CONCEPT DORPSPLAN TOLDIJK 2012
Voorwoord 1 INLEIDING/SAMENVATTING 2 VOORZIENINGEN 2.1 Visie 2.2 Flophouse 2.3 School 2.4 Pinautomaat 2.5 Glasvezel 2.6 Bibliotheek 3 WONEN EN LEVEN 3.1 Visie 3.2 Woningen voor de jeugd en ouderen 3.3 Beplanting 3.4 Wateroverlast 3.5 Overlast hondenpoep 4 RECREATIE 4.1 Visie 4.2 Wandelen en rijden 4.3 Speeltuin en trapveldjes 4.4 Achterhoeks Planetarium 5 ONDERNEMERSCHAP EN WERKGELEGENHEID 5.1 Visie 5.2 Bestemming en starters 5.3 regelgeving agrarische bedrijven 5.4 Reclamebeleid 6 VEILIGHEID EN VERKEER 6.1 Visie 6.2 Onveilige verkeerspunten 6.3 Verlichting 6.4 Wegenonderhoud 6.5 Rotonde 6.6 Vandalisme 6.7 Verkeersveiligheid overig Colofon
VOORWOORD Met genoegen presenteert het bestuur van Toldieks Belang u hierbij het conceptDorpsontwikkelingsplan Toldijk, opgesteld door en voor de inwoners van Toldijk. Wij menen met het dorpsplan een goede stap te hebben gezet in ons streven om Toldijk in de toekomst te profileren. Dorpsbewoners konden tijdens een startbijeenkomst hun zegje doen. Daarna hebben een tiental vrijwilligers met groot enthousiasme, met tussenpozen, een jaar lang gewerkt aan dit plan, daarbij geholpen door procesbegeleiders van de Vereniging Kleine Kernen Gelderland. Wij bedanken hen allen, maar ook de gemeente Bronckhorst. De subsidie voor het maken van dit plan onderstreept dat de gemeente er is voor de kleine kernen. We gaan er van uit dat die intentie blijft bestaan tijdens de uitvoering van aanbevelingen uit het dorpsplan!
Toldieks Belang september 2012
1 INLEIDING/SAMENVATTING Recent is door zowel landelijke als regionale overheid aandacht besteed aan toenemende vergrijzing en leegloop van het platteland. Met name kleine gemeenschappen, zoals Nederland er velen kent, worden ‘getroffen’ door deze herschikking van inwoners en de daarmee gepaard gaande verschraling van voorzieningen. Tegelijkertijd heeft deze sociale trend ervoor gezorgd dat er stichtingen zijn ontstaan die zich inspannen voor het behoud van de leefbaarheid in dergelijke dorpen en buurtschappen. Toldieks Belang is er daar één van. In de zomer van 2011 is er door Toldieks Belang het initiatief genomen een Dorpswerkgroep samen te stellen, welke werd gevraagd een Dorpsontwikkelingsplan te schrijven waarin duidelijk werd hoe de leefbaarheid in het dorp Toldijk de komende 20 jaar gewaarborgd wordt. Met de startbijeenkomst op 31 augustus 2011 werd de aftrap gegeven voor dit project, waar het concept Dorpsontwikkelingsplan Toldijk, dat nu voor u ligt, het resultaat van is. Dit document geeft inzicht in wat de bewoners van Toldijk belangrijk vinden voor hun gemeenschap van nu en in de toekomstige 20 jaar. Zoals gezegd is het plan tot stand gekomen door vereende inspanningen van een groep enthousiaste vrijwilligers, verenigd in de Dorpswerkgroep Toldijk, onder leiding van Pieter Klop en Karen IJssels van de Vereniging Kleine Kernen (VVK). Zij hebben, na inbreng vanuit de bewoners van Toldijk, geïnventariseerd en omschreven wat knelpunten zijn in de leefbaarheid en het voorzieningenniveau, maar ook wat hierin juist te behouden is. Het plan is opgebouwd uit meerdere hoofdstukken waarin het bovenstaande themagewijs wordt uiteengezet. Allereerst komt het thema ‘Voorzieningen’ aan bod, waarin aandacht wordt besteed aan Jeugdsoos Flophouse, basisschool de Rank, (het opheffen van) de Bibliobus en het zwembad, de aanleg van een glasvezelinfrastructuur en (het ontbreken van) een pinautomaat. Het thema ‘Wonen en leven’ beschrijft de visie op huur- en koopwoningen voor jongeren én ouderen, groenstroken en overlast na regenval en van hondenpoep. In het thema ‘Recreatie’ passeren wandel- en ruiterpaden, speelvoorzienigen voor de jeugd en het Achterhoeks Planetarium de revue. Het thema ‘Ondernemerschap en werkgelegenheid’ behandelt de situatie voor startende ondernemers, regelgeving rondom agrarische bedrijven en het reclamebeleid. ‘Veiligheid en verkeer’ tenslotte, beschrijft knelpunten en oplossingen met betrekking tot onveilige verkeerssituaties, verlichting, onderhoud van wegen, de rotonde en vandalisme. In de navolgende beschouwing wordt per thema op een aantal knelpunten ingegaan die door de inwoners in de startbijeenkomst zijn aangegeven. De huidige en gewenste situatie wordt weergegeven, met een aantal te nemen acties om de beschreven visie te kunnen verwezenlijken. Met het Dorpsontwikkelingsplan is een stap gezet in de richting van een solide en breedgedragen verbetering van de leefbaarheid van Toldijk. Hedendaagse en toekomstige bewoners hebben hierbij niet alleen een overzicht van de situatie op dit moment, maar ook een basis om op terug te vallen mocht de leefbaarheid in het gedrang komen. Hopelijk zullen de ideeën en oplossingen die worden gepresenteerd door diverse instanties ter harte worden genomen, zodat één en ander in samenspraak met de bewoners wordt uitgevoerd.
Hoe nu verder? De taak van de dorpswerkgroep, die dit plan heeft gemaakt, zit er formeel op. Toldijks Belang is er veel aangelegen dat de uitvoering van het dorpsplan nu ook werkelijk vorm en inhoud krijgt. Niet alle ideeën en voorstellen die in dit plan staan kunnen direct worden uitgevoerd. Uit overleg met de gemeente zal de komende tijd duidelijk worden wat er in de gemeentelijke plannen voor de toekomst kan worden meegenomen, op welke termijn en onder welke voorwaarden. Daarbij zal ook weer een beroep op vrijwilligers in het dorp worden gedaan om ervoor te zorgen dat de acties die in dit rapport worden aangegeven ook tot concrete resultaten gaan leiden!
2. VOORZIENINGEN
2.1. Visie Het voorzieningenniveau in Toldijk is beperkt, maar twee peilers voor de leefbaarheid moeten we in ieder geval overeind houden! Het betreft het alom bekende en gewaardeerde ontmoetingscentrum Flophouse en de basisschool. Ook een bibliotheekvoorziening moet onder bepaalde voorwaarden haalbaar zijn. Ten slotte kwamen op de startbijeenkomst de mogelijkheden van een pinautomaat en glasvezel aan de orde. Bij de uitwerking van het dorpsontwikkelingsplan zal de haalbaarheid daarvan worden onderzocht. 2.2 Flophouse Huidige situatie Flophouse bestaat vanaf 1971. In al die jaren heeft Flophouse zich ontplooid tot een ontmoetingscentrum dat plaatselijk bekendheid geniet vanwege de organisatie en programmering van een breed scala aan activiteiten. Voor de duidelijkheid: de stichting die het gebouw beheert en als rechtspersoon de vergunningen exploiteert, is Stichting Ontmoetingscentrum Toldijk (S.O.T). Eén van de activiteiten in het gebouw, namelijk de soosavonden op de vrijdag, wordt onder de naam Flophouse georganiseerd. In de volksmond wordt voor alle activiteiten, dus ook bijvoorbeeld de Kinderclub, Tienerclub en Høken in Toldiek, de naam Flophouse gehanteerd. Zelfs het gebouw heeft de naam van zijn hoofdactiviteit overgenomen. Flophouse is dus het allesomvattend geheel geworden. Wat aanvankelijk als kleinschalige activiteit begon, groeide al snel uit tot een begrip in de omgeving. Tot op de dag van vandaag is de basis van Flophouse altijd de club enthousiaste vrijwilligers geweest. Zij zorgen ervoor dat de activiteiten in goede banen worden geleid en het gebouw wordt onderhouden. Insteek van Flophouse is activiteiten te organiseren voor jongeren en ze zodoende ‘van de straat te houden’ in een veilige en gemoedelijke omgeving. Daarnaast wil Flophouse jongeren graag bewust maken van elkaar en hoe het is om iets voor anderen te doen in een individualiserende samenleving. Vrijwilligers die bij Flophouse willen komen helpen, bouwen een sociaal netwerk op, houden hun leeftijdgenoten van de straat en leren op relatief jonge leeftijd hoe het is om te organiseren en verantwoordelijkheid te dragen. Dit zijn kwaliteiten waar zij de rest van hun leven wat aan hebben.1 Vanaf het begin heeft Flophouse zichzelf weten te bedruipen, zonder ooit subsidie te ontvangen. Deze eigen bekostiging werd voor een groot deel mogelijk gemaakt door de activiteiten die Flophouse organiseerde en, als de agenda van Flophouse het toeliet, door het laten plaatsvinden van feestjes van persoonlijke aard. Dit liet de drank- en horecavergunning tot 2010 altijd toe. In 2010 is de drank- en horecavergunning ingetrokken, met als gevolg dat een aanzienlijk deel van de inkomsten niet meer gegenereerd kon worden. Op dit moment is Flophouse in afwachting van veranderingen in wet- en regelgeving. Aangezien de handhaving van de drank- en horecawetgeving vanaf 1 januari 2013 bij de gemeente komt te liggen, speelt de gemeente een belangrijke rol.2 Flophouse is veelvuldig met de gemeente in contact over dit
1
www.flophouse.nl
2
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/alcohol/alcohol-in-de-wet
onderwerp, waarbij de gemeente heeft aangegeven de belangen van Flophouse voor de leefbaarheid in Toldijk te onderschrijven en kansen probeert te creëren waar dat mogelijk is. Tijdens de startbijeenkomst is wederom gebleken dat inwoners van Toldijk erg hechten aan de faciliteiten die Flophouse biedt. In het kader van leefbaarheid wordt Flophouse als een parel voor Toldijk ervaren. Mocht het zover komen dat Flophouse haar eigen broek niet meer kan ophouden, dan zal er een grote sociale leegte ontstaan in Toldijk. Mensen zullen elkaar hier niet meer kunnen ontmoeten en de volgende activiteiten zullen dan niet meer plaatsvinden: Høken in Toldiek, Lentefeest, thema-avonden, Uitluiweek, Dauwtappen, live-muziek, Kinder- en Tienerclub, een podium voor jonge muzikanten, volksdansen voor jong en oud, bijeenkomsten en vergaderingen van verenigingen en praktijkonderwijs voor speciaal onderwijs. Kortom, Flophouse is een veelzijdige en inspirerende plek voor jong en oud. Knelpunten Er is op dit moment nog niet echt een beleid op gemeenteniveau op het gebied van stichtingen als Flophouse. De gemeente volgt voor Flophouse de koers van maatschappelijke bestemming uit het bestemmingsplan die ook van toepassing is op bijvoorbeeld ‘Ons Huis’ in Hengelo. In deze maatschappelijke koers staat dat bestaande functies worden gerespecteerd en dat ook de horeca is geregeld, mits de maatschappelijke functie de hoofdfunctie blijft. De mate en vorm waarin gebruik kan worden gemaakt van de horecagebruiksmogelijkheden wordt echter niet alleen door dit bestemmingsplan bepaald, maar ook door de mogelijkheden die de Drank- en Horecawet (DHW) Flophouse biedt. Dit hangt weer samen met de toegepaste exploitatievorm binnen Flophouse. Er is momenteel nog geen vervolg op de eerdere vergunningen op het gebied van drank en horeca, waardoor het niet mogelijk is om bijeenkomsten van persoonlijke aard te houden en inkomsten te genereren. Deze inkomstenbron is voor Flophouse geen winstoogmerk, maar een doel om alle door Flophouse georganiseerde activiteiten te ondersteunen en dus de maatschappelijke functie te kunnen blijven uitvoeren. Kijkend naar de toekomst staan er zowel Flophouse als Toldijk wellicht nog grotere veranderingen te wachten. In het nieuwe regeerakkoord staat beschreven dat de minimumleeftijd voor de verstrekking van alcohol naar 18 jaar gaat om overmatig alcoholgebruik onder jongeren tegen te gaan. Hierbij leven wij met de angst dat de jeugd vaker de illegaliteit in zal gaan door zogeheten ‘drankketen’ op te richten. Daarmee zullen de activiteiten die Flophouse organiseert waarschijnlijk minder bezocht worden, waardoor het sociale vangnet wegvalt. Daarmee zal de leefbaarheid verslechteren, maar ook het overmatige alcoholgebruik onder jongeren toenemen. 3 Gewenste situatie De gewenste situatie is dat Flophouse in stand wordt gehouden. Daarvoor is het van belang dat de gemeente in beweging komt en er kansen worden geboden om een vergunning af te geven aan de stichting, zodat Flophouse een toekomst heeft. Doelen en middelen Doelen om de gewenste situatie te bereiken zijn: ●
3
In gesprek gaan en blijven met de gemeente.
