Conferentie Associatie K.U.Leuven – VSKO/VVKHO
Competenties en levensbeschouwing: Zin-volle verbindingen voor de toekomst Donderdag 22 april 2010 Provinciehuis Leuven Provincieplein 1 - 3010 Leuven
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 1
Situering Wat is de relatie van het competentiedenken met de professionele identiteit? Bestaan levensbeschouwelijke competenties en hoe moeten ze ontwikkeld worden? Kan levensbeschouwelijk denken het competentieframework verbreden en verdiepen? Hoe kan het onderwijs bouwen aan persoonlijke verantwoordelijkheid voorbij de compliance-cultuur? Wat verwacht het werkveld (onderwijs, gezondheidzorg, bedrijfswereld) van een gediplomeerde aan een katholieke hogeschool of universiteit? Wat is de impact van het competentiedenken op de brede vorming die het hoger onderwijs en het leerplichtonderwijs beoogt? Deze vragen worden opgenomen door gerenommeerde sprekers uit binnen- en buitenland. Met deze conferentie slaan theologen, ethici en filosofen de handen in elkaar. Ze nodigen experten, beleidsverantwoordelijken, ‘afnemers en aanbieders’ van onderwijs uit om na te denken hoe zij vanuit hun particulariteit en verantwoordelijkheid omgaan met een competentiegericht onderwijs. De organisatoren gaan er van uit dat onderwijs gaat om opleiding én opvoeding/vorming, dat onderwijs altijd de vinger aan de pols van de maatschappij moet houden en in contact moet blijven met haar inspiratiebronnen en tradities.
Formule Deze conferentie wil ‘afnemers en aanbieders' van onderwijs verzamelen, biedt ruimte tot ontmoeting en geeft een sterke, inhoudelijke input. Het geheel verloopt in een excellente omkadering. De conferentie heeft een plenair gedeelte en een keuzegedeelte. Het plenair gedeelte verenigt topverantwoordelijken met gerenommeerde experten in gevarieerde lezingen. In het keuzegedeelte hebben we een kerndebat rond de mogelijkheden en gevaren van het competentiegericht opleiden en is er een aanbod voor gezondheidszorg, (hoger) onderwijs en bestuurskunde.
Doelgroep Algemeen directeurs, voorzitters, personeelsverantwoordelijken, departementshoofden, coördinatoren en docenten RZL, filosofie en ethiek van de Vlaamse Katholieke Hogescholen Bestuurders, decanen en professoren aan de K.U.Leuven VSKO (centraal en diocesaan): de verschillende verbonden en (begeleidings)diensten Directeurs en inrichtende machten leerplichtonderwijs Vicarissen onderwijs, inspecteur-adviseurs r.-k. godsdienst Onderwijscongregaties Verantwoordelijken en medewerkers (van de diensten, organen, werk- en stuurgroepen) van de Associatie K.U.Leuven (Personeels)verantwoordelijken en stafmedewerkers van middenveldorganisaties Geïnteresseerden
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 2
Programma 12u45
Onthaal met koffie en versnaperingen
13u15
Inleiding, welkom en situering. Johannes Claeys, stafmedewerker VVKHO
13u30
Hoger onderwijs van de toekomst en de plaats van zingeving. Ererector André Oosterlinck, voorzitter Associatie K.U.Leuven
13u45
Christelijke levensbeschouwing en competent, politiek bestuur. Herman Van Rompuy, voorzitter Europese Raad
14u00
De ‘brede school’ van morgen: over competenties en verbondenheid. Mieke Van Hecke, directeur-generaal VSKO
14u20
Levensbeschouwing en spiritualiteit in de opleiding van topambtenaren. Ervaringen uit Nederland. Lenette Schuyt, UvA, Crystal River
15u20
Koffiepauze
16u00
Keuzegedeelte: 1.
