles,' vertellen de dames Van Hoof en Van Nes, want het bestaat uit generalisten. Voor specifieke zaken kan een specialist worden aangetrokken, zodat er maatwerk kan worden geleverd. Buurtteams Sociaal werken ook outreachend. Buurtbewoners kunnen gewoon bij het buurtteam binnenlopen, dagelijks van 09.00-17.00 uur. De teams werken goed samen met huisartsen en sociaal makelaars. Actuele stand van zaken De buurtteams bestaan nu negen maanden. Het bereik wordt steeds beter, al worden nog lang niet alle groepen bereikt. Daar wordt aan gewerkt door middel van flyers, folders en gesprekken. Elk buurtteam heeft een of meer medewerkers die ouderen als aandachtsgebied hebben, vrijwel allemaal oud-ouderenadviseurs. Ouderen, ook migrantenouderen, zijn goed in beeld.
3
Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 Reacties en discussie Er wordt opgemerkt dat de buurtteams in Oost niet bij elkaar gehuisvest zijn, zoals in andere wijken. Ouderen in Oost zijn over het algemeen slecht op de hoogte van de gemeentelijke voorzieningen; velen zijn eenzaam. Een van de aanwezigen, werkzaam bij Buurtteam Oost, legt uit dat Oost een (te) grote wijk is – de werkdruk is hoog. De generalistische aanpak gaat wel eens ten koste van een specialisme; daardoor vallen bepaalde groepen, waaronder ouderen, uit de boot. Als gevolg van de nieuwe aanpak gaat er hier en daar kennis verloren. Volgens de heer Ahmadian, directeur van Incluzio (organisatie die de Buurtteams Sociaal verzorgt) hoeft dat niet per definitie zo te zijn. Velen vinden de naamsbekendheid en de vindbaarheid van de buurtteams nog onvoldoende. Daar wordt aan gewerkt, zegt mevrouw Van Nes, via de al genoemde flyers en folders. De buurtteams nemen ook deel aan buurtmarkten. Het gaat steeds beter met de naamsbekendheid en vindbaarheid. De heer Valkenburg (fractiemedewerker Student & Starter) doet de suggestie om bij te hoge werkdruk extra capaciteit in te schakelen. Volgens de aanwezige medewerkers van Buurtteam Oost is dat niet zo eenvoudig, al is de mogelijkheid natuurlijk wel in beeld. Op een vraag van mevrouw Tielen (raadslid VVD) geeft mevrouw Van Hoof aan dat men in Hoograven en Tolsteeg geen zware vormen van huiselijk geweld is tegengekomen. Vanuit Buurtteam Oost wordt aangevuld dat meldingen daarvan steeds meer bij de Stichting Veilig Thuis terechtkomen. Een van de aanwezigen merkt op dat het vaak de nodige tijd kost voor een professional goed contact heeft met een oudere. Is daarover vooraf wel voldoende nagedacht? De dames Van Hoof en Van Nes leggen uit dat er intern is gesignaleerd dat de onderlinge communicatie tussen de professional beter kan. Daar wordt dan ook aan gewerkt. Hulpverleners streven er vandaag de dag vaak naar om mensen 'in hun eigen kracht te zetten,' maar wat is dat eigenlijk? Hoe doen de buurtteams dat in relatie tot ouderen? Volgens de beide buurtteammedewerksters is dat met betrekking tot ouderen maatwerk. Zijn de buurtteams voldoende cultuursensitief? Bij Nisbo signaleert men dat de buurtteams migrantenouderen vaak naar hen doorverwijst – vandaar de vraag. Hierop geeft de heer Ahmadian aan dat juist om die reden het pilotproject Oudere Migranten is gestart bij de buurtteams. Op dat gebied moeten zij nog veel leren. Het streven is loffelijk, vindt de heer Tourné (Bewonersplatform Overvecht), maar een duidelijke structuur lijkt er nog niet te zijn. Wie is de opdrachtgever van de buurtteams? Aan wie rapporteren de buurtteams? Er wordt uitgelegd dat de gemeente opdrachtgever is; er wordt dan ook gerapporteerd aan de gemeente. Het Bewonersplatform Overvecht dringt aan op terugkoppeling aan de buurt, ook inzake knelpunten. Volgens Buurtteam Oost zijn er vrij uitvoerige rapporten beschikbaar en onderhouden de buurtteams in de meeste wijken goed contact met de wijkraad. Mevrouw Jeltes (gemeente) vult aan dat er binnenkort een cliëntenonderzoek start. De gemeente heeft regelmatig contact met de buurtteams; soms is het juist de gemeente die een extra inspanning moet leveren. Volgens de gemeente gaat het echt goed met de ontwikkeling van de buurtteams, al blijven er altijd verbeterpunten. Daar wordt structureel aan gewerkt. Niet alle knelpunten kunnen snel worden opgelost. Overigens kunnen bewonersgroepen zelf ook altijd direct contact met het buurtteam opnemen. De heer