http://www.rijksoverheid.nl/regering/regeerakkoord/veiligheid-en-justitie
●
Op een zo kort mogelijke termijn de benodigde vergunning verkrijgen om de eventuele financiële schade tot een minimum te beperken, zodat Flophouse in zijn maatschappelijke functie kan blijven voldoen.
Middelen om de gewenste situatie te bereiken zijn, in het geval van het behoud van Flophouse, de Gemeente Bronckhorst en het bestuur en de vrijwilligers van Flophouse. Acties Zoals uit het bovenstaande blijkt, moet nu de daad bij het woord gevoegd worden, zodat de benodigde vergunning aan Flophouse wordt verleend. 2.3 School Huidige situatie In 1997 heeft de Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs te Toldijk het 125-jarig jubileum gevierd. De school kent dus een lange geschiedenis en neemt in het dorp een belangrijke plaats in. Door het gevoerde overheidsbeleid, hetgeen meer verantwoordelijkheid en bevoegdheden, maar ook meer regels en vooral risico's voor de schoolbesturen, inhield, zag men zich genoodzaakt te fuseren, met als doel het veiligstellen van het voortbestaan van de protestants-christelijke (P.C.) basisschool in Toldijk. Vanaf 1 augustus 1998 maakte basisschool De Rank deel uit van de Vereniging voor Protestants Christelijk Primair Onderwijs Oost Gelderland. Per 1 jan. 2008 is deze Vereniging opgegaan in de Stichting Scholengroep GelderVeste. Bij deze Stichting horen de P.C. basisscholen uit Bekveld, Borculo, Brummen, Doetinchem, Eefde, Hengelo (Gld.), Halle Heide, Nijman-IJzevoorde, Ruurlo, Steenderen, Toldijk, Varssel, Veldhoek, Warnsveld, Zelhem en Zutphen. Ongeveer 95% van de kinderen uit Toldijk bezoekt De Rank. In de laatste 8 jaar zijn er zo’n 20 leerlingen ingestroomd vanuit scholen uit Steenderen, Baak en Olburgen. De laatste prognoses van de gemeente Bronckhorst laten wel een lichte daling zien. Het leerlingenaantal blijft de komende jaren tussen de 90 en 100 leerlingen schommelen. Het leerlingenaantal op 01-10-2011 was 98. Dat betekent dat er voorlopig met 5 combinatiegroepen kan worden gewerkt. Er zijn relatief weinig kinderen met een leerlingengewicht (leerlingengewichten hebben te maken met het opleidingsniveau van de ouders). Op dit moment is er een leerling op school uit Afghanistan. Verder zijn er geen kinderen uit culturele minderheden of etnische groepen.4 Knelpunten De school zit op dit moment in een te klein gebouw. De school telt 4 lokalen, terwijl er een ruimtebehoefte is van 5 lokalen. Er is tijdelijk een noodlokaal bijgeplaatst. Dit lokaal staat er al 5 jaar en omdat er ook voor de toekomst ruimtebehoefte bestaat voor 5 groepen moet er bijgebouwd worden. Aanvankelijk was De Rank opgenomen in het huisvestingsplan van de gemeente voor uitbreiding, maar dit plan is doorgeschoven naar 2014/2015. De gemeente gaat dan pas een beslissing nemen voor uitbreiding of handhaving van het noodlokaal. De ontwikkeling van het leerlingenaantal is redelijk stabiel. Prognoses wijzen uit dat het leerlingenaantal rond of boven de 90 leerlingen blijft. De sluiting van de scholen in Olburgen en Baak kan van invloed zijn op het leerlingenaantal in Toldijk. In het verleden hebben een aantal ouders uit 4
gegevens ‘De Rank’, Toldijk
deze twee plaatsen al gekozen voor de school in Toldijk. Op dit moment is er nog geen sprake van sterke krimp in Toldijk, maar we kunnen niet verder dan 4 jaar vooruit kijken. Het zou zo maar kunnen dat op termijn de krimp ook in Toldijk toe kan slaan. Voorlopig is het bestaansrecht van de Rank gewaarborgd. Dit is ook de opvatting van het bestuur van GelderVeste en gemeente Bronckhorst. Gewenste situatie We willen in Toldijk graag een school in stand houden die méér is dan een onderwijsinstituut. Als de school verbouwd mag worden, zullen er een leslokaal en een speellokaal bij komen. Ook zal in de bouwplannen meegenomen moeten worden dat er in de school Buitenschoolse Opvang (BSO) kan plaatsvinden. Verder zou er een multifunctionele ruimte toegevoegd kunnen worden, waarin bijvoorbeeld een bibliotheek of boekenuitleencentrum (zoals in Wichmond) ingericht kan worden. Gezien de vergrijzing van de bevolking kan ook gedacht worden aan senioren(dag)opvang. De school zal meer en meer een brede school moeten gaan worden. Doelen en middelen De school heeft een onderwijskundig ondernemingsplan opgesteld met een aantal speerpunten: ●
De ontwikkeling van bouwplannen met de gemeente en Toldieks Belang om de school om te vormen tot een multifunctionele accommodatie.
●
Na de zomervakantie van 2012 heeft de Rank een BSO opgestart in samenwerking met kinderdagverbijf 't Holthuisje. De BSO bied een dagarrangement van af 7.30 uur tot 18.30 uur. De Rank is dus al hard op weg om de school tot een multifunctionele accommodatie gaan maken.
Deze doelen denken we te kunnen bereiken met de inzet van de volgende middelen: ● De school is afhankelijk van Rijkssubsidie voor wat betreft de instandhouding van de school. ● De gemeente stelt budgetten beschikbaar voor aanpassing / verbouwing van het gebouw. ● Verder moet gedacht worden aan subsidies die Toldieks belang kan aanvragen voor kleinschalige projecten voor bijvoorbeeld de inrichting van het schoolplein. ● Ook kan een beroep gedaan worden op het Rabo-fonds met betrekking tot ontwikkelingen in of om de school die een maatschappelijk karakter hebben. ●
Sponsoring vanuit het bedrijfsleven.
Acties ●
De school participeert al in de dorpswerkgroep om mee te werken aan de leefbaarheid in Toldijk maar ook om mee te kijken wat haalbaar is ten aanzien van de verbouw van de school.
●
Met de gemeente contact houden in verband met bouwplannen en huisvestingsplannen.
2.4 Pinautomaat Huidige situatie Toldijk heeft geen pinautomaat, waardoor inwoners naar Hengelo, Steenderen of nog verdere dorpen moeten reizen om geld te pinnen. Op de startbijeenkomst is dan ook aangegeven dat een
pinautomaat een welkome aanvulling is op de voorzieningen in Toldijk en dat het een ‘hot item’ is voor het verbeteren van de leefbaarheid. De huidige situatie is echter ook dat banken voorzichtiger worden met het plaatsen van pinautomaten. Zo zijn de afgelopen tijd juist de pinautomaten uit de kleine kernen, zoals Baak en Keijenborg, weggehaald vanwege plofkraken elders in de regio. Bovendien zijn banken vanwege de crisis minder royaal dan voorheen op het gebied van financiering van dit soort zaken. Mobiele pinautomaten in winkels behoren wellicht nog wel tot de mogelijkheden. Knelpunten In Toldijk is geen pinautomaat, waardoor men altijd in de verder gelegen dorpen moet gaan pinnen. Dit is niet alleen onhandig, omdat je altijd rekening moet houden met wanneer, waar en hoeveel geld je haalt, maar belemmert ook de leefbaarheid van Toldijk. Een pinautomaat is toch een belangrijke voorziening, waar eenieder vaak gebruik van maakt. Gewenste situatie Het verkrijgen van een pinautomaat in Toldijk en het verbeteren van de leefbaarheid met dit middel. Doelen en middelen Doel is dat de inwoners van Toldijk niet langer ver hoeven te reizen voordat ze kunnen pinnen, maar dat ze hiervoor in eigen dorp kunnen blijven. Daartoe is nodig: ● ●
Contact zoeken met banken in de regio. Mogelijke locaties in Toldijk opzoeken.