Hoe vormen we de goede bestuurders van morgen: zorgen, wensen, vragen en antwoorden. O.l.v. Koen Baeten gaan Eric Halsberghe, Johan Van Overtveldt, Francine Swiggers, Jacques Vanwyck en Johan Verstraeten nadenken over de vorming van toekomstige bestuurders. We koppelen de verwachtingen van de bedrijfswereld aan de inzet van de hogescholen en universiteit, zodat studenten binnen een economisch kader een ethisch handelingsvermogen ontwikkelen, een levensbeschouwelijke bedachtzaamheid krijgen. Verder biedt deze keuzesessie kansen om het eigen bestuurlijk functioneren te bevragen en te verdiepen. 2.
Diepgaand en genuanceerd kerndebat rond de mogelijkheden en moeilijkheden van het competentiedenken. Onder de impuls van de activiteiten van de PLOO-Filosofie zal moderator David Dessin een intensieve, kritisch-constructieve dialoog begeleiden tussen gerenommeerde denkers uit binnen- en buitenland. Hij zal de reflecties van Fred Korthagen, Marc Vermeulen, Toon Vandevelde en Pedro De Bruyckere sturen naar de zwaktes en sterktes, de gevaren en de mogelijkheden van het competentiedenken. De uitzonderlijke faciliteiten van de exclusieve provincieraadzaal garanderen ook de interactie met het publiek. 3. Be-zorg-d om het competentiedenken: stemmen uit de gezondheidzorg Vanuit zijn ervaring in de gezondheidszorg neemt moderator Paulus Van Bortel u mee naar de fundamenten en kenmerken van de opleiding en de praktijk binnen gezondheidszorg. Hij toetst dit aan de ervaringen en kennis van de panelleden op vlak van het competentiedenken. We mogen rekenen op de bijdrage van Griet Peeraer, Mieke Embo, Leen Stevens, Jan Rolies en Dirk Godecharle. 4. (Z)incompetent? Over levensbeschouwelijke vorming in het hoger onderwijs Frederik Glorieux presenteert de reflectie aangaande de plaats en eigenheid van de levensbeschouwelijke vorming aan de katholieke hogescholen. De input werd geleverd door de PLOO-LO en PLOO-RZL. 5. Presentatie PWO-project KaHo Sint-Lieven Binnen de huidige maatschappelijke context is het niet meer vanzelfsprekend dat alle betrokkenen bij een school vanuit eenzelfde levensbeschouwelijke inspiratie aan het pedagogisch project van de school willen/kunnen meewerken. In deze situatie van toegenomen diversiteit stelt zich de vraag naar de wijze waarop men als team samen het pedagogisch project van een katholieke school kan dragen en realiseren. In de KaHo-Sint Lieven werkt men binnen de lerarenopleiding aan een competentiemodel voor leraren die in een katholieke school (willen) werken. In het tweede deel van
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 3
bij een school vanuit eenzelfde levensbeschouwelijke inspiratie aan het pedagogisch project van de school willen/kunnen meewerken. In deze situatie van toegenomen diversiteit stelt zich de vraag naar de wijze waarop men als team samen het pedagogisch project van een katholieke school kan dragen en realiseren. In de KaHo-Sint Lieven werkt men binnen de lerarenopleiding aan een competentiemodel voor leraren die in een katholieke school (willen) werken. In het tweede deel van dit onderzoek zal de vraag gesteld worden of de eigen lerarenopleiding voldoende aandacht geeft aan deze competenties en hoe men dat eventueel kan verbeteren. 17u00
Inleidende beschouwingen op het referaat van mgr. Danneels. Mark Waer , rector van de K.U.Leuven
17u15
De christelijke levensbeschouwing als antidotum tegen verzakelijkt onderwijs. Kardinaal Godfried Danneels
18u15
Slotbeschouwing: van competenties naar authenticiteit. De rol van christelijke levensbeschouwing in vorming en onderwijs. Johan Verstraeten, gewoon hoogleraar K.U.Leuven, faculteit Godgeleerdheid
18u30
Afsluitende Fair Trade receptie verzorgd door Salons Georges (Leuven)