Ramcharan (fractiemedewerker CDA) is benieuwd welke vragen er zoal aan de buurtteams worden voorgelegd. Volgens de mensen van de buurtteams worden zij veel ingeschakeld bij vragen en problemen op het gebied van psychiatrie, verslaving en schulden, al verschilt de problematiek per wijk. Kwartaalrapportages zijn op de website te vinden (www.buurtteamsutrecht.nl). Desgevraagd legt mevrouw Van Nes uit dat de generalisten van de buurtteams worden getraind op het gebied van specialistische onderwerpen zoals schuldenproblematiek, niet-aangeboren hersenletsel, PPD-NOS, en zo meer. Generalisten die met die onderwerpen te maken krijgen, weten de informatie over
4
Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 het algemeen wel binnen te kunnen halen. Uit ervaring blijkt inmiddels dat dit goed werkt, en dat het zelfs anti-bureaucratisch werkt. Uiteindelijk gaat het erom dat professionals elkaar goed weten te vinden. Vanuit de gemeente wordt aangevuld dat er indertijd bewust voor is gekozen om één hulpverlener per gezin te belasten met alle hulpvragen uit dat gezin. Tijdens de pilotperiode is de aanpak met generalisten nauwlettend gevolgd. De ACO mist in de presentatie concrete informatie over het bereik van ouderen. Daarnaast ontbreekt het aan concrete gegevens en concrete knelpunten; het betoog mag wel wat scherpte en kritisch vermogen krijgen, onder andere met betrekking tot de afstemming met de sociaal makelaars. Op vragen over de samenwerking met de sociaalmakelorganisaties is nog nooit een helder antwoord gegeven. De voorzitter constateert dat het werk van de buurtteams gaandeweg wel wat duidelijker wordt, maar dat er nog werk te doen is: • • • • • • •
de relatie met de sociaal makelaars het tekort aan vrijwilligers naamsbekendheid en bereik meer specifieke aandacht voor ouderen het spanningsveld tussen generalistische en specialistische ondersteuning geringe aantal meldingen inzake huiselijk geweld, in het bijzonder inzake ouderenmishandeling de relatie tussen buurtteams en het asielzoekerscentrum en de relatie tussen buurtteams en migrantenorganisaties • grote informatiebehoefte uit de wijken Ten slotte bedankt de voorzitter de vele belangstellenden voor hun komst en inbreng. Daarna sluit zij de bijeenkomst.
ACTIELIJST ADVIESCOMMISSIE Nr.
Zie notulen
Actie
Wie
Wanneer/hoe
1
23-09-2015
De ACO wordt op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en resultaten van het Bestuurlijk Platform Gezond Utrecht
mw. Van Egdom
lopend punt
2
23-09-2015
De ACO wordt geïnformeerd over de ontwikkelingen rond het pilotproject van Zilveren Kruis/Achmea
dames Kieft, De Kam, Groenendijk en Van Egmond
lopend punt
3
28-10-2015
Nagaan of de Domstadpolis kan worden uitgebreid met inzittendenverzekering voor vrijwillige vervoerders
dames Rodermans en Lubberdink
II
Geplande onderwerpen
2015
• •
De ACO na 2015 Platform Netwerk 55+ / Huiskamerproject
5
DB
25-11-2015, 16-12-2015 25-11-2015
Conceptverslag d.d. 28 oktober 2015 III
Aandachtspunten
Woningtoewijzing voor ouderen en voldoende levensloopbestendige woningen Dossier opbouwen over woningtoewijzing / Plan seniorenhuisvesting. Ontwikkelingen corporaties en gemeenten worden samengevoegd en komen in dossier. (Werkgroep Huisvesting) Vernieuwend Welzijn, evaluatie Veranderingen in de (intramurale) zorg in Europees perspectief van dhr. Nies in gedachten houden Signalen rondom communicatie en informatie over de veranderingen in de zorg goed in de gaten te houden Knelpunten mantelzorg en vrijwilligerswerk IV
Werkgroepen en blijvende aandachtpunten
Werkgroep PR & Communicatie
Mw. Van der Ven, de heer Battenberg, de heer Scholten Alle ACO-leden leveren input aan voor de Nieuwsbrieven!
Werkgroep Huisvesting
Mw. Kieft, mw. Groenendijk, dhr. Kurver, dhr. Van der Weide, dhr. Jansen en mw. Beenen (adviseur) en twee leden van Adviesorgaan Saluti: dhr. R. Sohilait
Werkgroep Regiotaxi en OV (Latent) en ontwikkelingen stationsgebied Coördinator: vetgedrukt
Dhr. Kurver, dhr. Scholten en dhr. Battenberg. Aanvullende informatie door mw. Wuurman (voorzitter van actieve werkgroep verkeer en vervoer van COSBO.
V
Projectgroepen
Projectgroep 'Samen'
mw. Groenendijk
Projectgroep themabijeenkomst ontwikkelingen Buurtteams
mw. Rodermans
Projectgroep themabijeenkomst Huiskamerproject
mw. De Kam
Coördinator: vetgedrukt
6