Acties ● ●
Banken benaderen om de mogelijkheden voor een pinautomaat in te schatten. Eventuele locatie-eigenaren benaderen.
2.5 Glasvezel Huidige situatie Er is op dit moment sprake van een slechte internetverbinding in Toldijk. Dit is niet alleen voor bedrijven, maar ook voor particulieren erg vervelend. Met name door de interactieve samenleving waar iedereen mee te maken heeft is internet een onmisbaar medium geworden. Na enige research blijkt dat er weinig mogelijkheid is tot het realiseren van een glasvezelverbinding in Toldijk. Reggefiber, het glasvezelbedrijf waarmee de gemeente samenwerkt, heeft te kennen gegeven dat Toldijk te klein is voor het aanleggen van glasvezel.5 Samen met provincie en regio wordt op dit moment wel door de gemeenten Bronckhorst en Berkelland gezamenlijk onderzocht of het voor de overheid mogelijk is om de aanleg van glasvezel in kleine kernen, het buitengebied en de bedrijventerreinen actief te stimuleren. Uit dit onderzoek moet een plan komen, dat als pilot kan worden in gevoerd. De uiteindelijke pilot zal eerst starten in gemeenten Bronckhorst en Berkelland en zal vervolgens worden uitgerold over de gehele Achterhoek.6
5
Interne communicatie Reggefiber met Toldieks Belang
6
http://www.cursus04.workshopjoomla.nl/slim-snel-verbinden/
Knelpunten Er ligt op dit moment geen glasvezel in Toldijk. De huidige internetverbinding is van matige kwaliteit, wat in de interactieve samenleving tot problemen kan leiden voor de inwoners van Toldijk. Gewenste situatie De gewenste situatie is dat er een snellere en betere internetverbinding door middel van de aanleg van glasvezel wordt gerealiseerd. Doelen en middelen Het doel is dat geheel Toldijk beschikt over een snelle internetverbinding. De middelen die hiertoe kunnen bijdragen zijn het project ‘Slim en snel verbinden’ van gemeente en provincie en het project van Greenet, aanbieder van breedbandinternet in het buitengebied van Nederland.7 Het project ‘Slim en snel verbinden’ zal uiteindelijk moeten leiden tot de aanleg van glasvezel in Toldijk. Om in de tussentijd niet te blijven zitten met de trage internetverbinding in Toldijk, kunnen we het project van Greenet bekijken om tijdelijk sneller internet te verwezenlijken. Acties Om de aanleg van glasvezel te realiseren zullen we de volgende acties uitvoeren: ● Op de ledenvergadering van Toldieks Belang de animo voor de aanleg van glasvezel nogmaals peilen. ● Het project van Greenet bekijken. ● Zorgen voor goede PR-activiteiten om men te enthousiasmeren voor het project van GreenNet en later voor de aanleg van glasvezel. 2.6 Bibliotheek Huidige situatie De bibliobus, die op dit moment de bibliotheekfunctie vervult in Toldijk, gaat verdwijnen omdat de provinciale subsidie hiervoor per 1 januari 2013 zal stoppen. Deze situatie is niet wenselijk voor de leefbaarheid in Toldijk. Op de startbijeenkomst is dit een breed gedragen onderwerp. Dat blijkt ook wel uit het aantal leden in Toldijk, dat staat op dit moment namelijk op 128 verspreid over de bevolking van 916 inwoners (meting 2009). De gemeente zal de subsidie niet aanvullen, maar zal daar waar nodig zoeken naar alternatieve oplossingen voor bibliotheekvoorzieningen. Voor Toldijk is het echter niet waarschijnlijk dat er een alternatief in het dorp gerealiseerd zal worden, omdat de bibliotheek in Steenderen binnen een straal van 7 km ligt (de gemeente hanteert een grens van 7 km tot een bibliotheekvoorziening voor het aanbieden van alternatieven). De bibliotheek West Achterhoek heeft zelf al wel enkele oplossingen bedacht voor dit probleem. De bibliotheek vindt het belangrijk dat de jeugd plezier krijgt in lezen en wil, om dit te bereiken, een intensieve samenwerking aangaan met de scholen. Scholen worden door de bibliotheek ondersteund bij het bevorderen van leesplezier en via nieuwe initiatieven komt de bibliotheek naar school toe. Voor ouderen die minder mobiel zijn komt er een Boek-aan-Huis voorziening, waarbij een vrijwilliger de boeken uitzoekt en deze aan huis komt brengen. Daarnaast wordt er een bibliotheekmaatjesproject ontwikkeld. Een vrijwilliger neemt de oudere mee naar de bibliotheek, zodat deze zelf de
7
www.greenet.nl
leesmaterialen kan uitzoeken. Knelpunten De bibliobus, en daarmee de enige bibliotheekvoorziening van Toldijk, zal per 1 januari 2013 verdwijnen. Er zal vanuit de gemeente niet worden gekeken naar een alternatief voor Toldijk, omdat de bibliotheek van Steenderen binnen een straal van 7 km ligt. Er worden vanuit de bibliotheek oplossingen bedacht voor de groepen die de minste gelegenheid hebben om naar de bibliotheek verderop te rijden. Dit betekent echter dat het grootste deel van de inwoners wederom Toldijk moeten verlaten voor het verkrijgen van gewenste voorzieningen. Gewenste situatie Het behouden van een bibliotheekvoorziening in Toldijk na het verdwijnen van de bibliobus om de inwoners van Toldijk zo toch hun gewenste voorzieningen te kunnen blijven bieden en zo de leefbaarheid te verbeteren. Doelen en middelen Doel bij dit onderwerp is het realiseren van een vervangende bibliotheekvoorziening voor de bibliobus in Toldijk. Daartoe worden de volgende middelen ingezet: ● ● ●
Het gebruiken van een nieuw concept zoals bijvoorbeeld een uitleencentrum voor en door inwoners. Contact opnemen met Bibliotheek Steenderen. Aanwezige locaties in Toldijk die te benutten zijn als bibliotheekvoorziening bekijken, een goed voorbeeld kan de basisschool zijn.
Acties Mogelijkheden bekijken met betrekking tot alternatieve bibliotheekvoorzieningen en nogmaals het belang van een bibliotheekvoorziening voor Toldijk peilen onder de inwoners. Zwembad Op het moment van schrijven van het dorpsplan, speelt er een mogelijke sluiting van het zwembad in Steenderen. Voor Toldijk draagt het zwembad van Steenderen een groot deel mee aan de leefbaarheid van Toldijk. Het zwembad in Steenderen valt niet onder het dorpsplan van Toldijk maar wij willen hier wel ruchtbaarheid aan geven. Derhalve pleiten wij er voor dat het zwembad in Steenderen ook in de toekomst moet blijven bestaan. De intentieverklaring van Steenderens Belang is dan ook door Toldieks Belang ondertekend.
3 WONEN EN LEVEN 3.1 Visie Juist in het thema ‘wonen en leven’ komt de leefbaarheid van het dorp het sterkst tot uitdrukking. Het landelijke en groene karakter van Toldijk heeft de saamhorigheid van de inwoners altijd versterkt en dat wil men zo houden. In alle leeftijdsgroepen blijft er belangstelling om in Toldijk te willen wonen. Om de leefbaarheid voor de toekomst ten minste op peil te houden zijn een goede afstemming van vraag en aanbod van woningen, behoud en onderhoud van beplanting en een schone en veilige leefomgeving belangrijke voorwaarden. 3.2 Woningen voor de jeugd en ouderen Huidige situatie In Toldijk is tijdens de startbijeenkomst voor het dorpsplan naar voren gekomen dat jongeren en ouderen een huisvestingsprobleem ervaren. Dit betreft zowel huur- als koopwoningen. Sinds 16-10-2012 zijn enkele jongeren die een starterswoning zoeken in Toldijk in gesprek met een aannemer. Het gaat om nieuwbouw aan de Russerweg. In eerste instantie kwamen de plannen van het bouwbedrijf niet overeen met de vraag van de jongeren. Verdere gesprekken volgen met woningzoekenden, bouwbedrijf en gemeente. Knelpunten ● ● ● ●
Er komen te weinig woningen vrij; Geen betaalbare nieuwbouw; De particuliere sector is vaak te duur; Huurwoningen worden aan mensen toegewezen die geen binding met Toldijk hebben.
Uit de startbijeenkomst is naar voren gekomen dat er een grote behoefte is aan betaalbare woningen voor jongeren. In het buitengebied van Toldijk komen veel boerderijen, schuren en dergelijke in aanmerking voor een verbouwing tot woonruimte. De gemeenteraad heeft in samenwerking met de regiogemeenten een Nota voor de functieverandering van vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen op- en vastgesteld. Deze nota voorzag in mogelijkheden voor de omzetting van vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen naar een woonfunctie. Helaas is deze omzetting van agrarische functie naar woonfunctie geschrapt naar aanleiding van een nieuwe bevolkingsprognose en de herziening van het woningbouwbeleid. Dit is in januari 2011 vastgesteld door de gemeenteraad tijdens de vaststelling van de Regionale Woonvisie en het daaraan gekoppelde Kwalitatief WoonProgramma.8 In januari 2011 stelde de gemeenteraad de regionale Woonvisie vast. De afnemende bevolkingsgroei en de demografische ontwikkelingen (meer ouderen/minder jongeren) leiden er toe dat het aantal woningbouwlocaties bijgesteld moet worden. Voor Bronckhorst betekent dit dat de geplande nieuwbouw van ruim 1.200 terug moet naar 385. In Toldijk mag er tot 2020 nog gebouwd worden op de volgende locaties: 8 8
website gemeente Bronckhorst, http://bronckhorst.nl
Straat Beekstraat Beekstraat Muizengatweg Muizengatweg Reigervoortseweg Russerweg Russerweg Russerweg Russerweg
Nr. 11 8 2 4 12 2B 2C 2D 2E
Plaats Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk Toldijk
Aantal woningen 1 2 1 1 2 1 1 1 1
In Toldijk valt een aantal huurwoningen onder de wooncoöperatie Sité. Vanaf voorjaar 2012 is dit veranderd door een samenvoeging van Prowonen en Sité tot Thuis in de Achterhoek. In de laatste vijf jaar zijn er in Toldijk zeven huurwoningen vrijgekomen. Uit recente gegevens van Sité blijkt dat 14 personen uit Toldijk staan ingeschreven die op zoek zijn naar een huurwoning.9 Dit aantal is verhoudingsgewijs laag wanneer we het afzetten tegen de kennelijk grote behoefte bij jongeren aan woonruimte in Toldijk. Het is van belang om dit verschil nader te bezien. Deze 14 personen kunnen worden opgedeeld in de volgende leeftijdscategorieën: Leeftijd 18-30 jaar: Leeftijd 31-50 jaar: Leeftijd >50 jaar:
9 personen 4 personen 1 persoon
Van deze 14 personen zijn er negen mensen die daadwerkelijk reageren op woningen; vijf personen reageren helemaal niet. Vanuit Sité is niet bekend waarom deze vijf woningzoekenden niet reageren. Een veronderstelling is dat mensen zich soms uit voorzorg inschrijven. Van de vijf woningzoekenden die niet gereageerd hebben zijn er vier alleenstaand en jonger dan 32 jaar. Deze woningzoekenden zoeken volgens Sité waarschijnlijk niet een gezinswoning met 3 tot 4 slaapkamers.9 De regels van Sité zijn onlangs veranderd en dit lijkt vruchten af te werpen. Tot 1 juni 2012 was het zo dat iedereen kon reageren op een huurwoning in Toldijk. Een Toldijker had geen voorrang op een woning in Toldijk. In de nieuwe situatie heeft men voorrang wanneer men woonachtig is in Toldijk. Van de woningzoekende wordt wel een actieve bijdrage verwacht: Zoek gericht Hoe duidelijker de woningzoekende in het zoekprofiel omschrijft wat voor woning hij zoekt, hoe groter de kans dat hij een woning krijgt toegewezen die aan zijn eisen voldoet. De plaats, de wijk, het woningtype en het aantal slaapkamers zijn woningkenmerken in het zoekprofiel die van invloed zijn. Het aangemaakte zoekprofiel is geldig voor alle woningen die vanaf die dag worden gepubliceerd. Heeft een woningzoekende een duidelijke woonwens, dan heeft hij door het specifiek invullen van het zoekprofiel meer kans om ingeloot te worden voor woningen die voldoen aan dat zoekprofiel. Bij de woningadvertenties toont Thuis in de Achterhoek met sterren in hoeverre de woning voldoet aan het zoekprofiel. Hoe meer sterren, hoe groter de kans om de woning aangeboden te krijgen.