Sprekers en organisatoren Koen Baeten is licentiaat in de wijsbegeerte, godsdienstwetenschappen, de familiale en seksuologische wetenschappen, specialisatie seksuologie en relatietherapie en is zelfstandig psychoanalist. Hij is tevens docent aan het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen van de H.U.Brussel en doceert aan het departement relatie- & communicatiewetenschappen van de UHasselt. Hij heeft een doctoraat aan de VUB,“politieke filosofie en moraalwetenschappen" afgerond. Hij is actief binnen de PLOO-Filosofie. Johannes Claeys is stafmedewerker lerarenopleiding en identiteit van het Vlaams Verbond van Katholieke Hogescholen, onderdeel van het VSKO. Hij is als wetenschappelijk medewerker verbonden met de faculteit Godgeleerdheid van de K.U.Leuven. Hij is secretaris van het Platform voor Levensbeschouwelijk Onderwijs en Onderzoek–Lerarenopleiding (PLOO-LO) en lid van de PLOO-RZL, Stuurgroep Levensbeschouwelijk Profiel (SLP). Mgr. Godfried Danneels is kardinaal. Pedro De Bruyckere is co-auteur van het boek 'Is het nu Generatie X, Y of Einstein?', is pedagoog en onderzoeker aan de Arteveldehogeschool. Hij onderzoekt de link tussen authenticiteit, jongeren en onderwijs. Met een kritische blik volgt hij trends en evoluties in jongerencultuur en is rond deze thema's een veelgevraagde spreker. David Dessin is als onderwijsondersteuner verbonden aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en werkt als projectmedewerker aan het onderwijsproject 'Denken aan de universiteit.' In samenwerking met het Platform voor Levensbeschouwelijk Onderwijs en Onderzoek Filosofie (PLOO-Filosofie) en docenten vanuit verschillende faculteiten ontwikkelt hij een nieuw denkkader en nieuw werkmateriaal voor het doceren van wijsgerige vakken aan de K.U.Leuven. Mieke Embo is opleidingscoördinator van de professionele bachelor Vroedkunde aan de Arteveldehogeschool. De opleiding Bachelor in de vroedkunde van de Artevelde-
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 4
hogeschool ontving een ‘Bijzonder kwaliteitskenmerk’ van het Nederlands Vlaams Accreditatieorgaan NVAO. Dit ‘bijzonder kwaliteitskenmerk (‘de competentiemozaïek van de vroedvrouw als sturende motor van het leerproces’) werd juist omwille van het competentiegericht opleidingsprofiel toegekend. Karen Germeys, Hein Van Renterghem, Heidi Huysveld, Tineke Lootens en Marc Peersman werken samen met nog enkele andere collega's van de lerarenopleidingen van de KaHo Sint-Lieven (campus St-Niklaas) aan een PWO-onderzoeksproject rond de competenties voor leraren om het pedagogische project van een katholieke school te realiseren. Hein is opleidingshoofd in de opleiding professionele bachelor leraar lager onderwijs en tevens lector RZL. Heidi en Tineke zijn beide werkzaam als lector pedagogische wetenschappen in de opleiding voor lager onderwijs. Marc is lector RZL in de opleiding professionele bachelor leraar secundair onderwijs, verpleegkunde en vroedkunde. Karen is licentiate pedagogische wetenschappen en godsdienstwetenschappen en werkt sinds februari 2009 op de hogeschool als onderzoeksmedewerker voor dit project. Frederik Glorieux is docent godsdienst, toegepaste ethiek en RZL aan de Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen. Hij doctoreerde aan de faculteit Godgeleerdheid en is secretaris van de PLOO-RZL. Dirk Godecharle is docent RZL aan de Geassocieerde Faculteit Industriële en Biowetenschappen K.U.Leuven en aan de K.H.Kempen; Docent Ethiek aan de K.H.Kempen; Voorzitter Stuurgroep Levensbeschouwelijk Profiel Associatie K.U.Leuven; Gedelegeerd Bestuurder Hoger Instituut voor Verpleegkunde Sint Elisabeth Turnhout. Eric Halsberghe is algemeen directeur van de Katholieke Hogeschool Zuid-WestVlaanderen. Fred Korthagen is bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit. Hij is mede-ontwikkelaar van de kernreflectiebenadering, die een brede, maar ook kritische visie op het competentiedenken inhoudt en praktisch hanteerbaar maakt. Daarover heeft hij veel gepubliceerd. André Oosterlinck is ererector van de Universiteit K.U.Leuven en voorzitter van de Associatie K.U.Leuven. Griet Peeraer is coördinator afdeling onderwijs aan de Faculteit geneeskunde van de Universiteit