9
persoonlijke gesprek Toldieks Belang naar aanleiding van analyse van Sité
Ervaring In Doetinchem zijn de eerste ervaringen al opgedaan met het toewijzen via Zoek Gericht. Een starter op de woningmarkt was al jaren op zoek naar een geschikte woning in Steenderen, maar werd telkens uitgeloot. Na de introductie van Thuis in de Achterhoek maakte hij een persoonlijk zoekprofiel aan. Daarin gaf hij aan dat hij uitsluitend geïnteresseerd was in woningen in Steenderen. Op die manier vond hij binnen een maand een woning.10
Huurwoningen in de Russerweg te Toldijk Ondanks de ontwikkeling om te komen tot een betere match van vraag en aanbod roepen de gegevens van zowel de gemeente als van Sité toch vragen op. Het aantal mensen dat ingeschreven staat als woningzoekend lijkt kleiner dan de groep woningzoekenden als geheel. Daarnaast staan er woningen te koop en worden er woningen gebouwd (of nog niet gebouwd omdat ze nog niet verkocht zijn). Op de startbijeenkomst werd het onderwerp ‘woningen voor jongeren’ als een groot probleem ervaren. De veronderstelling van de dorpswerkgroep is dat de woningen (zowel huur als koop) die leegstaan/te huur of te koop komen niet passen binnen de vraag van de mensen (veelal jongeren) die een woning zoeken. Gewenste situatie Jongeren die in Toldijk een passende woning willen hebben, moeten dit binnen afzienbare tijd kunnen realiseren. Daarnaast moet het passende woningaanbod in Toldijk verbeteren zodat mensen die er willen wonen er ook kunnen blijven wonen. Hiermee wordt ook voorkomen dat het dorp ‘leegloopt’. Doelen en middelen De afstemming van vraag en aanbod op de woningmarkt in Toldijk kan worden verbeterd. De nieuwe regels van Sité dragen daartoe bij. Daarnaast noemen wij: 10
website Thuis in de Achterhoek: http://www.thuisindeachterhoek.nl/Home/
● ● ●
Het beter toegankelijk maken van de particuliere verhuur; Het bestemmingsplan wijzigen om woningbouw/verbouw van bestaande bedrijfsgebouwen mogelijk te maken, ook voor eenpersoonshuishoudens; Vergunningsregels versoepelen zodat men makkelijker en sneller bedrijfsgebouwen kan verof ombouwen tot meerdere woningen.
Actie ●
●
●
●
In gesprek blijven met woningcorporaties ter verbetering van de woningmarkt binnen Toldijk. Hierbij kenbaar maken wat de wensen zijn zodat woningcorporaties ook weten wat er speelt binnen een dorp als Toldijk; In gesprek blijven met de gemeente over het verruimen van de regels voor de verbouwing van privé schuren/gebouwen tot woning/appartement. (Op dit moment is de druk niet groot, onder meer door de demografische ontwikkeling, maar dit kan in de toekomst veranderen; misschien zijn er andere oplossingen mogelijk in de toekomst.); De gemeente Bronckhorst heeft hierover aangegeven dat hier voorlopig geen verandering in is te verwachten omdat het risico op leegstand te groot is. Onderzoek doen in Toldijk naar de woningbehoefte (grootte, prijsklasse, huur/koop, enzovoort) door een werkgroep voortvloeiend uit het dorpsplan. Op dit moment loopt er een onderzoek in de Achterhoek. Begin 2013 zullen hiervan resultaten bekend zijn bij de gemeente. Wellicht kunnen deze resultaten ook gebruikt worden. Meer bij de jongeren onder de aandacht brengen wat zij kunnen doen om een woning te krijgen (kansen daarop vergroten). Zo ontstaat er tevens een duidelijker beeld bij zowel de gemeente als de woningdiensten.
3.3 Beplanting Huidige situatie Toldijk is een relatief groen dorp, er zijn verschillende groenstroken waarin verschillende elementen als heesterbeplanting, gras, solitaire bomen en laanbomen terug te vinden zijn. Het onderhoud van de beplantingsvakken is redelijk goed waardoor het er redelijk representatief uitziet en zo Toldijk een landelijke uitstraling geeft. De rotonde van Toldijk verwerkt dagelijks veel verkeer, maar de beplanting op de rotonde is minimaal en geeft een verwaarloosde aanblik. Het huidige beeld van de rotonde is meer onkruid en zwarte grond dan een mooi beplante rotonde die het visitekaartje van het dorp vormt. Van de gemeente hebben we vernomen dat de provincie gaat stoppen met het onderhoud van de rotonde, zij dragen dit over aan de gemeente.
Huidig beeld van de rotonde De mensen in Toldijk geven aan dat ze ‘bang’ zijn voor het mogelijk verdwijnen van groenstroken in het dorp. Dit heeft te maken met het groenstructuurplan van Toldijk, waarin naar voren komt dat groenstroken uit kostenoverwegingen worden omgevormd tot grasstroken. Dit wordt beaamd door de gemeente. Medio 2014 wordt het groenstructuurplan van Toldijk opnieuw bekeken. De gemeente zal in overleg gaan met de bewoners van Toldijk over de mogelijkheden. Verder wordt het weinige onderhoud dat aan de bermen wordt uitgevoerd als minder positief ervaren tijdens de startbijeenkomst. Knelpunten ● ● ●
De beplanting van de rotonde. Mogelijke verdwijning van groenstroken. Onvoldoende bermonderhoud.
Gewenste situatie De inwoners van Toldijk willen dat de landelijke en groene sfeer van het dorp optimaal behouden blijft en zo mogelijk versterkt wordt. We onderschrijven de positieve aspecten van een groene omgeving: ● ● ● ●
11
Een woning in een groene omgeving is tot 30% meer waard dan een woning in een stedelijke omgeving. Beplanting vangt wind en werkt zodoende isolerend in een woonwijk. Dit levert energiebesparing op. Beplanting absorbeert geluid en draagt zo bij aan een stiller milieu. Mensen in een groene omgeving zijn minder snel geïrriteerd en zodoende minder snel geneigd om crimineel of agressief gedrag te vertonen. Bewoners in een groene omgeving hebben meer onderling contact, dit geeft meer sociale veiligheid.11
Groenstructuurplan Gemeente Bronckhorst
Doelen en middelen Om het groene en landelijke karakter van het dorp te waarborgen zijn de volgende maatregelen passend: ● Het opknappen en verbeteren van de beplanting op de rotonde. ● Goed en regelmatig onderhoud van de beplanting. ● Goed en regelmatig onderhoud van de bermen. ● Het (her)plaatsen van beplanting aan de Kruisbrinkseweg in het centrum (tegenover nr. 6 t/m 14). ● Eventueel adoptie van groenstroken door bewoners of van het onderhoud van de rotonde door een hoveniersbedrijf. Actie ●
● ●
●
In gesprek gaan en blijven met de gemeente over de ontwikkelingen van het groenbeleid. In 2014 zal het initiatief van de gemeente komen naar Toldieks Belang om mogelijkheden te inventariseren met de bewoners van Toldijk. Nader onderzoek naar de mogelijkheden om groen te adopteren. Beplanting rotonde gaat over van de provincie naar de gemeente. Hier ligt een kans! Er kan een hoveniersbedrijf benaderd worden die de aanplanting en het onderhoud op zich wil nemen. Hiervoor dient een plan opgesteld te worden, en moet bij de gemeente worden nagegaan waar de beplanting en het onderhoud aan moet voldoen. Dit voorstel kan vervolgens worden ingediend bij de gemeente. De rotonde van Toldijk kan een pilot zijn binnen de gemeente. Navraag doen bij andere gemeenten hoe zij dit opgepakt en geregeld hebben met hoveniersbedrijven ( bijv. gemeente Doetinchem).
Het huidige groenbeeld
3.4 Wateroverlast Huidige situatie Tijdens de startbijeenkomst kwam naar voren dat er langs de Zutphen-Emmerikseweg (Z.E.-weg) tijdens perioden van veel neerslag vaak sprake is van wateroverlast. Daarnaast is genoemd dat er een asbestleiding zou liggen die nog de functie van waterleiding zou vervullen. Verder is tijdens hevige regenval de afwatering van de Z.E.-weg in de bebouwde kom onvoldoende. Dit heeft als gevolgd dat er plassen op de Z.E.-weg blijven staan en de fietsers op het fietspad hier hinder van ondervinden. Knelpunten ● ● ●
De wateroverlast wordt toegeschreven aan verouderde waterleiding langs de Z.E.-weg die aan vervanging toe zijn. Asbestleidingen zijn schadelijk voor de gezondheid en tegenwoordig niet meer toegestaan.. Wateroverlast op het fietspad in de bebouwde kom van Toldijk langs de Z.E.-weg bij hevige regenval.
Gewenste situatie Bewoners van Toldijk willen gevrijwaard zijn van regelmatige wateroverlast en willen ook geen gezondheidsrisico als gevolg van de gebruikte materialen. Voor de overlast van water op het fietspad is een goede afwatering van de Z.E.-weg in de bebouwde kom gewenst. Doelen en middelen Plaatselijke wateroverlast moet zo veel mogelijk worden beperkt. Waar sprake is van de toepassing van asbest, moet dit materiaal worden vervangen. Voor de wateroverlast kan de provincie het afschot van de weg aanpassen, meer kolken toepassen voor betere waterafvoer of grotere doorsnede van de riolering. Actie Door nader onderzoek naar de desbetreffende problemen kunnen ze beter worden gespecificeerd en kan er meer worden bereikt. Tijdens de uitwerkingsfase van het dorpsplan zou een vertegenwoordiger van de ‘getroffen’ bewoners langs de ZE-weg de gang van zaken kunnen coördineren, zoals de contacten met het Kadaster, Vitens , en de gemeente. Voor het wateroverlast zou een melding kunnen gemaakt worden op de site van de provincie of telefonisch contact opnemen zodat er iemand van provincie komt kijken bij regenachtig weer.
3.5 Overlast hondenpoep Huidige situatie Er is veel overlast van hondenpoep in Toldijk. In groenstroken, op de opritten van woningen, op de stoep en op speelplekken voor kinderen wordt hondenpoep aangetroffen.
Links: hondenpoep op de stoep.
Rechts: vlaggetjes-prik-actie.
Knelpunten ● ●
De hondenpoep zorgt voor overlast voor jong en oud. De hondenpoep wordt niet opgeruimd door hondenbezitters.
Gewenste situatie Hondenpoep belandt op plekken waar het niet voor overlast zorgt. Het wordt opgeruimd en kinderen kunnen ongestoord spelen. Doelen en middelen Om de leefomgeving schoon te houden nemen hondenbezitters zakjes mee of ze lopen iets verder met hun hond. Bewustwording is belangrijk. Een artikel in Contact/Achtste Steen zou kunnen helpen. Actie Meer voorlichting via locale media om gedragsverandering van hondenbezitters te stimuleren. ‘Vlaggetjes-prik-actie’ opzetten ter bewustwording en deze publiceren in de media. Deze actie houdt in het kort in: ● Foto maken van een plek binnen Toldijk (b.v. een speelveld) ● Dezelfde foto maar dan in elke hondendrol een vlaggetje gestoken, zodat je goed ziet hoeveel dat is. ● Beide foto’s publiceren (bijv. in Contact) met begeleidend verhaaltje. ● Een tijd later nogmaals om te laten zien of er al dan niet verbetering is. ● Andere (ludieke) acties bedenken en uitvoeren door een werkgroep.
4 RECREATIE 4.1 Visie Het kunnen beschikken over voldoende recreatiemogelijkheden in en rond je eigen dorp is van belang voor de leefbaarheid van een dorp en dus ook voor Toldijk. Bij de inventarisatie van de recreatiemogelijkheden gaat de aandacht uit naar de recreatieve routes, de speelgelegenheid voor kinderen en het planetarium. Voor jong en oud(er) liggen daar zeker wel kansen. 4.2 Wandelen en rijden Huidige situatie In en rond Toldijk liggen momenteel enkele fiets-, wandel- en menroutes (figuur 1). De gemeente Bronckhorst geeft in meerdere beleidsnotities aan veel belang te hechten aan een gedegen ontsluiting in de gehele gemeente, meest uitgebreid in hun Recreatienota uit 200712. Bureau Buiten heeft eveneens in 2007 een lijvig masterplan geschreven over de recreatieve infrastructuur13. Uit deze documenten blijkt dat er rondom Toldijk twee fietsroutes, een menroute en een wandelroute bestaan. Daarbij is de struinroute, die vanaf de Z.E.-weg, via de Wolfstraat richting de Covik loopt, niet inbegrepen. Dit struinpad is ingesteld op initiatief van Toldieks Belang, dat heeft geregeld dat hier vaker wordt gemaaid dan op/langs andere bermen en paden. Zoals te zien is in figuur 1 (en bij bestudering van de gehele kaart14), is de routedichtheid rondom Toldijk niet zo groot als elders in de gemeente. Verder blijkt uit de Recreatienota dat Toldijk en omgeving als een zone 3 gebied wordt aangemerkt. Recreatie is hierin wel mogelijk, maar wordt tegelijkertijd eerder afgeremd dan gestimuleerd. Starten van bijvoorbeeld een minicamping bij een bestaand agrarisch bedrijf mag dan alleen als de locatie is gelegen aan een nationale of regionale bewegwijzerde wandel-, fiets- of menroute. Door de inwoners van Toldijk is tijdens de startbijeenkomst aangegeven dat er ondanks de aanwezige routes behoefte is aan een grotere routedichtheid en beter onderhoud van de routes. Dit zou zowel de lokale recreatie als de daarmee gepaard gaande toeristische economie kunnen stimuleren. Concrete ideeën betreffen het open stellen van het Staringsbos (hoewel dit particulier grondgebied is) en het herinstellen van het kerkepad Beekstraat-Hoogstraat. Ten aanzien van het Staringsbos dient overlegd te worden met de betreffende grondeigenaren. Momenteel is het nog onduidelijk in hoeverre de gemeente, ondanks de zogenaamde zone 3bestemming, mee wil werken aan uitbreiding en verbetering van de Toldijkse routes. Ook is het onduidelijk of en hoeveel subsidie hiervoor vrijgemaakt kan worden. Door de VVV is aangegeven dat zij te allen tijde bereid zijn initiatieven van de bevolking te ondersteunen. Zij adviseren bij het aanleggen van nieuwe wandel-, fiets- en menpaden gebruik te maken van de reeds bestaande paden die rond Toldijk liggen. Hierbij moet bijvoorbeeld gedacht worden aan het aansluiten aan de huidige knooppuntenroutes. Voor inspiratie en verdere informatie: er bestaan folders ‘Achterhoekse kerkepaden’ en ‘Ommetje Bronckhorst’, waarin de bestaande wandelpaden worden beschreven.
12
Recreatienota Gemeente Bronckhorst, oktober 2007, in te zien via http://bronckhorst.nl.
13
Recreatieve route infrastructuur, Buiten Bureau voor Economie & Omgeving, 2007, in te zien via http://bronckhorst.nl.
14
Overzichtskaart met alle type routes, Gemeente Bronckhorst, in te zien via http://bronckhorst.nl.
Concreet is het dus de bedoeling dat Toldieks Belang (of een andere werkgroep) een voorstel doet, waarna de VVV kijkt hoe dit ondersteund kan worden. Vervolgens kan het plan worden doorgestuurd naar instanties als de gemeente, de provincie en het waterschap, en in overleg met hen ten uitvoer worden gebracht. Ook ondersteuning in de vorm van foldermateriaal en eventueel subsidie zijn mogelijk. Overigens heeft de regio Achterhoek momenteel een subsidie verworven om voor de hele regio een wandelnetwerk te creëren. Hierover zal de komende tijd meer naar buiten komen. Knelpunten ● ● ● ●
Onvoldoende fiets-, wandel- en menroutes in en rondom Toldijk. Slechte conditie van de paden. Geen schakeling van de routes. Weinig bosrijk gebied op de routes.
Gewenste situatie Wenselijk zijn: uitbreiding van de recreatieve infrastructuur; goed onderhouden routes en bewegwijzering. Doelen en middelen De mogelijkheden voor wandel- en ruitersportrecreatie dicht bij het dorp moeten worden vergroot. Bij voldoende toeristische belangstelling moeten ook de mogelijkheden van ondernemers worden vergroot om daar op in te haken. Realisering daarvan betekent: ● Extra wandel- en ruiterpaden. ● Bewegwijzering. ● Onderhoud van de paden en de naaste omgeving. ● Openstelling van Staringsbos als wandelpad. ● Herinstelllen kerkepad Beekstraat-Hoogstraat. Acties ● ● ● ● ●
Overleg met particuliere grondeigenaren. Opstellen van een plan ten aanzien van fiets-, wandel- en menroutes, waarna overleg met de VVV. Overleg met gemeente (en eventueel provincie) over mogelijkheden tot nieuwe wandelroutes met bewegwijzering en openstelling Staringsbos. Onderhoudsplan van de bestaande en toekomstige paden bespreken met derden (gemeente, Waterschap, het Onderhoud). Samenwerken met andere dorpsbelangenorganisaties en plaatselijke recreatieondernemers ter inventarisatie en uitvoering.
4.3 Speeltuin en trapveldjes Huidige situatie Er zijn in Toldijk twee speeltuintjes (Russerweg, Wethouder Spekkinkstraat) en één trapveldje (Wethouder Campermanstraat). Met name van het speeltuintje bij de school en het trapveldje wordt regelmatig gebruik gemaakt. Er is voor kinderen geen gelegenheid tot (bijvoorbeeld) BMX’en/crossen.
In omringende plaatsen, zoals Wichmond, heeft een splitsing van een trapveld in een crossbaan en trapveld reeds plaatsgevonden. Blijkbaar is hiervoor bij de gemeente draagvlak te vinden. Om iets dergelijks van de grond te krijgen dient men zich wederom met een plan bij de gemeente te melden. Voor subsidies kan wellicht aangeklopt worden bij het Coöperatiefonds van de Rabobank.15 Zij verloten elk jaar subsidie voor bepaalde ideeën en initiatieven. Knelpunten ● ● ●
Beperkt aantal speeltoestellen in de speeltuin aan de Russerweg. Ontbreken van crossveld. Onduidelijkheid over behoeften van kinderen en jonge ouders.
Gewenste situatie Zowel een redelijk uitgebreide speeltuin bij school als een mogelijkheid tot voetballen en crossen. Doelen en middelen Kinderen moeten kunnen beschikken over gevarieerde recreatiemogelijkheden in een veilige omgeving. Daartoe is nodig: ● Plaatsing van extra speeltoestellen met kindvriendelijke ondergrond. ● Opsplitsen van het trapveldje in een trapveld- en crossveld. Acties ● ● ●
Overleg met gemeente over de mogelijkheid tot behoud van de speeltoestellen op het rondje en het splitsen van het trapveld in een trap- en crossveld. Enquête onder jonge ouders/kinderen naar de behoeften (wanneer dit nog niet gedaan is; anders de resultaten opvragen). Plan opstellen en indienen bij het Rabobank Coöperatiefonds om te proberen subsidie te verkrijgen.