Antwerpen. Haar doctoraat handelde over curriculumvernieuwing in geneeskunde. Daarnaast is ze sinds kort ook aangesteld als docent aan de Artesis Hogeschool Antwerpen om binnen de opleiding productontwikkeling een nieuw competentiegerichte masteropleiding mee vorm te geven. Jan Rolies is gewezen docent Medische Ethiek aan de Radbouduniversiteit Nijmegen. Sinds 1999 is hij trainer en consultant bij Ithaka, Management & Ethiek in Leuven. Lenette Schuijt heeft ruim 15 jaar ervaring als management-trainer en organisatieadviseur, vanuit een brede achtergrond van Andragogie, Organisatiekunde en Filosofie. Lenette Schuijt heeft als directeur van Crystal River Consultancy het voorrecht om de Nederlandse topadministratie te coachen en te inspireren. Ze is auteur van tal van
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 5
goedverkopende managementboeken en is een internationaal gewaardeerd spreekster. Leen Stevens is een master in de verpleegkunde en vroedkunde. Ze heeft een pedagogisch diploma en is gespecialiseerd in HRM. Ze heeft meer dan 30 jaar ervaring als verpleegkundige en docent in het verpleegkundig hoger onderwijs (KaHo St-Lieven). Zij coördineert het onderzoeksbeleid binnen sTimul, een samenwerkingsproject tussen het onderwijs en de zorgsector. sTimul is een lab dat denken en doen verbindt vanuit het perspectief van de zorgethiek en de presentiebenadering. Francine Swiggers is voorzitter van het directiecomité van de groep Arco en bekleedt tal van andere bestuursmandaten. Ze is tevens lid van de Senaat van de K.U.Leuven en zetelt in de raad van bestuur van de H.U.Brussel. Paulus Van Bortel is docent Filosofie aan de Lessius Hogeschool, doctoreerde aan de Universiteit van Maastricht met het proefschrift 'Het geweld van laatste woorden: filosofie in de marge van de gezondheidsethiek' (Amsterdam, SUN, 2004). Het behandelt de onderlinge verhoudingen tussen filosofie, techniek, gezondheidsethiek en politiek. Hij is geaffilieerd onderzoeker bij het Overlegcentrum voor Ethiek van de K.U.Leuven, doceert aan de faculteit Geneeskunde van de Universiteit Antwerpen Gezondheidsethiek en Wijsgerige Antropologie en is medewerker bij LUCAS, Interfacultair Centrum voor Zorgonderzoek van de K.U.Leuven. Hij is voorzitter van de Ethische en Deontologische Commissie van de Vlaamse Vereniging van Logopedisten en tevens lid van de Stuurgroep Levensbeschouwelijk Profiel van de Associatie K.U.Leuven. Mieke Van Hecke is directeur-generaal van het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (VSKO). Johan Van Overtveldt is algemeen directeur van VKW. Hij was in het verleden directeur van verschillende ketens en holdings, was hoofdeconoom en hoofdredacteur bij Trends. Herman Van Rompuy is sinds 1 januari permanent voorzitter van de Europese Raad. Toon Vandevelde is gewoon hoogleraar aan de K.U.Leuven en tevens decaan van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte. Jacques Vanwyck is professor aan de H.U.Brussel, gespecialiseerd in logistiek. Marc Vermeulen is directeur van het IVA, is gespecialiseerd in toegepast onderzoek op het gebied van de relatie tussen onderwijs, arbeidsmarkt en economie. Hij werkt regelmatig als adviseur voor het ministerie van OCW. Bij de Tias Business School (Universiteit van Tilburg) is hij academic director van de programma’s voor strategisch onderwijsmanagement. Johan Verstraeten doceert sinds 1990 aan de faculteit Godgeleerdheid van de K.U.Leuven als hoogleraar. Zijn leeropdracht omvat onder meer bedrijfsethiek, ingenieursethiek, sociale ethiek en ethiek van vrede en internationale betrekkingen. Samen met leiderschapsexperts van andere topuniversiteiten werkt hij aan de authentie-
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
| PAGNR. 6
ke en internationale leiderschapsvorming van bedrijfsleiders. Johan Verstraeten is lid van de Stuurgroep Levensbeschouwelijk Profiel van de Associatie K.U.Leuven. Mark Waer is sinds 1 augustus rector van de Katholieke Universiteit Leuven.