4.4 Achterhoeks Planetarium Huidige situatie In de loop van de afgelopen decennia is door Henk Olthof een uitgebreid en ingenieus functionerend planetarium gebouwd (figuur 2). Hier kunnen geïnteresseerden een rondleiding krijgen en zien hoe het planetenstelsel in elkaar steekt. Met de dood van dhr. Olthof in 2010 is de toekomst van het planetarium op de tocht komen te staan. Daarom is recent de Steunstichting Achterhoeks Planetarium opgericht die met vrijwilligers probeert het planetarium draaiende te houden. In het bestuur van de steunstichting heeft minimaal één lid van de familie Olthof zitting en is Toldieks Belang eveneens vertegenwoordigd door tenminste één lid. Het planetarium is en blijft eigendom van de familie Olthof. Momenteel doet een beperkte groep van vrijwilligers (4 à 5 personen) het onderhoud en de rondleidingen. Bij eventuele groei van het aantal bezoekers kan dit onvoldoende blijken. Onlangs is er, op aanvraag van Toldieks Belang, een subsidie van €10.750,- binnengehaald ten behoeve van het planetarium. Hiermee zijn enkele noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden, zoals 15
Website Coöperatiefonds Rabobank, via http://www.rabobank.nl/particulieren/lokalebanken/schiedamvlaardingen/cooperatiefonds/
noodstroomvoorziening en eigen aansluiting op het lichtnet, bekostigd. Desondanks zal onderhoud en reparatie de komende jaren veel geld kosten; de fondsen zullen in eerste instantie door de steunstichting verworven worden uit entreegelden en donaties. Vooralsnog lijkt dit voldoende te zijn voor voortzetting, met als voorwaarde dat jaarlijks tenminste 2000 bezoekers het planetarium aandoen. Om het cultureel-educatieve karakter van het planetarium te benadrukken en meer bekendheid te verwerven heeft de steunstichting inmiddels contracten afgesloten met het Centrum voor Natuur- en milieueducatie. Deze organisatie biedt (Achterhoekse) basisscholen projecten aan op het gebied van natuur en techniek. De VVV wil graag meewerken aan het ontwikkelen van arrangementen waarin het Planetarium is opgenomen.16 Echter, momenteel is het niet haalbaar (veel) meer mensen te ontvangen, gezien het aantal vrijwilligers. Voordat dergelijke promotie-initiatieven worden ontplooid, dienen eerst meer vrijwilligers geworven te worden. Voor adequate bewegwijzering dient de provincie benaderd te worden. Zij zijn hier echter zeer terughoudend in en plaatsing van aanwijsborden langs de provinciale weg (dus de Z.E. weg) is zeer waarschijnlijk niet mogelijk. Informatie inwinnen kan echter geen kwaad. Knelpunten ● ●
Onderhoud en de restauratie van het planetarium. Tekort aan vrijwilligers voor onderhoud en rondleidingen.
Gewenste situatie Een gerestaureerd en publieksvriendelijk planetarium, met voldoende financiële draagkracht om voortzetting van de activiteiten te kunnen waarborgen. Doelen en middelen ● ●
Bevorderen van de toeristische activiteit rondom het Achterhoeks planetarium. Behouden en uitbreiden van het cultureel-educatieve karakter van het planetarium.
Om de gestelde doelen te bereiken is het volgende nodig: ● Financiële ondersteuning van het planetarium middels subsidie en sponsoring. ● Enthousiasmeren van vrijwilligers voor het onder andere onderhoud van het planetarium. ● Bekendheid genereren voor het planetarium om de bezoekersstroom op peil te houden. ● Adequate bewegwijzering. ● Bijhouden van een actuele website over het planetarium. Acties ● ● ● ● ● ● 16
Overleg met gemeente (en eventueel provincie) over langdurige subsidiemogelijkheden. Overleg met gemeente over bewegwijzering naar het planetarium. Vergroten van de bekendheid door reclame-acties bij bijvoorbeeld de VVV Bronckhorst (en wellicht omliggende gemeenten). Werving van nieuwe vrijwilligers middels bijvoorbeeld een oproep in de Contact. Afsluiten van contracten met derden (zoals het Centrum voor Natuur- en milieueducatie) ter bevordering van de bekendheid en het gebruik van het planetarium voor educatie. Te zijner tijd overleg met de VVV om arrangementen te ontwikkelen.
persoonlijke communicatie klankborbijeenkomst dorplan
Figuur 1. Recreatieve routestructuur, situatie 2007
Figuur 2. Achterhoeks planetarium aan de Hoogstraat in Toldijk
5 ONDERNEMERSCHAP EN WERKGELEGENHEID
5.1 VISIE Om de leefbaarheid in stand te houden is het belangrijk dat het voor ondernemers aantrekkelijk is en blijft om zich in Toldijk te vestigen. Van oudsher is in Toldijk de agrarische sector sterk vertegenwoordigt, langzamerhand verdwijnen steeds meer landbouwbedrijven en van deze boerderijen verandert de bestemming naar wonen of een ander bedrijfsbestemming. Om leegstaande en vervallen gebouwen te voorkomen, dient het aantrekkelijk te zijn om een bedrijf in Toldijk op te starten. Daarbij hoort ook de mogelijkheid voor goede reclame-uitingen.
5.2 Bestemming en starters Huidige situatie Er komen panden en schuren vrij door het beëindigen van agrarische of andere bedrijven. Deze gebouwen blijven leeg staan. Per maart 2012 staan er achttien panden te koop in Toldijk.17 Daarvan zouden er, naar onze inschatting, vijf geschikt zijn om een bedrijf te vestigen. Eén van deze vijf staat op dit moment leeg.
De gemeente doet veel aan informatieverstrekking en het ondersteunen van ondernemers. Op en via de site van de gemeente18 is heel veel informatie te vinden voor ondernemers. De gemeente wijst ondernemers hier ook op via hun informatiepagina’s in het Contact (het plaatselijke weekblad). De gemeente inventariseert op dit moment de leegstaande bedrijfspanden in de gemeente Bronckhorst. De gemeente helpt startende ondernemers om de weg te vinden in alle wet- en regelgeving. De bedrijvencontactfunctionaris van de gemeente geeft informatie over de (on)mogelijkheden met de huidige bestemming en helpt bij het omzetten van de bestemming. Knelpunten Leegstaande en vervallen gebouwen. Gewenste situatie
17
www.funda.nl
18
website gemeente Bronckhorst, http://bronckhorst.nl
De gemeente stimuleert ondernemers om zich in Bronckhorst te vestigen, bijvoorbeeld door te bemiddelen in de vraag en het aanbod van bedrijfsruimte. Doelen en middelen Omwille van de bedrijvigheid is het wenselijk om de bestaande bebouwing optimaal te benutten. Om dit te bereiken is het nodig dat de gemeente inzicht geeft in het aanbod van bedrijfspanden of panden waar een bedrijf kan starten. Bijvoorbeeld door informatie beschikbaar te stellen op de site of door samen met een (startende) ondernemer te zoeken naar mogelijke geschikte bestaande panden. Voorbeeld hiervan is de informatie over bedrijfspanden in de gemeente Doetinchem en de informatie op de site van Eelerwoude (http://www.eelerwoude.nl/vraag-en-aanbod/). Acties · · ·
Overleg met de gemeente om ook informatie over bestaande panden beschikbaar te stellen aan ondernemers. Aanbod van bestaande bedrijfspanden toevoegen aan de site van de gemeente Bronckhorst Aanbod van bestaande bedrijfspanden of link naar het aanbod van bedrijfspanden toevoegen aan de site Toldieksbelang.nl.
5.3 Regelgeving agrarische bedrijven Huidige situatie Het aantal agrarische bedrijven neemt af. Daardoor kan de bestemming van de buren veranderen van agrarisch naar een andere bestemming. Doordat er meer burgers in het buitengebied komen te wonen, veranderen de belangen van de omwonenden.
Knelpunten Door bestemmingswijziging van de buren, bijvoorbeeld van agrarisch naar burger, kan de agrariër beperkt worden in zijn ontwikkelingsmogelijkheden. De minimale afstand tussen boerderij en burgerwoning is groter dan tussen twee boerderijen. Bovendien kunnen omwonenden bezwaar aantekenen tegen uitbreiding van het agrarisch bedrijf. De agrariër kan daardoor dusdanig beperkt worden, dat hij zijn brood niet meer kan verdienen op zijn bedrijf en gedwongen wordt om te stoppen. Gewenste situatie Agrarische bedrijven worden niet beperkt in hun ontwikkeling. Bij bestemmingswijziging van de buren, blijven voldoende uitbreidingsmogelijkheden voor de agrariër. Om agrarische bedrijven te blijven behouden, blijft de gemeente rekening houden met de belangen van agrariërs.
Doelen en middelen De continuïteit van de agrarische bedrijven moet gewaarborgd zijn. Agrariërs zullen daartoe de belangenbehartiging op peil moeten houden (via bijvoorbeeld de Landen Tuinbouw Organisatie, LTO) en in gesprek blijven met de gemeente. Acties Directe acties lijken niet nodig; belangenbehartiging van de agrariërs is in handen van LTO Bronckhorst. Bij de bespreking van dit punt kwam naar voren dat het belangrijk is dat nieuwe bewoners begrip krijgen voor de activiteiten van hun buren, waarbij de volgende ideeën op tafel kwamen: het organiseren van een kennismakingsavond of het opstellen van een kennismakingsinformatiepakket om nieuwe bewoners Toldijk te laten leren kennen. De gemeente nodigt jaarlijks alle nieuwe bewoners uit voor een inwonersavond.
5.4 Reclamebeleid Huidige situatie Het reclamebeleid is geformuleerd op de website van de gemeente19. Hierin staat wat wel en niet mogelijk is voor wat betreft permanente reclame. Voor bewegwijzering heeft het college van B&W in 2008 de uitvoeringsregels vastgesteld. Bewegwijzering is alleen mogelijk naar recreatieve / toeristische objecten. Dit zijn onder andere campings, hotels en horeca in het buitengebied. De provincie hanteert voor de provinciale wegen strengere regelgeving, waardoor het voorkomt dat bewegwijzering vanaf de provinciale weg niet mogelijk is. Alleen borden voor toeristische of recreatieve voorzieningen zijn toegestaan; voor deze borden is een vergunning nodig.20
Knelpunten De Zutphen-Emmerikseweg is een provinciale weg en daar gelden extra strenge regels voor bewegwijzering en reclame-uitingen. Gezien de centrale ligging van de weg in het dorp, dient voor de meeste ondernemers de bewegwijzering op de Zutphen-Emmerikseweg te beginnen. Ook aan andere wegen in Toldijk ervaren ondernemers problemen bij het voeren van reclame-uitingen en
19
Beleidsnota ‘Permanente reclame’, in te zien via: http://bronckhorst.nl
20
Wegenverordening provincie Gelderland, 2010, in te zien via: www.gelderland.nl
bewegwijzering. Het bestaande beleid voor het buitengebied biedt weinig tot geen mogelijkheden voor ondernemers in het buitengebied. Regionaal zijn er afspraken over het gebruik van uniforme bewegwijzering (‘bruine borden’), maar die kunnen langs de provinciale weg alleen worden gebruikt door horeca- en toeristische bedrijven. Vanwege de strenge regels voelen ondernemers zich belemmerd bij hun reclame-uitingen en de bewegwijzering.
Gewenste situatie Er is behoefte aan meer mogelijkheden reclame-uitingen en bewegwijzering zowel langs gemeentelijke wegen, als langs de provinciale weg. Een voorbeeld van een gemeente met een goede en uniforme bewegwijzering is de gemeente Winterswijk. Doelen en middelen Goede presentatie van bedrijven en zorgen voor goede bereikbaarheid van bedrijven. Duidelijk(er) reclamebeleid. Meer vrijheid en mogelijkheden voor reclame-uitingen en bewegwijzering voor ondernemers. Acties Ondernemers gaan in overleg met de gemeente over betere aansluiting van het beleid aan hun wensen. Daarna volgt contact met de provincie ter zake.
6 VEILIGHEID EN VERKEER
6.1 Visie Toldijk kenmerkt zich als een sociaal hechte en kinderrijke leefgemeenschap zonder krimp. Het dorp heeft een kleine bebouwde kom en een groot buitengebied met veel plattelandswegen. In de combinatie met het organiseren van veel evenementen en het aanwezig zijn van een lagere school in deze gemeenschap vinden er daardoor veel verkeersbewegingen plaats. Voor de komende jaren willen we daarom een beleid waarin veiligheid voorop staat voor onze eigen inwoners met hun kinderen, maar zeker ook voor alle recreanten en passanten die van de Toldijkse wegen gebruik maken: ●
●
●
In een toenemende trend van groter, zwaarder en frequenter verkeer willen wij waarborgen dat op vooral, maar niet uitsluitend, de plattelandswegen de meest kwetsbare verkeersdeelnemers zich veilig kunnen blijven voortbewegen. Weg- en bermonderhoud dienen afgestemd te zijn op het aanbod en het karakter van het verkeer dat er gebruik van maakt. Hierbij moet ook ingespeeld worden op toekomstige verkeerstrends en –ontwikkelingen. Verkeerspunten waar ontmoetingen kunnen plaatsvinden dienen te allen tijde overzichtelijk en van duidelijke signaleringen voorzien te zijn.
We willen wel benadrukken dat veiligheid begint bij jezelf. Dit betekent in onze visie ook dat inwoners eerst zelf zorg dienen te dragen voor de veiligheid in hun directe omgeving voor zover ze daar invloed op kunnen uitoefenen. Daarbij hebben ze ook zeker een signaleringsfunctie richting medebewoners of richting gemeente/provincie indien ze onveiligheden onderkennen.
6.2 Onveilige verkeerspunten Huidige situatie Het gemeentelijk verkeersbeleid is als volgt: Onveilige verkeerssituaties worden vanuit verkeersoogpunt niet pro-actief aangepakt. Dit betekent dat er bij groot onderhoud of rioolwerkzaamheden wel gekeken wordt naar de verkeerskundige inrichting van een weg maar dat de weg niet aangepakt wordt zonder dat er sprake is van een daadwerkelijke onveilige situatie. Een onveilige situatie blijkt uit de geregistreerde ongevallen. Komen er over een wegvak of een kruising veel klachten binnen wordt de situatie wel beoordeeld op veiligheid (ook zonder dat er ongevallen geregistreerd staan). Blijkt uit deze beoordeling dat de locatie onveilige situaties kan opleveren dan wordt de locatie ingepland voor een mogelijke aanpassing. Voorwaarde is wel dat er draagvlak vanuit de buurt moet zijn voor een aanpassing én dat er voldoende middelen beschikbaar moeten zijn om de aanpassing daadwerkelijk uit te voeren.21 Dit betekent concreet dat inwoners zelf actief onveilige verkeerspunten dienen aan te geven om draagvlak bij de gemeente te creëren en het op de agenda te verkrijgen.
21
Uit gesprek met vertegenwoordiger VVN afdeling Gelderland
Die onveilige punten in Toldijk, aangedragen door de inwoners, zijn de volgende: ● ● ● ●
De voorrangssituatie op wegen is onvoldoende duidelijk. Er wordt onvoldoende rekening gehouden met wegen van rechts, of het is niet voldoende duidelijk wat nu uitritten zijn of wegen van rechts. De oversteekplaats voor kinderen op de provinciale Z.E.-weg wordt als onveilig ervaren. Verkeer houdt onvoldoende rekening met deze oversteekplaats. Kruisingen op de Z.E.-weg zijn niet goed overzichtelijk en worden als gevaarlijk gekenmerkt.
Knelpunten a
De verharde doodlopende zijwegen richting Hoogstraat 18, 20, 24, 26, 30 en Hoogstraat 32, 34 zijn onoverzichtelijk. Er komt niet duidelijk naar voren hoe hier de voorrang is geregeld ondanks de bloksignalering op het wegdek. Op deze verkeerspunten komen veel kinderen de weg op om naar school te fietsen.
Weg van rechts op de Hoogstraat. Geen borden. Onduidelijk wat de wegmarkering nu betekent.
Weg/uitrit van rechts op de Hoogstraat. Geen duidelijke stopstreep of signalering. Onoverzichtelijk.
b
De kruising Hoogstraat-Beekstraat is, komende over de Hoogstraat vanuit de richting Toldijk, zeer onoverzichtelijk. De weg van rechts valt onvoldoende op en is niet duidelijk genoeg aangegeven.
Kruising Hoogstraat-Beekstraat. Onoverzichtelijk.
c
De oversteekplaats op de Z.E.-weg is onoverzichtelijk en wordt als onveilig ervaren.
Oversteekplaats op de Z.E.-weg
d De situatie op de kruising van de Z.E.-weg met de Beekstraat-Hardsteestraat. Hier staan vooral in de spits auto’s, die de afslag Beekstraat of Hardsteestraat willen nemen, stil op de provinciale weg. Het verkeer probeert hier de rij aan twee kanten te passeren. Andersom heeft het verkeer komende vanaf de Beekstraat of Hardsteestraat moeite om in de spits de Z.E.weg op te komen of over te steken. Er is een risico dat de naastgelegen fietspaden over het hoofd worden gezien, wat gevaar oplevert voor gebruikers ervan. De Beekstraat is een veelgebruikte sluipweg richting Hengelo/Keijenborg, waar ook veel vrachten landbouwverkeer gebruik van maakt.
Z.E.-weg, ter hoogte kruising Beekstraat-Hardsteestraat. Aan de linkerzijde is ook het fietspad te zien dat pal naast de weg ligt. Linkerfoto toont een auto die wacht op de kruising: grotere auto’s/vrachtwagens hebben de keuze hier om of met de neus op de Z.E.-weg te staan, of het fietspad te blokkeren. Het goede overzicht op de kruising dat de rechterfoto impliceert, creëert in de praktijk alleen schijnveiligheid.
Vracht en landbouwverkeer dat over de kruising komt. De vrachtwagen rijdt op minder dan 30 cm van het fietspad. Rechterfoto toont fietspad parallel aan de Z.E.-weg ter hoogte van de kruising. Het is niet ongebruikelijk dat landbouwverkeer op de kruising wordt ingehaald. Veel tractoren zullen hier overigens de Beekstraat of Hardsteestraat inslaan. Naast deze genoemde knelpunten kan nog opgemerkt worden dat er vaak te hard wordt gereden op met name de provinciale Z.E.-weg, zoals onderstaande berichtgeving van TV Gelderland Nieuws nog eens verduidelijkt.
Berichtgeving TV Gelderland.
Gewenste situatie De gewenste situatie is achtereenvolgens: Ad a&b Verduidelijken van de voorrangssituatie, dan wel het verduidelijken van het aanwezig zijn van een weg/uitrit van rechts waar kinderen de weg op kunnen komen. Meer duidelijkheid voor de weggebruiker zodat hier een veiligere verkeerssituatie ontstaat. Ad c
Veilige en duidelijk aangegeven oversteekplaats op de Z.E.-weg
Ad d
Veilige kruisingen op de Z.E.-weg, waar niet alleen een veiligere situatie op de Z.E.-weg ontstaat, maar ook de veiligheid op het fietspad verbetert.
Doelen en middelen Wij denken dat de inzet van de volgende middelen de verkeersveiligheid verbetert: ● ● ● ● Actie
Verkeersborden om de voorrangssituatie aan te geven. Stoplichten bij oversteekplaats voor schoolkinderen op de Z.E.-weg. Duidelijk interpreteerbare en goed zichtbare markeringen op het wegdek. Rotonde op kruising Z.E.-weg met de Beekstraat-Hardsteestraat.
Om deze verkeerspunten aan te pakken is het nodig om in overleg met de gemeente/provincie te treden in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland (VNN) en deze verkeerspunten op de agenda te houden. In concreto: ● ●
Duidelijkheid geven over de huidige en gewenste situatie. Mogelijkheden bespreken voor het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Ad a&b Volgens de Gemeente is de verkeerssituaties op Hoogstraat 18 t/m 30 en 32 t/m 34 een schoolvoorbeeld van hoe het moet zijn. Doodlopende harde wegen van rechts hebben voorrang, de wegmarkering heeft een signaal/waarschuwfunctie. De visie van de overheid is juist om het aantal verkeersborden te verminderen. Er een voorrangsweg van maken is geen optie i.v.m de snelheid. De gemeente adviseert om eens in overleg met VVN, een verkeersquiz te houden, zodat de inwoners op de hoogte blijven van de verkeersregels. Ad c&d In 2014 wordt de Z.E.-weg inclusief de rotondes aangepakt voor groot onderhoud. Medio 2013 zullen hiervoor nog inspraak/inloopavond(en) georganiseerd worden. De provincie heeft inmiddels een signaleringslijst opgesteld met vragen en verbeterpunten van allerlei organisaties. Onze knelpunten kunnen daaraan toegevoegd worden. De verkeersdeskundige van de gemeente adviseert om een aparte lijst te maken met alle knelpunten betreffende de Z.E.weg en deze naar hem op te sturen.
6.3 Verlichting Huidige situatie Kruisingen en sommige straten binnen de bebouwde kom zijn onvoldoende verlicht en creëren een gevoel van onveiligheid, of zijn echt onveilig voor met name voetgangers en fietsers.
Knelpunten Hoogstraat vanaf de rotonde tot ontmoetingscentrum Flophouse.
Gewenste situatie Voldoende verlichting op straten en kruisingen.
Doelen en middelen De verkeersveiligheid kan als volgt worden verbeterd: ● Meer straatlantaarns. ● Duidelijke gemarkeerde fietsstroken voor fietsers/voetgangers door bijvoorbeeld het toepassen van reflecterende strepen of rood asfalt binnen de bebouwde kom.