Organisatie De conferentie is het resultaat van de samenwerking tussen de Associatie K.U.Leuven en het VSKO/VVKHO. Binnen de betrokken associatiediensten neemt de Stuurgroep Levensbeschouwelijk profiel (SLP) een belangrijke plaats in. Naast de betrokkenheid van de SLP op de organisatie van de conferentie, dient ook de inzet van de verschillende PLOO’s (Lerarenopleiding, ethiek, RZL en filosofie) gewaardeerd te worden. De coördinatie van de conferentie lag in de handen van Johan Verstraeten, Koen Baeten, Paulus Van Bortel en Johannes Claeys.
Inschrijvingen De volgorde van inschrijven (post- of faxdatum) bepaalt wie kan deelnemen en wie voorrang krijgt bij de keuze van zijn/haar deelsessie. Om deel te nemen zendt, mailt of faxt u het inschrijvingsformulier vóór 12 april 2010 naar het VVKHO, t.a.v.mevrouw L. De Troyer. Deelnameprijs: 60 € Inschrijvingsvoorwaarden Na ontvangst van inschrijving zendt het VVKHO u een bevestiging van inschrijving. De inschrijving is pas definitief na overschrijving van 60 € op rekeningnummer: 435-0304931-43 met vermelding 14004729 – 22.04.10 en naam van de deelnemer. De vervanging van een ingeschreven deelnemer is steeds mogelijk mits voldaan is aan de inschrijvingsvoorwaarden en voor zover de vervanging schriftelijk gemeld wordt aan het VVKHO. Annulatie kan enkel schriftelijk. Voor een annulatie in de laatste 14 dagen vóór de navormingsactiviteit wordt 50% van de deelnameprijs terugbetaald.
Meer informatie Johannes Claeys, stafmedewerker VVKHO Tel. 02 529 04 29 - fax 02 529 04 93 e-mail:
[email protected]
Locatie en bereikbaarheid: De conferentie vindt plaats in het Provinciehuis van Leuven. Het Provinciehuis heeft een uitzonderlijk goede bereikbaarheid. Het gebouw ligt vlakbij het station (het bevindt zich links bij het buitenkomen van het treinstation) en is ook met de wagen goed te bereiken. Voor een gedetailleerde wegbeschrijving klikt u hier.
CONFERENTIE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN – VSKO/VVKHO
Stuur dit inschrijvingsformulier naar: Vlaams Verbond van Katholieke Hogescholen [VVKHO] t.a.v. mevr. L. De Troyer Guimardstraat 1 - 1040 Brussel tel. 02 529 04 29 – fax 02 529 04 93 e-mail :
[email protected] – url: ond.vvkho.be
INSCHRIJVINGSFORMULIER
NAAM / VOORNAAM: FUNCTIE: ORGANISATIE/ (HOGE)SCHOOL-/CAMPUS: CONTACTADRES
E-MAIL: TELEFOON:
SELECTIE KEUZEGEDEELTE GELIEVE TWEE VOORKEURSESSIES WEER TE GEVEN
1
Eerste voorkeur (omcirkel of selecteer):
1
2
3
4
5
2
Tweede voorkeur (omcirkel of selecteer):
1
2
3
4
5
DEELNAMEPRIJS: 60 EURO
DATUM: HANDTEKENING
| PAGNR. 7