Actie Overleg met de gemeente/provincie: ● ●
Duidelijkheid geven over de huidige en gewenste situatie. Mogelijkheden bespreken voor het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Meer straatlantaarns: Heeft te maken met verlichting- en lichtmastenbeleid, deskundige van de afdeling ontwikkeling van de gemeente Bronckhorst wil dit verder uitzoeken. Gemarkeerde fietsstroken Hoogstraat: Bij de aanleg van rode gemarkeerde fietsstroken, geldt als criterium het aantal fietsen, dat van de weg gebruikt maakt, dat zal volgens de gemeente hier waarschijnlijk te weinig zijn. 6.4 Wegenonderhoud Huidige situatie De gemeente heeft een bermbeheerplan dat veiligheid als hoogste prioriteit voorop stelt, maar daarnaast ook een beleid voor natuuronderhoud in de bermen.22 De inwoners van Toldijk vinden het onderhoud aan wegen en bermen beneden de maat, dan wel onvoldoende berekend op het verkeersaanbod. Er wordt te weinig gemaaid en er zijn slecht onderhouden wegen met gaten in wegdek of berm. Wij willen bij het verkeersaanbod nog benadrukken dat de huidige plattelandswegen niet alleen door groter en zwaarder landbouwverkeer wordt belast, maar dat vooral in de zomer en vroege herfst er ook veel jonge en onervaren bestuurders op deze voertuigen zitten. Des te meer is het voor de veiligheid van andere weggebruikers van doorslaggevend belang dat er voldoende overzicht is en dat er ook uitwijkgedrag mogelijk is voor zwaar verkeer. Het niet frequent maaien leidt tot onoverzichtelijke verkeersknooppunten, of tot het niet zichtbaar zijn van paaltjes in de berm bij bijvoorbeeld drempels. Gaten in het wegdek werken ongewenst uitwijkgedrag van verkeer in de hand hetgeen vooral voor fietsers gevaar oplevert. Bij hevige regenval ontstaan grote gevaarlijke plassen op de weg die kunnen leiden tot aquaplaning. Knipgaten in de berm zijn gevaarlijk voor fietsers, vooral als er kuilen vol staan met water en onduidelijk is hoe diep die zijn. Knelpunten ● ● ● ● ● 22
Beekstraat: sluipverkeer; veel en te groot verkeer. Hoogstraat: slecht wegdek Hoogstraat 18-30. Hardsteestraat. Wolfstraat-Z.E.-weg (hoog onkruid). Rotonde.
Bermbeheerplan Gemenete Bronckhorst, in te zien via: http://www.bronckhorst.nl/index.php?simaction=content&mediumid=31&pagid=3047&stukid=12071#titel120 71
Beekstraat: afgereden bermkanten, ondanks grasstenen. De kale strook naast de grasstenen toont aan hoe intensief de berm wordt gebruikt.
Beekstraat: hoog bermgras bij drempels, welke paaltjes aan het zicht onttrekken.
Rotonde wordt kapot gereden door zwaar verkeer (zie voorbeelden onder paragraaf 6.5). De lapreparaties zijn amateuristisch uitgevoerd. Als aanzicht van Toldijk is de huidige rotonde onwaardig.
Gewenste situatie De gewenste situatie betreft de situatie met wegen en bermen die zijn aangepast aan het verkeersaanbod en die in voldoende mate onderhouden worden. Bermen dienen op tijd gemaaid te worden om voldoende overzichtelijkheid te geven voor het verkeer. Onderhoud van wegen en bermen moet professioneel gebeuren en geen lapwerk zijn. De waterafvoer dient goed te zijn om aquaplaning te voorkomen.
Doelen en middelen Met als doel het verbeteren van de verkeersveiligheid zien wij volgende middelen om de gewenste situatie te verwezenlijken: ● ● ● ●
Verkeersborden om hoofdverkeersroutes aan te geven, om sluiproutes te ontlasten. Analyse van verkeersaanbod. Afstemmen weg en berm op actueel verkeersaanbod (verbreden, extra graszoden). Hogere frequentie van maaien van de bermen. Schouwfunctie instellen om hoge bermen en slecht wegdek/berm te signaleren richting gemeente/provincie.
Actie Om deze verkeerspunten aan te pakken is het nodig om in overleg met de gemeente/provincie te treden in samenwerking met VVN en deze verkeerspunten op de agenda te houden, en de wegen en bermen ook af te stemmen op het actuele en toekomstige verkeersaanbod.. De gemeente zegt dat de budgetten voor onderhoud onder druk staan, het advies is om vanuit de DBO een prioriteitenlijst te gaan hanteren en vooral als straat of buurt een knelpunt aan te melden. De gemeente verwijst ook naar Meldpunt Veilig Verkeer, waar mensen online onveilige situaties aan kunnen melden (www.veiligverkeernederland.nl/meldpunt_veilig_verkeer). De veiligheid van de bermen heeft de aandacht. Alles wat met rotonde te maken heeft komt op de lijst “knelpunten Z.E.-weg”.
6.5 Rotonde Huidige situatie De huidige rotonde op de Z.E.-weg ter hoogte van café-restaurant Den Bremer is het aanzicht van het dorp. Centraal gelegen en niet berekend op het verkeersaanbod levert deze rotonde echter gevaarlijke verkeerssituaties op: ● ● ● ●
Grote vrachtwagens rijden recht over de rotonde, waardoor het middenstuk kapot wordt gereden. De voorrangssituatie is onduidelijk, fietsers worden vaak genegeerd terwijl ze voorrang hebben. Door de relatief kleine rotonde en het grote verkeersaanbod letten automobilisten meer op gemotoriseerd ander verkeer dan op fietsers die zich op dezelfde rotonde bevinden. Komende vanaf de Hoogstraat is het verkeer vanuit de richting Doetinchem moeilijk te zien.
Knelpunten
Groot en zwaar verkeer over de te kleine rotonde, waar ook fietsers gebruik van moeten maken.
Gewenste situatie Gewenst is een duidelijk aangegeven voorrangssituatie op de rotonde, waarbij wordt gewaarschuwd voor het verlenen van voorrang aan gebruikers van het fietspad. Vergroting van de rotonde maakt de verkeerssituatie overzichtelijker en het verkeer kan de rotonde dan nemen zonder schade te berokkenen. Een robuustere constructie van de rotonde zal de duurzaamheid ten goede komen.
Doelen en middelen De verkeersveiligheid zal verbeteren door: ● ● ● ● ●
Het vaker witten van de haaientanden. Beter onderhoud aan de rotonde om beschadigingen op te knappen. Sterkere materialen om de robuustheid te verhogen. Verbetering van het aanzicht, bijvoorbeeld door het onderhoud laten adopteren door een tuinder. Stoplichten.
Acties Overleg met de gemeente/provincie: ● ●
Duidelijkheid geven over de huidige en gewenste situatie. Mogelijkheden bespreken voor het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Bovenstaande punten opnemen op de lijst “knelpunten Z.E.-weg”, die naar de gemeente wordt gestuurd.
6.6 Vandalisme Huidige situatie Slootmaaisel wordt niet opgeruimd, waarna het soms in brand wordt gestoken. Volgens het bermbeheerplan van de gemeente wordt slootmaaisel 3-5 dagen gedroogd waarna het opgehaald wordt. In de praktijk ligt het soms langer. Op de parkeerplaatsen langs de Z.E.-weg wordt regelmatig zwerfafval aangetroffen.
Gewenste situatie Slootmaaisel dient te worden opgeruimd.
Doelen en middelen Om vandalisme te voorkomen moet het afvoerbeleid voor strooimaaisel worden aangepast (bijvoorbeeld mogelijkheden voor groenrecycling).
Actie Navragen beleid afvoeren strooisel bij gemeente en verbeterpunten bepalen met gemeente. Zwerfafval melden bij de Gemeente.
6.7 Verkeersveiligheid overig A. Gladheidbestrijding Huidige situatie Ten aanzien van gladheidbestrijding is door de gemeente een plan opgesteld23. Het strooibeleid voor het buitengebied is niet toereikend. Gewenste situatie 23
Gladheidsbestrijdingsplan Gemeente Bronckhorst, in te zien via: http://www.bronckhorst.nl/index.php?simaction=content&mediumid=5&pagid=348&stukid=40775#titel40775
Aangepast strooibeleid.
Doelen en middelen Schone en veilige wegen gedurende de winterperiode. ● ●
Duidelijk strooibeleid. Zoutverstrekking aan particulieren.
Actie Strooibeleid met gemeente bespreken en verbeterpunten bepalen. De Gemeente Bronckhorst is een van de gemeentes met de meeste kilometers weg, er zullen dus prioriteiten gesteld moeten worden, ondanks het krappe budget zal er op het strooibeleid niet worden bezuinigd.
B. Parkeerverbod Russerweg, aan de zijde van “De Rank” Knelpunt Kinderen, die met de auto naar school gebracht worden, staan met het uitstappen vaak in de tuinen van de bewoners en auto’s parkeren voor de inritten. Huidige situatie Op de Russerweg, aan de kant van “ De Rank” geldt een parkeerverbod, daarom stoppen de auto’s aan de andere kant van de weg om de kinderen uit te laten stappen. Het gaat dan niet alleen om in en uitstappen, maar ook om parkeren voor de inritten en tuinen van de bewoners. Bovendien is hier geen verhoogd trottoir, zodat de auto’s zo dicht mogelijk aan de kant staan, het gevolg is, dat de kinderen tijdens het uitstappen regelmatig in de tuinen van de bewoners komen. Deze situatie heeft de laatste tijd al to veel irritaties geleid. Gewenste situatie Een oplossing zou kunnen zijn om de borden met het parkeerverbod aan de zijde van De Rank te verplaatsen naar de andere kant van de weg. De kinderen hoeven dan bovendien de weg niet meer over te steken . Ter hoogte van de containers zou dan een verhoogd trottoir aangelegd moeten worden.
Colofon Toldijks Belang Secretariaat: Jacqueline Rekswinkel-Hissink Weth. Spekkinkstraat 9 7227 DV Toldijk 0575-452745
[email protected]
Samenstelling Dorpswerkgroep Alien Maalderink André Bossenbroek Ben Bulten Céline Hissink Diana Visch Frank Lankhorst Henk Offenberg Hermien Groot Tjooitink Ineke Klein Lenderink Inge Hendrikx Jacqueline Rekswinkel Jeroen Janssen (voorzitter) Karen IJssels (VKK) Lizzy Bossenbroek Peter de Wit Pieter Klop (VKK) Willemine Willemsen Ontwerp Gegevens nader in te vullen Drukwerk Gegevens nader in te vullen